Historiae equitum Romanorum libri IV [microform]

41쪽

25 anno Prima quaesti perpetua rerum repetundarum institueretur. Accidit autem, ut paullo ante C. Gracchi tribunatum tres caussae agerentur quae propter Venuleruanimum iudicum, qui tum temporis e senatoribus omnes erant, indignamque reorum impunitatem indignationem omnium in se converterent. ' quas omnes ad provincias pertinuisso ex una caussa Aquilii intelligitur, qui Occupata Asia corruptus a Mithridate, patre magni Mithridatis, Phrygium illi dederat, accusatus autem Romae re Petundarum criminisquo convictus, a corruptis iudicibus absolutus est. ' Sine dubio in his caussis ut in huiusmodi omnibus, publicani Asiani testimonio actorem adiuverunt, eoque dissidio ordinum ita usus est C. Graci Lus, ut id, cuius consilium Daterceperat,' exsecutus, ab optimatibus, invidia harum cauSSarum oppresSi S ad equites quorum iisdem caussis auctoritas creverat, iudicia transferret Postquam autem ad hos iudicia pervenerunt, tum primum et ordo equester exstitit et statim ab initio

tantas vires cepit, ut iam non nobilitatis, a qua defecerat, auctoritati cedens, rei popularis adiumentum ingens evaderet. 3. Ordo enim equester ab initio esse non potuit, quia diversus non orat ab Ordine senatorum, quum et senatus et liberi senatorum equitibus continerentur, ut, si qui scriptores historiae eius aevi ordinem equeStrem commemorant, Parum accurate

loquuti esse censendi sint. tum quidem, quum Veiis oppugnatis quoddam

novum genus existeret equitum militarium, ut dicit Asconius pergonatus, ' i. . qui non honorem equi haberent, sed stipendia tantum equis sacerent, coniuncti quodam certo ordinis vinculo erant. Immo ordinis appellatio ad publicanos pertinebat, quorum ab antiquissimo tempore corpus et ordo erat, si ad eumque ordinem nomen equestre pausso post Gracchos pervenit. Gracchani autem iudice neque nutum aureum, neque equum publicum abobant, sed erant in anulo erreo, quis suis merebant, no

minabantur autem iudices, eorumque flos erat in publicanis. yy Inter quos si qui

ld. heli Mithr. 2, 57. Cie divin. 2 , 69. 3 Plut Tib. Gracch. 6. Dio. r. 88. s. mimanni Gesch. om 2, p. 490. Graechos iudicia solis iiiiitibus tradidisse produnt ellei. 2, 32, 3. 'pian. . . I, 22. Pseudo in Ascon in Divin. p. 03. r. Cie Verr. I, 3, 38 et Pseudo- Ascon ad h. l. p. 43 Or. Tacit. Anii 2 60. Florus a, 3. 7. Ab his qui recedunt, Plutarchus V. C. Graechira Tib. Graech l et Iavius ep. 60 eonfudissct videntur legem Liviam in Sempronia. s. alter .

d. R. R. p. 244. Hos iudices ut antcta aenatores et privatas et publica caussa iudicasse et testimoniis plerum Eonxtato v. Polyb. 6, 7 et eo quod nullum est apud eosdem separatoruin horum iudiciorum indicium. v. adu de tribb. aerar. p. 4 n. , Wittigi, do Sulla

p. 58 Ceterum quae hie et de Gracchanis iudicibus

et de ceteris, qui fuerunt ante Sullam satis verbos p. 53 sqq. disputavit, en maximam partem nixa esse existimo. v. l. V, . a. M Pseudo-Ase. d. iv. p. 02 Or appellatio non inepta,

quanquam locu Corri Plus fit.

Iairksen iv. bh. I. p. 45. st Plin. n. . 33 7. Anuli intinx Ere altorum ordinem a plebe, hoc ad Tiberii tempora pertinere, Plinius ipfie postea doret. Quod antra militares equi ornen dedΘrant, hoc nunc pecuniae iudicen tribuunt. - e pridem

est a. tum Divo Augusto de etirias ordinante, Maior pars iudicum in serreo anulosuit, iique non equiten, sed iudieFn o C. han tur. Equitum nomen subsistebat in turmis bd Lino in m. terrain etini horuin . t i ad equitatum trahebantur,' noliten Variatum es,e,

42쪽

suerunt, qui in centuriis quoque essent equitum, quod seri potuisse non nego, hi tamen et pauci erant et a nobilitat alioni Coterorum dignitas in censu Versabatur, de quo, ut postea lege Roscia, sic tum tempori Sempronia lege cautum fuisse apparet, quanquam nunc, quid de eo constitutum fuerit, dissicile diiudicatur. Sed de hoc

paullo nisa dicam, hic illud tamen tenendum est, ordinem equestrem, ortum Gracchanis egibus, plane diversum fuisse a centuriis equitum, ex quibus pauci tantum iique soli, qui cum senatoriis partibus non essent coniuncti, in iudicum numero esse poterant. Nam etiam postquam senatores, ut docui, iam non in iis centuriis erant, tamen eae cum nobilitat diu cohaerebant, quum novus ille Ordo equester medius inter plebem patrEsque oriretur, tertiaeque in republica partes serent equites. Inde

est, quod Varro dicit apud Nonium s. v. Biceps Graechus senatu iniquus equos tri ordini iudicia tradidit, a bicipitem civitatem fecit, discordiarum civilium font m.

4. Quanquam autem Gracchis successerat, ut eos, qui censu equites essent, inter se coniunctos a nobilitate abalienarent, tamen id nequiverunt efficere, ut iidem plebeiorum magis quam ipsorum caussae saVerent. Nam equites, tanta potestate subnixi, ut qui facta sortunasquo principum habhrent in manu, exilio, multis, infamia potentissimos quosque punirent, provinciarum praesides iudiciorum metu terrerent, ipsi legum im poenasque contemnerent, primum interceptis vectigalibus peculari tanquam suo iure rempublicam, tum insolenter et superbe contra enatores e gerere, denique et pecunia corrumpi, et, postquam fructibus his iudiciorum assueverunt, adeontemtissimum quodque genus atque iniustissimum quaestus procedere, ' accus tores Subornante adversariis, eosque, quo legibus non poterant, raude circumvenientes Tametsi enim cicer auctor est, prope quinquaginta annos continuos sine

alio loco e. s. observat idem Plinius. Primum enim Celeres appellatos, deinde nexuminen postea rosRulos. De Celeribus supra dictum nexuminum nomen, n equis regendis petitum, a nemine praeter Plinium commemoratur de trossulis infra dicam explicatius CL ante de h. l. iv, e 1 n. 2. Id udicum autem appellation separari eum ordinem primi omnium instituere Gracelii, discordi popularitate in contumeliam senatus mox ea debellata, auctoritas nominis vario seditionum eventu circa publicanos substitit et aliquamdiu tertiae vires publicani fuere. - - - Ab illo tempore Plinius ieeronistΘmyua intelIigit, non omnino regie, ut infra ostendam plane hoe tertium corpus in republica factum est, oel iiqii adiici senatui populoque Romano et equester ordo.Qua de caussa et nune post populum fieribitur, quia novissilii coeptus est adiici Hoc extremum videtuet nummi r sellunt de quibus v. ckhel. D. N. I. .

Im a et Valer Probus de notis R. tiem l ille Poetarum, qui saepe tres illos ordines habent Ov. Fast.2, 128.martial. 8, 15 2 8, 50, 7. Statiun Sylv. IV, I, 25. anilius . extr. Auson. grvph. s. in Hemad. poetis in Vol. I. in hac re nullum est testimonium 8 Eadem verba repetit Florus 3 17 3. Florus 3 17 3 es. Verr. 2, 3, 4I. Antea alite Sul

lantim Evum , quum qi eater ordo iudicaret, improblet rapaces magistratus in provinciis inserviebant publicanis ornabant eos, qui in operis erant I liemeunque

equitem Romanum in provincia viderunt, beneficiis ac liberalitate prosequebantur neque tantum illa re noeentibus proderat, quantum obfuit multis, quum aliquid

eontra latilitatem tua ordinia voluntatemque fecissent.

Retinebatii hoc tum, nescio itomodo, quasi commi ni

consilio ab illis diligenter, ut, qui unum equiter R. Contiitnelia dignum uinx et ab univrmo ordine malo dignita litis iraretur quid enim iam nocere possunt, quiblia

non licet iudicare M App. . . I, 22.

43쪽

corruptionis suspicione equites iudicasse, tamen in his eum caussae magia suae, quam veritatis rationem habuisse et Appiani testimonium docet, et ex iis, quae postea acciderunt, perspicitur crescentibus autem in dies discordiis, ita ut a civili bello non procul abessent, viderenturque quasi numinis cuiusdam ira contra ipsos concitari, qui ima hucusque saevierant in ProVincias, fieri non potuit, quin equitum quoque binae partes essent, quibusdam, ut supra stendi, cum nobilitato iacientibus, plerisque nobilitati infestis. Atque haec caussa est, quod Sulla, homo a populi caussa remotissimus et equestri ordini offensus , postquam pro illa acerbitate proscriptionis, qua usus est in veteres iudices , pro illo odio, quod habuit in equestrem ordinem , a. 83 a Chr. n. solo DC equites interserit, ' multo plures bello universor ' sequente anno trecentos equites in senatum legit, Se ἐκ τῶν ἀρω - ἱππέων, ' i. e. e nobilium filiis, a quibus diserte distinguuntur o κα ληιενο ιππε , ' i. e. qui Censu fiunt

equites. Eodem anno Sulla Praeneste obsidente, Samnitibusque improviso impetu omprimere urbem Romam conantibus, obviam his iverunt iuvenes nobiles Appio Claudio duco Plut Suli. 29 Drum 2, p. 466 iidemque, si quid rideo, in lanere Sullae tu malim decurrerunt App. . . I, 106 cf. 1. III. c. 3 g. M. Contra Marius, cuius paries ordo quester sequebatur ,δ' ex quo effecit Antisenatum suum Sulpicius, non paucos equites traditur necavisse, ' haud dubie eos, qui cum nobilibus coniuncti essent, ut C. ille Numitorius My unus ex posteris Q. Numitorii ulli, Fregellanorum principis, qui a. 12 praetori L. Opimio, C. Gracchi adversario, coniurationem re-gollanorum aperuerat, ' cuiusquo filia M. Antonio Cretico, Viro nobilissimo, nupserat. ε' Ad quae si addideris exemplum Octaviorum, familiae equestris, sed nobilibus deditae, denique Pompeii Magni, qui eques Romanus equo p. Sullae ab initio fuit, post Gra eho ita ordinem equestrem intelliges divisum fuisse, ut Iris ordinis atque auctoritas

esset penes publicanos iudicantes, sed esset in centuriis maxime equitum quaedam pars, quae nobilitati faveret, cum eaque Sanguinis Vinculo arcte coniuncta esset. Haec, quo plures novi homines et post iudiciarias leges et per bella civilia nomon equitum sibi sumpserunt, vel Venerant etiam in centurias equitum, eo diligentius se

3 Cie pro Cluent. 55 es. p. Rose Amer. S. Videant optimates Sullani ne turpe minerumque sit, eo , qui equestrem splendorem ferre non Potuerunt, servi nequissimi dominationem ferre posse.

Ih. 103. Cie fragm. r. in Og cand Ab equestri ordine, quem trucidanti ad quem locum Ascon. p. m. r. quester ordo pro Cinnanis par

tibus contra Sullam a teterat, multa sue Pecunias abstulerat V ex quo saeculari 1 erantapnellati, atque ob elua re invidiam post Sullanam victoriam erant interfecti. De discrepantibus historicorum de numero occisorum narrati nibus v. Drumannum 2, 473.

V Seholanon ad ori pr. Roscio mer. 47 pro a-riana arte, pro equitibus Romanis.

44쪽

separaro a ceteris coepit. Inde, qui raetorio Consulari Senatori genere orti sunt, non, quod erant, equites Sed dolescentes nobiles appellantur, ' latum clavum, quidistinguit ab equite curiam induunt, ' his aliisque aperte significantes, se pertinere ad ordinem Senatorium. Postremo, quum Augustus liberis Senatorum, quo celerius reipublicae adsuescerent, protinus virilem togam, latum clavum induere et curiae interesse permisisset, ' etiam lege id, quod usu invaluerat, sanctum OVique o nihil privilegii additum. Sub imperatoribus enim senatorum liberi et senatum D quentabant et latum clavum habebant et ab equitibus etiam nomine destinguebantur. 'De quo suo loco dicetur amplius.

Controversiae de iudiciis usque ad Sullam.

1. Haec paullo altius repetenda videbantur, quum et descientibus historicorum testimoniis ex eventu rerum, qualis res ipsae fuerint, coniiciendum sit, et ad historiam bellorum civilium recte intelligendam, quales quaeque reipublicae partes suerint, probe sit tenendum. Dicunt eo tempore, quum iberius Gracchus interfectus esset, Scipionem in Hispania Celtiberum quendam, i regum nomine, interrogasSe, quibus pο-

tissimum caussis factum esse putaret, ut et tamdiu resisteret Numantia, et postremo

onine genatore senatorum sit libero A, tri-hii nos illitum e fuit ex quis Romano nil se prodiici iubet. Erant sentitorii ordinia L. D initius, P. Lentulus Spinther, L. Vibiillius v.

fus S. Quin et ilius Variis, tunestor, L. Ru-hrius praeterea si lius Domitii alii sit colu

3' riuet. Ea n. 45. tiaria lil tu notabit rin seriint. Ustim enim lato lavo ad munii sim briato, nec ut unquaru liter, qua in t Per uin ingeretur, et quidem fluxiore cinctura Unde emanag se Sullae dieitim, optimates a B plus admonentis, ut inale praecinctum uerum Ca- verent id. Octav. 4. Sumenti virilem togam tunica lati elavi, renuta ex utrRque arte,

ut podes decidit Ovidius etiam tribiis itat litorve nnni post Pugnam Actiacam, . . ante PgΘ Augii ti v. not 7 cum toga virili latum clavuiu sumpxit. P. Tr. 4. Is 35-4ih conserenda est alia lex Augusti apud Dion. 49 16. τὴν ἐσθῆτα τὴν λονργῆ μηδενα αλλον, ἐξω

Fiiuileii de conchyliatis vestibus legeni iam Caesar dederat. Ceterii in de laticlaviis v. lI c. 44. 3. M Nilet Ort. 38.

de ex tumuis ii iiiii in eqtio ptiblico dicitur, Q quibiis v. infra. s. Dio. 56, 42 74 5 5 3 s. 42, t. sit 8 59, 1. Suet Tib. 35 tu ventus utriusque Ordinis.

45쪽

Vieta Succumberet eumque respondisse concordiam saluti discordiam exitio urbi fuisse et eoque responso eluti mine domesticae calamitatis commotum fuisse Scipionem. )Neque id omen eum sesellit. Nam Tiberii morte tantum aberat, ut discordiis ei ilibus finis impositus esset, ut novum incrementum iniuriis insolentiaque nobilium ea' perent ut Scipio Nasica, qui Tiberium necaverat, Italia cedere cogeretur ' ut X consulibus anni 132, qui Gracchi amicos indefensos aut morte aut exilio multaverant, 'alter ipse sibi manum inserret, ' alter, priusquam accusaretur, ex Italia sugeret '

Atque haud scio an cum horum exiti coniuncta fuerit mors Africani, de qua quanquam aequalium diversae sententiae erant, ' tamen, quum qua stio nunquam habita

sit, ' non certa quaedam suspicio fuit necis Ac qui Rupilium proconsulem ' eodem

tenipore invidiae populari voluntaria morte se subduxisse, ' meminerint, eundem autem et invidia socium ' et amicissimum habuisse Scipionem, ' non plane ab Surdam eorum opinionem habebunt, qui simile uirique, ut partium iudium, sic mortis genus fuisse arbitrentur. β)2. Secuta sunt Carbonis et C. Gracchi rogationes, quibus ad summum discrimen Vocata nobilitate rem eius suscepit L. Opimius, qui, frustra ab anni 122 eonsulatu prohibitus, ' sequente anno cum Fabio Maximo consul actus, vitae consiliisque Gracchi sinem imposuit. Indo eadem, quae antea crudelitas optimatium iri millia civium Romanorum indicta caussa necata; ' restitutus in civitatem rogante L. BeStia, trib. l. P. Popilius Laenas cons. a. 132. Sed nobilitas, quanquam, ut decennio

I P. Rupilius propter fratris repulsam Consulatu e Vitarpressit ut tradit Fannius p. te. Tlige. 4, 7, 40. Errat Velleivs 2, 7, 4, qui utrosqtie fis iudicio damnatos narrat. Confundit enim Rupilium rum Rutilio, de qtio infra loquar. Nam si vera Fannius p. Cic. l. l. habet, non post a. 29 a Chr. n. Rupilius mortuus est, quum alter s. Popilius Laenas a. 123 deinum in exilium abiret. In P. Popilium Laenatem Gracchus tribunus legem P

mulgavit, ne quis iniussu populi de capite civis Romani iiidicaret cs Ahrens ex . ad Cic. r. Catil. IV, p. 2l4 . Qua lege perlata ex Italia sugit Popilius Plut C. Gr. 4. Cie. p. Cluent. 35. 95. Schol. Bob ad or post red ad pop. p. 25 Or. eique aqua et igni interdictum est.

Cicero pro domo II, 82, 32 87 cs delegg. 3, m; de rep. I, 3, 6 quamvis filiis adolescentibus propinquorumque multitudine populum deprecantibus Cie post reditum in senat. 5, 37 post redit ad uilirites a si ' Veterum testimonia collecta habes in V. Th. Sehev de morte Scipionis Africani minoris eiusque auctoribus diAxertatione ed Viteber e 180s, repetita in Beleri Laelio Ciceroniano p. 174 Sin. DLiV epit. 59. Cic. . Mil. 7. Plut Romul. 27 es. Val. Max. 5, 3, 2 llei. 2 4. I OAt onsillii tum Siciliae praeerat. Cic. Verri 2 IR R2. 3, 32. 45, 37. ' Cie Titsc. 4, 7, 40.

Aurel. Uici 58. Cie de r. 2, 25, 05. r. Mil. a. Plut Tib. r. I. M Cie Lael. 19 69 Scipionis ope Bnpilius consul factus erat h. 20, 3. his v. Pliit Rom. 27. App. B. m. Neque

lienum fit a vero, ripionem, Panaetii familiarem deamVMeis cum Stoicis sensisse, de tio s. Schev l. l. I. 23. Orosius I, 8 det salute sua de per anfi, renim depresso de periculo saluti Ain enatu Contextatus est quod sibi pro patria ab ranti ab improbis et ingratis ivibus denun-eiari cogno Nis LP t.

46쪽

n ante, victoria ex libidine usa est, quanquam multos mortales aut serro aut fuga exstinxit, tamen plus sibi timoris, quam potentiae in reliquum addidit. Nam quamvis hucusque optimatibus contigisset, ut modo per socios ae nomen Latinum, interdum per equites Romanos, quos spes societatis cum nobilibus ' de plebe dimovissot, Gracchorum consilii, semper resisterent, tamen iam et plebem, Gracchanis legibus in libertatem vindicatam, et novos iudices exasperaverant, postremo Iugurthino bello,

quod statim secutum est, et quantum in se esset scelerum aperuerunt, et novis acinoribus ulciscendorum Veterum adversariis occasionem praebuerunt. Nam eius lega

tionis, quae initio belli ad regnum Micipsae inter Iugurtham et Adherbalem divi

dendum in Dicam missa est, princeps fuit L. Opimius, ' in eaque M. Scaurus, princeps senatus Opimius donis regis corruptus est, ' Scauro etiamtum animum a consueta libidine continente. Missi dein eum exercitu Calpurnius Bestiamque Scaurus quaestor Uterqu pecunia corrumpitur. Albinus, qui successit, certe non liber a suspicione erat, ' Aulus, eius frater, pro praetore in Africa relictus, eo ruptus Munia ' et susus fugatusque a Iugurtha est. ' Tantae insolentiae et avaritiae optimatium quum per unum Memmium tribunum, hominem nobilitati infestissimum, ' obuiam itum esset, ' tandem a IIo a. h. a Mamilio, trib. pleb., rogatio e lata est, uti quaereretur in eos, quorum consili Iugurtha senatus decreta neglexisset, quique ab eo in legationibus aut imperiis pecunias accepissent. quanquam M. Scaurus, Calpurnii Iegatus essecerat, ut ipse in trium, qui rogabantur ex ea lege,

quaestorum numero crearetur, tamen quaestio Spere et Violenter exercita, neque solum recentium criminum ab singulis, sed veterum iniuriarum ab universia poenae repete

bantur, ut hac lege totam nobilitatem lasam dieat Sallustius. ' Ac primum L. Opi

mium, C. Gracchi intersectorem, quem a Ire a. h. n. rustra Q. Decius, trib. Ieb., accusaverat, ' absolutum a populo, quum contra populi studium stetisset, Gracchani iudices sustulerunt quem, quanquam Mamilia Iege damnatus esset, tamen Gracchanorum temporiam inVidiam perdidisse consentiens est aententia omnium. ' L. Opimius, homo antea clarus et in senatu potens, civis, ut Cicero dicit, praestantissi-

aon. p. II. r. L. Opimi C. Gracchum oppressit, ob quam invidiain postea iudiciis eircumventu est et in

exilium a tu .

47쪽

mus, ' reipublica quondam servator, ' Exsul diem supremum obiit, eiusque sepulchrum desertissimum in litoro Dyrrhachino restabat. δ' Eundem ritum habuero tres alii consulares, ' L. Calp. Piso ostia, qui tribunus P. Popilium, a C. Graccho Expulsum, rogatione sua restituerat, Sp. Albinus, C. Porcius Cato, Catonis Censorii et L. Paulli nepos, cuius caussa ad Iugurtham non pertinuisse videtur, ' denique C. Galba sacerdos 3. Neque his caussa satis actum est odio iudicum atque plebis, sed quattuor

sere, ut Videtur, annos continuos, remotis adversariorum principibus, alios aliis caussis eircumvenerunt, dum intemperata ulciscendi cupiditas perniciei ipsis esset. SuccessIt

a. 106 Q. Servilio Caepioni consuli, Crasso ' suadente, legem iudiciariam ferre, qua

senatoribus iterum iudicia vindicarentur. In qua suasione Crassus, qui inde Mimnus senatus dictus est, ' Eripit nos, inquit, ex miseriis, eripite nos ex saucibus

eorum, quorum crudelitas nostro sanguine non potest expleri, nolite sinere nos euiquam servire, nisi vobis universis, quibus et possumus et debemus. y lvam, ubi IN bido dominatur, innocentiae levo praesidium est. ' Neque me minus vestri, quam mei miserebitur , ' et Demus operam quirites, ne omnino patres conscripti ei cumscripti putentur. Factum tamen osse tradunt divino numine, ut quidquid privatim e publice a Caepione susciperetur, id malo Ei procederet, ipsiusquct in exitium Verteretur, cuius rei caussam sacrilegam eius avaritiam asserunt. ' Illud certum est et hanc eius m

ritiam et res eius in bello Cimbrico adversa non multum afuisse ' ab ea invidia, qua inde a Iugurthino bello, quod tum demum finitum est, optimates flagra erunt,

eamque ab uno conflatam ad ceteros manasse. Itaque, quum Caepio proconsul a I

contra Cimbros sua temeritate exercitum amississet, ' et ipsi a populo imperium ab-

ε Cie. Brut 34, 28. pr. Planc. 28 6s in Pison. 39, 5. sic. l. l. p. est 67, 140. M Cic. Brat. l. l. 8 Repetundarum ex Macedonia damnatus est. Vellei. 2, 8, I et Cie verr. 3 80, 82 4, 0, 22. Exul Tarracone vixi, Cic. pro Balbo II, 28. J Cie. Brut. I. l. ' Cic. p. Clitent. 51, 40. Brut 43 I6l 44, 164 86, 296. Cie de invent. I, 9, 2 pr. Cluent. I, 40 de orat. I, 2, 225 2, 48 I99 49, 200. ac Ann. 2 60. Errorem Obsequentis, qui de prod. e. Iu dixit ex lege

Kervilia Caepionis Senatores et equites ludicasse, repe

48쪽

rogatum est, ' et eodem, ut Videtur, tempore, lege Servilia Glauciae, tr. l. β iudicis equitibus restituta. Iudiciorum quae ex ea lege sunt habita, memoria notabilis exstat, ex qua intelligitur et quam iusta Crassi querela fuerint, et quam non in singulos noxios, sed in nobilitatis principes fuerit aevitum. Principes autem nobilitatis ut apparet e caussa Caepionis, tum temporis suerunt L. Crassus, si quem

patronum senatus appellatum fuisse diXi, et Aemilius Scaurus, princeps senatus. Nam Caepio postquam abrogato imperio decennium paene adversariorum odium en

fugit, tandem a. 95 a. h. n. L. Licini Crasso Q. Mucio Scaevola P. N. Cfg. m

a C. Norbano tr. l. iterum et propter deletum exercitum et propter aurum Tolosanum raptum ' apud populum reus laetus est. Quem ut servarent, quanquam summis viribus contenderunt optimates, tamen tribuni duo qui collegae intercesserunt, pulsi sunt optimates seditione acta, remoti Scaurus ipse in foro vulneratus e y frustraque a Crasso reus Iaudatus est. δ')4. Ventum iam est ad ea tempora, quibus, civitate universa seditiosorum tribunorum, Glauciae Saturnini, Apuleii furore concussa, tristissimum exitum contentionum harum timebant, quos, quanta mala imminerent non fugereti ' Sed neque haec, quae nota sunt, in animo est longius Xplicare neque Caepionis caussam alio consili commemoraVi, num ut, quae equitum in his discordiis partes suissent, explicarem. Erant autem Marianarum partium duo propugnatores, alteri tribuni plebis,

ultor equites. Itaque sicuti contra Metellum primum publicanis usus est Marius, ist)postea tribunis, sic adversus nobilitatem universam utrosque socios habuit. Itaque vix triennio post Caepionis damnationem praeterlapso, quos ante dixi nobilium principes, ii omnes, a iudicibus inimicis petiti, insignem iudicum iniquitatem perpessi sunt;

Crassus in ipsa contentione morbo est consumptus Omnes autem hae caussae ad provincias pertinebant.

et Drumanni 2 p. 489 sententias. 3 v. de hoc Drum 4 p. 62 sqq.. Bis ea sam egit Caepio, alterai a. 104, uuin Romam rediisset, alterain n. 95. Priore imperium ei abrogatiim est. De publicatione bonorum quae narrantur, LiV. P. 67 incertum est, utrum elim Pighio Ann ad a. 648 p. 49. ad a 658 p. 98, ad posteriorem, an Eum Drumanno , , 64 ad priorem reserenda sint. Errore Obseqtiens quem liuel oueenius in sustis Aequitur, P. Liv. Crurinum habet v. Druiu. 44 6 n. 4.

' v. de M. Antonio oratore Ciceronem ad lam. 6, 2, 2: Si omnino interserint omnia, ueritiine i exitiis, quem vir prudentissimus, M. Antonii in iam tum timebat, utim tantum instari malorum suspirabatiae misera est illa quidem consolatio, - sed tamen ne Pssaria nihil esμε praeeipite utquam dolendum in eo, quod accidat universis.

' veste 2 Il. 2. Martiis per liblicanos alios ille in Africa negotiantea eriminatus Metelli lentitudineui

esseeit, ut consul crearetur.

49쪽

Q. Mucius, P. F. P. N. Sca vola, pontifex maximus, ' a s Asiam perno em menSes pro praetor administraverat. 3 Invenerat Asiam consectam avaritia

iniuriisque publicanorum, qui quitum iudieiis freti, nihil a cupiditate intactum, nihil a libidine purum reliquerant. ' M Scaevola non modo ipse cum comitibus uis nulli sumptui esse provinciae, sed etiam incorrupta iustitia iniurias publicanorum egibus

coercere, quidquid caussa cognita iudices pronuntiassent, dari, fieri cogere, atrociora crimina prosequi poena capitali. ' Ita quum integerrime pro inciae praesuisset,

Graecis quidem in honorem ius dies festus constitutus est, ' publicani autem Do-mebant. ' A primum quidem hi P. Rutilium Rufum aggressi sunt, Virum consularem, ' quem legatum ' secum duxerat Scaevola, hominem Sanctissimum, innocentissimum, rugalissimum,' ' Panaetii auditorem, sed optimatium parti deditum et populi misericordiam spornentem. ' Hune, quod cum praetor Suo consensisset, B quid publicani in vectigalibus exigendis praeter fas agerent, ' a. 93 per Apicium quondam I ' ex lego Servili do repetundis accusatum condemnarunt tanquam pro Q. Mucio in provincia munera accepisset yy quum ille nec L. Crasso nec M. Antonio, riris eloquentissimis defensoribus uti vellet, sed ipse pro se diceret praeterque eum C. Cotta, sororis eius filius, et M. Scaevola ' Rutilius, pecunia multatus, s

x. mune intelligendum esse, non Q. Mitrium scaevolam augurem, demonstravit rebsius in diario cliolastico 328. II. N. 43, quae dissertatio repetita est ab Orellio Vol. VII. p. 407 sqq.ηε Pseudo-Αscon ad me. Divin. in Uere. II, p. IN Or.

morem

Consul fuerat a. IM. 0 Llv p. 70. Diod. l. l. ἐπιλεωρανος νον αρεστον των φῶ--ουμβουλον κoioo 'Poriaιον Virum consularem legati munere langi, non in exemplo At. U. D IE ad Liv. l. I. Quaestorem dicit Pseudo-Λscon l. l. Pomponitis de origine iuris . . it. 2, 2. I. 40r Ab his pro se et sunt P. Rutilius usus, qui Romae eonsu et Asiae proconsul fuit. In errorem

inductu videtur e mmemorato Rutilii constitatu, nequo enim Zumptio assentior, qui putat, Scaevola ad consu- Iatum petendiam Romam profecto Rutilium pro consule Axiae relictum esse. v. Ziimpi ad Cic. Diu in Uerr. l. .

Cic. pro Scauro I, 2. de r. I, 53, 229. pro Gnteio I 3, 28. Brut M IIa in Pison. 39, 5 de N. D 3,32, M. Liv. p. o. Vellei. 2, 3, 2. TaC. Ann. 4 43. Oros. 5, 7. Dio. r. in; eneca sere emper eum

cum Socrate et Catone nominat. V. Cong l. R Marr.

22. de prov. 3. de tranq. n. 15 de benes. 5, 17. 6, 37. ep. 24. 7. m. s. palding ad Quint. 5, 2, 4. Athen 6 p. 274. c. Cic. oss. 3, 2 10 Brut 30. 14. ' Flor. 3, 17. iterat legatus Metelli Numidie a Iae et

imprimis rapvolis deditii erat Pompon. l. l. Cie ossi 2 13. Iudicibus non modo supplex esse noluit. Rei nctornatiu quidet direre, iram simplex ratio veritatin serebat Cie de r. I, 53, 229. Briit 30, 15. Pseudo-Ancon. l. l. Di . l. l. ' Athen. 4, p. 168. D. De anno v. Clinton saxti Hellen.srom ille CXXIV Olympia to the Death os Augustua

50쪽

Smyrnam in exilium abiit, ' sed convulsa est hoc iudicio penitus respubliea, ' bonis

omnibus gemiscentibus, ' quum nemo tam innocens videretur, ut non timeret equitum iudicia. ' Cuius quum bona publicarentur, onge inferiores ea pecunia, unm X

Asia rapuisse accusabatur, facultates eius deprehensae sunt, eaeque iustis titulis comparatae, ' ut, quamvis damnatus, specimen videretur innocentiae, et maior iudicum

et reipublicae poena illa, quam Rutilii putaretur. ' Qui quum per equites Mariumque eXpulsus esset, in quem non minima pars eius invidiae incidit, restabat cum ea vola Crassus atque Scaurus. Atque illum paullo post hoc tempus perdiderunt Mariani, ' Crassum mors eorum manibus eripuit, Scaurum autem eum dVergarium nacti erant, qui non se ipsum ab iniuriis tueri, sed nobilitatem totam in libertatem 4ndi care, iudiciorumque illud, quo valebant quites, privilegium extorquere iis conaretur. Scaurum, qui a C. Graccho usque seditiosis omnibus restiterat, quem nunquam ulla vis, ulla minae, ulla invidia labosecit, ob legationis Asiaticae '' invidiam pecuniarum adversus leges captarum ego Sorvilia reum fecit Q. Servilius Caspio, qui postquam quaesto n. 100 a senatu stetit, dein inimicitia, ut videtur, Scauri ductus, equestri ordini sese dederat. '' Scaurus tamen tanta animi continentia et magnitudine suit, ut Caepionem contra reum deserret et brevior dis inquisitionis efficeret,

ut ille prior caussam dicere cogeretur. Interea M. Drusum tr. l. nacius, qui senatu Caussam susciperet, secum coniunxit et L. Crassum consularem 'β et maximam partem senatus, qui postquam plebem spe largitionum agrorumque concitavit,

Latinis Italisque civitatem permisit, ' easque colonias, de quibus diu rogationes perlatae erant, promisit se acturum, ' agrariis frumentariisque legibus postremo indiciariam addidit. 7 quam tamen quum ne ita quidem, plebe Italisque in partes

' 'illei. 2, 13, 2.

praetore Dainasippo interfectus fit.

s a Omnes has leges ideo tantiim datas Esse, ut plobis Italomimque opera lex iudiciaria PerserrPttir, B memorR-bili quo foetos obstrinxit iureii rando nialligitur, iiOdservatum est in Diodori ragment Vatic. p. lG. μνυμε