Georgii Hornii Dissertationes historicæ et politicæ

131쪽

tr GEOROII HOR Nir Gallorum & Hispanorum aemulationes, qui velut gemelli simul moventur de quiescunt. Inter quos quam diu flagrat bellum, Resp. non habet quod ab illis metuat. Quod Caesarem spectat is hostilem erga nos animum publica prosessione deposuit, & ita nactus diuturno bello est, ut parum ab eo metuendum siti. Nihilominus cum in civitates quasdam jus praetendat, danda est opera ut Principes Germanos Protestantes amicos habeamus;

imprimis Electorem Palatinum, Bran. deburgicum , Hassum, Anseaticas civitates , de illis quoque, si bello impetantur,auxilia serenda sunt. De Anglia propter intestinam confusionem nihil adhue statui potest. Dani, Suedorum, Polonorum, Rusiorum amicitia opus habemus propter navigationes Ballicas & si umenti advectionem. Quod si tamen fretum

Sundanum aliquo casu occluderetur, vel Polonia frumentum negaret ., tum septentrionalis per mare Album navigatio in Russam instituenda esset & cum Magno Duce certis conditionibus paciscendum.

29. Ut igitur finem faciamus, multum ad conservationem hujus Reipublicae faciet praeteriti status consideratio, ex

quo, io quem, quibus mediis perveneri

132쪽

DIssERT. HIs To R. POLIT . II smus. Nunquam animo nostro & cogitatione excidat trux & sanguinolentus Albanus , cum suo Varga & Speli, aliisque furiosae Tyrannidis ministris; capita Eg- monti i& Hornant, Laniena Harlemensis, Naerdensis, Veteraquinas, Zutpha niensis,& manes octodecim illorum mil- Iium , quos manu carnificis necarunt Hispani, jugiter ob oculos versentur. Multum proderit illam majorum nostrorum sub Hispanica Tyrannide gementium inenarrabilem miseriam infantibus a primis annis, cum lacte quasi materno deprimis elementis implantare , in Scholis,.Academiis, Ecclesiis enarrare , ne unquam memoria crudelissimae & atrocissiniae gentis internos & in rudi plebe excidat. Ut comparatione instituta inter Praeteritas miserias sine exemplo, sciamus quo cum hoste majores nostri, non pro gloria & imperio , sed pro vita, prosalute, & libertate decertarint , ac conserentes priorem immanitatem cum hodiernis blanditiis , recte judicemus de natura Hisipanorum. Ex his quae dicta sunt patet Principes legibus esse obnoxiosae pactis, & Aristocratiam in Belgio preserendam esse Monarchiae.

133쪽

De Tyrannide I. contra seditiosam ct horribilem resultarum doctrinam , qua REGEs 9 PRINCIPES,

cidendos scariis objiciunt.

r. D Eo No Tyrannis opponitur, quae I est Monarchia in pares is meliores , ad qua tam privatum ct non publicum. Nam quod vulgo Tyrannidis essentiam ex notis quibu am explicant, minus accurate fit, cum illae notae Tyrannidem nec conjunctim nec disjunctim constituant, eaque posteriores sint, nec omni Tyranno conveniant. Hinc Aristotelis definitio caeteris praeserenda , quod sit οἰνοπα υ, ω in pares & melio

res στος το σφετερον αἰτης συμφερον , ἀλα

ριψ π ος το τ ὰχωρυών. In privatum enim illud commodum , tanquam sentinam, omnia Tyrannorum vitia confluunt. Est autem magna opus circumspectione, in statuendo quis sit & iure dicatur Tyrannus. Quod ut ordine fiat, primo ilia amovenda , quae Tyrannum non faciunt : deinde ponenda quae Tyranni propriae & perpetuae notae seu t.

134쪽

DIssERT. HISTOR. POLIT . III 3. Amoυenda haec sunt; negligentia. scordia, stupor , imbecillitas mentis , δε-

fectus judicii, facilitas, & hujus generis

alia quae in omissione, non commissio, ne, nisi per accidens , consistunt. Non enim Rex &Tyrannus opponuntur ut habitus & privatio, sed ut virtuti vitium, sanitati morbus. Supina tamen negligentia & deliberata , proximus ad Tyrannidem gradus est , qualis in Tiberio, Nerone, Gallieno, IVencesao Imp. & aliis fuit: tantum tamen a Tyrannide , quantum ab habitu privatio abest. Atque secundum hanc regulam , Claudius Imp. mortalium stupidissimus ac in ligniter fatuus , Tyrannis accenseri non potest. Deinde, secernenda sunt vitia privata a publicis. Ita ob libidinem, intemperantiam, paganismum , haeresin , prodigalitatem, Demo Tyrannus dicendus est. Denique, aliud est Princeps Tyrannicus, aliud Tyrannus. Ita Richardus II. Angliae, Henricus III. Galliae , Reges, Tyrannici fuerunt Principes in quibusdam actibus, non

tamen Tyranni. 4. Ponenda haec sunt: Drannm omnia . refert aἀ utilitatem priυatam. Nulla exis

actior Tyrannidis nota quam haec. Inde omnia flagitia dominationis, inde horis ιrenda Tyrannorum facinora fluunt. Nam de

135쪽

r18 GEORGII HORNII .e actionibus Reipubl. semper judicandum ex fine. Qui si privatus , tum Tyrannidem constituit. Utcunque Nero aliquis in Isthmo perfodiendo optet, ut iac populo Romano bene res vertat, & Julius Caesar omnia agat per populum largitionibus deceptum : quia finis ipsorum est, opprimere senatum Rempublicamque , Tyranni sunt. Ergo ex hac regula Tyranni fuerunt Julius Caesar, Tiberius, Nero, & alii quam plurimi: & inter recentiores Philippus II. respectu Regni Aragoniae, & Belgii , & alii nonnulli,

quos tamen nominare tutum non est. Ex

dictis liquet Saulem haudquaquam Tyrannis annumerandum.

s. Sed nobis jam contra Jesultas agendum est , qui Politicam de Tyrannis doctrinam quam noxiossime corrumpunt. Eorum abominanda sententia unico hoe quam brevissime aphorismo constringi potest: Licitum ac meritorium vita aeter na esse, eos Reges ac Principes qui vel Euangelici sunt, vel Papistae moderatiores, non assentientes eorum crudelibus con- . siliis , privato cuivis , ferro , igne , veneno , pulvere fulsereo, aliisque modis ne is

care & trucidare.. s. Hoc aphorismo cum totum mysterium iniquitatis Jesuiticae contineatur,

136쪽

necesse est ut initio termini propositionis ex mente Jesultarum rect declarentur: inde etiam ex ipsorum scriptis S exemplis probetur , hanc & non aliam eorum doctrinam esse. Utrumque necessa rium est.' Primum : quia malis involucris hanc doctrinam suam involvunt, tegunt , limitant, ut ne ea animadverba, sibi ipsis exitium attrahant. Refutat. Anticoloni dicunt, quod Mariana multis circumstantiis doctrinam suam limitarit. Gresserus, Eudamon , & alii eam multis modis limitant, explicant & extenuant.

Secundum : quia hanc doctrinam suam esse, hodie pra fracte negant. 7. Utrumque hoc inde fit: Quia in hac causa ambiguitatibus velut tesseris ludunt, & sub quarundam distinctionum

vel O , .non simplices solum homines, sed& sagaciores, fallere conantur ; Linguis dicta dulcia dantes, corde amara facien

tes.

8. Unde quod olim tam audacter affirmarunt, nunc tam infrunite negant, inventis ejusmodi terminis & ambiguitatibus, sub quorum schemate. quidvis assirmare vel negare , mentali reservatione post principia stante, audent & sustinent. Quarum ambiguitatum Cl. Aqua-υiva in sua sanctione sacerrima, apud

137쪽

rao GEORGII HORNI IEudaemonem clarum specimen edidit. Initio quin nos vocamus Euangelicos Reges & Principes, item Papsas moderatiores, eos ipsi sub communi Tyrannorum nomine comprehendunt;quod etiam

propositionis declarandae subjectum est. s. Circa quod subjectum duo notanda sunt. I. Quod Jesultae magno studio involvant & occultent quid per Tyrannum intelligant , nec nisi ambigue de eo loquantur. Idque ob hanc causam , ne plerique Reges ac Principes putent se sub illo titulo comprehendi. Duasi vero, inquit Eudaemon de Henrico I V.cap. I. Ant: L s. aut Rex tam moderatus o elemens Tyrannus esset, aut nihil inter Regem

Drannum interesset ' Hoe est illud quod Poeta inquit: Noctem peccatis ct fraudibus objice nubem. Io. Tradunt autem duplices Tyrannos esse: filios Gubernatione: qui licet vere sint Reipubl. Domini, eam tamen inique & Tyranniee opprimunt. Hos νο- Cant Drannos e- ritulo. Alios possessione : qui eum non sint Reipubl. Domini, eam tamen inique usurpant & opprimunt. Hos vocant Drannos sine titulo.

II. De Tyranno primi modi studio dissentiunt. Quidam enim dicunt nefas esse privatis eum interficere. Et de hoc

138쪽

explicant deeretum illud Coneilii Constantiensis sess. XU. ubi est haec assertio: Ruilibet Tyrannus potes is debet licite O meritorie occidi per quemcunque -- fasium suum subditum, etiam per insedim, blanditias ct adulationes, non obstante quocunque juramento seu confoederatione cum eo , Gn expectata sententia vel mandato Judisii cujuscunque, er-Mnea es in fide ρο morw- , ipsamque θ- nodus tanquam scandalosam ct ad u-des , decusiones , mendacia, proditiones. Ieburia , vias dantem , reprobat Θ eon

demnat.

12. Quidam contra certis lImitatio-oibus dicunt & assirmant, Licitum esse privato Tyrannum primi generis occidere. Gregorius de.Valentia : non potes intemimi sine publica sententia. Emmanuel Sarilae publico judicio. Toletus: absque pu-olica auctoritate. Tanne rus: quamdiu sua Iegitima potesate non exuitur. Seb. Heis. tius: nisi quis necessitate se defendendicos 3turmanm inferre Principi. Less 1us: quamdiu manet Princeps. Quorum locacitat Eudaemon in consul. AnticOt. c. I. De Tyranno secundi modi itidem dissen tiunt. Quidam, interque eos Salmeron dicunt: privato non licere eum interficere. . Communiter tamen statuunt, quod a prist; F vato

139쪽

rio Ggo RG Ir HORNI IEudaemonem clarum specimen edidit. Initio quin nos vocamus Euangelicos Reges & Principes, item Papistas moderatiores, eos ipsi sub communi Tyrannorum nomine comprehendunt;quod etiam

propositionis declarandae subjectum est. s. Circa quod subjectum duo notanda sunt. I. Quod Iesu itae magno studio involvant& occultent quid per Tyrannum intelligant , nec nisi ambigue de eo loquantur. Idque ob hanc causam , ne plerique Reges ac Principes putent se sub illo titulo comprehendi. Duasi vere, inquit Eudaemon de Henrico IV. cap. I. Ant: L s. aut Rex tam moderatus o elemens Tyrannus esset, aut nihilinter Regem o

Drannum interesset ' Hoc est illud quod Poeta inquit: Noctem peccatis ct fraudibus objice nubem. Io. Tradunt autem dupliees Tyrannos e sse : Alios Gubernatione: qui licet vere sint Reipubl. Domini, eam tamen inique & Tyrannice opprimunt. HOS vo Cant Drannos cum ritulo. Alios possessione : qui eum non sint Reipubl. Domini,

eam tamen inique usurpant & opprimunt. Hos vocant Tyrannos sine titulo.

II. De Tyranno primi modi studio dissentiunt. Quidam enim dicunt nefas esse privatis eum interficere. Et de hoc

140쪽

explicant deeretum illud Coneilii Constantiensis sess. XU. ubi est haec assertior S uilibet Drannus potes is debet liciteo meritorie occidi per quemcunque -- sacrum suum ct subditum, etiam per infidim, blanditias ct adulationes, non obsante quocunque Iuramento seu confoederatione cum eo , expectata sententia vel mandato Judisii cujuscunque, erranea es in fide ρο mortibus, ipsamque θ- nodus tanquam scandalosam ct ad Dudes, decep iones , mendacia, proditiones, perdiuria , vias dantem , reprobat o con

demnat.

I 2. Quidam contra certis limitatio iasibus dicunt & affirmant , Licitum esse privato Tyrannum primi generis occidere. Gregorius de.Valentia : non potes intemimi sine publica sententia. Emmanuel Sar a publico judicio. Toletus: absque publica auctoritate. Tannerus: quamdiu sua legitima potesate non exuitur. Seb. Heliasius: nisi quis necessitate se defendendicos turmanus inferre Principi. Lessius: quamdiu manet Princeps. Quorum locaeitat Eudaemon in consul. Antic t. c. I. De Tyranno secundi modi itidem dissen tiunt. Quidam, interque eos Salmeron dicunt: privato non licere eum interficere. . Communiter tamen statuunt, quod a priΦν . F vato