Disputatio juridica inauguralis ad Orationem M. Tullii Ciceronis pro Cn Plancio [microform]

11쪽

Cum mihi omnis ita Die Literis mors idetur, et hominis tyi sepultura , tum inprimis jurisprudentia et bonae Iiterae ita arcte inter se aptae et nexae videntur, ut qui alteram ab altera dixellat, utramque nobis leto daturus exsimetur, et qui a juris studio Literas egreget aut a Literis antiquis sudium juris Romani ejungat; Literas utilitate et fructu maximo juris studium e- sale et amoenitate privet sua, ac destituat.'ofaneper quadriennium, Literas et Iurisprudentiam ita colui, ut nusquam mihi Purisprudentiam sine literarum

adjumento, nusquam iteras me jurisprudentiae emoluisnient tractarem. Et cum ea mente semper fuerim, facile est ad intelligendum, tale niihi maxime placuisse

feribendi argumentum, quod conjunctionis ejus et fructum aliquem ederet. et documentum haberet Naratae igitur et literis, et juris stadio a me adhuc operae, quandoquidem

12쪽

vi PRAEFATIO.

in eo eramus, ut jam aliquod periculum faceremus, ciceronis Orationem pro Cn. Plancio potissimum sumsimus explicandam , quae et Literarum sudia adamantem, summi oratoris admiratione facile percestat, et populi orbis terrarum Domini jura cognoscere vienti, cognitionis incrementum haud poenitendum praebeat, si quidem caussa it qua ersatur haec ratio , et parum trais ctata, et tractatu digna, et citu jucundissima est. In ea autem explicanda non ita fersati sumus, ut quidem olebamus, sed utcumque poteramus et cum sodali. iii crimine Plancium incusaxerit Laterensis eoqtre criminεPlanciu n purgare suduerit Cicero, non solum id egimus,

ut de odalitio iligentius explicaremus quamquam id quidem in primis egimus sed de accusatore etiam et est

enucIeatius nonnulla praemoneremus. Atque hanc quidem

digressionem, et fortasse a re nonnihil junctam, ta-rnen interposuimus, Ilod scilicet usu cognoscamus, quantum intersit ad em intelligendum scriptoris cujuslibet argumentum, i os homines cognosse, qui me colloquentes inducuntur, vel quorum caussa agitur Nam, ut hoc utar, ecquis ad erum Ciceroni de Natura Deorum,

de Dixinatione, de Finibus, miliumque Dialogorum intellectum unquam perpentat, ni qui gulos interloc tores habeat cognitos sed quo melius intelligatur quos Molo, erba adscribam clarissimi Wytten bachii ca), qusca In Epistola praemissa spectaeini in Platoneae quod ante Sexea. Iuum edittit Cl. vani evade, p. XXXIX.

13쪽

quo ramo melior auctor Nemri potest, nemo testis locupletior se De uno etiam, inquit, indice monendumis generis Historici illius, quo continentur nomina, Propria hominum, non modo scriptorum, sed alio., rum qui Vel colloquentes inducuntur, vel alia qua-

, eumque caussa memorantur. Oriam nomina et res,

is cum ex Platone, tuin aliunde colligendae, et ad , quamdam notitiae perspicuitatem constituendae sunt: is Veluti in rosopographia Codicis heodosiani fa- ctum a magnis Virisciae Gothostedo et D. Rittero. , Habet haec opera magnum momentUm cum ad auri , ctoris intelligentiam tum ad multos Historiae locosis explicandos ' Et habet fanoritiam maximum momentum adorationis, quam tractaturi sumus intelligentiam; quare etsi magis inchoaximus, quam perfecimur, renue Jecuti, haud adhuc affectui sumus institutum, quod nudat, et commendat Wytten bachius, R L, illud ramen speramus jore, ut aequi rerum existimatores facultatum inopiam, oluntatis non contemnendae laude eompensent, mihique non nimis exero sese animadreris fores praebeant , et aliquid tandem Iuvenili aetati indulgeant. Et quamquam haud ignorem, Ciceronis oratibnem pro Cn. Plancio notis illustraxisse . Sylvium Ambiantim, Bartholomaeum Latomum, Antonium Luschum, Mi-ehaelem oXitam, Ioachimum Camerarium, et item alios tamen ex his adjutoribus uti aliis non licuit quam

tinius Luschi notis, atque iis quos editio Graexiana exishibet.

14쪽

Ceterum diligenter adscripsi, questumque aucto res secutus sum, non ut v ultiplicis lectionis captarem famam, sed ob eam unice catissam ut opinionibus meis firmamentum adderet ac robtι magnorum virorum iiDIragatio. Vati L. B. et indulgenter me habe.

15쪽

ihil est tam decantatum, nihil tam cognitum omnibus, ac pervulgatum, sive Jurisperitis. sive oratoria laude excellentibus vitis, sive denique Philosophiae cultoribus, quam, Marcum

Tullium Ciceronem, consulem Romanum, omnibus ingenii dotibus, omnibus animi virtutibus instructum. cilem ipti inum , patrem patriae, Instauratorem Reipublicae exstitisse. cuius ego laudes, si coner celebrare, non solum supervacaneum opus aggressurus, sed etiam vires meas juveniles, nequidquam impensurus videar, cum jam a multis viris doctis, Marci Tullii laudum preeconiis satisfactum esse arbitrer Quare potius cum de Ciceroni oratione pro Plancio, qualemcumque conscripturus sim Disputationem, non equidem de Ciceronis vita aut scriptis quidquam explicabo, sed hoc uno deiungar ut hanc rationem non tantum luculentissimum eloquentiae Ciceronis exemplum proponam , sed manifestum etiam documentum . non magis doctum, et eruditum, quam bonum virum fuisse Ciceronem; qui cum in reliqua vita, tum et in hac Planci caussa defendenda, ostenderit omnibus se praeclaris animi virtutibus abundasse, heneis sciorum in primis nunquam ae memorem ab aliis acceptorum: Nanx

licet Cicero summis saepe suerit affictus calamitatibus semper grati animi significationem, omnibus, qui iei aliquantulum ipsi prosuissent ostendit, et, si qua ratione posset, semper ampli,siaee rependit Quis enim est, qui non sine animi quadam quasi vo . luptate legat crationes, quas habuit ad Quirites, et in Senatu post reditum cI aut clam naultas in libro XIII. Epistolarum Di.

16쪽

1 Is UTATIO Divcrsorum pistolas, in quibus omnibus summis illis viris. γῆ sve in exilio, sive in consularu aut alio quovis vitae tempore ei prosuerint, verissime gratias egit. Imo quis Ciceronem, non ob grati animi virtutem merito laudandum putet, cum vel solam pro Plancio orationem legerit, ubi omnes eloquentiae nervos intendit, ut honi oratoris munus, amici fidem, gratique hominis ossicium custodiat. Quare quemadmodum alii calumniatores, alia Ciceroni vitia astinxerunt, de quibus, ut qui maxime fuit immunis, ita etiam ingrati animi notam plane immerito ac falso ipsi inurere conati sunt, itemque male dictis et sactis inconstantem eum perhibuerunt ). Suffciant haec jam de Cicerone, cujus vitam tot tantique viri tam veteris quam recentioris aevi ferme ex instituto enarravere, ut nobis ejas commemorandae otium fecerint.

quibus, spartam aram etationum auctoritatem esse, Pervincere volueruagMarhlalidus et oissius.

17쪽

De Cn. Plancio.

ideamus nunc primo de eo, cujus caussam Cicero hac oratione tutatus sit deinde contra quem eum debuerit defendere, seu de Personis quorum caussa disceptatur, id est, de Cn. Plancio en M. I. Laterensi. De utroque seorsum agemus ac statim quidem de nomine Plancti non est quod multa disputem. Planiscium et Plancum saepe apud veteres auctores Permutari satis coninstat, I et ut quidam Cicerones, Rufi Longique ex habitudiue corporis sunt dicti, ita quoque lanciae gentis nomen secretioris fuit originis cu). datus est Cn. Plancius ex Atina urbe Vol. seorum, vel certe ex Praefectura Atinate, quae erat fortissimorum ita referta virorum, ut nulla tota Italia frequentior dici posset ca). Patrem habuit publicanum, equitem Romanum; et ea quidem equestris Ordinis vetustate, ut Pater, ut avus, ut majores ejus omnines fuerint equites Romani Oo, fiammum in praesectura florentissima

18쪽

Dis p UT LY osma gradum tenue ni et dignitati . et grame qui et ipshl le gionibus P. Crassi s imperatoris inter Orna i , si .n Og o fines, equitis Romanos summo splendore luit ita quidem, v postea princeps inter suos purimarum rerum sanctissima et iustissimus judex, maximarum societatum auctor plurimarum magi Ster 6λ, sit habitus, et non modo in eo nihil unquam fuerit reprehensiin, sed laudata sint omni Publicanorum ordinis studium in honore Planci patris fuit plane singulare, quod erat pater is, qui jam diu princeps publicanorum exiluisset et a sociis unico diligebatur, non solum quod diligentissime rogabat, sed et quod illi in Ornando, ordinem se ornare, et consulere liberis suis arbitrabantur c8 P. Ceterum Cn. Planci pater fuit vir calidus, servulique animi, nam asperius imo fortasse liberius aliquando aliquia locutus est de Republica quamobrem cum reprehensus esset a nonnullis Cicero hanc reprehensionem ita diluit, ut clam ei ita Iaudem converteret 9P. Quando Cn. Plancius natus sit, aut diem supremum obierit

invenire non potui, Ciceronum. Lentulorum, o quatorum

aliorumque tunc temporis i Republica clarorum virorum fuisse aequalem, vix est quod moneam. Ut vero Plancius equitis Romani filius pueritia atque adolescentia sua omnibus illis studiis atque Oetrinis fuerit eruditus, quae Romanae juventu ci impertiri

19쪽

. Q U I D in in . S labat si quoque ut alii nobiles adolescentes, qui cum prael in ribus etiam In pro rancia exibant, ut rerum usu mature instruerentur lo , adhuc ad Ilescentulus Plancius cum Aulo an iodorquato, qui A' U. C. CLXXvI. Dicae Praetor erat Creatus in provinciam profectus est, ita ab illo praetore dilectus est, ut et CDntuberni necessitudo, et adolescentuli Odesii,si:nipadis postulabat quod 'agnum argumentum virtutis Planci fuit, quippe Ait lus Manlius Torquatus erat vir gravissimus, et sancti, simul, at que omni laude et honore dii nissimus, qui D secto non intueriis nos rum Plancium tanti aes ima verit crI . Praeterea in hac iuvenili aetate non parum gloriae in Africa col sicciuus videtur Plancius, cum vix ex illa rovincia redux . Qui- tum Caecllium Me ellum, qui in Cretam insulam potiunii elus Cupidicate, prUsciscebatur cum Saturnino contubernali ast), et propinquo suo, milesin '. U. C. ἰDCLXxXIv. secutus St I3 , Omnibusque sive ipsi imperatori, sive legatis sui probaUSsi inus, rari

nesque de ejus induitare testimonia dederunt nec dubiura St.

quin et Cn. noster Plancius gloriae, qui et Metellus sibi immoriola Cretici nomen adeptus est aliquomodo particeps fueris, certe no a diu postquam Metellus de intula Creta triumphavit Ramaiarque rediit novos honores adeptus est Plancius. Cum enim Cajus An, tonius in Macedonia proconsul erat, sive anno Urbi Conditas DCLXX a MI Messala et Pisone coSs Plancius in eadem Provincia

Macedonia tribunus iri lithim suit a ). Cum enim ali ui 1ntonium de iovisca ivlacedonia revocatum v Flebant, quod cani as inique a sociis cogeret. Ciceroneinque hoc timine G. Nil acu.

20쪽

o nis PUTATIO assent ita Tullius ad amicum suum scribit Atticum se Umam ego habeo hane nequam hominem. Hilarum dico, rati cinatorem, re elientem tuum. De eo mihi V rius interpres Intiat, Chel, usque se audisse scrib t haec esse hominem eum Antonio Antonium

porro in cogendis pecuniis dictitare, pia rem mihi quaeri et a mem dem comΠrunis quaestus liberium esse missum. Non sim m alacritor o minotus neque tamen credidi: Sed certe aliquidsermonis fuit, cium invesιiga, cognosce, perspice, et nebulanem illum, iquo pacto potes, ex DIis locis amove. Hujus sermonis Valerius

auctorem Cn. Plancium nominabat. Mando ibi plane, rosum ut idea cujusvisi sit.'' Ubi verosimillinum est de Plancio Tribuno Antonii fieri mentionem cis . Postea in eadem Provincia Macedonia quaestor fuit, Pisone et Gabinio Coss. v. U. C. DCLXXXXV. cum Lucius Apuleis jus hujus Provinciae praetor erat, quique Plancium tanti iaciebat,

ut morem illum majorum qui praescribebat in parentum loco qua floribus suis praetores esse oportere, ossiciis benivolentiaque superaverit. Neque enim Luctus tantum H puleius, sed etiam tota illa provincia Macedoni a mirum eum in modum dilexit I 6 3. Ι cidebant tunc infelicissima illa tempora, eum et sceleratissimi homines, et audaces in Reni publicam, et in omnes bonos conceptam odium, in unum Ciceronem videbantur voluisse effundere, cum domus incensa Ciceronis, bona publicata, praedia diaepta sunt, ct lex de ejus exsilio fuit perlata. - Quod si ego lanci laudes enarrare vellem, hoc unum tantum commemorandum foret in Plancio tunc omnem Ciceronis salutem fuisse positam. hbssalo. nica urbs caput Macedoniae, Ciceroni tunc in calamitate sua fuit perfugium et unus Plancius custos et quasi propugnat massiduus calamitosi fuit viri. Nam omnibus proviRcialibus ornamentis commodisque depositis, totam suam quaesturam in Cicerone sus. tentando et contervando collocavit IIJ Cum enita Cicero ex

illo