Quid cum de ingenio et litteris tum de poetis Graecorum Cicero senserit

61쪽

apud eum inveniuntur, quamquam Sex tantum scripsit sabulas. Ac quamquam n0n nego hoc aliqua ex parte pr0pterea factum

e88e, qu0d ille propiu8, quam Plautu8 et Caecilius, a Cieeronis

ipsius aetate aberat, tamen haec eni18Sa levior eSt, qalam ex

qua 80la explicari p0ssit, qu0d dimidio circiter pauetores Caecilii, cujus etiam nune quadraginta fere exstant tituli, lo ei in Cieeronis libris insunt et tres tantum Plauti. Itaque hoc

pro certo affirmaverim Terentium, quem ii S quidem rebu8, qua8maXime aestimasse videtur Cicero, sermonis suavitate et subtili moriam notatione proxime ad Menandri similitudinem nece88i88e ViX negari potest, privstipem comicorum Romanorum Cisteroni visum esse. Accedit, quod ne hoc quidem fortasse 80l0 essu laetum est, quod ut omittam eX Hestyra ne unum quidem l0eum apud Cic0r0nem inveniri - ex triginta fere l0 eis Terentianis tres tantum ex Phormione, quae com0edia ad Ap0llodori conseripta est exemplum, Sump8it; ceter08 eX qHatuor illis, in quibus condendis ill0 Menandrum secutus eSt. - Αc SiqHaerimU8, quales maxime loeos o Castellii eomoediis Cicero proferrC Soleat, iterum cognoscemus, quam fuerit Menandri studiosus. Primum enim, ne qui S miretur pro numero comoedia' rum eX magna parte ad Menandri, ut Videtur, exemplum c0mpositarum paveos illius l0008 a Cicerone proferri, monendum est Ritschelium sparerga p. 1453 magnis caussis allatis affirmare Caecilium p0steri0ribus demum vitae annis coepi 8Se eas Grae-00rum fabulas, quas Sequebatur, accuratiu8 eXprimere. IIue accedit, quod eam fortasse ob caussam, quod malu8 erat auetor

Latinitatis ita enim eum appellat ad Att. 7, 3, 10''

β') cf. Varro p. 303 Bip.: Terentius in ethesi poscit palmam. Dixerit quispiam me neglegere, quae Cicero is Se d. Opi. g. Or. 2 hac de re professus sit: , Itaque licet dicere et Ennium summum epicum poetam, si cui ita videtur, et Paeuvium tragicum et Caecilium

fortasse conatuum.' Ut vero omittam ex Sententiarum conexu Satis apparere hoe loco eum non tam Suam ip8ius Opinionem, quam eorum,

qui in his rebus summum Obtinebant auctoritatis locum, Sententiam proferre, id ipsum, quod fortasse' addidit, argumento est hunc locum non multum de Ciceronis judicio probare. Adde, quod infra videbimus ne id quidem pro certo posse affirmari hunc PacuVio primum inter tragicos Romanos tribui8Se locum. cf. praeterea Brut. 25S: Caecilium et Pacuvium male locutos

62쪽

minus libenter Cicero ejus usu8 est versibus, quam Terentii, de quo loco m0do prolato dicit: ,,Cujus tabellae propter elegantiam sermonis putabantur a C. Laelio scribi. Praeterea ex quatu0r Caecilii comoediis, ex quibus, si O. Ribbeeli eredimus, Ver8US apud n0strum inveniri pro certo affirmari p0test, Synepheb08 et Plocium sabulas a Menandro translatas esse eonstat, de Ephesio Ephesi0ne γ) autem et Hymnide, eum como sedias eodem modo inscriptas ab illo eompositus esse memoriae traditum sit, idem suspicari lieet. - Denique locus ille p. Rose. 4m. 46 prolatus, ut 30annem Vahlen dem0nstrantem audivi, sumptus eSt ex ea comoedia, quae a nonnullis υποβολιμaῖος Chaerestratus inseripta esse dicitur et ad Menandri υποβολιμαίου αγροικου exemplum facta est. - Extremum est, ut de tribus Plauti logis, qui apud Ciceronem inveniuntur ' ), pauca addam. Satis Seio eos non ex iis com0ediis, in quibus ille Menandrum secutus

qu0 certi quidquam p088it c0lligi, et Plautus saepe tam libere vertisse videtur, ut minus colorem et listbitum sabulae Graedae Servaret, quam Suum ip8i118 inferret. Quin etiam contendere audeo id ipsum, quod Cicero tam paue0s illius versus attulerit, quodammodo argumento esse, quanti Menandri scribendi genus aestimaverit. Quis enim est, quin concedat Plautum multo longiu8 ab eo afuisse, quam Terentium et Caecilium γ' ) Omnia igitur, quae vel de Menandr0 ipso vel de comicis R0manis eum imitantibus in Cieeronis libris inveniuntur, probant summam illius p00tae in hoc fuisse admirationem. Facile igitur credi potest n0nnullas quidem ejus comoedias eum legi8Se,' ) cf. d. inu. I, 95; d. Or. 2, 39; d. div. 1, 65. 'δ) Sunt sane loci apud Ciceronem, quibus valde laudat Plautum. At equidem facere non possum, quin putem has laudeS magi8 eo consilio ab illo prolatas esse, ut ita quoque, quantum homines Vere Romanos Veterum temporum admiraretur, O8tenderet, quam quia re Vera

magnam ex illius comoediis cepit delectationem. Plautus enim iis ipsis virtutibus, quas in Terentio Cicero admirabatur, valde caruit, et quamquam loco supra allato d. Oss. l, l04) urbanitas ei tribuitur, tamen jure contendi potest hane quidem, quam Cicero intellegere solebat, ei defuisse. Quae cum ita sint, assentior iis, quae Loren Z in editione Mostellariae Plautinae p. 45 prooemii, adn. 42 de hac re disserit.

63쪽

quamquam nullu8 e XStat locus, ubi apertis verbis hoc eonfitetur, neque Π8quam Menandri ipsius versus ab eo proseruntur.' )Sed haec haetenus. Nune argumenti ip8iu8 ratio p08tulat, ut, quid de tragicis Graecis Cicero Sen8erit, eodem modo eX- ponam. Ut autem m0d0 d0eui vix principum comoediae Graeeae 0pera ei nota suisse videri, ita ex tragoediarum Graestarum

magn0 numero nihil eum legisse, nisi Aeschyli, Soph0elis, Euripidis fabulas dicere non dubit0; nam ne n0men quidem ulliu Salius tragici profert. Quid autem de illis judicaverit, ita examinare in animo est, ut primum neglecto Aeschyl0, cuju8 tra-g0ediis legendis minorem eum dedisse operam p08tea VidebimuS, quaeramus, utrum Sophocle an Euripide magis videatur delectatus e SSe. Sunt enim cau88ae, quibu8 hoc, 8unt, quibus illud videatur probari, et ex viris doctis alii aliter de hac re judicaverunt. J. Van HeuSde enim l. l., postquam pag. 28 in universum Sigjudicavit: ἡ Cicero) Aeschylum, 80ph0clem, Euripidem assidua lecti0ne tractavii pag. 30 ita pergit: ἡQuamvi8 autem Cicero in Aeschylo vim tragicam admirabatur eumque ad imitandum sibi pr0p0nebat, tamen Euripidi, de Seen a phil080ph0, pr0pter maj0rem ingenii similitudinem, quae ipsi cum illo, ut antea

Platoni intereedebat, praeclaram Operam naVaVit . . . tanti eum

secisse putandus est, ut ad Tironem scribens affirmaret singul0s Euripidis versus singula te Stim0nia se existimare.' ses ad lam. 16, 8, 2). Qu0 l000 etsi Ae8chylum tantum et Euripidem quodamm0do inter Se comparat, de Sophocle autem, ne Seio qua de cau88a, nihil pr0fert, tamen talis est t0tius loci c0nditio ac natura, ut dubitari n0n p088it, quin J. van Heusde putaverit Euripidem omnium tragicorum Summum a Cicerone e88e judicatum. Idemque de hac re Drumann Sensi88e videtur, dicit enim l. l. V,

Ne quid temere omisisse videar, hoc addam Rhint0nis quoque loeum apud Ciceronem exstare. Dicit enim ad Att. l, 20, 3: ἡNam, ut ait Rhinton, ut opinor:

Ot μεν παρ' oi di ν εισι, τοῖς δ'ουδῖν μελει:quae Verba non solum non ostendunt eum hujus poetae tabulas legisse, sed magis ad contrariam sententiam perducunt.

64쪽

habon. - V. Clavet autem prorsus aliam, si quid vide i, deli ac re amplexus est opinionem. Asfirmat enim l. l. pag. 6080phoclem Ciceroni multo meliorem ad vertendum praebui 880 materiam, quam Euripidem, nec minus pag. 10T 'h) et pag. 119'β)ejus in illius poetae l0 eis vertendis artem magnis cumulat laR-dibus. Ex quibus verbis eum lioe appareat 80ph0elem ex V. Clavet 0pinione omnium tragie0rum maxime Cieeroni8 respondisse ingeni 0, quis dubitat, quin is putet illum ei prindipem in h0egenere l0 cum tenere visum e8803 Quam ob rem operae pretium Videtur aesturatiUS quaerere, utra sententia Vera habenda sit, praesertim eum 80ph0elos et Euripides sine dubio inter se dissimillimi sint. Sunt autem apud Cicer0nem losti, e X quibu8 apparere videatur, illum ab eo principem tragicorum esse judieatum. Qui l0 ei cum jam supra pr0lati sint, Satis erit Unum eumque gravissimum in memoriam revocasse. Or. 4 enim ita disserit: -Nam in poetis n0D H0 mer0 80li logus est - ut de Graecis loquar aut Archilocho aut Sophocli aut Pindaro, sed horum vel Secundis vel infra seqund 08. Neque vero omnem his talibusque locis amoveri dubitationem jam ex ii8 00lligere p08Sumu8, quae d. 0r. 3, 27 Cra88Π8 affirmat, Ae80hyl0, 80phoeli, Euripidi parem paene laudem in dissimili seribendi genere tribui; nam ne minima quidem cau88a eSt, cur putemu8 eum hoc loeo non e Ciceronis distere sententia. - Illis autem locis, qHorum Supra menti0nem Dei, adiciendi sunt nonnulli alii, ubi Soph0eli summae tribuuntur laudes, ut d . div. 1, 54 ita praedicatur: ,, Adjungamus phil080phis d0eti 88imum hominem, p0etam quidem diviniim, Soph0elem.' Neque ea neglegenda sunt, quae d. sin. 5, 3 Q. Cicer0 disputans indueitur. Cum enim in e0s homines illustres inciderit Sermo, quorum mem0ria Athenarum a Speetu eXcitaretur, ille de Soph0elo h0e dicit: ἡ Quem 80i8 quam admirer quamque eo deleeter idemque paullo p0st Oedipodis C0l0nei prooemium mollissimum appellat carmen. Neque vero dubitari p0test, quin

'' - Dum vero, ut Singulas verborum rerumque VarietateS eXprimat, enititur, Si magnum Homerum, tum copia, tum breVitate mirabilem, convertit, enervatu8 languet, Si Sophoclem, Vere poeta, Grajae camenae afflatus spiritu . . . . merito judientur.'

'η ἡ Ιn jambeis melior tantam adeptus est facultatem, ut incredibili quadam diligentia Herculis Sophoclei lamentationes expre88erit.'

65쪽

Marcus eandum fure, quam frat0r, de Sopliocle ejusque tabulis habuerit sententiam. Denique d. iiii. 1, 5 ipse didit ab illo Electram vel 0ptime scriptam esso. - Quibus 80phoelis laudibus aede dii aliud argumentum idque maximi momenti. Ι98is enim Ciceronis libris probatur in eorum, quos interdum Vertere 80lebat, numero illum eximium quendam tendi 8Se locum, qHRmquam duo tantum nunc spud eum exstant lo et Soph0eloi Latine e XpreSSi, quorum alter Versus nonnullos ex Teuero, si Th. Velcher iidem habemus, translatos continet ses. Tuse. 3, 21 , alter Trachiniarum versus 1046 - 1102 ses. Tusc. 2, 20 - 22). - Sed non 80lum verisimillimum est haud puli eos praeterea Sophoclis locos a Cicer0no juvene in Latinum esse conversos, sed etiam is maXime, fidem Secundo loco protuli, eum l0ngissimus sit omnium, qui apud Ciceronem inveniuntur, Sati S pel Spiolle, 0pin0r,d0cet, quanta in eo fuerit illius admirati0. Cujus tabulis etiam 908terioribus vitae annis valde eum delectatum e8Se ex OO00gn08citHr, quod opistulis interdum versus Sophocleos inseruit,

quos infra enumerare in animo e St.

Iam ut quaestionem propositam ad finem perducam VS, tranS-grediendum est ad Euripidem. Atque si ita illa ruete dijudicetur, iit Videamus, utrum hujus an illius Cieero plures respiciat l000S sine ulla dubitatione dicondum erit Euripidi tragic0rum principatum a noStro esse tributum. Oeto enim hujus tragoedias ita commem0rat, ut vix dubitari p0ssit, quin ipse eas legerit. Qu0d me Vere dixi 8se ut melius posset intellegi, haud ineptum e880 puto ha8 una cum to eis Ciceronianis ad eas speetantibus ita enumerare ut primum hos log0s pr0seram, qui maximam habent pr0bandi vim, tum line0la interposita cetero S addam.

66쪽

4. Hercules of Ac. pr. 2, 89. 5. Medea es. d. fin. 1, 4.

6. Ph0enissae es. d. 01L 3, 82 vv. 525 et 526 K.; ad Att. 2, 25, 1 v. 394 K. ibid. 7, 11, 1 v. 502 K. T. Phrixus es. Tusc. 3, 67 D. 8188. Theseus es. Tusc. 3, 29 D. 392 N. - ibid. 3, 58 initium ejusdem fragmenti). Accedunt haud paucae tragoediae, ex quibus ita profert

loco S, ut, num illas noverit, non Sati8 appareat, quamquam den0nnulli8 quidem, ut de Hipp0lyt0, HypSipyla, Oreste, h0d Su'spistari licet: 1. Andromeda es. d. iiii. 2, 105 se. 131 N. 2. Chrysippus es. Tusc. 4, 71 vid. Nauch. l. l. p. 49 T. 3. Hippolytus cs. ad Q. D. 3, 1, 18 v. 438 K. d. Dis. 3, 108 v. 607 K. 4. Hyp8ipyla es. Tu se. 3, 59 D. 2575. Jon es ad Att. 13, 11, 1 D. 585 N.

T. Supplices es. ad Q. D. 2, 15, 5 V. 121 K. 8. Telephus cf. ad Att. 4, 6, 2 fr. 722 N.; ad Att. 1, 20, 3.

Cui numero ex hominum doctorum sententia addendae sunt hasi fabulae: 9. AleXander es. d. sin. 3, 64 - ine. ine. 430 N. huio tra-

10. Erechtheus es. ad sam. 12, 14, 7 inc. ine. 339 N.: huic tragoediae versum adseripsit R. Porson es. Nauch l. l. 11. Philocteta cf. d. 0r. 3, 141; ad Att. 6, 8, 5 - in c. in c. D. 8N.: huic fabulae versum tribuit satis probabili conjectura, A. Nauch l. l. Denique exstant apud Ciceronem n0nnulli versus Euripidei, qui ad quam pertinuerint fabulam, non con Stat.1. in c. in c. 89T N. cf. ad lam. 13, 15, 2.2. ibid. 898 N. es ad lam. 16, 8, 2.

cf. A. Naucti adnotationem ad hunc locum et ad fiagm. Si 6. Hanc fabulam priori generi adicero non dubitarem, ni8i VerSUS illi, qui proferuntur, ex Anti0ehi libro quodam ducti esse viderentur.

67쪽

3. ibid. 910 N. est ad Att. 6, 8, 1; 8, 8, 2. 4. ibid. 950 N. cf. ad Att. 9, 2 2.5. ibid. 963 N. cf. d. div. 2, 12; ad Att. 7, 13' 6.

6. ibid. 1007 N. es. Tu 80. 1, 65. Ex Sophoclis autem sabulis has Ciceroni notas fuisse sati Sconstare videtur:

1. Electra es. d. fin. 1, 5. 2. Epig0ni cs. d. 0pt. g. or. 18 vid. Nauch. l. l. p. 137. Fortasse addenda sunt verba Tusc. 2, 60 prolata inc. in c. 2 N. 3. Niptra es. Tusc. 2, 48 vid. Nauch p. 182. 4. Oedipus Col0nens es d. fili. 5, 3. 5. Traehiniae os Tusc. 2, 20 - 22. His fortasse addendae sunt: 1. Tereu8 aut Tyro es ad Att. 4, 8', 1 fr. 596 N. c0- dices praebent Τυροῖ, edit. prine. ex c0njectura, Ut Videtur Τηρεῖ, vid. Α. Nauch l. l.).2. Teucer ex Th. Weleher conjeetura es Tusc. 3, 21 - ine. ine. 662 N. - Ex eadem fabula fortasse sumpta Sunt verba Tusc. 5, 108 prolata. 3. Tympanistae es ad Att. 2, 7, 4 D. 574 N. Denique pr0rSUS neScimus, ex qua tabula sumpti sint Versus, qui ad Att. 2, 16, 2 inveniuntur D. 697 N. Apparet igitur reete me dixisse mult0 plures Euripide08, quam Soph0cleos apud Cieeronem exstare loeos. Diligentiu8 vero in ill0s priores inquirentes facile inveniemus e0rum longe maXimam partem vel proverbiorum vel sententiarum prae Seserre speciem vel omnino ad philosophiam quodammodo per tinere. Duos enim tantum locos inveni es ad Att. 7, 11, 1 et

ad Q. D. 2, 15, 53, qui vix his generibus p0ssunt addi. Quod

aSu ac temere factum esse quoniam incredibile videtur, jam inVenimu8 rem, si quid video, aptissimam ad quae8tionem pro-p08itam recte dijudicandam. Perspicuum enim mihi videtur non tam poetica pulchritudine, quam multitudine Sententiarum ad omnes sere philosophiae partes pertinentium factum e88e, ut magnam ex fabulis Euripideis perciperet delectationem. Ac nihil profecto est, cur miremur rem ita se habere. Nam iterum atque iterum vidimus rarissime Ciceronem eo pr0gredi, ut de

68쪽

Sola venustato aut earminis ni it lo ei alicujus judicium serat, sed fore semper alias ad miseere res ad artem poeticam parum per

tinentes. Quomodo igitur fieri potuit, ut liti ne e0nsuetudinem ex ip8a ingenii ejus natura sexortam in eo deSereret, qui philo-80phu8 inter p0etas appellari potest cujusque phil080phandi

ratio non ita valde aberat ab ea, quam ex nova academiae doctrina ipse sequi s0lebat 3 Praeterea autem judicia, quae de Euripide pr0sert, optime quadrant in sententiam modo prolatam. Nam, ut 0mittam notissimum illum l0 cum plus Semel comme'm0ratum d. 0r. 3, 22), ubi Euripides una cum Aeschylo et Sophocle in summorum Graeciae tragicorum numero refertur, nutrium in universis Cicer0nis operibus reperire potui judicium, sinod ad 80las p0etieas ejus laudes portineat. Primum enim aditam. 13, 15, 2 Caesari Seribit: ,,C0nfero me ad vera praecepta ρυπέδου '

Verbum sine dubio non ad venustatem, sed ad veritatem Vel SUSallati referendum est - ., Euripides M, tum Sententiarum coneXU

quam de arte Euripidis dietum est, quamquam verbo addendi significatur p00ti ea quadam audaeia hunc locutum esse. At ille quamquam haud ign0ro h 0e phil0sophandi studium et hanc sententiarum ubertatem ab omnibus esse respicienda, qui neqHumae 80lidum de Euripide tragie0 judietum facere sibi prop08uerint, tamen alia ejus vel vitia vel virtutes exstant, quae non minUS mem tria digna sunt. E quibus hoc, quod saepe magiS 0ratorie, quam p0etice dixit, sine dubi0 majore etiam ejus studio Ciceronem inflammavit; quod autem nunquam hac de re Verba fecit, e X e0 s0rtasse explieandum est, qu0d hoe dicendi genus omnium

69쪽

ei erat usitatissimurii. Sed quamquam concedendum e St eum nec voluis80 nec debuisse de singulorum Graeciae tragicorum seribendi genere ita judicare, ut in Bruto fecit de 0ratoribus, jure tamen miramur ile de eximia quidem Euripidis arte animi humani perturbati0nes pingendi quidquam apud Ciceronem inveniri. Iam vero eo res perducta videtur, ut dijudicari p088it, utrum Sophoclem an Euripidem pluris ae Stimaverit. Qua de re equidem hostdistendum existimo: Illum majorem poetam sui8Se ei persuasum suisse videtur; nam qua alia de cau88a factum eSSe putemu8, ut summis eum es erret laudibus et n0n plures, at multo longiores ex hujus, quam ex Euripidis fabulis, Latine exprimeret versu 89 Verarius humanitate et eximia moderati0ne, quam noS qu0que in S0ph0ele valde admiramur, vehementer eum delectatum esse satis eredibile est. Attamen Euripides, ut ingenii8 pler0rumque illius aetatis h0minum magis resp0ndebat, eam ipSam ob cauSSam, quod Saepe magis ut phil080phus et orator, quam ut 90eta locutu8 est, Cicer0ni tantam sui injecit admirati0nem, ut hie in e0 legendo majore etiam, quam in Sophocle, studio et deleetatione

Relinquitur, ut paucis exponamu8, quid de Aesehylo sen-Serit, quantumque ad ejus sabulas legendas contulerit studium. Quem a Cicerone non tam StudioAe lectum e88e, quam du08 ill08, de quibus egimus, tragic08, qui ejus libros vel obiter percucurrerit, facile conce8Surum puto. Cum enim satis con Stet Aesetiyli scribendi genus plerisque illius aetatis hominibus non valde probatum esse, dubitari n0n p0te8t, quin Cicer0 qu0que, quippe qui cum in ceteris rebus, tum in litteris aestimandis valde ex aliorum penderet judiciis, Similem conceperit sententiam. Adde, quod etiam a suo ipsius ingenio oratio illius grandis Sane, at interdum obscura et quodammodo vetustior totaque cogitandi et sentiendi ratio, ex antiqua illa de natura deorum Opinione maxime pendens, Satis aliena erat. Tamen statuendum est eum admodum juvenem ad Aeschyli tragoedias legendas nece8SisSe maximeque ad eaS, quae de Prometheo erant. Qua ex re id quidem colligi p0test magnificentiam, quae in illis erat Verborum, ei, ut erat orator, Satis magnae fui88e delectationi. Inveniuntur enim duo Λes 'hyli loci apud eum Latino expressi, illorum :ilter salis longus ex Prometheo Soluto, sabula nunc

70쪽

deperdita, sumptus Tusc. 2, 23 - 25 affertur; alter, qui Promethei vineti uv. 327 - 80 e0ntinet ibid. 3, 26. Valde autem dolendum est, quod Cicero nu8quam aperte dixit, quid de Aeschyli arte sentiret. Nam quae pri0ri illi loc0 Tuse. 2, 23)praemi8it: ἡVeniat Aeschylus, non poeta Solum sed etiam Pythagoreu8, Sic enim adcepimu8. Quomodo seri apud eum Prometheu8 dolorem, quem excipit ob sui tum Lemnium t vix judieii vice tangi po88e per Se apparet. - Reliqui autem Aeschyli VerSUS, quo S pr0tulit, ejusmodi Sunt, ut nillil de ejus studiis Aeschyleis probent. Nam quae Verba ad Q. D. 1, 2, 13 memorat, a raρ θανεῖν' petita videntur ex Promethei vincti uv. 2500t 751 Κρεω0ον γαρ εἰςαπαρ θανειν, ῆ τας απαύας λὶμερας παπειν κακως, quam tabulam Ciceroni notam fuisse jam vidimus. Atque vel minoris momenti est, quod Quinto fratri s 3, 4, 6) haec scripsit:

ἡ Sed minantur tamen in primisque πνίων Q. Scaevola ;quamquam enim in Ae8chyli Agamemnonis v v. 375 et 326 Diud. invenitur

tamen per se apparet ex hac re non eolligi posse hanc fabulam Ciceroni notam fuisse. Denique versum illum ex Epigonis sortasse AeAchyleum, quem Tu Sc. 2, 60 Latine expressum legimus: ἡ Audi 8ne haec, Amphiarae, sub terram abdite γ' e sonte, quem in lioc loco conseribendo SecutuS QSt, non DXAeschylo ipso Ciceronem Sumpsisse ipsis ejus verbis Sati8

probatur. Iure igitur dubitari potest, num Cicero posterioribus vitae annis ullam Aeschyli tragoediam diligentius legerit, quamquam juveni 8, ut ceterorum tragicorum, ita Aeschyli quoque

complures tabulas vel legendo vel vertendo tractavit. Iam vero omnia attulisse mihi videor, quae de tragi eis Graecis apud Ciceronem exstant. Invenimus autem, nisi salior, haec sere: Cicero satis magno studio in trag00diis Graecis legendis versatus est ac ne reconditioris quidem Venu8tatis sensum

prorsu8 ei defuisse maxime e nonnullis de Soph0cle judiciis perspicuum sit. At idem, quamquam dissimilia suisse trium tragicorum Graecorum scribendi genera ipse confitetur d. or. 3, 27),