장음표시 사용
421쪽
IV. Ress. 11, 19. - 12, 19. In Stauratio templi Hazael.
Baal occiderunt oram altari. Et poSuit sacerdos custodias in domo Domini. 19. Tulitque centuriones, et Cerethi et Phelethi legiones, et omnem populum terrae; deduxeruntque regem de domo Domini, et venerunt per viam portae scutariorvin in palatium; et sedit super thronum regum. 20. Laetatusque est omnis p0pulus terrae, et civites conquievit; Athalia autem occisa est gladio in domo
regi S. 21. Septemque annorum erat I0as, eum regnare coepi SSet.
1 Anno septimo Jehu regnavit Joas, et quadraginta annis regnavit in Jerusalem: 0men matris ejus sebia de Bersabee. 2. Fecitque J0as rectum e0ram Domino cunctis diebus, quibus docuit eum clada Sacerd08.
3. Verumtamen excelsa non abstulit adhuc enim p0pulus imm0labat, et adolebat in excelsis in
4. Dixitque Ioas ad sacerd0tes:
omnem pecuniam sanct0rum, quae
illata suerit in templum Domini a
praetereuntibus, quae offertur pro preti animae, et quam Sp0nte et
arbitrio cordis sui inserunt in templum Domini: 5. accipiant illam sacerdotes juxta
ordinem suum, et instaurent Br-tate et domus, siquid necessarium viderint instauratione. 6. Igitur usque ad Vigesimum tertium annum regis Ioas, non instauraverunt sacerdotes sartatecta templi. 7. Vocavitque rex Ioas lassam pontisicem et sacerdotes, dicens eis: duare sartatecta non instauralis templi n0lite ergo amplius accipere pecuniam juxta ordinem vestrum, sed ad instaurationem templi reddite eam. 8. Prohibitique sunt sacerd0tes ultra accipere pecuniam a p0put 0, et instaurare sartatecta d0mus. s. t tulit J0Jada pontifex a Z0- phylacium unum, aperuitque s0ramen desuper, et p0suit illud juxta altare ad dexteram ingredientium d0mum P0mini, mittebantque in eo
sacerd0tes, qui cust0diebant stia, omnem pecuniam, quae deserebatur ad templum 00mini. 10. Cumque viderent nimiam pecuniam esse in gaZ0phylaci 0, Stendebat scriba regis et pontifex effundebantque et numerabant pecuniam,
quae inveniebatur in domo Domini; 11. et dabant eam juxta numerum atque mensuram in manu eorum, qui praeerant esse mentariis
domus D0mini, qui impendebant eam in labris lign0rum, et in caementariis iis qui operabantur in domo D0mini,12. et sartatecta aciebant, et in iis, qui eaedebant Saxa, et ut emerent ligna et lapides, qui excidebantur, ita ut impleretur instauratio d0mus umini in universis, quae indigebant expensa E muniendam d0mum.
13. Verumtamen nun fiebant ex eadem pecunia hydriae templi 0-mini, et suscinulae et thuribula et
tubae, et omne Vas aureum et argenteum de pecunia, quae inserebatur in templum D0mini; 14. iis enim, qui satiebant opus. dabatur, ut instauraretur templum
15. et non ebat ratio iis hominibus, qui accipiebant pecuniam, ut distribuerent eam artisicibus; sed in de tractabant eam. 16. Pecuniam vero pro delicto, et pecuniam pro peccatis n0 inserebant in templum D0mini, quia Sacerd0 tum erat.
17. Tunc ascendit agae rex Syriae, et pugnabat c0ntra Geth, eepitque eam et direxit aciem suam, ut ascenderet in Ierusalem. 18. duam ob rem tulit J03s, re Iuda, omnia sanctificata, quae consecraverant d0saphat et 0ram et 0th0Zias, patres ejus reges Iuda, et quae ipse obtulerat; et universum
argentum, qu0 inveniri potuit in thesauris templi 0mini et in palati regis, misitque araeli regi
Syriae et recessit ab Ierusalem. 19. Reliqua autem serm0num J0as,
422쪽
Iouc z. Meus moriens. IV. Rey l2, 20. - 13, 20.et universa quae se eit: 0nne haec scripta sunt in Libro verborum dierum regum udar 20. Surrexerunt autem servi ejus,et 0njuraverunt inter Se percUSseruntque J0as in domo Mello in descensu Sella. 21. 0sachar namque, si lius Se-maath, et J0Zabad, si lius Sumer, servi eius percusserunt eum; et m0rtuus est et Sepelierunt eum cum patribus suis in civitate David; regnavitque Amasias filius ejus pro eo.
1. Anno igesimo tertio Ioas filii Deliogiae regis Iuda, regnavit J0acha Z filius Iehu super Israel in Samaria decem et septem annis. 2. Et sedit malum coram D0min0, Secutusque est pectata Ieroboam filii Nabat, qui peccare incit Israel; et non declinavit ab eis. 3. Iratusque est sur0rD0mini contra Israel, et tradidit eos in manu Hazael regis Syriae, et in manu Benadad, filii agael, cunctis diebus. 4. Deprecatus est autem J0achaglaciem Domini, et audivit eum Dominus, vidit enim angustiam Israel, quia attriverat e08 rex Syriae: 5. et dedit D0 minus salvat0rem Israeli, et liberatus est de manu regis Syriae; habitaveruntque silii Israel in tabernaculis suis sicut heri et nudiustertius
6. Verumtamen n0n recesserunt a
peccatis d0mus Ieroboam, qui peccare secit Israel, sed in ipsis ambulaverunt; si quidem et lucus permansit in Samari 3.7 Et 0 sunt derelicti J0athaz, de p0pulo, nisi quinquaginta equites et decρm currus et decem millia peditum interlacerat enim e0s rex Syriae, et redegerat quasi pulverem in tritura areae. Supr. 8, 12. 8. Reliqua autem sermonum J0aehag, et universa quae fecit, et sortitudo ejus n0nne haec scripta sunt in Libro serm0num dierum regum Israel 39. Dormivitque Ioacha cum patribus suis, et sepelierunt eum in Samaria. regnavitque I0as Ilius ejus pro eo. 10. nn irigesimo septimo J0as regis Iuda regnavit Ioas lius J0aeha super Israel in Samaria sedecim annis,
1 l. et laeti, qu0 malum est in e0nspectu D0mini; non declinavit ab omnibus peccatis Ierob0am silii Nabat, qui peccare Dei Israel, sed in ipsis ambulavit.
12. Reliqua autem serm0num J0RS, et universa quae fecit, et furti ludo ejus, qu0m0d pugnaverit c0ntra Amasiam regem Iuda: nonne haec scripta sunt in Libro sermonum dierum regum Israel r13. Et 0rmivit J0as cum patribus suis; er0b0am autem sedit super solium ejus. Porro J0as sepultus est in Samaria eum regibus Israel. 14. liseus autem segr0tabat infirmitate, qua et 0rtuus est; descenditque ad eum Ioas rex Israel, et ebat coram eo, dicebatque: Pater mi, pater mi, curru Israel, et auriga ejus.1 b. Et ait illi Eliseus: Affer arcum et sagittas. Cumque attulisset ad eum arcum et sagittas, 16. dixit ad pgem Israel: Pone
manum tu 3m super arcum. Et eum p0suisset ille manum suam, Superposuit Eliseus manus sua manibus regi S,
17. et ait Aperi senestram orienialem. Cumque aperuisset, dixit Eliseus: Iace sagittam. Et iecit. Et ait liseus: Sagitta salutis Domini, et sagitta salutis c0ntra Syriam: percutiesque Syriam in Aphec, 0-
18. Et ait: Tolle sp gittas dui cumtulisset, rursum dixit ei: Percute
jacul terram. Et cum percussisset tribus vicibus, et steti SSet, 19. iratus est vir Dei contra eum, et ait: Si percussisses quinquies aut sexies sive Septies, percussisse Syriam Usque ade0nsumtionem nune autem tribus vicibus percuties eam.
20. 0rtuus est ergo Eliseus; et sepelierunt eum. Latrunculi autem de Moab venerunt in terram in
423쪽
IV. Reg. 13, 21 - 14, 19. Elue ossa Iotis et Amiasias.
21. uidam autem sepelientes hominem viderunt latruncul0s, et proiecerunt cadaver in sepulcro
Elisei. duo cum eligisset ossa Elisei, revixit h0mo, et stetit super pedes su0s. Eccli. 48, 14. 22. Igitur Hagae rex Syriae amixit Israel cunctis diebus I 0aeha g;
23. et misertus est D0 minus e0rum, et reversus est ad eos pr0pter patium suum, qu0d liabebat cum Abraham et Isaac et Iac0b, et noluit disperdere e0s, neque pr0jicere penitus usque in praesens tempus. 24. 0rtuus est autem Hazael rex Syriae, et regnavit Benadad stlius ejus pr0 0.
25. Porro J0as filius Ioathaz tulit urbes de manu Benadad silii Hazael, quas tulerat de manu I0atha patris sui jure proelii; tribus vicibus percussit eum J08s, et reddidit civitates Israel.
l. In anno secund J0as lii Ioacha regis Israel regnavit Amasias silius Ioas regis Iuda. 2. Viginti quinque ann0rum ercti, eum regnare sepisset viginti autem et n0vem annis regnavit in Ierusalem; nomen matris ejus J0adan de Ierusalem. II. Par. 2b, 1. 3. Et fecit rectum coram D0min0, Verumtamen non ut David pater eius. Iuxta omnia, quae fecit Ioas pater suus secit; 4. nisi lis tantum, qu0 excelsa non abstulit; adhuc enim p0pulus imm0labat, et ad0lebat incensum
in excelSi S. 5. Cumque obtinuisset regnum, pereussit serv0 Su0s, qui interfecerant regem patrem Suum. 6. Filios autem eurum, qui Deciderant, n0 oecidit juxta qu0dscriptum est in libro legis M0ysi, sicut praecepit D0minus, dicens: N0nm0rientur patres pro siliis, neque silii morientur pro patribus: Sed unusquisque in peccat SU0 0rietur. Deut 24, 16. Mecst. 18 20. 7. Ipse percussit Edom in valle salinarum decem millia, et apprehendit petram in proelio, v0cavitque nomen ejus et teli et usque in praesentem diem. 8. Tunc misit Amasias nuntios ad Ioas filium Ioathar, lii Iehu regis Israel, dicens: Veni, et videamus Dos.
9. Remisitque J0as rex Israel ad Amasiam regem Iuda, dicens: Carduus Libani misit ad cedrum, quae est in Libano, dicens: Da filiam
tuam filio me0 uxorem. Transieruntque bestiae saltus, quae sunt in Libano, et c0nculcaverunt carduum.
10. Percutiens invaluisti super Edom, et sublevavit te cor tuum: contentus est gl0ria, et sede ind0mo tua quare pr0 voca malum, ut cadas tu et Iudas tecum' 11. Et non aequievit Amasias. Scenditque Ioas rex Israel, et Viderunt se ipse et Amasias rex Iuda in Bethsames oppido Iudae.12. Percussusque est Iuda coram Israel; et sugerunt unusquisque in
13. Amasiam vero regem Iudasilium J0as silii cli 0giae cepit Ioas rex Israel in Bethsames, et adduxit
eum in Ierusalem, et interrupit murum Ierusalem, a porta Ephraim usque ad 0rtam anguli, quadringentis cubitis.14. Tulitque omne aurum et a gentum, et universa a Sa, quae inventa sunt in domo Domini et in thesauris regis, et obsides; et reversus est in Samariam. 15. Reliqua autem verborum J0as quae fecit, et sortitud ejus, qua pugnavit contra masiam regem Juda: nonne haec scripta sunt in Libr0 serm0num dierum regum Israel 16. 0rmivitque uas cum patribus suis, et sepultus est in Samaria eum regibus Israel; et regnavit erub0am lius ejus pro eo. 17. Vixit autem Amasias filius J0as, rex Iuda, p0s quam m0rtuus est Ioas lius J0acha regis Israel, quindecim 3nni S. 18. Reliqua autem serm0num Ama-Sisse: 0nne haec scripta sunt in Libro serm0num dierum regum Iuda
lurati in Ierusalem; at ille fugit
424쪽
0ruo resum. Marius leprosus. IV. Rey. 11, 20. - 15, 15. in Lachis. Miseruntque p0st eum in Laeliis, et intersee erunt eum ibi. 20. t asp0rtaverunt in equis: Sepultusque est in Ierusalem eum patribus suis in civitate David. 21. Tulit autem universus p0pulus Iudae gariam ann0s natum sedecim, et constituerunt eum regem pro patre ejus Amasia. II. Par. 26, 1. 22. Ipse aedilitavit Aelath et restituit eam Iudae, 0stquam d0rmivit rex cum patribus Uis. 23. Anno quin tu decimo Amasiaesti Joas regis Iuda regnavit Ieroboam silius Ioas regis Israel in Samaria, quadraginta et un0 DB0, 24. et secit qu0d malum est curam B0min0. 0 recessit ab omnibus
peceatis er0buam silii Nabat, qui peccare secit Israel. 25. Ipse restituit termin0 Israel ab intr0itu math usque ad Mare solitudinis, juxta serm0nem Dumini Dei Israel, quem luculus est per Servum suum Ionam silium Amathi prophetam, qui erat de Geth, quae est in pher n. 1, 1. 26. Vidit enim P0minus amitti0nem Israel amaram nimis et qu0deonsumti essent usque ad clausos carcere et extrem0s, et D0n SSet,
qui auxiliaretur Israel. 27. Nec locutus est D0minus, Ut deleret nomen Israel de sub selo, sed salvavit eos in manu Ieroboam illi J0ES. 28. Reliqua autem serm0num Je-r0boam, et universa quae secit, et sortitudo ejus, qua praeliatus St, et qu0m0do restituit Damascum et Emath udae in Israel: 0nne haec scripta sunt in Libro sermonum dierum regum Israely29. Dormivitque Ierob0am cum patribus suis regibus Israel; et regnavit Zacharias lius ejus pro eo.
I. Anno vigesim septim Ier0boam regis Israel regnavit Azarias si lius Amasiae regis uda. 2. Sedecim ann0rum erat, cum regnare coepisset, et quinquaginta du0bus annis regnavit in derusalem; nomen matris ejus echelia de Ierusalem.
3. Fecitque, quod erat placitum coram Dum in0, juxta muta, quae
fecit Amasias pater JUS. 4. Verumt8men excelsa non est demuli tus adhuc populus sacristeabat, et adolebat incensum in ex
5. Percussit autem D0minus regem; et suit leprosus usque in diem m0rtis suae, et habitabat in domo libera se0rsum; I0athan vero lius regis gubernabat palatium, et judicabat pupulum terrae. II. Par. 26, 21.
6. Reliqua autem serm0num Zariae, et universa quae se eit: nonne
haec scripta sunt in Libro verborum dierum regum Iuda rv. t 0rmivit Azarias eum patribus suis, Sepelieruntque eum eum maj0ribus suis in civitate David; et regnavit J0athan lilius ejus pro e0. 8. Anno trigesim octavo gariae regis Iuda, regnavit Zacharias lilius Jeroboam super Israel in Samaria Sex mensibus; 9. et secit qu0d malum est coram Dum in0. Si eut secerant patres ejus; 0n recessit a peccatis Ieroboam silii Nabat, qui peccare secit Israel. 10. 0njuravit autem c0ntra eum Sellum, silius abes, percussitque eum palam, et interfecit; regnavitque Pr eo. 11. Reliqua autem verborum Zachariae: 0nne haec Scripta sunt in Libro serm0Dum dierum regum Israel '12. Iste est serm0 0mini, queml0cutus est ad Iehu, dicens: Filii tui usque ad quartam generati0nem sedebunt super thr0num Israel. Factumque est ita. Supr. 10, 30. 13. Sellum, si lius Iabes, regnavit trigesimo n0n anno Azariae regis Iuda; regnavit autem n mense in Samaria. 14. Et ascendit Manahem filius Gadi de Thersa venitque in Samariam, et percussit Sellum, silium Iabes, in Samaria, et intersecit eum; regnavitque pr0 0. 15. Reliqua autem verborum Sellum et eo uratio ejus, perquam te-
425쪽
IV. Rey. 15,16. 16, 2 assyriorum incursus ordo estum MItendit insidias nonne haec tripta sunt in Libro sermonum dierum regum Israel '16. Tunc percussit Manahem Thapsam et omnes, qui erant in ea, et terminos ejus de Thersa; 0luerant enim aperire ei, et interfecit omnes praegnantes ejus et scidit eas. 17. Anno trigesimo non Agariae
regis Iuda regnavit Manahem lius Gadi super Israel decem annis in
18. Fecitque, quod erat malum coram Domino; non recessit a peceatis Ieroboam iii Nabat qui petrare secit Israel, cunctis diebus ejus.19. Veniebat Phul rex Assyri0rum in terram et dabat Manahem Phul mille talenta argenti, ut esset ei in auxilium, et firmaret regnum ejus. 20. Indixitque Manahem argentum super Israel, cunctis putentibus et divitibus, ut daret regi Assyriorum quinquaginta sicl0s argenti per singul0s; reversusque est rex Assyriorum, et non est 0ratus in terra. 2 t. Reliqua autem Serm0num Manahem et universa, quae secit:
n0nne haec scripta sunt in Libro serm0num dierum regum Israel 22. Et dormivit Manahem eum patribus suis regnavitque hae elagi ius ejus pr0 0. 23. Ann quinquagesimo Azariae regis Iuda regnavit Phaceia filiisManahem super Israel in Samaria biennio; 24. et Dei qu0d erat malum e0ram D0mino: nun recessit a pes-
eatis Ieroboam filii Nabat, qui
peccare se tit Israel. 25. Coniuravit autem adversus eum Phacee silius Romeliae dux ejus, et percussit iam in Samaria in turre domus regiae iuxta Argo et juxta Arie, et cum eo quinquaginta vir0s de siliis Galaaditarum, et interfecit eum; regnavitque Pr eo. 26. Reliqua autem sermonum Phaeda, et universa quae fecit: 0nne haec seripta sunt in Libro sermoniam dierum regum Israel '27. Anno quinquagesimo secund0 Azariae regis Iuda regnavit Phacee filius R0meliae super Israel in Samaria viginti nnis. 28. Et fecit qu0d erat malum oram Domino non recessit a peccatis er0boam filii Nabat, qui peccare diei Israel. 29. In diebus Phacee regis Israel venit Theglathphalasar rex SSur, et cepit Alon, et Abel Domum. Maacha et Ianoe et Cedes et Asor et Galaad et Galilaeam et universam terram Nephthali; et transtulit eos in Assyrios. 30. Conjuravit autem et tetendit insidias se filius Ela c0ntra Phacee lium Romeliae, et percussit eum, et interseeit regnavitque proe vigesimo ann J0atham silii
31. Reliqua autem serm0num Pha see, et Universa quae fecit: nun ne haec scripta sunt in Libro serm0num diernm regum Israel '32. Anno secundo Phacee silii Romeliae regis Israel regnavit Ioatham filius Detiae regis Iuda. II. Par. 27. 1. 33. Viginti quinque ann0rum erat, cum regnare caepisset et sedecim annis regnavit in Ierusalem nomen matris ejus Ierusa, lia Sadoc. 34. Fecitque, quod erat latitum coram Domin0 juxta mnia, quae
tulit; adhuc p0pulus immolabat, et adolebat incensum in excelsis; ipse aedis cavit portam domus D0mini sublimissim3m. 36. Reliqua autem serm0num J08-tham, et universa, quae secit: unue haec seripta sunt in Libr verborum dierum regum Iuda y3T. In diebus illis cepit Dominias mittere in Iudam Ras j reg0 SPriae, et Phacee lium R0meliae. sc 7, 1. γ38. Et dormivit Ioatham eum patribus suis, sepultusque est cum eis in civitate David patris sui; et regnavit Acha filius ejus pro e0.
1. Anno decim septimo Phacee filii Romeliae regnavit Acha stlius
Ioatham regis Iuda. 2. Viginti ann0rum erat Ath8Z, cum regnare coepisset, et sedecim
426쪽
382 desta cum Λssyriis immutat templum. IV. Ress. 16, 3 - 17 4. annis regnavit in Ierusalem; 0n secit qu0 erat placitum in conspectu Domini Dei sui, sicut David pater eius; H. Par. 28, 1. 3. sed ambulavit in via regum Israel; insuper et lium suum c0nsecravit, transferens per ignem secundum idola gentium, quae dissipavit Dum inus c0ram filiis Israel. 4. Imm0labat quoque victimas, et adolebat incensum in excelsis, et ineollibus, et sub omni ligno frond080. 5. Tunc ascendit Rasin rex Syriae, et Phacee filius B 0meliae rex Israel in Ierusalem ad praeliandum; cumque obsiderent Acha Z nun valuerunt superare eum. Supr. 15, 37. 6. In tempore illo restituit Rasin. rox Syriae, i lam Syriae, et elecit Judaeos de Aila; et Idumaei venerim in Ailam, et habitaverunt tibi usque in diem hanc. 7. Misit autem cha nunti0 ad Theglathphalasar regem AsSyri 0rum, dicens: Servus tuus et lius tuus
ego Stim: scende, et salvum me sacde manu regis Syriae et de manu regis Israel, qui t0nsurrexerunt Bdversum me. s. pr. 15, 29.
8. Et cum collegisset argentum et aurum, quod inveniri p0tuit in domo Domini et in thesauris regis, misit regi Assyri0rum munera. s. dui et acquievit voluntati ejus; a tendit enim rex Assyriorum in Damascum, et vastavit eam, et transtulit habitat0res ejus Cyrenen; Rasin autem intersecit. 10. Perrexitque rex Achaz in occursum Theglathphalasar regi Assyriorum in Damascum; cumque vidisset altare Damasci, misit rex Aelia ad Uriam sacerd0tem exemplar ejus, et similitudinem juxta
11. Exstruxitque Urias sacerd0saltare juxta omnia, quae praeceperat rex Aelia de Damasco; ita tetit sacerdus Urias, donec veniret rex Atha de Dam 3870. 12. Cumque Venisset rex de Damasco, Vidit altari , et veneratus
est illud; ascenditque et imm0lavit holocausta et sacriscium suum 13. et libavit libamina, et sudit sanguinem paeisse0rum, quae obtulerat, super Bltare.
14. Porro altare aereum, qu0d erate0ram Domin0, transtulit de mele
templi et de I 0 eo altaris, et de luco templi D0mini; posuitque illud
ex latere altaris ad quil0nem. 15. Praecepit qu0que rex AchaZUriae sacerd0ti dicens: Super altare malus osse rh0l0caustum matutinum, et sacrisicium vespertinum et h0l0caustum regis, et Sacrisscium ejus, et hol0caustum universi populi terrae, et Sacri ci e0rum, et libaminae0rum, et mnem sanguinem holocausti et universum sanguinem viis elimae super illud effundes altare vero aereum erit paratum ad 0luntatem meam.
16. Fecit igitur Urias sacerdos juxta omnia, quae praeceperat rex
17. Tulit autem rex Atha egelatas bases, et luterem, qui erat desuper, et mare dep0suit de b0bus aereis, qui sustentabant illud, et posuit super pavimentum Stratum apide. 18. Musaeli qu0que sabbati, quod aedificaverat intemplo et ingressum regis exterius e0nverit in templum P0m in pr0pter regem Ssyri 0rum. 19. Reliqua autem verb0rum chaz, quae secit n0nne haec scripta sunt in Libro sermonum dierum regum Iuda 820. 0rmivitque Atha eum B tribus suis, et sepultus est eum eis in civitate David et regnavit Ezechias lius ejus pro e0.
1. Anno du0decimo Achaz regis Iuda regnavit se e lius la in
Samaria supq Israel n0vem annis. 2. Fecitque malum e0ram Domino: sed n0 sicut reges Israel, qui ante eum fuerant. 3. Contra hunc seendit Salmanasar rex Assyriorum, et laetus est
ei se servus reddebatque illi tributa. Inst. 18, 9 Tob. I, 2.
4. Cumque deprehendisset rex Assyriorum fee, qu0d rebellare nitens misisset nuntios ad da, re-
427쪽
IV. Rey. 17, 5 - 25. Israel abducitur in Assyrium.
gem Aegypti, ne praestaret tribula
regi Assyri0rum, sicut singulis annis solitus erat, obsedit eum, et vinctum misit in carcerem. b. Pervagatusque est mnem terram, et se endens Samariam, bSedit eam tribus anniS. 6. Anno autem nono See, cepit rex Assyriorum Samariam, et transtulit Israel in Assyri0s; 0suitque eos in Hala et in ab0 juxta uulum Gogan, in civitatibus Medorum. Inst. 18, 10.
T. Fatiun est enim, cum peccBS-sent silii Israel D0mino De SU0, qui eduxerat e0s de terra Aegypti, de manu Phara0nis regis Aegypti, culuerunt de0s alien0S. 8. Et ambulaverunt iuxta ritum gentium, quas consumserat Dominus in conspectu li 0rum Israel, et regum Israel, quia similiter secerant. 9. Et offenderunt filii Israel e bis non rectis D0minum Deum suum; et edisseaverunt sibi excelsa neunetis urbibus suis a turre sust0dum usque ad civitatem munitam. 10. Feceruntque sibi statuas et lucos in omni colle subliini, et subter omne lignum nem0r0sum; 11. et adolebant ibi incensum super aras in m0rem gentium, quas transtulerat D0minus a laete eorum, seceruntque verba pessima irritantes Dominum; 12 et coluerunt Immunditias, de quibus praecepit eis Dominus, De sacerent verbum h0c. 13. t testificatus est Dominus in Israel et in Iuda per manum mnium Prophetarum et Videntium, dicens: Revertimini a viis vestris pessimis, et cust0dite praeceptariae et erem0nias juxta mnem legem, quam praecepi patribus vestris, et sicut misi ad vos in manu
Ier. 25 5. 14. dui non audierunt, sed induraverunt ervicem suam juxta cervicem patrum suorum, qui n0luerunt obedire Dum in De SU0.
15. Et abjecerunt legitima plus et paetum, qu0d pepigit eum patribus
e0rum, et testiste ali 0nes, quibus s0ntestatus est e0s Secutique sunt vanitates, et Vane egerunt, et secuti sunt gentes, quae erant per circuitum e0rum, super quibus praeceperat Dominus eis, ut 0 lacerent,
sicut et illae faciebant.16. Et dereliquerunt omnia praecepta Domini Dei sui, seceruntque sibi e0nflatiles du0s vitulus et Iu-
eos, et ad 0raverunt universam mi
liliam caeli, servieruntque Baal, 17. et 0nsecraverunt filios su0set silias suas per ignem, et divinati unibus inserviebant, et auguriis; et tradiderunt se, ut laterent malum c0ram P0min0, ut irritarent
18. Iratusque est D0 minus vehementer Israeli, et abstulit eos ae0nspectu su0; et n0n remansit nisi tribus Iuda tantumm0d0. 19. Sed ste ipse Iuda custodivit mandata Domini Dei sui Verum ambulavit in err0ribus Israel, quos operatus fuerat. 20. Pr0jecitque D0 minus 0mne Semen Israel, et asstixit eos, et tradidit eos in manu diripientium, donec projiceret 0s a lacie sua; 21. ex eo jam tempore, quo scissus est Israel a d 0m David, et constituerunt sibi regem Ierob0am silium Nabat; separavit enim Ierob0am Israel a D0 min0, e peccare eos incit peccatum magnum. III. Rest. 12. 19.
22. Et ambulaverunt silii Israel in
universis peccatis Ieroboam, quae secerat; et n0n recesserunt ab eis, 23 usquequo D0 minus auferret Israel a facie sua, sicut lututus suerat in manu omnium servorum Su0rum pr0phetarum translatusque est Israel de terra sua in Assyrius usque in diem hanc. Ier. 25, s. 21. Adduxit autem rex Assyri0rum de Babylone et de ulli et de Αvahet de Emath, et de Septi arvaim; et ollocavit e0s in civitatibus Samariae pro liis Israel, qui possederunt Samariam, et habitaverunt in urbibus ejus. 25. Cumque ibi habitare cepissent, n0 timebant D0minum; et immisit in eos Dominus le0nes, qui intersiciebant OS.
428쪽
384 Samaritanorum cultus. Ezechius. IV. Rey. 17, 26. 18, T. 26. Nuntiatumque est regi Assyriorum, et dictum Gentes, quas transtulisti, et habitare fecisti in civitatibus Samariae, ignorant legitima Dei terrae, et immisit in eos Dominus leones, et ecce intersitiunte0S, eo qu0d ign0rent ritum Dei
27. Praecepit autem rex Assyriorum, dicens: Ducite illuc unium de sacerdotibus, quus inde captivos adduxistis, et Vadat, et habitet cum eis, et d0ceat eos legitima Dei
28. Igitur eum venisset unus de sacerd0tibus his qui captivi ductisuerant de Samaria, habitavit in
Bethel, et docebat e0S qu0m0d0 colerent Domin Um. 29. Et unaquaeque gens labricata est deum suum, posueruntque e0Sl sanis excelsis, quae secerant Samaritae, gens et gens in urbibus suis, in quibus habitabat.
30. Viri enim Babylonii secerunt S0eh0tbenoth, viri autem Chutaei secerunt Nergel, et viri de mathsecerunt si in B.
31. Porro Hevaei fecerunt Nebahaget Tharthae. Hi autem qui erant de Sepharvaim, comburebant sti0s suos igni, Adrs melech et Anamelech diis Sepharvaim; 32. et nihilominus colebant Dominum. Fecerunt autem sibi de novissimis sacerdotes excels0rUm, et
p0nebant eos in sanis sublimibus. 33. Et eum D0minum c0lerent, diis quoque suis serviebant iuxta consuetudinem gentium, de quibus translati suerant Samariam. 31. Usque in praesentem diem m0- rem Sequuntur antiquum; non timent uminum, neque cust0diunteeremonias ejus, iudicia et legem, et mandatum, quod praeceperat D0- minus si ii Jacob, quem e0gn0minavit Israel; Inst. 21 9. Gen. 32, 28.
35. et percusserat cum ei Si fletum, et mandaverat eis, dicens: N0 lite timere deos line0s et non ad 0retis eos, neque colatis e08, et n0n
immoletis eis: 36. sed Dominum Deum VestrUm, qui eduxit v0s de terra Aegypti in sortitudine magna et in brachio extento, ipsum timete, et illum ad 0rate, et ipsi imm0 late. 37. Ceremonias quoque, et iudicia et Iegem, et mandatum, qu0d Scripsit v0bis, cust0dite ut satiatis cunctis diebus, et n0n timeatis de0s
38. Et pactum quod percussit Vobiscum, nolite oblivisci nec to- latis deos a lineos, 39. sed Dominum Deum vestrum timete, et ipse eruet vos de manu omnium inimicorum veStr0rum. 40. Illi vero non audierunt, sed juxta e0nsuetudinem suam pristinam perpetrabant.
41. Fuerunt igitur gentes istae timentes quidem D0minum, sed nihil0- minus et id0lis suis servientes; nam et ii eorum, et nep0tes sicut secerunt patres sui, ita satiunt usque in praesentem diem.
1. Ann tertiuisee filii Ela regis Israel, regnavit ΕZechias si lius Acbagregis Iuda. H. Par. 28, 27. - 29, 1. 2. Vigintiquinque ann0rum erat, cum regnare coepisset, et viginti- novem annis regnavit in Ierusalem; nomen matris ejus Abi silia Zachariae. 3. Fecitque, quod erat bunum γram D0mino, juxta omnia quae secerat David pater HUS. 4. Ipse dissipavit excelsa, et c0Π- trivit statuas, et suceidit luc0s, confregitque Serpentem aeneum, quem secerat Moyses; siquidem usque ad
illud tempus silii Israel adolebant
ei incensum; vocavitque n0men ejus obestan. Fum. I, 9. b. In Dum in Deo Israel speravit; itaque p0st eum n0 sui similis ei de cunctis regibus Juda, sed neque in his, qui ante eum suerunt;
6. et adhaesit Domino et n0 recessita vestigiis ejus secitque 3ndata ejus, quae praeceperat B0minus MoySi. I. Unde et erat D0minus cum eo, et in cunctis ad quae pr0 cedebat. sapienter se agebat. Rebellavitqu0que c0ntra regem LSSyri 0rum. et non servivit ei.
429쪽
IV. Reg. 1 8-31. Salmanasar, Se vcnerib Rabsaces MI 8. Ipse percussit Philisthaeus usque
ad Gazam, et omnes termin0Me0rum, a turre custodum usque ad civitatem munitam.
9. Ann0 quarto regis Ezechiae, qui erat annus septimus se siti laregis Israel, ascendit Salmanasar rex Assyriurum in Samariam, et oppugnavit eam,10. et cepit. Nam pust ann0 tre S, anno Sexto Zethiae, id est, n0Π0 anno se regis Israel, apta Si
11. et transtulit rex Assyri0rum Israel in Assyrios, c0llutavitque e0Sin Hala et in Habor fluviis G0Zan in civitatibus Med0rum; 12. quia n0 audierunt vocem Domini Dei sui, sed praetergressi sunt
pactum ejus omnia, quae praeceperat M0yses servus D0mini, 0 BU- dierunt, neque secerunt.
13. Ann quartodecimo regis EZechiae ascendit Sennacherib rex Assyriorum ad universas civitates Iuda munitas, et cepit eas. II. Par. 32, 1. 11. Tunc misit Egechias rex Judanuntios ad regem Assyri0rum in Laeliis, dicens: eccavi, receden me: et omne, qu0d imposueris mihi, seram. Indixit itaque rex Assyri0rum Erechiae regi Iuda trecenta talenta argenti et triginta talenta adri. 16. Deditque Egechias omne argentum, qu0d repertum fuerat in d0mo Domini et in thesauris regi S. 16. In temp0re illo confregit EZechias valvas templi Domini et laminas auri, quas ipse taxerat, et dedit eas regi Assyri0rum. 17. Misit autem rex Assyri0rum Tharthan et Babsaris et Rabsacen de Lachis ad regem EZechiam cum manu valida erusalem; qui cum Scendissent, venerunt Ierusalem, et Steterunt juxta aquaeductum piscinae superi0ris, quae est in via Agri sull0nis.18. Vocaveruntque regem; egreSSUS
est autem ad e0s Eliacim filius Helciae praep0situs d0mus et S0bna seriba, et Joaberalius Asaph a c0mmentarii S. 19. Dixitque ad e0s Rabsaces: L0quimini Egechiae: Haec dicit rex m8gnus, rex Assyri0rum duae est ista siducia, que niteris '
20. 0rsitan in isti c0nsilium, ut praepares te ad praelium. In quo conlidis, ut audeas rebella re' 21. an speras in baculo arundineo atquee0nfract0 Aegypt0, Super quem, si incubuerit hom0, comminutus ingredietur manum ejus, et perlarabit
eam sic est Pharo rex Aegypti omnibus, qui c0nsidunt in se. 22. duo si dixeritis mihi: In Domino Deo nostro habemus duciam:
Π0nne iste est, cujus abstulit ge- thias excelsa et altaria, et praecepit Iudae et Ierusalem: Ante altare hoc ad0rabitis in Jerusalem' 23. Nunc igitur transite add0minum meum regem Assyri0rum, et dabo vobis duo millia equ0rum, et Videte, an habere valeatis ascen Sore e0rum. 24. t quo modo potestis resistere ante unum satrapam de servis domini
mei minimis An siduciam habes in
Aegypt pr0pter currus et equites 25. Numquid sine Dum in voluntate ascendi ad lucum istum ut dem0lirer eum P0minus dixit mihi: Ascende ad terram hanc, et demuli re eam. 26. Dixerunt autem liacim, lius Helciae, et Sobna et J0ah Rabsaei: Precamur, ut 10quaris nobis servis tuis syrisce si quidem intelligi naus hanc linguam, et n0 l0quari nobis iudaice audiente p0pul0, qui
22. Resp0nditque eis Rabsaces, dicens: Numquid ad dominum tuum et ad te misit me dum inus meus, ut loquere Serm0ne h0s, et non p0tius ad vir0s, qui sedent super
et bibant urinam suam vobiscum' 28. Stetit itaque Rabsaces, et exclamavit V0e magna udaice, et ait: Audite verba regis magni, regis Assyriorum. 29. Haec dicit rex: Non v0s seducat Zechias, non enim p0terit
30. Neque siduciam ubi tribuat super D0minum, dicens: ruens liberabit n0sD0 minus, et n0n tradetur civitas haec in manu regis Assyriorum. 31. Nolite audire Ezechiam. Haec enim dicit rex Assyri0rum: Facite meeum, qu0 Vobis est utile, et
430쪽
386 Isaiae paticinium oratio MecMOP. IV. Rey. 18, 32. - 19, 18.egredimini ad me et comedet unusquisque de Vinea sua et deme sua, et bibetis aquas de cisternis vestris, 32 donec veniam, et transfer3m vos in terrain, quae similis est terrae vestrae, in terram fructiferam et sertilem vini, terram panis et vinearum, terram olivarum etile ac mellis, et Vivetis, et n0n 0riemini. 0 lite
audire Erechiam, qui vos decipit, dicens: D0 minus liberabit n0s. 33. Numquid liberaverunt dii gentium terram suam de manu regis Assyri0rum 831. Ubi est deus math et Arphad ubi est deus Sepharvaim, Ana et Ava numquid liberaverunt Samariam de manu mea Infr. 19, 13. Isar. 37, 13 pr. 17, 24.)35. uinam illi sunt in universis diis terrarum qui eruerunt regi0nem
suam de manu mea, ut p0ssit eruere Dominus Ierusalem de manu mear36. Tacuit itaque p0pulus, et n0Bresp0ndit ei quidquam; siquidem
praeceptum regis acceperant, ut non resp0nderent ei.
37. Venitque Eliatim silius Heleiae
praep0situs d0mus, et S0bna scriba, et J0aberalius Asaph a c0mmentariis ad Zechiam scissis vestibus, et nuntiaverunt ei verba Rabsacis.
1. duae cum audisset Ezechias rex, scidit vestimenta sua, et opertus est sace0, ingressusque est d0mum D0mini. Isai. 37, 1. 2. Et misit Eliae in praep0situm
domus, et 0bnam cribam, et senes de sacerdotibus, opert0s saetis
ad Isaiam pr0phetam, silium Am0S. 3. dui dixerunt: Haec dicit Ze-ehias: Dies tribulati0nis et increpationis, et blasphemiae dies iste: venerunt lii usque ad partum, et vires n0 habet parturiens. 4. Si rarte audiat Dominus Deus tuus universa verba Rabsacis, quem misit rex Assyri0rum dominus SUUS, ut exprobraret Deum viventem, et argueret Verbis, quae audivit Dominus Deus tuus et in orationem pr0 reliquiis, quae repertae Sunt. 5. Venerunt ergo servi regis ΕZechiae ad Isaiam. 6. Dixitque eis Isaias: Haec dicetis domino vestro: Haec dicit Dominus: Noli timere a lacte serm0num, qu0s audisti, quibus blasphemaverunt pueri regis Assyri0rum me. 7. cce, eg immittam ei spiritum, et audiet nuntium, et reve tetur in terram suam, et ditiam eum gladi in terra Ua. 8. Reversus est erg0 Rabsaces, et invenit regem Assyri0rum expΗgnantem L0bnam; audierat enim, qu0 recessisset de Lachis. s. Cumque audisset de Tharaca rege ethiopiae dicentes: Ecce, egreSsus est, ut pugnet adversum te; et iret 0ntra eum, misit nuntios ad Zechiam, dicens: 10. Haec dicite Egechiae regi Iuda: N0 te seducat Deus tuus, in qu0 ha bes duciam, neque dicas: Non tradetur Jerusalem in manus regis
Assyri0rUm. 11. Tu enim ipse studisti, quae secerunt reges Assyriurum universis terris, qu0 0d vastaverunt uas:
Dum erg0 0lus poteris liberari' 12. Numquid liberaverunt dii gentium singul0s, qu0s Vastaverunt pn- tres mei, G0Za videlicet, et Haram et Reseph, et sili0s den, qui erant in Thelassary13. Ubi est rex Emath, et rex Arphad, et rex civitatis Sepharvaim, Ana et Ava 11. Itaque, cum accepisset Ezechias litteras de manu nunti0rum, et legisset eas, ascendit in d0mum D0mini et expanditias e0ram D0mino,1b et oravit in e0BSpectu ejus, dicens: Domine Deus Israel, qui sedes super Cherubim, tu es Deus solus regum omnium terrae, tu secisti caelum et terram. 16. Inclina aurem tuam, et audi: aperi, D0mine, gul0s tuos, et Vide audi omnia verba Sennacherib, qui misit, ut expr0braret 0bis
17. Vere D0mine, dissipaverunt reges Assyri0rum gentes et terras