Bap. Platinae, Cremonensis, Opus de vitis ac gestis summorum pontificum, ad sua vsque tempora deductum, et auctum deinde accessione rerum gestarum eorum pontificum, qui Paulo 2. in quo Platina desinit, vsque ad Clementem eius nominis 7. successerunt.

111쪽

ror PLATINA DE va Tis RAulus natione Romanus, patre Constantino, Stephani seeundi stater, D in Patriarcham mores &doctrinam Ecclesiasticam perdi dicit, sub Gr B-gorio secundo &Zacharia pontificibus, a quo in Diaconatus ordinem

cum fratre ascitus est: verum mortuo fratre in ipso pontificatu cum successer quaereretur, fuere qui Theophylacum archidiaconum proponerent. Fue re item qui dicerent,Paulum ob integritatem vitae Sc doctrinam in demortui Datris locum subrogandum esse.Exploso itaque post longam contentionem Theophylaco,solus bonorum omnium suffragiis Paulus pontifex decerni cur Constatini & Leonis temporibus. Erat autem Paulus vir mitissimi ingenij, clementiaeq; singularis,& adeo saluatoris nostri imitator, ut nulli unquam malum pro malo redderet,sed contra malos, a quibus persaepe iniuria afficiebatur, in bono vinc

Tet. Hic autem tantae pietatis de humanitatis fidit, ut noctu cum duobus & eo amplius tribus familiaribus cubicula pauperum aegrotantiu circuiret, unumquenque eorum & verbis & eleemosynis ad recuperandam valetudinem cohortatus. Carcerem quoque frequenter adibat, indeq; plerosque aere alieno nexos, persoluto creditorinus pretio dimittebat. Pupillos Sc viduas circumuentas fraude causidicorum tuebatur, Neleemosynis su itentabat.Idem quoque cogregato clero uni-

uer cl; populo Romano,corpus beatae Petron ellae Petri filiae, una cu sepulchro marmoreo his literis notato,Petron ellae filiae dulcissimae,ex via Appia in Vatic num detulit canentibus visi sacerdotibus, populoq; celebritatem agente.Atq; corpus ipsu in sanctissimum in templo Apollinis ad caput basilicae patri dedicatae collocauit. Interea vero cum Constantinus imperator sacras imagines ubique demolitus,Constantinii regiae urbis Episcopii, impietati suae resillente, verberibus necasset, in locumq; demortui Niceta in spadonem sui sacrilegii consciusu se fecisse pontifex ipse omni ex parte religioni consulens,nuncios Constantinopolim mittit, qui Imperatore adhortarentur,ut sacras imagines & statuas restitu ret: id si facere recusaret,eidem anuhematis centuram minarentur.Sed Constantinus in sacrilegio suo pertinax, Se sanas admonitiones contempsit,& Sabinum Bulgarorum regem in demoliendis sacris imaginibus eius impietatem imitatu, in gratia recepit,cii antea bello Bulgaros persecutus filisset. Ascito deinde Leone

filio eius nominis quarto in partem imperii,cui Irenen Athenientem mulierum omnium pulcherrimam, in matrimoniti collocarat, foedus cum Saracenis ini j

stomachum orthodoxis Chrilli an is tacturus.Interea vero Pipinus Se Taxillone Bauarorum ducem suo imperio sub ij cit,&Saxones in amicitia recipit: hae tamen

condition ut trecentos equites,quoties bellum gerere oporteret, auxilio miti

rent.Cuin Aquitanis diuturnum ei fuit bellum: quod quidem poliremo Carolo adolescenti comi sit,cum ipse senio confectus interelse non possset. Hoc bello ab-sbluto,Carolus Boi bonium,Claromonte,& inulta de Alvernis oppida vi cepit. At Pipinus,quem diximus annis graue esse, non ita multo post moritur, duobus filiis Carolo ae Carolomanno in regno relictis . Sunt qui scribant hoc tempore mortuum esse Aistulphum Longobardorum regem, que in diximus multa sanctorum corpora Roma Papia secum detuliste: eorumq; sacella aedificalle,ac monasteria virginum,ubi & filias Deo dicauit.Monachos autem supra modum dilexit, quoru etiam in manibus regni sui anno sexto,inense quinto moritur. In princi pio regni nimium ferox de audax,in fine moderatus.Tais praeterea literaturae fuit,ut edicta Longobardorum leges retulerit. Huic aute ut dixi Desiderius dux militaris successi silanguescente iam ob delicias Longobardorum virtute. Morat de Paulus in basilica Pauli via Hosties, restitutis qbusdam Ecclesijs vetustate collabetibus,pontificatus sui anno decimo, mense i .eiusq; corpus magna ac ibienni pompa in Vaticanum desertur. Vacat tum sedes annum unum,niensem unum.

STEPHAN Vs III

112쪽

poNTI FI cum m Tephanus tertius, natione Siculus, patre Olibo, anno Domini septin. i gentesimo sexagesimooctauo pontificatum in ij vir certe doctus atque

eruditus,& in rebus agendis,maxime vero Ecclesia ilicis, strenuus a

modum ac constans.Hic enim a teneris annis Romam veniens, mandato Gregorij tertij in monasterio sancti Chrysogoni rationem bene vivendi,&doctrinam Ecclesiasticam perdidicit,accepto clerici ac monachi ordine. Vocatus deinde a Zacharia pontifice in Patriarchatum Lateranensem, cum eius vita Sed ctrina ab omnibus probaretur,sanctae Ceciliae presbyter cum titulo instituitur, que tamen &Zacharias de Stephantis &Paulus a se nunquam dimisere: tatae probitatis erat & praeliantiae in agendis rebus.Mortuo autem Paulo, quem nunqua, ne in extremo quidem spiritu reliqui Desiderius,quem ex duce regem Longo bardorum creatum esse adiuuante Paulo diximus, liberatus omni metu Pipini mort Totonem Nepesinum ducem adhortatur, ut Constantinum fratrem vi etiam,quando largitione Sc ambitione fieri non possit,Pontificem deligat.Is itaque Romam cum exercitu profectus, Constantinum fauentibus quibuidam amicis largitione & pollicitationibus corruptis,Pontificem creat. Fuere etiam qui Philippum quendam huic praeponerent,qui statim abdicare se magistratu armis c5- pulsus est.Cogitur Se Gregorius Praenellinus Episcopus, Conitantinum ipsum constantilaicum sacris liatim initiare,atque Epit copum inungere, cuius manus ita ob eam laicu rem exaruisse miraculo dicuntur,ut eas ori admouere non posset.Cum vero Constantinus munera pontificatus per annum Obstinate exercuisset, tandem e sede

deiicitura populo Romano, ira de indignitate rei percito, in eiusq; locum omnium suffragus Stephantis tertius sufficitur. Hanc ob rem Constantinus in basilicam Saluatoris perductus,vidctibus omnibus ac sacris canonibus perlectis, ut fieri solet, deposito pontificali habitu, magistratu se abdicat, in monasterio vitam priuatam ducere iussus. Tunc vero Stephanus in basilica sancti Hadriani inter tria sera a tribus Episcopis cosecratus,& ab uniuerso clero ac populo ut ver potifex salutatus, ad corrigedos mores quorunda improboru, labefactare integritate Ecclesiae Romanae volentiu,anim uadij cir.Indicto itaq; c5cilio, Carolu literis aenunc ijs adhortat,ut primo quoq; tepore Episcopos quosda Galliae ad hae rem doctrina & integritate morum idoneo,,Romam quam primum mittat. Ille quoque caeteris principibus Christiani nominis scribit.Obtemperarunt omnes mandato Potificis.in Lateranensi basilica conciliu habetur. Multa inter se de coponendis Ecclesiae rebus collocuti, Ionstantinum ad se perduci iubent.Nam cum Desiderii Longobardorum regis subornatione & Pauli cognomento Aphiariae imperatoris Constantinopolitani fraude,crebrae seditiones in populo Romano orirentur,. quod Desiderius reuocare animos Romanorua Carolo ad imperatore studeret:& intersecti pleraq; sunt, Lonstantinus,cuius causa tot mala committebantur, ab aduersa factione reclamastte Stephano Sc indignante, oculis capit.Sed ire obuiam populo in se rore verse non licet.Perductus itaq; in medium Constan tinus &acculatus,' nullis sacris initiatus,sede Apostolicam occupatiat, omne crimen in vim populi Sc quorunda facinoro rureiicit, Use etiam inuitum coegerint Pontificatum obire. Cum verb in pauimento pronus 5 supplex iaceret venia petens, commiseratione moti qui aderant,eum e medio duci iubent:atq; ita rem integra in sequentem diem reiiciunt,maturius cosulturi,quid in tali re facere oporteret. Verum Constantinus sequenti die in cocilium redies,mutata sententia, ostendit quae adhuc egerat, maiorum exemplo secisse:'& Sergius Rauennatu archiepiscopus,& Stephanus Neapolitanorum,ex laico Episcopus creatus sit. Ob hane verbi inpudentiam indignati,sui'in Concilio aderant,eum turpiter eij cientes, ad componendam rempublica Claristianam animu adiecere,abrogatis primδ Constantini decretis.Institutum est aut omnium consensu, ne quisquam laicus,nisi per gradus Ecclesiasticos ascendes,pontificatu occupare auderet sub anathematis poena. κ

113쪽

ret4 PLATINA DE VITIs Promulgatum est item, ut qui episcopatus dignitatem Constantini tempore consecuti fuerant, magistratu se abdicantes, ad prilli nos ordines reciderent. Quod si istorum vita & doeicina a populo probata fulisset,placere,ut ad sedem apostolicainvenientes, denub consecrarentur. Idem de presbyteris & diaconis adiudicatum est.Vetitum tamen est,nequi istorum maiores gradus attingerent:vetitos credo, ne quid erroris,aut secta aliqua inde oriretur,tanquam ex seminario quodam diascordiae ac seditionis. Constitutum est praeterea,vt quae Constantinus in re sacra egisset,irrita haberentur,praeter baptismum Se chrisma.Postreinb vero abrogata

synodo Constantiniana,qua decretum inter Graecos fuerat, ut sanctorum sim lachra Sc statuae e templis abraderentur eiiceren turve: constitutum elf,ut eaedem statuae ubique restituerentur, anathematizantes execrabilem & perniciosam iulam synodum, lua Dei immortalis conditio peior quam hominum fieret.Rese re enim statuas mortalium bene de repub.meritorum licet, ne ingrati videamur, utque eorum facta aemulatione imitari cogamur: Dei non licet,quem semper ante oculos,si fieri posse habere deberemus, si eius merita erga humanum genus,si naturae diuinae dignitatem inspicimus His vero ex sententia peractis, decretum est ut sequenti die 1 upplicationes haberentur, quibus & Deo gratias agerent, &iram ipsius,si qua ex hominum peccatis concepta estet,placarent. Itum est autem . .es, bis, a Lateranesi basilica ad sanctum Petrum cum maxima omnium religione nudis pedibus,& a pontifice &ab hominibus qui tum aderat. Nunc vero adeo refrixit

pietas & religio, non dico nudis pedibus,sed caligati & cothurnati vix supplicare dignantur.Non flent inter eundum,vel dum sacrificatur,ut illi sancti patres: sed rident,& quidem impudenter,de his etiam loquor,quos purpura insigniores facit: non hymnos canunt, id enim seruile videtur,sed iocos & fabulas ad risum concitandum inter se narrant. Quid plura λ quo quis dicacior est & petulantior, eo

maiorem in tam corruptis moribus laudem meretur. Seueros & graues viros reformidat hie noster clerus. Quid itaΘquia in tanta licentia malunt vivere,quam bene monenti, aut cogenti obtemperare, Sc ob eam rem Christiana religio qumtidie in peius labitur. Ad Stephanum virum sanctissimum redeo, qui peractis supplicationibus,statim quae in concilio acta erant,&voce apocris arij &scripto promulgauit, poena inque anathematis illis proposuit, qui abrogare auderent, quae in iancta synodo initituerant.Verum non ita multo post mortuo Sergio Ra uennatum archiepiscopo, Michael eiusdem ecclesiae scriniarius sedem occupati nullis sacris initiatus, adiuuante Desiderio rege&Mauritio Ariminensium d ce, quos Michael pecunia gelargitione corruperat,pulso Leone archidiacono, quem potissimum clerus expetebat. Ausi quin etiam missis ad Stephanum legatis eum pecunia subornare, ut eundem Michaelem in ecclesia confirmaret: qui non modo dona reiecit, verumetiam edictu in proposuit, quo ille anathematis poena notaretur, nisi scitem relinqueret, quam contra ius fasque occupauerat. iam diu tamen vi Rauennatum eam obtinuit, quamdiu aliquid habuit &pr phanum&sacrum, quod Desiderio munerum cupientissimo elargiretur. V rum cum pontifex eo legatos suos misisset, cum oratoribus Caroli legis ob eam rem in Italiam missis,admonuisssentque quid maxime pontifex expeteret, statim eiecto Michaele Leonem deligunt, quem pontifex confirmauit. At vero cum ob hanc rem a Desiderio clanculum vexaretur, Carolum rogat Desiderium admoneat,ut ab iniuria inferenda caueat.Fecit id Carolus,& quidem perdiligenter: r tinere tamen hominem in officio armis non potuit, quod ei mortuo fratre, qui secum paribus animis biennio regnauerat, multa bella obire necesse suit. Aquitanos enim, quod bellum pater inchoaverat,in potestatem suam redegit, Guascones domuit in Aquitania positos. Deinde vero transmissis Pyrenaeis montibus,

fusis ae fugatis Saracenis, usque ad Baetim sume peruenit, quo nunc in Hispania Saraceni Granatae se continent. Interim vero Stephanus pastor quam dilige

114쪽

poNTI FI cum turissimus,& verus Petri successor,ae Christi imitator, quarto pontificatus siti an. no moritur, mense quinto,die vij.&xx. sepeliturque in basilica Petri. Eius autem

ex morte dies nouem sedes tum vacat.

i Adrianus primus, patria Romanus, patre Theodoro summae nobilita ς' it V γ al tis viro, pontiscatum iniens, nequaqua a maioribus suis degenerauitai Nam magnitudine animi,consito,doctrina, & sanctitate vitae,cu quo Φ uis optimo pontifice comparari potet . Cuius amplitudinem Desiderius Longobardorum. Rex veritus,statim de pace ineunda & de amicitia mentionarer legatos fecit. Verum Hadrianus cognita hominis perfidia plusquam Punica,

in aliud tempus pacem distulit. Interea verbmortuo Carolo in anno, Beria eius coniunx Hildegardae caroli uxori ob amplitudinem mariti inuidens,Adoarij cuiusdam consilio usa cum filiis ad Desiderium regem in Italiam confugi qui eam perbenigne suscepit :& quod se tutiorem futurum hac ratione ab impetu Gallorum existimabat,&quod Francos propositis Carolomanni si ijs, facilius sumpturos arma in carolum regem,si quid in se moueret,arbitraretur. Veru tu obtinere ab Hadriano precibus non posset, ut filios carolomanni reges inungeret, ad vim

conuersus,in Rauennates mouens ditioni Romanae obtemperantes, Fauentiam&comachum vi cepit. Praeerat tum Rauennae archiepiscopus& tribuni tres,qui primo quoq; tempore ab Hadriano auxilium petiere. Pontifex autem primὁ quidem Desiderium nunciis & literis adhortatus est, ut suis finibus sec6tineret, nec ditionem ecclesiae inuaderet.Deinde vero ubi intellexit eum Vrbi mim, Seno at Iiam &Eugubium cepisse,ium magis atque magis minari,cum paulo pbstaffuturum Deum vindicem violati foederis diceret. Qui quide in tantis minis nil aliud dicebat,quam pontifici in suas partes traseundum esse. Separare enim hominem ab amicitia caroli omnino nitebatur,& ob hanc rem cum precibus Sc pollicitationibus id obtinere non posse minabatur se urbe breui obie si uru . Iam enim sp letii m cum Aldagasio carolomanni filio venerat: inde tamen ad urbem peruentarus ut ipse dicebat pacato agmine voti gratia.Veru Hadrianus redactis in urbem reliquiis omni u basilicaru, quae extra urbis moenia habebantur, tres episcopos ad Desideri u misit, qui ei sub anathematis poena minarentur, ne ullo modo fines Romanos attingeret. Rex igitur veritus, ne iram Dei incurreret,in cisalpina statim redi jt.Interea vero Carolus ab Hadriano de iniuria sibi illata certior factiis, Desiderm m per imatos admone ac frustra quide, ut res iniuria ablatas pontifici rest; tueret:aliter se breui cum exercitu affuturu, ut quod sponte nollet, i lvi facere cogeretur. 'trinq; igitur magni paratur exercitus,sed Carolus mira celeritate usus, is misi a parte copiarum, que in transitu alpium Iouis montem occuparet,cu re i quo exercitu per monte Cinisium in Italiam descendit, suloq; ac fugato Deside rio obuiam facto,omnia longe ac late populatur & capit. Desiderius aute despera .ris rebus tanto accepto incommodo,Papiam se recepit,vxore ac liberis Veronam missis. A t Spoletini,Reati ni ac Longobardi omnes,qui eas regiones incolebant, audita Desiderii calamitate Romam venientes,sς ac sua omnia Romani pontificis

fidei committur, adhibito iureiurando, deposito capillo & barba, quod apud eam

gentem maximum verae deditionis signum erat. Horum secuti exemplum Anco. nitani, Auximates,Firmani, pontifici se ac sua libere dedunt.Longobardis autem

ad sitos redire nolentibus,Varicani sedes ad incolendum concesta, q uo postea ex tota Italia multi suae gentis consuxere,is tam exemplo permoti. At Carolus relicto Bernardo patruele sito in obsidione Ticinensis urbis, cum parte copiarum Veronam proficiscitur. Quae quidem ciuitas haud ita multo poli inclinante in partes Francorum Beria ac Carolomanni filijs, deditionem secit. Aldegistis vero Desiderij filius inde abiens, ad imperatorem Constantinopolitanum cos,igi

Caroli

115쪽

1 PLATINA DE vros Carolus autem accipes in deditionem omnibus serme Transpadanae Italiae urbibus,Romam peti ni eis in pontifice resurrectionis festum celebraturus:cui iam urbi appropinquanti ad tria millia iudicum honoris gratia accurrisse,Bibliothescarius scribit. iudices eos vocans, qui nequaqua sordidis artibus impliciti essent. Expectabat homine Hadrianiis cum clero suo in gradibus sancti Petri: que quidem accedentem mira beneuolentia complexus est, nec retinere eum potuit,quo

minus pedes suos exoscularetur.Inde post datam acceptamque salutem, basilicani ingressi, cum ad altare apostoli simul peruenissent, iurauerunt mutuo Caroluxae pontifex,Romani ac Franci,& perpetuam se amicitiam seruaturos:& communes eorum hostes sore, qui alteram tartem lacessissent. Vrbem deinde ingressus, omnes basilicas pie admodum & religiose i nuist, ac muneribus quibusdam omnauit.Nudius vero quartus posteaquam urbem ingressi is fuerat, quod dono p

ter Pipinus Gregorio tertio dederat, eadem ipse amplioribus priuilegiis conii mauit iureiurando interposito.Quae quidem 6Bibliothecarius refert hec sunt. quicquid in Liguria ab urbe Luca iam pridem euersa usque ad alpes Italiae fines pertinet, huic ditioni additur, Se Corsica insula: & quicquid Lucam de Parmam

interiacet.Additur Sc Foruini ut ij cum hexarchatu Rauennatum, cumque Ben uentano Se Spoletino ducatu .His autem rebus ita compositis, rolus cum bona Hadriani gratia in Transpadanam rediens,sexto mense posteaquam obsidera coepta est,Papiam deditione occupat.In Desiderium autem clementia vlus, homine . spoliatum regno, non etiam vita, Lugdunum cum uxore&liberis exulatum mittit . Verius deinde Arachim Beneuentanum principem Desideri j generuin, qui eius furores iuuerat,hominem pacem petere breui coegit,duobus filijs obsidibus datis.At verbdum iter in Cisalpinam facit,ad Cassinum dinertes religionis causa,omnia monasteri j dona ab alijs principibus diuo Benedicto data confirmauit. Atque ita sedatis in tota Italia rebus, propositisque Cisas inae firmissimis praesidiis, cum magna praeda & gloria in patriam reuertitur, Caroli fratris uxorem &liberos secum ducens, quos quidem semper in honore habuit. Paulum quoque Longobardum Aquileiensis patriarchatus diaconum, Desiderio ob doetrinam de ingenium admodum char uti ,secum in Galliam ducens, libertate donauit, in pretioque aliquandiu habuit. Verum cum postea comperisset hominem Desid rij libertatem quaerere, eum in Diomedis insulam relegauit,unde poli aliquot annos aufugies,lc ad Arachim peruenies, rogatu Adelpergae Desideris filiae de Arachisvxoris,Eutropi; historiae duos libros addidit,i Iuliano princite usque ad primi Iustiniani tempora omnia perscribens. tortuo inde Arachi, Cassinense cornobium ingressus, reliquum vitae sanctissime usque ad mortem ducens, saepe ad Carolum regem literas elegantes humanitatis plenas scripsit, ab eodemque a quo fuerat obliteraturam seruatus,vicissim accepit. Longobardi itaque quarto & ducentesimo anno postquam in Italiam venerant, regnum amisere, anno do-b mini septingentesimo septuages mos exto.Carolus autem nulla interposita mora in Salones idololatras, qui ob eius in Italiam discessum rebellauerant, mouet, e os denique, quibus cum ad triginta annos bella gesserat, vincit , de iidem Christi omnino suscipere cogit.Conuersus deinde in Hispanos, a nostra quoq; fide alienos, Pampat unam Se Augustam vi captas militibus diripiendas concessit. Neque

Hispanis pacem & sui etem daturus erat, nisi ipsi quoque integre fidem Christi

recepissent. In Galliam vero tum quoque rediens, rebus ex sententia gestis,dum Pyrenaeos transi, iii Guasconum insidias incidit: quo in praelio licet se acriter tutatus st,Anselmum tamen&Egi bardum summos in bello duces amisit. Sunt qui eo quoque praelio cecidisse scribant Rotandum Caroli ex sorore nepote, post editam ingentem hostium caedem & stragem .Perieritnesti ut aiunt an vulnere, haud satis constat. Vascones vero tandem a carolo superati, defectionis ae perita

diae meritas poenas dedere. Mouent bellum in Francos Taxillo Baio uariae dux

. . . Desideriu

116쪽

Desiderij sener, solicitatis Hunnis, quod quidem celeritate sua prius pene Carolus confecit, quam inchoatum sit: huic quoque pacem non negauit, acceptis prius obsidibus. Dum haec in Gallia gererentur, Constantinus in Oriente imperator elephantiae morbo correptus,unde fortasse nata est illa de lepra magni Constantini vana opinio ob similitudinem nominis, moriens, Leonem quartum imperatorem reliquit, qui adeo gemmis delectatus est, ut direpto sacrario sanetae Sophiae,coronam magni ponderis ac preiij sibi constituerit: qua quidem ita frequenter utebatur, ut aut propter pondus, aut ob frigiditatem lapillorum subito morbo correptus sit. Ide quoq; accidisse nostra aetate Paulo secundo putauerim, qui adeo his muliebribus delini metis delectatus est, consui sitis undique magno pretio gemmis, & exhaulto pene Ecclesiae Romane aerario, ut quotiescunque in publicii prodiret, Cubeles queda phrygia ad turrita, no mitrata, videretur. Hinc

ego orta tum sudore prspinguis corporis, tum gemmaru pondere apoplexia illam puto, qua correptus subito morbo interij t. Leone itaque mortuo, Irene eius uxor & filius Constatinus sextus,imperi u accipietes,concilio trecentorii & quinquaginta Episcoporum in Nicina urbe secundo habito instituere,ut qui sacras et, magines delendas dicerent, perpetuo anathemate notarentur. Quam quidem constitutionem Constantinus adolescens patris flagitia secutus,quorundam im proborum suasu, non ita multo pbit&abrogauit,& matri omnino ad minastrationein imperii abitulat. Repudiata deinde uxore, Theodoram eius ancillam corona imper ij augustiorem redditam, in suos complexus traduxit . Subornauit Sc

duces suos, quos in Italia habebat contra finitimos: hos quidem unico nuncio sua autoritate Carolus in officio continuit, qui tum in Sesauos & Hunnos quos Vngaros merito dicemus copias mouerat, 'ubd horum incursionibus circa Danubium vexarentur omnia: quibus certe perdomitis, in Franconiam duxit maiorum suorum natale solum: unde Franci nomen sumpsere. Qua

quidem prouincia haud magno negotio in potestatem suam redacta, biennio post Theophylacius & Stepnanus Et scopi insignes Hadriani nomine synodum Francorum Germanorumque Episcoporum habuere: in filia Si synodus quam septimam Graeci appellabant & haeresis Feliciana de tollendis imagini- synodo

bus abrogata est.Hadrianus vero opera de autoritate Caroli a terrore bellico secu styxim rus, ad exornandam urbem sacrasQue basilicas animam adiicit: Nain Se corpus beati Pauli laminis argenteis inclusit:& altare Petri pallio exornauit auro inter Fesiciana. texto, in quo depicta historia inerat, quemadmodum angelus beatum Peti time vinculis liberauerat. Restituit item & strauit marmoribus Pauli Apostoli atriti iam antea vetuitate collapsum.Instituit item,ut singulis diebus centum pauperςs in atrio Lateranensi pascerentur, in quo etiam discum benes pauperes picii cernebantur. Restituit praeterea magna impensa aquae ductus quosdam &vςtustate&hostium alencio collapsos: Alphentinum potissimum auctu, iam antea

ab Augusto via Claudia ex lacu Alphentino duobus ac viginti millibus passuum

in subiacente transtiberinam regione magis ad usum hortorii, naumachi ς, liter matumve, quam ad potum,clim aqua illa insalubris haberetur. Sabatinum vero ex lacu Sabatino nonae ducens, quem quidem lacum alio nomine angularem ap pellat a tribus anguli quos prae se sert, via Aurelia in Vaticanum duxit,ut eo v-

teren tur sacerdotes beati Petri, tum ad usum basilicae,tu ad lauandos Christ; paulseres, qui in Paschate eleemosynam accepturi lauabatur ad imitationem Apostoicae doctrinq& religionis. Molendi quoque usum ea aqua interdum prςllabat, εIaniculo in planum cadens. Sabatinum autem lacum angularem etiam appellatum fuisse declarat emptio Polae Rutiliae, qiuae fundum hac ratione in ripa lacus Sabatini vel angularis emit, ut quicquid afri exhausto lacu desiccaret, id fundo Polae adiudicaretur, quaqua versum fundus tenderet. Restituit de Iuliam a du

117쪽

Tepulae ex agroTusculano ductae riuum intercipitur. Ita verδ Claudiam form1 reparauit via Subiacensi conceptam ad trigesimum octauum lapidem ex duobus fontibus amplissimis, ut eius aquae pars in baptisterium Saluatoris ad Laterana

derivaretur.Restituit etiam virginis formam ab octauo lapide via Collatina in urbem introductam. Tecta quoque multarum basilicarum ob vetustatem ruinam Y b. ,, 14 min/ntia resarsit. Dum Vero his Operibus detineretur Hadrianus,adeo in imme findatio. suin excreu it Tiberis,ut& portam Falmineam a funda metis euerterit,ia pontem Antonini Pil,quem olim sublicium vocarunt, inter Ianiculum & Auentinum,& multa urbis aedificia demolitus sit secum & arbores & segetes Se urbis ornam ta trahens. In tanta autem calamitate fac diligentia Hadrianus usus est,ut per vicos nauiculas mitteret,unde cibaria ob excrescentiam aquae egredi domo nequeuntibus lubin in i lirarentur. Eos praeterea qui tanta calamitate magis ac massis vexati fuerant,& verbis 8c muneribus cos latus est.Turres&urbis muros collapsos restituit,centum auri libris in eo sumptu expensis.Quid pluraZnil pretermisit invita Hadrianus,quod ad bonum principem ,& ad optimum pontificem pertineret. Nam& religionem Christianam,& libertatem ciuium tuorum & vitam pauperum, pupillorum,viduarum acerrime tutatus et t. Moritur autem pontificatus sui anno tertio & vigesimo, mente decim O,die decimo septimo,sepeliturq; magna cum laude in basilica Petri sexto calendas Ianuarii.

EO tertius,patria Romanus, patre AZZupio, pontifex creatur, ac meriato quidem : Ab ineunte en i m state ita erat educatus & eruditus disciplina ecclesiastica, ut dignus esset qui caeteris anteferretur . Fuit praeterea vir castus, integer, pudicus, facundus. Doctorum virorum ita amator, ut eos undequaque ad se prsmiis alliceret, eorumq; consuetudine mirum in m dum delectaretur. Praeterea vero aegrotos visere, eosque ad patientiam adhortari, eleemosynas indigentibus praesere, desperatos consolari, errantes in viam rectam deducere,praedicationibus,admonitionibus, quibus plurimum ob eloquetiam de doctrina valebat, ei peculiare fuit: homo certe ita mitis ingenii, ut omnes diligeret, neminem odio haberet,iardus ad iram,ad miserendum promptus, insignis pietate, sortissimus rerum ecclesiasticarum, honorisque diuini procuratorta defenser. Creatur itaque ut dixi pontifex uno omnium consensu in natali ciis Stephani protomartyris, sequentique die acclamantibus omnibus prae fauo-Ifεne Con re in sede Petri collocatur. Iisdem vero temporibus Constantini imperatoris mastinxini ter Irene, filij sagitia nequaquam serens, impellentibus quibus da ciuibus Con- ., is, sunt in polim reuertitur,ac Con stanti num captum oculis in carcerem conijcit: ubs&merito tanquam sacrilegus minimaeque pietatis, quippe qui matrem relegauerat, vitam farrauit. Interim vero cum Carolus multis rebellantibus undiq; lacesseretur, Pipinum filium in Ungaros misit: quos quidem grauibus praeliis superatos,tandem ad deditionem compulit. Adelphon sus autem Asturiae & Gallociae rex,acceptis a Carolo auxiliaribus copiis, superatisque Saracenis, Vlixi bona vi cepit: qui vero in prssidio Barchi nonae erant,Carolo,audita Adelphon si victoria, te confiitim dedunt.Superantur & Bauari,qui Foroiulianos vexabat ab Henrico Caroli praesecto. Interea verb Leo tertius,dum supplicationes a beato Gregorio institutas, Romae agit cum populo& clero, Paschalis primicerii Se Campuli presbyteri fraudibus apud aedem beati Sylvestri captus, ac pontificali amictu priuatus, multisque verberibus adeo caesius, ut oculis & lingua captus putaretur, in monasterio sancti Erasmi in vincula coniicitur: unde postea Albini cubicul rii industria custodes fallens,in Vaticanum sese proripuit: ibique tamdiu latuit, quoad Vinigis ius Spoletinoru dux clanculii accersitus, eum incolume Spoletii perduxit, cohortibus militu in itinere stipatu, ne aliqua hostium vi obrueretur.

118쪽

poNTIFrc v M. R 9 At seditiosi eum seu ire in Leonem & Albinum non possent, eorum domos a fundamentis diruunt. Iidem quoque adeo audaces erant & temerarij) ad Carolum, qui tum bellum contra Saxones gerebat, quoque Leonem prosectum intellex

rant, accusandi hominis causa peruenere. Verum Carolus reiecta in aliud tempus disceptatione, pontificem cum egregio comitatu Romam mittit, se eo breui peruenturum pollicitus, componendarum rerum Italicarum gratia. Leoni vero ad ponte Milutum honoris id gratulationis causa clerus ac populus Romanus .

obuiam factus,virum sanctissimum in urbem introducunt . Carolus autem non

diu immoratus per Maguntiaco, in Belgis positos,Noricum que montem in Forum iiiiij descendens,Gruisi nos graui supplicio assicit, quod Henricum prςfectu

occidissent.Creato verbin huius demortui locum altero,Raiiennam primo, mox Romam expectatus proficiscitur.Vrbem ingredienti omnia certe, & merito quidem,honoris genera adhibita sunt.Octauo autem die postea quam urbem ingres.sus fuerat,in basilica Petri astante populo I clero, Episcoporum Omnium,qui eo stiles ast ex tota Italia 3cFrancia conuenerant, sententias de vita & moribus pontificis ro- stolicao-gat: verum ab omnibus una voce responsum est, sedem apollolicam omnium Ec mn tu e clesiarum capulia nemine laico priuertim iudicari debere. Omissa autem ob tam ς V

graue responsum a Carolo quaestione, Leo pontifex qui id iudicium maxime exta 'r' 'petebat, iuggestum conscendens, ac Euangelia in manibus retinens, iureiurando affirmauit, te omnium rerum, quae sibi obiicerentur, in sentem esse. Fuit is dies Idibus Decembris salutis anno octingentesimo. Dum haec autem Romae ageren--l Itur, Pipinus mandato patris Beneuentanos duce Gi imoaldo finitimos suos vexantes aggressus, magnis cladibus ita perdomuit , ut aegre se moenibus tuerentur: citi bello Vinigisium Spoletinum ducem praeficiens,ad patrem reuertitur, imperii coronam breui sumpturum. Nam pontifex Carolo optime de Ecclesia Dei

merito aliquam gratiam relatu rus, cum videret imperatores Constantinopolitanos aegre id nomen tueri, ac ob eam rem urbem &Italiam ipsam magnas calamitates pastam,in basili ea Petri post solennia sacra populi Romani scito ac precibus

ipsum Carolum magna voce imperatorem decernit,ac diademate donat,ter acclainante populo Romano: Carolo Augusto adeo coronato magno & pacisco imperatori vita re victoria .Ponti sex item homine inunxit una cum Pipino filio,quem

Italiae regem solenni decreto pronunciaisr. Accepta itaque imperii potestate Carolus, Campulum & Paschalem coniurationis reos, capite plectendos censet. At pontifex omni ex parte clemens, a Carolo rege tamen obtinuit, ut his vita condonaretur, in Franciamque tantummodo relegarentur.Post hoc vero fuere qui Carolo suaderet, ut otianes Longobardos Italia expelleret. Verum cum id nequaqua

tutum videretur, quod multis Italiae populis sanguine& amnitate coniuncti el- sent, sensuere simul & Carolus &Leo, Longobardorum nomen ibi tantummodo remaneret,ubi ea gens praecipuὸ seὸem liabuisset .Pipinus autem cum in Sama Dium redi siet, frustraque per aliquot mentes Beneuentum oppugnasset, Theate dse conferens,oppidum vi captum incendit ac diripit. Inde Ortonam & Luceriam

mouens,eas ciuitates timore nerculsas in deditionem itatim accipit, ac Grimoal.

dum Beneuentanum ducem Luceriae capit: qui non ita multo pbit dolore animi Peri j t. Interea vero Constantinopolitana imperatrix missis in Italiam legatis, cuCarolo pacem x foedus iniit, imperium 'te his terminis diuisit, ut Irene ea Italiae Parte potiretur, quae ad dexteram Neapoli incipiens, ad sint ram Siponto quae urbs nunc Manfredonia dicitur infero superoque mari clauditur una cum Sicilia. Reliqua vero Italiae par. Carolo ipsi ex foeilere obtigit et ea tamen loca sem- Per cxci pio, quae ditionis ecclesiasticae habebantur. At Nicephorus patricius ae- Are ferens Irene mulieris imperium, cum eam dolo captam Lesbum in exilium misisset, foedus iam antea initu per legatos cum Carolo renouat, qui tum Saxo nes toties deficientes, migrare in Francia cum uxoribus & liberis compulit, eos K initi

119쪽

DO PLATINA DE VITIsin itinere cum legionibus subsequens, ne quid maleficii intereundu committexent.At Leo cum seditionibus semper vexaretur,ab urbe discedens, Mantua prosciscitur ad visendum Christi sanguinem, qui tum miraculis magno in pretio erat. Is autem a Mantuanis herbenigne susceptus, approbato Christi sanguine ob frequentia miracula, ad Carolum proficiscitur, ut hominem veritatis cognoscendae cupi dum, eius rei certiorem faceret: si inuique etiam vide componendis rebus Italicis in uicem colloquerentur. Rediens deinde in Italiam, adiu uante Pi-pino rege, mandato patris de coniuratis quibusdam & seditiosis non sine clementia supplicium sumpsit. Carolus autem iam senio grauis, cum intellexis Iet, Pipinum, que ut diximus Italiae regem praefecerat, Mediolani mortuum esse, Lodo uicum filium minorem natu , Aquitaniae re3em Se imperij successbrem, Bernardum vero nepotem Italiae regem declarat, eique mandat, ut Lodovico recbus in omnibus obtemperet. Fines imperii hos esse voluit : in Gallia Rhenam ae Ligerim,qui in Celtis ories, eos a Biturigibus diuidit: in Germania vero Danu. bium &Saum fluuiosi his autem prouinciis Aquitaniam, Guasconiam, magna partem Hispaniae, cisalpinam Galliam,Saxoniam, utramque Pannoniam, Istria, Tiburi nos addidit: maritima verbDalmatie imperio Constantinopolitano subiecta erant. Rebus autem ita compositis, dum Aquis grani esset valetudinis causa, propter aquas calidas, quae ibi scaturiunt, febre ac dolore laterum moritur, aet tis suae anno secundo & septuagesimo, quinto Caledas Februarij: salutis vero anno octingentesimo ac quintodecinio. Eius aute corpus nullo non genere honoris adhibito, in templo beatae virginis, quod ipse magnis sumptibus Aquisgrani exta uxerat,sepelitur, hoc addito Epigrammate:

Fuit autem Carolus, si eius res gestas tum domi,tum foris inspicis,tantae amplitudinis & integritatis imperator,ut postea neminem superiorem, nedum parem habuerit: adeo autem cum ei per otium liceret studiis literarum delectatus est, ut primus suadente tamen Albino) gymnasium Parisiense instituerit.Tres autem mensas argenteas habuit, quarum una in in qua urbs Constantinopolitana insculpta erat basilicae beati Petri: aliam ubi imago urbis Romae cernebatur E clesiae Rauennati dono dedit. Tertiam si iijs reliquit, ubi inerat orbis terrarum descriptio.Sunt item qui scribant, hanc auream fuisse. At verὁ Leo pontifex restituto sancti Pauli tecto, quod terraemotu concidera aediscatoq; a funda metis apud sanctum Petrum amplisis imo hospitali,quod Greci Xenodochion vocant, necnoinsti tutis trium dieru supplicationibus ante die Ascensionis, quibus prima die ab Ecclesia Dei genitricis ad Praesepe ad basilicam Constantinianam, secunda ab Ecclesia beatae Sabinae martyris ad sanctum P ulum, tertia a sancta cruce in Hi rusalem ad Laurentium extra muros ibatur: moritur primo ac vigesimo pontificatus sui anno,quo etiam cometes apparuit ut nonnulli putant tantae calamitatis indicium. Sepelitur autem in basilica Petri pridie Idus Iunij: eius in morte sedes tum vacat diebus decem .

O ιγ Mi poni. ' Tephanus quartus, patria Romanus, patre Iulio, pontificatus sui men- se tertio ad Lodovictim imperatorem in Gallias proficiscitur: quam ob rem aut id secerit, haud satis constat.Sunt tame qui coniectant, id ab eo . factu ad vitanda seditionem, & reliquias Campullane coniurationis,quq iam inualescebat mortuo Leone.In Aurelianis tunc erat Lodovicus imperator cognometo Pius:qui ubi intellexit pontifice aduentare, llatim ei honorati ssimum quenq; obuiam misit: maxime vero Theodolphum Aurelianorum Episcopum, cii clero di magna populi parte. Ipse verb ad primum lapide prodiens, cum

120쪽

νONTIFIcv M. in hominem vidisset, ex equo descendit,atq ue eum, data acceptaq; salute, cum maxima veneratione in urbem introducit,praecedente clero, ac saepe carmen repet te, Deum laudamus. Erat enim Stephanus ex nobili genere ortus, tantae doctrinae& integritatis,ut facilὸ apud omnes sanctitatis nonae nancisceretur: quipispe qui sub duobus sanctissimis viris Hadriano & Leone educatus, rationem heiane ac beate vivendi didicerat.In urbem introductus, sustentante eum impetatore propter impetum multitudinis studio videndi concurrentis, in regiam diuertit, ubi& saepe cum imperatore de componendis Italiae rebus collocutus est: Se ita se mutuo conuiuiis excepere, Ut raro alter sine altero conuiuaretur. Retinuisi et hominem apud se diutius imperator, nisi tum grauibus implicitus bellis, seseo licere hosti necesse fuisset.Nam & Vascones ab imperio detecerant,quos breui in potestatem suam redegit.Britones res nouas molientes,armis in ossicio cotinuit, dc conuentu Aquis grani habito, legatis Saracenorum Caesareana Augultam incolentium pacem concessit.Abiturus itaque Stephanus ad imitationem Saluatoris noliri,qui etiam inimicis pepercilia Lodo uico impetrauit,ut exulibus omnibus&captiuis, quos sceleris conuietos in Leonem admissi Carolus mulctaue rat, redire ad urbem Romam liceret . Secum quoque detulit crucem magni ponderis magnaeque aestimationis, quam Lodo ulcus sua impensa beato Petro dic uerat. At vero sanctissimus Ponti sex ad urbem rediens, septirno pontificatus sui mense vita sunctus, in basilica Petri sepelitur. Sedes autem eius morte dies unde

cim tum vacat.

Aschalis patria Romanus,patre Bonoso, nulla interposita imperatoris ς autoritate Pontifex creatur: hanc ob rem ubi pontificatum inijt, statim legatos ad Lodovicum misit, qui eius rei culpam omnem in clerum Sc populum reiicerent, quod ab his vi coactus esset pontificium munus obire. Accepta hac satisfactione Lodo ulcus respondit populo Se clero, maiorum instituta & pacta seritanda esse, cauerent ne deinceps maiestitem laederent. In conuentu autem apud Aqui 'ranu in habito, Lotharium silium maiorem n tu, imperii socium sibi deligens, Pipinum secundum a Lothario Aquitania Lodo uicum tertium Bauarie rmes appellauit.At vero cum Bernardus Italis rex, instigantibus quibusdam Episcopis & seditiosis ciuibus, ab imperio desecis set,coegissetq; ciuitates quasda de populos in sua verba iurare , Lodovicum in se concitauit, qui praesectos quosdam cum satis valida manu in Italiam misit. Horavero impetus retardare conatus Bernardus in alpibus superatur. Seditionis autores statim capti necantur.Ipse vero Bernardus quamuis supplex veniam peteret, Aquisgrani si applicio capitali assicitur.Episcopi autem tanti mali autores, nodali decreto in monasteria quaedam relegantur.Sedato itaq; Italico tumultu verius quam bello, in Saxones,qui ab imperio defecerant,copias mouet, eorumq; tyrannum Viromarchum regnum affectantem,& secum congredi ausum, superat atque interficit. Deinceps vero Lotharium filium regem Italiς declaratum,ad Potificem misit,i quo in basilica Petri inungitur, Zc Augustus appellatur. Interea vero tumultuante Italia,&ad res nouas spectante, cum Lotharius tantis moti bus nequaquam se parem cerneret,maiores exercitus paraturus,ad patrem se e5- tulit. Hanc ob rem Theodorus primicerius,& Leo nomenclator Romae in Lateranensi palatio per seditionem consessis oculis necantur. Fuere qui tantum crimetri Paschalem reij ceret:qui quidem in Synodo triginta Episcoporum habita, de coniecturis,& rationibus,& iura meto,a tanto se crimine liberauit. Accepit hane satisfactionem Lodovicus, Scut Bibliothecarius ait,cum Paschali rescriberet, ne deinceps seditio ex re incerta oriretur, ciuitates Hetruriae imperio subiectas litoris declarauit: Aretium , Volaterras , Clusium , Florentiam a patri Carolo K a restitu-