장음표시 사용
141쪽
sas asterre, quae cita aestioni non satisfaciunt Quandoquidem tamen sceminae frigidiores sunt' numidiores, secundum naturam minus etiam vegetae esse olent Quam mares, praeterea verban partu plerumqtie lon- pius commorantur, PUrgationes etiam PUerperari mitim
solent esse aliquanto longiores potest quidem aliqUo modo verisimiliter illud asseri quamvis, ut ingenue ratear,
restamen adhuc maneat dubia ,.sosset sortassis illa quoque caussa dari quod videlicet conduplicatum illud tempus partim ad matrem, Parzim ad puellam recens editam pertineat. Quod ipsum tammnunc non volumus multis adstruere f.
Quo affectus hic, cujus omnium frequentisIima mentio insicris litteris occuri it u natura ejus atque catasne eo distinctius possint exponi primbi ante omnia denmendum est, quisnam morbus proprie leprae nomine denotetur, praesertim cum vox illa non semper una Meadem lignila ficatione accipiatur, Quod ipsum itaque ut commode fiat, primo omnia notantum venit, prae appellationem diversis arfectibus attribui, qui tamen specie tantum e gradibus ter sese differant. Deinde vero alio sensu eam vocem accIni a priscis Graecis, alio ver5 ab Arabibus u recentioribus scriptoribus. Apud Graecos enim per lepram nullus auus affectus intelligitur, quam ferina quaedam scabies. t e rbapud Arabes recentiores longe gravior affectus voce illa denotatur, is videlicet qui alias a Graecis - -
'pyresethoos duos affectus tamen, licet assines congeneres, non exiguum intercedit discrimen od
142쪽
ignis maxime patescit. Lepra enim illa Graeconam, quae ceu modo dictum rapecies quaedam est ψωρα s. scabiei,
cognoscitur ex asperitate cutis cum prurim, M summam tantum cutis superficiem aifficit. t vero lepra Arabum, seu Graecorum ἐλιφα 'iamsi long profunditas agit, utpote quae non superficiem tantum cutis, sed Scumversam cutem Sc subjectam quoque carnem sensim corrumpat. Habet videlicet haec accidentia conjuncta, quod cutis dura fiat leverrucosa, color ejus variis modis corrumpatur,at foedae pustulae succedant per Universum corpus Solet quoque nimia libido in Venerem excitari. Porro procedente morbo digiti manuum M pedum intumescunt, succedit foetor corporis, quaeque hujus generis sunt alia. Quod utriamque leprae discrimen cum alii fusius adhuc ostenderunt,tUm praecipite vero Hieron. Fracastorius lib. I. de morbis cons tostis c. II.&Hieron Mercurialis ii a. e morbiscvta-
Praeter has autem vocis leprae significationes aliter adhuc quadam tenus eadem accipitur in SS. litteris, adeoque hoc ipso praecipue Levitici capite; utpote in quo variae *ecies leprae recensentur Sese signis suis cognoscendae Pro-Ponuntur ita, Ut qUaevis etiam maligna scabies videatur limul denotari: etsi non quaevis tamen, sed illa tantum Uae
leprae incipientis fuit indicium significetur. Praecipue vero per lepraim intelligitur affectus ille, quem Leucen Graeci vocaverunt, quae species est leprae istius Arabum omni uiri tamen pessima, M quae citi sit me incrementum capit. De quo ipso omnin operae pretium est legere, quae ad hujus capitis illustrationem conscripsit Andreas Caesalpinus lib. 4. artu Medic. c. ID Est videlicet Leuce illa lepra, in quacu-ns, subjecta etiam caro in album colore jam est commutata, quod alias in quavis lepra non contingit, Pro l-
143쪽
ra CAPPT XIII. ct XIV. Proximum est inquirere, in quibusnam corporis par tibus vitium illud primarib resideat. Vulgo quidem viscera ipsa hac in re solent accusari, quod videlicet sanguis vel non recte concoquatur, vel etiam corrumpatur:
verum viscera ipsa in lepra, cujusvis illa sit generis sive Graecorum, sive Λrabum , sive Judaeorum, laborare, a nemine hactenus est comprobatum multo minus, quod e viscerum mala constitutione morbi hi exoriantur cui vulgari sententiae illud quam maxime quoque obstat, quod asse- ctus hic sit contagiosus. Iam verb tales morbos viscera ipsa statim inficere, vel ex illorum malo habiti prodire, nemo' unquam dixerit. Et ver quid notius est, quam scabiem per solum contactum communicari. In qua tamen viscera nequaquam esse in culpa, planum est. Et vero tum demum viscera morbo aliquo laborare pronunciandum est,
cum ex signis illud iam patescit. Quocirca horom affectuum sedes primarib in humoribus M sanguine est collocanda . Nec tamen negari ullo modo potest, succedente
tempore ingravescente affectu ipsa quoque viscera simul affici, wlabem aliquam contrahere. Quomodo videlicet alias quoque morbi contagiosi sensim visceraipsa inficiunt At vero secundarib id tantum fit, morbo jam nimium capiente incrementum ill proinde perperam in ejusmodi assectu vitiis viscerum corrigendis Medicina protinus adhibeatur, cum in sanguine omnis labes hactenus delitescat Non raro quoque contingit, ut in cute fomes sit morbi, qui deinde paullatim si vitium non tollitur, sanguini ipsi communicatur utio sane in Rabie licet observare; utpote quae solis externis medicamentis adhibitis pomi curari: . manifesto indicio, ne sanguinem quidem tum noxam aliquam contraxisse, muli minus ipsa viscera. At vero si malum jam vires sumserit, iniversum habitum corporis
144쪽
ris occupaverit, fieri aliter non potest, quin ipsa viscera,
internae corporis parte jam sint vitiatae. Quod ipsum etiam tum ex ingravescentibus symptomatibus licet colli-Porr quaeritur, quisnam humor in omnibus hisce affectibus peccet. Et secundum communem quidem sen tentiam leprae tam Graecorum quam Arabum caussa adscribitur humori Melancholico ita tamen, Ut in hac Arabum videlicet lepra L Elephantias Graecoriam, humor ille magis sit adustus Sc crassus in illa vero, lepra nimirum Graecorum , humor ille sit dilutior. Nonnulli addunt quoque humores salsos Sc biliososci perinde ut in alia scabie M impetigine . In leuce praeterea 'epra Israelitarum pituitosus humor a non ilis solet incusari. Verum, ut quid de hac ipsa re sentiendum sit clarius patescat, quam maxime opus fuerit symptomata MiatUram ipsam horum affectuum attentius intueri. Et in scabie quidem adeoq; ipsa Graecorum lepra humores salsos, acresubitiosos esse m culpa, luculenter ostendunt pruritus, excoriatio cutis, quaeque hujus generis alia sunt affectus illoseoncomitantia accidentia. In lepra porro Arabum seu Elephantias humorem magis esse crailium, terrestrem, ipsime ultro concedimus. At vero praeterea illum aliis quoque qualitatibus esse instrumam, ex signis itidem innotescit. Subesse videlicet hic quoque acredinem, ex pustulis subsequentibus apparet. Praeterea vero humorem illum maligniorem adhuc esse, quam illum qui lepram Graecorum producit, patet ex cutis diversa coloratione, Sc foetore comporis, qui malo increscente accedit. Denique in leuce sive Israelitarum lepra humorem pituitosum in culpa esste, a nemine hactenus fuit comprobatum. Neque ver,ex solo albo colore temere id licet colligere, ceu notum est. Longe
145쪽
ro A C APUT ' XIII se IV. itaque verisimilius asseritur mi Elephantiasi seu lepra
Arabum, in Leuce Iudaeorum tDe lepra , Umorem snon carere vi quadam septica Nec enim aliunde est potest totius corporis habitus ita foede immutatus, D caranis ipsius etiam depravatio. Quinimo sanguinem ipsum
in Elephantias deplorata , in Leuce ita esse cor Ptum, Ut remota,c compressa carne non ruber sed albidus prodeat, non potest at inde Provenire, quam ab ejuS-naodi malignitate . Posset videri, vulgarem illam sententiam quam maxime eo roborari, quod curatio maxime ad caliditatem inclinat. Verum ilhid quidem nostram amertionem Usque adeo nequaqUam infringit, Ut potius magis ara agis ille eam con firmet Calida videlicet curandi ratio propterea re ita irittat Ut naturalis calor jam propemodum extinctus possit reso-cillari. Non aliter videlicet atque quomodo incipientegan8raena inphacelo medicamenta maxime calefacientia Unice adhibenda sunt; quo videlicet serpens putredo inhibeatur,oc qui superest nativus calor conservetur In quihus tamen atsectibus frigiditatem neu uaquam esse in cul Da notum est, 1 quamvis autem haec ita sese habeant, non tamen negamus, omnes hos Si singulos affectus non semper ejusdern esse malignitatis, sed varis malignitatis gradus intercessisse, hodieque intercedere. Hinc sane est, quod sera scabies Graecorum lepra in Elephantiasin, seu lepram Arabum, quandoque transeat, & vice versa haec in illam commutetur: Elephanti assis porr transeat in Leucen seu lepram Judaeorum' prout videlicet humor vel citius majorem acquiriemalignitatem, vel etiam admittit in melius correctionem.
Et vero septi cum ejusmodi quid cumprimis in Iudaeorum
ia lepra uisse adjunctum , vel ex vestium Mardificio in infectio
146쪽
L ' g. Iovinsectione patet de qua re ad sequens caput. Ipsam illam porro Judaeorum lepram non ejusdem semper missi,maia lignitatis, vel ex iri amari Asariae Regis historia inter sese collata liquido patescit Quum enim in illa subito divinitus lepra fuisset oborta, tantaeque malignitatis, Ut ipsemet Moses Deum pro illius restitutione deprecans, illam similem mortito, cujus dimidiata caro jam exesa sit, diceret , Nbm. XII. m. II. Ex adverso Regis pius lepra usque adeo, tantae non fuit perniciei, Ut per complures annos in extremum usque senium illa non obstante vitam suam, aegrElicet, produceret. Ut vel hinc clare appareat, quantUm inter lepram apud ipso Sm et Israelitas fuerit discriminis, quod proinde recte etiam observandum esse monet Caesalpinus Ioco inlicato. Rhiod demum ad antecedentesar externas horum an sectuum caussas attinet, non sunt illae uniusmodi Primo
enim a plerisque solet regio ipsa incusari. Et quidem lepra Graecis ita vocata non potest non prae omnibusaliis speeiebus maxime esse communis Elephantiasin porr,seu lepram Arabum jam olim in AEgypto oc praecipue Alexandriae fuisse frequentem, ex Plinii l. s.c. I, Galeni, aliorUm-Pie antiqui limorum autorum testimonio constat. In ipsa Arabia quoque illum affectum saeph occurrere, ex ipsorum illius gentis Medicorum , Avicennae cumprimis MAvenZoaris, scriptis luculenter apparet GermanOS Porro
WScytas assectui eidem prae aliis esse obnoxios, jam olim a Archige-
Si in regione, vel id fit vitio aeris, vel aquae, vel victust e. cibi S potus Item tum oportet morbum vel en de nium sic indigenam, Velepide
mi una & promiscue in populum grassantem esse. Alexandrinos o esum carnium asininarum elephantiacos reddi et Galen i refert Sebirius de aliment lac. p. or . Λd de Retues, va
147쪽
tio AD CAPUT se se XIV. Archigenes apud Aetium prodidit. Verum de his, Germanis videlicetae Scythis, jam olim ipsemet Galenus id negavit. De eodem porro affectu,quomodo videlicet res hodie sese habeat, ita scribit Paris lib. I9. 6. In Germania quibusdam oris non infrequente sunt Elepbantici, in Hilania mero Africa tota frequentiores quam in reliquo Orbe in Provincia Gallica Narbonensi Gallia re Aquitantia, plures quam tu reliqua Gallia. Quibus quod ad nostrai gentem pertinet accedit, quoq; CasPar. Ηo annus lib. s.
Instit. Atidie. c. Is Leucen denique seu lepram omniuimpessimam Judaeos, barbaros maxime exercere mutarchus in S)mposiacis jam annotavit. Et quidem de Iudaeis res nimis est manifesta, vel ex hoc ipsomet quod modo
Qiiod si jam ulterius in hujus rei caussam inquiratur, jam olim a nonnullis haec parata sui responsio , ouodsmpliciter extremae calidaea frigido regiones eam labem
magis sentiant quam mediae; ceu Aetius hac de rescripsit. Sed nanc quidem rationem nequaquam esse sufficientem liquido colligitur ex eo, quod regioncs omnes calidissimae denerent eo morbo infestari: quod tamen historicorum fide hactenus non fuit compertum. Deinde in regnis Septentrionalibus morbus ille deberet eme popularis quod similiter usque adeo contra experientiam est, hi morbus iste in illis regionibus plane sit insolens. Tertio demum si Germaniam nostram inspicimus , in superiori quidem quosdam hujusmodi affectibus tentari, non quidem negare volumus nihilominus tamen in hic inferiori plane est
incognitus, cum tamen ratione coeli non nullum inter su- petiorem Minterlorem Germaniam intercedat discrimen. Accedit tu rid quod mediae regiones seu temperatiores magis illo moibo intestentur, quam frigidae quod vel ex illo
148쪽
LEV ITIC tipso modo adducto Parei testimonio de Gallia patet. Ut de Italiau Graecia nunc nihil dicamus, in quibus affectus ille minus est freqtiens; quod Fracastorii Caesalpini consessio ne constat. Nihilominus tamen magis illas regiones praeseptentrionalibus Se frigidis affectui illi esse obnoxias, in propatulo est. Ut itaque ista quidem sive Archigenis, sive Aetii, live aliorum ratio, illaque nitens traditio, nihil quicquam ad rei probationem faciat. Quapropter ut alias caussas circumspiciamus necessum est. Et fecunYo quidem victus rationem ut alias, ita hic
quoque plurimum valere, extra omnem est controversiam.
De ipsam et sane Germania nostra Holmannus loco lavd in hunc modum scribit oleum recens comedi potes cum pane
ad emolitendam scabritiem ejus, Dirrum non poten Bilescit enim ve, quod alii dicunt, Dei sanguinem inflammabilem, disponis quosdam ad Elephantiam. Hinc qi situs ego aliquando, causam, cur in Germania tot sint Coenobia leprosorum, uti vocamin, cum in Gallia Italia rara sint dixi, in pinguium i facit Ut enim de butyro non dicam , quo- tu quus nostrίm etiam cultiorum non amissi me et rat pinguedines carnium bubularum quas ex Ungaria habemus reomiliarum De porcinu non dicam. Accedit, quod huic ami- mali peculiaris es morbus, prandi, qui disponit ad malum hoc horribile. Add. Levin Lemnium l. g. de occula nat mirac. c. r. a clois annus Plutarchus porro in sympos barbaros ac Judaeos ideo abstinere carne suilla scribit, quoniam qui obnoxii sunt huic arffectui, Leucae videlicet. ab ea Quam maxime abhorrent: sti tingitque ejus indicium esse, quod me hac assectione infestari soleant; quod Mercurialis tui.
a. de morbu cvtaneV4.2. etiam annotavit.
At vero hanc quidem rationem imas esse in culpa, vehementer et ambiguum. Imo experientiae quam maxi-
149쪽
experientia docent. De Judaeis sane non potest id ullo modo affirmari, utpote quibus porcina plane erat divinitus interdicta, cum nihilominus tamen prae omnibus aliis centibus horribili illi malo maxime fuerint obnoxiii affecti. Atque hinc procul dubio Matth. x, 8 seorsim a mor- his mentio fit lepra. Id quod peculiariter etiam ad Judaeos pertinet, utpote ad quos solos tum Apostoli mittebantur. Quod porr&ad Germanorum nostrorum victum, adeoque Ho anni assertionem pertinet, minus illam verutati esse consentaneam, jam tum ostendimus in dissertatio. nibus nostris laeteticis. Primo enim carnis suillae sus in nostris hisce Saxoniae oris longe est frequentior quam insuperiori Germania; cum tamen at sectus ille hisce nostris in regionibus paene sit incognitus ex adverso in supeliori Germania non plane infrequens. Quod autem degrandine morbo porcis familiari allatum fuit, non quidem volumus
negare; at verbgrandinosbria porcorum carne nemo est quivelci velit, nisi per ignorantiam vel extrema Urgente neceS-sitate quamvis tamen rusticlia operarii ab illa non abhorrent, valetudine quoq; inde non offensa. Par est ratio reliquarum quoque ex aliis animalibus in cibum petitarum pinguium carnium. Nec superioris tantum Germaniae incolae
pinguibus istis carnibus delectantur, sed non min quoque Saxones nostri, quique illis sunt contermini populi alii. Porro quod de butyri usu fuit allatum, multo minus adhuc potest subsistere. Quum enim apud nos a quam multis quotidie cum pane comedatur, superiori Germaniae hoc non est usitatum. Quid autem dicemus de Frisiis&Hollandis, utpote quoi in regione copioso butyri proventu sunt nobiles cum tamen in illis locis pariter te nostri sanectus
ille sit incognitus ut itaque isthaec quidem causiua nullo La0do possit laic locum invenire. Nec
150쪽
Nec tamen negare volumus, victus rationem non param hic esse in culpa; licet exacte haec ita non liceat exponere. Sane non potest aliunde esse, quod multi morbi multis gentibus sint indigenae. Cujus generis est stoibutus. nostris hisce terris nimium familiaris. Praeter haec vero tertia tales affetius non rar,propagantur Per contagium. Contagium fit vel ita ut corpus contingat corpus, vel halitu recepto, vel vestimentis Miecti sumantilibus ac mappis aliisve rebus quibus vel manus V partem scabiolam affricaverunt vel deterserunt. Haia litus communicatur, si quis prope contagiosos cubat, vel Ieaeis adstat,uel ori admovetos, vel in eodem loco, conclavi vertatur vel ex eodem poculo cum illis bibit vel cochleari Utitur, vel ex eodem vase cum illis liquidos cibos iupotus petit. In Moravia contagium communicatum per cucurbitulas narrat Thom Iordanus de lue foram. Adde Mercurial. Lde 'este ubi docet, quot modis contagium communicari queat. Quod de Guavis etiam scabie est notum:multd magis vero de ejusmocli maligna scabie Elephantias. De Leuce M lepra Iudaeorum conatus id cuidem filii
negare Mercurialis loco proxime adducto c.2.ι. 2. demor his cutaneis. Verum , Ut alia nunc non urgeamus, ipsemet
Λvicenna morbos, qui aliis communicantur, recensens AI-haram quoque adducit. Per quem affectum quamcunque lepram apud eum intelligi, ex ipsomet manifesto patet, se ab ipso Mercuriali quoq; multis est ostensum. Nec verbalia de causa Deus videtur jussisse, ut leprosi seorsim extra castra adeoq; ab omni hominum consortio remoti degerent, qUum aliorum immundorum separatio non videatur ad eum modum se habuisse; Utpotecum foeminae quoque
menstruo fluxu laborantes separatae fuerint quas tamen