Herculis Saxoniae Patauini philosophi ... Prognoseon practicarum libri duo. Noui, reconditi ac a pantheo ipsius longe alieni, de ratione dignoscendi ac curandi omnes interiores affectus praeter naturam, ... A Leandro Vailato Cremensi ... singulari at

발행: 1610년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

Practicarum pars prima. I Z

A cadaueribus dissectis sat magnam inuentam fuisse pituitae copiam in cordis ventriculis. Vesal .lis. 3 anaum.cs.carneam ibi massam duarum librarum pondo se inuenisse, quae nomisi a crasso sanguine gigni potuit. Sed dicet quis: diuomodo insin inam ampeνmeabit. ramina /nim H Gato omnium fret Maromicorum avidio ν irate ossa a admodum se non perusa vi pentrias Ira sitiam deserari mideantών Aminibviso. s. Ego venio in sententiam Realdi Colia ab i. qui ιι .e pt uitiaritimem insinissa ventνicato contentum non confluere istuc per aha Vprti siti Da sese a

νiam venalem ad asinum υνδε ventricasim d se νι Hς castertio sis ulta e st rati nil us non leuibus. Nam pulmones sanguine ex . extro cordis ventriculo hauston uiri ap d o B m nes in confesto est, cuius potiionem aliquam si refluete dicamus in lanistrum sinum, nihil inde seqimu ab suidi. Confirmari potest experimento M. Is. ab eod. Real. in meis dium adducto. Scribit em minuenta fuisse corpora, in quibus septum ventriculos cor . dis dirimens cari ilagineum fuerit: Id quod nulla ratione penetrare potuit sanguis, siue crassii et siue tenuIs.

' e ρ νυ Lmanat Hinc Gest. I. a. Glaue. 3ncωνή neop. inquit stimas d sicere ammoderatas corda C intempeν.ιωνα. Idem repeti tis Cum igia ut in ipsa suhsta nita coida, vis illa i e sideat, narura etiamsi alter deficiar ventriculus in altero tamen elabolat e S g gnere potest spiritum. Scribit enim Real Columb.desed ruri In nonnadis sinis iam GAIν Ahiam, quiramen is ipsi vitiant.

Q umenta aut em e Gua ratione maueri possine orare a quisse/νistim cse estorem e men ν, tilosuistis sepiam ρ Respondendum cum Galen .ex δειν de τοι f. o. onciueri arterias hia aspiritui pias opplesie impulias, sed a facultate, a solida substania a cordi, i an intilla in arteriarum tunicas. Etiamsi ergo Oblite tetur omnino vel oppleator sinister sinus. obsta. culo tamen id esse non posset quominusvis pullatrix in solida substantia it Iesa in arte rias di maner. Accedit, quod idemGal. lib. δε υ ρ. νι. δ.s ribi commanu νι eislorein Osi D nsam rvii corpori non per arterias dumaxat, sed venas eiram is altas vias. Elgo desciente etiam sinistro snu potest animal viuere cato: isque beneficio frui, ac sustentati. Qui autem languinem in iecontinere poterunt, nisi e coidis snu sinistro illum hau ra arat' o Huic dubitationi satisfacere possemus cum Gal.tibia quo ang. narrencs. dicente ,

eonnecti cum venarum orificiis orificia venatum, ita ut alteriae 1 inguinem attrahere possint ex veni, unde ibidemGal. diu sa inquit vena maiore, non tantum qui in ven sest, sed etiam qDi in arteriis est languinem emuere.

Ostendimus hactenus materiam generandis flatibus idoneam in cordis ventricu E li dati, test . t ut de caussa cinetrice pauca dicamus, quam pleraque cumGMen. 3 des . eius. 1. calorem flatuunt debilem: sed hic in corde, ceu fonte omnis ea loris locum habere nequit. Dupliciter responderi pote st huicini untiae: primo si dicamus in eoνdens a. rabro se hibeme non possedari imbecidam calorem, o eonseque ι rfusus gigni non pysi : Sed si cor a naturali temptrie ad te frigeration in cit fluctist, quis neget flatum gene at i

post e. st dari posse in corde calorem ren assiorem re imbecillum manifeste colligitur μή ἀρν Q. pass. vha proponii G. d. talem esse aliquando cordia feritaιem, ut res,ltar, ea lentibu , & putrescentibus I, rarioribus,mi fris putrida Inde genere kν. Deinde alia est re sponsto. meoqi iudicio magis probanda solutio: Urrum non sim rggnι a calore fetigo, ut. pote quem a calore et a intensiissimo procreari posse existimo, quotiescunq; huic in otita suppetit materia, ex qua subindex cotinenter nouus generatur flaturi ves quando δε- eus ubi coties usus est, adeo est densus,uti collectus sit niusve da ius in eo dissipati nequeat

192쪽

i 8 Hercul. Saxon. Praelectionum

Galeni igitur sententia, Calorem debilem flatuum auctorem statuentis,non simpliciter Aaccipienda,sed cum conditionibus hisce,nisi vel ingens materiae sit copia.xes loci densitas dissipationi obstet.Vbi enim haec duo adsunt,ex intenso etiam calore flatus generari possunt. Id quod ipse docet Gai .ra. A. de dolore agens colico,in quo abitinere nos

iubet a vehementer calidis Haec enim dicit fundendo humores flatus multiplicare, de ita dolorem augere: Auctor. . acut po scribit allium flatus gignere. Coti radicere videtur Gal.cum potius flatus discutere videatur. Tandem tamen veram esse hanc assertionem concludit, t lumineorpora ου cacochymicM μι- exerrare. Ceterum non tantum potust flatus generari in corde, sed transmittitur etiam ad ventriculos. Primo enim quid pro .hibet, quo minus ingrediatur in sinum dextrum per venam cauam, cum per hanc confluat sanguis in cor,& variae quidem naturae,melancholicus,pituitosus,flatu lentus Vnde Somnes Medici iam communieari aiunt assisne, aut aluore ut a meiaraver tenus. Ad sinistrum alia transmitti via potest. Primo quidem per arteriam venalem. Si enim aer, qui et . iam non flatus per ca communicari potest,cum pulmones ut plurimum flatibu, & pituita referti sint.Secundo per arterram magnam. At inquies, si Maprohibent, qua no admittunt,

ut reuerrainsiritus, 3uisemeses xit.Respondetur, ostiola illa etiamsi prohibeant sanguinis spiritusq; regrestum in cor, tamen nonata Occludi r arteriam, ut nulla omnino potatio vel flatus vel sanguinis remeare possit. Falsum enim siccsset Hipp. pronuntiatum. Totum corpus esse conspirabile. Unde Holleris ob ap.ap. proponit historiam ρορι- rationis sactae is tu flatauinoper arterram magnam in ventriculum cordis siminum essus. CHactenus quomodo loci ratione nostra ab Allimaro discrepans ut opimo declaratum fuit.

Ad formam igitur morus transeundum, quam similiter diuersam statuo ab ea, quam

proposuit Altimarus,qui putat,nusium abum eme motum, quam elevaraoni m,siue di gentionem est constrimonem ventriculorumflexuante corde proprium situm o lo m. Nos contra ita fricensemus hane dilatationem est confractionem, ut totum cor etiam locum mutet. Ratio est in promtu. Nam via HIMamur venIricuti, longitudo transi in rotunduatem, o cusis a thorace ν

gedenssursum vergit: Contrarium accidit in censerictione.

Sed ad tertium,uiuentian videlicet Casiam, putat Altimarus hanc dilatationem Et contractionem duntaxat fieri a statuoso fritu genitoex humore 'uus, ideoque curari Ddiscutientibus flatum, cratasq; & frigidos humorest incidentibus d attenuantibus. Ego vero non frigidum tantum flatum. ρdvaporem quoque Cr stimum calidum, o bullientem

huius praeter naturam motionis caussam esse existimo. Quae mea sententia confit mari potest hoc argumento. Mapor in quacuna. humanι corporis 8arte membranosa conclusi palpita troxe inferrepotes: Sedm,ut coerceatur an ventriaulis cordis: Ergo. Maiorem probo ex Gal.a. de

I, .eaufa.ubi de caussa palpitationis in genere verba faciens non tam um frigidi mentionem flatus facit: sed vaporem quoque similem illi,qui in aqua ebulliente bullas excitat, hoc symptoma producere posse pronuntiat. Talis autom vapor non nisi calidus esse potest. Deinde lib.de enit scribit,dars pluiaram non tantum ex Iangu negentiam, qaantum ex substantia vaporosa calida quae instar mu Deseruescensu,dorus disrumpentis vasa dfendat. V a. Epor ergo non tantum frigidus,sed etiam calidus exituna non inueniens huius affectionis caussa est censenda.

Sed hic obiicies: Vapor citiduses tenuis: Caloris enim fund re se attenuaν e. Gai aut magisnuersise palpitationem Aribrabit. Respondetur: Es vapor eaodus tenviis B, eum tamen Da crassari tisi vel ambienseseuorei umcoarctante, di in angustiam reduente,vesloci densitare exi.

tum denegante. Ad minorem et Hunc stultum eatidam aliquando straternaruram in ventriculis

multipheaνι posse. Confirmatur primo, quia cordis substantia ingentesq-ritog. patitur in . temperantias calidas, vel cum, vel sine inflammatione, in quibus spiritus supra modum calefacti, & igniti musti initar feruentis ventriculos distendunt. Vide Gai. . ap/.6p. L liquando spetitus & vapor illo aliunde transmittitur impetu quodam in cor : Vn F

de ira perciti de ob immoderatam exercitation m aesti antes non raro in palpitationem incidunt,abrepto scilicet vapore,ac lpiritu in ventriculos. Inimium bilis trant mittitur.ut in febribus. Hinc Fernet. s. PMω. vlt.scribit,sem duobus t ac ast otione exstinctis vidisse bilem retorridam praealtatam tophi l nstar concretam inque ariCrias effusam,a vi scili cet expultrice cordis extremum conatum adhibente. Transmittitur interdum sanguis ebulliens

193쪽

Ρracticarum Pars Secunda a 79

A ebulliens seruidus. Fernet. lib. 3 ωρ o. palpitationem fieri scribit a languine in ventricu lis cordis ebulliente de agitato. Et Rhasis noster ρ.ad rimans proponit curationem a cillida caussa tactae palpitationis. Deni aliquando coaceruatur in ventriculis, quod fuligines spiritus se calor trans, mitti nequeat ad alterias propter impedimenta varia , de quibus fusius intra dicetur. Propterea Gai .s.de Le.assa. scit bustastit rionem stera per omnes magnas intem erant ι . Ergo dcper calidas: drhuis obnoxios tum eurari tum p asternari tangamis m/ssisse, quae potius obesset, si a caussa frigida dependeret: o persebres ardentissim G isImrefre omnes, quod similiti ter non contingeret, si frigida esset affectio. Et quam uis Arist in assignanda cauisa moriis

naturalis cordis deliquerat : Vcram tamen saltus huius praeternatura in Caussa mali igitob.δε- o mori. cap. 3 dum dicit, lium eueni re a spiri tu ebulli ente retento eccoaictato propter antiperistasina circumstante ipsuna de concentiante frigore.

s. LI. SECU DA SPECIES T ALT ITA

Y A ti autem Palpitatione a facuIiate simul naturali cordis & grauitate ei uidem factatis,

3 id est Irtinulam, tot aliis nec Arist. nec Medici concedunt. Acilio t. tu dem, qui Opi natus e stω m. motum Cordi, iteri tantum a sanguine tibullienic dc aere per refrigerationem hausto refrigerante de consti ingeme. Dum enim isnguis et L ruescit, ventriculi dilaramur, aer qi attrah tur tristidia S, cuius appulsu reprimitur ieruor vic isimq; subsidet&constringuntur vcntriculi. Galerius vero nunc motu in a facultate cordis inlita proco de re docet. Et taliam esse Arist. hac in patre sententiam demiaris fratur Rrrmo, quia plenon poterit alsignare caumam motus cordis retentriit, quo scilicet cor teti net, quod utile sibi est de familiare expuliis noxiis, qui in calantibus fit fibris. Det e litantum ab c. bullitione sanguinis prodiret, nullii inscru arctordinem dc irequente, fieret palpitationes. Pro varietate ent D ambienti, varie immutaretur ordo dilatationis & conlidictionis.

Repugnat dentiue huic A i isto t. assertioni ipsa cordis structura: Substantia enim cordi s lidissi inaest,hbris instructa validissimis, litibus non frustra donatur Cor. Rectu eniti dilatatur, transiersis constringitur. retinet obhquis. Medici cum ipso Altimaro contra

hunc tremulum cordis motum ita in iurgunt. Tremor θ toma est motus voluntari, semperque ad facultatem refertur animalem: Ergo in corde Deum habere Maust. Quibus responium volo,me comedere ιotum argumen um. Hon es ιremor quis euitatu animatis 3 Ioma ah Est tamen ιtis molin. Nam ut tremor a facultate fit imbecilliore fc grauitate membri,ita etiam palpuatio ob easdem interdunt caussas contingit: idque duyliciter imbecilla exsistente facultate, vel comparatione, vel simplicui re incomparvi Ioue quado scilicet maius cor acquirit pondus, mutorem molem quam ut parsit facultas illi mouendat: quemadmodum baiulus alias robustissiimus imbecillis dici potest p opter oneris magnitudinem. Redditur autem grauius, ponderosumq; cor velρ reonsi um, vel peres itam. Per coo-st .m propter tumorem, in per cardis aut collectionem materiae adeo copiosae, ut os ficiat l. bera cordi, dilatationi. Gal. 1.Huc. Us a. cum reperisset in gallis desim iis aquam copiosam & tumores duros m peri cardio, eaciem quoque in hominibus inueniri pomescribit, indeq; palpitaliones fieri, dum cor in aqua quali mouetur. . triquando haec debilitas simpliciter cordi accidit. reddita scilicet tacultate imbecilla iupiei intemperia siue ruta,maduersantem calori eius inlito, sitie humidam eundem calorem obtundentem, liues tam lubstanciam ablorhentem hunias ain. siue ea .im, quae digerendo simili ter exhaurit humidum primigenium. Huac Avicenna omnes maximas intemperantias palpitarionem etfice te pol scribit. Potest quoque deficere ex spiritiis & caloris periuria, qui fundam Cnium et vitae& roboris vitalis, omniumque functionum, docenta

Dicant Aduersarii. Gis imbec Piscultate motus fit imbecillis o imministus, non de .

nauatus. fit pastustio inter motus referrurstraaos. Sed an contrarium proferre polium pruuo auctoritatem Galeni 1. aph. s. v biclim Hippoctai es mencior, em iacit de .

si piemiae ex languinis profluulo, Gal. in commento expresse docet dati dosipientiam ,

194쪽

18o Hercul. Saxon. Prylectionum

quae deprauata adco est ex facultatis imbecillitate. Itaq; idipsum in vitali facultate aea A derepotest viicilicet deficiente facultate tremulus fiat partium motus. Vbi en mia.

euhas non par est edendo motui suificienti,non satis dilatatur cor, nec constringitur latis .de conseq ienter nec taligine, recte expurgantur, nec refrigerio potitui debito cor. Vtu igitur aucto facultas cogitur a CCClerare motum,qui cum non eadem seinper sit fuliginum crap a,nec eodem modo refrigerania neccssitas urgear,varius euadit. lam enim maiori conatu facultas dilatationem molitur,lade constrictione magis est sollicita&c. .

Ob Wrtutem languidam non potest quidem esse nisi paruus, sed praeterea inaequalis

ob ea istac dicta . V dciectigationu,seu trepidationu nomine a Medicis insignitur. Videa. ii, Gal.ρ ιmode ιau spulf8. Ibi enim scribit,ex imbecilli facultate pulsum prouenire par. uum quidem,qui camen pro aucto Vlu varie se habeat in frequentia, & celeritate. U

s. III. Tertia Species.

ν' Ertius palpitationis modus cordi contingens cst motu actis a saeustare irritata ara . 1 sa noxia similog. aut rigora,ausnguisu . Dari hunc in corde suadet ratio-auctoratas. Ratiri: Namsi cor eis multo nobilius ventriculo eulmoni ιζ ct tamen pulmones est ventricu

habenisculsatem xerraricem res noxia quodUunaetvomis π,tussisquare corpannosripraestan. ιissima myrmaretur. Accedit,cl iod cor necessitate Utaen nobιδε- ιυδ cerebro. ereιbram prator faculorem animalem ha macultatem peculiarem excernendi nora: Ergo a scor. Id exis pressis etiam verbis docet Galen.σ.de decret. Hipp. & Hai. I. palpitationem inquiens est e Cmotum a naturare contristante impulsa. Distinctionem ibi proponit actionis ab affectione. qitae talis est: t cyto eu mot-a naiu procedenspecuniam leges natu μὴ sectio etino est motus ιιθt Usam a natura se prater modum, o leges natura. inpalpitam e lfeno, quem. a odiam optisus non natώram. D EURConstat uisur dari pia narronem a facultate trauata. ia uir..t aliquis: si 'atiam uastifcubas, quam irauatam harus motus octore aiuL

id cultas non est alia,quamstu's a. Si quaeratur vlierius: scubin hae animalus ,an naturasis Ana malem non esse clarum est. Desen mper tactio1 emetis, nee musicώώ

dus excellentior faculta cis vegetalis exsistens in corde longe praestantior triplicem ob caussam,quarum prima instrumentum, quo agit. Se Mainstrumentum per quod agur Tenia finis cuius gratia agit: Instrumentum quo agit est Fratus vitalis, Decalor innarus, esitis maior vis ese efficacia in ipse ante. Omnes quidem partes exercent suas operationes per spiritum sed eum a corde se ipiunt. Instrumenta per quae agit, sunt cordus rasoriis

a quas natura nonfruina condidit. N ulla pars corporis fibi as validiores habet, ut docet Gala. .demsu part I. ipso corde: propterea facultas utens his insti umentis validissimum motum essi. e e potest. Tertia caussa est finis. Si natura per hunc motum debet con- Eseruare calorem innatum totius corporis, si vitam tutari, si spiri um omnium functio num instrumentum reficere, Omnino necessarium erat propriam huic facultatem destinare.

Motus huius praeter naturam in corde facti triplex potest esse modus: sequando enim 'stole maior est,frequentior&celerior: aliquando vero diastoler ab uando ia haec. iam illa, ita ut mistus motus sit, dc inaequalis. Ratio diuersitatis ex varietate dependet

caulla irritantis. Euandosem mirritatur hςc facultas per mediam facultatem expuli ricem: In redam pre attractricem: PGnnunquam per utramque simul. Si per expustricem: motus systoles est maior, frequentior, celerior. SI per arreari racem. diastole magnitudine frequentia & celeritate systolem superat.Si pCr ut a B: motus est varius,in quo iam psystole,iam diastolemaior,velocior.crebrior. Irritatur facultas expultrix,quia sentitas'. pullum & impetum rei noxiae: Et propterea omnes in hoc conueniunt,amequa me ab trix ιυ Earar,sensum tactus in cordere enum pati ab obiecto tangibus. Vnde sunt. qui ve .lint motum hunc palpitationis animalem esse ex parte, quod absque sensu non con-t rigat.

Caussa

195쪽

Practicarum Pars Secunda. IGI

A Caussa noxia aut persensiam est aut ρον consensum. Peresinriam aut in ventrio is, auti Maesia tibilantia. In venιν euia vapor laue fuligo eleuata ex materia pultada vel

non putrida, acri, mordaci, purulenta, venenata vel non venenata. In subsanna vi sunt abscessus ulcera e spe lata calculi tumores duri. Vnde alias diximus, erraru eos conmdnei vir eoν ωsν ijs morbis sentari negant. De abscessibus testimonium habetis grauissimi viii Nic. Massa insaansa δυνῶ. Holler. in Huc. 29. de Iale n/s. De ulceribus varia extant testimonia. I .Fernet claIs. ra. Tinca uel tib o. e. 31. qui scri hst si vitasse in cirri co frim, tis sae assectisne ean abui ras, iactissνὰ dam malunam. l Oan n. Bavius an o fretiat. Misseis. qii

se via Fait membranam eis nάaniem ditiaque erosam. Quod aderi'elata v mflamma. tiones, Galenus non negat fieri haec poste in corde: negauit tari .en diu durare poste, eum V statim ad interitum deducant. Sed si eot subiectum es suppina Ionibas, putredini abscessi.

patiatur cum atteriis pulmonibu 18 c. quae transmitrunt, aut m Iemam, aut eta remi autra ridam, aut n/n parrarim, veneriarum, aut non venenaIM . .

Ahia eius, qua mediante facultas cordis ad hunc motum esse tendum in ei tatur, est aurimis imp Eo. Irritatur autem & ipsa varias ob caussas. Primo propter tedundantiam caloris nimium dilatantis ventriculos, quibus dilaratis, insurget attra-ctrix, ut arceatur vacuum. Sciuuia ob dc sectum vel aeris, vel sanguinis in

ciam poterat. Respondendum,uti ictitia emptititiaνιιeν Dibatam s. ιEpsri a naιαν. esepνiresca naso. Alia ig tur ratio cordi quae abique etiam sensu tactus attrahere potes , quod utile. Galenus o ubet san.Is. res proponit modos quibus cor ad Pthciundum imis pellitur. Pj mus est similis illi, qui in follibus sit,dum dilatantur: a etinuis est per ea o. rem, ut calor in Elyclinio oleo,ita cordis calo maximus deficiente sanguine alterum a.

Ε bundetrahit: Te lius sit propter substantia fantili imia tem&humiditatem, sicut magnes ferrum; ita omnes partes alimentum sibi familiare prolectant, Elgo etiam sine sen-

caussas sanguis a ficit,deq ubus alias, valde I neve dicemus. Sed duplex hic occurru Dubitatio: Diximus impassa al/ractrire ob d fictam areis os vinis . vestiritus Drastis eri magnam, oe. sed quomodo hoc fiet i potest. Vbi A.

196쪽

Hercul. Saxon. praelectionum

dis seminali o in humido primigenio. Vnde aliquandis sanguine etiam deficiente vigere Rpotest. Ad seeundam respondendum est cum Galea. M.Aemitressis. eap.s. Non tantum propter frigidam qualitatem attrahi aerem. sed etiam propter substantiam aptam reficiendas fluitibus. Ergo risiente calore sessiritu, maior est nece lasanrahori aerem, non τι refrigereturco Iedus ras tantur, qui exhausti sunt θixitus. Caussas mediata persequisque indagare poterit, nec opus est earum enumerationem hie instituere.Quare deinceps ad signorum explicationem nos conuertemuS.

s. IV. Causse mediara. α

Am locus postularet, ut expositis caussis palpitationis immediaris, de mediatu mentio fi-- eret: sed quia tot sunt differentiς S caulli palpitalionis, ut hactenus audivistis, si eas,p ponere in immensum excresceret haec tractatio.Satis itaque sit intelligere, distinealassa 'fumpotissimum corraserendas esse. Quanquam enim in uniuerso corpore,aut diuer iis partibus ingens fuerit vaporum, ii ue humorum apparatus,non sequitur tamen palpitatio nisi coripium habeat aliquam dispoisitionem ad illa suscipienda. Inter disponentes caussas primas tenersensibilunae cordia membrana cor eircamae emis. Vnde merito Aui. cenna iniet ceteras palpitationis caussas hunc sensum exquisitum reposuit. Propserea ad mediatas referri poterunt omnia cordis me naturali aeacquisititia remperamenta vitiosa.

s. V. Signa. C

TT .q; his b euiter expositis adAna transeo,quae a me in duas distribuuntur partes : In

Aprio, e erit sermo dedistin Isis: In posteriore deprognoinciae.Diagnostrea praetereo:quandoquide huiust nodi affectiones partim ex retitione aegrotantin molesta quandam pulsationem, velocem, fra quon seni &ina qualemse in sicillita parte sentire dicentium,parti uxadmota manu deprehendi potcrunt. D myina igitur imprimis inuestiganda, quae in quatuor classes diuidi poterunt. Quaedam erunt iligna ratapuarum iusserentiarum,sesecierum: Nin caussisam: Quaedam locorum patentium, onnulladen . demonstramia morbos est assectus cordu. De primis cum er plexconsti tuta sit palpitationis differentia, Ptima Drausa morbifica o noxam inferentis: Secunda est motus facultatis sim.lor morborum: Tertia facutiaιu a causa notarerstata: Sic distinguere poteritis istas differentias. Quando palpitatio est motuusHi-caussa morbifica, cito accedit de recedit, estq; pulsaῖio Vehemens, magna, crebra,tam in syliole,quam in diastole. ubi es motus natura cy-rbcsemper hic motus est paruus,frequens,aliquantulum celer, Et magna ex parte continuus: Aut, si non est continuus, leui tamen occasione exutotu tam corporis quam animi, ibo de potu, venere statim exacerbatur. Habet & motus, qui ab irriιatare facultare, sua interualla, est tamen longior, quam motus asoti caussa. Et propterea cognoscitur, ii expultrix irritata fuerit ex systole maiore,c teriore ex sequentiore. EQuaerat quispiam: Aa a rationepossit haest leseeleritas deprehendit Respondeo, primo extet piratione. Nam respiratio simu ιιrmθιrationes maior celerior frequentior. Se cundo ex pulsu, quia contractio ia maior, vehementior, ceterior. Tertio & quidem optime

ex motu cordis, utconcitata expulimemultum exceratam maguitudineo vehementia, quam retentare Grequentia motum ob attramuis Irruationem excitatum. Ratio est in promtu: In

Notienim latitudo cordis transi in longitaiunem, Oropterea cuspis tardis tangitis ferat rhoracem. Vnde factu admota manu sint: tuν ι apasatro. contrarium fit in dilatastone. Rurahitur enim tussis a thorace: Hnde mora est infensibilis. Caussae palpitationis cum plurimae sint, necesse erit eas distinguere Flatum Ae Vaporem patefacὲrfacilitasset suo reces u. Peculiariter 'ero dum natus palpiratione facir,etnruer- Ffumeorpus refrigeratureaigescit,nnniunt aures, verugine caput rematur es in alijs quo6s fartibus palpitatrones υνοδεσι infacis,inis Uercita sicute dems tota. Inflatur venter o DLiturasse.

dit ii militer auνium tinns Ius, vertigo, sussusto qWandos oculorum acies νβAcunda, mox paenis, lusitio venarum,oru amaritudo,excrementa biliosa. κ

197쪽

Practicarum pars Secunda. 183

Α Quae eadem signa ἐν istarem quoque bibesum detegunt, rus Mod Mapor calidus bre.

ut spatio temporis, humor vero bis in palpitationem diu durant cm esticiat. Est prae. tereas auissima quae abile fit palpitatio, ec interdum ad O violenta, ut costas effingat. vid. Fernet. Propensis quoque adiram& pal tauo occasisne rra excitata sunt ligna de indiciabiliosae materiae. Si ex Sanguinis ebuθIlioneo redundantia palpitatio fiat, signa plenitudinem demon. strantia habetis apud GaI bb.de ριπιι. qualia sunt aegent o venarum tot ου corporis, rubo a- citi, uua crapula dedita,crbara a gu:nem accumuianua ,senresesangui ineuscuationes ex τι ro,Mmμνhoidi Mumbus. Dicebat Auic. Sui e Numis redundant1a in hane passionem inmdam ab usu Henem iuuar quiπMersia materiaptiui se astitatio producatur. B Si me ancholia palpitationem faciat, innotescet ex ι olore stlumbest, nigrisante, timore, marraret .Exacerbabitura caussis ramorem Ur maerorem incutie--: Est que tamibaris ma. gna ex parte lienis imbeciditate. aut melanchotiamtuosa e pochondrasea laboν antilias: Co gnos itur quin etiam aput duriore, Si ex afastat peruardio contenta, patientes refcruri si simis e cor in aqua quasi natare. Ego vidi Clatissimum Marcellum,quicum hydrope thoram ex congesta ιθι o ιnρeνuardio quo. 1ue magna aqua copia sidquod Ilo ostendit)ίaboraret iri cor quamn aqua na ara videra H. ebai: Acceduntpusin miabores spirata requem,non sutum agrascuis coucauissunt. Si ex nrmibus, difficulter haec cauisa cognosci potest: Alcxius tamen Paedemoni. scribit consequi non modo 'ditationem, sed 'emorem totius corporis, Imthymiam oe n. C eopem Totam corpus pas&sicu is res geratur ,sudor quoque erumpis circa thoracia cir cerauis

partes.

Parulentam materiam palpitationem gygnere colligimus Arqrssa insummatione. Huiu; in Pericaldio exsistentis signὸ iunis fris acuta eum dolore circa partes thoracu. Hic enim cestante, si subsequatur palp ta .longoque perduret te inpoce, si pallens cor ita. beseat sine mani ita caussa, suspicandum,ad suppurationem perue mi se inflammatio nem,abscessu na disrdptum, puti que ibi factam collectionem. Locos PATIENT Es Sic DIs Tl NGvΕTis: Multum enim refert,an esu

Si essen ratis est Palpit ris,emperpetua uecontiis ,respiratio opulsessumme Uriabum

tur. Imo si primario cor laboret credet M miam mveadmodum frequens. Id videt ut innuere voluiis ,licet tecte&occulte Hipp. a. ub. L. Si uel g tur insignu ut intemperi s. siuem ,rbus ιnm cacomposiιιonesiae Uniuate coluta, necesse est ab cum e e commuam θυγή. pen eatissuri. Sipertonsi quin eo rassicitur a Pericaria to,id nil aliud patiatur, quam extensionem, breui aeteδι se reι erit,asserino est omnium leuissimaeus. oris ratio nans, mutam r. Quod si pti inarius affectus sit in Ore venιncub,adeit Card alta,nausea, vomitu6 D. sultu ructus, ingpetentia,baismos. Haec enim si sint insignia, cor in consensum tia.

Ε iiunt. Si ex vi ro ortum ducat palpitatio suppressio pleruoq; manifesta est menstrua tota..iei, aut materia feminali aut utrii simul. Adsumptaeterea indicia passion .s historicae, δε- loro rasuto, rutius, ex resis male alba, asteriusve colom: Et saepe incurrunt patientes tomata an matissacatiatia, Pile am, Carum, conuulsonem.

Si ex Lune, uellexista arum hamscueofrequenter communicare cordisuam abstιω-nem,quia hoc viscus est plenum multis arteriis cit cordi vicinum de edi tecto postum: signa in co aspectum se dabunt lienis m ale arcti. Si ex cerebro, indicia non deerunt laborantis cerebri, vel melancholia, vel Di.

lusia. F Non reseram hic signa caussarum ob quas attractrix irritetur,id estides clusaeνιso Ianguinis.

Norandum duntaxar,Palpitamnem aliquando eri exsis neruorum Uuo,nam avarem re laesiumem cerebro thorace, scutis Hoc obseruarenti hi licuit in fratre meo, quc insistbem se principio spinalis medullae adhibitae in integrum restitui. Siscia induamna vanos morbos, sue sint intemperies. siue in mala compositione

198쪽

i84 Hercul. Saxon. Praelectionum

si ue in unitate solata, prop menda res ant. Nec verba sum facturus designis intempera- Aturarxm, cum haec satis lupe *cxi, licata sint a G uen. art. medie. t. ay eseqq. lni enim ostEdit de recenset signa omnium,quibus cor agitari stat et ob intemperiem, quaecunq; tande illa sit: Pusu μαι sternent s celeris non tamen necessirio maiores. Omnu enim insignu Intemp/νjes d. fit ac tam is tutu ut dic ιur, orobur scaltatis. Facultas aure rostrata magnum edere pukum nonρot st: nec mestum etiam inaequalessent. S tumor, aut abscisius cor occupat, temper inaequeti m ese inor in tum deprehendes pulsum eum reo νst oneri Gis. Sicati tumor fuerit, necessario fibris ades lethaispinarquia experientia didici, cum inflammatio toLum inuarit cor, non 'ferat transire naturalem diem. Lictori cu dam febri prehenso acuta, statim liuere coepit supercilium sinistrum, α antequam a2. elapsae erant horae, totum corpus sphaceloteata tum fuit, ipse exspira- duit. Ego strauem subesse aliquam cordis affectionem suspicatus, curaui,vid liecaretur cad iuer. Quo iacto cor inuenimus duplo mι-,quam insanu esse solet, curia venis tumentibus &inti a s ad digiti crassit ad melM .Potest fera,vt citra mortis di framen aliquanaeo insese-νuν Corins immatione peraca ly ct exigua. Id quod ulcrea &absessus mam itum faciunt. Totum autem cor sustinere inflammationem diutius nulla ratione potest. Alia ratio est in tantaν1bmyrgita de quibus superius ex sententia Iouberti. nera tis dis innotescunt ex palpitationesv repetente cum fibricula hectica. Omnia adsunt signaph hsios pulsu parui,unguidi macuso consumtis totim nihiltamene Dunt. Si ita deficiat pullus,ut intcrmittar 2.3. 4 pulsus, portet insignem aliquam caussam esse, quς ne libere spiritus de sanguis ad alterioStransmittatur,proh theat. Scribit Vetat. 1.a- Cnat s pullum tibiis in cuius colle carnea .lla moles Inventa fuit,ad nouem usque pulsus interm sile. Nam dum tentat expellere quod noxium est,tongissimam essicii systolen. Et tandem μ hu, in quibus impeditur transmissio friuin , gangranas exspectes. VesaI. Le. cu. rcfert exemplum, de quo iam facta cit tm Gio, in gang amam sinistri cruris in.

f. V I. Prognostica.

DRognostica alia sun rflutu,alia moraυ non nulla tempo*stitit vel mor qi ae iam te..1 mq te mod/. Capiuntur autem ad s/emys,eans siccis affectuor morbis,ix quibtis pat - ρ tarios raso t. Propter apa uat e sis, quamdm esse opumatura σ morti prop et i tr. bc cillitatem facultatis tam absolutam,quam compat aliuam: hec inquam differentia ni ximel thuluest. Nam aut continua est,aut stut ma de caussa excitatur, cuin caussam habeae cordi essentialem,eamque grauissimam, intemperum Ictειαι ignem, vel morium instra mentalem Decommunem. Itaque nullus eorum qui hac specie corripiuntur, evadit, sed omnes intereunt. Deq; tali vera sunt. quae Gad, plosius 2.profert palpitatione Lborantem quinquet simum annumseuperare norem se. Nam crae palpitationis Esserentia,quq exfl itibus vel .apo ibus facultatem irritantibu, aut VentUculo, et ei antibus fiunt, non necessano in terficiunt ante quinquagsimum. Ratio est An illa facultas usque adeo languida, vel propice intempeνι m insignem vel morbum in mala com mone, vel uasi plutione ut primo aduen. Et ante senio, iactuo magis ac magis Exsoluitur,ac marcessit calidum innatum,amplius reis silete causss noxi s non possit.

Si per eouepsum cor ossiciatur, facultas adhuc valida exsistens potest pugnare ad. uersis caussis maleficas etiam post Io .annum,&ita πgri 6o etiam nedum quinquagesimum attri ge epoisunt. Quare,vcd xi semper rusticinnom ad serenitaου, caussa Leos se

Dr i more pauca dicenda Dctum enim iam est, complures hac assctione tentato uia

cumbere post quinquagesimum atatis annum. Qinadad modum, omnes repente mori consueuerunt, praecipue vero qui frequenter inciair uni hoc lymploma. De hoc extat Oraculum Hippocrat. a Vo. I. Eos qui Fabsque caussi ore. Quae verba non tantum deismo elutelli igenda, verum etiam de Palpua. Mane, ut Ges n.rusne si com. moneL.

199쪽

Practicarum Pars Prima. I sΑ s. VIL Curatio in accessone.

Uratio ab omnibus in duas praecipue icinditur partes. in quarum prima sermo insti-

- tuitur de iis auxiliis,quae diriguntur aduersus ipsum symptoma tempore acceessionis. In abera ipsam caussam & morbum extra accessionein respiciens curandi ratio proponitur. In accessonu euratione quaedam occurrunt,quae prorsus reiicienda censeo,licet a probatissimis Medi eis excogitata & commendata sint. Primo uniuersaliter proponitur reuulsio facta permatontide ι resurus. Huiusmodi operatio nonnunqua est tu pςcta,quum scit. palpitatio ortum ducit ex spiritu calido &B vaporoso, exsanguine bilioso in alteriis contento,oc impetum i ncor faciente. Exstimo. menim sanguis redditur tenuior de calidior. Exigatura aristantur arteriae, ut sanguis de spiritus ad inferiores partes non transeant. Hinc maiori impetu ferri solent ad cor Holl. inscholade.υ.M. r.de intern.Conueniunt igitur huc potius inflatu de humoribus se .gidis, quam influxione calida.

Secundo laudatus a plerisque aspersio exarua frigida ex af. flosca, ras circa frontem Aeextimas partes facta ad conservandos vitales sp ritus. Sed alia ex parre sanguis, spiritus,

vapor repulsi introfluunt, Ze replendo cor affectionem augent, Vt proptercaptimat Operationes plane contrariae sint huic posteriori: Illae enim retrahunt, liqC intro compti iit,conuenuque quidem inducope nequaquam inpastitMIoue. C nnio eandem ob caussam non placet praecipue in caussa calida usus odoramento um, necρanucastri, vel aromatum teri pore accessitonis. Nam Omuia haec calorem augent, spiritus incendunt. In spiritu statuoso frigido cum utilitate adhiberi poliant. Didigitur agis um in ipse commotionis tempore 'Varia pro varietate caussarum. Si palpitatio obtuni ducatc a guum redundanti in ipsa sustoneum sectio instuuenta. Non obiiciat aliquis. Des conridere obpat lationem: Deficientibus autem viribus vinas eandum non p. Etenim ubi vires languent proptor sanguinis copiam de sus eationem, tantum abest ut venae lectio eas prosternat,Vt portus subleuet.Sic Hipp. .aeu as. In apoia

plexia a plenitudine exorta sanguinem mittit, habita scilicet ratione caussae ipsam in

ferenti .

D De Deo vesa aperienda dubitatio est,cyaae sic dirimi potest. Si sanguinis plenitudo aliquod inflammationis periculum minetur,statim incidenda est vel communis, vel iecora. ria. Id docet G u. 13.meth Lexemplo iecoris, huisscemodi, inquiens inguinu msionem quamprιmum reuellare se derivare apane. Si inflammationis notae non adlint,in hoe casu reuuisionis gratia secandς sunt venae opposiva,vel in ores,vel dextra: Iumores quidem, si mentes aut haemorrhoides sint retentae: Dexteraου in plenitudine totius absq; iuppressi one dictarum euacuationum. Vbi autem post tectas venas vel infriores vel onoysis maluperseuerarit, repetere Iιcet venae sectionem in Distro cubito. Si vires Moesi mi istin ριπι usque adeo inconstantes sint, ut venae sectionem non periss serant ad hirussines ocucurbιtulas sicarificato transeundum. Rhases 7.ωnrinent. cucurbitulas dorso apponere iubet. Αuic... I.cψ no deis sim probat cucurbitulas dorso asti. xas hoc potissimum nomine, quod accei sani palpitationem attrahendo sanguinem ad thoracem.Contradictio haec satis conspicua sic tollitur: Cucurbitulae in plenitudine totius corporis dorso admotae cum multa flamma Sc profunda scarificatione, si praseri imam piae sint.tremulam hanc cordis affectionem excitare solent. Idcirco anserioritus locis hoc casu affigendae: Sed evacuato toto de per medicamenta 6ωnguinis mssonem, cucurbitulae paruae,iculter scarificatae, cum flamma pauca dorio applicita iuuant. Attrahunt vero vaporem,statumdanguinem a centro ad circumferentiam. Praeter haec Cor Iratam Emerna, quam Interea,administranda partim calida, par. p ymfrigida pro varietate materiae peccautis.Sed de hib cum caussam 1imul respiciant, fuissius infra dicemus.

f. VIII. CVRATIO, ET PRAESERVATIO

extra accessonem.

200쪽

Ρracticarum pars Secunda. I 87

A materiam extenuantium medicamentorum ex tib de Ni. c. s. ubi Gal. Omma propo-m Icatida medicamenta,attena si scultateyradita, Pualia sunt puri catimentb.6sse .origansi. Haec operatio apud me suspecta est,i ope licui γsa: quandoquidem v. intellexistis in luperiori b. generat ut i .itus ex ea uls calida, quando vel cacoch mra vel fllevitudo aut tr. Locus eii apud Gal. .acat.ρo. Itaq; si calida praebeamur aιtinuantia in languum copia, flatus & Vapor elevabuntur, de palpitationem augebunt. Iraq; eligenda fiunt attenuamia ed

v sunt qlanguinem minuuntvel per se, vel per accidens. Per seminuunt vena Iu o omnis

Postraparansia conuenu purgatio, si vires tunc aut langvida, aut non vatida: Accipio Aulc. consiliu III, ut paulatirn corpus purgetur, praebct ipse ungulis d c bus per 3. dias 3 6.νbaba b. Optima est purgandi tatio. si vii s constent, conuenie ut isti boli.

praebeantur hor. I. ante cib.

Conuenit maxime illes d Electuarium, quia p aecipium generale in torrispalphuris.

πρ&necessarium, vis errer ira a se ansur. At velo Eleci. ro Mesrecipit ιυessos degassam raris. Itaque si huius electuarii copia non adsisiaccipiatis Eleist. ιμα. Q. auiania scendo p smo i, & tantundem amfra aut θecu .m. M.timperaι. 3 sῖ. Quod si quis Obiiciat: Mιρονgantra esseYsecta, eo quod omniafans eredisnsens, stitim potestis hiate obiectiona satisfice te dicentus, essων asibus coractam. De inde vero illud vos moneo cinpalpit ιιone peres tram facta ab mendam a Purgationum vati Hu, & propterea dixi priiussa timeatiuandam sis vas ν hasarbara exhibιιo. Vbi autem D vites conliam, necessentialis cst affectio. cor optat ne sustinet usum horum piat gantium. Nam purgata materia quae cordi erat noxia. proprium cordis rohurpes manet. Secundum est: Viram hiemarepta er Rom/iumpo De V m dip ranon 'Pro parte iam gatiua est algumentum fortissimum. I fluus educendam materiam filios m , per os memνL

altera tamen parte communis est ommum lc. iptorum sentensia, humor s ori mem titiinharan opo itinδm locum ι se etiacuandos. G uen. s. de Ioc. s. cap. p. lib. quos o qua uiso piari oport. Resolutio est: ora mentνniarum acta humor m LI ssem comoen e necessaνα ε f --u o. Idiueo aut MoaMud dati. aqua .msis, ausero capra o mso cum oleo quampr mum educen-Ε dus hie humor: Si ιisjund latitet,& inferiora petat polim per anferiora purgandus estiri cha purgatione or aha sunt ad in inistranda mi ET emrinsecus. Quod ad ιὸν ora araeatia, non postum pio barc cordialia, quae tanquam stigia a proponunt ut ex Aes r pt; one Mesues. Auic. Serapson sub nomnae Laisaam, dumo μι dulcis de gemmis es Lianum. Ratio est, quia in omnia Doνο-uum ingreditur, quod speciem esse .eoasti Coitusius ostendit. deinde proprιο experimento co firmauit Maillitii, lus in cap. deaeontro. profitent ut omne, esse medicamentum calidum & siccum anteitio gladia. Itaque Se tanquam calidum. se tanquam venenatum medicamentis cordiali bus non admiscendum placent irae sidet aps a non Mc sues, quia is si recipiunt eis iamomam ducam. Ignum aloes Οιrocum, medicamenta valde calida, sed Rhasis nostri qui F reuera sunt irgidi, AI dentur ex illius sententia gj. cam eo ADtianorum siue flamo tim S. Petri: Si tamen temperies cordis non sit usq; adeo calida, doli, Iuch, foram est imi locn

da, υ satis est praebere 3ss. h t si δε- macranoram non adsit, possunt praeberi ha rnia fom

SEARCH

MENU NAVIGATION