장음표시 사용
151쪽
t a P LATINA DE VITI sanno, mense l. die xiij. moritur, sepeliturque in basilica Petri .Sunt etiam qui roferant Episcopum quendam die in solitudine vidisse Benedictum equo nigro insidentem, eumq; interrogasse, quid causae esset, cur mortuus equo nigro veher tur: Tum Benedictum hominem rogasse, ut pecunias quas occultauerat locum indicat pauperibus suo nomine erogaret: quq antea dat s fuerat eleemosvnaru nomine, nil ei profuisse, quia ex rapinis partas constabat. Facit mandata Episcopus, ac stati in episcopatu se abdicat,& vitam monasticam amplectitur.Scribit Vincentius Gerarduin Canodiensem Episcopum, doctrina Sena oribus eisdem temporibus magno in pretio fuisse: huic addit Cuthet Episcopum Pragensem,doctrina &sanctitate vitae tum praecellente,& ob eam rem ab hostibus orthodox fidei martyrio coronatum. Tanta praeterea eodem tempore peste laboratum eli, ut plures
mortui, quam superstites sint habiti. Quam quidem calamitatem in Lotharingi a fons salutierrime indicauit, in sanguinem tum versus.
iij pori Ob-nnes vigesimus primus, patria Romanus, patre Gregorio, Epi se pus Portu ensis,ut quida volunt:ut alijs placet, nullis sacris ante initiatus, pontificium unus suscepit, eo tempore, quo Conradus Suelius in demortui Henrici locu triennio post legitimis suffragiis imperator creatur. Hoc aut interregno crediderim ego multas Italiae ciuitates spe libertatis erectas,ab imperio defecisse. Hanc ob rem Conradus vir in re militari praelias, quippe qui apud Henricum diu ordinu dux suerat, coactis propere copiis in Italia doscendens, primo in Mediolanenses ducit tantae defectionis autores, eos obsidet, suburbia incedit,excidiumq: & interitu urbi minat.Mutata deinde sententia obsidione se luit, Coloniensi antistite id ei suadete, indiceret beatu Ambrosum ei inter missaru solennia apparuisse,exitiumq; omnibus minitante, nisi ab urbe disse derent, cuius patroci mu ipse sumpserat.Romam itaq; Conradu sil ficiscens, accepta a Iohanne pontifice imperij corona,in Sclauos& Ungaros ducit,qui rebellantibus Italicis auxilia prestiterant, eosq; breui perdomuit. At vero Rodolphus Burgundionum dux, suorum seditionibus vexatus Conradi fidei & patrocinio se e misit. Quamobrem Burgundia deinceps imperialis prouincia aliqua ex parte hadia impe- bita est. Ferunt Conradum ipsum leges multas ae perutiles quidem tuliste, hanc ' p μ' praecipvhut cuiuis principi capitale esset pacem &quiete prouinciarum turbare. Hae itaque ratione motus, Lapuldum comitem Germaniae acerrime persecutus est, quod ab eo turbandi otii & quietis initium ortum fuerat. Nuncios praeterea misit,qui Graecis & Normannis inter se de regno Apuliae concertantibus imperarent, ut ab armis discederent .Romanis quoque exitium interminatus est, si diutius quemadmodum coeperant,pontificem seditionibus vexassent:cuius tempore suorundam abbatu sanctitate de vita monastica religio in Gallia praecipue βο- ruit, & Himericus beati Stephani Ungarorum resis filius, sanctissimus ob mir
cula est habitus.Iohannes autem,cuius vita mirifice laudatur,undecimo pontificatus sui anno,die nono moritur.Vacat tum sedes diebus octo.
Enedictus nonus, ut quidam volunt,Iohannis nepos, patria Tusculanus, patre Alberico, eo tempore pontificatum iniit, quo Cumitus Anglorum rex, voti & religionis gratia Romam venit: qui voti compos factus, in patriam rediens, filiam suam Henrico Conradi filio in matrimonium locat. VNrdm non ita multo post Conrado vita functo, Henricus filius eiusdem nominis secundus, patri succedens, comparato statim exercitu, cu Olderico Bohemorum rege dubio Marte decertat. Repetito deinde certamine Oideri cum superat & capit, vectigalemque factum incolumem dimittit. Mouens deinde in Ungaros de
152쪽
pONTIFICUM.1 3 regno inter se dissidentes,Petrum ab Alboino pulsum,in regnum restituit. In te rim verb Romani Benedictum hominem ignauum,&nullius pret ij perosi,essedo deijciunt, in eiusq; locu sui sciunt Iohanne Sabinum Episcopum, Sylvestru terti- una appellantes, quo post nouere quadraginta dies pulso, denuo Benedictus rostituitur. Is aute cum cerneret se iterum sutaturum eade discrimina, Iohannia
chidiacono sancti Iohannis ad portam latina, qui postea Gregorius sextus appellatus est, pontificiu munus libere cessit,uel ut quidam affirmant vendidit. Hanc ob rem merito ab omnibus Benedictus ipse accu satus est, Se iudicio diuino damnatus. Constat enim simulacra eius admodum onstri iosum post morte cuidam apparuisse,interrogatumq; , quid illa horrida imago prs se ferret,cum antea pontifex strisset: Quia inquit in vita sine lege & ratione vixi, ideo volente Deo & PO 'tro, cuius sede omnisius probris foedaui, simulacrum meum plus feritatis quam
humanitatis in se habet. Nam cum annis dece, in ensibus quatuor,diebus nouem
per interualla sede Petri occupa stet, tandem moritur. Nec vacasse tum sedes dici potest, cum pontificatum vendiderit. Sunt qui scribant hoc tempore Gerardum Venetum Ungarorum Episcopum,virum optimum&doctissimum, ab hostibus Christians s dei martyrium aequissimo animo passum. Ad currum enim ligatus, ex altilsimo monte in praeceps demittitur, ac laceratur.
Tuester tertius, patria Romanus, patre Laurentio, in locum pulsi Be- filii pge nedicti subrogatus, non diu in pontificatu mansit. Nono enim & qu dragesimo die factione suorum Benedictus relii tuitur. Eo enim tum deua a pontificatus deuenerat, ut qui plus largitione & ambitione, non dico sanctitate vitae Se doctrina valeret, is tantummodo dignitatis gradum bonis oppressis& reiectis obtineret: quem morem utinam aliquando non retinui sient nostra tempora. Sed hoc parum est, peiora ni Deus caueat visuri aliquando sumus. Ad Sylvestrum redeo cardinalem Sabinum pontificem creatum, non dico a collegio patrum,quod tolerabilius fuisset, sed largition ut quida tradunt: quo quidem pulso ac merit cum non per ostium, sed per pollicum in trallet, ut hir lalatro, Benedictus denud restituitur tumuluante urbe,&nunc unum, nunc alium appetente, quod fieri ab his populis consueuit, qui duce & rectore carent,quique malos pluris quam bonos faciunt.
Regorius sextus , sancti Iohannis ad portam latinam archidiaconus, ei j. Foris
pontificatum ut dixi mus) a Benedicto nono accepit. Has ob res Hen- ricus secundus in Italiam cu magno exercitu veniens, habita synodo, Iclim Benedictu nonum,Sylvestrum teritu, Gregorium sextii tanquam tria teterrima monstra abdicare se magistratu coegi met Syndegeru Bambergesem Episcopu,cui Clementi secundo appellatio fuit, pontifice creat.Gilbertus tamen historiarii scriptor, affirmat Gregorium bene de Ecclesia Dei meritu esse, cum s
dis apostolics dignitate negligentia priorum pontificum labefactatam, sua autoritate& animi magnitudine breui restituerit. Nam & ditionem Ecclesiae recupe- , rauit, & latrones circa urbem positos, quorum saeuitia peregrini ad urbem relisionis causa accedentes necabantur, e medio sustulit, prius execrationibus &interdictis admonitos, deinde vi & armis domitos . Hanc ob rem ferunt a pe nitiosis hominibus vulgo homicidam,simoniacum,& sanguinis humani appetetissimum habitum, idq; a cardinalibus etiam quibusdam praedicari solitum. Motum itaq; Gregorium ipsum in ea aegritudine, qua posteam oritur, cardinales ad se vocatos verbis castigasse, quodque iuste & sancte feci siet, ipsi liuore moti reprehenderent:Et vi,inquit,scire possitis, ubi mortuus fuero,recte an perpera fecero,
153쪽
eorpus meu ante seres Ecclesiae sistite vectibus obseratas: si diuino nutu aperientur,censetoto me dignum Christianii sepulturpsin secus,corpus meum una cum anima damnatum,quis volueritis, ei j citoto. Fecere mandata Cardinales, itaq; ita portae coorto graui vento apertae sunt, & corpus cum admiratione omni u & opiun ione magna' sancti talis introlatum est. Haec fele sunt, quae a varijs amori bres de Gregorio scribuntur: quem quidem constat in pontificatu sedisse annis duobus, mensibus septem,durante schismate.
Lemens secundus, Syn degerus antea vocatus,Banbernensis Episcopus in synodo pontifex creatur,annuente Henrico secundo, vel imperante& cogente potius. Verum Henricus accepta a Clemente imperij corona, Romanos in verba sua iurare coegit, pontificii electioni se nequaquam interfuturos, nisi iussi imperatoris id facere cogerentur.Videbat enim imperator eo licentiae factiosum quemque & potentem, quamuis ignobilem, deuenisse, ut corruptis suffragiis tantam dignitatem consequeretur:quae certe nisi satictitate de doctrina bene meritis volente Deo demandari cuipiam no deberet. Inde vero Capuam prosectus, rebus in prouincia bene dispositis, conductisque eo loci militibus, qui Saracenis hostibus res sterent, Roma deinceps in Germaniam iter facit. Abeun te itaque imperatore, ut quidam scribunt, Romani pontifice intullia suo creatum, veneno ὁ medio sustulere, pontificatus sui mense nono. Scribunt autores venenum ipsum in hos usus a Stephano paratum, qui ei pontificatu successit,Damasiusque secu ndus appellatus est,eo maxime tempore,quo Odiloni abbati Cluniacensi in magna sanctitate mortuo Hugo abbas substituitur, vir g nere, pietate, religione, clementia, doctrina insignis, regnante altero Henrico in Francia, Alphonso in Hispania, Michaele eum tilio Constantino laetantii: quod quidem impei tum iam tum maxime labefactatum erat.
Amasiis secundus, natione Bauarus, cognomento Bagniarius, vel P pon, ut quidam volunt, pontificatum per vim occupat, nullo cleri populique consensu. Adeo enim inoleverat hic mos,ut iam cuique ambitioso liceret Petri sedem inuadere. Sed obstitit Deus iustus vindex,ut is
c teris exemplo esse ne quod virtus dare conlueuit,ambitione Selargitione quς- reretur. Nam tertio &xx. pontificatus sui die moritur. Censent nonnulli hune inter pontifices nequaquam numerandum esse, cum non recte pontificatum ad plus st: miranturq;, cur Romani tanta rei indignitate moti contra iusiurandum
Henrici iussu habitum abdicare se magistratu hominem statim non coegerinti Sed cum breui ad modii tempore vixerit, cumque vix sui colligendi Romanis facultas data sit,nequaquam eos aliqua censura dignos putauerim. Ad Leonem deis
Eo nonus, natione Alemannus, anno Domini millesimo quadrages
monono,pontificatum hac ratione inijt.Nam cum Romani legatos ad imperatorem misissent oratum,ut optimum pontificem sibi daret, is statim Baunonem Episcopum Tubiensem, virum bonum & simplicis ingenij, legatis & Ecclesiae Romane obtulit.Cui quidem Romam pontificio habitu petenti, abbas Clunia censis & Ildebrandus monachus Soana oriundus, obuiam facti persuasere, ut deposito pontificali ornatu, Romam priuatus ingrederetur, quod dicerent Henricum nullam creandi pontificis potestatem a Deo habere,sed ad clerum populumq; Romanum id pertinere. Motus his verbis Leo, cum etiam
154쪽
PONTIFICUM. Ivocem e caelo inter eundu audiuisset, Ego cogito pacis cogitationes, non sentistionis, deposito pontificio apparatu, priuatiis urbem ingreditur, seipsum accusans, quod imperatori maluerit quam Deo obteperare. At vero Romanus clerus su cente Ildebrando eunde Baunonem in pontifice eligunt, eo libentius, st omnem autoritate eligendorum pontificum ab imperatore ut par erat ad clerum transtulisset .Fecerant tamen vitia quorundam pontificum, quemadmodum scripsimus, ut merito ipsi clero sublata potestas videretur Dei iudicio, quo in melius eorum
mentes sagit ijs contaminat s aliquando verterentur, ne Christiana res p. malis rectoribus commissa pessundaretur. Pontificatum itaque hoc modo Bau non ad pius,ac mutato nomine Leo nonus appellat',ildebrandu ipsum statim sanctς Romanae Ecclesiae diaconum cardinale creat: eidemq; sancti Pauli Ecclesiam gubemnandam committit, ut quasi consers pontificii muneris secu videretur, cum alter Petri,alter Pauli templum tueretur, & regeret. Interim vero Drogone Norinannorum comite in Apulia mortuo, Gisulpnus frater regnum adeptus,Beneuentu urbem Romano pontifici deditam per vim occupat. Nam cum Henricus imperator in honore beati Georgij templum Bambergae condidisset, cuperetq; id in cathedrale Ecesesiam consecrari, annuente Beneclicto octauo quotannis census nomine daturam Ecclesiam ipsam Romano pontisci, centum argenti marcas cum equo albo ae phalerato. Leo nonus dono Beneuentum ab imperatore accipiens,
Bambergensis Ecclesiae tributu remisit. Hanc itaq; ob rem Leo suo iure&copijs imperatoris fretus,cum in Gi sulphum incomposito agmine mouisset, ab eo sup
ratur,& capitur.Nec ita multo post Romam incolumis cum magno comitatu romittitur Sunt qui scribant Robertum Gui cardi e Gallia in Italiam cum exercitu prosectum,fugatis Graecis & Afris, Apuliam occupasse, statuamq; reperisse circa caput aeneu in circulum habentem, his literis notatum: Calendis Maii oriente sile aureum caput habebo. Vnde Saracenus quidam Magicae obseruationis peritus, a Roberto Guis cardi captus, notato termino umbrae ipsius statuae, Calendis Mai j oriente sole effossis loco thesaurum inuenit, quo se a Roberti manibus liberauit. Ad Leonem redeo,virum certe pietat innocentia, benignitate, gratia, hospitalitate adeo insignem, ut eius domus peregrinis & pauperibus semper patuerit. Nam cum semel ante fores suas leprosum pauperem inuenisset, eumque praemisericordia collocari in lecto suo mandas let, apertis mane a ianitore foribus, nusquam pauper inuentus est, Christum pauperis nomine eo loci recubuisse creditum. In rebus praeterea ad religionem pertinentibus tanta diligentia &sole tia usus est, ut& in concilio Vercellensi Berengarium haereseos autorem damnauerit, & Constantinopolitanum imperatorem suis monitionibus impulerit, sepulchrum Domini Hierosolymis a Barbaris diruptum restituere, eo maxime tempore, quo &Theobaldus nobilis Francus sanctitate vitae apud Vicentinos in pretio fuit,& Vincentius Franco Leodiensis Episcopus doctrina & moribus insignis,ad Hermannum praestantis ingenij virum de quadratura circuli docte multa & acute scripsit.Moritur autem Leo pontificatus sui anno quinto, mense secundo,die sexto.
; Ictor secundus, Glebardus antea vocatus, natione Alemannus ex Ba- est uaria, pontificalem dignitatem post Leonem adeptus est, magis Hen- rici gratia, quam liberis suffragijs. Verebatur enim clerus populusque ii Romanus Henrici potentiam, quem in creandis nouis pontiscibus aliquando laeserant. Ne itaq; contra iusiurandum moliri aliquid viderentur, Viet rem proponunt,legato Ildebrando ad Henricum ob eam rem misso,qui omnia ex sententia Romani cleri imperatorisq; perfecit.At Victor in sede omnium consensu con firmatus, magnu synodum abnuente imperatore Florentis habuit: in quar . N quidem
155쪽
quidem multos Episcopos,tum simonia ,tum sornicationis causa episcopatu priauauit, clerum i admonuit, quid maxime ad se pertineret,proposita poena his,qui leges canonicas transgrederentur.Sunt qui scribant Victorem ad Henricum profectum, magnificentissimeq; ab eo habitum. Sed ego solum Idebrandum eo prosectum puto, qui autoritate legationis fretus, Henricum tertium Henrici filium, Cauarem creat. Interim vero dum Capua a Saracenis obsideretur,trepidarentque omnes finitimae ciuitates, Robertus Guiscardi sumptis armis, fugatis Saracenis,& Campanos obsidione ,& finitimos omni formidine uno impetu liberat. Vnde autem originem habuerit Robertus ipse, haud satis constat, cum alij Normannii, alij Francum fuisse existiment. Vtcunque sit, constat eum magni animi excellentis Sc ingenii fuisse, & ob eam rem merito Apuliae regnum adeptum. Victor autepontifex, de quo nunc ferino fit, secundo pontificatus sui anno, mense tertio,die quartodecimo moritur.Vacat tum sedes diebus xj.
Tephanus nonus, Fredericus antea vocatus, natione Lotharingus,Gς sinensis abbas, pontificatum adeptus, statim curauit, ut Mediolanensis Ecclesia, quae a Romana ducentis sere annis se subtraxerat, nunc demueidem obtemperaret, ut verae Omnium Ecclesiarum parenti & altrici,
' quam postea non secus obseruauit,ac verae filiae pientissimam matrem facere constitui. sueuerunt.b Ioc fere tempore ScΙHenricus tertius in locum FHenrici patris demo tui sufficitur: & Alexius Nicephoro imperatori Constantinopolitano lite cedit. Et Robertus Guis cardi Grecos magno prstio superatos,e Calabria omnino expulit, relictis tantummodo Graecis sacerdotibus,qui usq; ad nostram aetatem lingua seruant eum moribus. Adeo enim Constantinopolitanum imperium iam erat imminutum a Saracenis,ut aegre Thraciam,Galatiam, Pontum, Thessaliam,Macedoniam, Achaiam obtineret, e quibus prouinciis nunc Turci, nunc Saraceni quotidie ali uid subtrahebant.Stephanus autem septimo pontificatus sui mense, cie octauo Florentiae moritur, eo quoque in loco honorifice sepelitur, ut Martinus scribit. Sunt qui dicant Stephanum pontificem in blenricum imperatorem
haereseos nomine inuectum ess , quod si immorum pontificum autoritatem diminuent,contempta religione, spretoque immortali Deo.
Enedictus decimus, natione Campanus, qui prius Nuncius dicebatur, Veliternus Episcopus, factione quorunda nosi ilium eo maxime tempore ponti sex creatur, quo PIagnes FIenrici tertii mater, Gibertum Pa mensem virum insignem, regni Italici gubernatorem instituit. Erat letum in Italia Gothi foedus Mathildis comitissae foemins nobilissimae maritus, vir sane potens.Nam Mathil dis mater Beatrix, IHenrici secudi imperatoris soror su- erat, nupseratq; Bonifacio cuidam viro potentissimo ac nobili Luca urbessetruriae oriundo: quo mortuo,omnis potentia primo ad Beatricem,postea ad Mathil-di in& maritum Gothisredum peruenit. Nam & Lucam Se Parmam & Rhegium Lepidi &Mautuam,& eam partem Hetruriae possidebant, quam nunc patrimo- inium stincti Petri vocamus. Ad Benedictum redeo, abit debrando pontificata pulsum,quod non per ostium, quemadmodum decebat,sed per vim & largitionciantrasset.Fidem enim dederant clerici omnes Ildebrando arcui diacono, non pridς se habituros suffragia noui pontificis creandi, quam ipse Florentia, quo tum proficiscebatur, ad urbem reuerteretur. Rediens itaq; cum Gerardo Episcopo Florethtino, in omnes acerbissime inuectus ell, tum vel maxime in eos, qui fide dederant
se eius aduentum expectaturos. At vero cum hac de re magna contentio esset,pr
barentque nonnulli Benedictum ipsum ut virum optimum & sapientissimum,
156쪽
eontra autem eam electionem plerique magnis clamoribus improbarent, utpote miniis canonice& legitime factam, tande plurimorum consensu Ildebrando instante, Gerardus vir tanto magi liratu dignus,eiecto Benedicto, pontifex creatur. Sunt tamen qui scribant hanc electionem Senis factam, cum libera suffragia Romae ob factionem quorundam potentum haberi non possent. Benedictus itaque mense ix. die xx. pontificatu deiectus,Velitras exulatum abij t.
Icolaus secundus, natione Allobrogus,Gerardus antea vocatus, episco clxij.poti pus Florentinus, ob virtutem&anim i praestantiam abrogato Benedi- - , haud legitime creato, pontifex maximus Senis decernitur, qui statim inito pontificatu Sutrium conscessit: ibiqueauno Domini millesimo quinquagesimo nono concilio habito, cui non solum Episcopi, verum multi Italiae proceres interfuere, Benedictum abdicare se pontificio munere & habitu coegit, & Velitras exulatum abire. Inde vero Romam proficiscens, secundo apud Lateranum concilio habito legem tulit, ut in decretis legitur, Romanae Ecclesiae admodum salubrem, quae talis est Si quis pecunia vel gratia humana aut populari militarive tumultu une concordi & canonica electione Cardinalium tuerit in throno Petri collocatus, is non apostolicus, sed apostaticus,id est,a ratione deficiisens merito vocetur: liceatque Cardi natibus, clericis & laicis Deum colentibus, illum ut praedonem anathematizare, & quouis humano auxilio a sede apostolica propellere:atq; quouis in loco, si in urbe non liceat, catholi eos huiusce rei causa congregare. In eodem 'uoq; cocilio reuocatum ab errore suo Berengarium diaconum Andegavensis Ecclesiae serunt, qui arbitrabatur in sacramento Euchari itiae& calicis non esse verum Christi corpus,in tegrumq; sanguinem,nisi ut insigno& figura mysteriaeve: quem quidem errorem instante Se urgente Nicolao &Alberico diacono viro doctissim publice confessus est, affirmans illud esse veru Christi corpus, integrumq; sanguinem. Scripsimus hunc errorem a Leone nono damnatum,non tamen emendatum fuisse. ae certe laus tota Nicolai es ut Lastancus scribit, vir ea tempestate docti sis imus, qui errores eiusde Berengarii praeclaro opusculo notauit. Dum haec apontifice Nicolao Romae agerentur, Gothi-sredus Normannus, qui Drogoni fratri in Apuliae Calabriaeq; comitatum suscesserat,moriens Bagelardum filium comitatus haeredem instituit: versim Robertus Guiscardi frater ut quidam volunt hoc aegre ferens, pulso nepote, Apuliam& Calabriam occupat, adiecta Troia, quae pontificibus Rominis parere consu uerat.Hanc aut ob rem indignatus ponti sex,non nihil Roberto succensuit. Is v ro cerinpostea rogatu Roberti in Apuliam prosectus su siet,receptis quae de Ecclesa amiserat,non solum hominem in gratiam accepit, verum etiam Aindem vectigalem Ecclesiae factum, Calabriae & Apuliae prouincias Romanae Ecclesiae cenia suarias ducem erat.Accepto deinde magno at oberto exercitu,ad urbem rediens, Praenestinos, Tusculanos, Nomentanos Romanae Ecclesiae rebelles perdomuit. Tiberim quoque traiiciens, direpta Galleta, alijsque Gerardi comitis Sutrium usque callellis expugnatis, ditionem Romanam tutiorem reddidit.Sunt qui scribant Henricum tertium a Nicolao secundo coronam imperij accepisse, toto.que tempore pontificatus sui ob beneficium acceptum, nil contra ecclesiasticos molitum esse. Nicolaus autem vir omni vita probatus, tertio pontificatus sui anno, mense sexto, die sexto & vigesimo moritur . Vacat tum sedes diebus duodecim.
Lexander secundus, Anselmus antea vocatus, patria Mediolanesis,Episco ei, h. pati pus Lucensis, mortuo Nicolao,ob humanitate,benignitatem & doctrinam
157쪽
absens etiam pontifex creatur.At vero Cisalpini Episcopi arbitrati ob dignitato
prouincis suae,pares se,ute suo numero aliquis eligeretur,Giberto Parmensi viro potentissimo admodum annitente,ab Henrico imperatore obtinuere, reclamante eius uxore Hagnetae, ut alter quoq; pontifex eligeretur. Quare Episcopi ipsi habito concilio, Cadolum Parmensem Episcopum pontificem creant. Cui statim Cisalpini omnes obtemperauere, praeter Mathildi m optimam foeminam,&cum Ecclesia Romana bene sentientem.Sii perireniente deinde Cadolo, ab his qui Alexandro aduersabantur accito, in pratis Neronianis sub radicibus aurei montis raue prςliu committitur: in quo multi utrinq; cecidere, Alexandro &Gothi freo Machildis viro sese ad aedes Lateranensium continentibusan certi enim erant quibus potissi inum se tu id committerent,adeo omnia infida de fluxa videbantur. Sunt qui scribant Alexandrum ante praelium commissu in, Lucam prosectum vitandae caedis causa, eoq; loci quiete aliquandiu vixisse: neq; ingratum tantae erga se Lucensium beneuolentiae, Ecclesiam & ciuitatem multis priuilegijs,ut in eo ritannalibus apparet, insigniorem reddidisse. Repulsus tandem ab urbe Cadolus, non diu in prouincia quieuit: accitus enim a Romanis quibusdam, quorum maxime intererat omnia stonas perturbari explendarum Voluptatum causa,comparato maiore exercitu quam antea,Romam venit, ac urbe Leoni nam Ecellariamq; beati Petri vi occupat.At vero erumpentibus Romanis cuGothi Dedi copiis, tantus error repente hostes inuasit,ut & eisula fuga,omnes abierint,&paulum abfuerint, quin Cadolus caperetur a tuis derelictus, que Cincius Romani praefecti filius, facio cum suis cuneos per media ciuium agmina aegre in arce Hadriani perduxi t,ubi aliquandiu obsessus, cum nullum libere abeundi subesse spem videret, trecentis argenti libris ab his se redimens qui arce obsidebant, conscenso stigosissimo equo, inde solus aufugi t. At vere Otho Coloniesis archiepiscopus,apud Henricum adolescentem Hagnetem criminatus, quod contra maiestate imperij Christiana resp. mulieris nutu gubernaretur, accepta potestate componendae ex arbitrio Ecesesiae Dei Romam veniens, Alexandrum primὁ qui de grauissimis verbis, increpa quod sedem Romanam in iussit Cesaris, contra atq; con suetudo & lex ipsa iubebat, occupas let. Tum Ildebrandus archidiaconus, qui sorte tum aderat, partes ponti scis acerrime tutatus, quod diceret electione ad clerum pertinere, si ius, si antiquam consuetudine vellet in spicere,facile Othonem in sententiam traxit. Qigare Henricus cognito errore,ad se postremo rediens, Alexandrum rogat, Vt concilium quo se peruenturum pollicetur, indicet. Vrbs Mantua ad eam rem moti ssimum idonea visa est,eo proficiscuntur omnes,ad quos pertinere videbatur Ecclesiae salus D tutela.Vbi compositis rebus omnibus, imperator ipse no solum ingratiam pontificis rediit, veruin etiam precibus ab eo impetrauit, ut&Cadolo veniam petenti ignoiceret, Sc Gibertum tanti mali ut diximus autorem,Rauennatis Ecclesis archiepiscopum crearet Primum haud grauatefeci saluatoris nostri exemplum imitatus, qui nouit etiam pro persecutoribus exorare: secundum inuitus concessit, & non nisi precibus Henric fatigatus, quod verebatur, sicuti postea zccidit, ne ea res Ecclesiae Romanae magnas calamitates afferret. Abiens Mantua pontifex,ac Luca iter faciens,Ecclesiam maiorem, cuius episcopus antea fuerat, sacris solennibus adhibitis consecrat, tam diu ibi immoraturus, quoad ab Idebrando archidiaconores in Apulia pacatiores redderentur.Is enim acceptis a
Mathildi comi tilla auxiliaribus copiis, non solum Richardi de Guillelmi imp
tus repressi verum etiam eos coegit,que de Ecclesia cepissent restituere. Veniens itaque ad urbem Alexander pontificatus sui anno undecimo, mense sexto moritur in basilicaq; Lateranensi sepelitur, nullo genere honoris,quod impendi sutrimo pontifici potest, non adhibito, & a clero & a populo.Ierunt tum magno in pretio fuisse Iollan nem Gualbertum monachum vallis umbrosae,& illius ordinis autorem virum sanctissimum ac miraculis insignem.
158쪽
Regorius septimus,ss debrandus antea vocatus, natione Hetruscus, patria Soanensis, patre Bonicio, omnium bonorum consensu pontifex ponit i. creatur. Ipsius aute Electionis verba ita an notata sunt: Nos sanctae Romanae Ecclesiae cardinales,clerici,acolyti,subdiaconi,presbyteri, psen- verba quitibus episcopis,abbatibus, multisq; tum ecclesiastici,tum laici ordinis, Eligimus bu inponhodie decimo Calendas Maij in basilica sancti Petri ad vincula, anno salutis M.
lxxij, in verum Christi vicari u Ildebrandum archidiaconum virum multae doctrin magnae pietatis,prudenti iustitiae,constanti religionis, modellum, sobriit, continentem, domum suam gubernantem,pauperibus hospitalem,in gremio san .. ctae matris Ecclesiae libere a teneris annis usque ad hanc aetatem educatum,doctu: quem quidem cum ea potes late Ecclesiae Dei praeesse volumus, qua Petrus Dei mandato quondam praefuit. Adeptus pontificatum Gregorius,statim Henricu in imperatorem admonet, ne deinceps largitione corruptus, episcopatus & beneficia alicui per simoniacam cupiditatem committat, aliter se usurum in se&delinquentes censuris ecclesiasticis. His admonitionibus &quidem sanis, non modbnon obtemperauit Henricus, verum etiam Hagnetem imperatricem bene admonentem, quid fieri cum religione oporteret, omn i adminisi ratione depulit : quae Romam prosecta, non diu superuixit,dolore animi vitam cum morte permutans. Tandem veris multis legationibus vltro citroque missis, imperator in gratiam
eum Gregorio rediit, eundemque in pontificatu confirmauit, ut tum imperatorum mos erat. At vero cum Henricus in bono leuis,in malo pertinax, simoniam nequaquam omitteret,saepius admonitus, omnes illos anathematis censura ponati sex notaui t,qui episcopatus & beneficia largitione adepti erant.Et ne id temeia fecisse videretur, concilio apud Lateranum habito, in quo m ulti Episcopi in te fuere, maxime vero Gibertus Parmensis archiepiscopus Rauen naς,rationem reddidit, quamobrem censuris ecclesiasticis simoniacos notasset: facturum quoque id imperatore crebro dicebat, nisi sententiam mutaret. Tum vero Gibertus soluto concilio, &criminandi Gregorii occasionem nactus, ad pontificatum viam quaerens, Cincium Romanum clitem Stephani praesecti urbis filium, hominem temerarium & seditiosum, in pontificem animat, magna ei pollicitus imperatoris nomine,si tantum facinus ex sententia consecisset Structis itaque insidiis Cincius, dum pontifex media nocte natalis Domini nostri celebrat in templo beatae Mariae ad Praesepe, quae maior nunc dicitur, irrumpens eum satellitibus & eona iuratis, dum holitam sacrificii comminuit, hominem capit,& in regionem Parionis secum trahens,in turri quadam inunitissima eum collocat. Sequenti vero die populus Romanus, cognito facinore, in Cincium arma suscipit, pontificem libera aedes ac turrim scelerati hominis a fundamentis euertit,familiamq; eius nares mutilate ab urbe pellit.Ipse vero Cincius tanti mali auto fuga salute quaerens,in Germania variis tramitibus ad imperatore tande peruenit.Gibertus aut tanti doli machinator, cu insidiς ex votono successissensi simulata beneuolentia a ponti fice dimissus,Rauenna peiora moliturus se cotulit.Nam&Theobaldu Mediolan sim archiepiscopum,&plerosq; alios Cisalpineantistites coniurare in Gregoriupollicitationibus perpulerat.'His addidit Hugone Candidum sancte Romane Ee lesis cardinale: qui etsi ante idem fecerat, in gratiamq; simulato animo redierat,
nunc malu animum, malam mente prs se tulit. Is enim viribus omnibus annixus
est imperatore Se Normannos inter se de imperiodissidentes,composita pace,initissi: foederibus, in pontifice concitare. Quod ubi Gregorius resciuit ,cogregata ad Lateranu synodo,,ppositis rationibus quare id faceret,Gibertum & Hugone dignitatibus priuatos anathemate notat. Dum lisc Romae agerent, Henricus in Saxonibus hostib feliciter pugnas,adeo felicitate illa elatuself,ut habito conuetu
159쪽
IN PLATINA DE viris apud Vuormatiam, Sigisredo archiepiscopo Maguntino negotium procurante,
interdicere omnibus ausus sit, ne ulla in re pontifici Romano obtemperarent: ex illo aut conuentu mandato Henrici Romandus clericus Parmensis Romam veniens,& Gregorio publice interdixit, ne quid ageret deinceps quod ad magi stratu
pontificis pertineret:& cardinalibus ipsis mandauit ut relicto Gregorio, aliu habituri pontifice, ad se proficiscerentur. Tum Gregorius tantam iniuriam diuinae maiestatis causa non diutius ferens,&Sigi fredum aliosq; clericos cum Henrico . sentientes, dignitatibus ac beneficiis priuauit,&imperatore ipsum anathemate otii, bis i notatuit , priuatum prius omni regia administratione. Abrogationis aut pontifi- seisiai cis habita fere haec formula esti Beate Petre apostolorum princeps, inclina 'usso mula. aures tuas,&me seruum tuum exaudi,que&ab infantia educasti,& usq; ad tui ne diem ab iniquoru manibus vendi casti,qui me pro mea in te fide oderunt &pers cuti sunt,tu mihi testis es optimus,&pia Iesu Christi mater,& frater tuus Paulus tecum martirij particeps, me non sponte, sed inuitum pontificatus gubernacula suscepisse. Non quod rapinam arbitratus sim sedem tuam legitime conscendere, sed mallebam vitam meam in peregrinatione degere,quam locum tuum pro sorma & gloria tantum occupare.Fateor ego, ac merito quidem, mihi tua gratia,no
meritis meis, populi Christiani curam demandatam esse,concessamq; ligandi &sbluendi potestate.Hac itaq; fiducia fretus, pro dignitate & tutela Ecclesis tus sancta omnipotentis Dei nomine patris, filij,& spiritus sancti,&Henricum regem, Henrici quonda imperatoris situ, qui audacter nimiu & temerarie in Ecclesiam tuam manus iniecit, imperatoria administratione regiaq; deijeio,& Christianos omnes imperio subiectos, iuramento illo absoluo, quo fide veris regibus praestare consueuerunt. Dignum est enim, ut is dignitate careat, qui matellate Ecclesiae imminuere conatur. Praeterea vero, quia monita mea,imo tua ad sui ipsius populori ima; salute pertinentia contempsit, Se se ab Ecclesia Dei, quam seditionibus pelliandare cupit, separauit, eum anathematis vinculo colliso, certo sciens te esse Petrum,in cuius petra,vt in vero fundamento rex noster Clarillus aedificauit E clesiam suam .Fuere tum multi post execratione, qui pacis mentionem facerent. Quibus ita Gregorius respondit: se pacis conditiones non abnuere, modo Henricus ipse primo cum Deo pace ineat.Non ignoratis, inquit,quandiu & quantis malis Romana assecerit Ecclesiam, quotiesq; a me sit admonitus,ut meliore vitam moresq; probatiores indueret.Hoc tribuimus beneuolentiae& charitati,qua H
rico patri coniuncti olim fuimus. Sed nil prosecimus, adeo mores a patre averses imbibit. Instabant tame ex his qui aderant nonnulli rege non ita citd anathematizandum esse. Quibus ita pontifex relpondit:Quando, inquit, Christus Ecclesiam suam Petro commisit,& dixit,Pasce oves meas,excepit ne regesΘNam cum eidem ligandi & sbluendi potestate Jaret, nullum excepi vel neminem elus potentiae subtraxit. Hanc ob rem, qui dicit se vinculo Eceseliae ligari non posscirestat etiam, ut fateatur se abs tui ab eius potestate nullo modo polle: & qui hoc impudenter negat,a Christo Se Ecclesia eius se omnino seiungit. At Henricus cognita Gregorii censura,multas literas ad gentes & nationes conscripsit, quibus se contra ius fasq; damnatu a pontifice ostendebat. Gregorius aut id a se iure factum noverbis tantum & literis, verum etia ratione Sc testibus comprobabat, re ipsa ante oculos omnium proposita. Interim Vero cum pars regni as Henrico desecisse sciam Saxones bellum contra Henricum quam diligentissime pararent, Alemanni principes veriti, ne quid mali in prouincia nasceretur, conuentu habito decemnunt, ut si Gregorius in Alemanniam pergat, Henricus supplex veniam errati petat. Quod se facturum rex ipse interpesito iuramento pollicitus est. Motus it que ponti sex his pollicitationibus &precibus Treuirensis archiepiscopi Henrici oratoris, Ausus iam praetoriam petiturus,Vercellas usque iam peruenerat,vbi ab
Episcopo loci ipsius regni Italit cancellario im restiuit,Henricum hostili in se
160쪽
PONTIFIcVM. II animo cum exercitu aduentare. Tum verὁ pontifex omisso instituto itinere, Canosium se recepi oppidum agri Thegiensis ditioni Mathil dis comi tissς subiectu . Venit de eo propere cum omnibus copiis Henricus, qui statim deposito regaliornamento, nudis pedibus, ut Oppidanos ad misericordiam commouere portae oppidi appropinquans, suppliciter intromitti petebat. Denegatum ingressum aequo animo tulit,aut tulisse dissimulauit, quamuis aspera esset hyetns, & gelu cuncta rigescerent.In suburbio quidem oppidi triduo immoratus, continuis veniam potens, tandem rogatu Mathildis, de Adelai Sabaudiensis comitis, Sc Clunia censis abbatis introductus absoluitur, Sc Ecclesiae reconciliatur, pace iureiurando con firmata, obedientia promissa. Regii aute iurisiurandi haec formula est: Rex Hen- soluiuia ricus composita pace ex sententia Domini nostri Gregorij septimi, affirmo mei pacta Sc foedera conseruaturum,curaturumque, ut quoquo voluerit idem pontifex, sine ullo discrimine suij psius Se comitatus proficisci possit, maxime aute per loca imperio nostro subiecta, neq; per me staturum, quominus libere pontificio
munere ubique locorum uti possit, te haec obseruaturum me iureiurando addico. Actum Canos si quinto Calendas Februari j, indictione decima quinta.Tum vero rebus ita ex sententia peractis, dilabentibus inde omnibus variis itineribus,dum Henricus Papia iter facit, Cincium amittit subita fibri correptum, non tamen mortuo tam pernixioso homine, Henricus rebus nouis studere destitit. Pacis enim foedera abrumpens, eo Alemannos principes indignitate rei motos perpulit,ut Rodolphum Saxoniae ducem,regem prouinciae crearent, posthabito Henri- eo. Petiit primo quidem Henricus a pontifice, ut Rodolphum execrationibus ab occupatione regni depelleret. Id veris cum impetrare nequist et, sumptis armis magna clade Sc incerta victoria utrinq; dimicatum est.Missi tum quidem ab utroque legati ad pontificem rogatum, ut in partes suorum declinaret: quibus nil aliud ipse respondit, quam ut ab armis discederent . Pugnarunt iterum simul aequo Marte Henricus & Rodoletius. Verum clim tertio praelium in ij sient, magna cride utrinque commissa, ac superior aliquantulum Henricus videretur, Rodolphilegatos pacem tentes audire noluit, ad pontificemq; denub scripsit, ut Rodolybum regnum occupare conantem,execratione anathematis notaret. Quod cancere Gregorius recusaret, tanta ira percitus Henricus est, ut die noctuq; nil aliud cogitaret, quam quod ad pontificis pernitie & exitium vergeret. Interea verbne quid in orbe Christiano desset, quod seditionibus non agitaretur, Michael ea Andronico filio a Nicephoro cognomento Bucamor, vi ab imperio Constantinopolitano deiectus, ad Gregorium confugit, qui & Nicephorii excommunica uir,&Rogerio Romanae Ecclesiae seu datario negotiu dedit, ut Michaelem,quo cum Ceparant locutus est, in imperi u resti tueret. is itaq; mandato pontificis comparata classe, Rogerio minore natu in Italia dimitto, Boem udum alteru filium secum ducens, Auleonprimbad nauigat,& ad Byrrachium castra facit,urbem tanto bello pernecessariam primo occupaturus.Seὸ Dominicus Sylvius dux Venetus cum Nicephoro lentiens, Rogerium ab obsidione repellit, magno illato acceptoque incommodo. Verum no ita multo post Nicephorus ab Alex io cognomento Mem,copiarum suarum duce deceptus,libertate simul&cillitate priuatur,quam triduo Alexius militibus diripiendam ex pacto concessit. Captus ipse Nicephorusi in templo sanctae Sophiae vita donatur, hac conditione tamen, ut monachi habitum cum vita susciperet. At vero Gregorius cum videret Henricum contra E
clesiam Dei a quibusda seditiosis Episcopis concitari, habita ingenti synodo, Giberto Rauennati archiepiscopo ob superbiam & malitiam interdicere sub anathematis poena, ne episcopali Sc lacerdotio munere fungatur.Vocatus prsterea ad se dem apostolicam, scelerum suorum conscius parere desierat, qua ex re tantummodo poenam anathematis merebatur. Rotandumque Taruisi nurn censura notauit, quod legatus ad res componendas inter Henricu&se fictus, consequendi