Festum pentecostes anno MDCCCXXXIV. in Academia Tubingensi pie celebrandum publico nomine indicit Facultatis EvangelicoTheologicae Collegium, interprete D. Ferdinando Christiano Baur Comparatur Eusebius Caesariensis, historiae ecclesiasticae parens,

21쪽

eolligendi et in unum conserendi, quae posterorum ne Hria digna videri possent, adeo ut uterque non modo ampliore scribendae historiae emitatione, sed multo majore etiam rerum, quarum notitiam Hibebant, copia asos omnes, qui ante ipsos res gestas scribere conati sunt, Operaret Herodotus ad comparandam rem scribendarum cognitionem, longa ut constat itinera secit Eusebius ut

aevi illius ratio serebat, eam ex libris potissimum hausit, quorum larga iam tum copia ei sui. Ut quo autem suis

auxiliis eodem modo usus est, et opem eorum plenissimam rerum omnium, quae illis temporibus memoratu dignae erant, comitionem exhibent. Quanta cura Eus bius veterum scriptorum monumenta servaverit, operis maximam partem ex veteriam librorum fragmentis, ut ita dicam, conglutinati indoles docet, sed ipse etiam in prooemio operis hoc sibi curae praecipue Misse testatur. μα

nomas, Alexanditae, Antio tuae et Ilerofiolymae successerunt, Per totum Pus II, 24 IlI, I. . t. q. 5. 21. 2. 34.

36. IV, 3. 4. z. aa. usque a snem libri vis saeta ab E sebio commemoratio, non eo sol uin omnis, ut temporum s Hes notaretur, sed etiam ut intelligeretur, historiam hane unia Veriam es, initanam ecclesiam complecti vello quatuor enim illae episcopo uni sedes universae ecclesiae capita erant. Iil de by oos e

22쪽

ἐασομψαι ---ο rati. Factum est ita, ut post interi-- cinnium sere prioris aevi monuiuentoriam scriptoruni horum opera tanti aestinianda sint, quanti nulla sere alia scriptoris historicorum opera. Quam manca et tenuis nostra antiquissiniorum temporum notitia esset, siler doto careremus, quantamque nunquam satis deplorandam

jacturam serissemus deperdito Eusebii libro, unic ado lescentis Mesiae tristiano teste Ita hac quoque in rosui tantum similia Mint scriptorum lioriun opera. C a p. II. De historio utriusque scrotoris itari

De historica Eusebii auctoritate, de fontium, quibus usus est, natura et pretio, et de fide ejus inde aestima da complures nostra quaesiveriint aetate D. Quam per

Primus nostra aetate historiam usebii fidem singulari libello ae miliori submisit examni a quo Moellerus D MOEusebii in rebus chrisi torum e reandis Hala ista Existhio libellus etiam in libro periodie a Staeumino et Taschirn

ro edito Archi su alie und neue Hirchengeschichte T. III. I. P. 3 - 36. Praeter cellerum, qui rem suam ita egit, ut nunc quoque suo jure principem obtineat locum, nominandi

23쪽

tractatam ab aliis quaestionem quamquam retraeiare laanimo nobis in sit, non tamen morsiis in nostru irae causa migenda a nobis est ΝΟ enim silentio eam transeamus, iam judiciis illis de Herodoto et Eusebio per inde vulgatis, monemur. Vix alios hisenias hiri coriini acriptorum in numero duumviros, de quorum lustorica

sunt . . . anzius, De Eusebio caes fimisi, ini-- ecclesiastica scriptore ejusque fide historica recte aestha da dissertatio historie, ecclesiastica. 1enae 3 i5. Pars prior. Agitur in hac parte inprimis de rebus ad ita Eusebii pertinentibus, et de sontibus quibus usus est, de historica ejussa pari posteriore agendum orat, ad hunc usque diem no dum edita . . A. v e a me rua, De Eusebii auctoritato et stadiplomatica Gott. 826. neuter datilius, De sontibus historiae eclosiasticae Eusebianae Londini Gottiorum 826. Cis. de hoc libello Heinichonium in editione his t. eci us Lips. 13a . . I. Praef. p. I. Novissime niens tra Disp. isti

uises de sontibus, ex quibus historiae ecclesiasticae opus Mis. sit Eusa biu, Pamphili, et de ratione, qua iis usus est Traieeuaa Rhenum 1833 pleraque ab aliis exposita collegit. De in

xum ante hos diei scriptores, qui quaestionem hanc eo impensius traetandam sibi sumsisse videntur quo diutius neglecta esset, circa Eusebium studiis eis Dangium . . . . I . Ceterum, quod supra jam monendum erat, hoc inprimis loco

monitum Him, quaestionem nouam in solam elin historiae totoue , eo sima in lauta eius do Hic istamini veram.

24쪽

- 45 iam sinum percrebuerit saliuia erodoto jam v teribus quilaudam crimini initimi est, adulteratam esse ab eo in opere ejus historico historis veritatem innutu ris sibinis et mendaciis, ' suspectaeque admodum fidei scriptor a plurimis ad nostram usque, aetatem habebatur, donec amplissima, quae nostris potissimum diebus undique comparata est, rerum inprimis .eographicarum notutia eo majorem fides ejus et integritati adderet laudem.

Eandem judicii acerbitatem Eusebii etiam sistorica Mes

operta est, quamquam nullo non tempore summis lamdibus ecclesiastica ejus historia celebraretur. Unum sus ficiat bio nominare mami nominis virum Josephum Scaligerum, cui nullus ecclesiasticoram veterum plura en ta in staptis suis reliqvisse videbatur, nullius miro

hodie extare haluesnationes D. Quae quo pectent jussirio,

- meneli Tribaer. o. r. se velemm testimonia pro Elissebio abi. Valesio collecta H. E. ed. Heinich. p. XCIII mel

lorum l. l. in Staeudlini et Esci, Arch. T. III p. 6o. Da Eium l. l. p. B. Moshomius etiam de Eusebio judicavit ,,Nonis erat vir honus, qui aliorum dicta ponderabat. Consarcina

bat, quae; poterat, iudies aliis resisto. Testes sunt sutilissimae, quas habet, narrationes '' As a u. E. perum p. admum vos. l. p. a . Aeerlin do Eusebio iudiei haud raro D sustiZecim Corale

25쪽

ti promtu est. Quam multa inveniantur in utriusque auctoris scriptis mirabilia, portentosa, incredibilia audiui, quae cuique sanioris judicii lectori non possunt non a rei specie rerumque gratarum fide prorsus aliena videri, nemo non novit. Quae scriptorum indoles ut eadem fere est, ita ad eandem etiam in utroque reserenda est mi

inprimis a catholicae ecclesiae scriptoribus ata sunt. Nomiis nasse sufficiat ex antiquioribus Cardinalem Caesarem Baronium, in Annalium ecclesiasticorum eluant, is locis Perstringentem Eu-

mistrum S. V. 31 demin in libror Atha - der Grosse unddi vireba seine Mit immampso mi dem Arianismus T. II. p. 35. ita judicantem: Aus die Berichte desiusebius in den

rio Von de synodo in meaea ob er vici, ire sdine Vita constantinii ' Mius Elisebii Ar sisnum do quo. conserendus metiem, L l. p. 45 sq., ita de eo iudieandi ausam praebuit

speciosam, at haud scio, an assentiam Dangio monent l. l. p. io. tisPontificios multos in labosactanda ejus fide nulla alia de eausa elaborasse, quam quia in ipso non invenirent, quae defendendis opinionibus suis et causis inservire poterant.' quam diversas

utique in paries hau quoquo in re abeant catholici et Prototam ies, indu aestimes, quod Neander Hr summa, eandem uam M. sebi do synodo leaena narrationem, posui ita etiam Uaius Athanasii auctoritate, si de dignissimam dicere nullus dubito xit. Geseri de chr. Ivpl. v. vi M. P. H. P. I a. q.

26쪽

sam. Uterque enim scriptor ea vixit aetate, qua narrati nibus ore, non scriptis, alteri ab altero traditis, plurimum tribuebatur, adeo ut quicunque res ad suam usque aetatem gestas posteris scribendo traditurus, ne ossicio suo deesset, hoc etiam praesertim fonte utendum sibi esse existimaret ). arrationum autem, quae hoc modo per manus traduntur, ubique ea est natura, ut a parvis pleraque profecta initiis magis magisque augeantur, aliis atque

aliis, quae identidem narrando adduntur, exornentur, mi ramque in modum gestae rei deni excedant. Hoc Eusebii aeqiae ac Herodoti aetate accidisse constat. Quanquam enim usebii aetas ab Herodote multorum secum lorum intervallo distet, et diversa prorsus temporum ratio sit, quippe quum Eusebii aetas literarum incrementis, doctrina, eruditione rerum omnium, quibus ad scribendum opus est, apparatu et copia exigua illa, quae Herodoti adhue aetate fuerunt, graecarum iterarum incunabula longe superaverit id maxime tenendum est, postquam christiana religio orbem terrarum ingressa est, novum

coepisse rerum ordinem, in quo humana mens eadem l

27쪽

- 8 ge, qua antiquo tempore ex tenebris in lucem emersit. ex parvis initiis ad cultioris vitae incrementa paulatim iis

progressa est, ut eadent fere, quae olim suit, rediret erit inficies. Magnopere igitur erraremus, si ea, quae in auet rem nostrorum scriptis nobis occurrunt sabulis similiora quam historicae veritati, vitio iis verteremus, eaqire temere ab iis recepta arbitraremur. Reserunt potius lia ipsa in re aetatis suae indolem, quae tota adhuc fuit in ejusmodi narrationibus, nonnisi ore primum traditis, et ah origine, unde natae sunt, suum ducentibus colorem, idemque, quod in mythicis illis graecae antiquitatis fabulis solertiori cuique ogendum esse constat, in iis etiam narrationibus, quae ex christiana antiquitate ad nos pervenerunt, spectandum est, ut, quantum fieri potest, quid veri iis subsit, ab iis, qua postea demum ad eas augendas

et amplificandas accesserunt, secernere, et inquirer omnino studeamus, quibus ex causis tales, quales nunc esse videmus, actae sint Mirari igitur non possumus, latis, qua uterque auctor vixit, ratione habita ejusmodi narrationes, in ciuibus vera falsis mixta sunt, receptas ab iis esse, sed in eo etiam aetatis suae indolem reserunt, quod eas ita receperunt, ut quam lacili animo iis fidem habuerint, satis appareat. Cum uim miraculorum, quae plurima ab iis narrantur, ea sit natura, ut divina humanis miscendo justum naturae ordinem excedant; nihil iis Disiligo by orale

28쪽

inesse videbatiar, a quibus aininus brum abhorreret. Imteresse Deos humanis rebus, neque gravioris momenti aliquid fieri sine moram interventu, intinui sitit Herodoti, sancta prisci aevi pietate imbuti, persuasio. In ecclesiae autem christianae primordiis singulari singula quaeque Dei providentia geri, et manifesta ubique divinae originis uni.

de exorta est, signa cerni quis dubium fuisse existimaverit Eusebioton hae igitur de divinarum humanariamque necessitudine sentiendi ratione non ii erant hi seriptores, qui miraculis fident denegarent, et anxie inquirerent, quid in singulis cluthnsque rebus vel solito naturae ordine vel supra naturam accidisse putandum sit. Quo phira et insigniora tradebantur iracula, eo lanifestius testari videbantur Eusebio singularem Dei in tuenda regendaque ecclesia curam. Cum autem historicus Scriptor nunquam Norsus immemor esse possit injuncti sibi officii, tradita et audita ab aliis suo submittendi judicio, veraque a salsis secernendi, hac quoque in re ita utrumque versatum esse videmus, ut quanta inter eos sit similitudo, inde etiam appareat. Auditas ab aliis fabulas non temere quidem recipi imi, sed non ita de iis judicant, ut, quid veri falsique iis insit, penitus perspexerint. Quid postulet his

in rebus historiae fides, eos non ignorasse, ex eo jam ce

nitur, quod ipsi seu pius monent, se nonnisi fama ala aliis audita reserre. Quod ut ab Herodoto multis .i locis,

29쪽

- o si in videmus ), ita Elisebius, qua sui omnino in sontibus, ex quibus singulamitaeque aluit, nominandis, dia ligentia 'λ, eas inprimis narrationes, ita veteri amoeacceptas tulit, disertis quibusdam formulis indicavit quibus in narrandis etiam miraculis ita nonnunquam Minest, ut integrimi de iis relinqueret judicium. Insigne hujuscemodi exemplum locus exhibet H. E. VI, 9. ubi Narcissi, Hierosolymorum episcolu, miracula narraturua monuit: πολλα με, iam καὶ αὐα παμοξα οἰ της παροικίας πολιτια in ἐκ - ο - της κοιτα διαδοχην, Φῶν του αρκωσου αρομονευουσιν, ἐν accitis τοιονδε σι Θαυ- διαμοι γε γονος ι τορουσι. ' Aliis in locis narratarum rerum, quamvis minus probabilium, nonumentasuperesse assimant,

quales sunt formula λογος iram. E. II, mxραδοσις περιεχο Π, a. t Alio in loco liberius etiam do eiusmodi namum, legimus i dictum II. E. V, 16 ubi narrata portentosa Montani, Maximiliae, et Theodoti cujusdam morte haec adjecta sunt verba φασὶ γουν

da eum Herodoti ioeoah αλὶ,-- aeriptoris, quem ibi rem Muri ii Apollinarii Hiemiolii Mil.

30쪽

- i gestae rei veritatem testantia. Ita IIerodotus, ut hoc utar exemplo I, 24 Eusebius I, I 3. II, 3. VII, 3. At his maxime in locis in Eusebio etiam accuratius desideratur judicium. Ut taceamus, statii illa Romana Simonis magi Petri, que Apostoli iter Romanum certius fieri, Justino auctore perperam credidisse Eusebium II, 13. quam vana fide, quae inter Iesum et Abgarum, Edessenorum regem, acta dicebantur literis in urbe Edessa asservatis et ab ipso, ut it, e syriaca lingua in graecam translatis firmari puta' verit, quam temere duas illas Caesareae Plulippi sitas statuas, alteriun mulieris αἰμορροουσης Matth. 9,aoo, ait ram Jesu mulierem sanantis D fuisse prodidest. nemini dubium esse potest. At omnem rem absolvi putavit adjectis altero loco verbis καὶ ταῶτα εὐ- νυν εκει- νου τε λα minorema I, altero τουτον δε τὸν μ

καὶ παραλ---τιλμασαν τα αὐτοῖς Σαλώ VII, 8. , haud secus ac Herodoto narratae de Arione sabulae testimonium fide satis dignum esse videbaturn Sisina baeo, quam ineolam urbis, mulier sanata Iesu er erum fuisse fabulabantur. Hadriano imperatori posita et nomi-