장음표시 사용
121쪽
dilemma tam firmum non esSe, quam prima facie Videatur .... CC enim a rati CuiuSvis criminis. Est, ubi POSSi Connivere, quamdiu Crimen non est Pertum; Stubi non possis . . . . Ut inter duo illa non inquirere quod nesci et punire quod Cis, Sit medium punire quod Scis et quod scire te alii sciunt. Sane dispar est ratio SuPCrstitiosi et facinorosi. Utrosque poena dignos Censuit Tra-janus, Sed credidit posse conniUeri in iiS, qui sola Superstitione laborant, non item posse in facinoroSi S. Quia, ut ait arcianus jurisconsultus, naandati CaVetur ut praeside sacrilegos, latroneS, Plagiario Conquirant, et
prout quisque deliquerit in eum animadvertant. Quicum illud Vlpiani consentit Convenit bono et gravi praesidi Curare ut Pacata atque quieta provincia sit; et debet malos homines Conquirere. His legibus excipi possunt SuperStitiosi, qui Solum opinione peccant. Sic ille. Multo vehementior ube: La rhetorique de Tertullien 'echaus se et 'empori tro facilement ces antitheses 'ecole oti se lait tropisouvent te Mugueux et subtilorateu tombent ici a fauκ. V )Longe aliter vir, et PS doctrina haud parum illustris.
122쪽
t Renan es Evangite li. SI. - Γli. olle Revue icheolog illuc: 1876 l oui 3 Q3l3. 444 Sq. II ac non innino iecte assi riuat vir loctissimus. Profecto enim ut ex 'linii epistula colligitur, jam antea Cognitiones le Christianis habitae erant et illae qui leni ex legibus ante ei latis. Quod nisi ita esset quoniodo Plinius eos leni ob unani Christiani noluinis consesSionein aninare potuit, rescriPto Trajani nondum accepto 4sr Allarii l. 9p. 59 sqq.
123쪽
der That urde bal genu dies legale Haiadhabe uinaSSloSen Uersolgungen enuteti, un es lassi sicli egreisen, enn die Christlichen Apologeten vom tand-punkte innerster Selbstberechtigun thre religiose Dogma' gegenube de Forderunge de Romischen Rechts- Siaates mi ausserater Erbitterun sicli gege da Trajanische Edic aussprachen. V )Hae quantum inter se disserant quis non videt Aliis Tertullianus suo jure aliis injuria Trajani reScriptum videtur reprehendisse, aut saliena inconstantiam illi inimerito
objeciSSC. At haud scio an aliqua tamen ratione haec inter se comPoni possint, Si Cum acutissimo viro Arnoldo statuamus ob mutatam sensim judiciorum formam Tertullianum Trajani Caesaris rescriptum non jam plane intelleXiSSe. Cum enim, ut suse demonstrat Geth, ηhantiquitus Romae sere viguisset illud: ubi non est accusator, ibi non est reuS, ' Sensim tamen cum ob increscentem imperii magnitudinem, tum ob delictorum crebritatem, ob odium denique, idque haud immeritum, quo delatores Saepe conflagrabant, haec judiciorum ratio ita mutata est, ut in die acCuSator non Xpectari sed quaeri, immo ut tandem ab ipsis magistratibus in maleficos homine inquiri coeptum sit. Quod, cum initio quidem rarius fieret, o - ut sere
solet requentius factum, Tertulliani aetate si e initio saeculi II post Christum natum jam ita in consuetudinem
124쪽
Io8 Verterat, ut in Capitalibus causis, antiquum judiciorum morem Paene Xpulisset. Quod patet X notissimo Ulpiani qui Tertulliano fere aequalis erat loco: Congruit bono et gravi praesidi ut pacata et quieta Sit provincia quam Egit . . . . t SacrilegoS, latroneS, PlagiarioS, ures Conquirere debet et prout quisque deliquerit in eum animadvertere. V Qua in re Cum Tertulliano egregie Con- Sentit, qui post acerbe reprehensum Trajani rescriptum ita pergit: Latronibu VCStigandis per universas provincias militaris statio sortitur in reos majestatis et publicoS hostes omnis homo miles est ad socios Consociosque inquisitio extenditur V )Unde recte mihi videtur posse colligi aetate illa in omnes homine vere facinorosos, qui capitali supplicio digni esSent, a magistratibus esse inquisitum; quare non injuria Tertullianus inserebat: quid temetipSam CCnSura circumUeni : Si damnas, cur non et inquiri s Si non inquiri cur non et absolvis Trajani Vero aetate res nondum ita Se habebat. Qui primum quidem ipse ab omni tali inquisitione haud Parum abhorrebat, Cum eandem et delatoribus multum favere intellegeret, quo quanto odio habuerit e Panegyrico in facile intellegitur, et minime ignoraret, quantum ab antiquis Romanorum moribus illa judiciorum forma
Accedit, quod uti e multis linii ad Trajanum epistulis issicitur Bithynia provincia factionibus et
inpiati Ibit,io VII te officio procons. Dig. I, 8, 3. - Tertuli. Pol C. 2. - an C. 4.' Cfr. T. 33 s l. 6 sit. 8 s l. II et C. ex quibus intellegitur quam multae et variae turbae in provincia suerint.
125쪽
istimabat. Quare non ideo Trajanus Christianos conquirendo esse negaUit, quod omnino innoXios eos haberet, Sed quia putabat minore provinciae incommodo Christianos aliquot impunito latere, quam omnes Conquiri. Quar Suo quidem jure Tertullianus in rescripto constantiam desiderari Con
tendit, ipsi vero Trajano animi discordiam immerito objecit. )
Sc o hoc altero Tertulliani errore novum pro rescripti αυθεντία argumentum duci posse non difficile intellegitur. Quae cum ita sint libri huius Cum universi tum vero epistularum quae de Christianorum Causa Acriptae sunt αυθεντία firmis argumenti Videtur defensa et stabilita. Neque tamen is ego sum qui negem in utriuRque Pistulis quae hoc libro continentur non pauca elocutionis neglegentias, non paucos item dissiciliore loco inveniri.
sed ea cum viro doctissimo Schaedet, a quo in aliis longe dissentio Cum inde orta Xistimo quod non ipse Plinius librum videtur edidisse, tum inde quod tot tantaque quae ad aetati illius historiam et instituta spectant aut
plane ut magnam Saltem artem nobi ignota sunt.
y Omnia illa ex Arnoldi commentatione mutuatus sum cluare loctissimo vir dehitas Iratia Vo. Videtur nim Plinius aut in Ibit laynia, aut vix Rcimam reversuR, libro necdum edito hiisse. Quod prae ei tim ex eo efficitur luod ne in id timiςhuiu libri epi tuli instantis reditus menti fit, et ex tituli I 'liniani nullum eum post legationem honorem gessisse intellegitur Librum illitur libertus sorte aut amicu ediderit, qui hic illic non pauca mutavit interpolavit etiam, non tanta autem diligentia quanta Plinius alio ad familiares libros
126쪽
IIo Ceterum plurima quoque menda cunius, qui librum propagavit, codici vitiis originem ducere ultro concedet, quicumque haec Cobet nostri verba secum perpenderit: Nullus Superest liber manuscriptus quantumvis antiquu et integer, qui non sit passim et vitiosis scripturis Commaculatus et lacunis hians et alienis additamentis interpolatus optimus ille est, qui minimis urgetur.'' )
3 Cohet Variae Lectiones Praefatio P. XXIII.
127쪽
DE CODICE EO DLEIANO AB E. G. MARDY
NUPER MEPERTO. )Quum de argumenti disputarem, quibus Epistularum Plinii et Trajanii αυθεντία demonstratur, codicem hunc
Bodleianum verbo commemoravi, a . . . . Hardb nuper inventum, de quo Cum l. uberius disserere nollem, ea, quae ibi praetermisi hoc loco paucis Xponenda esse duXi.
Qui liber partim impressus, partim manuRCri Ptus, ut Supra jam significavi, haec Continet 10. Editionem Beroaldi 498, quae Xhibebat ovIucSmmem ad familiares librorum epistulas eo tempore Cognitas. 29. Editionem Avantii 3o i. e. Epistulas Plinii et Tra-jani ab Ep. 4 - ad finem d. ellianae.)3 Praeterea manuscripta addita erant ea, quae in aliis omnibus editionibus ante Aldinam so8 desiderabantur a. Epistul. VIII 8 3-VIII 48, II et IX ')b Epistulae Plinii et Trajani ab I vel pol. 4, nam prima pagina desideratur - Ed Keil in Porro tam par impreSSa, quam ea quae manuscripta St, ab altera
128쪽
quadam manu in margine adnotata est. Priorem manum Harii vocat , alteram P. Inscriptio autem ad finem libri legitur haec: Hae Plinii Junioris pistulae ex vetustissimo Xemplari
Parisiensi et restitutae et emendatae sunt opera et industri Joannis jucundi praestantissimi architecti hominis
imprimi antiquarii. VEX verbis initio libri appositis efficitur librum illum
Cum hisce jam a Conseramus quae apud asson invita Plinii leguntur. - . . . . Cuius Editionis croatilinae annici 498 exemplar nobis amicti maria communicavit quo Plinii epistolae e vetustissimo Xomplari Parisiensi Μ nempe et restitutae et emendata sunt opera et industri Joannis Jucundi praestantissimi Architecti homini in primis Antiquarii uti notam ad calcem sertur. Et quidem cum in edito post haec Ep. 8 Lib. II in rcccnt Edito verba navium patienRV notetur Codicem hi mutilum esse,' adduntur in eodem eYemplari SS. Ceterae qua desunt se pistolae, quaeque in recentioribus Editionibus ad XIX Ep. Usque reperiuntur' ).i Hatily l. V . 99. v C. Plinii Secti ii ii Juitioris vita ordine claronologico digeAta. Ad annum Christi io ' . . LXXXVII. u. tertia auctior praefixa ditioni Panegyrici liniani quani curavit Ioannes Arnigenius AmStel. 738.
129쪽
Quia autem liber ille multis locus aut cum sola priore editione Alclina Iso8 consentit aut nonnumquam ab ipsa et ab alii omnibu ita discrepat, ut satis manifesto appareat, libri huius lectiones m potiu quam ab impreSSO Xemplo esse derivatas ) et Cum demum et Chartae ratio et litterarum cum hisce bene Concordet, quippe quaesit omnino similis et chartae et scripturae, qua viri docti in Italia ea aetate solebant uti), haud sine magna veritatis specie demonstravit Hardy:itim artem illam libri manuscriptam antiquissimum CSSO sontem earum PiRtularum quas Contineat, cum it derivata aut e codice illo Parisino, aut ex ipsius Jucundi apographo.2R. Nota quae in margine legantur item ex Jucundiapographo SA descriptas. 3 ' Totum illum librum ab Aldo edendo Plinio esse adhibitum ), immo sorte e ipso primum, quod UOCRnt,eXempla typographicum esse XPressum ).
pauca sive ex ProPriis sive aliorum doctoruna viroriim conjecturis, Rive etiam ex codice Parisino, piem hiennio UR amocenico accepit, mutata esse videantur.
130쪽
II4 Haud scio an illud uerit inter se illa alia volumina
CPiStolarum. . . . Partim impressa quidem , sed cum antiquis collat eXemplaribuRV, quae Aldus sibi a Jucundo Venetias transmissa AS affirmat ) Operae pretium fuerit hoc loco nonnullas e variis lectionibus subjicere. B primam manum Lalteram designat.)T. 23, Ed Keil Alidru: Prusenses omine balineum habent et sordidum et vetus. Id itaque indulgentia tua restituere desiderant. Ego tamen aestimans novum fieri debere, videris mihi desiderio eorum indulgere POSSC. VKeil lacunam indicat post aestim inS. 6 sordidum Vetus Itaque tamen aestimamus novum fieri, quod videris mihi desiderio eorum indulger POSSC.
Unde Hardy, qui apographo illo usus est: Idque tam in utile aestimant ut novum fieri debeat quod videris mihi desiderio eorum
quod recte videtur recepisse Hardy). T. 78 2 PantiuS: Plures enim et quanto infirmiores erunt idem fiduciam diligentiae tuae habeo. y addidit post idem ' sepetent ' quod jam conjecerat Heroaldus et recepit cil) Aldus: Plures enim tanto magis eadem requirent quanto infirmiores erunt. Tibi eam fiduciam diligentiae habeo cet.