Henrici Cuickij Ruraemudensis ecclesiæ episcopi Ad Mauritium comitem Nassauium paraenetica epistola

41쪽

l .' '. l . T 'antis Eucleo PRAE FATIO. Vcit te species Porsine, & male verum examinas corruptus

vanis rerum: placet enim tibi Ecclesia,speciosa,notis antiquitatis & successionis papisticae adumbrata, fucxtis Καθαλου & v-nitatis titulis condecorata. Antiqua multa sunt, uti antinuata o2orteret. Antiquarij omnes esse volunt, vellem iple, sed nat ille antia quartus importunus est Diu redit adsensi s virtutem aestimat annis, 2 firatur ve nihil,msi quod libitina Sacrauit. Mirantur omnes successionem iIIam Papistica Ecclesiae Romanae imo p ercelluntur fulminea auctoritate paparum : Versim, ut

ait ille, Stemmata quid facietist quid prodeβ, Totice,lsia Musine censeri,picto que o Rendere vultus e --

42쪽

Maiorum, es fines incumsus OEMIA bH . I ' μ' nos iam dimidioso umque Minorem τ' semini 2 balbam auriculis, Nasoque caret et Uuis frushu Veneris fabula i tare capaci Fura res equin, cum dictatore magis,os Si coram Lea dij male vivitur'

i cum que igitur Christiani Catholici &

Vinculo caritatis uniter inter se apti sunt, non Romam & Petri aedes, non Italiam, & Lauretante Mariae ει ori non Hispaniam, & D. Iacobi imaginem petunt , Ut bene Vluant,nam,

Praeceptum auriculis hocincti are memenno, Praeceptum , 1nquam , hoc Horatianum, rei

qua de agitur Christrahi quod assidet, qu

drat, consentit t. . si ii Nauibus atque Uuadrigis petimus bene vivere, quod stetis,

Est Ulubris si te non deficit aequus: Non Ierosblynii inciri a Tribu Levi,non Ro-

mae,ncm a Papa Iubilatio peccatorum accipi da est,ubiqne Celitium', gentes omnes placa re Deum possunt , precibusque propitium reddere, Dcuraenina omnium & singularum

Spes iubet esse taw. Secta hominum caeca Romam conquunt adearmen , preces M' rubilationem secularem. Haec Antiqua sunt, haec successione ad thaec us. que tempora. peniciaerunt , haec uniuersaliariuit, nam uniuersi, Haec una , nam unum in

43쪽

lacum concedunt, est ita, Porsine, sed sunt Giusmodi quae antiquata quae multo abhinc tempore interrupta oporteret, Qtiae priuatimquq ubique locorum & quocumque tempore fieri

debcrent: Hoc ne est bene vivere ' Terras nauigare, maria ambulare, Romae unius causa nius Papae imaginaria remissae nitisset cato' Tum o Curva in terras animae ct faelestium inarueri md iuuat hoc,remElis nos' os immittere mores ε Iona diis ex hac celerata ducere pulpa' Persius exclamatλ nonne nostri.i. human; mo

res sunt Quid enirn est Iudairare quid est in morem gcntilitiam mores Christianos conuertere, si hoc non est Quid seriem Paparum enumeras si coram Apostolis & viris Apostolicis male vivitur λ Apostoli & viri Apostolici

nunquam Iubilationciar secularem institu runt. Placuit paullulum exorbitare,ne sequenti anno Orbitam quae Romam ducit insistant tam multi,sed exquirant aliunde

i verae nmuero ue modosique edissere vita.

Afficit & te mirum in modum Appellatio u & unitatis, lubensque ysurpas merita haec& cognomina virtutis Christianae, & vis E clesiam Romanam esse Ecclesiam Catholicam , communionem & unioneni illam Sanctorum :Γuid ' si quis vultu romo ferus es pede nudo

Eximoque toga ymulet textore Catηnem, Virtutemne repraesenterimore e Catonis'

Quid i quia Ecclesia Ro. Praeoccupauit aprellationes

44쪽

tiones omnes Ecclesar Christianae & optiuo Ecclesiae Christianae nomine crevi e a se thne virtute, moresque Petri, Pauli, aliorum' que Apostolorum T eripit exemptir vitiis inritabile:& verbis decoris obuoluis vitium,Porsine,sed has tuas quatuor notas Ecclesiae signanter &breuiter postea persequar. De Ecclesi

IN duo summa quasi capita tua secunda admonitio est distributa. Prius illud est quo asseris Ecclesiam visibilem: posterius, PS, kideris tibi notas Ecclesiae Catholicae e Patrum scriptis pulchre enotasse, tibi pulcheri. Sed, ολογου tuos, Ρorsanet nonne est. μυ- μυM , quidquid orationis Ttecoscriptum est de Ecclesia visibili Aduerte animum, &fac ne in pertusum ingeram dicta dolium, operamque ludam. Ecclesiae Appellatio multi-ylex est: Gli,sis Veteres Ecclesiam ver uni comedium,concionem:optio significatu apud auctores Ethnicos accipitur. Ecclesiet dicuntur Ades Deo consecratae, & vi loquuntur Impp. Honorius & Theodosius,praedia usibus Coele msecretorum dedicata. Ecclesia dicitur Collegia clericorum, sacerdotum,sehatus & ' λ ειαν Paulo.Ecclesia etiam Particularia dicitur,t E

phesina,Smymosis Pergamena,quq Thyatiris, qui sardis: qui Philadelphis, quε Lausceae e

rat,qui ut Paulus loquitur erant a in vi d Guian. - μέροις. -Sic Tres in nomine Iesu conuo-eati, ad nomen Iesu cuncta reuocantea, dic

I. ad Cot

45쪽

RhSPONSIO AD I.

Aar' tur in & Ecclesia corpus Christi Mysii sua ut loquitur Apostolus, Cuius iij

. - . dispesalisene plenitudinis temporum fiet.

γον ὀν Κυριρ. Templum illud sanctum, Ecclesia illam Sanctam , Corpus illud Christi Mystis cum intexnosci & videri quis audeat assirni

Q 9ψyides hos est Po ηερ vides pariticum corγε, cujὴρ te particulam pr fiteris, & qu. 'cultique E esesae partiςula s sunt qcusis subiiciuntur: ed Mia quq est anctaH catholica,ym Deo se gnita )est. Hine nata ei distinctio illa Ecclesia Wisibilis 2 inuisiibilis, quam & sequiturtha us.. Llςs-m Cluistianam essesnuisibilem, sed do

o.i. sec. 7. cuit nos Gesesiam duobus modis accipi in se cris scripturis visibilis enim qηaedam est,que dam inuisibilj . . Tu vero, 'ors ne, quid pio bare,' coparis visibilem esse Ecclesiam. λ jqactum agi εῖ nyan quis Regalysed Iune unquat

Ac,nec res, inuisibile M incognitum id e no 1 bis sonant. Nam Electos non sui natura. sed ' elcctionὶs gratu secreta invisibiles csse & in cognitos,

46쪽

po RS. ADMONITIO. M

eognitos,exqueElectis Ecclesiam inuis bilem, id est CorpusChristi mysticum componi,quis nobiscum no concludat8 Ecclesiam vero visibilem ex probis & reprobis constare,qui ia biscum non approbety Erβο--in Lasum Hoba ue laborra Semaer se in curis cohumis inanibus usti Cui enim sono Ecclesiam vis Isileni .esse :mnUM , doctos docere vis Z Scimus eniim vidideri posse particulatim omnes qui sitiat; n Eo clesia, illos vero qui sunt de Ecclesia viJecid1- ignoscique non posse, non sol im nos, sed &vos ctiam cognoscitis. Nam Ecclesa, quae rea est Domini,patet omnibus: Ecι lesia ero,

quet sponsa Christi est, quae de odorς adesse Christum M & perit illico, Cuius am6r cu pidam per deserta locorum, per igni peti a tquas prolicit , uni Christo patet, homine .l tet: nouit enim Deus qui sui senti Qv tquot

locorum e sacra Scriptura ad rem tuarii eloca sti, ad hanc Ecclesiae disiiactionem rcferre, te sportet. Hoc tantsim putare tecum argument,s fert animus : nagi Ecclesiam visibilem esse dictis conuincet e vis , sed dictis tuas Dequeo

perduci ut visibilem credam Ec tibi. , de

tuis rationibus una haec est, Ecclesia vi sibili,

est quia Credimus unam S nctam Ecclesiani Catholicam. Quid tibi est Catholicu3 quod diffusum os per uniuersum orbem , sed quoa Catholicumest eo modo,oculisne capi p resf3

mente non oculis captus sis, i asseuerus. : ham iorbis vi bilis quidem es, sed Per partes, non

47쪽

3α RESPONSIO AD L

per se uniuersus, Neque videris agnoscere ta ta est ingenii tui paupertas ) Interpretamentsi aliud Ecclesiae Catholicae. Audi me,Ecclesia, Catholica dicitur non tantum quia dissus a est per uniuersum orbem , sed quia semper de ad consummationem v' seculi erunt qui ve bum Domini vocem pastoris audient: quo etiara modo Ecclesia Catholica nobis non est visibilis, qui enim fieri potest, ut tot hominu Christianorum cognitionem habeamus

Nam a iactis mundi sendamentis ad eiecta, vinculo & strie quadam temporum persona rumque continuata,Ecclesia Catholica conti nebitur. Ecclesia quaelibet particularis,Catholi ea diei potest,si quod semper obtinuit in E clesia Dei,illud ipsum retinet.Nec solum Ec-i, e a. cle sita ququam, sed & quilibet Christianus Ca

sum. τ i. isoscus dici capit. Volunt hoc Impp. Gratia- βα C . nus, Valentinianus & Theodosius t &hoc se gnificatu Ecclesia quaedam Catholica visibilis est , quo etiam modo, quod tu adhuc non in tellexisti, Porsine, Ecclesia Romana adrogauit sibi praerogatiuam Catholicae & Apostoli cae Ecclesiae. Sed sic clesia Romana praeropati ua cecidit, quia in tali religione non versatur quamliuinus Paulus. , vel sut sentia cum Ιmperatoribus) quam Diuinus Petrus Apostolus tradidit olim Romanis .Eamus per omnes aB i*OR''7 y pellationes Ecclesiae. Ecclesialancta est, Chrialius enim Patrem precatus est A μ ν

48쪽

ΡORS. ADMONITIO. Π

tiam precem illam referre possumus & sancti- α'' ficationem, te vibus D. Paulus,is hocce mo

Ecclesia illa sancta, sanisti illi

κ' , ν ὀντυγχανει, Elcocti illi GS OG π Hres λέισει; tibinc vis aliquando, tibine cogniti sunt,Po sane λ Hinc credimus Ecclesiam sanctam Catholicam: credimus non videmus .videre so-minem homo potest: videre hominem sanctum, hominem πν ααπκ-,VtPaulus loquitur, solius Dci est,& cius cui a Deo datum est. Co gnomina haec Ecclesiae quae sunt virtutis com gnomina Ecclesiam saciunt α ορατον & αγγω ν:sanctitas cnim & uniuersitas efficiunt Eccle stam ,- ως, Ut Aristotelis verbo utar,

Invisibilem & ignobilem Apulei vox tibi homini ignobili, haud dubie ignobilis erit. De Signis seu Notis Ecclesiae. VIam qui nescit qua deueniat ad mare, euoportet amnem quaerere comitem sibi.

Tres illi magi praeeuntem stellam sequebantur, quae ubi stetit, &illi illico substiterunt, Christumque inuenerunt: Neque signum aliud potuit illis Christum reddere quam coeleste quod esset,non amisit illos stella comes, Eccle sia quaeritur, & qui ad Ecclesiam ducant quaerimus comites. Tibi Comites sui, senti

49쪽

occesso,uniuersit πι, tas. Malefacis qui addis nobis talem comitatum, properantes quinos commorare: sol abit,si huc item properes nobiscum, ut isthuc properas, facias rectius: hic ventus nunc secundus est, cape modo vorsoriam,hic Fauonius serenus est,hic Auster imbricus : hic facit tranquillitatem, iste omnes fluctus conciet. Respice huc ad dexteram, Poriane, nonne ex aduorso vides 3 nubis atra, imbe rque instat: aspice nunc ad sinistram huc, atque vide coelum ut splendore est plenu:nonne ex aduorso vides Religionem obiicio, recipe te huc, riui hi te comitabuntur comites, Christi mera puta doctrina, Traditio mera puta, sacramentorum Christi & eorundem ad ministratio mera puta & Apostolica, Melioris notae hae notae sunt, quam tuae illae quatuor, quibus nobis Ecclesiam adnotas, melioris, quia magis diuinar,quia magis eiusdem nature cum subiccto quod denotant: quia ducut certius, quia certius reddunt quod quaeritur: quia tam gnaros, quam ignaros alliciunt, quia apertius Ecclesiam ostendunt. Aristoteles do lib.α prior cet ex signis unum se habere, δε το GF

Hoc & λυτο , , κώμη : Signum vero illud quod m ρὼθιον dicitur,quod ei ο κ ον,quod μύ νον est, οἰλυ- est: haec igitur Enthymemata ex signis fabricare te ausum fuisse demiror. Nam

Porsene. Naue agere ignarus uis timet, abrotam aegra

50쪽

PORS. ADMONITIO. 3s

Non audet, nisi qui didicit, dare; quod medic rum est l. Promittunt medicis tractant fabriliasubri. Enthymemata tua sunt: Ecclesia Romana est vera Ecclesia, quia Antiqua , quia successione Episcoporum claret, quia uniuersalis, quia v'na. Quis te,d magister artium, o Theologe, o

Canonice theologo,iam praeclare argutantem docuitλveter.Hoc λυπι estκα, ἡ est enim

Omnis Ecclesia quae antiqua est, qua successione Episcoporum claret, vera Ecclesia est. At Ecclesia Romana sentiqua est accessoneuscoporum Claret. Ergo Ecclesia Temana svrea Ecclesia. Illae duae propositiones non sunt verae: quia,ut loquitur Aristoteles, Tε- ρια non sunt Guα,non sunt μα, non esse talia docet Tertullianus. Caeterum si quae audent interserere se aetati possolicae,ut ideo videantur ab Apostolis tradita quiasib Apostolis Denuntio sumus dicere, morergo Origines Ecclesiarum vanum, euoluam ordi nem Episcoporum suorum ita per successones ab initio decurrentem, ut prim ille Episcopus alique ex se stolis vel Ap tolicis viris,qui tamen cum, inpostolis ξe seuerauerit, habuerit auctorem cyantecedorem, Hoc enim modo Ecclesiae Apostoli ensis a deferunt cui Smymaora ιmEcclesia habens Fol carpum ab Ioanne conlocutum referri sicut Stimanomum Clementem a Petro ordinatum edis, proinde utique o caeterae exhibent quos ab

Apsulis in Episicopatum constitutos V stari