Disputatio juridica inauguralis ad Orationem M. Tullii Ciceronis pro Cn Plancio [microform]

발행: 1809년

분량: 70페이지

출처: archive.org

분류: 로마

41쪽

rem occidit, frater et profecto raterni serocis ingenti non thit. immunis, siquidem praetorium ejus tribunal propter nimiam a. veritatem scopulus dicebatur Grum 4 , quare Cicero de eo hoc profert testimonium Veritatis quidem fuisse amicum, at natura non tam propensum ad misericordiam quam implicatum ad severitatem, et hinc judices severissim judices Cassiani nominabantur s). Memorandum quoque est, ab hoc oratore manasse illud cognitum proverbium, seu frequentem interrogationem cui bom. Cum enim ille perversam hominum naturam ita habebat perspectam, ut nullo majori vitio laborare homines sciret, quam avaritia, et quod nemo ad maleficium sine spe lacri atque emolumenti accedere conetur, semper, cum de homine occiso quae-Tcretur, rogabat cui bono fuisset, perire eum, de cujus nece quaerebatur, et eum caedis auctorem fuisse judicabat, cui plurimum utilitatis illa ex attulisset si,

Caussa quae rationi argumentum praebuit. Diximus de tempore, quo haec Plancii et Ia erensis caussa fuit disceptata, quosque utrimque partes ab erint patronos*aeunc ipsam caussam, quae orationi argumentum Praebuit, paucis

σso otio manni, ad C. s. aereonis Oratiouis in si Caecilium seu se

4 valerius,aximus, L. ILL C. p. o. s.

s Cicero, pro Roscis Amerino C. o. Rhram lus en notis ad oeer. --. promiton, C. a. Auream mediocritatem positam inter duo extrema, nimiam severitatem et effulam misericordiam, egregie cera- mandavit ICtus alii scraeaea, n L. VAE. f. se os . να M. ad quam Ietem doctissivium str*sit commentariam Gelliae quondam Ornacientum L. Gor 11.

42쪽

'ar Drs PUTATIO Vidimus et Plancium homirn s iisse virum, et Laterensem meiusdem audis societatem vel adversarii testimonio patroni veni, re traductaque enim eleganter adolescentia diversia in diversis Provinciis utrosque obiisse inmera; reversos, hunc Praeturam urbis, illum ribunatum plebis ossisis. Plancius equestri loco natus ad omnem illorum spem hon rum aspirabat, Ilos, propter ingenii bonitatem, an mi solertiam familiae honestatem, et in Rempublicam collata ossicia quae vel in solo servando Cicerone maxima erant censenda, suo Jure: Retere Osset.

Laterensis cum avito consulari Secore superbus, tum suis pis nimi virtutibus excellens solum sibi Iuventium nomen suffitere

putabat, cur ceteris omnibus, qui non eadem generis vetustate possent gloriari, a populo praeserretur. Quae cum ita essent, haud aliter evenire potuit quin utriqur, Cum Laterensis, tum etiam Plancius illum prensirent magistra tum, qui ad amplioris honoris gradum erat quasi adscensus, qualis quam maxime aedilitas erat Curulis. Quare, cum a annum . . DCLXXXXuIII ex veteri instituto novi creandi essent consules, tribuni, et aedile . praeter alios

quoque praeclaros viros uti fuerunt A. Plotius Silvanus , et Q. Pedius cr), Plancius et Laterensis aedilitatem ambierunt. At Laterensis et Plancius suo quisque, diversoque modo populi gratiam sibi conciliare studebant. Diversa quoque utrique fuerunt auxilia Laterensis animo elato populum sibi aedilitiam quasi deferre debere putabat dignitatem. Plancius contra non solum ipse quantum par erat, sed et in primis amici ejus populo supplica bant, aedilitatem ut capesceret. Habuit hic studia suorum l. e. Atinatum, Arpinatum, Soranorum, Casinatum Aquinatum totius que illius tractus celeberrimi Venafrani, Allifani, ardentia; Ille sania, quanta in hominibus jam laturatis honoribus esse potue

rant.

43쪽

P 4 I Dr a. 29tranti Laterensis municipes, splendidissimi uidena erant homi nes, sed tanae pauci, cum Atinatibus conferrentur. Nec solum vota illa aspera, et montuosia, et maplex, et fautri Dorum regio, se Plimcii honore ornari se augeri dignitato arbitrabatur, summoque in eum studo erat assecta verum ipse e tali Cicero non opibus, non invidiosa gratia, non potentia vix serenda, sed commemotatione ereficii, scd precibias multum asserebat appellavit enim ophilum, tribubus se submisit atque supplicavit iatro se ei osterentes, esim pollicentes rogavit. At non sic roga.vit Cicero, ut petere videretur, quia Plancius ejus erat lami- 1irris quia vicinus, sed ut quasi parenti et custodi salutis

Laterensis contra non submisse suppilicar voluit, quin splenodore, et vetustate famillae fretus. On alde ambiendum putam vit, nec cubitavit, ulli ivnes qui nobilitati faverent, qui id Pulcerrimum esse putarent, qui imaginibus, qui nominibus Ja- Ventiae gentis ducerentur eum aedilem facturi essent et Quare cum populus non judicaret in comitiis, at moveretur gratia, cederet precibus, eosque saceret aediles a quibus maxime esset ambitus,

cumque ea esset conditio liberorum Popciorum, praecipueque populi Romani, omnium gentium domini, atque victoris p suffragiis vel dare vel detrahere quod vellet cuique nihil mirum est, quod Plancius, qui et ipse per sese valeret, aedilis curulis.

factus sit 3 .

Cum igitur ex instito maiorum de singulis magistratflaus ea. tentia ferretur, et sive M. Licinius Crassus sive L. Domi.tius Ahenobarbus G. sive etiam alius consul nouci quodam

44쪽

more, et maxime ad reprimendum ambitum, subito et praeter opinionem, simul cum consularibus comitiis 6 , quae centu, riata erant, ireliquorum magistratuum haberet comitia, his ipsis consularibus comitiis Plancius omnia sustragia tulit, ac deinde et populus universus tributis comitiis suam in eum voluntatem claravit 7 quae cum audiisset Laterensis, praelatumque sibi Plancium cognovisset, communi illo humani generis laboravit vitio, invidia; Unusquisque enim suae virtutis vehemens est, et iniquus saepe existimator 8), suaque opinion se omnibus antecedere putat, atque re vera virtute ipsa non tam multi praediti esse, quam videri volunt cyb quare cum Laterensis judicaret Plancium majori laude dignum, majori virtute ornatum a populo fuisse existimatum, statim ei coepit invidere, et uti Theophrastus Alexandri rebus angebatur prosperis Io), ita quoque Laterens Planci sortunam, ut sibi odiosam deplorabat Invidiam sequebatur ira, et cum proprium sit irati cupere, a quo laesus si quam maxinriim ejus animo inurere dolorem cir), jam statim et Laterensi animus invadit, omnibus, quibus posset, Plancium assicere doloribus, omnes in eum excogitare calumnias,

imo huic ille irae, huic ille invidiae usque adeo indulsit, ut et falsiam Plancio movere accusationem non dubitaverit. Quare ut et ipse suum servaret nomen haberetque quod imaginibus suis, quod matissimo atque optimo viro patri suo responderet moris tuo Ia , et ut se maxima assectum esse injuria cuique persua.deret, Plancium non rite, sed per ambitiones et Iargitiones obtinuis CL Ernestus, in nota ad Orat pro Plancio c. o. Not. I.

II Clcero in Orat pro Plane. r. o. hiquo armo rete in Primiama nullus Cicero Orat. In Rullam C. II.

45쪽

nuisse aedilitatem clamavit. Ambitus igitur reum publice deruisti Cn. Plancium. At cum ipse huic dissidebat accusationi, ni .hj stiae calumniae tutius quasi propugnaculum afferre posse sibi videbatur, quam si judices eligeret, qui simul et testes sorent. Etenim sodalitii crimen, quod inter ambitus crimina erat gravis.simum, Plancio objeeit Laterensis. Et ho quidem Orationis Pro Plancio est argumentum, quod quo melius intelligamus, nune de crimine sodalitii separatim et enucleatius erit disserendum.

fuerim parte . Iriminum rea quae olim Romae versabantu publica iudicia unum in paucis famigeratum erat Ambitus. Cum enim ut ait Cicero, , omnia judiei am distrahendarum comrorersiarum, isu puniendorum, maleficiorum aussa essens reperta' cI . t hinc vel judicia vel euam caussae bipertitdi. erant dis ribuza. in Publica ne e et privata, illa ad universum Reipublicae statam, haec vero ad privatorum commodum maxime pertinebant f

46쪽

' P et osam crimen illud quo populi suffragia honoris adipiscendi gratia corrumpebantur, et studiosus impensiusque petebantur magistratus, quam mores legeSque Civitatis serebant, quod uno e ho Ambitus nominatur, publico judicio solebat vindicari ca, Quod quidem crimen diversis diversorum legibus sui coercitum,

quas nune ecensere omnes supervacaneum putamus, eum tantum praecipue nobis agendum sit de Sodalui crimine, quod eratam tus graviSsimum. Constabat ambitus duabus maxime partibus, prout scilicet vel in amicorum, vel in populi voluntate concilianda versaretur iuamicorum numero erant habendi omnes, qui bonam voluntatem In candidatum ostenderent, qui eum colerent, et domum ejus ventitarent, maxime vero qui sodalitatis nomine ei erant car et Iumeundi . . At vero in longam prosecto disputationem me de

Iabi, sentio, si primam sodalitatum originem enarrare velim, ea rumque apud alios populos institutionem apud alios interdicti nem recensere aggrediar Quare, ne latius ager, ea tantum attingam propius, quae ad subjectam hujus disputationis materiam videbuntur pertinere. Cert quemadmodum, multorum vocabulo rum non nisi abusu, minus honesta invaluit significatio, se etiam Sodales, sodalicas, et Sodalitium honestiori primulum sensu sunt accepta, qui deinceps etiam mansit, adeo ut ni ubi de ambitus criminis specie peculiariter usurpentur haec vocabula, per se quidem inhonestam notionem non habeant s). Festus D sodales dictos scribit, is quod una sederem essent

porum rationibus, multas multarum vocum variare significationes jam obis servavit Cicero, GN. Divem L. LII. R . . bl si a nullus, Corradus. Qui mil. Orat Ins Iri M. C. MOLIn voce Sost alis.

47쪽

pM. Id est convivarent, alii is ex suis dapibus vesci Iosita sint, alii quod inter se iistem uaderent quod utile esset Ataqui L. V ad La magnam dicit esse disserentiam inter socium et

sodalem; si enim proprie sodalis in rebus levioribus, ac saepe voluptuosis Sed cum non solum sodalis dictus sit collega, in eo Collegio, quod sacrorum caubsa, in alicujus Dei honorem constit tum est c8 p verum etiam quaestor et legatus , praetorix appellentur sodales cs , idcirco Vallae sententiae, certe sensu juris, non omnino accedo, et potius est verbis fidem habeo O . Quod si verum est, sodales dictos esse socios primorum illorum

collegiorum aurificum, architeetaruna, tinctorum, sutorum, Coin

Tiariorum, aliorumque artificum, quae Numa Romae instituisse fertur II), nullum dubium superest, quin sodalis de omni socios, in societate . sive in collegio fuerit dictum Certe ICtus Gaius, in Libro ' ad .Lege M Tabularum Ia , sodales sum inquit, qui ejusdem collegii sunt, quam Graeci aιρι-

cant Graecorum ver ἔν-- non tantum de rebus devioribus

dici, vix probatione indiget At licet sodalitatum vel Daepiat in stitutio ad optimum principio tendere videbatur finem certe non nisi generosum illud sodalitatum Graecarum et Romadarum niti

D Evant L. LV. C. 8. 8 Cicero, pro Coelio C. II de Senectute C. II. Gutherius, de Veteri Pure Pontis L. L. C. s. Donatus in lucid ad Tarit. sin L. I. C. 54. In ruteri, Face Tom. n. p. n. 32. Cel Iaa eius, Antis Rom. L. L. Sed . a. p. m. 98. No. .c9 Cice ro Hrer L. C. 37. de Orat L. IL C. 49. cio Alias quoque derivationes habet ossius, in m et in Oraso da Lys. Iterii M. Martinius, in Lex eo Philologico in voce sod a Iis. J. D. V an Lennep, Eam Ling. Graea Edit ab L. Scheis

48쪽

donNium, qui ad sublevandas res amicorum adi eras, sine ullo

restitutionis spe atri fiducia stipe Tl, graece , ον, On rein hant Is); a ''en et olli appariteriit, et 1bquens aeta iserri .ar Ostendit, privatoru:ri sol alitates sive coitioiae pleruixque is sis

Reipublicae cum perichilali, simas, tu n pernicosi,si nas Ia . Igitur an statim legi ius X l Tabularum nocturna sodalitia sunt vetita Is), et deinceps otiam perni utris legi laus prirata c)l l .gia sive sodalitates diserte sunt prola ibit I69. Postea vero cum quoquo ultimis praeserit in Republicae temporibus, vis Quaedam, .maxime contractis sodalibus ejusdem actionis et coitionis inconaitiis crat adhibita, proprio illa nona in dicebatur svilalitiurn, quae populi corruptio per tribulos sive sodales conscriptos, et decuriatos fiebat; at cum non tantum multitudine, sed iam pecun a perageretur, tam ad vim, quam ad ambitum pertinobat c 7 ωCon cribere enim crat verbu' a militare, et proprie gnificabat, novorum nailitum nomina in album inscribere, ut eorum usus esset ad depugnandum, vel in centurias redigere, ut militarent. Dein translatum est ad eos, qui ut populum corrumperent, in decurias

cis me quibus v. P. Petitus ad Lere Attic L. V. T. p. p. m. a 4ἷψ. a. c. I 4 plato, e L et . L. L. Est nariue '. 5s i. P. p. R I s. 's. cI5 Cicero de Lege L. II. C. II, 4. E. C. 'Engelbron-ner, Disput a j Libr. Cic. ron de Lege . p. 7. nota E. 16 Quas plerasque omne recenset Balduinus, in Comment ad Lere. XII. Tabb. C. 4. et a i Edid . Prine Rom. de C ri an in Thra-fatiro finis Rom. et cite Tom .p. 4 et . 95. Manutius, de Lege C. go. Ceterum de SodaliLm et Sodalitatibus cf. Cicero. pro bello C. . in F. r. ibique Abram ius. De Senectus C. a. ubi Cato abor , e primum semper habuisse fodiaes, ait, eis quaestore, sodalitates constitutas, et in acris i is magna matris acceptas M. sare Gulabatur cum sodaliὴus ad quem locum f. interpretes. Nn ea vias, in lare ita nee so diris.

OD Sigonius, de Iudiciis iam Cis aQ. ad Legem Licia iani.

49쪽

elestribunt, ut, quid singulis daturi sint, pronuntient cr8, 1 euri gare autem proprie significabat in decurias redigere, quod erat inturnas decem equitum referre I9): deinde translatum est ad Onani ut ordinum, in primis ad senatorum, nomina in tabulas sive album annotanda, unde et postea hoc verbum usurpari coeptum est de iis, qui coitiones sacerent, et ita OΠgregarentur in quemqdam ordinem, ut eorum fieret descripcio, quo facilius tribus largutione corrumperent uo . Atqui et OnscrjPtionem, et idecurati

nem partes criminis Malitii fuisse, id vero ex oratione pro Plan.cio cui abunde coistat se Decurimis inquit Cicero rι-bulium, descriptio populi. Uragia largitione devincta, severitatem senatus, et bonorum omnium im ac dolorem excitarunt.

Haec doce, haec profer, huc incumba La/erensis, decuriasse Plancium, es nycripsisse , sequestrem fuisse , pronunitasse, disi Ueret insia, si tu doce sequestrem fuisse, Largitum esse, conscripsisse, tribules decuria sPLAt quamquam hae praecipuae erant criminis sodalitii partes, tamen Plancius a Laterensi accusiatus quoque videtur fuisse de catarupto a se per sequestres et divisores populo, quod proprium erat ambitus . cujus tu tribus nam sic Laterensem alloquitur Cicero venditorem, et corruptorem, et sequestrem Plancium fuisse

elamitas caa Erant enim sequestres cs39, apud quos depo-

ig Cf. Cicero, Verr. I. C. ult. Post Resiit ad Quirit. C. s. Pro Sextio C. 5 ibique interpreter Ernestus, in clave Otar in Indici Latin in oc conscribere et defcribere. cap Vossius, in E molor in oce Decuri aret c Manutius, tu notis a Ciceron Orat. pro Sextio C. s. et ad oeer. 's. aer seu Fratr. L. H. s. s. Ernestus, in laxa tu Indi . Latin in oce decuriare et decuria. stio Cat. 8. 19. his Manutius. sta Cicero, pro Plancio C. 6, 18, 9. as Notiones equestri Oecurrunt una apud Gellium Nod . it. L. Axi tili altera pud Modestinum , in L. IIo. Her .

50쪽

nebatur pecunia: Nam non prius dabatur pecunia testibus, sudis ethus, aliisve, qui corrumpebantur, quam executi essent, quo, promissierant; ideoque tamdiu apud sequestros res litigiosa deponebatur ca ). Et hinc etiam illi qui aliquid promiserant, proprio verbo dicebantur pro nunciasβ 25 . Divisores vero in comitiis populum in tribus aut classes, centuriasve dividebant, ad suffragia ferenda, et sic singulis civibus, cum quis largicione in populum uteretur, pecuniam in sua tribu dispertirentur. Habebat enim unaquaeque libus suum divisorem ca6 , et quamquam illa ipsa divisio per se non turpis res fuerit, cum tamen per hos divisores commodissime suffragia corrumperentur, eorum nomen con

quam vocis origines a JCto traditas caussantes. Sed operae pretium

eSt, conferre erui una, ad Virgilii meta L. XI. s. 33. qui diligenter vocis vim perit , quam Servi expianationem, suffragio Orroboratam videas Heynei, viri illustris ad eundem Deutra Maronis eximiae edit eius T. III. p. m. 402. Sed vide tamen ron ovium, ad Tae. Ann. L. III. C. I. Sc multing, ad Dict L. IIo de Verb. sum ibique conf. mallen burgii, viri elegantis et accuratae doctrinae annotationem p. I. Duplex autem vocis hujus occurrit significatus. a P. Pro viro hono dicitiir, qui rem litigiosium cistodit. ' Pro

eo, qui simul arbiter est electus id quod frequenter factitari solitum

testis addicit Plautus, in Rudente A. m. c. 3.ν1 GS. f. quoque H puleiu S, examorph. L. n. exrr et LX ante medium ibique E Lmen hors et I L. Conradi, uti M . ad Gallium M'. Att.L. XX. C P. Fortasse tamen, omnium verissime ro γαια duxeris, unde δικασM Laconica forma oιαστηρ his C equester quae

quidem notati maxime sese probaverat Menaglo JCto perillustri, quem vides Amoen. Iur. Gν. C. XXXIX. s. m. 347, 348. sto Graevius, ad oeum Ciceronis pro Cluanti C. s. inrece quo seque Stro cus Cicero, pro Guentio C. 9. Verri ZZ. cisto. Suetonius in Caesare C. 9 ibique interpretes et Manutius, ad Cicer Est ad

Ru Fratri L. II. p. s. Ernestus, m clam in adici Latio inma pronuntiare.

casia cicero, in Verrin, L. C. 4.

SEARCH

MENU NAVIGATION