Barbarorum leges antiquae, cum notis et glossariis : accedunt formularum fasciculi et selectae constitutiones medii aevi

발행: 1781년

분량: 434페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

121쪽

Ibel in Comes Ioppe , & Ascalonae, Dominus Ramae 3 c. synchronus Friderico IL Imperatori , & Henrico I. Regi Cypri si) ; cujus obitum ad annum MCCLXVI. rejicit Sa nutus Σ).

Testatur ille , se restituisse Assisiarum complexum juxta ea , quae a sapientissimis sui temporis audiverat, aut ipsemet observari conspexerat s 3 . Legalia schemata ab aliis ante conscripta ipsum quoque prae oculis habuisse ambigendum non est idque aperte colligimus ex iis , quae retulere Proceres Regni Cypri, qui Assisiarum in Italicam linguam verssioni praesecti fuerunt ). Civilia , di seu dalia jura Scriptor noster non modo complete concinnavit, sed Jc placitandi sermulas plano adeo , & exacto modo intermiscuit , ut ea etiam , quae tricam , & forensem rabulam sapiunt , non praetermiserit. Nonnulla quoque interseruit ad Ius Publicum Regni Ierusalem pertinentia , quae& politico Regni systemati, & illius fastis illustrandis lumen effundunt. Verumtamen candide fatetur inclytus Procer, codicem a se sompositum haberi certo non posse pro sincero ac genuino complexu Assisiarum, quarum usus vigebat Ierosolymis , dum authentici libri asservabantur. Ejusmet verba audiamus Italice versa animadversione maxime digna 3 4 : Amanti the la terra

ser alduta, O per l' usanda, O noi tenenio per assisa quel cbe bavemo mi Io usarser assisa, digando baversi inreso cbe tale ἡ quelia assisa , O non pi sa, se quella. semella, o non; ma I 'homo te dice secondo la sua ne ite conjicientia, secondoque Io cbe intende: Molto meglio se poteva usar is operar securamente at Mame de Hierusalem, auanti che la terra fuste persa, lai dote erano te assise , s come disse net prologo di queso libro, perobe da pol persa la terra su perso it tutio.

Nihilo tamen secius summo honore receptus fuit liber Comitis Ioppe, cujus authoritas eousque invaluit, ut vice publici & authentici Assisiarum voluminis habitus fuerit in Regno Cypri, ubi anno MCCCLXVIII. decretum fuit, ut liber ipse quam fieri. posset emendatior , ad instar antiqui autographi Jerosolymitant , in Cimeli archio Sanctae Matris Ecclesiae Leucosiensis reconderetur in arca, quatuor ligiorum hominum obsit gnata sigillis 6), ipse in dubiis casibus consulendus. Atque hic idem liber Comitis Ioppe quasi authenticus legalis codex saeculo XVI. Venetae Reipublicae aut horitate in Italicam linguam in Cypriorum usum translatus, & typis editus suit, quem modo recudimuς. Pronum eli credere, ipsum quoque codicem usu receptum suisse in reliquiis imperii Romaniae, ubi Assisiae Ierosolymitanae jam adoptatae suerant pro jure. Alias observavi ), Capitula nonnulla inter Consuetudines Imperii Romaniae recensita , quorum observantia in Achajae Principatu vigebat , a me col lata , prout otium permisit , & opportunitas sese obtulit , cum Assisitis a Comite Ioppe conscriptis , non modo rebus sed & verbis ad invicem maxime

congruere.

Sed & hodierna die liber ipse maximo emolumento non caret , praeserci Mapud Gallos recensentes Ierosolymitanas Assisias ut juris Gallici fontes puriores; quo fit , ut earundem studium , si non inter forenses omnes , saltem inter eruditos emoruerit. Et elapso quidem saeculo Assisias a Comite Ioppe de scriptas , eruditisque animadversionibus resertas ediderat Gaspard Thaumas dela Thaumassere vir sane doctus , sed non omnino felix ; quippe qui persectum, sincerumque codicem non habuit, quem typis mandaret. Optimos codices possidet Serenissimus Princeps noster. Cum enim imperata Italica versione Excelsi Decemvirum Consilii Decreto praeceptum suisset , ut una cum versione ipsa exemplar quoque Gallicum Venetias transmitteretur; nobili erga Summum Imperantem obedientia , ipse Comes Tripolis , primus inter eos qui versioni praefecti fuerant , e Cypri Regno Venetias progressius omnium egregios vetustos codices, qui sun e in universo Regno adinventi sue

1 V. Ibid. C. CCXX. a Sanuit Secreta Fidelium Crucis lib. 3. p. At I. c. 8. 3 Ass. C. S. e. V. V. Monumenta praeposita. ι 1 ) Assis s. C. S. c. fin. s6) V. Monumenta praeposita. γ V. Monitum ad Lib. Cons. I. R. Vol. III. hujus Colle t.

122쪽

MONITUM COLLECTORI s.

re , obtulit Decemvirali Consilio. Quo honore oblati codices , eodem quo que recepti sunt, Sc in Decemvirum adyto usque modo sancte reconditi. Sed hoc novissimo tempore inaccessi tabularii ornamento invidit beneficentia Principis, qui, ut in publicam cedant utilitatem, codices ipstas transferre jussit in Bibliothecam Ducalem D. Marci.

Res gesta non morata. Translatorum eOdicum notitia Lutetiam usque, immo ad Christianissimi Regis aures pervenit , qua permotus est , iit a Veneto Senatu expeteret exemplaria. Ante duos circiter annos , ex Principis noli rimandato dignissima tanto Regi munera parantis apographa descripta sunt eadem nobilitate , sorma , Sc charactere , ut pieturam potius referentia , quam scriptum exemplar , evadant in ueram imaginem codicum originalium. Et

opus hoc optimum jam effectum sortitit ira est , cum praesidem habuerit diligentissimum , Sc in palaeographia apprime versatum Ducalis Bibliothecae Custodem Iacobum Morellium. In hisce autem Codicibuς perdocti Galli praeter Assisias Italice editas, alia

quoque adinvenient praeclara monumenta, quibus legalia praecipue instituta Regnorum Ierusalem & Cypri adhuc exactius dignosci possint, atque illustrari. Neque modo Gallis , sed & eruditis omnibus praestantissimum lumen effundet , ut Barbararum antiquitatum notitia , ita & studium vetusti juris seu datis ἰῆ te quondam vigentis praesertim more Francorum, quod in Assiliis, quas edimus , belle enucleatur . Hisce namque studiis neglectis in offendicula ruunt , qui scribere suscipiunt animadversiones in res a veteribus gestas , immo & in pleraque hodie vigentia civilia , atque ecclesii astica jura ; qui cum eruditio uis& scientiae sama polleant , lectorem in sententiam facile rapiunt , ut & me

quondam rapuerant. Ut unum e multis afferam, plura ad Romanae, aliarumque Ecclesiasticarum Curiarum mores spectantia praesertim quae rem benem cialem respiciunt) traducuntur ut nova inventa, ut infirmo sundamento su Perstruria, nonnunquam etiam ut in vasa; cum vere non sint nisi antiquae civiles consuetudines in rem ecclesiasticam inductae , Principum & populorum con sensu recognitae, & longissimi temporis praescriptione firmatae. Egregium vero , amoenumque pabulum praebetur Barbararum antiquitatum

studiosis, qui eκ puris hisce fontibus haurient Dudalia instituta , quae pepererrant orbi politico , ut maxime eruditi Galli verbo utar I , in uita bona ,

ct ii inita mala ; Sc quorum origo tanta est antiquitate veneranda , ut Europaeas omnes historias Sc monumenta antecedat. Hisce quoque inhaerent vivendi consuetudines, quarum varia fata politicam & moralem, immo etiam physicam globi Europaei faciem immutarunt. Perpendendum propono nobile argumentum, quamvis ea, qua par est dignitate illud ego tractare non valeam. Sed ne id prorsuς intactum relinquam, nonnulla ad rem pertinentia subjiciam eruditorum judicio. Igitur exordiamur ab ovo.

Antiquis Europaeis insita , quasi axioma , fuerat sententia , quae adhuc hodie apud plerasque exteras gentes vigere fertur ) ex instinctu, Sc constitutione naturae vim Sc sortitudinem justissimum praebere titulum acquirendo &retinendo rerum dominio; sicuti ex constitutione naturae statutum est , ut piscis magnus parvum devoret. Hanc habebant , ut legem antiquissimam , legem universalem, quam Brennus Gallorum Rex appellaverat ai ab usque Deo incipientem , ct ad bestius usque finientem . Nam boc natura quodam insinctu insitim est, vitendi gratia, plura habere polentiores inferioribus. Sententiam pulchre describit Albertus Κrantetius de Barbaris disserens in paganismo sentientibus jusse posideri 3 , quicquid vi , aut armis quaereretur.

Quam sententiam inter Chrsianos necdum multi antiquaυere , armatam grasertim militiam sequentes: quorum ea ratio est , ut inier bel as in agris se saltibus , in aquis inter psces, se in aethere inter volatiles , imbecilliora quaeque praeda sunt ferocioribus; ita ducendum inter homines. Inde repetenda laus, & justitia jurium servitutis, monomachiae raselus. P, V. Κ a ra-

1ὶ Μontesquieu Espris des Lota lib. XXX. art. I. αὶ Apud Plutarchum in Camillo. Krantetius Vandaliae lib. I. c. VII.

123쪽

i N ASSISIAS REGNI HIEROSOL.

raticae, latrIciniorum &c. Ex quo enim Deus & natura vires A sortitudinem tribuunt, eo ipso justum acquirendi & possidendi titulum praebent. Quare nil mirum , si quondam populi latrociniis , R de praedationibus adeo addicti so

rent , ut qui caeterbquin clandestina furta quasi turpe facinus exhorrescebant, violentis rapinis extra propriae civitatis , vel foederatarum gentium , limites perpetratis honorem, gloriamque tribuerent, ut turpe haberetur hisce operam non navare. In re eruditis jam nota aliquantulum immorari non pigeat.

De Scythis circa Euxinum degentibus canit Ovidius 1 :

Innumerae circum gentes fera bella minantur, suae nisi de rapto vi*ere turpe pΠtant.

Iberi ulteriorem Hispaniam incolentes inter honestissima munera reserebant latrocinia, quorum opinionem, si Plutarcho sides, compescuit Marius, qui tititeriorem Hispaniam sa) sorte assecutus , eam Irovinciam latrociniis repurgasse femium, indomitam a buc moribus, ex feram; ct tunc Iberos praedari non um lius honestum puta isse. Paria quoque de Graecis, Barbarisque conterminis su se refert Thucidi des tolim , inquit , Graeci ct Barbari , quotqNot in continente degebant , marique vicinierant, quique infulas incolebant, postquam nauibus alii ad alios mare trajicere frequentius coeperunt, sese ad latrocinia con errerunt , Tirorum potentissimorum ductu, tum quaestus sui causa , trim etiam ut Tictum pauperibus quaerererri s atque adorti civitates nullis muris munitas , ex qitae pagatim incolebantur , diripiebant, O ma. ximam Tictus partem hinc comparabant. suod hoc facinus nondum ignominiam haberet , immo vero nonnihil etiam gloria potius asserret. Hoc autem nunc etiam cum alii nonnulli, qui in continente habitant, manifeste declarant, quibus decori est botegregie exercere ; tum etiam anti Mi poetae , astad quos illi ultro citroque natigantes, tibique eodem modo interrogantur, nilmquid sint latrones; quod neque illi, quos interrogant, factum ut se indigntim inscientur, nec illi, quibus curae ed scire, exaprobrent. In mediterraneis etiam alii alios praedabantur. Et ad hoc usque tempus multi Graecia prisco more vietunt, tis Locri, qui Ozolae, 6' . toli, O Acardanes, O qui mitimam borum agro continentem incolant. Ut gentes alias transilia mus , eadem consuetudo viguerat L apud Germanos, de quibus nobis erit potissimus sermo: Latrocinia , ut de hisce gentibus Caesar scribit ) , nullam babent infamiam , quae extra fines citiusque civitatis sunt : atque ea juventutis exercendae , ac desidiae minuendae causa fieri praedicant. Idem innuit & Tacitus de iisdem pariter disserens c 3): Nec arare terram, aut expectare annum , tam facile persuaseris , quam Tocare hostes , 6' Tulnera mereri

serum quinimmo ct iners videtur sudore adquirere quod possis sanguine parare.

erantiqua haec instituta altas adeo radices egerant, ut etiam post susceptum Christianum nomen apud quasdam gentes aegre evelli potuerint. Affero inter caeteros luculentum testem Helmoldum 64: Tres sunt Nordalbingorum s uti, Sturmarii, Horiati, I belmardi , nec babitu , nec lingua multum discrepantes , te nentes Saxonum iura , O Cbri ianum nomen ; nisi quod propter Barbarorum mici niam furtis O latrociniis operam dare consueverint. Hospitalitatis gratiam sectantur. Nam furari θ largiri apud Holdatos ostentario est; qui vero praedari nesciat, hebes O ingloritis est. Ex armorum dc virium jure , nulla quoque peculiari exposita causa oritur identidem radicalis justitia suscepti gentis erga gentem belli, ut debiliore propulsa, vel subacta, sortior terrarum imperia ac dominia conquireret, ac retibneret. Etenim , ut Legatus ille Teucterorum concionabatur ad Ubios 74 , subdiodo lucem diemque omnibus hominibus, ita omnes terras Drtibus Tiris natura

aperuit. Ut merito de antiquis Danis scribat Albertus Krant gius 8): Terram sitis hominum datam esse in stadam sznt arbitrati, ut tantum quis baberet, quan-

sum armis occMFar t. 1 ) Ovidius Tristium Lib. V. Elegia x. aὶ Plutarchus in Μamo. et 3 Thuci dides lib. I. in Caesar de Belo Gallico lib. VI. e. VI. s i Tacitus Germ. c. XIV. εὶ Helmoldus lib. I. c. 47. alias q8. γὶ Ap. Tacitum Hist. lib. IV. 8 Κrant zius Daniae lib. I. c. I .

124쪽

Mirandum ergo non est , si antiquissitnae Europaeorum respublicae militari Constitutione , quasi fundamentali lege , ordina Iae forent. Id namque poscebat inoleta persuasio , id exigebant inducti mores ὸ ut scilicet cives ad arma parati vel propria defenderent adversus exterorum vim , vel aliena , dum e re erat , conquirerent, virium Sc belli honestissimo jure. Idem subinnuit Titu cydides, dum relato inter Graecos Barbarosque finitimos vivendi more hae e sub dit i): cum etiam ipse armorum gestandorum mos apud hos continentis incolas

ex meteri latrociniorum consuetudine permansi. Omnis enim Graecia gestabat arma, tum quia domicilia nullis munitionibus septa babebant , tum etiam quia tuto commeare ultro citroque non poterant : mitae genus armis gesandis assuetum, ut Bu bari, coluerunt. Graciae autem populi, qui nunc etiam ita vivunt, Dilia mita insiluis olim O apud omnes fuisse tessantur. Philosopho in societatum civilium causas & primordia inquirenti haud injucunda aperitur ratiocinandi materia. Principium in fortitudine & viribus ira turalem dominiorum titulum statuens spectemus quale vere esse videtur ut Principium hominis extra civilem societatem positi , & in liberae , atque incultae naturae statu constituti ; spectemus latrociniorum , violenta rutuque invasionum consuetudinem ; spectemus militares Respublicas libera & aequali civium constitutione firmatas. Facile , ni saltor , erit inferre , praefatarum Rerum publicarum constitutionem, immo ipsa juris socialis primordia , inter Europaeoς ortum duxisse ex familiis scederativo nexu in militiam consociatis , uci Validius exterorum in vastiones compescerent , Sc vicissim , cum res posceret , in vastionibus in exteros felicius operam daren T. Nostri autem thematis non est ista discutere, sed inquirere, quomodo constitutio militaris secum traxerit constitutionem seudalem. Hoc , ut spero , dignoscemus , si ad veterem in Europa vivendi consuetudinem animum advertamus. Exemplar exhibeat Scythica natio , summorum Principum triumphatrix, sundatrix Imperiorum, qua nulla antiquior, nulla fortior , nulla gloriosior, δc quae latissime per Europam progeniem suam , aut certe instituta disia

seminavit.

Scythici ergo suit instituti, valde admodum quondam diffusis, Jc a magna Scytharum parte diutissime servati , ut penitus neglecta foret agrorum cultura .. Non illis frugum usus , sed pecus , armentum, syleestres apes , venatio, Uictum Sc tegumenta praebebant. Inde vita , quali S pastoralem dc Venatoriam,

Non aratoriam exercentibus conveniens esset. Nullae urbes , immo nec ullae domuS, nec ullae certae sedes; perpetuae per immensum regionis tractum transmigrationes. Nulla civibus agrorum propria possessio ; sed ad pascua Sc vena Itones communi Reipublicae agro uti jus erat. Hanc vivendi rationem inter caeteros uno complexu pingit scriptor diligentissimus Iustinus ca): Scytbia . . . . multum in longitudinem se latitudinem patet. Hominibus inter se nulli snes , neque enim agrum exercent : nec domus illis ulla, aut testum, aut sedes es, armenta is pecora semper pascentibus, ct per in cultas solitudines errare solitis. Uxores tiberosque secum in plauseris Tebunt , quibus, coriis imbrium byemisque causa testis , pro domibus utuntur . . . Aufum Osirgenti m non serinde ac reliqui mortales aspelunt. Lacte is melle Uescuntur. La- Πή iis usus ac mestium ignotus es , quanquam continuis frigoribus urantΗr . 'Pellibus tamen ferinis aut murinis utuntur. Haec quae mollibus nostris moribus comparata videntur agrestia , non continuo designant rudem Sc incultam institutionem , quae Scythicae genti haud facile potest adscribi ; sed potius constitutionis ibilitaris , quasi legis fundamentalis effectum; neglectamque fuisse agrorum culturam, eadem praecipue de causa, qua, ut alibi dixi 3 , neglecta inter Barbaros suerant studia litterarum; ut scilicet Respublica hisce non praepedita tricis egregios aleret militeS , quibus robur corporis, animi magnitudo . Talis profecto evaserat Scythica natio,

ut laudati Iustini verbis utar ; gens laboribus, O bellis aspera ; Tires corFo

Tom. V. Κ 3 rum 1 Thucydides l. e. γ Iustinus i. c.

x Iustinus L II.

3 in V. Praefat. vol. I. praefixam.

125쪽

ii 4 IN ASSISIAS REGNI HIEROSOL.

itam immensae : nitit parare quod amittere timeam : nibit victores praeter gloriam

contigiscunt.

Iampridem compererant, ut mihi equidem videor , Scythae , quod subinde Maximuς Tyrius cr) comparatis exemplis animadvertit : Agrum colant

stii, bellum gerunt Sorba: fortes Scytba , timidi ryptii ; liberi Sc)iba ferii gyptii. Agrum colunt iniurii, bellum gerunt Perse : serviunt )rii , Iernavi

Perse. Antea Ddi bellum gerebant f posea agricolae e fecti: cum liberi essent bel lum gerebant; servi esse Ii, ad agriculturam convers sum. Compererant , inquam , agri cultura reddi populum ditiorem , non feliciorem , immo sortitudini , disciplinae , & continentiae militari , germina exinde emitti maxime noxia ; cum cultus agrorum luxus divitiarumque paret primordia , quae corporis & animi vires ut plurimum emolliunt , atque debilitant, & distrahunt hominem in irrequietas animi affectioney, spem , metum de Isideria; sensimque trahunt ad vitia quaedam & erga societatem delicta, quae cum Scythicis institutis essent ignorata , multo tutiuς arcebantur quam interdicta suis lent. Egregie Iustinus de praefata Scytharum vivendi ratione disserens, ad rem nostram subdit 2): Hac continentia illis morum quoque justitiam edidit, nihil alienum concupiscentibus . Guippe ibidem dimitiarum ci sido est , ubio 1 fus . . . Prostis ut admirabilς Tideat&r, hoc illis naturam dare, quod Graeci

longa fugientum doctrina , praeceptisque Pbi sopiarum consequi nequeunt , cultosque mores incultae barbariae collatione superari. Tanto plus in illis proicit vitiorum ignoratio, quam in bis cognitio virtutis.

Pari pene argumento philosophabantur & Fenni , Tacito reserente 34 ,

qui descripta hujusce gentis vivendi consuetudine , inope , libera , venatoria, hisce verbis prosequitur : Id beatius arbitrantur , quam ingemere agris , illaborarcdomibus , suas alienasque fortunas spe metuque Tersare. Securi adversus homines,

securi adiersus deos , rem discillimam assequuti sunt , ut illis ne voto quidem

optis sit. Tu tamen quoque ab invasonibus exterorum haud modice juvabat continen tia Scytharum arvis illis , quibuς latrociniorum praedarumque viguerat mosi cum luxu pene ignorato , divitiisque contemptis regio iis non afflueret , quae finitimas alienasque gentes ad captandas praedas maxime allicerent, Quod bcythae certiores ficti de bello ipsis indicto a V exore aegyptio Rege optime perpenderunt, Regis ejusdem legaIos hac oratione excipientes ): Miramur, tam opulenti sopuli ducem solide adversus inopes occupasse bellum , quod magis domi fuerit illi timendum: quod belli certamen anceps, praemia Mictoria nulla, damna manifesa sint. Igitur non e e talliros Scythas, ut ad se veniatur, clim tanto sibi plura in hoste concupiscenda sint; tiltroque grata ituros obΣiam. Ex praefata autem vivendi Scythica ratione , & juris publici agrarii constructione, seudorum militatium initialia rudimenta deprehendimus. Animadve timus Scythis agrum non exercentibus extitisse inter se nullos fines, immo nec domorum usum ; sed plaustris pro habitaculo utentes errare semper paratoS fuisse per incultam regionem. Ergo cuncta immobilia erant, ut nostro loquendi more utamur , bona communalia ; quorum directum dominium ad integram societatem seu ad Rempublicam pertinebat ; pascuorum autem & venationum jus in Reipublicae territorio ad cives & in societatem adscriptos spectabat; quibus vicissim in Reipublicae servitium incumbebat honor , onusque militiae. Spectemus igitur civem nullo allodio terrae donatum , sed tantum ut Reipublicae vassallum gaudentem usu D proventu scandi, cujus non modo imperium, sed & dominium atque proprietatem tenebat Respublica, cum reciproco erga ipsam onere militaris servitii. Haec nobis exhibent prima lineamenta , immo primaevam , eamque simplicissimam originem fetidi militaris. Quod apertiui dispiciemus in seu datis juris incrementa mox inquirentes. A Scythis igitur transeamus ad Germanos, qui tempore Caesaris, immo &Taci ii vetustos adhuc Scythicos retinebant mores , verumtamen nonnihil cor

- 1 ὶ Maximuς Tyrius Disc. XIII. a) Iustinus I. c. 3 Tacitus Germ. c. XLVI. Hpud Iustin. l. c.

126쪽

MONITU Μ COLLECTORIS. Ii S

ruptos. Victum perpendamus: Major pars, inquit Caesar ci), victus eorum in lacte O carne eae caseo consistit. Alias vero de Suevis loquens, gente inter Germanicas longe maxima, rem notabilem refert; scilicet eos non multum frumen. io sa) vivere. Tacitus autem generatim de Germanis scribit ): Potui bmmor ex hordeo, aut frumento , in quandam similitudinem vini corruptus. Proximi rigae dae vinum mercamur. Cibi si lices, agrestia poma, recens fera, aut lac con

cretum .

Perpendamus & Germanorum indumentum. Caesar pelles tantum memorat , parva rhenonum tegumenta ; sed Tacitus t 3) cultiores vestes adtribuit , atque inter caeteras memorat lineos sceminarum amictus : Foemina , in-qujt , sepius lineis amictibus melantur, essique purFura Tariant. Igitur opus erat tritico, & lino, quae agri cultum exigebant. Quare exco- Iebatur ager, sed non ad delicias , neque ad divitiaS ; tantum ut necessariam

segetem suppeditaret. Nec enim 6) cum ubertate Ex amplitudine soli labore consendunt , ut pomaria conserant, eae strata separent , O bortos rigent: se a terrae seres

imperatur.

Neque , fi Tacito fides , inclyto belligero agrorum cura, sed tanquam res strenuo milite indigna demandari consueverat illis qui militiae forent inepti: rtissimus quisique 7 ac bellicosibsimus ni bil agens, delegata domus eae penatiumer agrorum cura Jrminis , senibusque , ex in firmissimo cuique ex familia , ipsi be-bent : mira ditersitate naturae ; cum iidem homines sic ament inertiam , O oderint

quietem.

Insitum populo agri culturae negle ictum fovebat Reipublicae constitutio; etenim

e re publica visum est constituere sanctiones, aut inducere consuetudines, quucives ab agri studio retraherent, non una de causa, quarum princeps refertura Caesare 8 , ne assidua consuetudine capti studium testi gerendi agricultura eom.

mutarent.

Cautum ergo est, ut arvi portio civibus singulis e colenda assignaretur tantummodo ad annum; adeo ut quotannis nova fieret arvi partitio, nova assignatio. Caesar ipse testis luculentissimus est : loquens enim de Suevis , ait 9 : rivati , ac separati ag ri apud eos nibi I s ; neque longius anno remanere uno in Ioco incolendi causa licet. Et de Germanis generaliter Io : Neque qu quam a Vimodum certum , aut fietes 'roprios babet: sed Magi ratus , ac Principes in annos gulos gentibus, cognationibusque bominum, qui sina coierunt, quantum eis, is qu9 eo visum es, attribuunt agri, atque anno post alio transire cogunt. Idem refert di Tacitus II): Agri pro numero cultorum ab universs per Tices occupantur , quos mox inter se fecundum dignationem partiuntur. Facilitatem partiendi camporum batis proant. Arva per annos mutant, O superes ager. Pronum est credere in partitionis jura eos tantum venisse , qui armorum honore donati, R in militiam adscripti, ut civitatis membra haberentur, hoc est viros nobiles, atque ingenuos , eosque qui ex Reipublicae decreto in juxcivitatis A militiae recepti forent; quibus omnibus annua arvi partitio, Sc asia

signatio fierςt , non per sortes , sed fecundum dignationem , & quantum O quo oco Magistratibus videbatur ; in ipsum jus autem non venisse servos , nequz generatim loquendo libertos, utpote qui pars Reipublicae non erant, sed vel uti pars domus seu familiae domini respective seu patroni , atque ut Langobardica voce utar , in ejusdem Fara constitati , sub ejus uno capite seu persona computarentur.

Nihil hucusque cernimus immobilis peculiaris allodii. Terrae dominium di rectum ad Communitatem , annuum jus utendi fruendi pertinebat ad cives; quibus vicissim onus addictum erat militarium pro Republica servitiorum.1ulalira haec est imago flaudi militaris, ad annum tantum assignati. Ex frugum autem usu profluxit offectus animadversione maxime dignus.

fidem i. IV. C. L.

C. I.

13 Tacitus Germ. c. XVII. t 3 Caesar lib. VI. c. 6. ii) Tacitus G. c. XXVI.

127쪽

Scythae culturam terrae non exercentex, & quae sibi opus erant ex pascuis 3c venatione quaerentes, transmigrationibus perpetuo parati, plaustris , prout supra vidimus, pro habitaculis utebantur, ut domum quoque semper secum traherent. Germanis vero, de quibus loquimur, frumenta serentibus , expectanda messis, & proinde longior in loco trahenda erat mora. Igitur de plaustro descendere visum est , & quandam habitaculi speciem constri aere , 8c primitus quidem misera infirma Iuguria: In capis babitam, inquit Strabo I), structura

in unum diem constantibus. Condendis vero, servandisque frugibus subterraneae scrobes effossae sunt, more penes Europaeos perantiquo, & perquam late vigente, quae non modo exterorum incursionibus abditae, sed & segeti conservandae habitae sunt adeo id nete, ut hodie adhuc in Italia non uno in loco earundem usus utilissime pera duret. Hae frugibus horreum erant , & hominibus hypocaustum: Solent , ait

Tacitus ca) , O subterraneos specus aperire , eo sitie multo insuper fimo onerant, suffugium biemi , O receptaculum frugibus e quia rigorem frigorum ejusmodi locis molliunt : s quando hostis advenit , aperta populatur e abdita autem O defossa aut ignorantur, aut eo isso fallunt, quod quaerendii sunt. Morem ipsu in quoad casas & scrobes saeculo Christiano XII. pene resere-b nt Slavi, Hel moldo testante s3 : Sed nec in construendis aedisciis operosi sunt,

quin potius casas de virgultis contexunt, necessitati tantum considentes adversus tem-Festates Opii Cias. suoties autem bellicus tumultus insonuelit, omnem annonam paleis excusam, alitaim, atque argenitim, O pretiosa quaeque I si is abdunt ; nxores Osarvidos munitionibus , mel certe Ditis contutam. Nec quicquam hWilli patet direptioni, nisi tuguria tantum, quorum amisionem facillimam judicant. Hanc servaverant consuetudinem Stavi, anta quis institutis arctius inhaerentes,

quam Germani , qui jam Taciti aevo in constructione domorum aliquid operosum induxerant, immo & aliqua luxus rudimenta: Nullas, inquit 4 , Germanorum populis urbes habitari satis notum est, ne pati quidem inter se junStas f

des. Colunt discreti ac di mersi , ut fons , ut campus, ut nemus placuit. Vi os locant, non in nostrum morem connexis cobaerentibus aedisci se fuam quisque domum spatio circumdat , sive adaeemus casus ignis remedium, stive inscitia aedis candi. Ne caementorum quidem apud illos, aut tegularum usus ; materia ad omnia utuntur informi , O citra speciem , aut delectationem. suadam loca diligenter illinunt terratia pura ac spundente , ut picturum ac lineamenta colorum imitetur. Harum autem aedium fundum cum suo ambitu primigeniam esse terram salicam ego alibi ratus sum 54: & hoc esse credo primaevum exemplum terrae civibus asia signatae in quamdam stabilem possessionem.

Taciti verba praetereunda non sunt; nullus, Germunorum populis urbes habit

ri Ae pati quidem inter se junctas sedes. Ita prosecto res se habebat penes Scy

thas , atque Germanos , qui militari constitutione viventes , & militari studio

a in maxime addicti, non urbes, iron oppida, non arces exstruebant. Non plurimum erant exosa ejusmodi munimina , quasi servitu-

iis & imbecillitatis retiacula , libero ac forti viro minime digna , ac militar robur debilitantia; pene prout boves Sc apri domestici sylvestribu ς imbecilliores evadunt. Quare ea diruere potius e re publica videbatur , sicubi constituta quaedam occurrerent 62. Hisce inhaerens principiis Teucterorum Legatus oratione ad Ubios ajebat : Rediisse vos in corpus, nomenque Germania, communibus Deis , sed praecipuo Deorum Marti grates agimus , mobisque gratulamiir , quod tandem liberi inter liberos eritis . . . Sed ut amicitia , societasque nostra in aeternMm rata sit , postulamus a Tobis , muros Coloniae , munimenta seraeitii detra. batis: etiam fera animalia, A clausa teneas, Tirtutis obliviscuntur. Uile quoque & inglorium, non aperto Marte congredi cum hoste , ejusque vim excipere pone murum. Carpuntur Iustino scribente Spartani, qui a maior una virtute degeneres muris sese defendere aliquando constituerant : Terrui

128쪽

MONITUM COLLECTORIS.

III Spartani I), urbem quam semper armis, non muris defenderunt, tum coulra re. ponsa fatorum , meterem majorum gloriam , armis diffisi murorum praesedio includunt. Tantum eos degeneravisse a maioribus , ut cum multis sectilis murtis urbis civium virtus fuerit , tunc cives alvos se fore non existimaverint , nisi intra

muros laterem.

Sed ad rem nostram redeamus. Stabilis possessio aedium civibus tandem ag traxit stabilem possessionem agrorum; quod inter universos Germanicae originis populos certe non uno tempore factum est. Qui in Romanorum provincias irruperant , sedesque fixerant , novam hanc juris agrarii regulam jam seque bantur; scilicet ut ager in stabilem personarum familiarumque possessionem v e niret; ita tamen ut non modo imperium, sed & directum agrarii, domestici& cujuscumque sundi dominium penes Rempublicam primitus manere censeretur , penes cives tantum dominium utile , onere adnexo servitii militaris quod novam fe udi speciem constituit. 'Id ea namque directi tini verta regionis dominii penes Rempublicam consissentis inter Barbaro; antiquissima altas adeo radices egerat, uc vix ac ne vix quidem aliud sibi effinxissent constitutionale systema, nisi hoc ab exteris oentibus edidicissent. Dum Barbari provincias Romani Imperii occupaverant, non modo imperium sed & terrarum dominium, Vera inque proprietatem conquire. re Reipublicae nomine se ratus suisse ex eo colligimus, quod ut veri supremi. que domini terras distribuerent inter veteres incolas & , civeS suae gentis , ea divisione , quae Reipublicae prae placeret. Ita , ut alias animadvertimus ca), Heruli tertiam agrorum partem , Wisigothi & Burgundiones duas tertias par tes assignavere civibuς suis ; a quibuς etiam exactum fuisse militare servitium historica monumenta, & ipsi legales Barbarorum codices in universum indicant. Sed facile suit hac in re evenire, quod in centenis aliis evenit; scilicet ut commercio & consuetudine instituta cum exteris Barbari adoptarent e Ytera dogmata atque jurisprudentiam & in iis quae ad immobilium proprietatem perti nebant. Hinc inter legales libros Barbarorum irrepserunt voces atque sanctiones, quae allodii indolem sapiunt ; & hinc subinde orta distinistio inter communia seuda, Sc allodi alia bona.

De hoc tamen dici potest , quod de plerisque aliis juris objectis verissime

dicitur. Adoptata sunt instituta Romana, sed Barbara oblivioni non 'data: ut quaedam orta fuerit mixtura ex Romano & Barbaro jure. Immobilium posse stasiones quamdam allodii speciem induerunt; ita tamen ut naturam se uti militaris penitus non dimitterent. Hinc leges occurrunt, quarum spiritiis A ratio fatis apte petitur ex principiis juris seu datis. Pauca afferamus exempla.

Lex Burgundionum perstringit distractionem terrarum, quae sortis nomine distributae civibus fuerant ; immo & aperte praecipit 3), ut nulli mendere terram Juam liceat, nisi illi, qui alio loco fortem aut posse iones habet. 2Eciuitas ilucescit, spectata terra , quasi stipendio civis in militiam adscripti ; leo emque Iasam esse, ne miles prorsus careat stipendiis suis. Angliorum & Werinorum lege, de Aladibus, inscripta sanctio occurrit )'mreditatem diu; icti Mitis, non filia suscipiat. Si filium non babuit qui defini us

est ad stiam pecunia re mancipia ; terra vero ad proximum paterna generationis

tem succedat 6), O tunc demum hereditas ad fusum a lancea transeat. Haec 'una perpensa indicant , terrae possessi inem censitam regulariter fuisse pro stipendio civis, cui incumbebat honor, onusque militiae.

ut si quis ex loco suae habitationis progrederetur insea Provinciam Tel extra, hoc

129쪽

iis IN ASSISIAS REGNI HIEROSOL.

hoc est extra vel intra regnum , Sc ad stationem suam triennio regrestis non es et, filii aut successores ejus babeant res ipsius in suo jure . . . Et si irae postea re uersiis fuerit , iubemus ut nec a suis siliis recipiatur , nec res suas in pol state habeat: aliisque ea de re constitutis concluditur: Et si se post tres an. nos inventus fuerit , potesatem habeat Rex de eo judicare qualiter voluerit. Doctissimuς Pecchia I ) huc in medium affert Lucam de Penna , qui in hanc legem invehens se se ridiculum iacit : Non est haec prima bestialitas facis Longobaria: quia de jure quis I sumitur vimi,s , nil probetur mortuus. Egregium Legulejum , qui a legis spiritu quam longissime aberrat i Lex namque sensum nobis prodie aequissimum , dum perpendamus militem quasi transsu-gam suo privari stipendio, aliisque poenis obnoxiam reddi , ob desertam sta

tionem .

Colligimus hine Langobardorum stationem haud absimilem suisse ii ς , quae

a nostratibuς dicta tuere fetida babitantiae; nam quamvis hisce non eadem forte incumberent onera , pari tamen jure seu dum inhabitare tenebatur is , cui assignatum fuerat. Vide Bellonium de his disserentem ca) , & exemplum afferentem studi anno MCCXCIV. XIX. Kal. Septembris in habitantiam conati ea conditione , ut habitaretur , Patriarcham alioquin fetidi ablatione , ac librisqΠinquaginta , quas pro mulsi a constituerat , Tindicaturum. Hodieque audiunt inter nos Feuda Habitantia, sed nomine tenus. Sed quid ultro congerere exempla, quae probent seudi conceptum nunquam a Barbarae originis gentibus penitus dimissum suisse λ Non desuere populi antiquis arctius institutis addicti, qui peculiaris allodii conceptui' neutiquam induerunt, neque dimoveri potuerunt a principio directi dominii semper perin nentis penes Rempublicam , quoad immobilia bona. Nori mannos in medium voco constitutos in Gallia , in quorum consuetudinibus immobilis possessio sie definitur cet): Immobilem dicimus possesionem , qua de loco ad locum transmovi meri non potest , ut agrum , pratum , ct omnes possessiones fundo terrae inbarentes , quae Feoda mulgariter nuncusantur. Feuda scilicet esse censebantur quaecumque immobileς possessione S. Et usque in hodiernam diem Angli Nort mannicis instituti principias, & veterum rerum maxime tenaceς nullum agnoscunt terrae peculiare aliodrum ; omnia tenent in natura seudi: Terra omnis in Anglia, verba sunt Angli Iurisconsulti Iacob latine reddita exceptis teriris corona, qua in manu Regis sunt iure corona , est in natura fetidi . . . adeo ut nemo habeat direElum dominium , hoc ess meram proprietatem vel dominium criti cumque terrae , excepto Tege

Hisce ergo una prae conceptis concludam , distinctionem penes Barbarae originis populos inter communia seuda D altodia , esse quasi inter rem ab antiquissimo tempore , & ex veterrimis patriis instituti S apud ipsos receptam , Rrem ex commercio cum exteris recens inductam. Sed antequam ab argumento discedamuς, manet perpendere circa Jura memtum fidelitatis, quod seudatario solet injungi. Mos est pervetustus, ut militares viri militari stipendio donati praebeant imdelitatis faciamentum. Qui Romanas, Graecasque callent antiqui tales, hoz me exactissime edocebunt. Mentionem inter caeteros ingessit Virgilitis, canens 5 .Fas mibi Grajorum sacrata resolver jΠra. Ad quae Servius: Ut non incida: in sacramenti poenam : nam miles legibus Iacramentorum rogabatur, tit exiens ad bellum juraret , se nihil contra Rempublicam Ecturum. En eratisque tribus militiae generibus, subda: Plerumque sacramento rogati quia post elactionem in Rempublicam jurant. Et bi sunt , qtsi babent ple

ri: m . t alibi idem Servius 6 : Apud Mayores nostros tria erant

lilia genera in bellis gerendis . . . Legitima erat mitius eorrem , qui sit uli Jura,

130쪽

MONITUM COLLECTORIS. I I9

bant pro Republica se esse facturos: nec disce cre , nsi compleris stipendiis , id

militiae temporibus ; o sacramentum Tocabatur. Ejusmodi sacramentum ex veterum Rerum publicarum militarium constitutione descendere arbitror , in quibus cum cives omnes in militiam censereniatur adseri pii, & jure utendi fruendi in Reipublicae terris pro militari stipendio donati, iis omnibus fidelitas erga Rempublicam juranda seret , ut id quod jam debitum erat , religione intercedente firmaretur. Tacitus de Germani scribens memorat Principis personain tueri fuisse praecipuum sacramentum ci eorum, qui nobiliori gradu inter Comites admittebantur; atque hinc innuere videtur , milites seu cives reliquos magis generali juramento obstrictos suisse in Rempublicam, cujus militari servitio ex propria constitutione , & ex strictiori justitiae debito veluti stipendiarii ex origine tenebantur. Profecto id generaliter imperatum fuisse inter Gothos aperte docet liber Go

thicae legis ; in quo ex Egicae Regis 2 ) sanctione deprehendimus , penes

hanc gentem jam moris fuisse, ut quisque ingenuus novo Regi si delitatem jucraret; atque statuitur, ut si quis juramentum fraudulenter praebere distulerit, quidquid de eo, vel de omnibus rebus suis principalis auctoritas facere mel judica re et uerit, sui sit incunctanter arbitrii. Exemplum vides, quo Principi jus esset mulctare facultatibus civem ob juramentum fidelitatis debito tempore non praestitum. Inter leges pariter Anglicas Willielmi Conquestoris idem sacramentum liberis omnibus hominibus praeceptum legitur 3 D. Statuimus etiam, ut omnes liaberi bomines faedere ct sacramento afirment, quod intra O extra uni tersum regnum Angliae quod olim Gocabatur regnum Britannia illelmo Regi Domino suo f Ies esse Colunt , terras O bonores illius omni Melitate ubique servare cum eo , σontra inimicos o alienigenas defendere. En militare sacramentum liberis civibus

generaliter imperatum.. Par quoque sacramentum fidelitatis , quod Marculphus S: Libri Capitularium docent , ab iis , qui populi nomine censerentur , praestandum esse sub Francis , ab eodem vetusto fonte derivare haberi potest pro indubio, quamquam primigenii instituti puritas sorte adamussim servata non fuerit. Sed adhuc serius in libro Consuetudinum Imperii Romaniae concinnati in usum Principatus Achajae praescribitur s3 , cbe li Baroni O homeni legit ἡ ι gni,di de fur at dicto Miser lo Princiso homagis o liga de fidelitari. Et li altria Oudari die far homagis. Et Ii altri subditi fagramento de s elisade. Notabilis valde est proposita distinctio inter bomagium O liueamiam , Osacramentum fidelitatis; quippe quae excitat nos perpendere aliam perantiquam quamdam nobiliorem seudorum speciem ex Barbarorum moribus derivatam. Fidelitatem jurare praecipitur universus populus , veluti inter veteres Barbaros jurasse universos cives seu milites qui profecto apud antiquos Scriptores & legales codices populi nomine veniunt ex iis , quae supra diximus. saris innuitur. Homagium vero peculiari tantum civium , militumque classi imperatur , prout penes Barbaros fieri consueverat ab iis , quos Principis Comites Tacitus appellavit. Ergo inter antiquos Comites , atque homagiales , Sc praecipue ligios homines, de quibus hic loquimur, comparationem instituere juvat, ut hos ab illis descendisse inseramus.

Tacitus 6 de Comitibus inter caetera scribit , quod penes illos Principem defendere, tueri, sua quoque fortia facta gloria Hus a ignare, praecipuum fa-cramentum est. Audi parallelam sidem , quam spondet ligius homo 7y : G-

ὶ Tacitus G. c. XIV. Σὶ Cod. Leg. misit. Lib. II. Tit. I. l. 3 . Lib. V. Tit. L 3y. 3 Leg. Villielmi Regis l. LII. Vol. IV. hujus Collect. pag. 339.έη) Μareulph. lib. I. Eorm. o. Capitul. lib. III. c. 88. i s , Lib. Cons. Imp. Rom. c. I l. Vol. Iv. hujus Collect. 6ὶ vidis Tacit. Germ. c. XIII. XIV. tr Consuet. Imp. Rom. c. III

SEARCH

MENU NAVIGATION