Libellvs de Coniugio, Repudio & Diuortio, in gratiam fratrvm, qvi ivdices cavsarum matrimonialium in regnis Dania & Noruegia constituti sunt, conscriptus à Nicolao Hemmingio

51쪽

ius sui. In

Non ergo turpis libidinis explendae gratia, sed prolis tollendae causa, patre Polygami fuere. Hic proinde locum habet

regula Iuris . In argumentum trahi ne queunt , quae propter necessitatem ali quando sunt conccssa. Alias rationes eorum qui defendunthoc polygamiae genuSOmitto, ut quae indigna sint refutatione. Sunt enim ex Veneris scholii adducta Quare iis praeteritis , aronas demonstrat ones ascribam, quibus ista impura Polygamia funditus euertitur.' Coniugii institutio , ad quam Christus nos reuocat Matthaei I . tantum duas personas in uno coniugio admittit. Est autem haec instituti, Data est una Eua uni Adam, commendatum est exemplum toti posteritati hac lege: Erunt duo in carnem unam. Hanc enim legma Christus rapostolus Paulus accommodant ad omnium aetatum coniugia. Ergo contra hanc institutionem, de contra hanc legem coniugii perpetuam fuerit sive unus vir simul habuerit plu-TeS VXOres,vel una foemina pluribus simul viris nupserit. Haec ratio vel sola omnibus ph absque dubio satisfacit. Pit nim non stulta rationis argutias , sed lucernam verbi 4 1 sequuntur, iuxta illud o

52쪽

illud Lucerna pedib. meis verbiim ulli'. E C, Ni A, Vnum debere unius esse, dc non plures in uno coniugio, ipsa natura nos docet, ipso opificio corporum maris torminae. perfectione generationis ostendit Perficitur enim generatio ςx duorum corporum complexu.T Maximus o integerrimus amor debet esse coniugum inter sese Solidus amor S ex omni parte aequalis est maximus .integerrimus. Igitur coniugum amor solidus S ex omni parte aequalis este debet. Nunc autem natura duce intelligimus , duorum tantum inter se an rem posse esse solidum ex omni Parte aequalem , ut qui aemulatione careat, non duorum aut plurium ad unum. In hunc enim aemulatio cadit, qui reddit amorem languidiorem inaequalem. Igitur naturali instinctu eo ducimur, ut iudicenans societatem coniugale ex duabus solummodo personis, videlicet masculo foemina debere constare. Haec naturs lux, cum congruat cum prima coniugi institutione perpetua lege, debet nobis gratissima esse. Q A, Societas coniugalis aequa- Iem obligationem coniugum requirit, quantum ad usum corpori attinet. Nunc

autem

53쪽

hs CONIUGIO. 3 autem cum vel xnus maritus plures habet Uxores, vel una foemina plures habet maritos, non potest seruari in obligatione aequalitas. Cum ergo huiusmodi inaequalitas sit contra naturam , erit profecto contra naturam, si plures persona quam duae in uno copulentur coniugio. Q Um A, Recta ratio in omnibus fanis dictat, quod nemo debeat se obligare ad aliquid cui par esse nequeat. lam autem fieri non potes , ut unus vir peraeque obligari possit pluribus uxoribus sicuti uni soli Quare cum natura pugnat unius viri cum pluribus uxoribus copula. ME Pax domestica est summa coniugum felicitas , ut discordia summa miseria. Verum haec pax domestica conseruari non potest, si unus maritus plures habet uxores. Fieri enim nequit, quin Zelo quodam mulierculae aduersus se mutuo inflammentur, unde iurgia, conuitia, negligentia in officij praestandis , breuiter, totius familia perturbatio uersio tandem, quibus malis quid quaeso potest: esse miserius Cum igitur natura paceni domesticam postulet,polygamiae manifeste aduersatur. SE TIM A, Ius natura est, ut nemo fa

ciat alteri quod sibi nolit fieri. Cum ergo

maritus

54쪽

res eorum fallaces conclusiuncula con

temnamus.

De tertio Polygamis

genere .

TE, TI vi polygamia genus sequi tur, de quo quid sit iudicandum, ex pro xima ratione, qua euertimus Polygamiam secundi generis , satis euidenter constat. Diximus autern supra tertium pQ- lygamia genus esse, si quis priore uxore non legitime separata alteram ducat, quod cum quis fecerit, manifeste adulte

riis

55쪽

D n o. que Hum committit, iuxta hanc Christi sententiam : Si quis uxorem dimiserit extra adulterii rationem, de duxerit aliam, moe chatur, , facit eam moechari, sit stillaetalteri nupserit. Proinde & vir dimittens VXorem, non ob rationem adulterii, dcvxor dimissa , si alias nuptias quaerunt, adulterium committunt. An idem sentiendum iit de illo, qui eam in uxorem ducit , cum qua consueuit uiuente marito. variant sententiae doctorum. Iurisconsultus quidam ait: Id quod initio viciosum est, non potest tractu temporis conualescere. Sed de hac quaestione in ira plenius

DR TERTIA ARTE

TE, Tro loco in coniugii definitione legitimi consensus meminimus , qui est

veluti quaedam contractus coniugalis anima Sine enim legitimo consensu nuptiae rite fieri nequeunt. Siquidem consensus primus est ad nuptias gradus. Consensus quidem est, quando plures idem Uentiunt volunt, ut ad consensum requirantur duo, videlicet iudicium voluntas.

Legitimus vero est rectus claudabilis, videli-

56쪽

6 DE CONIUGIO. videlicet, qui ctim voluntate Dei, cum iure naturae, cum honestis hominum constitutionibus , cum honestate publica, cum ordine decenti,4 decoro congruit. Spectatur autem hic consensus cinsponsalibus,& in nuptiis, ut ille sit pactionis de futuro coniugio, hic autem de praesenti. Consensus enim in sponsalibus est causa disponens ad nuptias futuras Ideo recte dicitur, Sponsalia esse promissiones de accipienda uxore, qualibuscunc tandem verbis fiant. Consensus in nuptiis est causa efficiens coniugium , qui dicitur consensus cohabitationis, Lindiuiduam vita consuetudinem retinendi. Iccirco recte asseritur, nuptias esse quibus accipitur uxor,& ratificatur promissio prius facta Longa enim aliud est imittere quana facere, clonge aliter iudicandum est depromissis nuptiis, quam de ratificatis&consummatis. Quapropter vere dictum esse existimo de consensu sponsalium: Consensius causa est nuptiarum, sed non tota. Et rursus vere dicitur Consensus facit coniugium, cum de consenses, qui in nuptiis fit, loquimur. Quoniam autem consensum coniugalem grauissimum, sanctissimum , religiosillimum esse oportet, ut qui contrahunt

collius

in esu iusia illa id, fi

ti aulis

57쪽

ittit licito S. Venus. 6. Sincerus. Licitus, ne fiat contra Dei A naturae legem meu contra honestas hominum

constitutiones. Nam consensus qui sit

contra voluntatem Deiri naturae legem, pro nullo habendus est. De humanis con-

stitutionibus est exceptio, de qua suo lo

at: ρ bus, genere, fortuna, religione,personas, aut etiam contra honesta icin publicam. Iustus, ire sit clandestinus, contrab is eorum voluntatem, in quorum potestate, Euei assi '' veliter,contrahentium vel alter suerit.

58쪽

η o. Huius iusticiae ratione in reddidit Iustinianus, cuna ait Nan hoc fieri deberes ciuilis naturalis ratio suadet, in tantun ut iusius parentis praecedere debeat. Liber, nequis vel coactus metu aut minis, vel pelle ectus promissionibus, promittat verbis, quod animo improbet. Plenus, ne sit vel ambiguus vel turbatuS coeco amore aut temulentia. Ratio ergo in re tanti momenti in consilium adhibenda est,& non affectus sine ratione. Sincerus, ne alter alterum ullo dolo aut mendacio circumueniat. De his sex conditionibus legitimi contractus ordine dicemus. Etsi autem requiruntur omnes conditiones, ut contractus sit legitimus , non sunt tamen omnes eiusdem ponderis. Alia enim impediunt nuptias; si non assunt. Alia grauitatem circumspectionem in tanti ponderis contractu respiciunt.

Prima conditio, consensus

Co, legitimus debet esse licitus, ratione personarum contrahentium, ne videlicet persona contrahentes

se attingant consanguinitate aut amnitate in gradibus prohibitis, quas Nosses recitat

59쪽

uit at Leuit. g. Imperator lib. I. Insi-

tutionum titulo de nuptijs, Momnes sani tacito naturae consensu aanoscunt. Hoce, ςrgo loco dicendum nobis erit primum

sis ons nguinitate Deinde de affinitate.

ialytobit. De consanguinitate haec ordine ille ii sunt explicanda. a. Quid consanguinitas. a. Quae consanguineorum appellationes. 3. Lineae consanguinitatis. q. Gradus consanguinitatis. 3. Supputatio graduum.

6. Leges diuinae dei hibitis gradi. si ustiti j Cauta prohibitionis. simistia ii g. Leges humanae de interdictis tittat tu ir: nuptiis.

titto citcra s. Humanae prolisibitionis ratio. Hisce velut elementis extre explica- eis, nihil reliquum erit, ut spero, quod inliac parte deliderabimus.

uid consanguinitas 2

Quandoquidem stipes, consanguinita-itu origo, causa exist: , primum de stic pite nobis dicendum est, sine quo nec de nec de ara lib. recte iudicabimus.

60쪽

Est ital Stipes, quantum ad nostrum

institutum attinet, persona, a qua alij traxerunt originem Metaphora sumta a stipite, hoc est , a trunco. Vt enim a stipite vivo in terram defixo plures rami , eiusdem cum stipite naturae, pullulant ita ab uno patre plures generantur, qui patris originem sapiunt. Porro quadruplex stipes est. Primus,

communis omnium SecunduS, commu-iiis multorum. Tertius, communis duorum tantum. Qu artus,suus cuic proprius seu singularis. Communis omnium stipes est Adam. Siquidem ab hoc uno traximus originem

omnes , adeoc uniuersum hominum g trus ab eo propagatum, non aliter quam a trunco rami. Quare de natura ipsius consortes sumus omnes. Hinc consanguinitas omnium hominum communis nascitur,qua omnes propagati ab uno Adam, natura vinculo iuncti,ato adeo nobis inuicem aeterna lege deuincti sumus,qua de causa quilibet homo alteri cuiuis proximus dicitur. Hinc manat praeceptum illud diuinum naturales: Diliges proximum tuum sicut teipsum. Dicitur autem haec communis consanguinitas naturalis. Stipes multorum communis est, a quo

multi