장음표시 사용
91쪽
FORMULA- periinuit is liberandum P - De mea Petre ie' appellat Martiniis, quod tu δε- ancilla natus fuit, mater mihi perti disi sudia, quod dares sibi C. DI. in Kal. nuit per successionem mei patris. Et quid MIA.. Gissi Donatum si eius rem e inop ouid pater meus P quid sum Pe-M i, o pinusi Donatum s ejussorem , o ipse te pigneravit tu tanto mobili, quod valebat sol. C., ct dedit sibi Ussa pignο-ra , ct tu posea sibi per virtutem tulisti a pignora. Ad Legem XII.
Petre te appellat Martinus, quod dedisiibi Oadia de XX. sol. dare in Kal. Mais , Petre Presbter cum Itio a vocatore , hoe tu pignorasti eum , antequam consitu- a pellat te Martinus, quod tu clericastitum esset. -- Aut probet , si1 potest . Iohannem suum servum sine voluntate sua . - Si non ille alter se idone et , vel nponat in aestasii. ego P quid Pater meuSP irum P quid matrem Ous Z quid iste cui ego Cendidi P per XXX. annos babemus
Et haec placita deposicio est, s secundum amentes. )Ad Legem XXIQ
Vide Vol. II. pag. 469. Ad Legem XV.
Vide Vol. II. pag. 469. Ad Legem X
Peire te appellat Martintis , tura Libro VI. Ad Legem LF o R Μ U L AE . Petre te appellat Martinus, quod tu tρ-nes sibi malo ordine terram in tali loco. Ipsa terra ego habeo possessam per XXX. annos. Et tibi quid perti uel P
Per cartam douationis , ecce Carta .
Qiuare incivisi per tantos annos λ - Ego labui perditam Viam cartam. - JureTipse, qui tenet, suam possessionem. Si ipse, qui tenet, non habuerit possessana terram per XXX. annos, dicat cum sua carta quid voluerit ipse qui appellat. Et hoc responsum secundum segnes est.
h,bllislli unam suam Italia iam ά aut qu' est in , . iis spei Hi sis alum in terra sua I aut j Petre te appella: Martinus, quod ieria, petis in terra sua. - Approbet appella- qtDU Gr rati ioco est, quam lupossides, suatus , quod sua sit. emendet, sicut lex es , Ad Legem XIX.
P tre te appellat Martinus, mendi si eum foras provinciam probet cat se Si non potuerit quod
-- Sin autem; appellatus exdi-M Legem XX.
didisi suum suum servum foris provinciam. - Approbet appellator. - Sinon potest; exdicat se appellatus. Ad Legem XXIII.
Petre te appellat Martinus , quod tu es fusus servus, o malo ordine subtrahis te de suo servirio. - Liber jum per ca tam , quam mihi feci Donatus. Viae dare auctorem P aut stare in loco auctoris λ Auctorem volo dare. - Da vadia de auctore. - Donate dimissi tu me est, oe iu eam s Di contendis. ad eum pertinet 8 -Perscriptum, quod pater Iohannae socer tuus sociis Hi . Illud scriptum nihil ei no est, quia per
XXX. annos possedit eo tacente. - Verre tacuis per XXX. annos, quia scriptum suum absentatum erat. -- Tamen nihil ei nocere potest, quia per triginta annos ponsedit, praecipiente lege de hac possessione. Ad Legem III.
P ire te appellat Martinus, quod tu appelluli eum, quod sab bat tibi furata ianta tua mobilia, quae salebant Iol. L. , ta vicisi eum per pes nam, fecit tibi compositionem. Et modo habes ipsum furtum inbeutum apud alium hominem, o multui reddas compositionem. Ad Legem IV.
Nism s filii Longoburdi nou facientis δε- bitum infanabile nequeunt se abstinere ab hereditate, quia sui ct necessarii he, dessu ; quare sisunt paternum debitum, etiams
92쪽
etiamsi pene nihil ex paternis bonis frifuerint . FORMULA.
Petre te appellat Martious, quod ipse babeat certam suspectionem , quod quando
Donatus tuus pateZ venit ad mortem, erat sibi debitor sol. C. ---- De torto.
Si dixerit: non respondeo tibi, quia non sum Dus heres: juret, sicut lex dicit. Si dixerit: non jurabo de rebus matris meae, quia non fuit mortua in suo mun
dis s j d probet appellator, quod fuisset
Pest istum I gem debemus intelligere, quod homo qui habet filios, potes venae
in omnes res suas. AL 1 A FORΜULA.
Petre te appellat Martinus, quod ipse appellavit, quod pater tuus Donatus , quando venit ad mortem, erat sibi debitor L. μ, ο tu jurasti, quod de rebus patris itii nihil apud te habebas, nec alicui commendatas , aut absconditas. Et modo apud te habet inventum unum caballum, quod fuit de patrct tuo. Ad Legem TFORΜULA. Petre te appellat Martinus, quod tu tenes sibi malo ordine terram in tali loco. - I a terra mea propria es per car-ram, quam tu mihi fecisi I ct ecce camta. -- Contra legem es ipsa carta, quia ego eram infra aetatem , quando feci ipsa carta. - Aut probet, aut emendet poenam de carta. Ad Legem VT
Si quis Gastaldius et , vel Actor, qui Cortem Regis habet ad gubernandum, de ipsa Corte alicui sine scripto vel cum pia pio ) jussione Regis &c.
Vide Vol. II. pag. ALIA FORΜULA. Petre te appellat Martinus , quod tu te-ues malo ordine terram in tali loco ad partem Publicam, unde ipse es invocatur.
IJ Non fuit mortua tu suo mundis .in GIOR sator marginalis ad hanc legem perpendit: Hic videri potest, quod filius Longobardi esIegitimus , succedat patri, etsi mater non sit
mortua in mundio patris, sed aliorum.
et Si quis Gustaldius.) Glossa inter i. id si , comes; eadem scilicet, quae ad legem XXIII. terra mea propria es per pro
Secundum quosdam , ita est. Ad Legem VIII.
Et s non habuerit, unde componat, tu servitium illius , qui eum conduxit , tradatur I ab eo , pro quanto appretiatus fuerit , in servitio appellatoris persolvatur. Et s ipse ad compostionem non suffcerit, tradatur etiam conductor Iacramentum tale in compositone tua. Et s estalis causa, unde mori debeat appellatus , non es intelligendi ut satim moriatur Iacramentalis I sed debet coni ad sacramentum faciendum. - Hoc secundum amentes; sed vadat tantum per dannum. F o R Μ U L AE. Perre te appellat Martinus, quod tu ocri si suum patrem . - De t0TI .
Da Gadia , s te recordatus fueris , quod emen es I s nou, jures sicut lex es.
Et cum venerit ad terminum , iuret appellator , quod se sciente eum de torto non appellavit. Et appellatus juret , quod sede torto appellavit. Sacramentales jurent, quod appellatus juravit , Verum iuravit. Si quis aliquis de sacramentalibus dixerit: non juramus tecum , quia pavorem habemus, ne tecum periuremus I aut, quia tufe si hoc malum e tunc juret appellatus, quod si secum iuraverint, munditer . . . . Et si dixerit: nihil iurabimus tecum e manifestet veritatem, quare non audent este sacramentales; aut praebeant sacramentuni, quod nullum colludium habeant factum cum homine illo , qui audire debet sacramentum , nisi pro animae suae .... praesumant esse sacramentales. -- Tunc ille, qui jurare debet , habeat spacium secundum legem. -- Et si ausus non fuerit iurare, perdat appellatus causam stiam , & sacramentales dannum restaurent. Petre te appellat Martinus, quod Paulus appellaυit eum de una plaga , turibis si esse sacramentalis , per colludium te subtraxisi , aut non potuisi manifesare certam veritatem I . causam, habuit dampnum XX. sol. Ad Legem X.
Si quis testimonium falsum contra quemis
Rotharis. Glossae congruit formula ad hane legem, quae Volumine secundo edita fuit. duin , qui in lege dicitur Gastaldius aut Actor curtem regiam habens ad gubernandum , in formula Comes nuncupatur. Quod non penituς inutile erit perpendere iis, qui medii aevi antiquitatibus Operam impendunt.
93쪽
82cumque reddiderit , aut in carta falsa ses eme manum posuerit, & ipsa fraus manifestata fuerit s non per Milum unius contra apposis ortum testum j componat widrigild suum, medium Regi, & medium ei,
cujus causa fuerit. Et ii talis persona fuerit , quae non habeat unde componat, tunc Publicus debeat eum dare pro servo in manu eius , cui culpam fecit & ipse eidem serviat , sicut servus : Ita tamen , quod si pene totum de erit, aut remanserit ali quid infra XX. sui. , non dabitur pro se et O , sed serviet ad terminum. Et ille, qui alios rogat testimonium falsum dicere, aut pro causa sua manum in carta falsa ponere , sic componat , sicut testes ipsos falsos jussimus componere pro eo , quod ipstim malum per ipsum fuit inchoatum. Et pes amittat, idrigi d juum componat. Si cariam falsam ollenderit.
Vide Vol. tu pag. 469. NOTA . Pos hanc Legem in Codice Euphemiano te itur Lex , quae in editione δε--ratoriana es centesma prima Libri huyus. ad Legis a M.
Quia qui thinx facit, & postea si filia nascitur in tertiam partem ipsum thinx rumpet secundum anterius Edicti in uia fecundum meum non es ita I Dccedunt enim in totum. , Et si duae aut plus , in medietatem . &c. FORMULA. Petre te appellat Martinus etens una
suam causam , s Mariae suae mulieris, quod tu renes malo ordine ad Mariam suam mulierem terram in tali ioco. Ipsa terra mea propria est per cartam donacionis, quam mihi ferit pater suus. --- Contra legem es j a Carta , quia mea mulier erat in capillo , cum feest j in car- . - Aut probet , quod fuisset in capillo, aut raceat.
Quia in dubium venit causa ipsa , cuius filius aut fila st , quando ambo vivunt dominus , & servus , o qui antea habuit, & postea tulit.
Vide ML II. pag. 4TO. Ad Legem XIII.
Petre te appellat Martinus, quod tu tener mi malo ordine terram in tali loco. - I a terra mea propria es per cam tam , quam mihi ferit Donatus I s ecce capta . Et tibi quid pertin t P - Ecce capra , qitam mihi obligavit ipsε, quod sin pasca Domini non dedisset mihi fol. C., quod haberem licentiam apprehendere suas
res , ubicumque potuissem convenire. --. Ipse , qui habet priorem cartam , aut diu cat falsam posteriorem, aut taceaL. Petre te appellat Martinus, quod tu ι nes mi malo ordine terram in tali loco. -- Ipsa terra mea propria es per car- tam , quam mihi ferit Marcoardus.
Contra legem es t a carta , quia habebat mihi obligatam nominatiυe ipsam terram . - Et ipse , qui appellatus est , aut dicat falsam ipsam obligacionem aut fiat vacua ipsa carta. Vel ita. Petre te appellci Martinus, quod terra, quae in tali loco es , quam tu possdes , sua es. - Quid ad eum pertinet P EC P Capta , per quam mihi obligaυit , sin tali tempore non dedi et mihi XX. fol. , quod ego haberem licentiam vendicare habres , ubicumq&e potui em invenire.
Illa carta nihil mihi nocet, quia praeripit lexo s quis non se obi'aet erit nominati e alicui res suas , sed dixerit, in qui-θιι cumque rebus ejus posset invenire, tibi h ;beret licentiam ingredi , pos et en Aderit inde aliquid nominati e I ut ipse ha-bρ, et , cui vendi erit. Et e cr carta vendicionis. - sia carta falsa es. Ad Le em XV.
Petre te appellat Martinus, quod tu b huisti Donatum suum altatum juper VIIIJ noctes in casa dua, se ne mente I perdidit tantas operas, ρηιν valuerunt sol. XX. Ad Legem IVL
Aliae vero res, quae divisis fuerint inter fratres, aut nepotes, vel alios parentes, in vel ubi mensura tracta forte san-
Petre te appellat Martinur tuus frater, quod tenes sibi malo ordine terram in tali loco. I a terra mea propria es . Viiid tibi pertinet ἰ - Tu mihi dona- si I aut, commutast I aut , vendidisi uaur, per ex imacionem de si I ego per XL. annos habeo possessam. Petre pe appellat Martinus tuus frater, quod tu tenes sibi malo ordine terram iurali loco. Ipsa terra mea propria es. - Quid tibi pertinet λ - Nose, phter mihi Cendidit es ego per XL. annor
94쪽
habeo pGfessam. - Iuret suam possessionem. Si dixerit: Pater noster mihi donavit I ego per XL. annos habeo possessanio similiter iuret suam possessionem. - Si vult dicere ipse qui appellat: Tu nou servissi mo melius e aut probet ipse qui
tu ossimacione dedissi. - Et ita iuret . Similiter respondeatur in ceteris actionibus quantum ad hanc legem. Vel ita.
Haec lex modo nihil pene est, quia pra quod melius servisset, aut perdat teriit, & de possessione praeterita loquitur,
Petre te appellat Martinus, quod tu tenes sibi terram malo ordine tu tali ioco. - Tu dividisti tu cum ipsam terram Is ecce brmem . . Aut dicat falsum brevem aut det poenam, quae legitur in brevi. Petre te appellat Martinus tuus frater, quod tu tenes sibi malo ordine terram in tali loco. - terra mea propria est. -- Quid tibi pertinet P - - Possessam fabeo per XXX. annos. - Dic possessionem per XL. annoS. Petre te appellat Martinus tuus patruus, non asto animo eum per pugnam fatigare quod tu tenes sibi malo ordine terram in quaerat, nisi quod certam habept suspici rati loco. - I a terra mea propria es nem, sive de furto fuerit, sive de ince
per successionem patris mei Marcoardi sim dio excepto si ali ), aut unde compeliris tui. - uid sibi pertinet ' -- Tu latio agitur. Et tu omnibus praeteritis donasti ei ipsam terram I aut, mendidisti I Iusjurandum istud est I in futuris vero is
aut, commutasti aut, per esimacionem de- re una de homine veneno occiso . Et si hoc
disti. Et quid ego P Quid pater meus P juraverit &c.
non de ventura. Ideo aliud vis dedit pos silenti ad ostendendam rem esse suam , idest sacramentum ; sed tamen voluit de ventura, ut sola possessio suffceret ; quod videri potest in K. l. Si quis res.
Si quis alium hominem asto compellaverit de pugna, quae fieri solet per pravas personas, praebeat sacramentum ipse qui compellat, solus, & dicat iuratus, quia Per XL. annos habemus posessam.
Petre te appellat Martinus tuus nepos,
quod tu tenes sibi malo ordine terram in tali loco. - Ipsa terra mea propria est. -- suid tibi pertinet P - Pater tuus donaυit mihi I aut, vendidis I ego per XL. annos habeo possetfam .
Petre te appellat Martinus, quod tu tenes s i. malo ordine serram in tali loco. --- I a terra Duea propria est. ----Πuid tibi pertinet ρ - Donatus tuus frater Gendidit I aut, donaυixo ct ecce carta. - Et quid pertinuit ad fratrem meum P Tu eum donasii I aut, perestimarionem dedisti. Et quid ego' sui ad Legem XVIII.
Petre te appellat Martinus, quod tu δε- disti consiliis ad Donatum de incendere unam suam coam , quae Naiebat sol. CCC. , ipse incendit. - Petre te appellat Martinus , quod tu dedisti consilium ad Mephanum, quod se perdiuraret de tali terra. -- Aut; dedisti consilium , ut incenderet unam suam casam; aut, raperet tinam suam mundoaldam vel xolleret . . Non es verum. ---Approbet, si potest.
Si non: ille se exdicat. - Et si frater suus Τ Per XL. annos habemus pos non potuerit. se exdicere; si malefactor de buerit componere sol. DCCCC., ipse consiliator componat sol. C.; si CCC., ille L.; & si minus de trecentis, ipse consiliator
XL.; minuS non. fessam. - Iuret suam possessionem . Pe re te appellat Martinus , quod tu i nos sibi terram in tali loco malo ordine. Ipsa terra mea propria est. Quid tibi pertinet 2 Per cartam. Et tiabi quid pertinet P - Per Cartam . Data vadia ad invicem, unus de ostendere cartam de uno fratre, & alius de alio. - Et si nullus ex fratribus venerit in auctoritatem, dicat ipse, qui tenet, pos seissionem de XXX. annos.
Et hoc est responsum secundum asinos. Sed ita sit . Petre te appellat Martinus tuus frater, quod terra, quae in tali loco es, quam tu
renes , sua media es. . Nolo ei respou P
dere. Nec ille debet adfersus me agere, do tu eras infra aetatem, voluisti dividere quia per M. annos possedi. -- Vere mecum, Comes divisit ipsam terram,
possedisti , sed malo ordine . - . Non ma- aut per se, aut per Missum suum, tui Io ordine possedi, quia tu mihi dona fit; parentes fuerunt. --- - Aut probet, quod vel , vendidisi, aut, commutuaυisti, aut, sic suis et facta divisio; aut perdat.
95쪽
FORΜULAE, mire te appetiat Martinus, quod tu i ne, sibi malo ordine terram in tali loco . - Non tibi respondeo, quia ecce nox
cia, per quam tu feci ii mihi finesin dis ipfu
rerra, quando tu eras infra aetatem. Petre te appellat Martinus , quod quando ipse erat infra aetatem, volebat diυ dero cum suis bratribus, Comes terraemisi te ad ipsam divisonem, O per tuam fraudem fuit damnatus sol. C. Ad L gem XXIILL GLOSSATA , ET EX VARIA LECTIONE.
Si duo fratres, aut si pater Sc filius thin-gati fuerint ides in quartas manus traditi , amonbi facti ) si unus eκ ipsis sine filiis vel filiabus mortuus fuerit, Cortis Regia ei succedat. Ideo autem hoc scripsimus , quia etsi assixum in Edicto pr prio non fiuix , tamen omnes judices & fideles nostri sic dixerunt, quod cadas' antiqua usque uunc sic fuisset.
Vide MI. II. pag. - Ο AL 1 A FORΜUL M. Petre te appellat Martinus, quod tu tenes terram malo ordine in tuli loco ad partem Publicam, unde ipse es Advocatur. - Ipsa terra mea propria es. - 'id tibi pertinet ρ - Donatus mihi υendidit . - Da vadia de auctore.
didisi mihi ipsam terram Sic feci.
. Tunc dicat Advocatus: Non potuistetendere , quia tu es servus de parte Publica. - Liber sum nascendo. - Si ipse potuerit probare suam libertatem, habeat ipse terram. - Et si non potuerit, sit servus; & ipse perdat terram . Si dixerit: In loco auctoris volo sare I Scostenderit cartam: tunc dicat Advocatuςr Non potuit tibi vendere, quia erat servus de parte Publica. -- Probet ipse qui habet cartam, quod erat liber, quando fecit cartam. -- Et si non potuerit' Advocatus probet, quod erat servus. - Et si non potuerit; ipse qui habet cartam, juret cum suis sacramentalibus, quod erat liber, quando fecit cartana. Sest ita. Petre te appellat Martinus, quod terra, quae in tali loco es, quam tu renes, et reipublicae, cujus es Advocatus. - Muci Non sunt completi LX. anni. ) Glos a marginalis ad legem: ides, injuste possedit, non sint completi anni LX. ς aut invasit, est non sint completi LX.; quia si injuste possedi i , vel ιπυυt , tamen δε sunt completi anui LX.d eo inde respondere, quia possediper XL. annos. --- Bla post uso parum tibi υ luit, quia pars Publica inserrupit tibi ita
iam posses em , ηον quiete possedisi eaul; possedisi, sed in Ue, o malo ord
ne, quia eam inυ f. - Non inisse, nec malo ordine, quia Rex ille fecit misi praeceptim . - Aut: Non sunt complest
De furibus I ut unusquisque Iudex in civitate suae faciat carcerem sub terra, &cum inventus fuemfur, ipsum furtum componere faciat, o comprehendat eum, &mittat ipsum in carcere ad annos duos, vel tres, & postea dimittat eum sanum &c. Ad Legem XXVI
Petre Comes, hoc xe appellat Martinus, quod tinus caballus erat sbi a dris iussu, ii e , C ' ille tibi dixit, quomodo illi eυ ustrat tu habuisi neglegentiam inquirere ipsum caballum I aut, aliam rem. . Tunc Comes faciat sacrament sim, quod non secit neglegentiam . -- Et si is ausus non fuerit jurare, reddat pro furto.
Qiua dum justum est, ut in nosra causa
neglectum ponere non prorsumat, nec no bis celare eos, qui contra nOS agunt, aut consiliantur, quanto magis non debent neglectum in causa Dei ponere , quae amplius est a inquirenda PM Legem XXXV
Petre te appellat Martinus, quod tu in- Conjii unum juum caballum in tuo damno, minasi ad claus am, habuisi neglegentiam eum ducere ad iudicem , vel
ad contaentum. --- Detorio. - Si dixerit: ecce caballus ' dicr Pe re re appellat Martinus, quod ius si in se ipsum
caballum plusquam in tuum proprium . Non. - Approbet. -- Aut, se ido
PARs LEGIS EN VARIA LECTIONE. Si quis cum servo, aut aldione , vel cum per- habebit. Nam si praeceptum habuerit, etiamsi completi anni LX. nou fuerint, tamen habebit. Ei secundum quosdam ita, fecundum alios alέ ter. Vide dicta superius in Monito.
96쪽
pertinente alieno, de qualicumque re Convenerit , sine notitia domini sui, quod in anteriori edicto non continetur, & prob
eum sueri x , quod res domini sui naufragasset; &c.
Petre te appellat Martinus , quod tu com parasti decem modior de frumento de Issa coardo suo servo. - De torto , - Si dixerit: V. modia comparavi e quod plus non comparὸVit, iuret , Se reddat ipsum, quod habet , - Si dixerit: ego feci per tuam isssonem a probet. Petre te appellat Martinus, quod tu i nes sibi malo ordine tinum suum bovem. -- Donatus tuus fervus miniserialis sendidis mihi ipsum θουem , per utilitas emtus casae. - Approbet , aut perdat, secundum quosdam . Sed iuret secundum
Petre te appellat Martinus , quod ipse deposuit ad tuam uxorem tanta mobilia, quae valebant BL C. -- Tu non fecisti per meam jussionem . -- Probet ipse, qui appellat , quod fecit per suam iussionem ;A. aut 1. tuum filium ; secundum quosdam .
PARs LEGIs EX VARIA LECTIONE .
Si quis conjugi suae metam dare voluerit , ita nobis iustum esse comparuit , ut ille , qui est iudex , dare debeat , si voluerit, sol. CCCC., amplius non , minus vero quomodo comove=ir , lege con-
FORMULA.Μuria insimul cum Petro tuo tutore t appellat Iohannes, quod tu ei malo ordinexenes terram tali in loco positam. - Te ra , quam dicit , esse juam propriam ca tam , quam vis ejus fecit sibi. - Si manifestat cartam, ut dicit lex; dicat falsam , aut taceat. - Si plus , refutet plus. -- Si tantum; & dicit: contra legem es , quia plur valebat , quando tibi
het , refutet, quod plus valebat . Secundum quosdam . ad Legem XXXVI.
Lux GLOSSATA. Si quis res alienas, casas, aut terraS, Vel
i) Se sciente.) Glossa marginalis: quia non possessor muli ordinis diceretur, non sciens esse , secundum aliquos . αὰ Per legem oec. Ad haec verba glossae marginales ita describuntur: Per legem , laesi per bellum: - per justitiam, ides, sacramen ia; dum jura tenentis funt obscura: -- per iudicium ; dum ius tenentis malo ordine est clarum; idest sententia Iudicis feritur . - ita: ui per legem S per justitiam, ut tam-
pecunias, aut familias, se siente ) si malo ordine possederit, & per lesem α γ
& iustitiam, & per iudicium, exinde convictus , & expulsus fuerit , aliud exinde
non componat, nisi de retro tempore reddat fruges Sc labores sin actogud in quantum damnum habuit , sub sacramento, ab illo die, quo exinde eompellatio tacta, det manifestata est.
nat sol. L. Regi, & L. mundoaldo. Ad Legem M.
Nam si frie ille homo liber est , qui ipsam si eam de casia, ubi est, tulerit, &sibi uxorem duxerit, sic componat iras pro anagrip δε . XX., ct propter faidam l. XX. ) scut glotiosissimus Rex Rotharis instituit in anteriori edicto.
Petre te appellat Martinus, quod tumoυisi Mariam suam mundoaldam de casa , ubi habitabat , o minasi ad alium partem sine sua voluntate , ct Dipi in
capite. Petro te appellat Martinus, quod Donatus moυit Mariam tuam mundonidam de casa, ubi habitabat, minavit in aliam par eiu , o tu fuisti cum ipso. --. Et si dixerit movens: Volo tollere eam ad ux rem e tollat, nil sit de sequacibus.
Nam si post mortem eius filios, aut heredes pulsaverit &c. - Instar Nam si suam reclamationem ostendere Mon potuerit , & anni spatium praeterierit , etiamsi pulsasset, non habeat facundiam ad flos , aut heredes repetendi &c. - - Et infra ade sacramento dando oec. Η FOR-bo eadem, conjuncantur; o' per iudicium expellatur de rebus: quod est melius. 3 nam suam mundo aldum . in Glonator marginalis monet, suo tempore Reminas plerumque mundoaldo subiectas non fuissε; sed si ipsi fides; antiquitus mundoaldo non Cain rebant illae quoque, quae Romana lege vivebant: scribit enim, quod Remina caret mian. doaido saepe nunc; sed olim unaquaeque muliermn habebat proprium sensum, etiam Romana.
97쪽
F o R' M U L ae . Petre Comes te appellat Martinus, quod
lase dedit tibi C. fol. per difnire unam suam intentaonem, er non dissulis i. Petre te appellat martinus , quod ipsed dii putri tus C. sol. pro difnire unam suam intencionem, er non donisit.
De torto . - Si dixerit: Pater meus dimi-vit: probet. Si dixerit: Tu non appeIIasi patrem meum e probet ipse qui appellat , quia appellavit patrem suum , aut sibi mandavit. Si dixerit; unus annus es transtus , quia pater meus mortuus est: aut probet, aut faciat justiciam.
Petre te appellat Martin as, quod unus suus serυus habebat Maria , tuam ancilia iam ad mulierem I ru liberta in eam Ivel tu Cendidissi eam ' ter fraudem, quod et oluisti illud Ieparare conjugium. Et si appellatus se exdicere ausus non strerit, sit ancilla Regis, & componat aliam talem in cortem Regis, aut precium quod valuerit, ideo quia colludium fecit st).Peire te appellat Martinus, quod μα- coardus tuus servus habebat ancillum Pauli ad uxorem, cir tu comparasi eam,
liberi ysii pro fraude, quod volui si separare illud conjugium. -- Approbet appellator. - Si non potuerit; exdicat se appellatus; vel emendet sicut lex est. Ad Legem XLV.
Vide Vol. II. pag. 47O. Ad Legem XL
PARs LECIs GLOSSATA, ET EX VARIALECTIONE.
Nulli licentia sit quamlibet mulierem mundium ejus habenti in potesatem post mort m mariti sui ante anni spacium xxx. dies ) 2ὶ eam velare, aut monachico habitu induere. Et si ipsa sua voluntate ante anni spactum V dies ) hoc facere disposuerit, veniat ipsa ad Palatium Regis, & dicat clementiae ejus voluntatem suam, L interrogata vel inquisita diligenter a Rege, o per ejus missum accipiat
1 in colludium fecit. ) Glossator marginalis ad legem inter caetera habere suta per hoc colluuium molebit dividere coniugium quia inter sei vos liberas non erat secun um
religionis velamen M. Ad Legem XLVII.
Hine mundoaldus mundos dae succedat . Si mulier mundoaldum habens mortua με- rix , praecipimus , ut mundoaldus munήoaldae succedat.
yde VM. H. Fag. 47o. Ad Legem L.
Petre te appellat Iohannes, quod Mai coardus tuus se; Uus habet legitimam uxorem Marseses an illam Marci , o duxit Susann P suam ancillam super eam in ca-iam juam tui. - Non es verum.
Approbet. - Aut, se idon et . Ad Legem LIL
Vide Vol. II. pa . ' O AEd Legem LIV.
Si quis fideiussorem, aut debitorem suum pigneraverit, di ipsum pignus recolliger neglexerit, & id per XII. dies dimiserit, tunc ille qui ipsem pignus habuit, si se Mus aut ancilla est, custodiat et , ut eum fugam non faciat s quia n queunt libertari, o videtur quia s fugit, aut servuli debet reddere mel eius precium restituere )& faciat eum sibi operas facere, sicut pro prium suum servum, aut ancillam. Nam sit se, ur, aut ancilla perierit, aut fu frix ante XII. dies, ni bit feri debrai, sed de operis infra XIL dies respondeat. Et insuper habeat licentiam repignerare us uein secundam v cem militer per duodenas no 's ) ut sint ipsa pignera in triplum, quantum debitum est; sita tit unumquodque forum trium pignorum si majoris precii quam debitum est, tunc pignerator reddat illud in actogild. Et si per XXX. dies pignera ipsa aut debitor, aut iidei istar recolligere neglexerit, si in Neu-yrius
α ὶ T. dies . Gl in corti it legem ex lepe subsequenti. Vide legem CXLV. Caroli Magni, α quae ibi adnotavit Maratorius.
98쪽
IDD, aut in Austria suerit, amittat ipsa pignera, & non habeat facundiam requirendi, ita ut viij meque pignera sint ira adia ad dies XXX., numerandos ab illa die, qua unaquaeque pignera obserat Iasint. ) Si vero in partibus Tusciae fuerit, habeat spacium per dies LX. Nam sit super LX. dies fuerint, similiter amittat pignera sua, & insuper potestatem habeat, qui pigneravit, causam suam in antea per
Petre te appellat Martinus, quod tu pignerasi eum malo ordine in uno suo se mo miniseriali. - Propter hoc te pigne-νaυi, quia ru es mihi debitor C. I. Tune ipse qui pigneravit, probet. Quod si non potuerit se ipse, qui pigneratus est, juret. - Et ijse emena et pignus sibi nonum. - Si dixerit: propter
soc te pigneravi , quia tu fulsi meus mdeo ser de uno vadio, quod mihi dedit
Marcoardus. - Non sui tuus f eo for. -- Probet ipse qui pigneravit. -- Et si non potuerit; iuret quod non fuit fidei iussor sum.
Petre te appellat Martinus , quod tu piagnerasi eum in unum suum fersum min serialem L. sol. -- - Propser hoc te piagneravi , quod tu debes mihi dare XIIII. sol. - Statim reddat pignus sibi nonum . Petre te appellat Martinus, quod tu piagnerasi eum malo ordine in unam tuam ancillam ministerialem. -- Propter bocte pigneravi, quod tu debes mihi dare L. fol. Tene tuos denarios , redde
mihi meam ancillam . -- Denarios ac Apio , sed ancillam non reddam , quia fugit . - Non debet esse aliud , nisi ancillam , aut precium reddat. - Si dixerit e propter hoc pigneravi , quia debes mihi dare L. fol. -- Petre te appellat Martinus , quod tu fecisti facere operis Mariam suam ancillam infra XII. noctes Petre te appellax Martinus, quod tu pignerasi eum mala ordine in se unum suum servum bobustum. ---Propter hoc te pigneravi, quia ru es mihi debitor C. l. Non debuisti me pignerare, quia alia vice piagnerasti me in unum servum bobulbum propter , , ipsum debitum. - Tu missi neglegentiam recolligere primum pignus per XII. noctes. Tunc probet ipse quod misit neglegentiam. - Et si probare non Potuerit, ipse alter iuret , quod non omisit neglegentiam. Et ipse , qui pigneravit , emendet pignus sibi nonum. Petre te appellat Martinus, quod tu pignera si eum in unum suum servum minia
bardi e paucis numeris turmam consecerant. Ex tribus capitibus constabat grex, ut e T qua-ruor hominibus censebatur eκercitus. Adver
tit tamen O. Dolleonius, glostam legi mar- seria δε -- propter hoc te pigneravi, quod tu debes misi dare sol. L. - cipe tuos denarios , redde mihi meum ferbum. -- Denarios accipiam, sed fervum non reddam, qiua transacti junt LX.
dies, aut, XXX.-Non sunt transacti XXX dies. - Aut probet ipse , qui pigneravit , quod sint transacti XXX. dies , aut reddat pignus. -- Si dixerit ipse qui pigneratus est, quod non misit neglegenciam
recolligere pignus: probet ipse qui pigneravit , quod ipse misi neglegenciam. Et si non potuerit, iuret ipse qui fuit pigneratus , quod non misit neglegenciam.
Similiter fiat de LX. diebus. Ad Legem LVI.
Similiter intelligi potes de grege equo rum , aut porcorum , quia refragari potes suae praerogativae quisque. Et grex vocatur usu a tribus in antea sa), secundum quosdam .
Petre te appellat Martinus, quod tu pignerasti eum malo ordine in unum suum caballum domitum , qui valebat IOI. L. -- De torto. -- Si dixerit: Propter hoc te pigneravi, quod tu debes mihi d re C. fol. - meu non debuisi pignorare me in caballo domito. - Debui, quia tu mihi concesssi. - Probet ipse, qui pigneravit, quod ipse concessit sibi. Si non potuerit; juret ipse, quia non concessit. -- Si dixerit: Imperator mihi commendavit r aut probet, aut reddat pignus sibi nonum. Petre te appellat Martinus, quod tu piagnerasi eum in uno suo bove domito , qui alebat fol. X. -- Tene tuum bovem , da mihi debitum. - Ego te appentavi , quod tu fecisti eum operas infra XII.
Petre te appellat Martinus , quod tu piagnerasti eum in uno suo cabalis domito, qui salebat sol. C. - Propter hoc te pignerasi , quod tu debes misi dare sol. C.
- Tene tuos denarios, oe redde mihi meum caballum. - Denarios accipiam, 'sed caballum non reddam, quia mortuus es. - Hoc te appello, quod tu irato animo au si eum, plusquam tuum animal. - Nov. - Satisfaciat, ut hic dicit. - Et si dixerit : Non reddam, quia
transacti fuist XXX. dies, aut Lx, ere habuisti neglegeuciam in ipsis dispignerandi.
- quam non sunt peracti . , Sed approbet. - Et si dicit: Non habuin II et gloginalem ad legem CCLIII. Rotharis: Grextiicitur decem capita, ct a decem in antea. Sed haec serius scripta innuit, veterem ma
dum & in hoc immutatum fuisse.
99쪽
Et si furtum non quaesierit, nisi taci-ro 1ὶ in curte sua eomprehensum dixerit, componat sol. XL. si ipsum colludium
Petre te appellat Martinus, quod prehendisi Donatum futtin servum per colludium, dicendo quod tu prehendisses eum super tuum furtum, quod valebat Iol. C., aut tacite invenisses noctis tempore in com
Vide Vol. II. pag. MI Secundum quosdam ita agitur. Alii vero ita. ALIA FORMULA CORRECTI GR. Petre te appellat Martinus, quod terra
qme in tali loco est si sua. Tu sibi e vi
detines. - Non ei respondeo, quia possedi per XXX. annos. - Vere possed
si, sed per cartam falsam, quam dissipatrem meum fecisse tibi. Non es --rum . - Ba approbabo.
Vel ita rVere possedisti, sed malo ordine, malo titulo. -- Nou malo ordine , quia patruelis tuus mihi' eam vendidiu per car-
tam . Illa carta falsa est ad Legem LXIII.
Petre te appellat Martinus , quod tu tenes sbi terram malo ordine in tali loco. -- I a terra mea es propria. --- suid tibi pertinet y -- Donatus commutavit ea
mecum. -- Da vadiam de auctore.
Si auctor venerit, & negaverit; ipse qui fuit appellatus, probet. - Si dixerit: ego tecum commutavi. - Quid tibi pertinebat λ -- Per successonem mei parris.
Et quid ego P Quid meus pater P is quidi Ule P per XXX. annos babemus possessam. Si dixerit: Non possum defenderer
restituat ei damnum, & res, quas recepit. . . Similiter fiat de comparatione. Et haec placita secundum quosdam . Sed ita: Petre te appellat Martinus, quod terra, qui tu tali loco es , quam tu tenes , sua es. -- Non debes mecum placitare quia
auctorem habeo. -- Eamus igitur ad auctorem.
Si insans ante XVIII. annos, quoS nos instituimus, ut sit legitima aetas, sponsalia facere voluerit, aut sibi mulierem copulaverit, habeat potestatem spos XIIII. annos ) metam facere, & morgiscap dare, iuxta Edicti tenorem; & obligationem facere , & fideiussorem ponere, & cartam , si voluerit, pro causa ista scribere. Et qui
fideiussor extiterit, aut scriba, qui pro Causa ista cartam scripserit, nullam exinde habeat damnietatem &C. GLossA IN FINE LEGIS.IIa ut convugium non si ante XII. annos.
PARs LEGIS TY VARIA LECTIONE. Sed propter consuetudinem gentis nostrae Longobardorum legem ipsam vetare non possumuS. FoRΜULA.
Petre re appellat Martinus, quod ipse habet certam suspectionem, quod tu occidia si per venenum Donatum suum patrem.
ter fuerit manifestum, perdat omnem sub- sanciam suam.
Vide Vol. II. pag. GI Ad Lege, i LXVIII.
Si quidem sorsitan talis fuerit ipse liber homo, ut non habeat, unde composicionem facere possit remanentibus fallim XV fol. , aur plus j, tunc Publicus debet eum dare in manus mariti evus, Sc ipse in eum faciat vindictam in disciplina, vel venditione, nam non in occisione, aut sentacione . s Si vero fecerit, ut contemptor legis vadat in praesencia Regis. Nam ssubter xx sol. remanserit, non a flute dabistis, sed serviet ad terminum . , S: autem aldius, vel servus alienus hoc ni ilum in libera muliere facere praesumpserit, tunc patronus ejus componat ad maritum ipsius
mulieris sol. LX., & ipsam personam detindispignerandi. - Habui . - Approbet. Aut, se
1 Tactio. Editio nostra , uti & confirmant Mutinenses, nec non subnexa Heroldina . Sed Codicis Veronensis lectionem formula.
100쪽
manus mariti eius: ipse in eum faciat sindictam in disciplinis, vendicione, nam non in occisone, aut semacione.)Si vero servus, aut aldius alienus per VCωluntatem M.
Pelee te appellat Martinus, quod habet suspectionem , quod ru conser si iurpiter
eum Alas sua uxore. - De torto . Vii sti Mardire ρ - Volo. -- Vadi re pugnam.
Petre te appellat marrisus, quod spopondisii Mariam suam mulierem. - Ap probet, si potuerit. --- Si non appellatus exdicat se; aut componat widrigild suum ad maritum mulieris.
Petre te appellat Martinus, quod tu Baptist Marcoardum suum aldium; aut, Mariam suam aIdiam I aut, Marcum suum servum I AEdom suam auctuam I sper illam burituram suis ponderosus , Vel, pondero . Approbet, secundum quosdam, si potuerit. - Si non; purificet
se appellatus; aut componat domino vel patrono medietatem precii, tanquam si eum occidisset, excepto composiciones plagarum , aut feritarum.
Petre hoc te appellat Martinus, quod m-νia sua mundosi a flabat per juam necessitatem, aut erat nuda in aliquo loco,
u per superbiam, o per ma um percus si eam, aut pupugisi I aut, Marcoardur
uus serυus I aut, Marcus tuus aldius fecit. - Probet, si potest. - Sinon; idoneet se appellatus; aut emendet sicut lex est.
Tom. V. 1ὶ XIV. anuum. Ita editio nostra. Egregium, ut inihi videor, exemplum Codi cum depravatorum, non ex exscriptorum sphalmate, sed ex variatis institutis. Code κCathedrali, Mutinensis legit: Antequam puer tertiodecimo compleverit ahino. Heroldina editio: Antequam ipse puer XII. annos compleverit. Heroldo ad amussim consonat formula Codicis Veronensis ad hanc legem allata Uol. II. hujus Collech. sequam veniret in tertium decimum annum; hoc est, antequam complesset annum duodecimum. Consonat de glossa subnεκa legi LXIV. huius Libri Liui prandi, quae certe de masculis infantibus agit: ita ut conjurium non sit ante XII. annos; quam glos iam habet ει Codex Est ensis. Occurrit profecto in Codice nostro glossa altera praefatae legi LXIV. intermixta, quae quartum deciminum memorat annum & clarius adhuc glose
Petre hoc te appellat Martinus, quod tu renes sbi Marcoar in suum aldium. Meus proprius es. - Quomodo es tuus proprius P - Unus meus aidius apprehendit Mariam tuam aldiam, oe fecit mundium de ea I pos ex ea fuit natus ille . - Approbet appellatus sic esse, aut perdat.
Nam si puer post mortem patris , aut avi infra laetatem remanserit, & ei se qualiscumque semina, antequam ipse puer XIV. annum Ι) compleat, copulare praesumpserit c.
Vide Vol. II. pag. 47I., ubi per err rem posita est ad legem LXXII. Ad Legem LXM V
Dieuectu hujus legis datur in duplum omne, quod aufertur fraude.
lisi Mariam suam ancillam , aut atriam per fraudem , dicendo quod Marcoardus tuus aldius, aut servus , tutuse; eam ad orem I perdidit tantam operam, qfuevaluit V. sol. - Approbet , secundum quosdam , appellator , si potest. - Sinon; idone et se appellatus. - si vero non potuerit, reddat ipsam, & componataliam talem simul cum operis , quamdiu
D ad legem VI. Libri II. Liut prandi: Nee
tamen aliqua ante XII. mei aliqui conjungi ροψ sunt ante XIV. annos masculi. Sed hae discrepantiae in glossis, & laae variantes lectionρ sin ipso textu legis innuunt depravatam te gem ex aetatis infantum legitimae ad matri in monium celebrandum sententia, quam dein pravator sequebatur, seu potius quae deprava toris aevo illustrius vigebat & una docent, glossas seu intermixtas seu subnexas legibus non uno tempore, nec ab uno Interprete scriptas fuisse; quoiu iam alibi adnotavimus,& ex cent nis Codicis nostri locis liquido adparet. Caeterum, quod quidam rati sunt, g neraliter verum non est; scilicet, sera fuissε matrimonia inter gentes Germanicae originis. etiam postquam in regionibus nostris stabilem fixerant sedem.