장음표시 사용
61쪽
rum Antonius ad alliciendos Gubernatorum animos, &cognoscendam oppidanorum voluntatem Comitem Viminosensem Setubal misit. Setubalesium summa in Antonium voluntas suit: at Gubernatores nulla ratione adduci potuerunt,ut ad Antonium accederent. Itaque ex vicinis pagis coactas aliquot cohortes Antonius Setubal praemisit monens se mox eodem iturum. Quare tres Gubernatores cum aliquot nobilibus clam naui perfugerunt ad oppidum Aiamontem, quod in Baetica ad ostiussuminis Anar est . quos Dux Metimnae Sidoniae,qui illi orae praeerat, benignissime excepit. Archiepiscopus Olyssi ponensis & Ioannes Tellus, alter sua dignitate , alter Antonij in se ac siuos voluntate, confisi remanserunt. Dux Brigantinus, qui neque cum rege Philippo, neque cum Antonio conuenire V quam Voluit, neque gratia apud nobiles, neq; authoritate apud plebem valens plurimum , timens aliquam ab Antonio indignitatem ad sua se oppida recepit. Ministri regis Philippi diuersis vijs alius alia Paxaugustam abierunt. Antonius cognita Gubernatorum & aliorum suga , confestim flumen transmisit, ac Setubal contendit : receptusq; magna cum pompa a Setubalensibus est. At, qui A ia mo-tem perfugerant, Gubernatores in Castromerinum oppidum , quod contra Aiamontem in Portugalia est, iuerunt: ibique regem Philippum renunciarutverum, de legitimum Portugaliae haeredem; Ant nium verbspurium, hostem patriae, ic perduellem. Id quod Alamante facere uoluerunt, ne aut alieno locos
62쪽
loco,aut coacte id fecisse viderentur. Atque hanc suam renunciationem per Ferdinandum Norugna
nobilem Olysiiponensem regi Philippo significariant. Dux Brigantinus ut Setubale excessit, ad regem Philippum suo & Catharinae uxoris suae nomine scripsit, quod illi sua iura cederet, dum aequa praemia sponderet, quae cum Antonio pacisci ab uniuersis Portugalensibus admonetur: rogauitque Vt cito responderet, quod mature consultum rebus suis vellet. Cui rex Philippus respondit, se illi dediscessis e Setubale gratulari,quod indignitatem aliquam id loci tandem aliquando pertulisset.Iurium cessione vero sibi opus non esse. Sua iura ita per se firma & rata esse, ut nulla accessione indigeant. nihilominus te eius & Catharinae rebus,Vt propinquudecet, fauturum. Hoc temporis spacio Sebastianus Britus urbis praefectus post Petrum Cugnam, qui relicta eius custodia in villam secesserat, cum multis collectilijs copijs ad oppugnandam arcem Sancti Iuliani Olyssi pone profectus est : quae ex omnibus vicinis arcibus una in potestatem Antonij n5- dum tradita erat. Verum Tristanus Vas,us, cum reliquarum arcium presecti se Antonio dedidissent,& idem ipse facere a cognatis & amicis rogaretur, atque insirper ab Antonio magnis praemijs sollicitaretur, quam Gubernatorum nomine hactenus tenuerat, posthac Antonij nomine se retenturum arcem promisit Itaque Britus dimissa obsidione in v bem reuertit. Antonius quoque compositis Setu- balensium rebus, contra multorum consilium, qui
63쪽
Setubali eum remanere voluissent,ut procul a regni sede bellum gereret, Olysii ponem redijt, ac soleni apparatu exceptus; eiul l aduentu dies festus tota urbe cum saltationibus dc cantibus actus est, muliere aethiopissa similiu tibi foeminarum ducente cohortem , atq; infir albulu pro telo gestante, ut illius
mulieris memoria referret, qua Portugalenses memorant olim septe Callellanos infurnibulo prostraose . Atque huiusmodi ludicra, & arrogantiae plena
facinora in Callellanorum contemptum permulta alia exhibuere, de se ipsis arrogantius gloriantes, nec modum tamen ullum, quo se ab illorum armis defenderent, inquirentes. Rex Philippus cognoscens quae ab Antonio , quaeque a multitudine in Portugalia fierent, quamuis statuisset bello interes se, tamen pro tempore mutato consilio, Toletano imperauit, ut si videret aduersarios non ex iure agere, sed velle vi regnum occupare, conseruandi ac defendendi iuris sui causa exercitum in Portugaliam inferret: atq; eos, qui se dederent, benigne reciperet , qui contra starent, armis subigeret. monuitque ne hostile quicqaum faceret: ut nullus animus in nocendo infestus appareret,iantum in castigando seueritas adesset. Ac praecepit ne pateretur a quoquam segetes bc frumenta , quae maturuerant,
corrumpi: quod ipsi maiori usui, quam hostibus
futura essent. Praeterea edictum in Antonium dc
eius fautores, quale in perduelles proscribi solet,
edixit . Toletanas e Cantillana Porrugaliam versus castra movit: ac rex cum regina ta liberis ad vis ei
64쪽
dum exercitum iter facientem M.circiter passi Pax- augusta egressus est. Duae hinc viae Olyssiponem.
Toletano monstrabantur, ad quam occupandam omnes cogitationes & vires intendebat, quippe.regni caput, quacum uniuersam Portugallam cape
ret,altera per Scalabim, altera per Setubal. In illa haec commoda: quod capto Scalabi hostis a multo com meatu illico intercluderetur, ac reliquum iter facile & expeditum foret. Sed a Toletano hae dis. sicultates considerabantur, quod nec pons in Tago facile fieri,aut factus defendi; nec oppidum Scalabis natura munitum, si quibusdam obvallaretur
operibus, paruo negocio expugnari posset. timeba. tur praeterea ne aduersariorum multitudo, quae ex vicinis agris coiret, iter e Castella commeatum ad se serentibus intersepiret. At in altera via multa in- Commoda cernebantur: primum oppidi Setubalis expugnatio 3 deinde arcis, quae III .m.pass.distat ab oppido; tum in Cistaganam transitus, dc in terram arduus e nauibus ad Castale descensus; ac triu post
arcium Cascalis Sancti Iuliani & Bethlem oppugnationes, quae multum temporis laborisque requia Ierent. Toletanus tandem hac via primum eunducensuit, ut classi, quae milites tormenta & cibaria multa comportabat, portum pararet. adhoc maris possessione acquireret: unde aduersarijs commearitum & auxilia intercluderet. insuper iunctis mari- sacram timis & terrestribus copijs bellu terra marique validior gereret. Et quoniam timendum erat, ne aut cibo de
65쪽
superare non posset, ac Setubal in tempore aduenire, aut magna hostium manus in via occurrens iter suum rem Oraretur, cibaria in XL. dies portari voluit scuius rei causa magnam vim carrorum c5- parauerat di hostem, quicumque adesset, ad pugnam elicere proposuit, atque Omnia, per quae vaderet, loca praesidijs firmare, ut tuto semper e Cain stella sibi commeatus adueheretur. Itaque II. m
peditum Petri Ayalce cum C. equitibus sub imperio Martini Padilhe Castellae Praesidis circum fines, qui Portugaliam a Castella dirimunt, relictis, uti Elutos, & Oliventinos, vicinosque illis populos in
officio continerent, atque omnem impetum hostilem, si quem in exercitus terga fieri contingeret, propulsarent, iter Extremutium direxit. Oppidani conspectu exercitus territi sese dedere voluerunt: sed eos Toletanus sine arce recipere noluit. Arcem Aceuedus, cuius silpra memini, tenebat,'regi Philippo aduersus. Is primo pertinacirer restitit: deinde oppidanorum precibus fatigatus, ac praesidiariorum militum virtuti & voluntatibus dississes,necnon Toletani comminationibus permotus se,& arcem dedidit. verum ob pervicaciam in arcem Villaeuitiosae captiuus missus est . quanquam nonnulli censebat grauius de homine supplicium sumi oportere , Ut eius poena deinceps aliorum obstinatione deuinceret. Recepto Extremulio Toletanus ad opipidum perrexit, quod Montem maiorem nomi nant: ubi Didacus Menesius cum Comite Uim,
sensi ciues ad pugnandum hortabatur . sed illi
66쪽
vastitatem agri, & direptionem oppidi metuentes de deditione cogitabant . quam, Ut exercituS pro Ilus admotus est , fecerunt. Didacus Menesius re- icta Transtagana cum Comite Viminosensi Olysusiponem ad Antonium abijt. Eodemque tempore Ciuitas Eborensis in Trastagana nobilis, ac pleraeq;
alia in Portugaliae confinijs in regis Philippi ditione
Venerunt. Ex Monte maiore Toletanus Setubal perrexit. Quo explorato itinere Antonius milites, quos Scalabim antea miserat ratus hostem illac iter facturum, reuocauit, ac Setubal misit; duas etiam maiores & rostratas naues ad bellum aptas, quas Galeones vocant,ut una cum arce portus ostium ab
hostili classe tuerentur. At Toletanus Ferdinandusilium cum aliquot peditum equitumq; cohortibus ad explorandum Sembalis situm praemisit. qui ut ad urbem accessit, inprimis fluentem In illam aqua. dulcem auertit . altero post die cum exercitu eodeipse peruenit. positisq; castris per praeconem ante Setubalis moenia pronunciari iussit, Se non ad inferendum bellum, sed ad capiendam eius oppidi pos sessionem pro rege Philippo venire, ad quem h
reditas Portugaliae iure obtigerat. ne resistant, Mcontra ius eant, monere . Setubalenses primo resti tere: ac portis egressi cum suorum nece vim hostiubreui certamine experti sunt: deinde ubi locata co-tra Vrbis moenia quatuor aenea tormenta Viderunt,
magis sivis bonis, quam Antonij beneuolentiae co-sulentes, ad Toletanum legatos de deditione mis re, si una cum suis bonis conseruarentur . sed cum, pactione
67쪽
pactione Toletanus eos recipere noluit: & ut regis Philippi potestati ac. voluntati sese committerent suasit. V nde qui urbis praesidio impositi erant milites Galli & Angli, ad liberam deditionem inclinantem ciuium voluntatem cernentes,ne quam c
tumeliam a Castellanis paterentur, per Urbis muros sese demiserunt, ac nauibus, quae ad litus religatae erant, nocte secta diffugerunt. Setubalenses orta luce sine ulla pactione sese dedidere . quos Toletanus humaniter accepit, & conseruauit: cauitq; militibus ne cuiquam Setu balensi iniuriam facerent. quorum insolentiam & auaritiam cum primo verbis cohibere non potuisset,aliquorum supplicio deinde repressit. De Setubalis deditione nuncius incertus & obscurus Olysii ponem allatus uniuersam
ciuitatem motu Vario perturbauit. ac tres mullercular ad Antonium accedentes auxiliu pro suis maritis orarunt: quos desertos a reliquis los moenia Setubalis ab uniuerso Castellanorum exercitu defendere aiebant. Antonius ad Comitem Vimino- sensem os conuertens, ipsum rogauit velletne illarum mulierum maritis opem ferre : eiq; annuenti iussit ut manum hominum pararet. Ad quae Verba conclamatum ad arma est. Concurrunt ad litus iuuenes ac senes, armati inermesque. naues undique conquiruntur: aliae in mare deducuntur,aliae ad litus attrahuntur. complentur subito omnes. Antonius cymba vectus cunctas circumit, gestitiaspiciens multitudinem: nec tame quid fieri debeat, aut velit imperat. Interea nauis quaedam ex alto portum
68쪽
portum subire conspicitur: arrectisq; animis nuncium de Setubale certum expectant. Intelligunt pro certo Setubal Callellanis deditum. quo nuncio alijs serendi auxilij studium relaxatur, alijs occultus metus dissoluitur. atque hora diei nona in terrae nauibus descendunt Solis ardore & inedia sessi. 'Ac nocte media rumor quidam pertulit Castellanos Olyssiponem aduentare:mox fama a nocturno timore maior essecta auxit omnia vana . diuulgauit eos adesse, tum urbis portas ingressos cuncta di ripere , atque corrumpere. Fit tota urbe strepitus atque tumultus. Domus, Vici, plateae clamoribus& vlulatibus implentur. quid quis'; agat ignorat, contegentibus omnia tenebris, nec quid speret, aut timeat habet. Sed lux adueniens rei vanitatem aperuit ; & cum tenebris metus euanuit. Fost haec Simon Miranda dux eorum militum, quos Setubale idissugisse diximus,Olyssiponem venit; atq; omnia, quae acciderant, ordine enarrauit: sed eum proditionis accusatum Antonius in vincula coniecit. Toletanus postquam oppido Setubale potitus est,arce, cui nomen est ab Othone, III. m .passprocul ab oppido ad ostium portus capere constituit: atq; huic negocio Prosperum Columna praefecit. Arx Othonis ad radicem montis posita a sinistra sinus, quem ut supra dixi in influens Oceanus facit, latum l lI.m. longum XXX. m. passi ipsa VCpassab ostio ,naues
ab introitu arcet. Sed priusquam tormenta locaretur, eius praefectus amice commonitus est,ut ipsiun vero Portugalensium regi traderet. At cum ad tr
69쪽
dendam arcem nulla oratione induceretur,Vicog dus fuit. Verum in locandis tormentis duae dissicubtates erant, altera ab asperitate loci. nam saxa perrumpi, &solum inaequari oportebat.altera ab hostibus, qui ex arce & duabus rostratis nauibus,quas ab Antonio missas supra monstrauimus , vi ignis emissis ex meis tormentis ferreis globis opus d si urbabant. Sed labore & indultria cum aliquoruiactura utraq; dissicultas superata est. Inaequato fo-lo, duobusq; tormentis locatis, alteram navim , aqua plus incommodi accipiebatur, acriter feriunt. nautae navim, ne tacetetur , sublatis anchoris ac pasiis velis in interiorem partem sinus agunt. Prae-s ectus arcis proditionem factam credens navim ignitis ferreis globis icit. quoru ictu malus cum antena perfractus aliquot sua ruina oppresiit, alIquot Vulnerauit. Fost tertium oppugnationis diem Al-uarus Baranus cum classe LX. triremium 1, quarum
VII l. Siculae,quibus post correptum morbo Fabritium Columnam Aliosius Leyua; XXII. Neapolistanae, quibus Ioannes Cardona; reliquae Hispanae, quibus idem Aluarus peculiariter praeerat ; Gadibus profectus quo tempore Toletanus ivllerat,atqs oram Algarbiorum praetervectus, oppidis, quae in ea sunt, in regis Philippi ditionem receptis, aduen, re conspectus est . Itaque praefectus arcis terra marique obsessim se videns, deditionis conditione a Prolpero Columna petijt, ut inuiolatus cum suis abiret: atque impetrauit, insciente Toletano. qui,
ni Prosperi Columnae sponsito intercessiilet, illius
70쪽
audaciam punitam voluisset. Post arcem Othonis cum nauibus traditam Palmella proximum Serubali oppidum etiam Toletano traditum est. Ipse omnia, quae capit, loca praesidijs munit. Ac paulo post Alsonsus Baetanus Aluari frater post fratrem
Gadibus prosectus cum XXX. onerariarum nauiu classe, quae multum commeatum ac bellicum apparatum portabant, Setubalis portu tenuit. A t vero Gregorius X lII. Pont. max. secum agitans nec
Portugalenses ob magnum in Castellanos odium sponte sub regis Philippi ditionem ituros , nec regem Philippum ius, quod in Portugaliam habet, neglectum, metuensque ne ex hac desissensione bellum oriretur, quod rempub. Christianam affligeret, Alexandrum Marium S. R. E. Cardinalem in Hispaniam legauerat, ut regem Thilippum & Por-
iugalenses ab armorum contentione retraheret.
Marius pridie Kalen. Maij Roma proficetus, terrestri itinere primum Barcinonem attigit. quo rex Philippus gratulatum illi in Hispaniam aduentum.& amici officia praestitum Lupium Avellanedam misit. ille deinde S legationis suae munere commonitus, & multorum nobilium Portiagalensium litteris ad componendam pacem solicitatus, ad regem Philippum Paxaugustam aduenit. quem aegra valetudine affectum primis aduetus sui diebus adire non potuit: post meliuscule se habentem conu nit . atq; ita alloquutus est. Plurimam salutem rex
Philippe tibi dicit, & apostolicam benedictionem Gregorius XIlI. P onti m . dc cui optime cupit, a I x Deo