장음표시 사용
151쪽
Deinde adplicari cucurbitulae postant siccae, possunt humidae Pertinacissimi dolorescischiatici sic curati sunt ab egregio DERRERs, ut in ejus Exercit. Practis in cinpressis videre potestis itidem pertinacissimae ophthalmiae adpositis utrinque ad tempora cucurbitis
Si memineritis, Auditores, quomodo ante ferias hominem illum tractaverimus , qui prae ingenti ad spinam dorsi dolore collum flectere non posset; vidistis
horum effectus. Primo enim artificioso acco emoll. referto , quovis tritiori renovato, totum locum humectavimus, tumefecimuS, tunc adposuimus Ues1-Cans, deinde eo curato plus quam 3 cucurbitae siccae quotidie dorso adplicatae fuereri tanto cum esse 'etu, ut ipsi miraremini. Unde etiam huc conveniunt vesicantia , quae quidem ex vegetabilibus acrioribus fiunt , verum maxime ex cantharidibus ; hae plastico Corpore involutae penetrant per epidermidem , solvuntque tenere fibras, oscula inhalantium' exhalantium vasorum, quibus epidermis nectitur cum subjecta cute. Effunditur sub hac epiderinide humor Imo et Uia exhalantia vasa soluta plorant hic suum tenuissimum liquidum ad et quia acres cantharidum particulae stimulantes Iocum, nervisis papillis irriga una, solicitant quasi naturam, ut ilIuc maiorem humorum copiam amandet exemplo sit in oculo fabulum. Ablatis cantharidibus adhuc pergit, expositis de causis, adstuxus
Verum alia ratione haec possunt prodesse et sit v. g. urens dolor ad acetabulum ossis femoris, si in principio adponatur ad pulvinar illud crassum musculosum ibi adpositum, magnum vesicans, fere semper levat dolorem, si non satis, curato loco adplicetur 2-34 vice si initio horum dolorum adeo crudelium, saepe adeo funestorum haec adplicentur, tanti usus sunt,
152쪽
ut nobis BoERII AAVIUs adfirmaret, si aliquid pro secreto fere infallibili vendere vellet, hoc sane futurum; verum si malo multum provecto adhibetis, plerumque
Sed dixeram mox, alia ratione haec juvare. Sumite vobis ab G achii O. 23. videte, quomodo ischiaticus nervus profunde haerens infinitos sur- Culo det, quae adusque utina perreptent. Underi Cile Capitis, nervulis Xtremis continuo hic si IulDtis, actionem stimulantium ad ipsum truncum Ois per-
Venire, eoque e membrani nerUel acrem moUere, excutere materiem.
In ipsa pleuritide , praegressis primo uno alterOVedie quae ad sanguinis inflammationem temperandam dolorem minuendum adhibere edicum oporteat; si quandoque dolor pertinax adsiit, vesican saepe juvat, incantamenti instar. In pueritia mea anginae inflammatoriae synanchedictae, admodum obnoxius haerebam; memini adhue summarum angustarum, in quibus semel eram, postquam edicus noster . . purgantia, cataplasmata, gargarismata, inaniter adplicuisset Amicus intrat, Videt miserias, meique Conmiseratu suadet parentibus, sumerent seponis lotricum, sinapi pro mensa parati, quod apud nos fortissumum paratur,o fermenti paniSacidi a p. aeq. totum collum anterius, laterale illo phaenigna involverent. Eadem die morbus solutus erat, bene deglutiebam. Usum ejusdem saepius expertus fui in meis in aliis. Nonne 1PP. dicit aph. - 40. ab angina detento, si tumor rubor in pectore oriantur bonum ira enim e is titur morbus. Ita hic fiebat. Verum enimvero si omnia haec usu cassa , erit Jo-C' omni ad os sidus perscindendus, si locus aditum concedat. Immo Veteres, si non possent, locum in
153쪽
s. 7TI ORBI ORGANI cI. 43rsire solebant. Si ergo locus aptus sit, incidatur unque ad ipsum os. Docet usum ingentem haec perscissio in paronychia, de qua post. S. 535. I aiam insammationem ergere in abscυ- sum docent. Imo : Signa alida insaniniationis pro reissae. sido Pulyatio, febris , horripilatio aga. 3tio : Absentia ignorum resolutionis. Sensus est hicce habet homo dolorem acutissimum in perioste externo vel non adhibita sunt debita auxilia, vel adhibita quamcis illa, praeter loci
Perfectionem, nil opis adtulerunt. Dolor perreXit furere, incepit homo Conqueri, quod JOCUS Unc magis pulset, quod aeger habeat breveS, 3gaS, repetente saepe horrores, sive horripilationes medicus videt, febrim adhuc adesse, videt in urina nulla signa coctionis nunc suspicatur malum verti in subpurationem.
Verbo hic dixerim quid Medici intelligant voce
suppurationiS. In inflammatione est humor crassior, vas angustius vis vitae in illum humorem , in illud vas auctior. IN fammatio haec dicitur resolvi: Imo: Quando vel humor crassior ita diluitur, ut complanati globuli a se invicem recedant, adtenuentur, in minores moleculas dividantur ita quidem, ut per angustum locum perfluere, cum reliqua humorum massa mista circulum obire queant uti vespertilioni
emortuae vitam restituit LEEUWENHOERTUS.ado et Vel quando angustatum vas ita emollitur, ut fibrae ejus orbiculares, aut saltem fere orbiculares desinant se ita contrahere unde sit, ut inpactae mole-culae in venam transire possint. 3tio Vel quando vis vitae a tergo urgens ita imminuta est ut contrario nisu crassior humor retroprimi
possit ex tuo Inaliculo in canalem latiorem Id est
154쪽
14 PATHOLO GLAω quando contractio canalis superat vim inpulsi liquidi, vel quando tam parvus adpulsus est liquid a tergo, ut Compactae OleCulae non amplius pressae a se invicem di iliant, citerum ita fiant fluidae, ut per assis angustias possim pertransire. Huic fundamento forta ii nititur praxis mittendi sanguinem ad animi deliquium, quam celebraVit saepe ARETAEU CAPP. aliique Veterum, ipse etiam BoERHAAVIUM; nam si cor vix mittit cruoris quid in arterias, potest repelli materies. Sed AA. est hic prudentia opus nam Corde non mi, tente sanguinem in arterias, non accipit illum cerebrum aut cerebellum, non fiunt spiritus, anguent nerviis vasa ergo omnia haerebunt inania, nec Vasaget, Ut repellat suum liquidum. Verum de his latius postea, quando legitimum talis . nis. Usim eXponendi locus aptus erit. An forte in illa quiete o dis obstructae arteriae, moleculae discedendi a se invicem facultatem nanciscuntur ita ut divisae, ubi vis vitae iterum redintegrabitur, possint per venam suam
transfluere gon resolutione inflammationis omnis curae tendit, ut omnia haec tria fiant. Copiam minuimus, ut fiat minor adstuXus. Vas Iaxamus, ut aucta ejus diametro possit Crassior materies transire. Umorem diluimus , ut compacta moles, separatione globu-Jorum, qui adplanatis superficiebus se invicem tangebant , uidior redderetur perque suum vas posset
Si hoc ita fit, ut ille humor ita dilutus, ita separatus, ita debita globulorum magnitudine Constans, jam transfluat per vas, ut sit omnino similis naturali; si praeterea febris, quae occasione hujus obstructionis nata erat, nihil vitiaverit, aut a statu sano mutaverit in toto corpore tunc dicitur resoluti benigna. uno
morbi materies intelligitur cocta, sanae simillima in
155쪽
S VIX MORBI ORGANI cI. 45 ipso loco obstructionis Tacta nec habet aliquos motus criticos, ne Proinde evacuationes ruriticas.
Plerumque autem fit, ut illa materia in loco ob structionis apta quidem fiat, sive sua ipsius adtenuatione, sive vasorum relaXatione, ut in venas transsuat; verum ita a sanorum humorum natura degeneraverit, ut natura OVO motu edere debeat ad elimibnandam hanc materiem , quae nunquam cum bovis humoribus in gratiam redire queat. in crisis viscuatio critica post morbo instammatorios. Quin etiam, etsi materies ex Ioco obstructionis soluta, cum humoribus iterum ista, haud multum a statu naturali dogeneravisset si tamen febris inflammatoria massam humorum multum a statu fano mutaverit, fiet perturbatio critica, critica Vacuatio, ut id mutatum, nimis a sanis humoribus abludens, o Corpore liminetur: ita intelligimus fieri criticas perturba tionesis evacuationes in febribus, etiam topica inflammatio non adfuerit.
His ita intellectis mox sponte concipimus, quid
fieri oporteat, dum inflammatio his nunc expositis viis resoluta non fuerit. Nempe res sic manere potest neutiquam tunc vel et abscessus, vel gangraena, aut sphacelus, vel cirrhus. Inflammatio porro in abscessum mutatur hoc modo. Est obstructio in vasis minimis, est in vasis adeo nit- nimis , ut oculo cerni nequeant, estque in multis simul. Vis vitae a tergo urget, continuo pulsat. Cogitate ergo, si in una hora pulsus a corde in arteriam iteretur 36OOies idque per 3 - - dies; nonne intelligitis, massam inmeabilem in his tenerrimis, capillo multo minoribus vasculis tandem destructo vasculo effundi posses id si fiat in 1 oo, si in
IOO Vasculis, nonne capimus obstructam molem simul
colligi quia calor adest in arte, moniae moles haec
156쪽
I46 H o A. haec diatur multum, quasi subputrescit 7 mmo illa tenerrima flamenta Iacerorum vasculorum nonne hic magis ob calidum hic adluentem humorem miscebuntur, sic illam albam homogeneam massam, quampus UOCamus, constituenta Neque dicati essi ita pus fieret, videremUS saltem reliquias vasculorum in puro. Sunt an hae Cita minuta, ut vasa ipsa liquido suo repleta oculo non Cernatis. Quid hic vultis lamenta destructorum Vasculorum , ct jam in calido humore maceratorum Videre reliqua Si ex Leeuwenhoeckia iis pateat, quinqua ginta fere milliones globulorum rubrorum sanguini ae-qUare tantiam Unum ponderis granum haec inflammatio fiat in vasis, ubi unicus tantum globulus transire
potest, quid vultis vasa videre ΤΗomo phthisicus purulenta puta reddit per annos moritur. Miramur, vix inveniri in thorace pulmonem. Quo stivita Versus in pus fuit tamen tot V sorum milliones ibi soluta sputisque sunt conmista. Ubi mansere solidi rami tracheae arteriae 3 si haec invisibiliter consumuntur, quidni vasa adeo parvassImmo ut subpurationem fieri cum Vasorum Con- mistione docet mox dictum de pulmone XempIUm; ita sorte suspicaremur, posse nonnunquam purulentam materiem quodam in loco colligi, ubi minime exspectatur scilicet ubi materia inmeabilis vi vitae premitur per Vasorum angustias facta anastomo sese colligit ad vasorum fines ut in cadavere pueri pleuritici vidimus suspicio est, posse ita trans sudare illud coria
Iam, tena inflammatorium , quod in sanguine phlogistico cernimus, ut densam crustam pure densiorem
Igitur si illa densa alba maiories, in vasculis minimis haerens, per anastomosim vel por diapodosi sibi viam
paret, inque membranam cellulosam effundatur, Caloreque loci a lardacea concretione, quam in calore, humano
157쪽
S II MORBI ORGANI cI. minori, adipiscitur, prohibeatur resorpto tenuiore, polset ibi continuo calor incipiente Corruptione . talent albam materiem verti, mente sua Vasa comsumere.
Sed videndum, an hac observatione solvere problema aliquod possimus, quod ante insolutum reliqui. Constat ex observatis numerosis, relatis in Theatro Tabidorum Chrisophori BENNE TU, in sanguine humano nasci talem dispositionem densam inmeabilem, ut lente atque pedetentim in finibus arteriae pulmonalis haerere incipiat, ac citra febrim, citra inflammationem, ibi sensim adcumuletur, liquidiori adhuc per angustiam canalis transfluente; idque ita, ut pus indageneretur, atque materies purulenta aeque consumat
Pulmonem, ac in phthisi, quae sequitur pulmonis Veran instammationem Toties in praxi apud BataVos hos casus Vidi Centies inter suos Britannos BENNET Us hoc Viderat, Causam inquirebat aliam non invenit, nisi quod nutrimento copiosior nimis su ulento, immo etiam calido corpora uterentur,o defectu motus plus humorum adCUmularent, quam pro Corporis i Cremento' nutritione requireretur unde sanguis si re spissus densusque, eaque spissa densitas ad angustias pulmonales ducta, adcumularetur primo in quibusdam ramis, sensim in pluribus, interea dum Circu- Ius sanguinis per reliqua patentiora adhuc pergeret. Sic
putabat sensim naagis magisque id spissum ibi deponi,
mora acre fieri, vasa lente macerare, tabefacere, adtenuares, solvere, secum miscere, & veluti unani homogeneam massam purulentam hinc nasci, sensitu sputis prodire. Et sane verissima diXit. An non bene II1PP se ominum quoque Victus ratio, quanam maX1- me delectentur, inspicienda r an potui, cibis , se otio dediti, an exercitationibus laboribus gaudeant,
158쪽
o his singula reputare oportet Gib. de aere q. loci lib. de natura hominis is quum enim horum aliquidis secesserit, is per se constiterit, necesse est, non O- Ium locum, in quo excessit, morbo tentari, sed, elam etiam, in quem nimia copia influxerit, dolore labore vexavi. Redeamus ad textu ordinem. Nam de subpuratione abunde dictum. Si ero id non sat, ut in bonum pus eriatur in- summans materia , alius si eventus mali, absces δε-
Etenim si adest acrimonia in humoribus, si circulantis sanguinis hujus acrioris motus validissimus, si vasa obstructa rigidiora sunt, Gocus inflammatus magnUS; tunc saepe fit, ut vasa multa subito frangantur,is effusus liquor acer in loco calidissimo inclusus cito putre-sat, putredinem communicet cum Vicinis partibus; maXime oleossis, quae in putredinem sunt omnium maxime pronae.
Vel etiamsi vasa non rumpantur, si obstructa pars inpacta maneat, Vasa arteriosa, quae solebant eo adpe, Iere, nec valentes ultra illuc pertransire, sensim lateralia vasa intrent, dilatent, perque illa cursum suum ultra absolvant inflammata infarcta pars non nutrietur amplius haeret ergo a Vita separata uti Videtis, tibi caro animalis in aestivo calore parum haeret, licet insecta adtingere eam non possint, quam cito putreat primo pinguedo, dein ipsa caro in putridum liquamen vertatur Unicus aestivus dies hoc potest eicere e Calor autem hic semper minor est eo, qui est in Corpo-1 humano. Unde pars haec haerens ab omni influxud 'iti ita tali, in calore undique clausa, cito Putrescat necesse est.
Quamdiu id in panniculo adipos sit, gangraena dicitur; sed si de ipsos musculos, is ad ossa usque ita fit, placesus integra mors partis inde nascitur.
159쪽
S. 711 MORBI ORGANI cI. 149Υ an Hem observamus post inflammationes non solutas, O subptiratas, non gangraenosas, non phacelatas, partem fieri rigidam duram quae durities aliquando scirrhosa est, aliquando callosa, aliquando Coria ea. Ita inflammationes mammarum, tonsiliarum, testium, inguinum &c toties abeunt in cirrhos e quando nempe humor cum vascuJis' cavis, in quibus humor secretus adservabatur, in unum solidum corpus concrescit. Pulmones inflammati, teste Η1PPoc RATE Observatoribus, in callosam substantiam abeunt. Inflammationes in locis admodum compressis Clausis, maXLme si cutis ita compressa diu haereat, in naturam fere Pergamen vel exsiccati corii 1utantur ut BL BAROeXemplo a se observato demonstrat in homine, Cujus crus diu sub ala molendini compressum haeserat hic semper Volante, vel expressa parte liquidiore , crassiora cum solidis in unam molem concrescunt. Vide cap. Ee infavvmatione T. 389. Ita Censeo A. Vos nunc formassa deam cgitimam inflammationis, subpurationis , gangraenae, sph celi, scirrhi, calli. His actis fundamentis eo brevior esse potero in sequentibus explicandis. Igitur edivorticulo in Viam. Dixerat textus, quomodo cognoscatur vergere imiammationem in absces iam. Imo e Signis alido in
minationis. Nam si fuisset mitior, spes adfuisset resolutionis. do et Pulfatione eademque forti, quia Vis vita jam vehementer inpellit in corpus valide resistens; hin ictus, qui, si transiisset, vix osset perceptus, jam vivide percipitur a solido fere jam facto corpore; febri, quia in omni obstructione febris major fit quasi naturae sic fabricatae instituto, ut solvat inpactum. Unde Η1PP. Aph. 2 - 4 , Circa puris genera, tiones, dolores' febres magis accidunt, Uam PUres acto jam facto pure vasa jam soluta sunt, vel etiam
160쪽
15 PATHOLOGIA. sine di lutione vasorum sanguis per lateralia vasa aliud iter adsectavit. 3tio Horripilatione aga et iterum VOX AA., quae centies in praxi occurrit, quaque me saepius utentem audistis in lectione practica ad lectos aegrorum. VultiS- ne, ut hac occasione semel ita explicem, ut semper desinceps liceat hae voce absque interpretatione uti ZMorem obiS geram. Imo morremus omnes in variis occasionibus. Si aestate in caveam, ubi glacies copiosa servatur, intratis,
mox horrore, sive horripilatione corripimini. Si hyeme e cubiculo vestro igne hypocausti probe calefacto ad templum vel collegium pergitis, illico habetis in
ado. Deinde, si historiam nefandam . legatis, aue aliquem horridum facinus narrantem audiatis, illic horretis.
3tio: Si a quodam medicamine unquam horrorem in morbo habuistis, jam totum illud adspicientes in Pharmacopaea, vel videntes id Vobis hibentibus, ab aegris
sumi, horrore quasi On utimini. 4tora Verum quod mirabilius est hisce, si bene ca-Ientes frustulum glaciei manu tangitis, saepe omnino toto corpore exhorrescitis. 5tor Si araneam in1ortunio quodam e inproviso tangitis, exhorretis. Si tangere de industria velitis, jam ter quater retroceditis horrentes. 6tora Dum frigus inchoante febri Vos occupat, semtitis vos inhorrescere in tremere. 7mo: In cris brevi adfutura homo totas exhodirescit, symptomata critica oriuntur, sequitur critica