Antonii de Haen ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones pathologicas

발행: 1780년

분량: 582페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

S. 71I MORBI ORGANI cI. 6Ιneribus capitis cum ranio detecto dissum 252-253-259-26O-262-266. Ρaucis dicam, esse talem abscessum prudente πω riendum e Imor Ut vitentur magna vasa nervi , quae forte ibi haerere exacta anatomicae structurae artium Cognitio

doceat.

2do: Quia vasa nervi saepe in cursu suo Variant; ut, dum e communi Observatione putaremuS magna Vasa ibidem non adesse, revera illa, hic alio itinere perreptantia, sedere possemus et unde posset,edicus Chirurgus fama periclitari, aeger male mulctari. 3tio: Quia pus viam aliquando seu uniculos sibi inter musculos, facit, quae viae melius tune indicant locum, quo usque pervenire secantem oporteat. Caeterum, quae ad mundandum curandum vulnus pertineant, hic hon adtingam, expositurus hoc in generali cura vulnerum, ubi Vut de ulneribus tu

seram.

S. 39. Vergere autem illam an flammationem 5349 in gangroenam partis, docent mo signa om-mo in flammationis. 6388 42aoΜemineritis modo, quid in generali doctrina de

inflammatione in genere, vergente in gangraenam, NXi. Nempe si essent signa magnae acrimoniae in humoribus; si circulantis sanguinis hujus acrioris esset motus validissimus, i obstructa vasa rigidiora essent, tunc saepe rem verti in gangraenam.

2do Indolentia partis sne bona causa. Nihil est, quo majorem infamiam edictis Chirurgi quandoque inCurrant. Accedunt . . edici Chirurgi ad hominem pleuriticum, quem in ultima visitatione Cum summis doloribus,, violentissima febre luctantem summa animi conmiseratione viderant ille venienti Medi-

172쪽

co dicit, omnem dolorem Ysulasse penitus aliquot an , te minutis. Sentit Μedicus, febrim abesse fere con gratulatur aegro, familiae sed brevi post homo incipit sudore frigido perfundi, mutari facie oculis;

cito quaeritur edicus intrans videt morientem, vel jam mortuUm, Nempe gangraena, id est mors partis inflammatae, Contigit; non mirum ergo, quod homo an parte, a vita jam separata, non doleat. Vertunnon ita manebit Gangraenosa materies vasis abruptis resorbebitur, miscebitur intra sanguinem, eumque disesolvet in universalem gangraenam.

Quomodo ergo Medicus distinguet bonam indolemtiam partis inflammatae a malagymo requiritur, ut humor blandus sit; ita ut sua

tunc simul fieret subpuratio, vel gangraena. Medici tunc est, e signis reliquis Concludere, an nulla sabiem an vi notabilis acrimonia adsit in humoribus: tamen hoc signum per se non sum cit: nam videmus albquando, in Corpore corbutico solvi inflammationes. Hinc do requiritur, ut motus Cruoris non fuerit admodum magnus et quo enim ille maior, eo moles sit Compactior, eo magis recedit a resolutione. 3tio : Causa obstruens non debet esse nimium fixa rnam quo compactior, o sXior illa est, eo magis astatu salubri recedit, eo minus os dissolvenda. Quis ausit, altera pleuritidis die sperare solutionem, ubi prima dio homo doloribus totus vi non necatusa Requiruntur to canales mobiles ad resolutionem; nam actio vasorum superstes requiritur in materiem obstructam. Vena enim secta, inminutoque inpulsu adti tu, spes erat, ut Vasa agentia in materiem haerentem, illam dividerent, facerentque meabilem. Si ergo vasa ita dabilia sint, ut haereat materia obstruens tanquam in sacco inerti, o movebitur, non pelletur in

173쪽

S. II MORBI ORGANIcr. 163 spatium latius nam illa vis inpellens, utut arte debilitata, semper erit fortior, quam vasa inertia. Si Contrario vasa rigidiora sint, inpactus humor spoliatur Per osculum vasis obstructi a liquida parte, vas cum humore quasi solidescit. Ergo vas a resistunt suae dii tationi. Hinc BOERΗ. 874. aph. e doctrina sua

de peripneumonia concludit, rationem dari, D. Ur Ue

ris hic morbus, feminisque rarior: ut iis, qui laxae sunt structurae quoad solidorum fabricam, Curvix accidata Cur in his facile, fere sponte saneis turi Contra in robustis, exercitatisque corpori is bus Causam capitis ex dictis nempe his fibrae

nimis rigidae non agunt, ut solvant humores. Nonne bene ergo sapiens 1PPoc RATE D in Oac Pr uot. text. 398. , Corpora Xercitata ac densa citius a, pleuriticis, peripneumonici morbis pereunt, quam

is non exercitata.

5to oportet, ut adsit diluens vehiculum in se guine, ut materies inpacta probe dilui possit. Unde, postquam vidistis in principio peripneumoniae, et pleuritidis, aut febris ardentis aegro Vestros perfusos sudoribus, quod ignari adeo laudant, nunquam Xspeetate bonam resolutionem avolavit par liquida, quae ad compactam materiem diluendam necessaria erat reliquus sanguis simul inspissatus est ergo spes resolutionis

nulla.

Haec adplicate aegro vestro, qui habuit iam a pluribus diebus inflammationem perioste externi, Videte, an quadrent in illum omnia signa, quae spem

faciant resolutionis. Videtis Contrarium: nam mopraegressa sunt inflammationis valida signa adfuit dolor, pulsatio magna, summa febris inpactum augens, quae liquid diIsipavit. Quin defuerim hic o nia signa resolutionis; in qua incipit dolor, Calor, pulsatio, febris sensim minui, sit aequi Vires restitui:

174쪽

minem inde fieri debiliorem orgo collectis his

omnibUS, concludere tandem potesti , indolentiam hanc mortem praesagire. Unum autem est , de quo Vos monitos volo; nam hoc posset aliquando dissicultatem creare. In initio gangraenae aliquis dolor aliquando perseverat, cutis enim aliquando non tam Cito moritur,

quam su ectus panniculus adipolas et hinc sit nonnunquam, ut in panniculo adipos mors sit, cutis en .sa doleat obtuse, donee gangraena penetret eoUSque. Immo in parte Crassa carnosa, ubi inflammatio adest in panniculo adiposo, sequuta gangraena, potest 6 CU-tis inposita, pars subposita adhuc aliquantum dolere: Gain aliquis forte concluderet, non adesse gangraenam, Praecipue quum tumor etiam , is robur minuantur Quae ergo hic regulari

Paucis horis potest differri consultatio. Adparebit tunc mutatio decisilva Splendor, nitor, dolor multum diminuti adparebunt. Primo, quia vi a tergo jam nulla est, brevi adparebit flacciditas partis, iro renitente tumore erit tumor mollior, digiti inpressivestigia servare incipiens; quia panniculus adiposus sit fungosus, vacillat. Brevi postea solventur tenuissimi nexus epidormidis cum cute, ipsaque epidermis elevatur in bullulas ab effusa lympha Lympha illa statim indicat parentem, cujus prolis est: nam et fla- Vescit, vel loturae carnium instar subrubella vel cinerea est: si minatur sphacetum, nigrescit VerUS ergo ictor est gangraenosus. Ergo cernitis, si in ipso angraenae principio aliquando superesse dubia viderentur; signa tamen intra breve spatium distinctiva' detorminativa adsunt. Hinc intelligitis id, quod sequitur

175쪽

S. II. ORBI ORGANICI. 65 3ti timor densis, lentus, nec multum dolens incumbenthes Non opus est, vobis id explicem.

S. 54O. Ade si jam scimus ex iisdem, o 39. ytrii; rex colore incumbentium pallido , cineritio , νido. Etiam haec jam Xposita sunt; nec opus habetis ut Vobis explicem, Cur dicat HIPPOCRATE Setii. - 2. Ex osse aegrotante Car Ihgida, malum. Quia notat gangraenam ob causa eXplicataS. S. 541. Tum os nudum asis , succoque Vitali orbum, acri putrefacta materie gangroensa exeditur in

cariem 526.yserpit it contagio crescente. Verba iterum haec se ipsa Xponunt nam si modo Consideretis, quae diximus de fabrica ossium, id iis, corrUpto perioste non amplius ab osse, a medulla ferri materiem superfluam a nutritione, & secretione ad Periosleum ergo caries sit, quae dicitur ossis corruptio incipiens a perios leo externo; sed demum si pergat, idem horrendum malum generans, quod spina Ventosa , quae ab interioribus ad exteriora pergit, ne malum manebit in perios leo, vel osse sed depascet partes adpositas, superpositas carnosas, adipolas, cellu- Io S. S. 542. Ergo satim locus adfeIus ad os usque incidendus , mundandum os ero curandum ut supra di

Ne mimia Hongitudine taediosus sim , reservabo hoc cum caeteris ad caput de vulneribus.

s. 5 3. Si perio eum internum 4522 in flammatur, cossas agnoscit easdem 4340 esseclusque habet, quoad

os internum eosdem exitum in absce sum, aut ga/Vrα-

sim , eundem 535. 39. hsed ob denegatam exhalationem , pejorem unde medulia tota, totum inde os, foetidissima putredine , ta carie pereunt. Horremus, dum haec Cogitamus naturam enim hUJUS membranae vidimius. Fosset os externum aliquando

176쪽

166 PATII LOGIA. tardius adfici, si contingit id, quod RυYscΗ1us, DUUERNEYUs aliqUOtie obserUaverunt, ut ossa humeri, tibiae &c habeant diploen, ut ossa cranii; quod ita corruptio perioste interni modo pergeret an diploen, sic periret modo os illud internum, quot corrupta diplo sic ab osse Xterno separaretur. Θ rum saepe talis diplo non adest; unde sensim Corruptio interni perioste privat medullam suis vasis co rumpitur medulla, sic pergit malum per gradus ad

S. 544. Unde etiam liquet, ιν membrana haec primo ipsa in flammetur, sive a corrupta prius medulla, contagio suscepto id a sit, eundem reν oriri morbumosis cariosi, a medulla putrefasta, ix unquam curabilem. Id ipsum jam olim exposui. S. 545. Cognoscitur id malum, quando in infammatione j Usit hactenus, 1 mora A signis in staminationis generalibus, 38a

exceptis Xternis, ut Ubor, tumor, durities. ador A loco profundo nam debetis concluderoe dolor febre, adesse inflammationem, nec tamen signa externa ulla adsunt ergo suspicio est, esse in

terne.

3ti r A dolore obtus , fixo , diuturno , nulli remedi externo cedente, nec ad adtafium austo. Hoc iuvat ad diagnosta, quod rudius adtactus locus non magis doleat quam ante; quod dicant homines, ςssa quasi distindi ab interioribus extrorsum. 4to Sed post motus musculares increscente a nam per motum agitatur medulla, ut exemplo boum e 1 cis Ionginquis ad magnas urbes ductorum patuit, in alitibus consumta medulla erat hic inflammatione praesente, aucto humorum motu, dolor Ugenti ne-

177쪽

tis signa , 386. methodo proposta , 529. ystriae

satis obferVata. Scilicet methodo illa, qua corpus decoctis lignorum turgens artificialibus exponitur sudoribus exuna sapienter addit Aucssor celeberrimus: Ubi adparuerint signa incipientis resolutionis D nam AuUm methodus sudorifera semper levem febrim faciat, posset illa artefacta febris, iuncta febri jam inflammatoriae, Tangraenam inducere : verum quando illa febris minuitur , adsunt signa desolutionis, nunc denturi decocti Jignorum, provocentur sudores; quia ossium morbis, maxime ibi in medulla haerent, non est fidendum. Credimus sanatam inflammationem, .subdole se manifestat postea malum. Igitur non adquiescentes solis resolutionis signis, hac methodo conabimUr rem iYtra dubium ponere. S. 547 Si vero subpuratio hic e gangraria accessierit per pro re sit 'insamn rationii internino signa 5470 valida , tum ex dolore fixo , profundo obtuso, noscitum; et methodus 520. i et nihil fanat. Non enim datur accessus ad locum hinc inania putrebunt, pars tota pessumdabitur Igitur chira mox sat decocto ignorum sudoribus provocatis rissi haec non juvent, nil juvabit Nam Vidistis jam antea ipsam salivationem mercurialem a PETIT, institutam non curasse malum in osse ' tibi se oties tentatum est tyalysmo hoc mahim curares sed incassum. Superest modo tunc, consilio D exemplo ΡΕΤ 1 Trios terebra per rare, ut sic ex ipso ossis cavo putrida sanies eliciatur.

178쪽

168 PATHOLOGIA. S. 548. Tum enim putrefacta tota mole o se interna tumefaἷἱ in familiat , carisso interia is , perio eum externum in flammatur, disrahitur a tumore, erodita ab acri incumbentia lent contagio corrupta,

spongiosa sunt, tument, dolent totum membrum perit. Sola exsirpati sanat. Nam perterebratio ossis mox laudata, hic nil faciet, quum omnia sint corrupta nil amplius potest sperari, quia nullae vivae parte subtus haerent, quae post terebrationem subplerent id, quod ablatum esset: tunc si omnia haec adsunt, quae in textu habentur, Vel mors totius corporis sequetur, Vel Xstirpanda pars est. Ambigimus aliquamdiu, ubi post Casum, Vel postquam Currus ossa conmoliUerit, aut Calcitrans equus ossa minutim regerit,is tota pars inflammata destructa sit ambigimus, inquam, aliquando inter amputationem is partis Conservationem; quia mirae Curae aliquando visae sunt, ita aliqua in quibusdam notabilibus ossis partibus superstite Sed hic nulla spes: quia os primo mortuum est deinde partes circumdatae. Ergo sola superest exstirpatio. Est autem haec ipsa admodum ambigua nam Utamus saepe, malum tantum haerere in uno osse, Verbi gratia in osse radii amputatur brachium totum cum parte ossis humeri videmus post amputationem, quod os umeri etiam sit adfectum; quia ab osse radii usque ad articulationem Corrupto, malum Cum humero dudum communicatum fuit. in tantum iuvat ampUtatio, quando ad aliud Vicinum os malum non proserpit, vel saltem non multum ita, ut quae pars vicini ossis, humeri v. g. simul amputatur, ea omne CorrUptum

contineat.

Und etiam inutili admodum amputatio, quando corrupta chorosa materies intra anguinem adsumta in alio brachio, aut crure, ossi infecerit: suntque ple

179쪽

f. 7 II MORBO ORGANI cI. 169rumque tunc homines adeo debiles, ut curae sustinendae ultra non sint. s 549. Qualitas Venerea, corbutica , rachitica

est causa frequens et inde intellitum, quid statimnia, O- plus nodus, exosos , abfctisus, caries , spina en-

rosa in isse

Celerrimus Auyor hucusque morbos ossium tradiderat, quatenus ex Causis in omnibus inflammationibus communibus oriantur ' iam vero addit causa alias quae praeprimis aptae natae sunt his teterrimis ostiunt morbis producendis. Venere lues noscitur, ossa ipsorumque depascere medullas Patet exemplis heu nimium notis. Corbuli historia talia infortunia quandoqUe prodiicit, Vidiquo ipse casus. Rachitis admodum frequenter parens horum malorum. Verum recensendis hisce non inmoraborri explicaturus illa sub suo quaeque morborum titulo. Recensentur hic var1 nomina Variorum morborum

ossium, quae in compendio vobis exponam. Itaque gummi, tophi , nodi , exstoses sunt sereiidem ossium morbi. Gummi est tumor in osse admodum mollis Tophus paulo durior, sed adhuc mollis, instar cornu Vitulorum , di, cornu adhuc sub cute haeret Nodus tumor adhuc durior, instar cornu vituli, quando extra cutim quidem prorumpit , sed solitam duritiem nondum adquisivit. Exotois quartus ossium morbus in hac recensione est idem malum, quae prio a sed jam duritie praeditum tanta, ut os ipsum. Ergo quatuor haec gradu tantum disserunt. Exstos haec est quandoque in ossis parte, maxime quando est in majore osse aliquando magna in parte ossis minoris, immo quandoque est os totum integrumque duro tumore extensum, ut in parvis ossibus extremorum artuum saepe adparet. Exostoses hae

180쪽

in mairnis ossibus quandoque observantur versus caVam medullam in superficie interna ossium, ' ut ipse RUYscΗ1υ in ensi. Thyaur. X. Exostoses nonnunquam sprehenduntur sine noYa ferri, ubi remanein post curatam luem Veneream , 3- .chitidem, scorbutum; si in partibus haerent maxime nudiS, . g. ad externam tibiam manet illa ostis sic exstans fabrica, ne ultra Corrumpitur, quia pravis humoribus os interne caret verum si motus partis inde inpeditur; ut quando est versus cavum articulum, quando est in interna parte cranii, costarum, sterni ,

intelligitis, ibi inpune ferri non posse. Vidi saepius

remansisse post salivation nari sed majorem difformitatem, quam dolorem, a it incommodum reliquisse. 5to: Ab Otisus; isque in osso duplex: Tmo quatenus inflammatio abeat in subpurationem in membranis investientibus amellas osseas, adeo conspicuis Versus juncturas. Vidimus enim ibidem posse oriri omnes morbos partium modium corporis humani. do quatenus lamellae osseae a subjectis lamellis separentur, abscedant. Ita vocabat HIPP. hanc amellarum subjectis separationem abscessum. 6tor aries. In abscessu ossis os adhuc retinet suam cohaesionem, es abscessus fit lamellatim in carie vero substantia ossis adeo corrupta est, ut in pulverem fa

7mo Spina ventosa, caries ossis orta a Causa inferna ab ipsa medulla, de qua jam actum toties. 8vo : Videtur huc referri oportere spinam bifidam, quanquam in textu ejus mentio non si malum terribile, Gethi rum de quo multum hinc inde litigat a ex his litibus tandem res elucidari coepta. Conveniunt observata in eo, quod in infantibus

recens natis tantummodo hoc malum observetur: quod,

quamvis in tota quanta lumborum, dorsi, collique spi

SEARCH

MENU NAVIGATION