장음표시 사용
81쪽
HISTORIAE PATRIAE comprehendere ludificantur: sta 'ita subi' dilabi, abireque ex oculis , & excidere manu cunm simulque; atque ijsdem ipse tre ἡμαquibus terreri posse hostem antea credidisset. Crediderat autem praesidia inprimit fore sibi,
Ciεdid. .i mia hosti Vero terrorem, Imperiai duo; supr O. - κ'Ga Maiestatis, ac potentiae semper illud naudis leue opus inter caetera habitum est, Vt mino- ςLiss i Principes reuerentia, respectuque ipsorum, pacem inter se colant, promptis Videlicet armisHEri qui opprimere alterum Velit, ct p, diu ita imiat, rata statim in validiorem ultione. Sed praeter communem eam Regil praesidat nauciam, quae ab notissimis secretis, artibusue Regum manu ret, propriae quaedam erant, singularesque causae, cur Mantuanus Vtrinque auxilia spe, raret. In Gallia Regina matertera ipsius : In Hispania veteres irae aduersus infidum amicumi occultum hostem , atque inten ipsa assinitatis iura cum hostibus ancipiti sempEr animoi comiuratum, nunc Vero etiam rupta. reuerentia
hostiliter in Monarchae pene oculis per Pr uinciam ausum mouere arma. Quantoque ma gis aggravare Videbantur, SVrgere ista Sabm-dum , tanto laetiora sibi alter ex Hiuersis interpretabatur. Acceperat etiam per eosdem ..nitium ab dies opportune ad confirmandum optima spe
animum Regias litteras,& quaestum sibi diuisis, ...' II expetitumque diploma, qqo Protector Hispu
82쪽
ariarum ipse apud Pontificem Maximum reperta dudum a Regibus, ct in res Romanas adulatione declarabatur. Ingentia pignora securita tis, ct in tanto discrimine fausta cuncta, nisi ad ludibrium quoddam, spectaculumque sortunae principaljs congruere, ita hoc deberet, ut ex
ipsis quemadmodum dixi subsidiis, ct auxilijs
terriculamenta Duci in eo repentino bello, stibitaque hostili irruptione pararentur. Namque in sermonibus, in consilijs, ct si per men-la. interdum disputata , atque repraesentata subtiliter haec, ubi periculum , ct necessitas aduenere, frustra rcquirebantur . Ad primos nuntios, ct trepida postulata Cardinalis , pariter Vna cum eo trepidare Regina , α quamquam virilibus ad caetera curis, pleraque alia vitia foeminarum exuisset, tamen in eo nego tio haesitare muliebriter, ac nescire quid com
ulis capiendum sibi esset. Nolle deesse Cardi.
nati Duci sororis filio, cui praeter necessitu, dinem eam , charitatemquelsanguinis etiam auxilis sui fidem in principio rerum obstrinxi biet. Nolle rursus cum Sabaudiae Duce causas vllas contraxisse belli, ne,& accolam eum hostem haberet, ct armorum eorum Occasione quies etiam domestica turbaretur,grauius Velut in aegro corpore malum, quam si integra illic omnia, ct sana essent. His turbata Regina, nulla quidem arma pro Mantuano nullasve
lappetias, sed experiri legibus, mittere lega:
Augetur spes hae declarati no Cardinati. Eius frequἐμ
83쪽
temserratum. circumfert vicistricia arma Sa-haudus.
auxilia non Ve.1 lum, turiet ne Rex occultum
cum Sabaudo foedus habeat. Augetne suspicio postquam nihil copiarum impetrat, sed tantum liberuperprouinciamater, si per Insuishitae fines Ma-
Duae equitum alae subsidio ab Mendotio Maia
tuano mitius inr, de sex milia Bapeditu con. Etibuatur.
33 HISTORIAE P ATRIAE tiones parabat. Nec sand muliebre consilium id; malle sapientia, ct authoritate, quam per acies , atque per discrimina insemi consecisse bellum . Ita destitutus ab ca pariter Mantu nus erat , ct dum in Gallia consulitur per
Montemserratum circumserebat iam pene Viotricia arma Sabaudus , ct Regionem eam lat. persultabat. Hispana auxilia, quae ab Moediolano venire debuerunt, praeterquamquod
nulla aderant, coeperat etiam Gubernator
ipse magnopere sitispectus esse Cardinali, tanquam , ct mandato Regis, S suo nomine priuatam cum Sabaudiae Uuce foedus ictum in eo Mantuano negotio haberet. Auctique ea suspicio est, posteaquam prosectus ipse Modiolanum nihil amplius a Mendotio impetra-
rs potuit, quam ut copiae militarcs, quae ab Mantua in Montemserratum mittendae essent,
per Prouinciae fines cum bona pace iter haberent, idque etiam dissiculter , atque aegre in magni muneris loco datum . Aliquanto postea tamen duae equitum alae subsidio mittun. tur; ct sex millia peditum conscribi tanquam conscripta iam , ct parata promittebantur . Lenta omnia, ct incerta , nec satis valida ad uersus tantum hostem , etiamsi id copiarum iam in procinctu esset. Causam , rationemve cunctandi ita , ct frustiandi, non modo taci
ta suspicione Mantuanus, sed & haud obscuris plerique sermonibus eo referebant , quod
84쪽
acceptis a Sabaudo muneribus, obstrilictus, deuiniflusaue Gubernator gratiam ei vicissim
hanc re rret, opportuna cuncta Vincenti, nudaque, ct insensa relinquendo, contra quam illius etiam Maiestati conueniret. Crediderealis nullas corruptelas, nullaue super ea ropropria mandata suisse Regis; caeterum eo attineri Gubernatorem, quod defendendi causa cuiusquam mouere Regia arma litteris, commentariisque Regiis in commune fortasse vitaretur. Interea tamen ab Uenetis, & ab Florentiae Duce parabantur auxilia Mantuano quae mitterentur; Neque id cura , ct solicitudine rerum illius , sed orta suspicione apud
eos, ne bellum id quidem a Saba udo palam
ita gereretur, praemia Vero belli Monsserratus, ct caput Regionis Catae, ct inter militares Vbros tantopere celebrata illa munimenta Arcis, quae parvae Guitatis instar habentur, idque nomen occupauerunt, occulte Regi destinarentur, eique demum in rerum exitu cessura essent. Haec in periculum, atque diminutio.
nem Imperii sui trahebant, Dux, quem magni
cognomentum ante caeteros ad circumspicienda ista stimulabat, &iSenatus, qui se veteris Romanae Reipublicae specimen , atque reliquias , haud immerith esse gloriatur. Non decus, atque in suo pars utraque discrimine, quantum pecunia, quantum milite possentP contra
tut timetque itinbi Mantuanus ne muneribus corruptusMen dotius consulto nectat molas Me dotius e cusatura
gnus Florentiae Dux auxilia parant, non deis Mantuano soli
eiti. sed de se ipsis. Quae mo-
venetus Sena tus veteris Reipublicae Roma nae specimen a
85쪽
Omnibus' viis ribus utriqu cotura Sabau. dum Mantuano adesse sta. etuum. Haee fama fraeis nat tantisperruete Matuanu multi Montis sarrati, qui ad rebellandum speetabant ab consiliis istoruPrincipum re tardantur. Quae esset mens Catholici in hisce molibus, cal
Terribilior apud multos Sahaudus, scum
contra Sabaudum adesse Mantuano statuerunt Eaque diuulgata res ac promulgata fama prosiubsidio etiam aliquo statim afflictis Mantuani rebus suit, apud eos qui primo impetu, vique
Sabauda concidisse Ducem autumantes , tamquam prosti ato iam, ac plane deuicto insulta. turi erant. Nam, Ut quique per Montemse ratum opibus , ct auctoritate praecipui, momenti plurimum in quamcumque partem imclinaui sient, secere posse videbantur ab exule sicuti dictum est, ct perduelle Guido corrupti siue tentati, nihil aliud morae habebant , ad rebellandum , deserendumque Ducem, nisi quod inclinationes, atque consilia horum Italiae Principum spectabant, di praeter eam, quam dixi de Hispano occulto foedere suspi
cionem, Veneto nunc , atque Hetrusco hoc motu continebantur . Callidius alii negotia, slatumque rerum intuentes alta quadam, Sse
creta ratione , de qua in priore libro dictum est, differri opem censebant, ut vel in praesentia destitutus, vel adiutus in tempore postea Cardinalis, vim Catholicam disceret obsequio
deinceps, ac fide constantiore reuereri, atque
ad permutanda, siue paciscenda quaedam facilius, ac deteriore sua conditione adduceretur . Ea opinio , quorum sederat animis temribiliorem ibi Sabaudum, atque in manifesta iniuria, belloque sicut miti credidere iniusto,
86쪽
ΗΕR S E C V N D V S . i pene venerabilem audita Hilpana societat inciebat. Mantuanus ipsis nisi tegeretur panis armis inualida, ct infida cuncta seque
Cesertum fore existimans, trepidabat, Ut dixi verius, quam bellum gerebat, atque tam tum hidis consilijs, ct fluctuanti animo pares euenaus sequebantur . Notatumque est aurbatae
mentis inter caetera etiam illud, quod Hispani auxilii sipem aliquam tentabat smul, ct vltro tibi eam abscindebat, iaciendo quaestus, ct minas, & inimica verba Venetosque secum in consilia desperata vocando, quia non statim pro ipsb bellum capessiverat Rex .,Inter haec simul initia belli, simul angustias desperationesque rerum, duae expeditiones eius fuere, luarum utraque auxit hosti animos, semel cum Vincentius frater, ct quingenti cum eo missi in Montemserratum equites, praedas tantun modo egere ex Terra, quam a populationibus tueri debebant, iterum, cum duo millia tumultuaris, ct collecti iij militis , ad Trinum dum adhuc oppugnaretur is locus, missa stabsidio, in traicctu fluminis, auditis bombardae fragoribus recusarunt pergere iter, statimque gradum retro auerterunt. Quae fuga recusatioque tyronum , ct flagitium haud dubie militare, mirum quantum Mantuano obfuerit ad famam existimationemque communem, qua
stare bella, haud falso esse dictum reor. Mox F a illo
Mantuanusnia si Hispanis ammis legatur,in
ualida. & iniuda cuncia, ses: desernina exulis
eodem tempore spem ahscindit Hispani auxilii Mantuanus ad eos uetitat. Duae expediti nes parum pro sperae Mantua ni augent hostianimum Uineentius fra ter,& scio equites cum eo missi praedas tantuagunt ex Monteferrato ne vi is quidem hoste
Collectitia aliam nus , auditis bombardae fragoribus gradu retro auertit , dum ea Trino laboranti subsidio mittitur a Fama bellota domina.
87쪽
HISTORIAE P ATRI AEisse litteris . ac libellis, qua sola virium parte hosti par esse poterat gerebat rem, ct quoniam vulgauerat Sabaudus libellum, de quo antea retuli, rursusque libellus ex eadem aula sita
xiii. ;,...im incerto auctore alter prodierat, ipse pariter, ilia ναοῦ Μ-- ne facundia, ct subtilitate respondendi vinci
se pateretur, protinus dilimeto acumine Ryli adstitit in aciem, telaque verborum huiusmodi
contorquebat. Fortem Imperatorem , mr Quae eoniine. gi OS Duces, quorum subitae nocturnae manus ς Μ μ μ ' gentium, sacra legationum, Lacrorum caerremonias, religionemque violarint. Namque dum foedera, dc pacta nuptiarum agitarentur,
dum super iis rebus legati commearent, irrinpisse hostiliter, beneficioque tenebrarum expignauisse templa , spoliasse Sacerdotes , trucis dasse quidquid aetate, sexu, lamno, inualidum, obuiumque daretur: At non sic Maiores ipsus gessisse bella; quarumque rerum, litium, Cain seruim, controuersae, super Monteserrato in cidissent, de ijs rebus ad Pontifices, Caesare'; consuesse ire priusquam ad arma irent. Quem honestum morem. auitumque institutum, quoniam ille soluisset, se quoque solutum esse rinligione promissorum , nec amplius teneri pac x tis conuentis, abolitaque iam , ct casta quae
cumque cum Principe Victorio pepigisset. Haec, dc alia de repentino illo motu, subit que impressione Sabaudiae Ducis in Montem' serratum
88쪽
serratum. Conuerso dein ad capita rerum limmanarum sermone , Pontificem, Caesaremque , Aemilia Atmode Regem obses abat, Vt cognita causa, ct M.viuini. pensatis hinc inde rationibus, ius iniuriamque discernerent, ac prout fecissent de parte Vtra, que iudicium, caetera sapientia, S aequitate sua moderarentur. Nam si ipse aut repetentihus res legatis superbe respondisse, aut causam aliam dedisse bello reperiretur, non recusare quominus irae omnes, cladesque belli recide. rent in suum caput, daretque poenas ipso turbatae publicae quietis, quod ne alter quidem recusare deberet. Talia quidem scripsorat' , edideratque repentino bello implicitus Cardinalis, di in eamdem sententiam simillima istis per manus quotidie mittebantur ab hom, Mibus , quos Politice litteratos in familia ille habebat; ac si verborum disceptationis res es s. viii.s,h-
Iet, superior Utique MantuanuS erat. In par it,ndo bello.
te altera direptionibus, ct incendis caedibusq; victoria exercebatur, qualem inter barbarica , etiam arma nimiam, atque insolentem quilibet . . diceret, nec foediora exempla Mahometanus edidio serebatur, cum per eosdem sorte dies nostris litoribus inuecti Pyratae ritu belluarum illic estissent. Namque haud alio, quam Tum Cuius generis
carum vere impetu Allobroges bubalpini leo dimilites essant
mi galli, immo potius ex Galliae rebellium colluuione pars maior , moustra , pecudesque
89쪽
Moa violatnnis Catholica Religionis my aeris 1iritui
vincula indita, ct praetera Nemam vim omism contumelia-1um genere ah Sabaudi militi hus habito a me ab eaedo
armatae , queis Pontificatus , ct mysteria no strae Religionis ludibrio, atque irri ut fiant, ct inania sne rebus nomina habentur, laeti haud minus occasione proculcandi ista, quam milii tanter sertis, ct rapinis in Christianorum exedicitu , in florentissima Italiae parte , sub oculis Romani Pontificis, in Prouinciae conspectu, quae Catholico Regi Caput, ct summa rerum Catholicarum est, spectacula infanda haec ed, ciere Sabaudiae Ducis miles. Parsque minima furoris ab liccntiae eius fuere Vincula apud Urbem Albam scuti narraui indita Episcopo,
cum ad aram in genua prouolutus. transitum
tempestatis ibi expediaret sibique , ct populo
diuinam opem in tanto discrimine desperata publica salute, ct honestate exposcens . Dintraxere Pontifici non solum insignia dignitatis, scd et ana Vcstimenta caetera, quibuS corpora hominum Velantur ad pudorem. Uerbera deinde,ct ictus,ct his grauiora ludibria contumelia: que nudo corpori adduntur. Nec aliam ob causam a vi extrema caedeque temperarunt,
nisi quod pactam pro capite pecuniam, Sprintia redemptionis, parcendi causam habuere. Cum in Episcopum, antistitemque sacrorum ita saeuitum esset, nihilo mitius in sacra ipsa, nainistrosque caeteros , quacumque irruerant belluae nullo resstente debacchabantur. Vasa in primis omnia, vestemque S instrumenta doctinata
90쪽
stinata mysteriis,quibus salus nostra continetur raptaiverterunt ad promiscuos usus. & ne gratuita ea impudentia esset, pyxides, calicesque, & Altaris omne ministerium s honos auribus habitus sit) polluere modis , usibusque, , quibus honesta Verba desunt. Neque illud absque horrore retulerim , quod cum fieret ludus , risusque barbaricis illis, ct exercitui impiorum , nostris horror, ct luctus, ct specitaculum flebile, atrox fuit. Nebulo Allobrox, Gallusue sugitiuus talium sere exercitus ille erat) in trabea, in stola, in linteo sacro amic tu comparuere . quae detracta sacerdotibus, sue sis blata e sacrarijs, ornamenta, sbi, diequis phaleras indusia cristas , per lasciuiam
se erant, sue etiam nuda corpora latronum in formam, ritumque vestium his proprie suci cingebantur. Sacerdotum alios abduxere socum , alios obtruncavere quas per iram, alios tanquam ignoscerent naso , auribusque decisis iuere iusserunt , ostentui clementiae, ct insecra dehonestamento . Loca Vero omnia
puri , ct inuiolati seli, penetraliaque ipsa talium locorum, quti nisi puris animis pedem intulisse nefas si, in eadem vilitate habuere, qua stabula iumentorum, S si quid his nominari odiosus , indigniusve potest. Induxere scorta, ct equos illuc , ipsque, in domicilijs, in sede mysteriorum, S stabulati sunt, ct as misere
vasa omni velles & initi menta dest ita in mysteriis avi promisi v usus veli ni. . In trabea, stola in limea sacro atrii comparue tiebulones illi. Saeerdotes