Haymonis episcopi Halberstatensis, In diui Pauli epistolas omneis interpretatio, ad vetustissimorum exemplarium fidem quàm diligentissimè recognita

4쪽

ensis , indiui Pauli Epistolas omne1sii erpretatio,ad vetustissimorum exempla tum fidem quam diligentissime recognita Indicata sunt nunc primum in margiatae capita eorum quae ab autore e sacra pagina adducuntur.

Apud Iacobum Keruer, sub duobus νυ

hs,via ad D. Iacobum.

6쪽

Esilagitas quotidianis ferme praeculis lector cadidis

sime ut in tui studii profectu, aeneis typis excudantur eqmentaria in epistolas diui Pauli, quae ut verbosa prolixitate non ossendat,ita breui perspicuitate tibi blandiantur. Causaris hoc turbulento seculo neminem esse, cui no perpetuo in ore natet Paulus, & qui illius epistolas, aut statunica compressas non gerat,aut calidis quod aiunt manibus non coirectet In iis tamen epistolis pleraq; inueniis quod B .Petrus testatur dissicilia intellectu, dc quae indocti & instabiles deprauent. Itaq; illustribus cometariis

opus esse,quae nominus veram atqygerniana adeo authoris intelligentia exprimantiquam lectore etiam ipsium omni penitus erroris suspitione tuean tuta Circunferri animis eruditum plane & nunquam satis laudatum enarratorem,diuum scilicet Hom. Aquin. at in illo, id te male habere,quod texendo ordini, plus aequo indulgeat: & intersutis quaestionu argumentorsimq; salebris progressum tuu remoretur & impediat. Fateris quoq; & alioru quoru dam raeclaras lucubrationes prostare , sed quae perplexioribus a pedifficultatu scrupulis te lecturiente distineant,quam vel ipse Paulus ancipitem reddiderit. Vt igitur tuae expectationi candidis lector tande satisfieret. Haymonis episcopi quondam Halberstat ensis doctie simul & succinmesn Paulli exegesies, ibi edutur. In quibus sine cortice quod dicitur natare poteris, & reconditissima quaeq; mysteria Apostoli absq; Theseo perrimari. Habent enim iucundam breuitatem & argutam diluciditate. Porro tametsi authoris barbarum sit & ignotii nome, ingentu tamen plane atticu est,eruditio singularis,dc dictio non omnino aspernasilis. Probabis in eruendis Pauli abstrusioribus sententiis aeumen,in hyperbati connectendis, diligentiam: in ex-ylanandis tropis sedulitatem fidem in attemperanda scripturarum diuersitate & in citandis testimoniis scelice copiam. Quem,si in exoricis praesertim voculis interpretandis,uel alias sortassis visit lapsum deprehenderis, non temeritati hominis aut incuriae putabis tribuendum, sed cusaeculi illius,quo vixit infelicitati cum illiterato populo,ui quo illum & enutriri & diuersari contigit, Vale, & haue opellam qualemcunque boni consule. Diligenter ad uigilatum est,ne in hoc opere mendaru portenta te molesteus.

a ii

7쪽

INDEX. P Aulus scripsit ad Romanos epistolam unam In qua

reuocat Romanos ab erroribus gentilium & ceremoniis legis ab veram & eatholicam fidem. Et diuiditur in sexdecim capita,ut sequitur. Paulus seruus Iesu Christi eap.i. Propter quod inexcusabilis cap. . Quid ergo amplius est Iudaeo cap. . Quid dicemus inuenisse Abraham cap. . Iustificati igitur ex fide pacem cap.s. Quid ergo dicemus,&α Cap.c. Rii ignoratis fratres,scientibus cap. 7. Nihil ergo nunc damnationis est, cap.8. Veritatem dico in Christo cap. s. Fratres voluntas quidem cordis mei cap. lo. Dico ergo nutiquid repulit deus populum cap. r.

Obsecro ita vos fratres cap.lt. Omnis anima potestatibus cap.i 3. Infirmum autem in fide assimile eap.Iq. Debemus autem nos infirmiores cap. s. Commendo autem vobis cap is.

Ad Corinthios seripsit epistolas duas. In prima reuocat quosda ex Corinthiis a falsis Apostolis & philosophis per eloquentiam quosdam vero per obseruatiam legis Iudaicae seductos ad veram fidem & ad sapientiam euangelicΞEt habet capita sexdecim ut sequitur. Paulus vocatus Apostolus Iesii Christi eap.r.

Et ego cum venissem ad vos. cap.2.

Et ego fratres non potui vobis loqui cap. 3.

Sic nos existimet homo cap. q. Ruditur inter vos fonicatio talis cap. R udet aliquis vestrum cap.s.

De quibus autem scripsisti mihi cap.7.

De his autem quae idoris immolantur cap. s. Nondum liber non sum Apostolus cap '. Nolo enim vos ignorare fratres eap.ro. Imitatores mei estote cap . De spiritalibus autem cap. .

8쪽

CAPITUM. silinguis hominum loquar cap.

Sectamini autem charitatem cap. 4. Notum autem vobis facto . cap. ID De collectis autem quae fiunt in cap. in

In secunda laudat emendatos & c5uersos ad poenitentia. Et habet capita tredeclin. Paulus Apostolus Iesu Christi &c. cap. r.

statim hoc ipsum apud me cap.2. Incipimu iterum nosmetiptas commendare cap. 3. Ideo habentes hanc administrationem cap. 4. scimus enim quoniam si terrestris cap.F.

Hortamur vos ne in vacuum cap.6.

Has igitur habentes promissiones cap.7. Notum autem vobis facimus cap. 8

Nam de ministerio quod fit in sanctos cap.9.

Rogo autem vos ne eap.IO.

Vtinain sustineritis modicum . . cap ar- Deus & pater domini nostri Iesu Christi cap.ri. Ecce tertio venio ad vos cap.In Ad Galathas scripsit epistolam unam, in qua ipsos Galaibas seductos a falsis A postolis ut ad legem & ad circucisonem reuerteretur reuocat adsidem catholicae veritatis, Et diuiditur in sex capita. Paulus Apostolus non ab hominibus cap. ir Deinde post annos quatuordecim cap. O insensati Galathar cap 3. Quanto tempore haeres paruulus est cap. . Dico autem in Christo.spiritu cap.F. Si spiritu vivimus, spiritu & ambulemus cap. 6.

Ad Ephesios scripsit epistolam unam, in qua Ephesii qui

ab Apostolo verbo veritatis accepto perstiterunt in fide, & iptos collaudat Apostolus. Et diuiditur in sex capita. Paulus Apostolus Iesu Christi cap. r. Et vos cum essetis mortui deliciis cap.2. Huius rei gratia ego Paulus Vinctus cap.3. a Mi

9쪽

CAPITUM

Obsecro Itaque vos ego vinctus cap. . Estote imitatores dei cap.s. Hatres de caetero corsoriamini In domino cap.ε.

Ad Philippenses scribit epistolam una, in qua pbilippeses

laudat quod accepto verbo veritatis perstiteret in fide,nec falsos Apost.recepissent. Et diuidixur in quatuor capita. Paulus & Timotheus cap.r. Et nunc audistis de me cap .

De caetero fratres mei cap.3. Itaque fratres mei cap. .

Ad Colossenses scripsit epistolam unam.In qua Colossenses corrigit, eo quod praeuenti essent a pseudoapostolis, ct eos aci veram fidem inducit, & hortatur ut deuenianx, di diuiditur in quatuor capita. Nysterium quod absconditum fuit cap.I.

Volo enim vos scire cap.2. Fratres si consurrexistis cap.3.

Domini quod iustum est & aequum cap.A. Ad Thessalonicenses scripsit epistolas duas.In prima Iaudat Apostolus Thessalonicenses, qui cum receperunt verbum veritatis, & multas persecutiones passi essent propter illud a suis ciuibus, attamen sortiter perstiterut in fide & nullos falsos permisissetit Apostolos,pem receperui, Et diuiditur in quinque capita

Paulus & siluanus & Timotheus ςap.i Exhortatio nostra de errorς cap.2. Placuit vobis solis ςap. Rogamus vos & obsecramus cap. . De temporibos & momentis CV.s. In secunda instruit eos de nouissimis temporibus de falsa doctrina antichristi,& eius aduentu & persecutione, deq; eius exaltatione & ruina. Et habet capita tria Paulus & Siluanus cap.r.

10쪽

Rogamus vos fratres per Caput.r, De caetero orate pro nobis caput.3.

Ad Timotheum scripsit epistolas duas. In prima instruit

Timotheum de ordinatione & officio episcopatus & diaco Patus ato; ois ecclesiasticς disciplinae. Et habet capita sex. Paulus Apostolus Christi Iesu caput.r. Obsecro igitur primo caput a. si quis episcopatuin desiderat caput.1. Spiritus autem manifeste dicit caput. . seniorem ne increpaveris caput. . Si quis aliter docet caput.ε. In secunda hortatur eum ad coronam martyrij & in sormat eum de omni regula catholicae veritatis,& quid sit futurum nouissimis temporibus, di de sua passione. Et diuiditur in capita quatuor. Paulus Apostolus Christi Iesu eaputar. Tu vero fili mi confortare caput a. In nouissimis diebus caput. . Testificor coram deo caput. q. . - Ad Titum scripsit epistolam unam , in qua instruit Tituquomodo debeat constituere presbyteros,& de eorum couersatione spirituali. Et de vitandis haereticis. Et diuidituri In caput unum.

Paulus seruus Dei secundum fidem caput. N. Ad Philemonem se ipsit epistolam unam, in qua ipsum commendat de fide & charitate in sanctos & rogat eum. t indulgeat Onesimo seruo suo, R ipsum benigne susci-

piat.Et habet caput unicum.

Paulus vinctus Iesu Christi caputa. - Ad Hebraeos scripsit epistolam una, in qua ostendit desectum & euacuationem legis Mosaicae, & per lectionem le- gite gelicae. Et quod Christus sit verus deus & homo dei hominum mediator. Di diuiditur in capita tredeclin.