장음표시 사용
251쪽
ad vers. 7. J Pro DNI legendum est sine dubionari illud facile ex sequenti linea in hanc venire potuit. LXX interpretes, Chaldaeus, Syrus, Arabs, Vubgatus legerunt nan quod et contextus irequirit. ad Cap. V 7. J In textu hebraeo legitur
fortes, qui in versu rertio etiam Vocabantur. Quoniam vero de his modo in versu praecedenti dictum est, eos versus austrum exiisse, legendum videtur N quorum in versu secundo mentio quidem sacta est, sed nondum in narratione exitus eorum. Ndique tantum ex conjectura haec lectio affertur, sed defendi etiam potest testimonio Syri interpretis, qui dbet N*ora rubri, idem vocabulum, quo supra in versu seeundo C PIN verterat. ad Cap. X, a. J quod hoc loeo in textu hebraeo legitur, non esse in significatione huic Conjugationi propria respondendi, sed assigendi, quae Conjugationi
Piel plerumque tribuitur, non solum contextus docet, sed et versiones antiquae , omnes testantur. Neque tamen propterea necessarium est, ut puncta subjiciantur Conjugationis Piet, eum nec alia exempla desint, ex quibus notio assigendi etiam Conjugationi Kal vindicari possit: v. e. Eceles. I, I 3. III, IO. a Sam. XXII, 36. At loco Jod, Uau legendum esse hoe quidem admodum probabile videtur. Nam praecedit praeteritum quod etiam versiones antiquae omnes exprimunt, Praeter Vulgatam, quae habet assigentur. ad
252쪽
ad cap. XII, a. J Uerba textus sunt admodum di Milia, non solum si de sensu, sive de re ipsa, de qua sermo sit, quaeritur, sed etiam si lectio et eonstructio verborum probanda sit. Dieam tantum de posteriori. Prius illud habet inprimis dissieultatem. Semper
sensem impeditum reddit, quocunque modo explice tur. Propterea quoque in versione a me est omissum, nec tamen ausim e textu delere. Legerunt idem is Syrus interpres et graeci, qui tamen et a legisse videri possent, si singulas voces accurate expresserint; habent enim z-ετ τρ Ιουδαἰα ειαν περιοχή BHVulgatus tantum hujus lectionis non habet indicium rSed et Iuda erit in ob ione contra Ierusa m. Solvitur nodus, si dieatur ΝΠ pleonastiee positum esse, quod cappello videbatur, sed non suppetunt exempla, quae in tali quidem constructione hunc pleonasmum probent. 'St: omnes , quos quidem vidi, interpretes vertunt ob ionem praeter O, qui per περιο munitionem explicant. Recte, uti arbitror. Totus enim locus eontinet promissiones Iudae aeque ac Nierosolymae datas, quibus significatio του ob lanis parum convenit. Beth vero praemissum, est Beth essentiae, quemadmodum a Grammaticis voeari solet, quod Nominativo ad qualitatem rei vel personae indicandam praefigi soleti ad vers. s. J Ualde dissentiunt interpretes cum
antiquiores tum recentiores in explicando membro po
253쪽
cultatem in voce cum Mee verba sint ducum Iudae. Hinc multi interpretes dupliuem Gallagen pronominis ad hane disseultatem removendam in subsiditam vocant.
esse statuunt: quam dure, quam macte, opus non est ut diem. Οἱ o quidem et Syrus interpres in videmtur legisse, sed in reliquis non habet eorum lactio, quo se magnopere commendet. Nempe οἱ ό habent: ευμ
emes Hierosolymae per dominum fortissisnum Deum suum. Illi igitur in legerunt, hie V, A N Ego
quidem vix dubitem, quin Chaldaeus interpres veram nobis lectionem servarit: Inventa est suus habitatorianuiseroselmmae per verbum domini exercituum , Dei ipserum. Plane apparet, eum pro ra Iegisse I villima mutatione facta, quae erroris originem docet. Nec tamen negandum est, hune solum hujus lectionis esse auctorem, atque illud se esse satis antiquum. Aquila quidem idem legit: καροέσση μι , et Vulgatus : confortentur mihi ete. ad vers . J Pro οἱ o, Syrus et Vulgatus legerunt ri Ius II Melius, uti arbitror, propter eoactas reeeptae lectionis interpretationes. ad vers Io. J Mirabuntur sertasse quidam , me inhoe loco lectionem receptam esse secutum, neque pra tulisse
254쪽
tulisse eam, quam raeentiores nonnulli Critiei desindunt. Re Dotius quidem in Dissertati. II. pag. 3aa. pro legendum esse statuit, ex auctoritate dum rum Codicum Erffortensium, et Joannis Evangelistae, qui hoc vaticinium in morte Christi impletum esse dixit. Sed antequam de harum rationum valore dispiciamus, dicam , quid me moverit , ut lectionem receptam se-- quendam judicarem. Et primo quidem consensus omnium Codicum hebraeorum a recentioribus Critieis tanto cum studio eollatorum, in quorum nullo, si a duobus illis Etssortensibus discesseris, legitur. Deinde omnes 'versiones antiquae indicant lectionem et tandem haec lectio commodam admittit interpretati
nem, si modo Λffixum tertiae persenae in quod lectioni actversari videtur, non de persona, sed de re explicatur, uti in versione a me fictum est: luge. bunt pii illi Iudaei, gratia Dei conversi, de facto illo turpissimo in Messia patrato. Quem hujus agri usum satis probavit Schultostus in Animadri philol. ad h. LSupra in Amsse habuimus aliud huius signifieationis
exemplum saepe repetitum in non avertym Etad malum Praeterea quoque ea contexto arguis mentum peti potest non contemnendum, uti Videtur.
Verbum semper de amore et fiducia dieitur, de spe, qua homines pii in precibus suis Deum intuentur, h. e. salutem atque auxilium ab eo experunt. Quid igi-
tue fideles illi Iudaei, de quibus in hoe Ioeo sismo est,
lugerent Messia intersecto, quem tamen P a vu
255쪽
vivum eum spe et fiducia di euntur intueri 3'Quis non sit tit rem esse intelligendam, quam lugeant, non personamst Superest ut de lectione P,N dicam . quam Misse tius i. c. defendit. Miror Uirum Celeberrimum fidem duorum Codicum incertam praeserre tot sitis Codicibus antiquissimis, summu pretii aestimandis, et quae aliae sunt Codicum inoniensium laudes, ab eo diIigenter excussis quorum nullas habet lectionem Joannis te stimonium tam parum savet huic lectioni, ut potius exeo novam lectionem exsculpere possis. Nam in verbis ejus: ο νοσοι - ον ε9κώτησαν nullum est indicium neque του ' N neque οὐ ',N Si igitur ex vectis a Ioanne citatis ad lectionem textus hebraei concludere velis, prorsus comittendum est arque legendum V In Quod fortasse verba Hieroam mi innuunt, qui in Commentario Ad h. l. haee habet: in Ioannes autem Evangelista, qui de pectore Dominiis hausit sapientiam, Hebraeus ex Hebraeis . quem Sati,i,vator amabat Plurimum, non magnopere curavit, is quid gramae literae eontinerent, sed verbum intreprmis ratus e verbo uir in Hebraeo legerat , et tempore D
seminieae passionis dixit esse completum ,, Quictquid se de verbis his Hieronymi satis obscuris , negari non potest ',N salva meterum sententia abesse posse. Sed hoe non se it ad verbum delendum, eujus inter pietatio dissicilior videatur. Histantius vero non dis bitavit illud prorsus omittere in versione sua, quia tertia per na sequitur in voce', quam dubitationem
256쪽
eum Codicum hebraeorum, tum versionum antiquarum
ex diversa ejus punctatione proveniens. Nempe legi potest tanda a fugietis, atque haec lectio recepta est in plerasque editiones impressas ; habent praeterea eam Syrus et Vulgatus. Sed potest etiam legi , ut sit a Tnd , obstruetur. Quae lectio plures testes habet, quam illa altera, primo Codicum, deinde etiam ver- sonum. Tertius ex Codicibus Erffortensibus ad Bibli. Halensia collatis, duae Editiones Bombergii priores, Chaldaeus, LXX, Symmaehus reliquique graeci interpretes ; hi omnes vertunt obstruetur, Equidem hane posteriorem lectionem in versi ne e pressi propter consensum majorem, non propter ejus perspicuitatem, quae , propter ipsius rei, de qua se ano est, obscuritatem, neutra expectari potest.
ibid. J Pro ' v legendum esse 128 partim eonis
textus docer, partim duorum Codicum a S. R. Ulientia. lio collatorum testimonio omniumque versionum an
quarum probari potest. 'ad Cap. XIV, 6. J Male in textu impreta legitue solum ex significatione voeabuli huiel o parum apta intelligitur , sed etiam ex sequenti quia eum jungitur 'mnes interpretes antiquiores legerunt eum Vau rin a) Symmachus praeterea, e jus versionem integram habemus versus sexti et septimi,
aptam figit verborum hebraeorum connexionem, quam
257쪽
quoque in versione expressi. Ita vero habet Symmachus: A-εκεινη ο- λα φῶς, α - , si παγος. ε ef μ;αν , si s εγνωτο 1 τω κυδω , συχημέρα ουδή νυξ, αλἀ ε - το προς εσπέραν φως. ad Cap. XIV, IO. J Legendum esse , an membrorum oppositio docet; ita etiam Chaldaeus et Syrus legerunt.
Ad Cap. I, 9. J Difficilem admittit verbum
explicationem. Mihi quidem non satisfaciunt interpre. tes , quando dicunt, Prophetam Per κα-νων se aeque ae populum in culpa esse sateri. Nam disseultas in eo est, quod Deus in toto hoc loco loquatur, no. mine ipso pro pronomine ex perpetuo dicendi more po- sto,) nec nisi admodum coacte prius versus membrum, pro verbis prophetae, posterius pro verbis Dei habea. tur. Atque etiam antiquiores interpretes dissentium in lectione hujus verbi; ia o vertunt : δεηθητε αυτρυ, quasi legissent n a nnin; Vulgatus: ut misereatur vestri. Syrus et Chaldaeus cum recepta lectione consentiunt. ad. vers. 13. I Fateor me in lemone prioris mem. Hi nusque interpretatione adhue fluiurare: Diestis reces
258쪽
lectione recepta videatur, deinde de ea quae est antiquiorum interpretum. Multi interpretes putant, vocem populi esse conquerentis de molesto admodum et satigante cultu Levitico: quae molestia i Sed huie explicationi neque contextus sevet, neque per se est probabilis. Igitur malim cum Celeb. Venema I N,n de dura et assii ita conditione populi intelligere, qua illo tempore premebatur, de qua Nehemias in precibus suis conqueritur, hae ipsa voce nN,n adhibita Cap. IX, 32, quam noster propheta etiam non dissimulat Cap. III, 9. Quod attinet
ad sequentia verba n N nn n , mihi quidem praeserenda videtur eorum explicatio, qui verbum naa fare, inflare, tropice dictum putant, pro despicere, con temnere , atque ad nomen Dei reserunt, de quo etiam diiuim est vers 1 a. 4n N d b, n cui plane respondere videtur in vers. 13. 'n'N Enrinn) αntemnitis illud nomen. Nam posterius membrum hujus versus manifeste rationem reddit, ex qua appareat, cur populus reprehendatur. Verum enim vero in ejusmodi explicatione, quae duri aliquid et eoacti habet, quod de hae receptae le9:ὰ-nis interpretatione, et multo magis de aliis aliorum, ex meo quidem sensu negari non potest , antiquiorum interpretum lectiones non videntur negligendae. Atqui οἱ o et Syrus legerunt: nari ταυτα la. κακομ
259쪽
,11 NOTAE CRITICAE IN MALACIAE
us et Vulgatus , qui tamen τ' ri legerunt. Ille habet: ecce, quod Qttulimus, ex labore nostro est. Hie : ecca de labore Deinde sequentia. verba 'n'N'Ennyn οἱ o et Syrus i gerunt in prima persona 'n Bri εξεφυσησα αυτα - ΠΣ r nn exstis avi ista s. in istast. sacrificia vestra, quae ego repudio et rejicio cum contemtu Mihi quidem hae lectiones siciliores et
contextui convenientiores, quam recepta, visae sunt, propterea eas in versione expressi. Sed nolo contradicere, si quis vulgatam lectionem defendat, aut ejus meliorem explicationem asserat et siciliorem.
ad Cap. II, s. J Assixum in E in nullus interpretum antiquiorum legit. Potest abesse salvo sensu. Sed si quis defendere velit. non repugno. Potest enim pleonastiee adjectum esse, et ad sequentia pertinere, in
quibus Levitarum ossicia enumerantur.
Corrigenda. P. 38. lin. 4. molares, lege, prominentes. p. 72. lin. ult. XXVI lege, XX. p. 8 . vers. 4. de vobis proverbium erit -- lege: earmen de vobis dieenti p. 8a. vers. I r. leger si quis vento. sus et mendax hariolus. ibid. in nota b post, dicitur, adde EZech. XIV, 15. p. io6. lin. 4. sortem, lege, crudelem. ibid. vers. g. equites ejus superbia exultant, lege : superbia exultant. Equites ejus veniunt. p. I 88. post verba: ita Chaldaeus es, Syrus legerunt' - adde : qui etiam verbo II: eandem, quam dixi, significationem tribuerunt: tota nocte protrabitur, ille hie habet uror eorum. p. I98. lin. s. recepta, lege, receptae.