장음표시 사용
201쪽
N . ε . I Quoniam autem neeesse est este aliquod movens, s in - . tus erit, ut dictum est prius
in alijs,8e si se riper, quod oportet aliquid semper esse, et si continuus, unum, idem, di tui mobile, di inalterabile, Ee in generabile, a PMomum 3 ει si multi circulares m rus ulta quidem omnia autem quodammodo esse haec neeesse sub uno principio . 3 Continuo autem existente
tinuum esse , siquidem imis possibile tempus sine motu eae, η eontinui igitur alicuius nu
merus tempus, circularis ergo , quemadmodum in his, qui in principio serinoni bus determinatum est.
x Continuur autem motus, utrum quia id, quod mouetur, continuum est, an quia id,in quo mouetur, vesut i
eum dico, aut passionem la Manifestum itam quod eo, quod id quod mouetur: 3 Quomodo enim eontinua pastio, nisi quia res, cui accidit contia ua est l
tu, aliqua breuiter de hoc mouente M. ligentius alibi tradita, nunc denuo re
3 Cum igitur motus sit perpetuu M&c6tinuus, λ quemadmodum in Physicis dictum est, & mouens aliquod es
se perpetuum, & unum, idemq,. & immobile ab omni alteratione, ac genera tione remotum oportet. Atque cum plures circulares sint motus, & plura quoq, esse mouentia necesse est, quae ab uno tamen, ac primo dependeant m uente,quod omnis origo motus existae. 3 Arbitrandum autem est tempore existente continuo,& ipsum continuum esse motum. Nam tempus sine motu es
se, motumque sine tempore impossibile est, ' quo fit, ut tempus alicuius continui motus mensura sit, nempe circularis, ut diximus, ac demonstrauimus in Physicis, ergo si continuum tempus est, & circularis continuus erit motus.
Sed dubitari potest , cum motum
esse continuum dicimus, utrum contrunuus dicatur, propterea,quod id quod mouetur continuu sit,an propter ipsum terminum, ad quem tendit motus, siue locus, siue astectio, & qualitas existae. Perspicuum autem est, ideo motum esse continuum quoniam caeseste cori. pus, quod mouetur continuum est. 3' Neqi enim ob affectionem continuita in sortitur
202쪽
sortitur motus, cum idcirco sit affectio continua, quia in continuo inest subiecto. 4 Quod si motus continuitatem a proprio termino habet, eam a loco dumtaxat habebit, quatenus magnitudinem, & continuitatem habet locus.s At omnis haudquaquam motus ad locum perpetuuso continuus est, sed is
solum, qui in circulum fit, hic enim semper idem,& sibi ipsi continuus est.
si Qua recta estis motus a corpore,quod ei culari cietur motu,cotinuitatem ha-b t,' eamque tempus a motu nanciseitur. Quoniam vero in his, quae per Or-
tum , aut alterationem, aut aliam Om. nino mutationem continenter, ac perpetuo mouentur, eum seruari ordinem experimur, Ut perennes,ac perpetui rerum ortus, & occasus nulla unquam intermissione facta contingant, R considerandum est, num eiusmodi series ita procedat, ut priuata alicuius rei generatio necessaria sit, an potius Omnes accidentario eueniant, possintque esse,&non esse. i Manifestum autem est eorum, quae generantur quaedam eX necessitate non
esse. Nam aliter verbo cerit & aliter verbo futurum est utimur, quandoquidem verbum erit in his, quae ne- lcessario post aliqua fiunt usurpamus , lBB a verbum l
soli loeo hoe inest agnitudinem enim quadam nabesi
sursum continuum, quoci ea ipsum sibi semper conti. nuum est.
continuum motum,quod circulo fertur corpus, et ipse autem motus tempus. e. sIor Quoniam autem in his,quae
continue mouentur secun dum generationem. aut alta rationem,aut omnino transis mutationem, videmus con-
sequenter existens,& quod generatur hoc post hoc, ut non deficiat, x tonsiderandum virum est aliquid, quod ex necessitate erit,an ni nil,sed omnia conis tingit non facta esse.
i Quod enim quaedam maniis festu est, & niox ipsum erit,& ipsum erit futurum altera propter hoc. a phiυ--.
203쪽
iaiiod enim verum dicere, quod erit, oportet hoe esse quandoq; verum , quod est
3 Quod autem nue verum est dicere quod futurum est,nihil prohibee no factum esse, ambulatu tus enim quis non ambulabit. Tax. 6sas omnino autem quoniam contingit quaedam entium esse,&non esse, manifestum est quod,& quae generantur, ita se habebunt, & non ex necessitate hoc erit. 2 Vtrum igitur omnia sunt talia, an non lTια σε.
I Sed quaedam neeesse est simplieiter fieri. a Et est quemadmodum in ipsis esse,haec quidem impossibilia non esse, haec autem possibilia, 3 ita, & circa generationem
cesse est, te non possibile est
I Si istitur quod prius neeesse est s.ctum esse, de quod posterius erit, ut si domus funis damentum , si vero hoc, lutum , nuta quid si fundamentum factum est, necesse,&domum factam esse. an non amplius, nisi & illud necesse sit teneratu esse simpliciteti
verbum autem suturum est in ijs, quae
contingenter accidunt. R Cum cnim
de aliquo affirmamus, quod erit, hoc adsit aliquando necesse est , ut cum dicimus, quod hyeme transacto erit vcr.3 Cum vero de aliquo asserimus, quod futurum est, hoc haud fieri nihil prohibet, si enim suturum esse dicamus, ut quispiam ambulet, contingere potest,
ut non ambulet. Praeterea omnino contingit quaedam ex necessitate esse, quaedam non
esse,ergo & eorum quoq; generationes aliae necessario, aliae contingenter fient. Vtrum igitur omnia eiusmodi sint, ut necessario gignantur, an alia quidem necessariam, alia contingentem Sen rationem habeant P
i Respondeo simpliciter qusdam ex
necessitate fieri. Nam quemadmodum entium quaedam non possunt non esse, quaedam Vero possunt non esse , 3 sic,& in eorum generatione accidit, ut quaedam ex necessitate fiant, veluti caelestium conuersiones Orbium, quae ex necessitate fiunt.
Verum, & id quaeri potest virum sicut id, quod ortu prius est, necessario
arguitur ex eo, quod ortu posterius est, ut ex domo fundamentum, ex fundamento lutum, ita retro commeet,& ex
priori colligatur nec dinario posterius,
204쪽
hoe est, utrum quibuscumque inest nece sarium ex suppositione,his & simpli. citer necessarium insit P Respondeo cum posterius necessarium simpliciter est ex priori tum necessario colligi. Atq: si hoc pacto necessarium sit, fundamento utiq; genito,& ipsam gigni domum necesse erit, 3 sic enim se habet prius ad posterius in his, quae simpliciter neces- latio fiunt. Α Ex quo id etiam accidit, ut si posterius existat, ipsum quoq; prius necessario genitumisit. Quomobrem in his mutuo reciprocare licet, ut si posterius gigni necesse sit, prius etiagigni debeat, de si prius gigni oporteat, posterius etiam gigni consentaneum sit. si Hoc autem posterius non ex eo sequitur , quod prius iam factum supponat , sed quia ex propiae conditione naturae futurum necessario est . Ex quibus patet in his, quorum posterius
necessarium simpliciter est, conuersionem heri, ut priori genito ex necessitate tit genitum posterius, dc genito posteriori, prius quoq; necessario genitum tit. Quibuscumque igitur necessarium simpliciter inest, ex suppositione etiam necessarium incrit: at his , quibus necessarium ex suppositione competit, simpliciter quoq; necessarium compe-tcre necesse non est . Simpliciter autem necessarium in
damento generato, Geue Lauh cile domum,
3 se enim quod prius sabebat ad posterius; 4 Quilre si illud erit aeeesse
illud prius generatum esse s Si igitur necesse generatum esse posterius, de quod prius necesse , et s cincti prius quod posterius igitur nec
quoniam mppositu in erae ex neeessitate futurum.
necesse est esse, in his conuuertitur, & semper priori generato necesse est tene
205쪽
ad in ferius,non erit necesse posterius hoc generatum eia
x Semper enim alterum anis rea necesse erit, ideo & ilis Iud necesse generatum esse.
pium infiniti, neq; prunu. xit aliquod, propter quod nocesse erit generatum esse.
4 At vero, neq; in terminum liabentibus hoc est dicere vere, quod simpliciter necessest generatum esse,ut domu, quando iundamentum generatum fueritas Quando enim generatu suerit , nisi necesse semper hoc generari,acei det semper esse contingens non semper esse. 6 Sed oportet generationi se per esse, si ex necessitate est eius generatim et Ipsum enim ex necessitate.
eorum generationibus esse nequit, quae recta procedunt, & ad formas sunt, quae specie inter se perpetuo differunt. Nam aut in infinitum generationeS tendunt, an non.
Si igitur generationes inferius d
scendendo in infinitum progrediantur, veluti ex igne fiat aer, ex aere aqua ,eX aqua terra, atque ex terra quoddam aliud in infinitum gignatur corpus,nul lum eorum, quae posterius fiunt, nec simpliciter, nec ex suppositione gen ratum esse oportebit. φ,Etenim sem-
l per siue generatio simpliciter, siue ex suppositione fiat, prius aliquid esse, eoque existente posterius aliud gigni
necesse est, 3 at in infinito neque prius, neque posterius est, cum principio, usine careat, ergo in Senerationibus e rum, quae recta in infinitum procedunt, simpliciter aliquid generatum esse in possibile est. Α At vero nec in generaiationibus , quae terminum, ac statum aliquando habent, necesse erit aliquid simpliciter gigni, nempe domum, cum factum fuerit fundamentum. Nam si necessario iacto fundamento gignatur domus, id semper esse oportebit, quod contingit non semper esse. si Necesse etenim est generationem semper esse, si ex necessitate fiat, 7 quandoquidem necessarium, & semper eri- stant
206쪽
stant simul, idque non esse impossibi
le sit , quod necessario est. β Quamobrem si quid nec ellario est, arternum erit, & si quid aeternum est, necessario quoque existet. 9 Quo fit ut si alicu. ius necessaria generatio sit , arterna, ac perpetua ,:&,si aeterna, ac perpetua sit, necessaria.utique debeat esse. At absurdum est generationem domus iacto fundamento semper esse, ergo necessaria simpliciter esse nequit. Ex quibus manifestum est circularem dumtaxat generationum progressum absolute, ac simpliciter neeessarium esse, atque ex una priori generatione sequi ex necessitate aliam, qua idem secundum speciem redeat, & si non continuatione , regressione tamen perpetuum fiat. Nam vel finem aliquando generationem habere oportet, vel non , & si non habet, quoniam aeterna, ac perpetua est, vel recto Ordine fiat, vel in Orbem recurrat necesse . Cum igitur aeterna sit, recto ordine fieri nullo modo potest. Neque enim ullum erit eius principium, vel si ad ea, quae deinceps generanda sunt respiciamus, vel si ad ea, quae superiori iam tempore genita fuerunt. 3η At principium esse necesse est, quandoquidem id simpliciter necessarium sit, quod existenae priori sit . . 1 Quamobrem si aeter
8 Quocirca si est ex necessitate sempiternum est,& si sempiternum est, ex necessitate. s Et si generatio,igitur ex ue eessitate sempiterna, dc generatio huius,& si sempiterna, ex necessitate. io Si igitur alicuius ex neces- state sinpliciter generau sit,necesse circuire,& reue
ii Necesse enim est , aut telominum habere generatioqe, aut non, & si nota aut, in ctum,aut circulo. I x Horum autem,siquidε erit sempiterna , non in rectum
porbile est, I 3 quia nequaqua est princia pium, neq; fi inferius, ut in suturis accipiamus, neq; supc
Iη Neeesse aute est esse principium, non finita existente. Is 8c setnpiternam esse, ideo necesse est circulo es e.
207쪽
i6 Conuerti igitur necesse eis rit, vi si Loc ex necesstate est,& quod prius ergo, sed si hoc de quod posterius necesse generari, & hoc semper l, que continue, nihil enim hoe dissere dicere per duo aut multa. x et In circulari igitur motu,&generatione est,quod ex necessitate sinapi, citer,et si cir- ealo ζ neeesse Unum quodq; generari,& generatum esse, et fi necesse, horum genera ratio circulo.
nam asseramus generationem , recto haud ordine fieri , sed in orbem recurrere fateri cogimur ., si Necesse igitur est in generatione regressum fieri , ut si hoc necessario sit, ergo & prius, severo hoc, & posterius fieri oporteat, atque id perpetuo , neque enim refert., utrum inter duo , an inter plura haec reciprocatio fiat. Quamo bre in in curculari motur, & generatione absoluta necessitas reperitur, adeo ut si circularis generatio sit, V- numquodque idem specie gigni, ac genitum' esse oporteat, & si hoc accidat, ex necessitate circularis fiat gen
, quoniam perpetuus, & alibi apparuit circulo motus,& . qui caeli,quoniam haec ex ne acessitate generantur, & erus, iquot huius motus sub& quot propter hunc.
3 Si enim quod eis Io m , uetur, semper taliquid mmuet,necesse est , horum in culaism esse motum t superiori existente latione circuis Iari,sia sic. ar , . : i
3 Rationi vero consentaneum est, circularem esse generationum progressum. Nam circularis motu S,quo canestia feruntur corpora, aeternus, ac perpetuus est, ergo &sublunares omnes motus, qui ab eo, tamquam ab efficiente causa dependent, in orbem Aunt, artemique proinde, ac perpetui sunt . 3 Si enim corpus in orbem m
tum aliquid mouet, & id quoque in
orbem moueri opoItet, quo fit, ut supremi latione corporis circulari exustente, Solis quoque circularis fiat I tio Quoniam vero Sol in orbem mouetur,inecesse est etiam dies, de horae, &: reliquae temporis partes in
208쪽
que subi unares modus, qui ab ipsa me lcuramur ac dependeat, in circulum l
causam haec quidem circulo generar, 'ltur, ut aer, & aqua, ω caetera os, lnia, quae speciei dein fimi, si eqimai, lsit nutas , pluat necesse est orbos i
. at, adsit nubes oportet ου alia vero,ut l
.homines , & animalia y reliquaue indi, l
uidua ,: nec circulo reuertantur , nec
eadem rursus numero contingant. i
Neque enim si pater Socrates geni-aus Platonem filium genitum es. se, neque si genitus Planci filius est,
patrem Socratem genitum esse oportet. 3 Respondeo homines, & anima- ilia, caeteraque indiuidua numero e ldem reuerti non posse, Protinin eorum generatio haud in circulum redit, sed recta proficiscitur. ' Sed rursus quaeri potest, utrum omnia simili reuertan-itur modo, an non, sed haec quidem leadem numero, haec specie solum redeant ξ 3 Respondeo quae sempiterna sunt, & interire nequeunt, cum In uentur, numero eadem redire posse, ut idem Sol ad Arietem facta conuem fione caeli: neque enim antecedentem lbabent motum per quem acceperint es.
videntur, ut aqua, & aer cirisculo generari, et si nubes e. rata oportet, & pluere, & si pluet oportet.&irabe esse, itam ues vero,& an initia non reuersi neue 3 gentretur e tu ri et
haec generatio. 4 Principium autem considerationis rursus hoc.utrum si-1militer omnia reuertuntur, an non. sed haec quidem numero , haec autem specie sol und, Quorumcuq; igitur' in corruptibilis est subitantia, quaeri Cuetur, man: festiam qnoa,& numero eadem erunt,m tus enim sequitur,quod mouetur.
209쪽
sed corruptibilis, necesse est specie, numero autem non Mue .
F Neo mira ex aeneae aereae ex aqua specie ide ion nu
s Si autem, & haee numer , sed non quorum substantia teneratur,existens talis, quatis potest non esse.
se. 6 At caduca , interituique obnoxia eadem specie dumtaxat, haud numero reuertuntur, quoniam efficiens: horum causa per motum Operans, ut actu causa est ob circumstantiarum d fectum, cum quibus ad numericam eia fectus identitatem cocurrit, nec eadem semper manet, nec redire potest ad corruptum idem numero reparandum. et Quamobrem nec ex aere aqua, nec ex aqua idem numero, sed specie solum redit aer .i3 Quod si eadem num ro elementa redire dicamus, id nequaquam eorum substantiam corruptibi
t lem supponentes, sed prorsus ingenil tam , ac sempiternam esse existimantes
210쪽
.e Oulum quae In toto opere continentur.
Ccretio quomo- temporibus fiantil. r. 42 do a generatio- Actionem, & passione inter ditine, & alteratio- similia fieri noh nulli probat. tie differatilib.r. ' l. It q6. lex a 3 S: 33. Amorietum passionem inter si Aecretio ex mate milia fieri opinaturDemocri ria separata no fili. Probatur. Itus.1. ρa:q7 - --t' in l. I.t. 27 & 28. Actio , & passio inter ea non Accretio ex materia fit, quae a- Qt,quae penitus similia sunt. ctu corpus est. Probatur l. I. t. Probatur.l. I.t.48. 31. Actio, di passio inter ea non Recretionis conditiones, quae fiut,quae penitus similia sunt. i sine.l. I.t.32.& 33 Probaturit. I. t. 9.Aeeretionem euertens dubit Actionis modus ex quorundam
Aecretionem quidnam sumat. Actio, di passio quomodo fiant.' l. .l. 3q. . l. ix q. ' ' ζAccretionis, & alterationis di- Agere proprie quid sit. l. x . . s' scrimen. l. I. t.3Α. - Mentis, di mouentis discrim Aecretionis effieies causat, quae l. It s. 'io sit.l. I.t.3 . Agens duplex ficeretio dissim i laribus partiis Agens, S patiens materia simi- l hus propter fimilares compe lia,sorma vero dissimilia suti' est 'hi .ris 3. Probatur.l. .l. Ο.& I. Aceretio quomodo seeundum Agens cum agit sibi pat s a ' purfessormales,sed non ma- similare intendit. Probatur teriales fiat l. ia 3-ει 37. 'Aecretionem euertens dubit Agens duplex est.l. I .l. 3 3 tio soluitur.l. I .l.37. Agens quodnam in agendo re Aurelionis causa materialis ψ patiatur.LI.t. 3. quaesit.l. F.t. 37. Alteratio quando fiat.l. I. Eat Accretionis, & nutritionis dia Alterationis subiectum quodna
Aecretio, di decretio me certis Alimentinatura, quae sit . r. I. CC a 38.