장음표시 사용
11쪽
gnificationes supra nobis recensitae a genuina nostra ab ant, & quare factitiis , infamibus, inquilinis, pueris & d
crepitis nostram definitionem minime dixerimus convenire. Argumentum evidens est, maiorem scit. tibi perpetuo ipsa definitio civis suppeditat, sub qua si subsumseris servos, inquilinos &e. omnibus sententiae nostrae ratio abunde constabit. Illud tamen inter eos, quos jam modo exclusimus, discrimen existit, quod faciiiijs, pueris &senibus , etsi quidem ac per se cives appellari nequeant, non tamen intrinsecum aliquod vitium in haereat, sed illis quidem novitas, i quemadmodum Cicero a Salustio novus homo vocatur j posterioribus utrisque vero aetas obstet, quo minus imperium & judiciorum ps
testas illis communicetur, vel communicari possit. Reliqui autem, ut infames, exilio perpetuo multati, alio vitio laborant, quod ipsis spem capessendorum istiusmodi h norum fere penitus adimit. Servorum paulo post mertionem faciemus, quando de modis, quibus quis iura civitatis consequitur, acturi sumus. Illi vero, qui jus vocandi eivem in judicium, & coram iudice comparendi per foedera sibi acqui si verunt, ita nimirum ta σύμβολα pleris ue interpretantur idcirco veri cives non sunt, quia unus uarum civitatum verus & omni modo proprie ita dictus civis esse non potest. inum enim civis omnem operam , cogitationes, bona, ipsumsenique sanguinem in usum c vitatis suae convertere vi juramenti , & omnis inter homines initae societatis exemplo teneatur, qui quaeso id duabus civitatibus revera distinctis, sibique non subordinatis in solidum praestabit Z Praesertim eum facillime eveniat ut civitates illae vel dissideant in ipso sevo, vel ita colliment in unum scopum , ut studia in diversa imo contraria rapiantur. Iure Romano certe in aliam civitatem
12쪽
receptus amitabat Romanam,s. Cis. pro GV-a, adeo urAtticus beneficio civitatis. Atheniensium uti noluerit Corn. Nepos misi. ne jacturam Romanae facere civistatis. in qua usu receptum insuper erat, ut jus civitati consecuturus fortunas suas Romam transferre fuerit coactus. Quod vero idem Cicero, a. de Lia duplicem sibi patriam esse a firmat, unam loci, in qua genitus, alteram iuris, inquam tran4latus sit, id nostram thesin nullo modo convellit. Is enim non de duabus specie distinctis
civitatibus loquitur, sed de Arpino & Roma simul , quae
omnes etiam colonias, & municipia ambitu suo comploctebatur; Erat enim Roma communis omnium municis
pium tum Patria Lys. ad manici Neque id alio sensu accipiendum fuit, quam si nos pro iuris Patria Rem p. Germanicam, pro loci vero patria municipium hoc aut illud Dgnoscamus, cum tamen revera istud municipium in civi ltate Germanorum contineatur.
.. XVII. Hoc loco,quamvis extra propositum nostrum fit, annotari fortassis meretur, quod, cum nostra Resp. in tot tamaue diversas partes sit discerpta, & jus temporarium praefecturarum in Mintulas serme a erit, adeoque quilibet . principatus singulatem propemodum civitatem constituat vid. Bachov. in Treuit. Voc I. H . s. th. E. dicitatum ab illo Andri Knichen de jure toris. c. 1. n. 6. Jmagis proprie subditi alicujus territorii, eiusdem quo- rue cives vocemur, dummodo facultate consultandi, Juitandi & magistratus gerendi in isto territorio polleant; Magis , inquam , propriae quam usu Romanae vel Graeca rum civitatum , quae omnia municipii & provincias sibi subordinatas habebant, ita ut non nisi magistratus in pro
13쪽
iebantur. Istimantes cum scneea,mbsitis utile es . quam brev/m potes/tem, quae magna sit. Quae an ita lahabeant, nostipe loco non disceptamus, quo maturius ad ea , quae ex definitione nostra deduci possunt , reverta-
XIIX. Pendet autem ex ea Tertio decisio variarum, quas c. I.&3. movit, quaestionum r) An servi Et per
grini a Christbene in numerum civium a sciti justi cives sint, nec ne ' Quod quia aliquam dubitationem in animo te gemis sortitia excitare possit; secundum mentem Phil sophi breviter ditalvemus. Distinguit autem is inter non iustum & injustum; Et injustos quidem eos cives non esset affirmat, propterea quod ab eo, qui tum ad clavum Reipublicae sedebat, in civium numerum aggregati erantia deoq; bono nitebantur initio. Non iustos gutem recte vocari, quia iis nondum fuissent instructi dotibus, quae cives ad munus hoc tuendum idoneos reddunt. Ea quippe adhuc agunt, quae cives illegitimi , & nullo bqno titulo nixi. Haec autem distinctio iniet injustas di non justas acti, ones cum adducitur ab Aristot. s. Eth. tum exemplis d*LL. justis, & actionibus, quas ignorantes Apropter ignorantiam exercemus, illustratur ab eodem Ethic. i. Cui plane geminum est, quod L ιι. δε Paulus respondet: praetorem etiam rum jus dicere, cuminique decernit. Scilicet facit is quidem, quod injusti is ciunt, verum quoniam a summa yptestate Praetor consti tutus est, injustum eum, di latas ab eo sententias injustas, ippellare nefas est. XIX. Ιαὶ Quid inter virum bonum & eivem boniam diserimin s intersit e Nimirum civis bonus est, qui sa- cultate iudicia & magistratus administrandi, &isuffragia
de summa Reip. bene iciendi in vir
14쪽
ωγnus est , qui munus suum proprium smuyduni
quilibet bonus vel malus, prout in eo vel praestat vel deficit, praedi atur,) i. e. virtutis actus bene potest exercere kquidem δέ possunt haec in unum idemque subjeoum eg dere, & optime nobiseum, rebusque Christianorum p blicis ageretur, si ii, qui civium bonorum & verorum la dem prae aliis affectant, ad virtutem etiam , & eam quae vir tutum merces est, gloriam serio aspi rent. Tenendum id autem contra eos qui eos demum curandae Madmini. strandae rei communi aptos censent, qui ipsam pietatem &morum honestatem insuper, sis de nefas juxta habent, dummodo se hac ratione boni civis officio practare functos glorientur ι Quod pestilens dogma eximis funda mentis convellitur ab Excelletntissim0 Pomino Praeside in lib. de Cisiti podenti cap. a. o Hug. Crotis inaurea prae A M
ro dejur. .est. Opram a. XX. 32 An opifices retic civibus annumerentur λquam quaestionem quia late pertractat Arist. 3. Polit. s. or. Posit. nps summa tantum capita paucis attingemus, Et quidem hoc in uni versum certum est , quod opifices, cu ius cunque sint generis, salutem civitatis si, non alia qua, ipiam rei saltem numero sut Plutarchusajebao iuvent i Attamen Obinde pars civitatis cujuscunque non sunt. Non enim procedit, inquit Philosophus . Posit. c. g. in hac majori consequentia: sine quibus Civitas consistere nequit, ea sunt pars civitatis. Distinguendum igitur primo i co nobis esse videtur inter opifices liberales & illibexater. Illiberales, βαναυ- Aristoteles voeat, simplieiter eXcludidimus, quia dum singulis diebus manibus suis victum, si ibi paraxe tenentur= reipubl. salutem parcius cuiate, ne. anter tam sordidas artes animos ad nobilissima φ hanc
15쪽
Hstratibus gerendis & deliberationibus instituendis e Liat idonei. Liberales vero opifices, me ἰτας dixerimus poterunt sibi aliquam consultandi atque iudicandi facul talem parare, quo civiuna munera obire. ae Hagistratu stumismis in statu'populari ci Democratiis, in quibus census est medimris,l capessere queant. Gae etsi ita se habeant, notat tamen Arist.s. Polis. 3. plerumque hos opifices rino civis nomine lactari , atoue hoc quas delinimentot rebus novandis avcrti. Au extremum sciendum est , olim in Graecis de Romana Respubi. ouaestionis lim jus usum exiguum , difficultatem pene nullam extitisse, quoniam vicem opificum tum temporis servi aut pcregrini , aut summum liberti plerumque obiere , uti autor est Plut. in se. Dionys. Halicar M.f. Vnde non est , quod mi remur, v omnem de hac quaestione Aristotelis nostri disputationem ςo tendete de eliendamus , quo opificibus jus civitatis penitus abiudicςt.
X XI. Incidit hic quaestio satis dissicilis, & a paucis
hactenus agitata An civis alterius populi judicio a sua civitate permissus , iura suae civitatis retineat nec te P Et negativam quidum valde probabilem facit si od eivitas eum , quem hoc modo iudicandum aliis permittit, sua societate velit ejectum, praesertim cum ipsamet ali quin poenas de eo sumere potuisseti ubicunque enim aliquis dedi perituri, tum optio civitati relinquitur aut maniendi suum civem aut vero puniendum dedendi. sa γQuod infames, quales esse praesumuntur, qui tam gravi ter civitatem aliquam laesere , ut eos sibi ridi postulet.
vel Aristotele teste civium numero , minime cemeantur. Verumenina vero istae rationes rem nondum eonficiunt, et nos non prius de hae quaestione mentem nostram aperire potetimus , quam duos distinxerimus casus. Primo an
16쪽
E populus iste, cui reus deditus est, eum receptili Ne
ctendum, an vero suae civitati uti Postliuinio Samnitibus dedito contigisse Liva memorato v. p. ro. Id restituat.
Deinde, an delictum in populum deditionem poscentem iipso jure , an sententia demum interposita infamet.bus ita suppositis sententiam nostram his uitertionibus includimu . Vna est ι si populus iste civem sibi permis sum receperit , tum nulla habita xationς delibi, ab tali natur jure civium, & postea aliquo casu x ex ςrbus novo 'beneficio M consequenda ς ivitatis jura indiget. Idque probat xario supra allata prima. Ore .... Si populus uti noluerit permissa sibi pie'endi p0testate, &delictum im
simue poena lege expressa 'noli coerceatur, tunc tinet tamdiu jura civitatis donec civit s eum societate inter
vosita audicis sextentia ςxcluserit. Ratio haec est, si enim de infunia non nisi per judicis demum sententiam demnitivam constat, utiq res tutus is mastinae fa η vid
tur , quamdiu civitas eum per judicem societate non ei cerit. interim tamen liberum est civitate arbitrium, eum vel poena assciendi vel absolvendi. Et per hanc allerti nem restringitur rationegativam tuentium postrema.Ie m. si delictum ipso jure infam*t, tum etsi populus laesus remittat in uriam illatam, nihilominus is e0 loco cem seriar, quo infames . Pol. s. Aristot. habet, nempe civit iis membrum tamdiu esse desinit, donec restituatur. hic H. Grotium dejur. cap. m. f. ex quo
sundamenta hujus quaestionis dopromtimus. & de ins inta, quam lex & judex irrogant esemb. P ων. deris qui XXn Quaestiones alias, quae occasione harum ab
Interpp. magno conatu agitamur , data op era praeteri musici intcnuam ad alteium disputauo nostraen e
17쪽
iam transeamis; modis , ciuibus quis in ciuilam illam societat 'astiscitur, enarrandis paululum immorabis inur. Etenim si ij, quos primi:us mutui subsidij necessitas & amor vitae beatae conjunxit, vita pedentim sun- Ois civitas novis 'succrescentibus membris redintegrari debet, utique hoc saltem n0minς non indigna eri t tractatio , quae hoc loci .i nobis inseratur Quanquam 'avitem modi isti pro diversitate rerum p. varient, nos tamenaee iis afferendisi tantum solliciti crimus i qui majoren cum ipsa natura civitatum, & Gentium iure onveniemitam habere videbuntur, quorum in universem tres
ferire licet. . . . t i. i. 'rita
: XXIII Primus isque praecipuus est Naiiuitas: indenim liberi juxta Arist. s. Ethis. Hi sint pars Parentum , Q mnesque exteros amore erga Patriam superare credan cur, merito ex Parentum persona jus civitatis sortiuntu communi Gentium more, & praesemj civitatis commo M. Namaeos prae alijs solo nus secretati ascribere, equorum erga secietatem studio ac favore n0bis ccxio coni sat. Ideoque iis seu tibiis , qui singularem non1inis gloriam affectarunt, accurate 'bservatum fuit, ut nullos nisi ex cive natos civitate donarent. Athenienses suos hoc nomine praedicat isocr. ii, P. g. , quanquam alij pς ἀυτο ναι indigenas illos, quos e terra hin in prognatos vulgari errore credebatur, intςlliganx Visi nus in halivitatem primum acquirendae civitatis modum facit. ' Nostros quoqye Majores minis ne aliarum gentium advestibus &hospiths mixtos suisse asseverat Tacitus lib. de mor. Gem, cap. a. . t uo auxen i 'bis ad distinctam hujus res cognitionem tradenda su- . Perant i) Requiri ut nati infantis Pater ςlvis fuerit ias
18쪽
stuntur, noli potest inpillum ali pila iuris derivari, ri odiri Parente non erat. Mater vero ius civitatis in libri OSi transferte non potest , nam etsi Matris quoque parsit -- tire, vocentiar, tamen in cu ilibus Patrena tan vana digniorem sequuntur . id. quod aure Roman odissetis c0pstat Deinde, si e matris quoque persona aus civitatis in liberos transferretur, utique facillimo nς- solio contingere posset, ut quis duarum diversarum ci-xitatum civis existeret. cpiod uti θλιε. annotavimus , veri
civis officia, &civili cum primis societati, ad quam omo*ssere civium actiones referri polse, Grotius docet dejur. 986. II adversatur m Plane quςma. modum in diversis rebuspubi I iure naturaeo Gentium , xel per determinationem, vel non' sistentiam I L. civit,aim receditur. Vid. D. Halinium Mo v. adHVGMA ita & mulio magis non os sanie commityi hqc consiletudine, uxoribus interduim jure civili beneficium concedi potest, qu Ponticis ac getem refert Celli', ut qui matri Pontica natus es sit, ni Ponti in ad vero Patrem chesse voluistir ol ipso eorum , i si ultimus ψpinionessi, com ratiotii velidomicilis Ritris Mintundem cri-caci, in tribuendis civium juribu, assignant , inod nimis Glum est ij ten in fili se membrum uillati cietatis
19쪽
cens natum insantem plene & simpliciterlassiciat: Cist cunque enim ademta est potestas tramns ea, quae ad elissentiam civis debent concurrere, is απλῶ. civis appellari nequit. Atqui infantibus & pueris in tenera aetate est adiapta. E. ii nequeunt &c. Aristoteli cives imperfecti dicuntur3. Pol. t. cta. r. illud vero spatium, intra quod ejusmodi puer ad maturitatem judici, pervenire potest , plerumque certo annorum numero in bene constitutis Rebuspubl. definiri solet : Etiam si enim fortassistinus & alter velocitate ingenii aetatem ipsam transgrediatur, tamen ad praecavendas aemulationes, & tollersectae RepubL invidiam satius vissim fuit, omnibu'yr miscue certum fixumque tempus statuere, ne adolevem tes, qui in optimam partem cognoseuntur, stupiditatem ingenij tam gravi atque manifesto dedecore luerecognsetur Athenis cives hi imperfecti adciviIiamunera prius non admittebantur, quam nomen apud populares tabuiis Lexiarchicis professi essenr, Romae vero, cum togam virilem sumsissent .. Et haec de punio modo, per quem civitas obtineri potest,quo selo in tui Patritij Veneo cuius rei caussam copiose describit MachioelL dilrurL.M. r. cap. C. Alibi hujusmodi ciues Hybridae dicun- ,
XXIV- Operae pretium siler Maestionem hic a misceamus non pilanesterilem, are civem hujusmodi oria vinarium de adoptato enim,c- tam arcis vim o non teneatur, res mustum dubitationis jois habes in aliam civitatem commigraturum invitum civitas retinere pol si ' Et pro affirmativa quidem misitat ambe partim P triae, quae maximam ortus nostri 'metem sibi ruendicat.
Partim, quod novae ivit infidem n opossit dare, Maii erior civitas non remiserit, qu-queacontractu peri
20쪽
ci consummato resilire invita altera parte non liceat. Aa tamen, si quaestionem non quidem ad Romanae ReipubL LL. quibus cives injussu Princspis Italia excedere prohibebantur sed naturae & Gentium iura examinaveriamus, contrariam sententiam tuebimur,strvaturi regulam naturalis, aequitatis , ut liceat civi indicto prius abitu alio migrare, dummodo id civitati nullum periculum vel damnum etera, aut minetur. Argumenta pro altera sententia quod attinet, ea non sunt tanti ponderis, ut evincant , quod illivolunt. Etenim istud quod quilibet bonus civis se nou sibi tantum , sed patriae etiam natum meisianis sie debeat, non impedit, quo minus sine incommodo Patriae tuam conditionem meliorem reddere possis , quin ad id te lex Dei ge naturae instigati scd in eo Patriae amor subsistit, ut si tua& publica situs in pari discrimine ve sesur, tu vi hujus amoris luinc tuae anteponas. Vnde tum demum argumentum primum escax est suum civis discessurus proponitur , quando civitatis, eum non disced re, ullo modo interest . . Quae ultimo loco se obstricta Get contractuum natura inrebantur, ea omnepunctum non serunt. Nam primo, cum tacito constnm haec societas inita & nullis expressis tegulis firmata siti hanc semper adjectam habere conditionem presumitur , ut in tuo arbitrio positum sit , abire societate,vel in eadem pom vere , maxime, sifinem , ob quem teci ut cuidam aggri gasir aut plane non, movero in alia aliquac itate re us 'oblinere licetir id quod nec a jure civili abhorret, 'od renunciationi non Daudulentae favet L. in societatibus, quae omnium. maxime pro iundamento amicitiam habent. H c tamen ubimie c tio adhibenda est, ne ex abitu illo in discrimen laliis Nica ad inicatur; si obsidionis temporibus, aut cum