장음표시 사용
281쪽
a18 CAp. V. DE CONVENTIONE num conveniendi modo coemtionem fec in utrum maritus , an uxor, an uterque Vi deo inter viros doctos non convenire Equidem Servius I. Georg. ad vers. Neque Abigene ' rum,4 Isidorus IV Originum a. n.3o mari tumo uxorem in coemtione se invicem emi se docent, tradit Boethius in Top. Cic. a. ex Ulpiano maritumo uxorem sese in eoemen do invicem interrogasse. Inde plerique in eam
sententiam Concellerunt, ut mutuis venditio nibus nec emtione, sed quia alter alterum eme ret, coemtione hunc in manum conveniendit
modum peractum esse existimarent. Anto Aug. d. u.p. Iasea Conanus VII comm. 3. Janus a Costa adRubr. A. d. Nupt. Hotomannus iini coemtio Palaeotus d. Misiis. IV, a Didacus Alleserra, Pictionibin juris c. I. v. Gregor. NaZianZenus carmine virginitatis, Chrysostom in Matth. Homit 7 . locis3 3 ad . scriptis. Contra Alexander ab Alex. II. Geny. Dier. s. auctoritate Varronis apud Nonium e. XII. f. F. putat unum assem uxorem marito
emendi causa dedisse, quaseimaginaria emtio.
ne bispo umquaesivisset,is dubitat ad Ale
xandrum d. I. iraquellus, an maritus uxorem coemerit intra sacra nuptialia,sicut pon sa maritum tum coemeret. Et sane si ea,quae supra transscripsit loca Ciceronis I. d. Oratori 11.4 oratione pro Muraena e XII de mulieribus, quae emtionea fecissent, &Cajaeap-
282쪽
IN MANUM COEMTIONE. a pellarentur Virgilii I Georg. v.3 . de genero, quem sibi Tethys emit; Nonii d. e.XII de aue marito emendi causa dato Euripidis demarito divitiarum excessit emto, ad Coemtionem, qua UXor Viro in manum convenisset, salva juris analogia atque ratione conventi ni in manum relatori possent, dicendum omnino foret, maritum fuisse in coemtioneamtum, uxore patre aut tutore auctore verbis Ciceronis coemtionem fecisse. D nique alii aere ac libra uxorem coemtam opinantur. Dionys Gothust ad Ulp. r. XI. credibile Brisbia. δε Risu Nugit putat, Oe- sonem imaginariis venditionibus peractam ut adopthnem, quem sequitur Strauch. de jure Maritorum in Uxor Sect3. . I . eoque facit inscriptio Patavina, qua maritus uxorem ςoemisse memoratur. Vad Sophocles apud Stobaeum Serm. loco supras 3 adducto. g. XV.
Monuimus supra g. . emtio. An sese invi- nemo venditionem sive coem em'merint,
itonem nihil habuisse mancipationi simile, Ad solo consensu persectam, licet ad ejus impletionem mancipatio tanquam legitima traditio ad essectum consequendi dominii ex jure Quiritium adhibita fuerit. Dictum quo que praec coemtionis rationem hodie omnino non liquere. Coemtione in manum uxores convenisseignificavit Cicero oratio-
283쪽
sa CAP. V. DE CONVENTIONE ne pro Flacco c. 3ή formams ritum coemti ius haud exposuit, nec apud Cic. d. Orator. I .in oratione pro Muraena c. XII est quicquam ad coemtionis tanquam conventionis in manum modum pertinens. Videtur ex verbo coemtionis sine auctore, certe reci
mantibus juris regulis intulisse Servius L. G ota sese invicem emissae, nec sibi prorsus IV meid constat Servius, ubi non coemisse se m ritumin uxorem , sed utrinque inter se quin coemtionem fecisse scripsit aliud enim festi
vicem emere, aliud inter se utrinque coemtionem facere. Quatenus enim emtio utriusque consensi constat& perficitur, eatenus maritus & uxors haec quidem, tutoribus a ctoribus,contractum coemtionis inter se perfecisse dici possinat. Neque Boethius mutuis emtionibus & venditionibus coemtionem peractam docuit, saltem in coemendo ei vicem interrogasse ex Ulpiano indidavit Neque apparet idonea ratio, quo fine .ss hi uxor maritum potuerit coemisse, Cum exrecta uris analogia omnino concedendum sic, solam uxorem tutoribus auctoribus mancipatam, amarito mancipio acceptam fuisse. Sola enim uxor viro in manum convenit, i que ejus mancipio fuit contra nunquam vir uxori in manum convenire,inque uxoris manu mancipioque esse potuit 'deoque eru
ditorum sententiae de mutuis venditionibus mariti
284쪽
IN MANUM COEMTIONE agrinaritid uxoris , aut de emtione selius mariti admitti non potest, nisi rationem conventi inis in manum omnisque inde pendentisi triae potestatis emedius marito, cujus inmanu uxor, assertos, velimus subvertere.
Video mihi paulisper excu In Coem n tienda esse ea loca, omoesuperim nullae mutilae s. La Os adscripsi, quibus viri 'ηφῆ docti aut mutuas in coemtione emtiones venditiones, aut emtionem lius maritias Bruxerunt. De duobus locis Ciceronis,unod Orator Lyci, altero oratione pro Muraena c. XII aliqua tetigis et in e Coemtionem facere est coemer sicuti nexum mancipiumque facere mancipareo nexu tradere. Qu' pacto igitur uxor coemtionem faceret, e CΟ- emere maritum, ter mancipationem sive legitimam traditionem tanquam Coemtionis implementum mancipio accipere potuit, quam ipsam constat, atque omnes confite tur, per coemtionem in viri manu mancipi me esse coepisse Θ Quapropter cum juris i eio certa atque indubitata restagetur, quo minus in hoc conveniendi in manum modo mulieres coemtionem fecisse sive maritos coemisse existimemus, necesse omnino est, ut Ciceronem dicamus de alia coemtione a que illa, qua uxores viris in manum Convenerunt, sensisse. De iis, quae Virgilio I. .
285쪽
23 CAP. V. DE CONVENTIONE de genero, quem sibi Tethys emit ex Nonio Marcello c. ML s. so de tribus assibus, quos nubentes lege Romana ad maritum venientes solerent serre, atque unum, quem in manu tenerent, tanquam emendi causa marito dare denique quae ex Gregorio NaZia Zeno, Euripide, Sophocles Chrysostomo, Isidoro eam in rem afferuntur, in universum sic censeo: Moris fuisse apud Romanos in vuLgata uxoris ducendae ratione, ut novae nupta tres assesad maritum ferre, & unum, quem in manu tenerent, marito emendi causa dare solerent, eaque omnia, quae de tribus assibus ex Varrone scriptum reliquit Nonius, Ion admodum conventionis in manum,puta coem- tionem, sed adritus nuptiarum pertinere Loquitur enim de quibusvis nubentibus Varro, & ritu nuptiarum sidorus, praeterea E a dici maritum, DIvENDI puellas, etiam innuptiis sine in manum conventione initis, timproprie tamen Sc peradusionem, quasi osse donatio ante nuptia semilitudimem quandam referant sis emtionis venditionisque siue commutationis. Eoque sensu dixit apud Euripidem Medea opistet divitiarum excessumararum emere, eleganter Chrysostomus dilecunia statim possessionam magnitudo is supe lectilium quaeritur. ID QFASI FICU
286쪽
diligenitru perscrutuntur, Q ASI VENDENrTES ET EΜENTES uxores viri ducunt;
Isidorus praecedente in nuptiis donatione vi dotem uxorum secutam , ct maritum , uxorem seinvicem emisse, quae omnia ad conventionem in manum mancipationem per aes& libram, quae toto tam ingentes peperit patriae potestatis effectus, nihil omnino attinebant. Denique nihil impedit, quo hausemendi verbum apud Virgilium I. Georg. pro
Ibmm accipiamus emere enim, quod nunc est mercari, antiqui accipiebant pro sumere, verbis Festi in emere Interim inanissima sunt haec Isidori commenta maritum uxorem se invicem coemisse, ne videretur ancilla, i deque esse, ut praecedente donatione viri, is . queretur dos uxoris, quibus etiam motus Julianus Floridus adluidum Metum V. p. νώ. ut existimaret, diuic malo, ne uxores maritis tanquam ancillae deditae essent,ut obviam ir tur, coemtionem adhibitam inter reliqua, ptiarum solennia Sed qua ratione uxor sive Ea,quae in manum simul,live quae in matrimo nium tantum convenit, marito ancilla fieri potuit Nusquam enim apud veteres tale
quicquam proditum legimus, &, si ancilla fieret, quomodo coemtio impedire potuit, quominus fieret Sane uxores, quae in manum convenerant, sive farre, coemtione, isu in mancipio esse coeperunt tantum abest, utris coem-
287쪽
Coemtio est erit, ne in mancipio essent. Sed pudet his amplius immorari nugis. s. XVII.
Rogationes in Probavimus, in conveniendi emtione in manum modo per coemtio nem uxores per aesin libram suisse mancipatas, scut in adoptione per aes libram evenit, in manu mancipioque Viri esse coepisse. Addit Boethius in Top. Cic. Lib. a. eo, quem cap. a. g. si transscripsimus, loco, Rogationis formulam in coemtione intervenire solitam. Sele in coemendo, inquit, invicem interrogabant. I ITA AN, VLIER SIBI MA' TERFAΜILIA ESSE VELLE Τ ILLA MSPONDEBAT VELLE ITE ΜULIER INTERROGABAT AN VIR SIBI PATERFA-ΜILIAS ESSE VELLET ILLE RESPONDEBAT VELLE. Et ut eo minus de isthaerogatione dubitetur, testatur, eam solennit tem Ulpianum in institutis suis exposuisse. Sane illud accredi Boethio omnino par est. Sed res dissicultate non caret. In adoptione in specie mancipationem liberorum adhibitam constat, nec rogatione opus fuisse notat Noodi. ad . d. do . quia liberi erant in Potestate, quos occidere, nec minus vendere,in mancipare poterat. In Arrogatione
uina rogatione opus erat Una ad populum, cujus
288쪽
cujus formula apud Gellium v. N. VELITIS
IUBEATIS FIRITES, UT LUCIUS IT VS VALERI v LUCIO TITIO TAΜ IURE LEGE SIBI FILIUS SIET, QUAM SI EX EO PATRE AG ATRE FAΜILIAS EIVS Ἀ-TUS ESSET, Ua IQVE EI VITAE NEC IMQUE IN EO POTESTAS SIT, UTI PATRIENDO FILIO EST. IIAE UTI DIXI, ITA
VOS VIRI TE ROGO. Similis formula in arrogatione nepotis . . . Arist. Rationem adduntNoodia f. d. Adopt.p. . Torrentius ad Suet in Aug. c. ω quia civis Romanus non poterat statum, sine populi Consensu,mutare. Altera rogatione ad eum, qui arrogatu qualis Formula apud Cic. Oro
pro Domo, Avaeo RNE ESSES, UT IN T,S FONTEIUS VITAE NECISQUE POT STATE HABERET UT IN FILIO,
tertia ad eum, qui arrogabat, ut est apud Caium in L. II. d. MUL AN VELIT EVM
arrogari non potuisse V . Er. VIII, Noodci V. d. Adopt. Rationem suggerit Gellius v. v. quoniam cum foeminis nuda comitiorum communio est, ct tutoribus in pupidos tantam esse auctoritatem, potestatem υτ non es, ut caput liberum ei suae commissum alimae diti ni subjiciam. Verum ad coemtionem In QN, quaepatre auctore, cujus in potestate
289쪽
gatione, eadem, qua in adoptione potuit Procedere. Mirum autem videatur, quod et Ogationis ad matremfamilias, quae mancipatur, quasi adoptatur,in a an emfamilias. qui ancipio accipit inuali adoptat, incO- emtione intervenire solitae meminerit Bo- Ethius, si ea in adoptione in specie non fuit opus ex ratione Noodiit, quod liberos in po- testate parens occidere nec minus vendero potuerit. Sed tamen nihil obstat, quo minus in coemtione & mancipatione uxorum fieriirogatio potuerit, posteaquam in emancipa .tione & adoptione in specie obtinuit, ut invi tus emancipari nemo possit Paulus a Sent. V.
g. s. ibique Schulting. Utque si a patre in adoptionem dentur, in his utriusque arbitrium spectandum sit, vel consentiendo vel non contradicendo, adeoque hactenus a vetustissimo rigidoque jure quo libera e lege Romuli patri liberos vendendi potestas erat,
recessum, notante Bachovio ad τοι πρῶτα λ aD. In ea, quae sitae potestatis erat,4 coemtione tutoribus auctoribus in manum convenit, quod fieri potuisse diserte docuit Cic. pro Hacco .3. Res majorem dubitationem habet, quomodo sive mancipatio sive rogatio potuerit adhiberi. Quo pacto enim manci-Pari potuit, quae non in alacrius mancipio,sed
ici mancipii fuit cum liber hon Maestimati
290쪽
IN NANUM COEΜTIONE.nem non recipiat L. 7.1d. 0 I A. Et licet se venundari patiatur, venditio nulla, sit, nisi qui casus plane singularis atque limita-, ius major viginti annis ad pretium participandum sese emtori ignoranti venundari pa
sussit . . fide jure personam ibique Ianus a
Costa porro, ut ex Gellio v. N. habuimus,m toribus in pupillos tanta auctoritas tot istas non fuerit, ut caput liberum alienae ditioni subjicerent. meque est, ut arrogationem hie comminiscamur neque enim adrogarit potuit foemina in comitiis per trinas rogationes,utpote quorum nulla eidem fuit comm :nio. Neque usquam proditum est, arroga-iὼone uxores in manum convenisse. Sed quid in Conventione in manum, quae erat capitis diminutio, haereo uxorem se ipsam capite deminuisse, haud obscure innuit Cic. Top. IV. ct Boeth in Τυ Cic. coemtione tutoribus auctoribus lin manum convenisse probat Cic. orat pro Flacco c. 3 . quare, si coemtio per mancipationem, aes clibram fuit expedita, quod lupra I.6 ex bonis auctoribus confirm vimus, si in eadem rogationes intervenerunt,
non quidem ad populum incomitiis, sed ad patrem matremfamilias, ut ex Ulpianor fert Boethius, dubitari amplius non potest
nec debet, uxores coemtione tutoribus a 'ctoribus, intervenientibus rogationibus, ma-