장음표시 사용
121쪽
habent potestatem , probatae vel confirmatae sint. h
9. Unde ci limnis extra ordinem rci sunt , qui ἐταiρίας, sodalitia , collegia, formaverint ut non tantum jure Romano receptum,
sed etiam universali Iure Publi- .co statuendum est. Hae tit. π. de corpor. S collem 0 . Io. Forsitan ex his omnibus definiri potest Uniuersias. paulo
melius: Coetus hominum in civitate agentium sub certo regim, ne , ' permissu summae potestatis ad utilitatem communem soci
II. Numerus sectatorum varie se habere potest , minimus Omnium a quo iniuum capere possit universitas habetur . trium personarum I 83. sig
Ia. Hominem in Civitate agentium diximus . non civium, siquidem & advenarum temporaria bossunt esse collegia & universitates, ut Mercatorum, Studio rum , denique Ecelestiae, S Μωhasteria. m) I3. Sub ceὰρ regimine: his verbis constat disserentia a secietat,bus, quales Romae publicanorum, hodieque mercatorum. n - h d. L ro. i d. t.I i 2. ih αι.
- I4. Pe Usu summa potesatis Iplerumque immediate, aliquando per Magistratus. o
IS. Ad communem utilitatem: hic
sinis in omni legitima universit, te necessarius est. sp
catorum , habent notionem caus
rum ad iustitutum suum spectan- titim, eaque causa mulctae dimonem; imperium tamen, sive focultatem ' exequendi regulariter fion habent; nisi foris, ubi mami publica adjuvari. non possunt, a gant, ut in longinquis navigationibus , ubi quoque meri Imperii exercitio privatis societatibus
I7. Jus etiam habent conden di Statuta professioni suae' convecnientia , dum ne aliquid ex publicq iure corrumpant, aut aliorum commodis adversentur, C lusinodi sunt quae ad monopolia spectant. r
38. Illusus scholae olim non inrant Universitates . sed tempore Frederici Barbarossae facta sunt , data iurisdictiona in studioses; alioqui multitudo. dpcentium diς centiumque pes se non est Universitas. s I9. Sed dignitas liberalium sciemtiarum to d. I. I. as θ AE L I ar. tq) H
122쪽
tiarum prae vulgo aliquid etiam externi decoris postulat. st et O. Igitur habent Academiae jurisdietionem , consequenter SImperium , quod mixtum vocatur, ct in executione, ac modica coercitione consistit, sine qua juventus, hac praesertim morum aetate , in officio contineri non
2I. Merum Imperium , sive Jurisdictio criminalis, haud aliter ad Academias pertinet, quam si diserte a summa potestate concessa sit, ratione in loeo redden
22. yurisdictionem Ac mire esse penes Rectorem, S reliquos j ventutis Magistros, ab Friderico Ctesiae, in Auth. Habitί C. Ne H pro Patre, constitutum & ubique receptum est: de reliquo regimine , quod est peculiare Academiis, heic supersedebimus; locus communis erit ingra de jurisdictione , SUI. III. cap. 3. b
versitates posuimus, non eo sensu, quo Johannes Hus rectissime dicebat, teste Martino Luthero, in Diaeta Vormatiensi, apud Sisidanum, lib. x Rer. German. Ecclesiam esse Universitatem praedestinatorum; nec etiam, cum quemlibet coetum , qui communionis Iacrae causa, quovis tempore habetur ,
24. Seu multitudinem credentium Deo, quae certo loco publicum S stabilem religionis cultum eXercet, recte Uni statem dici arbitramur, quia definitio superius collocata, perspicue illis con-Venit. aa 25. Ecclesiae igitur prohibita non sunt Universitates, ex ratione j ris publici ; nec proinde libreditates aut legata relicta capere ,
non emere , conducere , ullaVecommercia eXercere, muIto mi
nus in judicio stare possint. bb 26. Quaeri potest, an S hoc
ejusmodi Ecclesiis tribui debeat, quae publici tolerantur , cultumque suum libere profitentur , & in corpora conveniunt ; improbantur tamen, & pro haereticis, aut schismaticis, ab his, qui civitati praesunt, habentur. cc 27. Dicendum , illis hactenus jura personarum videri concessa ,
quatenus ad exercitium liberi cultus necessario requiritur , non etiam in illis, quae ad-ευ ad meliorem conditionem eorum faciendam. pertinent. dd 28. Possunt igitur emere, con-M duce
123쪽
ducere domos, in quibus conveniant , in quibus suos ψiis collocent, aut landos reditusque alios, ex quibus impenri necessariae redundent, comparare. ee 29. Non idem in lucrativis, ut hereditatibus, lagatisque , Vel aliis rebus, . quast ad amplificandam rem 'illarum faciunt, statuendum videtur. ff)go. Ultimum in definitione inbversitatis Ecclesiae applicandum id est, quod posuimus, regimen certum, quod in omni Ecclesiastico coetu haberi nemo ignorat. M gr. Omnis enim hierarchia, live gubernatio Ecclesiarum, quae jure divino praescripta non est, haud aliter quam Imperii Summi per missu constare potest, ut prac denti sectione probavimus. lih ag. Sed Pontifex Romanus, non 'modo sibi jus Principum in Ecclesiam arrogavit; sed universum quoque ordinem tacti siasticum Imperio atque Reipublieae subdu
33. Unde sequitur, . immensiam multitudinem illam timinum Ε
Gylasitarum , tota Europa diffu- lsam, qui fide infiniti obsequii Papae
subjecti sunt. unam constituere lRempublicam Iine territorio ; nam re- l
spectu proprii in Italia Imperii Papa nitul discrepat ab aliis Prin
4. At quominus indo Ecclesiasticus sub Pontifice Summo . vere Ciuitas sit, obstat, quod i familiis non constet deliciente' matrimonio: proprie quidem dictae
familiae non sunt, ut apparet; hv. hent tamen imperlaetas, aut improprie dictas. li 35. Quid enim aliud aeuobis
sunt, quam magnae familiae, in quibus neque pater, neque mater, licet absque matrimonio. d. . sunt: qui vero extra monastesia vivunt, habent sane familias ut-'cumque suo modo impersectas.
a 6. Aliae sunt Universitates, quae ex familiis cohabitandi causa in ustitutis componuntur, ut pagi , 'territoria , oppida , proVinciae
37. Do quibus deMitione pridem posit1 tenendum quod non aliter sint Universtates, quam si 'aliquo regimine peculiari contineta
38. Hilae vici, in quibus nihil . est quam vicinitas incolarum, sine ullo magistratu, vul rectore proprio, non sunt Universitates, adique hh d. t. I. xo. 0l d. l. l. 1 f. nam d. I. l. 6. an d. t. V. s. 1 oo) d. l. Diqitigod by COOste
124쪽
que in hoc differunt a vicis pagi
39. Urbes solent distingui in servoles, ct inferiores. Haec autem vel DHectione, vel retraemia, ininores subjectione dicuntur , quando summa potestis, aut originale duntaxat Imperii jus, est penes Metropolitanos, ut Romae, . enetiis , ct apud Florentinos.
pida comiter observan Metropo- reos diovatem, ut coloniae Grae- hqrum, S stederatae civitatos A. thephensium, F Spartanorum ,
rum , ct Metropoles , non tam erant Universitates, quam pu- hycas nec mira sui uoiversitas, 'iquia non itabuit consorinationetat a fiamma Imperii distinctati, sed Magistratus Senatusque urbis Romae iidem erant Imperii Universi. 04 . .
rii, plures insuper ines faciunt provincias ; Deque , tamen nume- rus sussicit ut Universitates sinu Ordo proprii regiminis, quo con-
nectantur singuli Pagi, S urbes, requiri certum eta. it 43. Quare Provincia , quae missis ab aula regnatrice Praesidibu de Iraefectis immediate gileman tur ... sine ullis populi aut Nohu-lium ordinitas , . Universitates non sunt, ,erum partes tantum Imperii, limite non jure distin-
V. Contra , dias is . majoris perii, quae rN ne certo. --mae poteriata. subordinato pass. continentur, sunt vere universitates, quales in Callia habentu , Normandiae, Britanniae, . Aquit, .nias. I. docto , per alatus,, 4S. UmVerlitatem habere jus personae . dictum est aliquoties, suod tamen videndum, ne non Ita capi morteat, i.ut de civitate dus Q vs, S copst tu onemuάiversitatis obscura non est; siquidem populus liber , Imperio transiam, Imperantes ita suo loco statuit, ut nullo immodio se, utique adversus exteros , tueri, ponit. ZZ h47. Nam si Imperantes ossicii limites excesserint, ea inter P.M et pulum re 4- M d. L 7. ri d. l.
125쪽
pidum S ipsos sit disceptatio ;Exteri id quod ob oculos est sequuntur, personam stificet , totam civitatem repraesentantem. I . ' 48: Inter ' Universitatem , ct eos qui praesunt nutiquam est conventio generalis & obligatio, per quam .hi nomine communio
nis Omnes res gerant; Uerum-Po
testas Rectorum Universitatis pendet a tenore mandati hMhent 1 Summa retestate , sicut
49. Ideo tenentur quidem Uni vetiitates o contrastibus Recto. Tum, nomine publico initis; sed α illorum onus , nisi credito in rem verso ,. in Praesectos redundat, apud quos pecunia resedit, vel qui in culpa simi; ubi non liquet, omnes qui administravere tene-: buntur, d. l. 27. π. de redi crei 3 so. Nec valet Mic argumentum , quo aliqui inuntur. Rectores Unive sitatium repraesentare suos cives , ita ut quicquid illis agunt, id omnes singusique cives agere videantur nam talis re- praesentario tantum habet locum
in libera Republ. non in eg; quae alteri summae potestati subiecta est. 9 . . -
tio mere persenalii est. minime dubitatur, quin seli delinquentes
ad paenam teneantur: quod si adeo populare commissum , ut innocentes discerni nequeant, poena in universitatem non in singulos exerincenda, ademptis juribus, aut mis-
ει indicta, vel dicitula Universitate.' 5 52: Rectores eiusmodi sub'Et
rum civitatium , non repraesemiant suos cives, nec ab A modum Praesecturae suae habendi, verum a Summa Pot te: proinde quod agunt, non ad mandatum
populi, sed Principis exigendum est. Populus nequidem si velit, augere possit Iurisdietionem, pintestatemque seorum Rectorium. 6 'S3. Iam quibus pecunias indicere non licet, hi nee municipes obligare possunt ad solvendam pecuniam cis aliquod tempus; est enim id ejusdem utrumque lacub
126쪽
Magistratibus , ct Iurissctune.
ora praesunt Universitatibus viore, mod Romani ob magnitu praesertim majoribus , dicun- dinem. periculiam abusus, cluntur MAGisTRATus, qui nihil sunt ctis Magistiatibus permittere n aliud, quam Ministri summae pote-Iluerunt, sed extra ordinem & l. 'satis, ad vkes illius in minoribuslge speciali. f Reipubl. partibus obeundas, potesa- 7. Minus, quod modica cocte, te debita instructi. sa) tione constat, ct juraedictioni om. a. Ministrum cum dicimus, ip-Idinariae adiungitur eamque perrsos qui Summum habent Impe-ipetuo comitatur, ut vim eZec. rium, a nomine Magistratuum sa- tionis vigoremque judiciis neces- tis excludimus, quod idem ratio sarium addar. g juris, & latini sermonis exigit 8. Hinc & Mixruxi dicitur, Iroprietas , etsi aliter plerique quia cum iurisdictione miscetis, 'olitici, ae sere Theologi. b) ut ab ea nunquam separari 'leat. s. Dicuntur in minoribus Rei-ἷAt majus illud ab ordin'ia iuris- N. partibus occupati, ut majo- dictione prorsus est diseretum . xa , hoc est , iura Majestatis ad adeoque Μgami , id est, nihil Magistratuum ossiciis aliena intel- cum Imperium: inde Iuris Con- Iliatur. c ' ' sultis dicitur, quia non Potestas Magistratuum est mixtum. hin . Ii .diolix, Iurisdictio, & Imperium; 9. Secundum haec , etsi fie-J quarum illa in Jure dicundo, haeciquenter neque absurde Λωιm in manu & coercitione consistit. d lImperium criminalis jurisdictio ap-' s. IΜPERIuM rursus aut majus pelletur, nos tamen m're Roma-Gut iuinus est. e . no haec distinguemus , ImpErivin - ' 6. Majus, quod consistit inani- merum. Iurisdictionem, Mixtum madversione capitali, aut alia grviImperium: 03 . . M 3 3 Io: Quid
127쪽
telleximus , potestas animadversendi in facinorosos: aliter jus glassii, idoue modo plenius evolutum, ut Α diserimen Mixto collocatumust. k . II. Mistum D erium in modica coercitione consistit, ct jurisdi-
ωoni, ut dictum, civili alumgitur, eamque perpetuo comit, tur, uit Vim executionis vigorum
que judiciis necessarium addat :.velut muleiae dictio, pignoris ca-
Imperium Maetum reseruntur ,' uti
S ani pus militaris, de missio in yose eiu , aliaque ad execintiooeni, S ad .coactionem comparata. Vid. ua dixi ad tu. E. dejvirisdict. n. U.ηseqq. 13. JURisDICTio nihil est taliud, quam de catinis civilibus copioscendi, jussicandique potestas , cui ex quendi faciatas adjuncta est. n
14. Ultima verba secernunt ju- .risdictionem a notitione nuda, quae Aecutionis vim i norat, qualem
stomae pedanei dicebantur. o M. Gusdem fere generis est Audientia Episcoporum , S Consi i storialis in Ecclesiis, de rebus ,
quarum cognitio illis a potestat,bus Reipubl. permittitur. p 16. Divisio Iurisdictionis prima est in voluntariam, quae nonnisi inter consentientes ; S contentiosam, quae later contradicentes emetur. q hr7. Ad priorem spectant adoptiones, emancipationes, legitim, tiones; non aeque tutorum dationes , yeniaeque aetatis impetratio.
nes : simile de similibus esto judicium. o i . . I 8. C TgNΥiosa' dividitur, omissa partitione in civilem &criminalem) ouod sit ordinaria, vel legitima. 6 --ξI9. Ordinaria , quae hompetit gistratui qua tali, & more sinlito, absque speciali sanctiόne. 0 2O. Legitima , sive extraordinaria , quae competit iis tantum Μώgistratibus, quibus expressa lage, vel constitutione dita est. . V . . 2I. Orasinaria. D isdictis rursus est vel propria, vel aliena: Pr pria dicitur, quae immediato ' summa potestate sive specialiter, seu generali jure, proficiscitur:
Aliena , quam quis exercet vice alterius Ma stratus, ex volunta-
te eius, cu)us est propria, vel o contensu partium. x II. Ida
128쪽
22. In dicitur mandata, haec prorogata. Iurisdictio mandatur tota vel pro parte. Tota, cum Magistratus omnes ossicii sui partes
obire impeditur , aliumque pro ltempore substituit ; neque enim lid licet in perpetuum, nisi abdi- lcato Magistratu, quo facto redit lad sontem y . . . . l23. Prorogari iurisdictio tantum lpotest in specialibus causis; Ma-giseratus quidem totum id quod habet recte transfert; sed privati plus quam de suis rebus ccsnoscendi ius tribuere non postunt. l
24. Praecipuus est usus prorogationis , quando is qui judici alicui non subest, jurisdictioni se lsubmittit, quod vel tacite fit ipso actu, vel expresse Per conventionem antecedentem. aa 25. At publici juris ratio privata pactione nihil immutatur. Hinc
vi submissionis sub nostro judice
iactae, civis alterius Reipublicae non potest in jus vocari, dum ma. net in sua civitate; non ibi in loco , quia nulla potestas in alieno Imperio ullos actus jurisdictionis instituere potest; neque per eductum in finibus nostrae Reipubl. ut .int subditos vagos fieri solet, quia deficit medium, quo citatio,
qtiae est astus Imperii, alienum
civem obligare possit. bb 26. Sed in utrisque jubmissio effectum habebit directum ; si ,
qui soro suo renuntiavit, in loco judicis prorogati, territorioque sit deprehensus , ibique citatus; tuno enim jurisdictio fundatur, ut litem contestari cogatur. cc '27. Maximum porto usum habet haec proroMtio in his, qui se immediatὸ superioribus submittunt judicibus, ad quos priina alimur instantia vocari non possunt G
28. Apparet ex his quae diximus , Purisdictionem esse facultatem moralem, quae Persenae competit , a summa potestate e resse delatam, quae proinde nec aliis modis acquiri, neque amitti, nisi ex voluntate summae potestatis
29. Praescriptione igitur illam
proprie nemo acquirere potest, ut alias diditam ; nec etiam ita amittitur; adeo)ut nec abdicare
potestate sea quis ignaro vel inubio Principe se possit. At morte, velut cuncta personalia, sine d bio finitur ; maximinue temporc praefinito, ut in fimssionibus ambulatoriis U 3o. Sed usus fert, ut jurisdictio saepe cum respectu adi subjectum
129쪽
territorium appelletur, eodemque trimonio, & acquiri, ct amitti Jure, quo ipsa territoria censean- potest. ii in turi sta) 33. Diffusae sunt jurisdictiones A is 1. Hoc sensu praescriptione po-llae patriuionialta per omnem Euro test aequiri, & amitti jurisdictio,ipam, Anglia Frisiaque nostra ex ut Maxistratus cuique territorioicepta, ut observat Eques Tempe. praesecti latius aut angustius im-llius commentario, de Republ. Best. perent; attamen summa Potestas cap. de Frim; qui inde colligit in eos semper ad antiquos fines re- ter alia , quod est verissimum , vocare potest. lih praecipuos Anglorum, qui in Bria: sa. quod si jurisdictio sit he itanniam olim trajecerunt, fuisse reditaria, tum etiam praescriptio-sFrisios. kh ne, . sicut omnia quae sunt in pa-
Post homines qui subjiciunturicum juris di rimen constitui B.
Imperiis, transeamus ad REs. Q leti γ igo Cum enim propter homines 4. Nam 'quia mobilia proxime, habeantur, bona , consentaneum ct immediate ad usum persenae . est, eos qui Imperium habent insipectant, ideo subjacere volunt perstras, eandem in res habere haec imperio illius, cui ipsa pedi potestatem. b sona subjecta sit, quocunque loco g. REs sunt vel corporales vel bona reperiantur. d incorporales. Illa mobiles aut im- s. At secus in rebus fili, sive mobilas , quas inter non modi- immobilibus esse; nam hae cum
130쪽
putem Reipublicae subjectivam , maris insulae, regionesque dese ad est, territorii constituant; non tae. k possunt alterius, quam qui regit II. Rusmodi res naturali r eandem civitatem, sequi autori-itione cedunt occupantibus. Vid. talem. e G t. lib. 2. de jur. besi. N pac. cap. 6. Praeterea dividuntur res, quodl2. 2. S lib. 2. jurispr. Holl. cap. vel singulorum, aut communes, S. 0 . . . vel publicae , aut universiintis .l. Ia. Quod enim. aliqisi' dispu- denique nullius sint. tam , fB lenta comment. ad lib. 2. 7. De rebus Iingulorum constat,lGrol. cap. 3. l. 2. Strauch. de Imp. vim Imperii dominia privata re- mari Iob. Bapi surg. lib. I. delinquere. Quid autem Rex verusiDom. p. Genu. in m. r. Ligus. in illa, ex ratione publicae utili- ea quae de communione primaeva di . tatis, .aut necessitaus, quid in icuntur, esse fictili 3; id demunimarcha despoticus jure possit or- vere, si quid unquani, fictilium .dinario, alibi explicatum est, g est. m
8. Res communes sunt, quarum I 3. Nam si communio sit jus , .usus & proprietas cunctis homi- quo res eaedem plurium pro andinibus aequaliter competit, vi divi- viso propriae sunt; res loquitur , nae largitionis ; condito S instau- cum creator Deus cunctis mortarato generi humano factae, Ge ilibus. dedit, in res hujus inse- cap. I. S cap. 9. h irioris naturae , inihil potuisse illud
, Quae, sunt hujus generis, eae esse quam communionem: adeoque vel sunt tale , ut a quolibet occu- ridiculae sint in contrarium rati pari queant aut .penitus dominii nes. n sunt incapGes.. si . . . I 4: Certum quoque est, quod Io. Prinis nsiturae sunt omnes totus populus jus habeat in res. quae possessionem & occu-sseras, volucres, ct pisces, item pationem , stabilemque custodiam in metalla, thesauros de subte recipiunt; ut sunt serae bestiae, raneqs, qui in territorio ab ips,