Castruccii Bonamici Commentariorum de bello Italico liber 1. libri 3. pars 2. 3.1

31쪽

io DE BELLO ITALICO, bat: altera Berenclavius, domitis ille Boiis , direptisque nobilis dux

cum x. hominum millibus, quos jam flumen Adduam transduxerat, expugnato in itinere Codoneo, quo in loco praesidium Hispani habebant ; &Lovestentus Laude occupata Pompeja , fusisque aliquot, & fugaris ad Melignanum Hispanis , instabat : tum Brounius, & Pallavicinus Mantua pr fecti in Parmensem agrum irrumpere Constantur , partemque hispaniensis exercitus, cui Castellarensis praeerat, a reliquis copiis interclusam distinebant . Quibus rebus perturbatus Philippus tres modo menses ex mediol nensii regno laetatus maturavit Mediolano discedere, Ticinumque con tendit , cum levis armaturae equites nonnulli Austriaci, Lambro amne su- Peraco, extremum ejus agmen malo habe-

32쪽

LIBER TERTIUI. 11

haberent, & carperent. Sed Ticinum cum esset Ventum, castra Gagius apud

Chariusianos habere eo consilio instituit, ut ad Padum , Placentiamque oppidum aditum haberet expeditum, utque simul Fulvii Forum respiceret, cui Sardiniae Rex expugnato Catili, propius jam imminebat. Magnopere etiam hortari per literas, nunciosque, & suadere Castellarensem non desistebat, denique imperabat, ad se quamprimum ut Veniret, ne hostes, quorum in dies copiae augebantur , illius iter impedire, seque ab eo excludere possent: idque valde ad communem salutem pertin re arbitrabatur, cum, distractis viribus, neque Castellarensis satis firmus esset

adversus hostes, neque partem exercitus validam negligere ipse posset. At Castellarensis aut sua nimium vir-B L tutg

33쪽

1L DE BELLO ITALICO, tute serox, aut ea fortassis gratia fi tus , qua plurimum apud Reginam

Hispaniae valere dicebatur, vehementer Gagium contemnebat, & parere ii mini recusabat, omniaque ejus consi- .lia criminabatur, remorabatur; id quod erat bello , summaeque rerum adversarium maxime. Itaque a Gagio aperte dissentiens a Parmensi, & Guardil tallensi agro non discedere perseveravit. Brounius intercludi Castellarensem a reliquo Hispanorum exercitu

posse sperans, Nadaltium mittit, qui in siniilra Padi ripa oberrans nullo certo itinere ludificet hostem , pontemque ad Casale majus simulet essicere . Quae dum Nadastius exequi parat, Hispanorum stationes, ut omni destra fluminis parte erant dispositae inopinantes ab Austriacis nonnullis i vis armaturae, qui Padum silentio ratibus

34쪽

LIBER TERTIUS. I 3tibus transgressi in eas impetum improviso secerant, opprimuntur. Brounius interim ad Burgumsortem effecto celeriter ponte, suisque transductis copiis Luceriam occupat ue tum inde Lucesius, & Novatus Austriaci exercitus decuriones Rhegiolo , Nadastius autem Ualterio potiuntur: quibus Occupatis locis Guardiltalium , quod erat medium, circumvallare Austriaci, atque Oppugnare, allatis tormentis, imstituunt.

At Comphaeus praefectus castrorum Regis Neapolis, qui, ut antea diximus, oppido praeerat, conatus est, eruptione facta, oppidum defendere, eique ad auxilium screndum Castellarensis advolarat cum omnibus copiis.

Sed Nadastius uno fere rempore, &compulis in oppidum Coraphaeo , dc primo Caltellarunsis agmine ad Crustulum

35쪽

t DE BELLO ITALICO,stulum amnem fugato, illum quidem, desperatis auxiliis, in deditionem v nire, hunc, amisso Guardistallo, sese

Parmam festinanter recipere coegit. Quibus rebus Gagio nunciatis, omnibus consiliis antevertendum existimavit, ut Castellarensi subveniret, ne tanta exercitus pars tam longe abstracta in potestatem hostium veniret. Itaque Ticino cum omni statim exercitu profectus Placentiam Venit , --gnisque itineribus progressus, subsistere

ad Florentiolam cogitur, propterea quod assiduis aucta tempestatibus Trebia pontes interruperat, partemque exercitus intercluserat: cujus morae beneficio usi Lictestentus, & Berenclavius seos & ipsi exercitus educunt.

properantque Gagium praeoccupare, si esset in perficiendis pontibus periclitandum , ut priusquam ille Tarum

amnem

36쪽

amnem transiret, ipsi Brounio adjungerentur. Quo facto, & Pallavicino, qui Castellarensem observaret, cum iii. equitum , peditumque millibus , M. Pyrochitrophorum centuriis sex ad Parmam relicto , copias ad Tarum

omnes contrahunt.

Gagius resectis pontibus, expeditoque itinere ad vicum pervenit,

qui Sanguinaria dicitur; ibique non

longe a Taro castra facit, loco non satis quidem idoneo ad commeatus parandos, sed temporis brevitas, de rei cogebat necessitas. Postero die cum paucis equitibus ad exploranda loca

profectus adversam suminis ripam obtineri ab hostibus conspicatur: num ro esse armatorum ad xxx. millia ;Τarum autem nivibus solutis, & comtinentibus adeo pluviis crevisse , ut propter aquae vim, rapiditatemque amnis

37쪽

amnis omnino perficiendi pontis facultatem non daret. Itaque necessario iter supprimit, eratque uterque utrique exercitus in conspectu, neque a ter alteri nocere poterat, prohibente

flumine: & crebris Gagii literis CD stellarensis incitabatur, quoniam primmo praecepta, monitaque sua sprevis set, ut, cognito saltem periculo, Parmam relinqueret . Enimvero ille relicturum se negare, neque ullo pacto commissurum, ut Hispaniae Reginae urbs clarissima hostibus indefensa prodiatur; in eoque perseVerabat. Sed pertinaciam ejus fregit tandem Philippus literis severius scriptis, quibus placere sibi demonstrabat, ut, nulla interposita mora , quamprimum

Parma excederet.

Quibus acceptis literis Castell, rensis, ad speciem praesidiis cum Pa cis

38쪽

LiBER TERTIUS . 17cis militibus Carolo Lanseanchio Pro- trib. mil. relicto, in noctem ipse comjectus cum reliquis copiis omnibus celeriter e conspectu urbis Parmae silentio discessit. Prosectionem ejus primo non senserant hostes, postea co-Fnita re, equites peditesque miserant levis armaturae, qui consequerentur,ec deprehensum in itinere opprimerent. Turrim vix dum ille Mula-ctianam attigerat, cum repente circumfunduntur undique hostes: omnes obsidentur viae . Loca sub rant aspera, saltuosa, omniaque erant nive, geltuque op pleta ; coelum coortis tempestatibus foedum, nullum a

xilium, ne spes quidem; fames urgebat. Tantis objectis difficultatibus non defecit animo Castellarensis , sed

Virtute, ac perseverantia militum su

39쪽

18 DE BELLO ITALICO, Apuanos montes itinere difficillimo, Spediam octavo tandem die venit, magna & jactura suorum, & admiratione hostium, qui ex tantis emer

sisse illum angustiis persuadere sibi

comperta Vix re poterant.

Gagius , postquam conjunctas, hostium copias , egressiamque Parma Castellarensem cognovit , a Sanguin ria discedit , Placentiamque eoum , quo Venerat, itinere exercitum red cit, castraque ad oppidum habere, dc communire, pontemque in Pado facere instituit. Capta hostes Parma, neque C stellarentis iter impedire nostrorum virtute repulsi, neque regredientem insequi Gagium tempestatum, & fluminis magnitudine detenti potuerunt. Itaque necessario morabantur. Tamdem, transducto Tarum exercitu, ad

hostem