장음표시 사용
171쪽
. to HISΤΟRIAE PATRIAE cuius manu Regis animus regnumque illud, ct tota Domus notabili nostra aetate exemplosuit. Adventuque eius, tamquam ictus Vul.
ii xη nere , siue tanquam fulmine af natus Uux tre- commotis ui s. pidare magi S etiam coepit postea quam Prin- - Uictorium ferentem preces, ct postul 'ta quaedam infima patris abnuerat fastu sis
.isiti hiud admit. percilioque.toruo admittere in conspectum suum Caidinatis. silum, dimiseratque spretum , ct inauditum
spreta smul regia necessitudine, quae Vindicare legatum eum ab tanta seueritate debuisset clam sororem nempe Regis, sicut alibi dictum est in matrimonio ille haberet. Sed & ludibrium superbiae Cardinalis eodem tempore spectatum est, obnoxiumque postea Duci ipsi Cardinalem hunc improuidus eius error, &militaris quaedam necessitas dedit . Uenerat ex Gallia cum exercitu superaueratque alpeS, ct Dorae fluminis undas felicitate etiam maiore , quam quantam animo , dc spe fortassemesis. νλνεπιὸ praecepisset, tendebatque propere ad Casalistat, et moenia, fugaturus inde fama, ct terrore sui nominis Hispanum sicuti arbitrabatur, S ulteriora deinceps ausurus, Metropolimque hanc, ct caput Prouinciae Mediolanum , ubi prima prouenissent, haud dubiE aggressurus. Cae-
a. i. . que foet rerum contemptor iste Sabaudiae Ducum comsanguinitatumque regiarum S animi sui magnitudine dominator iam atque debellator In siibrum non cogitato quid in posterum accidere
172쪽
posset , non prouiss in praesentia comea tibus . insolentia ct temeritate sortunae prinuectus eb erat , ut ex hostico , tamquam e suo , prompta , ct obuia cuncta sibi polliceretur : Ab eodem illo Sabaudiae Duce, desponderat sibi Legionibusque suis quicquideX amica terra, vel ex amico principe sumi ad quoslibet siue priuatos, siue militares vlus posset. At Saba udus alto coquens pectore
iras memoria spreti Principis, ac repudiatae ερα tus,ba.du. legationis insensus, seu victoriam, ct triumphum suum Fuait.
Pene quemdam adspiciens veluti famelicum in clusum intra sua retia Cardinalem, quasi par pari referret, ita eludere postulata eius coepit. Ac cideratque ludicrum sane istud , ut qui comgressum primo abnuerat , ct clausam aulam. 'auresque clausas Principi filio Ducis habuerat. iam colloqui cum eo cuperet, atque id aegre impetraret. Vbi impetrarat, non leniter mo, db , mansuete , sed fracte submisseque Ioiquebatur de necessitate sua , ct egestate com meatuum . magnifice de opibus, facultate Ducis , in cuius manu sereti, Galliae Regis exercitum, aut in Victoriae gloriaeque campos induxisse . aut dedecoris ignominiaeque plenum retro domum compulisse s alimenta negaret. Ad ea Sabaudus, sicuti ius fasque irato
erat, nihil benevole simpliciterque'. sed intem rixo hule irarii
dum aiebat, sibi quoque rem frumentariam in arcto, ac dissicili esse: Exercitus quoque
173쪽
Permagni stetit Sabaudiae Duelroindultae C at. Cardinalis Pin rotum e pete an mo uitat.
ro 6 HISTORI E PATRIAE sibi esse alendos : eorum quoque meminisset. quae in se filiumque suum, atque inconninam illam Regiae stirpi domum neque amice, neque honorifice acta essent . Inferebat ad extre
mum violari ab se Caesaris Regisque Catho lici Maiestatem s subsidia petita concessisset. Id ne iacere deberet , ct officil legibus, ct Im,
peril causa attineri. proinde supersederet Camdinalis ab se petere ea , quae cum dedecore perniciem allatura tribuenti essent. Eluserat Cardinalem ita Sabaudus , animumque siuum egregie sitiasse videbatur dulcedine vindictae ob non admissum scut demonstraui Principem, legationemque repudiatam ; ea dulcedo tam magni stetit, malletque abstinuisse potius, quam ut damnum sbi tali ultione creasset Susae damno, de quo dictum est maius geminumque ei S damna secum aeterna trahens Do mui huic . Siquidem , ct staret ipsa Domus. Namque Cardinalis ubi videt in aliena terra sese
mox ab malorum extremo fore circumuen
tum , s pergeret ad Catalis moenia velle ire, cum hostilia a tergo omnia , nihil ibi amicum , ct hospitale habiturus esset , mutato
repente consilio , non liberate obsidione Ca salem, sed capere Pinarolum animo agitauit: habuitque exitum neque sperata prius, neque cogitata res , quam ex rerum aliarum despciratione, ac necessitate casus obtulerat. In
eo negotio duo sagacissimi homines , alter ad inserendam
174쪽
inserendam, alter ad euitandam fraudem, magna exercituum, atque militarium ingeniorum Voluptate moti iunt , victaque calliditas illius est, qui sapientior habebatur, & cui fatale pene fuit laqueis haerere suis, ct capi dum captat. Nolebat Purpuratus Imperator , ductorque Gallorum, non tam ad repulsae solatium, quam in spem , ct in momenta summae rerum Victoriaeque totius : viresque S consilia illuc omnia,secreta animi sui destinatione intenderat. Id Duci compertum : ct milite statim annonaque firmat arcem. Terruerant ea munimenta
Cardinalem. Dispergit illico famam seu Taurinum aggressurus ct flexo in eam partem agmine lente procedens, praebet Vltro spatia Duci, si ad periculum sorte illud, deducere a Pinarolo praesdij partem , ct regia communienda sua , apertam , atque oportunam sibi arcem relinquere vellet, scuti euenit . Sciau sera illa cessere Gallo, quae magna per se cla des , hoc ipso ultima omnium Sabaudo erat quod imposuerat ei iugum , deseratque pene liberorum Principum ille esse unus Senserat, et Mediolani Gubernator id clamnum : atque expedita equitum , peditumque manu, serum Perditae iam rei auxilium parat, praemissis Arasonio mox dc ipse subsecuturus . In itinere Nuntios accepere frustra tentari quicquam Capta iam , ct communita arce constitutoque
praesidio stare ibi tamquam in tuo regno Ca P a dinalem,
homines alter ad nserendam, alise ad euitania ε
demininsuat. Fatale labrudia mei laqueis hae
tere sura. abaud. milite atannona firmatAt ces maria . Terreat eanimenta Cardinalemiae Taurinum uregulus flectit ineam panem. sabaia. timen Taurino ea puta. rois copias dedo. Mi a Card. t tr. vet. gens pinatolum capita
175쪽
d-lena, ct munimentis , ct copiis augeri n6uis etiam, efferri atque insolescere animo tamquam duplices iam in Italiam aditus Pinarinium, S Susam, post tot saecula patefacere unus. ct munire suo Regi potuisset. Sub eosdem sere dies, quibus haec acta erant, venit in Insubriam Cardinalis Barberinus ad negotia haec inspicienda, ct res , si qua daretur via Apostolica Auctoritate componendas- Alexandriamque progressus , propterea quod aptitamus is ad colloquia locus esset, ct colloqui. ct agere
multa institit, ut turbata sic omnia adduceret ad spem aliquam habendae quietis, ct cibant Utique sese partes , magnaque inclinatio omnium ad consilia pacata concbatur. Ne cCm ueniret, transgereturve quicquam, duo praecipue obstabant , hinc Sabaudiae Ducis inge nium , hinc Pinarolum , ct Susa tremendi nominis illae arces , ad quarum mentionem auertebant sese Galli, vehementerque reci mabant; abiitque ita Legatus . vi magis irritataci desperata omnia , quam sicuti ante aduem, tum eius suere, renuntiaturus esset . In Catho lico exercitu hoc tempore nihil fere sinceri, recthque erat. Suspicionibus , ct odiis, ct mutuo inter se aemulatu duces praefectique exars rant ad hoc tantummodo concordes, ut gloriae
famaeque SpinulaeGubernatoris obtrectarent,
176쪽
Bscura vaclorum Principum consilia in Amstriace domus perniciem hoc libro recensentur immanis illius foederis incunabula monstrantur, quo totus Catholicus orbis ingemiscere debebat, utrique Privati Cath. & Gallus expenduntur. Aetitata ab Gallis ingenti secreto cum Sabaudio Duce ab Legati Comitis de la Rocha selertia penetrata. Eiusdem oratio omnis artificij plena, qua eum ab ineundo foedere cum Gallis deterreret. Sabaudiae Dux primi loci praerogatiuam in publicis caeremonijs assignat Gallici Regis Legatis. Hispanus ab aula Ducis indignabundus Legatus discedit. Artificia & artes Gallorum, queis in partes Parmensem Principem, nequicquam tentato Veneto Senatu traxere. Consilia demum belli, quomodo Galli disposta haberent ad inuademdam uno impetu Insubriam
178쪽
LIBER SEXΤVS. VNC bellum, quod nostra aetate
aduersus Domum Austriacam, atque aduersus Urbem praeci pue Mediolanum conflauere foederati , scribere aggrediar, existimans , Opus sere ingens, plenum onini Varietate rerum , quae seculis etiam, Regibusque Venturis, ad gerenda , siue omittenda bella documento esse possint. Inerunt aurocia simul & vana exempla cupiditatum humanarum . Aemulatione S inuidia. odioq; potentiae alienae conciti Reges. non in dia. arma tantum , sed in rabiem pene ac furorem. Excitus ab ultimo Septentrionis axe Suecus: ct Veliit extenta per terras omnes catena , im plicati foedere etiam illi, qui foedera inprimis haec fortasse abominabantur. Ingemuere Catholicae Prouinciae , stiper susis repente exercitibus quibus odio ct irrisivi id nomen. Conculcata sacra per vindices olin asse
179쪽
assertoresque sacrorum. Sublata pene Religio barbarico incessu: ct quidquid sanisti inuiolat,
que habetur , militari licentia profanatum. Neque certioribus unquam argumentis declaratum, inuiolabilia demum aeterna esse. quae deleri posse creditum fuerat: strato scilicet &fusio repente humi , atque inter cadauerum aceruos pioculcato Septentrionali Rege, qui, nonane quidem , ct fama , capicndi Romani Imperi, nobile instrumentum serebatur , re autem ipsa , nihil aliud erat, quam spiransuere cadauer, occultam infausto capite necem
gerens, at que in triuinphi pene limine futurus ipse clades, ct monstrum S luctus suae Gentis. Haec Δ alia his terribiliora spectacula repraesentaturus sum Nec minora narrationi inerunt oblectamina ciuilibus ingeniis , quasi, non consilia , ct apparatum, S euenta belli nego- tilue Unius , sed uniuersum Reip. siue Inperii alicuius aeuum exsequeremur . Planeque, omnia, quae vel in Republica Imperioue pintenti uirrio permultas aetates accidere possum. etiam in bello hoc euenere. Nam primum omnium, magnis artibu , --sibusque magnis, iacta in longum suere seminaso dcris , iam inde scilicet ab Henrici IV. portentosis conatibus fiesque portentosis ad hodicritos usque casus fiatumque praesentem, alternis in hac, vel in illa parte vicibus modo
Dipcrum atq; glori um, modo dubium Sancipitem,
180쪽
ancipitem, sicuti tunc quoque sub eo Rege, si TA'. laeta principia negotii eiusdem exitum habuerant infelicem, atque luetuosium. Atque, diuturni temporis S; Variatae negotiationis haec prima sese facies offcri, quae, per se misera, tu cunda legentibus ella possit. Porro, scuterga magna Imperia sunt aliae palam beneuolae fidaeque S addictae minores
dominationes , aliae tantummodo adulantur,
obsequiumve simulant, pendetque istis ex fortuna animus: ita foedcris etiam huiusce sortu nam, Principum aliqui spectauere tantum, prout scilicet ea se dedisset. inclinaturi pariter ips fauorem sue dissimulaturi quod fauissent Alis abrupta inter spem ct metum dissimulatione , penitus huc sese demiscre tamquam in praeceps. Et suere quos neccssitas metu siue praesens ita in praecipitia impulerit, ut suspensa tamen haererent mente reccptumque sibi aliquem ad consita, si opus foret, tutiora reseruarent Aliqus, stimulando tantum S cohortando alios pollicendo que multa, ct conserendo ac suppeditando in Praesentia nonnihil , causa tamen praecipua suere ips, ut foedus miretur. Et Varietas ita etiam in uno negotio haec spectata est, qualis in tota mole Imperis serrasse alicuius reperiri vix poς , sit, circa amicos et Imperio, sue insensos atque alienos. Quin etiam, scut ipsae imperitantium domus, animusque ecrum, di vita, ex Vitiis semperat-