Marci Tullii Ciceronis Opera quæ supersunt, omnia, cum Asconio & scholiaste veteri, ac notis integris P. Victorii, J. Camerarii, F. Ursini & selectis P. Manutii, D Lambini, J. Guglielmii, J. Gruteri, J.F. & J. Gronoviorum, J.G. Grævii, & aliorum quam

발행: 1731년

분량: 619페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

541쪽

que ἰn dieendo neeessitatis excusatio non probat ut . nihil est enim ne eesse i & si quid esset, id necesse tamen non elae confiteri. Et hic quidem , qui hane a Laelio , ad quem seria psit, cui se purgat, veniam petit , diuti turea trajectione verborum , Ac nihilo tamen api; us explet , eon illiditqite

sententias . Apud alios autem, & Asiati eos maxime , numeAro servientes , inculcata reperias ἱnania quaedam verba,quas eomplementa numerorum . sunt etiam qui Ilo vitio , quod ab Hegesia maxime fluxit, infringendis, eones dendi iaque numeris in quoddam genus abjectum incidant, Sieuiorixum simillimum ιTertium est, In quo fuerunt fratres illi , Asiat;eorum rhetorum principes, Hierocles & Menecles, minime meat ccxx Sententia contemnendi . Et senim a sorma veritatis & ab

Atticorum regula absunt, tamen hoc vitium compensant

vel facultate vel copia: sed apud eos varietas non erat ἐγ uod omnia sere concludebantur uno modo quae vitia quiugerit, ut neque verbum ita trajiciat , ut id de industria factum intelligatur, neque in se retens verba, quasi timas

expleat , nec minutos numeros sequens , concidat, delum Abetque sententias, nee sne ulla commutatione ;n eodem semper versetur genere numerotum di is omnia sere vitia viata verit . nam de laudibus multa diximus , quibus sunt al;a

perspicue vitia contraria ι

nem dissolvas permutatione verborum; corrumpatur en Imtotates , ut & nare nostra in Corneliana, Zc deinceps omn; a tNeque me divitia movent, quibus omnes Afritanas , o rar-ιios 63 multἰ venalieit,merea ιιν Aue βρενανtini. Immuta paullum, ut sit, mulit superarunt m 8reatores, thnalis iique I perierit tota res. Et quae sequuntur. Reque usiis , aut cinia

542쪽

I aliamque omnem referserunt, ab aliqua video perfacile De liaco , aux Dro posuibe superari r Fac ita , posuisse superari ab aliquo Syro , aut Deliaco ν i .

rus 3 . Videsne, ut *dine verborum paullum commutato , iliadem verbis, sta me sententia , ad nihilum omnia recidant, sum sint ex aptis dissoluta s aut si alicujus inconditi arripias dissipatam aliquam sententiam , eamque , Ordine verborum pauli; in c*mmutato , in quadrum redigas , efficiatur aptum t Bistat. illud , t quod fuerit antea diffluens , ac solutum . Age, su-L-ώ. nie de Gracchi apud censores illud :. besse non potes , quin eiusdem hominis sit, probos improbare , qui improbos probet εQuanto aptius , si ita dixisset, quin ejusdem hominis sit, qui improbo ι prober, probo; improbare ρ Hoc modo dicere nemo umquam noluit et nemoque Dotuit, quia dixerit. . Qui au- em aliter dixerunt , hoc assequi non potuerunti ita factisvi t repente Attici . quasi vero Trallianus suerit Demosthenes; cujus non tam vibrarent fulmina illa , ni si numeris

contorta ferrentur . 1 r, LXXI. SED SI Q U os MAGIs delectant soluta, ε' Ω- quantur ea sane , modo sic , ut quis 7O Phidiae clypeum dissolverit , collocationis universam speciem sustulerit , non. sngulorum operum venustatem : ut in Thucydide , orbem. modo orationis desidero , ornamenta comparent. Isti autem cum dissolvunt orationem, in qua nec res, nec Ver

bum ullum est , nisi abjectum: non clypeum, sed , ut in proverbio est. 7 etsi humilius dictum est, tamen V simile est scopas ut ita dicam mibi videntur dissolvere , atque,

ut iplane genus hoc, quod ego laudo, contemsisse videantur, aut scribant aliquid vel Isocrateo more, vel quo PE schines, . aut Demosthenes utitur: tum illos existimabo nons desperatione x sormidavisse genus hoc , sed judicio resu- aut reperiam, ipsa eadem conditione qui uti velit,

. , Se nautaν ea sane , modo H, vst quis Phidia die. Est a Pal. PI. ac sec. neque aliter Pithceanus . sicque etiam edidit Μanutius Nepos . nisi quod idem sequetur . pro quo tamen trias illa nostra Sequatur . habet inquam : Sed si quem magis delectant fluxa , sequa t tur Oe. prius erat, sequantur ea. Sane modo quis Phidia . pro quihus oggessit nobis Lambini libera i itas : sequantur ea sane, modo ce- x . ι pera laudare possim. Mi s piis PMdia die. regie . sic volo. sic jubeo

Io. Phidia elapsum dissolverit. Praeter locum e Lib. II. de orat. &I. Tuscul. Quaest. adde Valet. Lib. VIII. c. 13. r. Et fi b. IIius dictum ost, tamen simile est . in Ita Pall. posterio-tzs pr. voim di sec. item Pirh. abiiciunt voculas tres a fine. ωM .

543쪽

ui aut dicat, aut scribat utra voles lingua , eo genere , qtmilli volunt. Facilius ust enim apta diliol vere , quam dissi

pata connectere .

Res autem se sic habet, ut brevissime dicam quod sen- a 36tio )eomposite , ex apte , sute sententi 1s dicere , insania est: sententiose autem sine verborum & ordine, & modo, infantia: sed ejusmodi tamen in tantia, ut ea qui utantur, non stulti homines haberi possint , etiam plerumque pruindentes: quo qui est contentus utatur. Eloquens vero, qui non approbationes solum , sed admirationes , clamores , plausus , si liceat , movere debet, omnibus oportet ita rebus excellat, ut ei turpe sit , quidquam aut spectari , aut audiri libentius . Habes meum de oratore, Brute, judicium: quod aut sequere , si probaveris ι aut tuo stabis , si aliud quoddam est tuum . in quo neque pugnabo tecum , nequci hoc meum , de quo tantopere hoc libro asseveravi , umquam assirmabo esse verius , quam tuum. Potest enim non solum aliud mi- hi, ac tibi , sed mihi ipsi aliud alias videri . Nee in hae in do re , quae ad vulgi astensum spectat , di ad aurium voluptatem et . quae duo sunt ad judicandam levissima di sed n8 ire maximis quidem rebus quidquam adhuc inveni firmius , . ' . quod tenerem, aut quo judicium meum dirigerem , quam id , quodcumque mihi quam simillimum veri videretur , cum ipsum illuὰ verum in occulto lateret. . t Tu autem velim , . si tibi ea , quae disputata sunt , minus M 3 iprobabuntur, ut aut majus opus institutum puteS, qua inerici potuerit, aut, dum tibi roganti voluerim obsequi. verecundia negandi , laribendi me impudentiam suscepi lia.

544쪽

TOPICA.

A J o R B s nos res sexibere Ingressos , C. Τrebati, di iis libris , quos brevi tempore satis multos edidimus , digniores, Ceu T- in ipso revocavit voluntas tua. Cum enim meeum in Tusculano esses, Ec in bibliotheca separatim uteνque nostrum ad suum studium libellos, quos vellet, evolveret, incidisti in Aristotelis Topica quaedam, quae sunt ab illo pluribus a libris, libit, . e plicata, Qua inscriptione commotus , continuo a me e ob sit a rum librorum sententiam requisisti. mi . Qilam tibi cum exposuissem , disti plinam inveniendo. i. rum argumentorum , ut siue ullo errore , ad eam b ratio-hese m , via pel Veniremus ab Aristotele inventa , libris illis Ursin. contineri r verecunde tu quidem , ut omnia , sed tamen ut L h facile cernerem te ardere studio , mecum, ut tibi illa tra de rem , egisti. Cum autem ego te non tam vitandi laboris e chus 'ς ς uti , ' quam quod id tua interesse arbitrarer , vel H ut eos per te ipse leseres, vel ut totam rationem a doctissimoti v a o A . C. Caesare sortiter quidem , sed parum feliciter A a Reip. gubernatione semoto, cum M. Antonius Coc nihil Ir aenatum . omnia solus ageret , & veteranis Caesaris Urbem n implevisset, cedendum sibi ex Italia Μ. Tu Illus existimavit. Et cum liberam olim legationem a Caesare impetrasset . ea tum uti optimum ratus est . Quo in itinere Topica haec ad C. Trebatium Russionem Iureconialium familiarem suum conscripsit. --

545쪽

mo quodam rhetore acciperes , hortatus essem : utrumque, ut ex te audiebam , es expertus,

Sed a libris te obscuritas rejecit ι Rhetor autem ille ma- ignus , haec , ut opinor , Aristotelica se ignorare respondit. Quod quidem minime sum admiratus , eum philosophum rhetori non esse cognitum , qui ab ipsis philosophis , praeter admodum paucos , ignoretur. Quibus eo minus ignoscendum est , quod non modo rebus iis , quae ab illo dictae & i ventae sunt, allici debuerunt a sed dicendi quoque incredibili quadam cum copia , tum etiam suavitate. Non potui igitur tibi, saepius hoc roganti , & tamen ve- renti, ne mihi gravis esses , i facile enim id eernebam debere diutius , ne ipsi suris interpreti fieri videre tui injuria . Etenim eum tu mihi meisque 3 multa saepe scripsisses , veritus sum , ne, si d ego gravarer , aut ingratum id , aut in a ε, mperbum videretur . Sed, dum fuimus una, tu optimus es Φ.an. testis , ε quam scierim occupatus . .

Ut autem a te discessi, in Graeciam proficiscens , cum Sopera mea nec respublica nec amici uterentur, nee honeste inter arma versari possem , ne si, tuto id quidem mihi liceret . ut veni Veliam, tuaque, di tuos vidi, admoni tus hujus aeris alieni , nolui deesse ne tacitae quidem flagitationi tuae. Itaque haec , cum mecum libros non haberem , memoria repetita, in ipsa navigatione conscripsi , tibique ex itinere misit ut mea diligentia mandatorum tuorum , te quoque, etsi admonitore non eges , ad memoriam nostrarum rerum excitarem . Sed jam tempus est ad id , quod instituimus , accedere.. II. COM OMMIs ratio diligens differendi duas habeat spartes; unam inveniendi, alteram judicandi : utriusque P. B

3. - Iea ope feri Ues. Hanc esse meliorum scriptorum lectionem prodidit victorius annotationibus ad lib. vo. Epistolar. si que fuit ini Historpiano ; neque aliter invenit in suis Petrus Faber, qui consulatur lib. I. semestr. e. ax. vulgabatur antea. sve cavisseo .

. Ruam fuerim Oeeupatus . Libri publici, sape Oeetipatus. sed interjectum illud adverbium abest a Pal. ab Hild a Pecciano , ociententiam turbat. Idem. s. Ut veni nIiam . J Veliam venit Cicero is. Cal. Sept. Ibique diem unum constitit . vide ad Atticum Lib. X v I. epist. . cujus initium est , Octava idus . Verum in Graeciam proficiscens , quomodo Veliam venit Iter in Graecram tritum per Brundisium erat:

546쪽

4 rinceps , ut mih Equidem mi detur, Aristoteles fuit . Stesei autem in altera elaboraverunt a Judieandii enim vias dilia. gentra persecuti sunt ea scientia , quam dialectieen ap-' pellant ι Inveniendi vem artem , quae topice dicitur , quae que ad usum potior qrate, i&ordine naturae certe prior , t -

am. reliquerunt . I ν,, I

I Nos autem , quoniam it utraque summa utilitas est , di utramque , si erit otium , persequi cogitamus , ab ea , quesprior est , GIdiemur . i Ut igitur earum rerum , quae abscon ditae sunt , demonstrato, & notato loco , i faellis inventio est .: sic , cum pervestigare argumentum aliquod: volumuS , locos nosse debemus . licenim appellatae ab Aristotele sunt bae quasi sedes, e quibus argumenta promuntur. g Itaque licet definire , Locum esse argumenti sedem : Α , gumentum autem , rmionem, quae rei dubiae faciat fidem. Sed ex his locis, in quibus argumenta inclusa sunt, alii: in eo ipso , de quo agitur , haerente alii assumuntur extrinsecus . In ipso, tum ex toto, tum ex partibus ejus , tum ex nota , tum ex his rebus. , quae quodammodo affectae sunt fluetiri 'id , de quo quastritua . Extrinsecus autem ea s dicuntur , tur. Mem. quae absunt , longeque disjumcta sunt. iii . ,s Sed ad id totum , de quo disseratur,. tum definitio adhibetur, quae quasi involutum evolvit id . de quo .quaeritur . ejus argumenti talis est formula r Ius civile est, aequitas constituta iis , qui ejusdem civitatis sunt, ad res suas obtinendas p. ejus autem aequitatis utilis est cognitio : utilis est ergo juris civilis scientia . ii . ti: vri Izaz I I

A Si neque censu , neque Vindicta , nec testamento libet fa-W . Etus est , i non est liber .li neque eae ulla earumarerum e non est igitur liber. Tum notatio, eum ex vi verbi ara umentum

aliquod elicitur , hoc modo : Cum lex AEli Sentia assiduo vindicem assiduum esse jubeat, locupletem jubet locupleti ..p a sse Locuples enim est assiduus, ut ait AElius , appellatus ab g

-z U. IIL DU- s. ramque Ietentiam , dialeoleam appell. Sic edidi, libros veteres, & rationem secutus , cum vulgati habeant Partim, e scie tis , quam dialectieam repellant . Pote1t tamen ferri posterior lectio, ut sit appositio, seu σi,νρεσις , hoc modo, iudicandi vias , scien iam eam , quam d. app. Stoicos autem dialecticos esse appellatos . reper dialecticos, Stoicos a M. Tullio significari constat. Docti quidam tamen hoc loco, eamque βιen ιam crιticen appellan , legendum aibitrantur. Lam . i . .

547쪽

III. D 0.e V M T U R etiam argumenta exilis rebus , quae Itquodammodo assectae sunt ad id , de quo quavitur . Sed hoc genus inplures partes distributumiest. Nam ali abconjugata appellamus, alia ex genere , alia ex h formula , alia ex s-h formanii litudine , alia ex disserentiat, i alia ex contrario , alia ex L adjunctis, alia ex ante deatibus , alia ex consequentibus, alia ex repugnantibus , asia ex causis, alia ex effectis, alia ex comparatione majorum, taut parium aut minorum. ConJungata dicuntur,quae sum ex verbis generis ejusdem. IaEjusdem autem generis. verba sunt, quae orta ab uno Varie commutantur, ut sapiens, sapienter, sapientia. haec verborum conjugatio dicitur , ex qua hujusmodi est at-gumentum et 7 Si compastuus ager est , ius est compascere . x: A genere se ducitur : Quoniam argentum omne mulie- is xi legatum est , non potest ea pecunia r quae numerat a d - Rccxxis. mi relicta est , non esse legata . Forma enim a genere, qu ad suum.nomen retinet, numquam se jungitur . Numera- C ta autem pecunia nomen argenti retinet. legata igitur vide-

A forma generis r quam interdum, a quo planius acci- 14 piatur, partem licet nominare , hoe modo : Si ita . Fabiae i troaseqq. Pecunia legata est a viro , si ei viro materfamilias esset e sica in manum non convenerat, nihil debetur . Genus enim L st uxore eJus duae scirmae t una 9 matrumfamilias , k ea k eae suntrum, quae in manum convenerunt 3 altera, earum, quaerantummodo uxores habentur. qua in parte . cum furiit La

hia , legatum ei non videtur . A similitudine , hoc modo : Si aedes eae corruerunt, Vi Is Ilum Ve secerunt , quarum usus fructus legatus est , heres resti tuere non debet, nec reficere, non magis, quam ser-Vum rostituere si is , cujus usus fructus legatus est, deperisset A differentia, Non , si uxori vir legavit omne argen- i stu ira, quod suum esset ; idcirco, quae in nominibus fue-

T. Si eompassuus ager est, ius est compascere. Compascuus ager qui dicatur, exi Thorist Iegis aeneo apud me fragmento intelligere possumus , in quo ita incitum est : quei in agrum compascuum peetides maiores non pItis x pascet, dcci Ursin. g. Fabia pecunia legata est die. Alitet isthaec interpretatur Hotomanus lin. I. Observ. cap. - . Griat. s. Matraemfamilias , earum qua cte. Pithoeanus , ea sint quo erc. Palat. hae est qua die. ut appareat dictionem earum eae a glossa.

548쪽

xunt , Iegara sunt, multum enim differt, in area ne positum sit argentum , Q an in tabulis debeatur. 7 Ex contrario autem , sic r Non debet ea mulier, tui vie bonorum s rum usum ructum legavit, cellis vinariis Moleariis plenis relictis , putare id aa se pertinere, usus enim, non abusus , legatus est. ea sunt inter se contraria. I IV. A E AD FUNeTIS as Si ea mulier testamentum fecit, quae se capite numquam diminuit , non videtur ex edicto praetoris secundum eas tabulas possessio dari. ad ungitur enim, ut secundum servorum , secundum exulum , secundum puerulorum tabulas possessio videatur ex edicto dari. is . Ab antecedentibus autem , & consequentibiis, di repugnantibus , hoc modo : Ab antecedentibus , Si viri culpa ., factum est divortium , etsi mulier nuntium rem sit, tamen pro libetis manere nihil oportet .ao A consequentibus a Si mulier , oum fuisset nupta cum eo, I connu- quicum i connubium non esset, nuntium remisit , quoniam qui nati sunt , patrem non sequuntur , pro liberis ma-

at A repugnantibus: Si paterfamilias uxori ancillarum usum fructum legavit a filio, neque a secundo herede legavit, mortuo filio muster usumsructum non amittet . quod enim semel testamento alicui datum est , id ab eo invito, eui datum est , auferri non potest . repugnat enim recte accipere ,

de invitum reddere .a, Ab efficientibus causis , hoe modo ; omnibus est jus

parietem directum ad parietem communem adjungere , Vestolidum , vel fornicatum . at siquis in pariete communi demoliendo damni insecti promi serit , non debebit praestare quod fornix vitii fecerit, non enim ejus vitio, qui demolitus est , damnum factum est , sed ejus operis vitio , quod ita aedificatum est , ut suspendi non posset .

Io.-ἐn tabulis Eebeatur. Idem Hotomanus delendam putat dictionem postremam cap. 23. Gruta xx. Si ea mal1er m. Huic loco magnam adfert lucem Ciceronis ad Trebat. Epist. Lib. VII. ep. -- Ggvean. 22. Matier nuntium remisir . Illustrat Hotomanus libro I. Ob

x3. Parietem directum cte. Hujus quoque explicatio petenda ab

Hotomani libro II. Observ. cap. i. Icem. Lambinus vocibus trans-Positis legit r Parietem solidam ad parierems communem a iungere,

549쪽

Ab effectis rebus, hoe modo : Cum mulier Viro in manum ageonvenit, omnia , quae mulieris fuerunt, δε viri fiunt dotis P. B. nomine . Ex comparatione autem omnia Valent, quae sunt .. eiusmodi r Quod in re majore valet, valeat in minoret it si in urbe fines non reguntur , neque aqua in urbe arceatur . Item contra : Quod in minore valet, valeat in maj te . licet idem exemplum convertere . Item e Quod in re pari valet, valeat in hac , quae par est et ut, Quoniam usus auctoritas fundi, si biennium est, sit etiam aediuira . at in lege aedes non appellantur, Ec sunt ceterarum omnium , quarum annuus est usu S. aleat aequita3, quae paribus in cau

sis pari a jura desiderat.

Quae autem extrinsecus assumuntur , ea max me ex au- 24ctoritate ducuntur. itaque Graeei tales argumentationes

ἀτεχνους vocant, id est artis expertes: ut, si ita respondeas, Quoniam P. Scaevola id solum esse ambitus aedium dixerit , m quod parietis communis tegendi causa tectum in quoad

projiceretur, ex quo in tectum ejus, aedes qui protexis- 'M'set, aqua deflueret, id tibi jus videri. His igitur loeis, qui *b

sunt expositi, ad omne argumentum reperiendum, ran quam elementis quibusdam , signifieatio, & demonstratio datur. Utrum igitur hactenus satis est 3 tibi quidem tam acuto , dctam occupato, puto. V. S E D ,

i . Viri senst dotis nomine. De eo etiam Hotomanus disputati nibus tutis civilis de Dotibus, cap. r. g. s. Gruri Dis. 2uod in re maiore valet, valeast in minore. HotoIa antas in. terponendas putat duas negativas lib. tr. observ. cap. a. Idem. 16. Biennium est . 9 Idem corrigendum putat lib. xx. Observ. c. a. biennis. Idem. 1 . Ex qua in tectum . AIibit Ex qtio eas . in eius, qui protexist. Respondet autem. 2uam longum fieret tecti parietis eam maenes proiectum , Eummodo aqua non ferretur super vieinum i tegendi ius habere qui veti pia suum solum occupast. Id enim esse adiωm ainbirus solum Sca velamaruasse. Cameris Ist. Tanavam elementis quibusdam signi ali. . Alludit in rationem quandam scribendi obscuram per elementa & notas , qua Veteres utebantur: de qua Cicero iis verbis ad Atticum scribit lib. XIII. epist. as. Eo quod ad te do deeam letaeis feri si, parum intellexti: c do quia δ α ir ημώων scripseram . De C. Tuditano enam 'u arebam , que ex Hortensia audieram fuisse in Geam. Ad quam rationem scribendi restexie quoque lib. secundo de Divinatione , divinationem irridens iis verbix, ctuam siciua per natas nos eertioreo Deist Iupiteν P-Ius P de militari testamentor Luetua Tisius miles notaηιο te menis tum scribendam notis dictavit, di antequam literis perscriberetur, v ad nn s est . GOV an.

550쪽

V. SE., Q U ON I A M aridum hominem ad has disthri iani t di epulas recepi, sic accipiam , ut reliquiarum sit potius ali. diis quid , quam te hinc patiar non satiatum discedere. Quaniado ergo unusquisque eorum locorum , quos exposui sita. quaedam membra babet, ea quam subtilissime persequamur,.& primum de ipsa definitione dicatur. Definitio est oratio, quae id , quod definitur , explicat, quid sit. Definitionum

autem duo sunt genera prima. Unum earum rerum , quae sunt : alterum carum , quae intelliguntur .a . Esse ea dico , quae cerni, tangi Ve possunt, ut iandum , aedes, parietem, stillicidium, mancipium, pecudem, supelle-.ctilem, penus, cetera,quo ex Venere quaedam interdum n no-L ιυδ bis definienda sunt. Non esse rursus ea dico , quae tangi,demonstrarive non possunt, cerni tamen animo atque intelligi possunt : ut, si usucapionem , si tutelam , si gentem , si

agnationem definias, quarum rerum nullum subest quasi ii ' corpus : est tamen quaedam conformatio insgnita , di impressa intelligentia: quam notionem Voco. ea saepe in argumentando definitione explicanda sunt. dis Atque etiam definitiones, aliae sunt partitionum , alias di Visionum. Partitionum , cum res ea , quae proposita est μquasi in membra discerpitur et ut, si quis jus civile dicat i Aesse , quod in legibus , senatusconsultis , rebus judicatis ,

iurisperitorum auctoritate , edictίs magistratuum , more , aequitate consistat. Divisionum autem definitio formas omnes complectitur, quae sub eo genere sunt, quod defini- P. cxxm tur , hoc modo : Abalienatio est ejus rei, quae manet pii est; aut traditio alteri nexu , aut in iure cessio , inter quos ea aure civili fieri possunt.1, VI. SUNT ET ALIA genera desinItionum: sed adhu alis libri institutum illa nihil pertinent 1 tantum est dicendum, qui sit definitionis modus . sic IgItur veteres praeci piunt cum sumseris ea , quae sunt ei rei, quam definimvelis , cum aliis communia , usque eo persequi, dum pro et tum es diatur , quod nullam in aliam rem transserti posui. Ut hoc , Hereditas est pecunia . Commune adhuc. multa enim genera sunt pecuniae. Adde quod seqititur di quae morte alicuIus ad quempiam pervenit. nondum est definitio. multis enim modis sine hereditate tenerἱ mortuorum pecuniae possunt. Unum adde verbum , jure. jam a communitate res disjuncta videbitur , ut sit explieata definitio,

sic : Hereditas est pecunia , quae morte alliujus ad quempiam

SEARCH

MENU NAVIGATION