장음표시 사용
121쪽
o genim refugere id genus scribendi more Christianae poesi indolem summi aliquando hujusce artis magistri Muratori
veri 3 a , aliique definierunt; scitum illud tamen, quod eli ab eo/em quoque Rollin, a Triveri laudato, a Ioanne Vincentio Gravina 373 adnotatum , fuisse id, aetate illa, non Vatum equidem, sed imo ipsius, quo vivebant, seculi vitium, quo adeo & Hieronymus Vida lapsus est, & vehementer peccavit, si tamen peccasse dicendus Sannazarus 3T , quorum proinde nemo non recte Ovidianum illud
36D p freta poesia lib. I. cap. XXI.
369ὶ Re xions stir L poetique m partie re g. XIII. Euvres tOm. II. pag. m. I 1.3πὶ La Religion mima. Preiace . 3γε De la maniene sense ner, O creuiuio ιω Belles-Leitrer om. I. liv. II. enap. I. ari. IV. Memini A. P. lib. IV. 37c Ragi amento intorno Ia poesia tom. I. v. La Redemtone. 3 3 Delia Moon potalea lib. I. 3 Caeterum Scriptor cum primis doctus, atque in illo rerum genere pro millibus unus Mileau Desprea , postquam dixisset misi is chant.1m. v. 217. 2 8. γ. Ce n est pas, que i'approuis sulet ChretienUn Auleur sollement idolatre, & payen. subdit illico adversiis eos, qui vel in prosani rebus, cujusinodi certe sunt Auctoris N. eclogae. Mythologia uti nos posse negant: Mais dans une profane, fit riante Winrure De coser de la table employer la figure, De chiner les Tritons de l'empire des eauT, Ddter a Pan la flute, audi Parques leum cis ux, D'empecher . que Caron dans Ia fatale barque Ain si, que te Berger ne passe te Monarque, Cest d'un scrupule vain flauarmer soriement, Et vGuloir aux lemure plaire sans agrement.
Quinimo u Sebbene to Scrittore Cristiano, inquit Iacobus Matroni t Dis an di Dante lib. III. cap XLVIII. in semetio religioso deve a pila diterem suggire di riportare quelle favole de' gentili , che contengono di nena. em sono contrarie a' buoni costumi. quando non to saccia per condannarie , n e ribui tarte: non piae, nondimeno grui a mente ri prendersi , se con favolem oneste net senso letterate, e utili fieti' allegorico volesse invitare. e spro- in nare i letiori a vivere hene. e beata mente .n quod Maraoni judicium &. praefatione ad opus: Dio , Sonis i. ed Inni di Fra G o. Βαι. Gιω. libentillime approbat Iustinianus Pagitarini. quorum fortassis auctoritas . etsi non litem dirimit. certe alversarios fere etiam auctoritate pugnantes haud penitus j vat , sed S Miuatoci in conseratur loco citato. 3 1 Tristiam lib. IV. di1L I.
122쪽
Iopsi quae meis suerint, ut erunt, vitiosa libellIs, Excusata suo tempore Lector habe . Uti & eorum nemini non Horatianum istud occentem 376 : Sunt delicta tamen, quibus ignovisse velimus. At pergit Xaverius Quadrio 377 , Mantuani Aminiam ejusce ingenii, quod plane ab agresti pastorum more abhorreat , inconsulto nimis depingi, Veluti, quum asserere fingitur haud ullam manere , post funera, Vitam : sed enim, quam illi merito hic ea reponeret Ravisus Textor, quae objiciebat olim 3 8 calumnianti Mantuanum, quasi cra-Pulam, ac temulentiam approbasset, dum in Fausto septimum etiam haustum non denegabat: Perpendas velim, νε inquit, priusquam quicquam crudum, & impraemedita
m tum evomas. quemnam pastorem his verbis inanibus esiis sutientem induxerit. is videlicet, ut iis Occurramus, quae
sunt a Quadrio obiecta, legisse debebat vir certe eruditus, quae de eodem Aminia scripserat antea eamdem hanc obj ctionem veluti praeoccupaturus Mantuanus 379 : Ut leges audivit, ad haec respondit Aminias; Civis enim fuerat puer, & versatus in urbe. Sed tamen gravius illud , quod emersit inde incommodum retenim haud satis recte singula haec perpendentes collectores Op. Nouisau D ctionnaire historique V. Daenoti de Mantuani eclogis disserentes scripsere : MIl detruit dans l'une la
ν croyance Sune autre vie. is Scilicet hoc illis animadve tendum
scio, Fonteneste , cit. loco, pag. 377. α En vain te Mantovan pOur excuseris cela. dit, qu 'Aminias avolt passe bien du tems 1 la ville ces e m reum-la dolvent et re ignores des Bergera n at non aeque iis, qui , ut id coinanter repetam, in urbe veriati fuerint.
123쪽
r tetendum erat disti haec ab amente nastore, quem pluribus confestim rationibus pastor alius refellit 38o . Sed vero audiamus quid novi asserant scaliger, quid Baillet: quamquam nihil novi objiciunt, nihil, quod ab
aliis exscribere non potuerint, animadvertunt, quos ideo possis adhibita jam aliis responsione refellere. Caeterum ne in
que erit cur multum severiori eorum critice commovea
mur ; scitum enim Baillet, virum, ut Lengleto 38I dic, tur, eausicum fuisse, multaque, ut a Menagio 38i osten
3 Quis enimvero, quis illud sibi persuaserit animae immortalitatem illi negatam . qui ut loca caetera mittam , quae habet passim, libris Fastorum .
Carmine etiam De contemnenda morte tomo L sol. ixi. In morae colla ultimis
versibus. Eodem tomo I. sol. t 34. De monte fratris sui Frideriei. thidem sol. 4a. haec canebat in S. Nitolao Tolinii te lib. I. initio eodem tomo I. fol. aos. Fundamenta novi iaciens amplissima mundi Ille opifex tantorum operum sine corpore quaedam Fecit. & hvmanos non admittentia sensus. Ilaec ea sunt, quae morte carent . Sed digni, qui in hanc rem asserantur, versus, quos habet Auctor, visa βαEpitome tom. opp. II. ad calcem. Ad senium veni, stadium vitale cucurri, Et sero jamdudum, pro pugione, rudem. Liber ab noc tandem mortali corpore vadam Ad Superos, vel quo me Deus ire volet. Ipse mihi pater est, quocumque vocaverit i . Et mala non aegra singula mente seram . Me tamen illius erecor ut clementia blande Excipiat, sceleri nec sit acerba meo.
Ο Populi pacem . qui me coluistis . habete , Et pro me accensis sacrificate socis. Tu quoque Carmeli montis longaeva propago. Spiritui fac sis ossiciosa meo. octra . Sacerdotes . pro me libamina Christo Reddite , & ad veniam sollicitate Deum. Haeccine alteram vitam negantis verba Quam hie apposite Phaedri illud: Decipit Frons prima multos Ptolor lib. IV. fibularum 38i In suo Traild hi orique. O dumosique δεν tis apparitions , les visons , O
les revelations . partisvires tom. I. chae. X. g. XIV. pag. m. 28 .
381 In Anti-Mil ei Nimirum Baillet & de his, quae nesciebat . iudicium serre haud eunctabatur. Sie Ingement &c. cit. N. 1M . pag. 324. haec tuto
124쪽
sum, turpIter peccasse; Iulium autem Scaligerum quid morer, qui tantum sibi in Horatium ipsum permisit, ut scriptam ab illo Poeticam ad Pisones licenter nimis damnare sit ausus p Id, quod nullo ferens animo Vates e Carmeli tico coetu Ν. clarissimus Ioseph Maria Pagnini sibi temper re haud potuit, quominus ei attico, quod ajunt, sale af
pronuntiate is Quoiqu'il y ait un grand nombre des poesies du Mantovan . is qui ait vii te iour , nous ne muvons pas non ins nous vanter encore dem potIeder, par la gratification de IImprimerie , toutes celles, qu'il avolt m compos s. si est Hai , comme on te publie, qu'il avolt fait plus de ei m quante cinq mille vers. v Scilicet. tribus prioribus tomis editionis Antueris
piensis. quam tramen ipse etiam Baiilet appellat sibidem pag. 318 . ultra quinque. & quinquaginta versuum millia contineri testis est, qui eos calcu- Io subduxit N. Franciscus Minuetus conser Lucium BibL Carm. . & post ipsum Villiem Bibl. Carmel. tom. L col. 238.ὶ Quod praeproperum Baillet iudicium.& Niceron notavit inmotres tom. XXVII. pag. lto. . Quamquam scripsi Diat urinam pauciora. sed quae antea, iuxta venusini monitum t Ad Pisones persectum decies castigasset ad unguem l Fuisset id & legentibus magis utile,& magis ipsi gloriosum. consur eumdem Baillet nomem tom. I. pari. II. Chap. X. pag. m. 236. Ast, fateor . Unicuique dedit vitium natura creato.
Propertius lib. II. etitio XVII. 38 Appendire ad tom. II. collectionis graecorum Bucolicorum ΘΞORP1T ,
Iam vero suisse & MaIigerum, & Baillet in Mantuanum iniquos ii pariter
celeberrimi viri , qui memoriis Trivultianis litterariam aevi nostri Rempublicam ditavere, existimarunt MEmoires de Trevoux r s3. tom. II. art. LXIV.)racerba enim vero haec sunt. ac virulenta nimis . quae, ut Scaligerum sileam . Proseri scit. N. I 247. pag. m. 32s. Hadrianus Baillet: α Iusqu'ici nous n'a- ν VOns fati, que nous divertir de notre Poete, dans te dessein de donnern lieu au iacteur de mediter fur rindustrie, que mut avoir un P te Regum lier mur lavoir allier les devoim de la vie monastique avec te passe-temsis de la poesie . n Quod ridiculum mihi videtur Bailleti propositum. I. Etenim a singulari, quod ajunt, ad generale concludit. II. Desim merum pas rems habere videtur; quum tamen certo illud constituant poeticae artis magi-sri, non deIectare moclo . sed Si prodesse Poetas. Conserantur in hanc rem, ruae scribit Quadrio Delia floria, e ritu ronon ae Uni mesia vol. I. lib. I. ist. I. cap. III. in . Ad alterum . quod obieetat, si id animo institutum erat Baillet monere Lectores, non posse eum, qui regularis vitae muniis occupet
125쪽
Flacci ars arte caret: sic Scaliger. Ast ego FlaeeIVersum, prae cuncta Maligeri arte, velim . Porro ut ad Mantuanum Ν. nostra regrediatur oratio . D secondite eroiι furprenante, inquit Μoreri 38 ejusque rei argumento esse ea possunt, quae prae manibus habemus, illius scripta. Legantur vel unde ejus Parthenices, tum, expedito praejudiciis animo, fateamur ingenue divina esse, ut cum Beroaldo dixerim, divini Baptistae Mantuani poemata. Annon enimvero . ut id nunc exempli loco assumam, annon divina, quae habet Parthenices Marianus lib. I. 383 8 Ut, quum vere novo, inquit de Annae disseretulaecunditate , ac ortu Mariae :Ut, quum, Vere novo, tepefacta rosaria multae Vestit frondis honor, primum durescit in orbem Folliculus, barbaeque comam producit acutae, Mox inflare sinus, tunicasque implere virentes Incipit, & concreta diu, sub cortice, proles Turget agens rimas tenues, & , vertice summo, Purpureas ostendit opes , rubicundaque labra . Postremo , quum pulchra suos aurora colores Explicat, & vitreum glomerant nova gramina rorem, Panditur omne decus, valvisque emissus apertis Flos hiat, & laeto arridet venientibus Ore. Annontur, idoneum colendis musis, versibus non utcumque incondito strepitu pangendis tempus reperire, nae is rem est asgressiis, quae ipsis adnotationibus suis non bene satis cohaereat: agnovit enim & ipse immensam pene versuum copiam ab Auctore N. perscriptam; illud igitur critico certe doctissimo concedatur inepta esse Mantuani poemata; erit tamen illud indubium, esse eum potuisse paucioribus quidem, at iisdem & adhue multis, S accuratius Ionge deductis contentum . qua sane hypothesi, Mantuanus . etsi regularis vitae occupationi-hus distentus dici, veI Baillet ipso iudice. meruisset optime utrumque simul Conjunxisse & tis de ira de u vis monastuque, O us phye-tems de D fo sis , uti, nec nisi magna cum laude. coniunxere. etsi regulares. Vida, Billius, Petavius, Corneille, Lauchius , Rapin, Ceva. Ricci , Cotta, Pagnini, alii admodum multi
126쪽
Annon, inquam divina saeci An non rursus, & quae habet, Mariae ad invisendam Elisabeth 386 h coporico:
Plena Deo Mater, foetuque animosa latente Trans juga, trans altos taxosa cacumina montes Se tulit ad sera foecundam prole parentem ,
Cognatamque nurum partus visura beatos, Virgineoque sinu parvum structura nepotem.
Dumque viam carpit, pedibus calcata pudicis Gestiit immensum tellus , & dulcia , longo Tempore, servavit presso vestigia dorso.
Tota venustatem regio mirata , decusque Etheriae frontis, fusumque per ora pudorem .
186ὶ Mari ina P.i'thenius lib. II. Afinia legas, saltem quod inventionem . ac rerum ordinem spe h.ιt, apud Actium Sincerum Sanna rium De portu Vimonis lib. II. . ex quo tamen cavesis, ne excerpsisse aliqua Mantuanum suspicere: absoluta enim est ab Auctore N. Mariana Pathenice, anno, ut vidimus . M. CCCC. LXXXI. , quo sane tempore , nondum certe opus illud suum elucubraverat Sann. Earus, qui, perpetuos Viginti annos, eidem expoliendo.
Iovio, Mi reo , Tessier. Raillet . Moreri, Vulpio testibus insudavit: ortus enim, anno D. M. CCCC. LVIII. nequiverat libros illos, ab anno usque Μ. CCCC. LXXXI. publicam in lucem emisisse, ni opus hoc suum, anno aetatis III. exorditus. Quid emo An Plastarius Sannaetarus t Longe absum, ut hoc seram de cl. viro judicium: etsi enim quaedam sunt penes utrumque Script rem, quae ad se propius accedunt, velut Μantuani lista: Haec anus; at senior, vocis cui clauserat usum Imbecilla fides Luna ter umbrosum r diis impleverat orbem RitHemees L lib. II. ae illa Sannazarii: Haec Virgo; at senior, nullus cui vocis ademiae
Et iam luna cavum ter luce repleverat Orbem De partu Virginis lib. II. Novi tamen, quod & facto Petrus Bayle confirmat. posse Auctorem alterum alteri, vel suin legerit, concinere, ingeniique assinitate quadam, easdem res, iisdem pene verbis, efferre . Ad haec latis qliisquam intelligit, multa esse posse in utroque , & Mantuani illo . & hoc Sannazarii poemate , assinia . quod normam uterque desumpserit ex Lucae capp. L. & Il. t ni id mavis alserere, ex lecta Mantuani Parthenice quaedam Sannaetarii animo defixa liaesisse, quaepo.tmodum scribens , facile sit, vel quin adverteret, imitatus. Id ut non impossibile est, ita nec sorte improbabee: quamquam non aequo plus consecturis indulgeo.
127쪽
I 14 Arrisit procul omnis ager, nemus omne virentes, Exorto jam vere, comas curvavit, & ibat In flores tunc omne solum, fragrantia rura
Purpureas passim Violas, & candida passim Lilia fundebant. Nitidis e sontibus undae
Volvebant dulces, cursu crepitante, susurros.
Assyrii colles assurrexere , Thaboris Se juga flexerunt, Dominam speculatus ab alto Vertice Carmelus caput inclinavit apricum . Coniseras pinos , & odoriferas cyparissos Blandior alternis flectebat nutibus aura, Aura laborantis, tenui spiramine, circum Colla , sinusque volans, & candida Virginis ora. Terra suas monstrabat opes, & lucidus aether, Nubibus expulsis, vultu ridebat aperto. Crinibus auratis, solitoque decentior acres Sol urgebat equos, tersoque ardebat Olympo. Annon rursus divina, tersa, elegans ejus illa ad B. N. Sin
Mens mihi saepe fuit pro te quoque sumere plectrum, Atque tuas nostro complecti carmine laudes, o nivei quondam pastor gregis, o Pater altae Rupis , & irrigui fontis, montisque beati, Cujus inaccessis vates habitasse sub antris
Fertur , & eventus rerum cecinisse futuros:
Sed mea, sopito stupuerunt sanguine, corda, Ut solet, hiberno tellus quum frigore torpet, Postquam fama tui maestissima nuntia isti, Tristibus auspiciis, Italas pervenit ad oras 388 . Omnia
38 In Misu Ioannis Sostili ordinis N. Generatis tom. I. lat. 143 88ὶ obiit Andegavi. uti scribit anonymus Auctor. quem puto ROVe linc, , De religionum origine cap. XXVII. apud ci. Edmundum Martene. NUrsinum Durand Veterum Seriptorum , O montimentorum tom. VI. COl. 6 . edit.
Paris in sol. Μ. DCC. XXIX. r oppetiit vero mortem VIIl. Kal. Augusti M CCCC. LXXI., uti habet, in eius vita, citi olim Hi A iamn. pag. U. Marianus Ventimiglia, quo etiam locu tantam scribit fuisse vigilantissium
128쪽
Omnia tune gelido riguerunt membra timore, Tunc lyra lapsa manu, digitis tunc plectra remissis Sunt collisa solo, tremulo Vox defuit ori .
. . . . . . . Sed iam caeli frons laeta sereni Pandilux, undosumque minus jam murmurat aequor, Humidus auster abit, silet aether, atra recedunt Νubila, purpureo sol nascitur aureus ortu . Graminis aura tepens, florumque cacumina leni Incurvans flexu gratos diffundit odores,
Atque, levi strepitu , fugiens se frondibus altis Inserit, & somnos molli blandita susurro
Concitat, & virides ludens circumvolat agros. Iamque procul nobis pulsa caligine , tandem Carmeli se monstrat apex, vitreique redundant Fontis aquae suaves , quae summo vertice lapsae Suhiectos rimamur agros, & florida circum Rura soporifero labuntur murmure, seque In vicina brevi devolvunt aequora cursu. Annon, quandoquidem hoc licet uti vocabulo, annon divina, quae habet carmine pane rico in Roberaum Seve
Ut, postquam , domito florens victoria regno . Te reducem nobis dederit, cum laude triumphum Accipiens curru venias invectus, & auro
hujusce Pas .etis, pro credito sibi grese. sedulitatem , ac diligentiam : u Utis de hujus Generalis aevo Baptisti Mantuanus loquens merito cecinerit:. Religio, & pietas Patrum instaurata resurgit. nVerum, quum extet is Μantuani versiculus Eeloga X. scripta, ut vidimus Nota xo anno M. CCCC. LXXXIV. suspicari quis possit orrorem hic cLAultori subrepsisse , quamvis non id ego tuto asseruerim .
129쪽
II 6 Splendidus, & nIveos videas sudare jugales,
Axe sub aurato, sparsis candentibus alta Circum colla jubis, gressusque audere superbos; Sed fraenis parere tamen, legemque magistri Composito servare gradu . Descendet ab alto
Limine , solemni pompa plebisque patrumque Cinctus, & albenti gradiens in veste Sacerdos
Maximus, immenso magnum decus addet honori. Nec Tarpeia tibi rupes, sed summa petentur Limina, sidereo posuit quae Roma Tonanti, Clavigeroque Patri, ventis ubi cymba secundis,
Navigat in tutos, spumosa per aequora, Portus. Roma coronatos passim per compita funes Ducet, & extenso claudet velamine caelum , Per celebres aulaea vias suspendet, & omnis Vicus odorato late spirabit amomo. Tum tuba pacificos cantus, alternaque reddet Carmina, partitis vicibus, tunc tibia dulces Ad numeros inflabit ebur, totoque sonabunt Ethere plaudentes populi, sonus omnibus idem Laetitiae confusus erit, ruet undique magnum Multisonae pelagus turbae, tibi gestiet omne Limen, & ex alto spectabunt culmine matres. In vultus conversa tuos suspensa manebit
Roma diu Quid adhaec illa memorem , quae canit idem lib. bbvarum Il. 39ι ad Pamphilum Saxum Mutinensem p Tunc est placidissima caelo
Temperies, tunc est selix, opulentaque tellus, Denique tunc urbes, strepitumque perosa voluptas Fert spatians alacrem per rura virentia gressum. Si captare feras, & opaca invadere lustra, Vinatuque acrem juvat exercere juventam,
130쪽
III Retia , tela, canes, arcus, plenamque pharetram Praebet, & accincto tibi militat agmine luna . Si libet ardentem, quum sol volat altius , aestum Evitare , soporque oculis blandissimus instat, Sternit humum rmosa Dryas, gelidaque sub umbra, Gramineos parat accubitus, ubi mollibus auris Mota ciet lenem quercus frondosa susurrum Ad rivi salientis aquas, ubi plurima garrit Ales, odorati pingunt ubi gramina flores. Quod si praedari fiuvios, & aquatica regna
Et Glauci delectat opus, maculosa per amnem Lina moves, amnem, cujus vada vitrea sulcant Tergo albi lucente greges, Vel, arundine mota, Piscem agis herbosae recubans in margine ripae, Et praedae arridens esca rursum induis hamum ,
Gaudentemque suo saltis discrimine turbam. Si placet aut laqueo volucrem, vel fallere visco, Aut aliis petere insidiis, ut ab aethere lapsus, Fulminis instar, avem seriat pede , pectore, & ore Vultur, & aeriae spectacula cernere pugnae, Haec nemus, haec valles, haec dant tibi gaudia campi. Sed & quidnam alia hac venationis descriptione tersum magis, atque vividius 39i :Venatum Rex ire parat, properata vorantur Prandia, pars tentant, sunt, qui venatica tollant Retia, sunt, qui vincla canum setosa lacertis
Innodent, raucoque animent cava cornua cantu .
Lusitana alii parvis hastilia rostris
Longa serunt, aurito alii venabula ferro. Latratu longe arva sonant: iterata Vocantum VOX, crebro clamore, canes in nubila tendit.
Itur in antiquos saltus, ubi densa serarum Lustra silent, canibus per opaca sagacibus antra