장음표시 사용
321쪽
Is Acerbo enim luctu dolens pater,cit sibi rapti filiis ecit imaginem: bc illum qui tunc quasi homo mortuus fuerat nunc tamquam deum colere coepit, constituit inter servos suos sacra di sacrificia. 16. Deinde interveniente tempore
convalescentems qua consuetudine
H error tamq0am lex custoditus est, tyrannorum imperio colebantur fig
17. Et hos , quos in palam nomines honorare non poterant propter hoc subdlonge essent, e longinquo figura corurn allata evidentem imaginem regis, quem honorare volebant , fecerunt ut illum, qui aberat, tamquam praesentem colerent sua solicitudine. I 8 Provessit autem ad horum culturam mos, qui ignorabant , artificis exi , id est, vini diligentia. u,ra ires I9. Ille enim volens placere illi, qui se assumpsits, elaboravit arte sua, ut similitu. ,-'' μ
dinem in meliu nguraret. 1 aetendum.
III et o Multitudo autem hominum ab ducta per speciem operis , eum , qui ante
tempus tamquam homo honoratus fuerat, nunc deum aestimaverunt.
α r. Et haec fuit vitae humanae decepti, quoniam aut affectui , aut regibus deservientes homines , incommunicabile t nomen lapidibus d lignis impo
22. Et non suffecerat errasse eos circa o
Dei scientiam sed& in magno Viventes lae Moran- inscientiae bellox, tot&tam magna mala tiae a cor pacem appellant. dia. 23 o Aut enim filios suos sacrifi cantes , aut obscura sacrificia facien 'tes, aut insaniae plenas vigilias haben
et . neque Vitam neque nuptias mundas iam custodiunt, sca alius alium per invidia occidit , aut adulterans contristat: et s. omnia committa fiunt, languis homicidium, furtum & fictio corruptio desua fidelitas, turbatio dc per unum, tumultus bonorum a , 26. De immemoratio ιν animarum iob dio. inquinatio, nativitatis, immutatio, nup gwm tiarum in conitantia, inordinatio moeclita dc impudicitiae.
322쪽
31 LIBER SAPIENTIAE. CAPUT XV.
27 Infandorum enim idolorum cul- et . Tanier Dienit de denichandu*en lib. ura , omnis mali causa est, cinitium pὁtteria selei stet mirae istain ut fac i infans und
laetum ita Noli timmat, vel expectant.
finiS. et 8. Aut enim dum laetantur , insaniunt aut certe vaticinantur falsa aut vivunt injuste , aut pejerant ci
et s. Dum enim confidunt in idolis, quae sine an a sunt, male jurantes noceri se non sperant d o. Utraque e ergo illis evenient digne, quoniam male senserunt de Deo, attensentes idolis uraverunt injuste , in idolo contemnentes justi
i. moes enim Juratorum Vir- tus , sed peccantium poena perambullat semperi injustorum praevaricatio
I. x miratiarum acti delium quod per misericordiam Dei a trilbiatriasint servati a. II. Sus innat idolorum artifices ac cultores. 7.
I. Uautem Deus noster sua Mis&Ve-- rus a e patiens,in in misericordia disponens omnia. et Etenim si peccaverimus, tui bimus, scientes magnitudinem tuam o si non peccaverimus, scimus quoniam apud tessemus computati d. 3. Nosse enim te consummata justitia est scire iustitiam L in virtutem
est ium xsit in radix est immortalitatis. ei-ος ux Non enim in errorem induxit sitieei l OS Omlrrum malae artis excogita- si te il , nec umbra picturae labor sine fructu , etffigies sculpta per vario co--tion Oi lores s. cuius asipectus insensato dat concinpiscentiam δε diligit mortuae imaginis e ngiem sine anima. 6. Malorum amatores, digni sunt
qui spem habeant in talibus is qui faciunt illos qui diligunt qui
II. 7.b Sed&figulus mollem terram pre- mens, laboriose fingit ad usus nostros Unurn quodque Vas de codem lutoi fingit quae munda sunt in usum vati lac simi Eter quae his sunt contraria: ho-
323쪽
rum autem vasorum quis sit usus, judex
8. Et cum labore vano deum fingit de eodem luto illes qui pauibante de terra figes . iactus fuerat . post pusillum reducit se, unde acceptus est , repetitus animae debitum n quam habe
s. Sed cura est illi, non quia laboraturus est nec quoniam breVis illi Vita aegrotisu est, sed concerta. ur aurificibus .ar rus seipsismgentariis : sed Maerarios imitatur Me gloriam praefert, quoniam res superva cuas fingit reputa. io Cinis est enim cor ejus, & terra
Mur meit se tu si aut de lausi desset bigeniebens vitam nostram, conversationem au inemet inad Semmia geri hiet enlundia vitae compossitam ad lucrum manna ui se aut allentingeti aulaui; dem idoli oportere undecumque etiam ex malo
II. quoniam ignoravit qui se finxit,&qui inspiravit illi animam, quae operatur,oc qui insufflavit ei sipiritum vitalem. I 2. Sed Maestimaverunt lusum esse feni eminia Ilehen.
M. Hic enim scit se super omnes delinquere, qui ex terrae materia fragilia vasa, sculptilia fingit. I . Omnes enim insipientes, infelices sipra modum animae, superbi . sunt inimici populi tui in imperantes illi: Is quoniam omnia idola nationum deos aestimaverunt, s quibusncque oculorum usus est ad videndum, neque nares ad percipiendum spiritum , neque aures ad audiendum, neque digiti manuum adtractandum , sed & pedes eorum pigri tad ambulandum.16. homo enim fecit illos: qui spiritum mutuatus est, is finxit illos. Nemo enim stibi sinatem, homo poterit Deum
fingere. 17. Clim enim sit mortalis, mortuum
fingit manibus iniquis. Melior enim est ipse hic, quos colit cuia ipse quidem vixit, cum esset mortalis , illi autem
18 Seddi animalia miserrima, colunt insensata enim comparata his, illis sunt
1 s. Sed nec aspectu aliquis ex his animalibus bona potest conspicere. Isti
gerunt ei te scire. quants odit cape re anima Uel lioluo.
324쪽
signum salutis per Messiam. OExod. s. st . Q IO.
3 ii LIBER SAPIENTIAL CAPUT XVI.
1 AEgyptii, idolo triam digηapa sint Vesraelve o esca a Deo accipiunt rubis castigati per serpentes,erecyoserpente aeneos nantur a Deo: I. II. μ' ii morte consis iijunt per ocUAE , HL a per manna , stiati sunt. o.
I. T Ropter haec ,, per his similia passi
sunt digne tormenta, permultitudinem bestiarum exterminati a sunt. et Pro quibus tormentis bene disposuisti populum tuum, b quibus dedisti concupiscentiam delectamenti sui novum saporem escam parans eis ortygometrami ut illi d quidem concupiscentes escam propter ea , quae illis stensa missa sunt , etiam a necessaria concupiscentia averterentur. Hi autem in brevi inopes facti , novam gustaverunt escam. . Oportebat enim illis sine excusatione quidem supervenire interitum exerce pilibus tyrannidem his autem tantum ostendere quemadmodum inimici eorum ex
s. 'Etenim cum illis supervenit saeva bestiarum ira morsibus perversorum colubrorum exterminabantur g6. Sed non in perpetuum mira tua permansit, sed ad correptionem in brevi turbati sunt, signum in habentes salutis ad commemorationem manda, legis tuae. . Qui enim conversus est non per hoc, quod videbat, sanabatur , sed perte omnium salvatorem: 8. in hoc autem ostendisti inimicis noldiis, quia tu es, qui liberas ab omni
II. . o flos enim locustarum , muscarum occiderunt morsus, non est inventa sarritas animae illorum quia digni erant ab hujusmodi exterminari. 1 c. Filios autem tuos , nec draconum Cnenatorum Vicerunt dentes misericordia enim tua adveniens sanabat illos. ii. Ira memoria enim sermonum tuorum examinabantur velociter fatua.
325쪽
quaedam narrari quae in Exo-ile subtieen
bantur, ne in altam incidentes oblivionem q, non possent tuo uti adjutorio. In Etenim neque herba, neque malagma sanavit eos, sed tuus , Domine, fCrmo, qui sanat omnia. I 3.r Tu es enim Domine qui vitar&mortis habes potestatem deducis ad portas mortis, reducis I . homo autem occidit quidem per malitiam , cum exierit spiritus; non
re Vertetur, nec revocabit 'nimam quae recepta est.t:
s. sed tuam manum effugere impossibile est. 16.1 Negantes enim te nosse impii, per fortitudinem brachii tui flagelliati sunt, novis aquis, de grandinibus , pluviis persecutionem passi, per ignem consumpti . 17. Quod enim mirabile erat, in aqua quae omnia extinguit, plus ignis valebat: vindex est enim orbis ustorum. i S. Quodam enim tempore, mansuetabatur ignis , ne comburerentur quae ad impios missa erant animalia sed ut ipsi vidi ines scirent, quoniam Dei judicio patiuntur persecutionem. I9. Et quodam tempore in aqua supra virtutem ignis, exardescebat undique , ut iniquae terrae nationem exterminaret. III. O. et Pro quibus a angelorum esca φ -- . nutrivisti populum tuum, cparatum p a '
nem de coelo prael litisti illis sine labore lomne delectamentum in se habentem R& omnis aporis suavitatem. σηπιέ. 34. dii Substantia enim tua b dulcedinem q . .econ uuam, quam in filios habes, ostendebat deserviens uniuscujusque voluntati, ad quod qui: que Volebat, converte
21 Nix autem glacies sustinebant
vim ignis,' non tabescebant: ut scirent quoniam fructus inimicorum ex tennina bat ignis ardens ingraudines pluvia co-
13. Hic autem iterum ut nutrirentur Usti , etiam suae virtutis oblitus est d. et . Creatura enim tibi factori deserviens exardescit in tormentum adversu 1 injustos de lenior fit ad benefaciendum pro his, qui in te confidunt.
326쪽
sonuiolentis inutilis. imperitae
vina pr - .identia, quae alias 'rbem per solem fidem illuminat, r.e legati. . occultis. spectra.
31 LIBER SAPIENTI E CAPUT XVII.
s Propter hoc tunc in omnia trans α s. Durit male si sic otio danaal in allerIchfigurati omnium nutrici gratiar filiae de Mande undite ne te de iner Onad die alle Men serviebat, ad voluntatem eorum, qui , chen rnuhret nuch dein Millenite cuigei, ibi desiderabant: Peius vota diri eget, reten.:6. ut scirent filii tui quos dilexisti Do- α 6. Danai de in kinde I die buleb hast homine. quoniam non nativitatis fructus DCtaVidissensolitia da nit die gemad)f neJruch pascunt homines sed sermo tuus hos, qui tendie en flensteistia fonderi da, dein Mortin te crediderint, consservat. die, ni te eri alte die an dici, sauben.:7. Quod enim ab igne non poterat Tanidas vom Seu nil tonte verti get mr . laenidas isti alaba id vota ei nem peringen Strahi der oniacia errodrin et imorden unda ergansen: Tmnit inem eglichen tundibar imurde das manuumte henmul; vor der Eoianen die ob uno
exterminari, statim ab exiguo radio solis calefactum tabe cebat: 28 ut notum omnibus sui , quoniam oportet praevenire solem I ad benedictionem, tuam, ad ortum lucis
et s. Ingrati, enim spes tamquam hybernalis glacies tabescet, disperiet tamquam
'upti triduanas 'assi ni tenesras, eum inor digili timore retiqua ortis parte, , o Hesra- is in eadem regione clara tace fruentilus.
r. χη Agna sunt enim judicia tua Domine , cinenarrabilia verba tua Ipropter hoc indisciplinataea animae erra
a. Dum enim persuasum habent iniqui posse dominata nationi sanctae: vinculis tenebrarum Sc longae noctis compediti, inclusi sub tectis, fugitivi clerpetuae pro Videntiae acuerunt. Et dum putant se latere in obscuri sis peccatis tenebro 1 oblivionis velamento dispersi sunt paventes horrendi cum admiratione nimia perturbati. q. Neque enim quae continebat illos spelunca, sine timore custodiebat quoniam sonitus descendens perturbabat illos,oc personae tristes e illis apparente paVO- rem illis praestabant. s. Et ignis quidem nulla vis poterat illis lumen praebere, nec syderum limpidae flammae illuminare poterant illam noctem
6. Apparebat autem illis subitaneus ig
6 eriline thnen aberie insiciter das uiaverinis, timore plenus ' timore perculsi l- sehens tam undioli Schro uiris mae iste et Myratius, quae non videbatur faciei aestima- cten auch vor dein Ungefid t/das maninit 'he inad
bant deteriora esse quae videbantur: .s magicae artis appositi erant derisus, wsapientiae gloriae correptio cum contumelia.
327쪽
Lil ER SAPIENTI M. CAPUT XVII.
8. Illi enim qui promittebant timores perturbationes expellere se ab anima languente, hi cum derisu pleni timore lan
9. Nam etsi nihil illos rex monstris perturbabat transitu animalium .serpentium sibilatione commoti, tremebundi cribant aerem , quem nulla ratione quis effugere posset, negantes se ub
Io. Cum sit enim timida nequitia dat testimonium condemnationis: semper enim praesumitu saeva , perturbata conscientia.
11. Nihil enim est timor nisi proditio mcogitationis auxiliorum.1 1. Et dum ab intus minor est expectatio, , maiorem computat inscientiam ejus causae, de qua tormentum praestat. 13. Illio autem qui impotentem vere noctem, dc ab infimis, bab altis mimis inferis supervenientem,eumdem somnum qdormientes,
i . aliquando monstrorum exagitabantur timore, aliquando animae deficiebant traductione lubitaneus enim illis&insperatus timor stupervenerat.
I s. Deinde si quisquam ex illis decidi
set custodiebatur in carcere sitne ferro reclusias. 16. Si enim rusticus quis erat, aut pa tor, aut agri laborum operarius prieoccupatus csset, ineffugibilem sustinebat ne
I Una enim catena tenebrarum omnes erant colligati. Sive spiritus sibilans, aut inter spissos arborum ramos avium i onus suavis aut vis aquae decurrentis nimium, I 8. aut sonus validus praecipitatarum petrarum , aut ludentium animalium cursius invisus , aut mugientium valida bestiarum Vox , Ut resonans de alti imis montibus Echo: deficientes faciebant illos prae timo
I9. Omnis enim orbis terrarum limpido illuminabatur lumine, cnon impeditis operidus continebatur. dici Solis autem illis, superposita erat gravis nox, imago tenebrarum, quae su- Rr di per
AEgyptii. ρ intole rabilem. 1 licci via gilarent,
328쪽
tenebras internassmalam tiari &c.
s. suiu primogenita. sic illi, praedicti. Exod Iaso promissi divinis. ρ fere iadenda cae
perventura illis erat. Ipsi ergo sibi erant graviores tenebris s.
I. Vesrae tanquamstis, sepientiae, luce audent sed Egiptiis ut in tenebris C eorum primogenita caduntur. L. II. Vegraei inseditione Core in mel incendi bi rotum, o ferente Maron incens m. 2 o.
I. OAnctis autem tuis a maxima erat o lux& horum quidem Vocem audiebant, se inguram dion videbant. Et quia nona ipsi eadem pallii erant, mag-ntricabant te et . qui ante laesi erant quia non laedebantur, gratias agebant: ut est et differentia, donum petebant. 3. Propter quod ignis ardentem columnam ducem habuerunt ignota Viae,& solem sine laesura boni hol pitii praestitisti. a. Digni inuidem illi carere lu-
. Suscepta est autem a populo tuo sanitas quidem justorum, injustorum autem
8. Sicut enim Haesisti adversa rio, sic nos proVocans magnificasti. 9. Absconse enim sacrrficabans justipueri bonorum, justitiae legem incon. cordia disposuerunt similiterin bona cmala recepturos justos patrum jam decantantes laudes. io Resonabat autem inconveniens
inimicorum vox flebilis audiebatur planctus ploratorum infanti
ir Simili autem poena servus cum
329쪽
praeclarior natio illorum,exterminata est I; De omnibus enim non credentes propter veneficia x, tunc ver primum cum fuit exterminium primogenitorum, spoponderun populum Dei esse. r . Cum enim quietum silentium contineret omnia, mox in suo cursu medium iter haberet, Is omnipotens sermo tuus de caelo 1 regalibus sedibus , durus debellator in mediam exterminii terram Esrosilivit, is gladius acutus insimulatum a imperium tuum portans mutans replevit omnia morte ac usque ad caelum attingebat stans in terra. II. Tunc continu visus somniorum malorum turbaverunt illos, timor exsupervenerunt insperati. 18. Et alius alibi proiectus semivivii, propter quam moriebatur, causam demonstrabat mortis. i9. Visiones enim , quae illos turbaverunt , haec nemonebant , ne inscii , quare mala patiebantur , peri
II et o Tetigit autem tunc .iustos tentatio mortis, corrimorio in eremo facta est multitudinis sed non diu permansit ira tua. ar. b Properans enim homo di neque rela deprecari pro populis, referens scr- virtutis suae scutum d orationem, per incensum deprecationem allegans , rel-titit ira finem imposuit necestitati e ostendens quoniam tuus est famu
et et Vicit autem turbas non in virtute corporis, nec armatura potentia , sed
verbo illum, qui sies vexabat, subjecit Pp0pη
juramenta parentum intestamentum h
330쪽
n figurate de Ariptus. ignis vel a primo usque ad ultimum di id est omnibus. ι, disiced
sit uti. a divinae punitionis necessitas seu ordi
a . In Veste enim poderis, quam habebat totus eratin orbis terrarum:& parentum magnalia in quatuor ordinibus lapidum erant sculpta is magnificentia tua in diademate capitis illius stulpta erat. et s. His autem cessit o qui exterminabat &haec extimuit: erat enim bla tentatio irae sutricienS.
I. M piis autem usque in novum- mum a sine misericordia ira supervenit. Praesciebat enim c futura illorum:
et quoniam cum ipsi permisiussient ut se educerent b, cum magna solicitudine praemisissent illos, consequebantur illos poenitentia acti.
s. c Adhuc enim inter manus habentes luctum , deplorantes ad monumenta mortuorum, aliam sibi assumpserunt cogitationem inscientia α' in quo rogantes proj ccerant, hos tamquam fugitivor persequebantur: . ducebat enim illos ad hunc finem dira necessitas des& horum, suae acciderant , commemorationem amittebant, ut quae deerant tormentis , repleret punitio: s. populus quidem tuus mirabiliter transiret, illi autem no Vam mortem in
6. Omnis enim creatura ad suum genus ab initio refigurabatur , desierviens tuis praeceptis, ut pueri tui e custodirentur
. Nam nubes castra eorum obumbrabat , ex aqua, quae ante erat, terra arida apparuit, in mari rubro via sine impedimento in campus germinans de profundo nimio: 8. per quem omnis natio stransivit quae tegebatur tua manu, Videntes tua mirabilia & monstra g. 9. Tamquam enim equid depaverunt escam, bc tamqua agni exultaverunt, magnificantes te Domine, qui liberasti illos. o. Memores enim erant adhuc eorum, quaeua incolatu illorum ηι facta fuerant,quc madmodum proin natione animalium