장음표시 사용
181쪽
LUDOVICVs XII. REX 1ς r 83 in Bructiores uiderit familiares ad delationem. Nunquadelatori tam libere aures aperiat,ut reo no libentius referet nihil ante statuat quam cum accusatione comparata sit defensio tandem uero adhibitis prudenti Omis hominibuΓ, exclusis uero eis qui rem detulerint, quiue aseis imoda expectant,m quorum commodo uel incommodo aut iactura honoris res est cessum,quid aequusanctumque uidebitur decernat. Primo uero congressu δε- latori aures patere, at ovibuere minutas defensiuro dare hominis esse aiebat indigni tanto principatu, qui nisi tandem cohibeat tales imposturas, ipsa si cupiat salus,
seruare prorsus non positi talem principatum. Horu unicam esse causam ignorantiam: easque tenebras quibuT suae cui que hominis in Tituriones more que obuoluuntur. Esse uero indigni silinum,quod factitarint Caesares plurimi, ut exclusis eis iudicibus apud quos more intii tussique maiorum peragenda esset accusatio,iudices ipsident ex sua aut eorum qui detulerint quorum ue com modo res uertatur,cohorte. Ita fa ctum uisumma nequitia plurima deferantur, parua religione multi iudicent, delecti nimirum ad urgendum propellendumque reum: eoque nomine gratiam inituros seest 'erates. Proinde rerum omnium nihil commodius esse quicquam ad princi patum tuendum ac conseruandum, quam ab hu quibus imperamus,amari potiuF quam metui. Recte enim a prudentisiimis hominibus dictum, malu VP custodem diuturnitatis metum: contraque beneuolentiamfidelem esse uel ad perpetuitatem. Erga potentiores autem uehementer amorem populι commoueri opinione liberalitatis,beneficetae,iustitiae, omniumque earum uirtutum quae pertinent ad mansuetudinem morum. Habere sidem Arnol. Ferroni Lib. III. L iij
182쪽
eum principi plebem, cum eum exissimat adeptum cuia iussitia prudentiam: admirarique quem uidet excestentibus quibusda Gr singularibus uirtutibus excultu que abstinentem, non immersium uoluptatibus, ecuniae in loco contemptorem, aequitatis iustitiae defiensorem, intrepidum ad pericula, ubi res exigit,subeunda agnoscit: qui probe calleat, male impetu Ur familiaria mpublica negotia administrari, cuis uetus illud laberianum tametsi uetustate iam protritum, idue tamen moderatoribus rerum ublicarum inculcandii placeat, Boni pastoris esse tondere pecus, no deglubere:cuIus animus minime perpetuo uagetur errore,nec habeat ipse quid abaluss pendens siequatur, qui regnum plebis potius commodo, quam familiarium administret arbitrio, nes talis sit quale aulicorum rapinis expediat esse: quoque iustitiae eruandae causa a Deo Opt. Max se Regno praepositi sibi persuadeat, ut'prohibeat iniuria tenuiores,
aequitate constituta summos cum infimis pari iure rotineat. Ad Ludovicum redeundum ea. Tantus princeps suis non caruit uitiis: pecuniae ita parcus ac tenax, ut sir Neapolim Mediolanum, dum iamnum pecuniae timet perdidi se eum constans sit opinio. A dolescens plane animi fuitfluxioris, remisitorisque uitae: ut in au licam, quae purgandis indusis uacabat, forma no ineleganti, oculos admouens mox seductam amplexus sit:
Astae quoque in bo*itae filiam, etsi forma mediocri, sci
tam tamen π dulces modos tharae edo fiam, mox exarseritpudicitiaeque eiusAEtsi pedibus aeger, it uberit. Post
nuptiis tamen Annae maxime contrahebat er cohibebat eas uoluptates. Idem prope Uimus leuibus ex causis ad uarias puliciones. Carolo Bononio etsi optime
183쪽
cuperet, in eo tamen taciturnitatem reprehendebat,u tus istud crebro usurpans, Qua 'umen est tranquillum interdum latere profundiores aquas: quasi uaticinaretur quae poma acciderunt. In Carolo octauo notat Philippus Cominius, quod regnum non tam suo quam familiarium aliquot arbitrio administraret, ratisque esset plerunque qualem esse eum aut expediret illis aut liberet. Eadem haec omnia in Ludovicum congeri possunt: edaccidit ut proborum integrorumque familiaritate uteretur. Ingratitudinem ei multi obiiciunt, orsi ab uxore. Hanccum esset eius precibus liberatus carcere, regnum mox adeptus repudiauit. Co cupierat uero priuatas adhuc,nuptias Annae Britannira, unde Britanicum bellum concitatum multi uolunt. Sed male institutum consitim, exitum reperire non potuit. Unde iocus Maximiliani
Caesaris, fatale esse ut quae somnient Aureliorum duces, Reges Gallici adipiscantur. Nam σ inuito eo, Carolo Regi Anna nupsit, σ eo mortuo, Ludovico, rite tamen priuι repudiata alia uxore, quae uti liberale ingentu decebat prudens'modesta quicquid id erat, tulerat, texerat, desalute desterate multis luchomu Diri euCarolo cociliarat. Ita Ludovici animus deuictin misericordia uxoris , paulatim elapsius eti Parisiensibus aliquot foeminis, quibus priuatus consueuerat, transititisseque uxori posteaquam tantum se ei debere agnouit. Multos quoque nouis amicitiis implicatus neglexit cum quibus priuatus coniunctμme G amantissime uixerat. quosdam etiam exegit aula, ut Petrum Ciensim tribunum. Idem cr multos summa pertinacia refellabat, σrefelli ipsesine iracundia non poterat. Adolescenspla Arnol. Ferroni Lib. III. L iiij
184쪽
ne incognita pro cognitis habebat, hisque temere assentiebatur, nec ad considerandos rerum exitus aut tempus aut diligentium adhibebat: unde in uarias angustias praecipitatus est. At Regnum adeptus raro lubebatur,eaque uitia adolescentiae facile declinabat, cum multam operam in inue gandis aliorum consiliis conferret. Cum Renatus Carnutensium Pontifieae diceret Bumgandionibus omnibus innatum esse in animo insiculptum odium Gallicum, id quidem uerum haud diffitebatur ,sed adfuturum tempus cum deposito odio,ultro Gallicum imperium exposcunt: Neque sibi tamen neque suis esse sterandum ut ea uideant tempora; ut nec Neapolitani regni receptionem. ARNOLDI
185쪽
v M haec apud Neapolimgemtur,ne in Gallia quide quieta omnino res Gallicae D fuere,disiidio a Ferdinado orto quip dabundus Galliam Narbonensem inse stabat id incoeptu conatu quam effectu grauius fuit. M isse Ludovico Tremolio cessere Hilyam. Annus agebatur M . D. V. cum Ludovicus arderet sudio Neapolis recipiendae, augendique ultra alpes imperii,cum repente gnu φιmW eum morbus inuasit, δε- sterantibus medicis Regiam ualetudinem. ut Anna Regina mundum omnem mutiebrem in Britaniam minorem mittere uoluerit: ni a Petro Giensi tribuno, qui ilia nera obseruarat,prohibita esset. Ob quae conualescente Rege primum commendatin est mox muliebri ira exaria descente, nullumque non lapidem movente,aula exclusus est iusius etiam causam dicere male Fatis apud Tholosanos ob operumflui nauata Ludovica Subaudianae.
At senatus Tholosanus celsi ut seuerisiimus omnium a a Regina delectus esset non dignum iudicauithe qui ad reos potius urgendos , quam siubleuandos deligeretur. Itaque Tholosani utres uel remittentes aliquid ex pristina seueritate , uel religione iudicandi obstricti, etsi
multa urgere reum videbuntur, quae tamen illis parum haerere uidebantur in hominem integra opinione praeditum,aula eum tantum comitatuque Regio excluierunCaetera ita temperarunt ut nihil Regiae uoluntati iraeque Amol. Ferroni Lib. IIII.
186쪽
LUDOVICVS XII. REY sc datum nideretur, tametsi Ludovica sabaeussia in Alanus Alebretus multa pro te limonio in reu dix Hsent, Er corrogata essent re*osa aliquot iuras'eritorum Italorum, ut Hippolyti Marsilii GVLudovici Bolognini, quibus hi consiuiti restondebant uiolatam maiestatem R egiam. Recreatus Rex laui Jer flexit animum ad religionem,cuius maxime nos res aduerse admonent. Sacrique diuini corporis msteria iterum iubente Pontillae celebrarisupplicationibusque passim tota Gallia decretis celebrari iusiit . Fuis idem annus insignis morte Ioannae Caroli Regis sororis , Ludovic is quondam uae νω. eodemque tepore celebrata iston alia inter Fraciscum valesium, π Claudiam LuJovici siliam. Anno sequenti m Philippus Maximiliani Caesaris filius, σIs bella Ferdinandi uxor decessere. Philippis plane infessior fuit Gallis uel ueteri odio Burgudicae, Cassicaeque familiae, uel leuibus ex causis quaSpraetexebat. Aiunt, quo primum tepore Blesis Regem inuisit,magnifice exceptum. Accidit ut eum Rex cornae adhiberet,ipses proluere manus de more pararet: tum officii causa Philippus prolubro mantisque arrepto, nistri munere fungeretur. I d eius plenum ossicis studium Rege modestisi
mea uesanie,peruicit is tandem ut abluto Regi mantile exiberet. Erat Ioannes Grignoti- Talerandus, homo hilaris iocisque referendissolitin Regi risius mouere: atque is Philippo e a Rege ita officioso, Macte, inquit,esso huc offici j exhibitione. Probe enim fungeris officio,
maiora etiam merente Rege. munire tibi uiam uideris
qua Regiae maiestati iampridem debitum,sed interruptum olpicium exhibea3. Gallorum res in Italia florebunt, nihil prorsussine eis ut bellicae gloriae reliqui re-- ferrent.
187쪽
ferrent. Pontifex Iulius,dum olim ligationesvngeretur apud Ludovicum undecimmm Cardinalis, ita fuerat familiaris Ludovico Aureliorum luc principi, non obsecura ut esset eorum beneuolentia . In relaxationibus, conuiuiis,alijsque uoluptatibus uterque alterum σ costium habuerat.'dalem. Ab his initiis profectus amor, etiam Carolo Rege aut iussu erat. Is quoque Pontifex designatus perpetuam eam benevolentiam futurum receperat. Ardebat is cupiditate imperii proferedi. Alexander Pontifex Valentiniflus opera multa revocarat ad Pontificatum buens ste silio amplum imperium ni morte repentina ea ste lapsis fuisset . Bononiam Ioanni Bentivolo adimere non potuit, oe' praesidiose tam militum, er munitam ciuium beneuolantia erga principem satis moderatum. Post Borgiae valentini disicesum cum is ad Bentivolum urbe fustratus sestes literarum misisseet, quibus a plerisique ad urbem recipiendum impellebatur, Bentivolus in multos hocsolo iudicio delaros grassatus est: ob quae plebis sta dia ab eo alienata sunt. Horum certior sectus Pontifex, egit cum Rege ut milites quos in Italia alebat, ad eam sibi expeditionem adiungere sineret. Concessum est id Pontilici. Is colle tis copiis fretus Castico milite cui praefuit Carolus Ambasianus, Bononia oppugnauit. Ea ladem in eius uenitpotestatem. Sed Gallicos duces' sinator dimisit. cum enim
montes aureos tripliciaque stipendia pollicitus fuisset,
avideqiιe urbe domita illi promissa expectarent Aeleberrima Bononiae ecclesia sacrum fecit Pontifex. eo loco in adstantes Gallicos militer multas delictorum condo nationes effudit,siolum Gasione Fuxeum esse gemma to,c lindrisique σadamanteIndico insigni ornato, LuArnol. Ferroni Lib. IIII.
188쪽
nauit.Regem in Bentivolam aulici acuerunt,qui redHε- te e Neapoli Carolo, cum ille obsidibus datis tiberum transitum per Bononiam peteret,Gallos inde ab eo reiectos,eo restonso cui multi inerant contumeliarum aculei Verebunt. Vix Galli redierant,cum Genuses Regia
imperia exosisse in libertatem asperuerunt, Paulo No-xo baphiis pannuque intingendis praeposito, duce. Rex
admonitus, Ambasiano adcurrenti contracto exercitu nouas misit copias. Genuenses munitionem propugnacu-Iumque ante urbem extruxerant insigna robore. Inde
Regios passim prosternebant. Ambasiani iussu palicius cum delecta peditum cohorte in eum locum impetum facit. pugnantes hostes stestque audacius efferentes pilis plumbeis Galli prosternunt.ac demum in fugam alios uertunt.hi in urbem compulsi dissidere suis uiribus comiperunt. misiis ad Regem legatis, militum ferociam ins
lentiamque causati, deditionem fecere. Paulus Nouus fuga mari elapsus .a Noparone Gallico interceptus,maiestatis damnatus capite luit . Palicium uulneratum in propugnaculi oppugnatione multi stribunt. Ortum id bellum ob mutua3 querelas plebeiorum cum nobilibus. interdictum est Genuensibus ne conuenticula agerent, ne quid in posterum molirentur . Rex Cenuam ingresipus, honorifice exceptus est. Couenere ad Savonam deinde Ludovicrum Ferdinidus hoc ipso tepore,ut multi stribunt,ubi σ iis qui Gallim apudNeapolim imperia siecuti erant, possessones denuo confirmatae sunt, σmulta clanculum per Antonium Palavicinum Pontificis legatum de bello in Venetos parando occulte agitata.
Iulius si tantum operae constumpsisset acuendis in regi-bis ad bellum in Turcam decernendum, remp. quam
189쪽
hau cio an ullam hodie habeant Graeci,optime constituram haberent,e minus impura peruitute opprimer eur . Nec Rhodi acerbam uastitatem uidisiemus,si quae arma Leo Ponifex in Gallos mouit,Rhodiissubmisisset. Annus agebatur millesimus quingentesimus septimus. cum I ullus Pontifex omnes uias proferedi imperi, quaerens,castra aliquot ciuitate que expugnare uellet. At posessores domini impares ste uidentes, Venetorum se fidei commiserui .permutatione inita tutiora loca, etsi minus nobilia recipientes. I tu Pandulphus M alate lacum Ariminum inuaderet Pontifex, Arimino eis cessit. unde factum est ut venetos quoque ipsos armis petere uellet. Hi patriis institutis Rempublicam prudenter moderabarum facillusique Iulium toto imperio expulissent. quam ille eos unica riuitate. Pontifex misiis legatis ad Maximilianum,Ludovicum,Ferdinandum, M argar tam quae Caroli adolescentis tutelam gerebat, praetratu belli Τurcis inferendi singulos ad bellum Venetis inferendum hortatur. Placuit legatos principum Cameraeum conuenire. Ibi quid cuique reddendum sit confecto bello statuitur. Belta in Venetos decernitur. Decretum Ludovico belli imperium. Caeteri principes m opiburm copijs iuuare eu debebant,nec tamen iuuarunt. Nec segnius tamen quae ad bellum opus erantparaui ut qui prius in summa esse difficultate nummaria eos non ignoraret,cupidisiimus Cremonae aliarumque urbium uendicandarum. Ludovicus consilio aduocato deliberarat
an id bellum Auscipiendum esset. Purpurati omnessiuadebant: dispuadebaisolus stephanus Poncherius Senonsi Antistes: contentum Regem patrijs 'ibus cedere alienis aequum esse. De Cremona si quid eum urgeret, facile
190쪽
LUDOVICVs X. I. REYVenetos dissoluto aere alieno, ea cessuros. In reliquis eo, fidem σ dare paratos accipere. Rex foederi non interfuerat per Georgium Ambasianum Cardinalem initum est quem σMaximilianis Regio nomine in clientelam recepit ob M ediolanensem principatum. Carolo Caesarpostea iactabat, prius receptum a Maximiliano Gassum, ea conditione, Claudia ut filia sibi nuberet. E uanescente conditioncinihil iuris indepartum: ius rei ut confictae a Carolo pauci meminere. Ne hoc quidem benesicij clientelaeque ius oppugnat, quo uno telo utuntur uortiani, cum hine alterius praeiu uicio id datum aiunt a rasaximiliano cum Caesarsi quod ius inde Vortiae a
quiri uoluit, Dudestis esiua client potius rurepriuauit, quam ullum alteri tribuit, qui affinis SI Ortiae iuxprobe nosset. Ita Pontifice hortalesiusceptum est bellum.
Etsane patrum nostrorum memoria accepimus, magis a
Gallis bessa suscepta impulsu Italorum disii dentiu,quam
animo ditionis pro fiere dae. Inter haec Ludovicis ad conducendum ex Helvetiis militem Trimolio misso, Galliae Nediolan que rebus constitutis , ad Triuium oppiduis
exercitum admouit. Erunt Regi in armis quadraginta hominum missa. Iacobo Chabaneo Palicio prima acies data est: cui iunxit Rex Helvetiorum turmas. Is Triuiu.
dedentibus si oppidanis,recepit. Pandinu ijdem diripere costituerant, cym repente nunciantur adesse Venetorum copiae. Cotraxerat is ad quinquaginta hominu mi lia. Bartholomaeus Alatanus exercitui praeerat. Ia Veneti Triuium receperat, nullo in oppidanos aeuitiae libidi-mque genere omisso. Sed Rex pri quam in aciem prodireticum Veneti praeter stem pugnadi copiam faceret, breui in hunc mota oratione excitandos sibi Gallos putauit.