Henrici Cuickij Ruraemudensis ecclesiæ episcopi Ad Mauritium comitem Nassauium paraenetica epistola

21쪽

tiu ςx diuina Scriptura liquido constat. . Te sonuentione ct Contubernio.

AC primum' quidem necessaria in cor .

uentio, siuo contubernium: νον F-ες Π-: quam corritentionem,

surpatam olim Iudaeis docet nos Trilinguis il la temporum emendatio Scaligeritate Domi nus omnes discipulos conuocauit, desiderio assectus,cum illis Pascha illud stipti nium comedit. Sic Paulus Corinthios lacre pat, G7 ο κ μ το κροῦHον, ά ob το πον M. Tertullianus, s ad Conuui Dum cuillud quod infamant,sin uasuspicione uxoreiam dimittei: Ergo & conuenire mos erat,qtie mO rem Plinius ad Traianum denotat , ait enitiis'hristianis moremf. se com eniendi ad capiendum cibum, promsistum tamen '' innoxium. Hic mos in Ecclesia Romana vetustiscit :vbulatii enim est Conuentio & contubernium p cur aliqu1s sacerdos solus manducat & bibit λ cur

enat coenamDomini,i. communionem cor

poris & sanguinis Christi unus aliquisΘ curv-rii unum fit, commune quod est λ A Q. , rs cellarius erat Missias unde & smed bio nomen acrepit Missa) & oblatio cuia

i, nisi coem illa quam unusquisque rum qiu pol erant, conserebatΘ quae si pri mandebatur fiebat proprius cibi is qui promi

22쪽

po RS: ADMONITIO.

suus' esse debebat, ut Plinius loquitur: quare enim paulo post Paulus ait sua in ενοι δετο φα-ν- άvs υι ειδίου sola, enim Coens retardatio se cisset ut alius alium expectaret. Hieronymus refert, Talem pramram Christianorum Con lib. de reue/zri fuisse, ales iamnachi esse imi e 1 2 ς ς sς λῖ- cupiant ut nihil tam mam po tu tinultas linetur eos duces, nullus pauper, patrimomia egentibus. Eisdam, ominioni si vacent 2 psalmis, quales prranum D.Lucra refert Hiero lymaefuisse idque

Hieronymu probati ex Philone qui, de . pri-mna Marci Euangelistae apud Alexandriarn E - iclesia scribens, non soluiiu ibi,sed & in multis prouincitis Christianos: esset in orat,& habitacula eorum vocat monasteria. Lucianus in

- peregrino de iClu istianis, scribit hoc mod S

reni' coinandi vita, serre diu non potuit Pinius, kxuid enim non eriam' coesiare Christialos, i, sed disciplinam: habet enim quisque domitrii , -- id eden sum & bibendum , & ea Coena usca'-sur ab Ignatio , rqdod vocabulum non male verterat Interpres Mira, Misses enim i Saccipiebantur onmes admittebantur ad coena siesin 'illam, Excipiebamur suac pios polipsia,& ac

23쪽

cipiebantur Symbolae uniuscuiusque,vel quod verius videatur Δου missa est, quia Auditora. erat admissio & dimissio, dein Poenitentium, tertio Fidelium. l cii

NEcesaria, panis & vinum, scindus enim sunt & fundamentum Ccens Dominiri,

neque aliter haec.s cra constant. Necessaria Act. e., & Κλ λ M , quae & o τ' οDων fiebat. De Euchari M.

NEcessaria, charistia & Hymnit Eucharistia siue αλιγα ante panis fractionem& poculi praebitionem habebatur, bquod Iu quet: Hymni cantabantur etiam quidam post

λήμ quod DD Matthaeus & Marcus d Gentes. cent: Tertullianus addocet; Fost aquam in marem 2 lumina vi prasique de si turis sancitis vel de proprio Ingenio potest, prouocatur tu me

dium Deo canere , hinc probatur quomodo biberinque oratio conuiuium atrimit,inde disiceditur non in Cateruas sonum , neque in classes dusecursa tionu necis eruptiones lasciuiarum, sed ad ean- ιι dem moram modesta,ut qui non tum coenam caminuerint quam disciplinamAn & D.Paulus hoci- psum confirmet his verbis addubito ξ καἰ M

24쪽

PORS. ADMONITI O. ONEcessaria est praesentia corporis &: sangui

nis Christi & δὐ ροσις elumem corporis.

Praesentiarn Christi non sentiunt papillae, transsubstaiatiato pane in corpu , &rino in sanguinem. Mirum i nam Augustus praesens diuus habitus est,& Hercules,Fauni dicti sunt Ethnicis Praesentia numina. Nos habemus Sccredimus Iesum Christunt,prisciatem Deum:

Im & illud ipsum corpus Christi A

. κλωα- siue & illud ipsum sanguin

in pane, abs Que pane. in vino, absque vino Quis negatὸ Fidei hoc mer tum ci .Quis en in Fidelium non lentiar vim & ὀνερυειοΘεων - υλ quis ineffabilis in nos collati beneficij memoria non tangatur)quis non commoriatur Christo , mortem Christi commemorans λ quis non compatiatur passioni quis non configat seipsum cruci, hoc est, veterem hominem & το σαμα sic Tuam fide,

Porsanel quid hoc fidei est si te σου πυῆς ta stat Christus 3 Sed sals) tibi adsunt testes. qui illud quod tu dicas, assentiant; quid falso testi-

cularis Te,nisi caues,mi homo,lege Cornelia ad bestias postulabo.Vbi etenim loco in I ath ad Smyrnenses locus ille est 3 Euchari tann. esse Ca nem nobi Saluatoris. Si commonstrare potes, inibis a me solidam & grandem Pamtiam , Quod si non commonstraris, nunc, nequis dictum sbi neget,dico omnibus,pr senti - pube, in concione, omni populo, omnibus micis, notisque edico meis, in hunc diem a te

25쪽

ut ea lenimine eredant tibi.

Xora Laec tela male omnino sibi est,quia cnim Tertullianum ttexis Ignatio qui nullus est De rεsurrectione vicurus,Posiane, locum Tettulliani qui habetur lib. de Retur' inlisi ,s i, circi initersum c5aueror,qnarem ' una verba, latina Gallicis conserat qui volet.citro eorpore 2 an me Christi vescumve Nah a de Deos inest . Inibi Tertullianus asserit resurrectionem carnis quam hocce mo

liani)'dum ministrata deputatur,l eonfores cohaeres inuenit in t rem oratum,cur noe esto opum c. paulo pbi ,Caro alutis est cam d se qua cum anima Deo Allegitur , ipsa Histrivi anima allegi posset ν sed ct caro abluitur,

secretum aro signatur,ut sty a ma muniatu Ia- is manus dinpositioise adtaratur, visir animaspirim illuminetur λύam c 'me a ume Chro scitur ut 9 anuma L Pes saginetur, orc. Haec est propria Christiani nominis forma; qui e- ά. namChristiani militiae nomen dabant, his secramentis & initiis adstringebantur.Cam ab-hiebaturiungebatur signabatur, manus impossitione adumbrabatur . corpore & sanguine Christi vescebatur,vides initia ides sacramC- ta militis Christianatis ed cur in hoc postreii , sic ii Nnto idesignando consueta verborum formida & carmine sacraro tali usus estὸ quia unico vocabula sacramentalis larina 4e tvi

26쪽

serbis 8 Quamam Misset illa bropria Christiae

ni nothinis formaῖ Carnem patie & vino vel es rion ne de publica serina humane conditio 'nis est Θ ut igitur propriam Christiarii nominis Drmam constitueret Tertuli1anus 'carmines,lito uti eum oportebat, nec aliter poterat. Mihi autem uti magis acicredas, addb bis incredibile& nobis . I ιν videri, Carne cospore&sanguine Christi vesti: camenim Chri isti non est Pabulum carnis,sed anim humane non vcntris , sed mentis. Deinde, mi homo, Tibine Temporalis res est corpiis & sanguis Christi λ ablui, vitri,signari, masti mpZMione adumbrari, nonne res temporalis est, cuius partieeps ' in caro Corpore &fahguine . h: Christi vesci, nonne aeternum quid est, citius caro particeps esseda on potest, nisi quatenus caro consers & cohsres est aeternorum cunianimaὸ Apparet i itur cur Tertullianus diae rit Carnem corpore ct sanguisse Ch of sa

In ciuile est Tertullianum in tuum numerii Ulcgere,quia fecuni colloquutus semei videri possit,nam nisi fota in ente au ctoris perspectj, iudicare non ' debes: Audi Tertulliamina ' chari Macra me, fomes in te ore victus: mar Annibus mandatim a Domino Periam anteluc hcoetibus, nec de aliorum manu Maiapias niuriis sumtimus. Cui loco respondet isse s res iis Libr i. ad

27쪽

α RESPONSIO AD I

ciueinpanem non illum credet esse qui disitu ἡῖ haec ignorum qui ue rationem implicite u nebis, Ane gemitu nes picione pinus an venenist is enim credat panem illum esse qui dicit λ Cur consecrationem corpus Chri si esset, panem vocaret non corpus λ Panem autem illum q'em olim ante omnem cibum

gustabant scisse pane Eucharistiet liquido comstat ex eodem Tertulliano, lib. de Oratione,

it enim, dccepto compore vomini reseruato meruni P aruum sct farticipatiosacrificu , exe-omo ossici': quid enim de reseruato corpore hic dicitur λ reseruatum corpus est panis ille quem asportabant secum & ante omnem cis bum gustabant: Addicit Tertullianus, Corpi lib. de O- Christi in pane censitior : id est, repraesentatur, ἴs i. ia.. quod alibi Tertuit anus ;Tu Cense quid cens M. re hoe loco sit 3c recense tecum, mi homo,se mam censualem Romanorum. Substantias quae censentur vel capita, non filiit censis sed

extra censum: nam censu denotantur,modus

Uri,Tributa.Census autem &censitum disserunt: panis census, censitum corpus Christi. formulam quasi quandani censualem addit Tertullianus: Hoc est corpus meum e & iterum addit , Itquo petendo panem cottidianum , pe petuitatem po damus in Christi. indiuidiae m y tem a corpore eius.Perpetuitas in Christo &. ii ' - diuiduitas a corpore eius, An esse non p8teli sine trans ubstantiatione, vel manducatione transsubstantiati panis p O commentum humani ingenii . Audi adhuc Tertullianum a 5 . ctorem

28쪽

ctorem illum doctissimum & constatissimum Christi militem, & vide tuis an a partibus stet, Froesus ita ese coneupiscentia concupisse Marr&li ederepascha, visium, finiuinum enim ut quid alienum concupisceret Deus acceptum panem,or distributum Mcipulis tarpusirim Minn ferit,hoc est corpus meum dicendo dest, Figura , ipsuma verba Tertulliani corporis mei. Figura ainem nonsu et severitatis est corpus. Occidit, o cidit spes omnis quam in Tertulliano posui m,Porsane. i . ris locum Cypriam,quii est Bira de Cam

Ε Texx , Porsine, obrepere olim dixerunt

homines, qui dum norant, non norant: quum esse cuperent, erant nihil; eiusmodi tues, nam dum nosti, non nosti, quum esse cumpis ,cs nihil. Ex uno Cypriani loco te talem xarabo, in quo de panis Dominici mutatione agitur.Eo enim loci Natura tibi est substansi: Conserant Gallicis latina qui volent: Gallica huc non insero. Ecce nobis Cypriani locum: Bis iste quem Do nus discipulis porris ebar non ente ed natura mutatus omnipotetia Verbi factus est caro. Panem istum male tractas & harpyarum more.Nam quod Cyprianus ait, onoctis, ne Capernaitarum more manducari carnem Christi existimaremus hoc dixit. Disce autem, mi homo, a Magistro Cypriani quid ii de subitantia,quid natura substantiae Aliud esto

29쪽

- - si quidem ι Mantia estpropria rei cuiusum Vnim νι ra vero potest esse Gommunis. suscipe exempluiis substantia est lapis , searum;Duritia lapidis serri Natura bstantiae est: Duritia comm nicat,subssantia discordati Mollitia lanae,' moLlitia I urnae , pariant, haec verba etiam simo nonne suboleant Tertullianum λ naturalia ea rum,substantiva non pariant. Ergo ex Tertul'liano mutari natura & mutari substantia non pariant. Mutat panis. non substantia sed natura: Quis negat, Porsane λ Natura panis est ut nutriat, Natura panis substantialis & stipe substantialis pariant, substantiva non pariant. Nutrit uterq; panis, hic animam, ille corpus:

sic natura vini & natura sanguinis Christ i pa riant, ut sanguis Christi audebo hoc dicere in dispari substantia, sed pari natura) sit i

i. Spes donare nouas largus, amataque ramum eluere es Pax. t

Qui modo potuit Cyprianus loqui quam quo a Magistro edoetiis in modo λ Attende & ad haec Cypriani quae incontinenti posita sunt, &interpretamenti vicem tibi erunt,Sicut in per fina 6hristi humanitas videbatur '' latebat diuinita ita Sacra reto vis ibiti ineffabiliter diuinas Uudit essentia , ut esset religioni circa sacramenta

deuotio,ct ad veritatem, cuius corpus sacramemta sunt, Synceriorpateret accessus v ue ad parencipationem Spiritus,non quod usque ad consub stantialitatem Christi , sed usque ad societate germanissimam eius haec unitas peruenisset. Viden tu Mutationem esse diiunae essentiae

a diuina

30쪽

adiuina essentia quae insundat sese inessabilia ter sacramento visibiliὸ viden tu participationem spiritus eiusdem esse λ viden ad unitatem omnia referri , & illam unitatem pertinere non ad consubstantialitatem Christi aed usque ad societatem germanissimam eius Qui vero fieri posset, ut ad consubstantialitatem non pertineret illa unitas, si mutatio esset sebastantiae & si corpus Christi manducaremura

quomodo non vitaremur Christo etiam con

substantialiter λ sed, mi homo, cuius veritatis corpus, sacramenta suntῖ Veritas Christi non

in sola carne Christi posta est, sed & magis in

diuinitate. Sacramenta enim Christiana non sunt Figura, no Vmbra eius quod futurum est,

scd corpus eius quod est . i. veritatis & spiriiatus. Christus enim dat abunde quod promittit & vnit nos sibi , quia participat flos spiritum suuna: Quemadmodum nos ipsi.

sui coetu coniugioque Dryoris atque anima consinimus uniter apti. Sic participatione Sacramentorum , qua cO pus veritatis sunt, consistimus uniter apti cum

Christo etiam in hoc in udo: haec verbd remeanimi fallit quamsint obscura, explanari vix possunt: Coetus enim & coniugiu Christi coit Eeclesia D .Paulo ,magnum est mysterium, quo stiam respexit Cyprianus cum haec addiceretha Ecclesia corpus Chriati effecta ob guttur ca pilisio , cst Iuperius lumen in inferiora dissu'm claritaris plenitudine a sine usique ad finem a

n res,totum taud se mamens, totu se omnibus