장음표시 사용
51쪽
sed sine multis ipserum damnis & incommodis reduci non posset; quod maiorem gratiam a rege ipο-
te se,quam ulla cum tergiversatione dando consequerentur; quod alijs ciuitatibus exemplum no bonum daretur, quae idem sibi concedi etiam peteret; quod omnis tyrannidis species, quae vim habet cuiniustitia coniunctam,a rege Philippo abesse debet, qui ius suum postulat. Sed dum noctis spacium ad
deliberandum capiunt, Antonius Melus urbis praesectus in arce Velascum ad coenam inuitat; atque interim Gasparem Britum clam ad Ioannem Ac Arebit, uedum Portugaliae Architalassum, XVIII. m. passi hinc, Extremutium mittit flagitatum contra regis Philippi arma subsidium. Quam rem Uelascus ab amicis, & speculatoribus, quos circa urbem disposuerat, cognoscens, statim ad Ferdinandum Aluarum Toletanum scripsit, ut manum expeditorum militum ad se quamcitissime mitteret, quae ab Vrbis praefecto accersita subsidia praeueniret. Aceue-
se hospitalitatis specie prodi,de cotra regem Philippum copias in ipso consultationis tempore acciri. Tum eos comonuit ne a iusto & bono vel proprijs, vel alienis odijs impediantur: a se contra malevo lorum audaciam satis esse prouisum. Dum haec di- Ceret, multa signa cohortium a regijs castris ad urbem appropinquantium conspecta sunt. Vnde M verbis amicorum, & metu signorum victis Antonii
dus DC. pedites, de XL. equites; Toletanus II. m. peditum,& CC.equites eadem nocte misit.Vbi dies illuxit,conuocata concione Velaseus conquestus est
52쪽
Meli & suorum animis, regis Philippi nomen tota
urbe conclamatum est. Quamobrem cohortes regiae in castra reuerterunt, di quas Aceuedus mittebat , cu M. D.pasTabessent, regredi admonitae sunt. quae hoc indignantes Eluiorum agrum, quo vade
bant, hostiliter vastarunt ..Elvij Paxaugustam lue runt fidem regi milippo datum: a quo humanissime accepti, ac magnis beneficijs affecti sunt. V lascus ad Oliventinos prosectus est. In his etsi nonnulli a rege Philippo, tamen plures a Catharina Ducis Brigantini uxore erant: atque in his Aluarus Percira praesectus arcis pro patre suo Comite Tentubalensi. Proinde Vel cum primo intra urbem recipere noluerunt: deinde receptum primores ciuitatis non modo audire defugerunt, sed etiacomprehendere voluerunt. Ille ad plebem,quae in foro erat , huiuscemodi orationem habuit. Me- rex Philippus ad vos Oliventini mittit,quos suo no. mine moneam, ut sibi vero ac legitimo regi Iarere velitis, ad quem a regis Henrici morte, cui sanguinis cognatione proximus erat, Portugalia iure peruenit. Quod quidem multis de causis facere debetis . Primum quia aequum est obedire legitimo regi. 5 regem Philippum regis Henrici legitimum Iuccetarem esse tum ipsiusinet regis Henrici sententia,& voluntas declarauit , tum omnium fere iurisperitorum scripta testantur. Deinde quia paredo non tantum vestris utilitatibus, sed etiam totius regni tranquillitati consigetis. siquidem vestrum exemplum reliquae ciuitates imitabuntur . Si obe-G dientes
53쪽
dientes eritis, pax totius regni se tuetur ; sin resist tis, bellum incendetis, quod sine dubio vobis omnium pesii me cesserit. Nam vos obuentini, qui
belli periculis primi expositi estis, mala, quae belluasserre solet, primi subibitis. vos agros Vastari, praedas agi, tecta inccndi, mortales capi, & quod morte grauius est vestros liberos dc Vxores quae victori collibuetit pati ingenti vestro cum dolore cernetis. alij mox vestro malo sapere didicerint. Nec equidem video quae vobis opes sint ad defendendam urbem contra maximum & fortissimum exercitum. Non fossae, non moenia, non muniti nes vllae, per quas miles non in urbem irrumpat. non arces , non tormental, non auxilia, quibus aduersariorum copias a vestris aedibus arceatis. Cur
Oliventini praecipites vos ac vestros liberos,& uxores in tantas miserias frustra contra diuina ,& humana iura prohcere vultis potius,quam vestri regis gratiam inire; qui non solum vestras Ieteres immunitates de priuilegia confirmabit, sed nouis etiam vo; honoribus de beneficijs augebit Nec video cur vllam sententiam Gubernatorum expectetis quorum nimiam tarditatem sibi oc alijs inutilem vos ipsi videtis; qui etiam bene perspicitis a regis Henrici morte Portugaliam ad regem Philippum legibus obuenisse; dc detrimentosum ei esse tantum exercitum in eisdem locis in nullum usum diutius continere; atque interim perniciosis hominibus te. pus dare contra se exteros homines aduocandi.
Quamobrem Oliventini ego, cui vestra salus aeque
54쪽
porro, ac meorum ciuium curae est, vos oro & ol,- testor , ut vobis sapiatis, nec contra Verum &iustunitamini, ac regis Hilippi beneficentia uti malitis,
quam Vim eius temere experiri. Mihi ipse rex Thilippus ius procuratorium dedit vos in silam ditionem accipiendi, & vestra, & quae a Duce Gunae proposita sunt priuilegia suo nomine confirmandi Hac oratione cum plebis assensionem captasset, multis comitantibus ad propinquum locum abhi, in quem multos nobiles couenille audicbat. quibus idem silasit. ac vix dicendi finem fecerat, cum M. Antonius Iustinianus Ligur alta voce regem Philis'
pum regem Portugaliae conclamauit: ac mox Vna, eademque voce Omnes eundem Fortugaliae rege
conclamarunt. Ad quam vocem qui se in tectis abdiderant principes ciuitatis , in serum egressi sunt, atque in loco sacro fidem omnes suam regi Philip po dederunt . Altero die Nunius Marinus arcem , quam pro Aluaro Feretra tenebat, Velasco tradii . AC rex Plulippus Oliventinos eisdem, quibus Elulos, immunitatibus & priuilegiis donauit. Horum deditio, quorum exitum omnes expectabat, permagnum momentum ad attrahendas alias ciuitates in ditionem regis Philippi attulit. Tunc Portalegre & Campus Maior vicinae urbes, in quas Hieronymus Mendoga cum eisdem litteris & iure procuratorio, quibuscum Velascus, missus fuerat, in regis Philippi ditionem datae sunt; ac pleraeque aliae ita extremis Portugaliae finibus. At arx oppidi,
quod a loci amoenitate vulgo Villamuitiosam n
55쪽
minant, Ducis Brigantini, ab habitatoribus prorter contagionem deserti XVIlI.m.pass a Cantillana Paxaugultae, sic capta est. Qui tormentis in arce praeerat, notus erat Cilnero cuidam in castris regis Philippi. Is illi multa pollicendo persuasit,ut se nocte media in arcem intromitteret . Itaque cum d lecta manu, quam Sanctus Auila ducebat, tem pesta nocte ad Villamuitiosam accessit, ac quarta vigilia in fossam, quae arcem cingit, insilijt, & ex ea scalas ad arcis muru apposuit, ac summum cepit . Arcis custos dormiebat; sed multo militum & a morum strepitu excitatus exsomno cosrehensum Vna cum arce se sensit. Quae res uniuerus Duci Br, gantino subiectis populis magnum terrorem iniecit: qui magnum defentionis suae praesidium in hac arce habere putauerant. Dum haec in Portugaliae sinibus geruntur, Antonius Scalabi familiares Mamicos suos ad visendum locum inuitat, qui urbis propugnaculo designabatur in tumulo, qui iunctus m nibus nam oppidum in collibus potitum est la ago imminet. in quem cum populus conuenisi siet, sutor quidam, licut instructus erat, eductum C. Vagina gladium, in cuius cuspide pannum lineum
candidi coloris infixerat, alte dextra extulit, ac ma gna voce Antonium regem acclamauit. quam vo
cem reliqui excipientes similiter illum rege acclinmarunt , nequicquam eos inhibente oppidi praesecto. Ac mox cum eadem acclamatione Antonium
in Curiam fractis soribus, quas quidam Senatores Occluserant, introduxerunt, dc fidem illi publice
56쪽
dederunt. Quod facinus nonnulli in Antonio quidem ut inconsideratum damnarunt, quod causa cecidisset ex violato iureiurando, quo iurauerat se Gubematorum decretis obtemperaturum: in Sca- labitanis vero , ut intempestiuum reprehenderunt, quod vel multo ante factum oportuisset, ut tempus ad muniendum se contra regis Philippi exercitum fuisset, vel expectandum quoad regis exercitus in Portugaliae fines ingressus esset, ut iusta causa Por- iugalenses ad arma pro communi defensione con citasse videretur.nunc regis Philippi causam ab A n-tonij & Scalabitanoru audacia factam esse aequiorem : illiq; datam ansam ad inferenda insensa ligna in Fortugaliam . Plures tamen factum laudarunt , & Antonium ad capiendum bellum contra regem
Philippum impulerunt; inprimis Episcopus Igaedi.
taniensis,& Comes Viminosensis. quorum oratio his rationibus nitebatur . Quod ab innato odio co-tra Castellanos Fortugaleses omnes sub eius impe
rium una mente animoqs concurrerent. atq; etiam
Galli, Belgae, Angli Hispanorum odio Porrugale-sibus auxilio venirent . praeterei Turca cum classe vel Siciliam , vel Italiam inuadens regis Philippi vires distraheret, atque imbecilliores redderet. proinde regem Philippii in Portugalia magnum exercitum habere multo tempore non polle. quem Ve ro nunc habet, paruum, S inertem esse, ex Hispanis ivronibus consectum, ae multorum Italorum& Germanorum morte extenuatum. Atque ex his,
qui cotra regem Philippum Antonium opposuere , quidam
57쪽
quidam illi suaserunt, ut defensoris nomen, non regis acciperet. quoniam defensoris nomen in tot dissensionibus & motibus omnium auribus iucundiu
foret & posset, si res aliquando postularet, sincvlla indignitate deponi: non item renis; quod,praeterquam quod arrogantius est, si bellum mater cederet, nunquam pateretur in eas conditiones cum descendere,in quas rerum necessitas cogeret . quod
si ex sententia res succederet, tunc omnes illi ultro regis nomen & insignia delaturos. Uerum Antonius etsi primo professiis elue non regem, sed communis libertatis defensorem esse, tamen deinde vel imprudentium hominum consilia sequens, vel sese nimium diligens,relicto defensoris,nomen regis ac- , cepit. Equidem leues homines ambitio facile vincit. Vbi vero rex a Scalabitanis est factus,in animo habuit Setubal ad Gubernatores ire, tuos sibi adiu-geret: sed mutata deinde sententia, non Scrubal, sed olyssiponem ire decreuit,caput regni, fietus c, uium voluntaribus, quorum exemplo alias ciuitates ad se attraheret. Quod Senatus Olysii ponensis intelligens, Ioannem Telium, quem a collegis misi sum ex Almerino Olyssiponem supra memoraui, id temporis commorantem Bethlem admonuit , Ut in urbem veniret , atque Antonium introitu pr hiberet, quem cum desiderio plebes expectaret. sibi sitis virium non esse ad resistendum:& Petrum Cugnam Vrbis praefectum in ea defendenda remis
siorem factum ; quod urbis defensione ad Gubernatorem pertinere diceret , Ipse nec Antonio con traire,
58쪽
traire, nec de suo munere argui vellet. Telius,quod item nec Antonio aduersari vellet, nec videri suo muneri deesse, in urbem concedere noluit, sed ex vicinis agris milites cogi iussit. c quibus una dumtaxat contracta cohors. cuius ducem Bartholomarum Oliveram D. pa Textra urbem Via, quae Scalabim est, considere iussit; neque ullam rem aliam illi certam mandauit. ac Franciscum Telium fratre suum cum Didaco Sosa venienti Antonio obuiam
misit: cui suaderent nomen regis deponere, nec cintra Gubernatorum voluntatem quicquam facere.
Qui Antonio D. passi ab urbe obuiam facti, post
consalutationem quae Ioannes Tellus mandauerat loquuti sunt. Ad quae mox responsiarum se Antonius dixit i mediusque inter illos repugnante nemine ad urbem processit: ac portae appropinquans, quae Moraria dicitur, a plebe rex salutatus, dc in urbem exceptus, & in curiam more regio deductus est. In qua Emanuel Fonseca Pintus Senator nonnullis nobilibus & magistratibus praesentibus
haec verba fecit. Castellanorum rex Portugalenses cum exercitu in Portugaliam ingressus est : ne que voluit, neque vult de regni successione sententiam ullam expectare. Quare causa minime extat, cur posthac Gubernatores imperium gerant: dc iurisiurandi religionem,quo nos iurauimus Gubernatorum decretis & sententijs obtemperaturos quoad
de resni successione dijudicatum fuerit, ego nulla amplius esse iudico. Sed ut Castellanoru regis violentiae resistamus, nobis rege opus est,a quo defendamura .
59쪽
damur, atque tegamur, ni velimus in manus hostium venire. Vos autem ipsit tanquam Portugale situm principes, quando rex Henricus absque legitimo luccelibre decessit,& necessitas cogit, nunc absq; aliorum populorum conuentu regem creare
potestis. Ad cuius orationem omnes Uno ore re
1ponderunt, Post regis Henrici mortem sibi semper inanimo fuisse resem creare Antoniu, quod regis Emanuelis nepos sit,Ludovici filius,multis,magnis
virtutibus ornatus, a Deo etiam ex plurimis, gra uissimisq; periculis, quae omnibus nota sunt, ereptus, Sc in narc turbulentissima tempora reseruatus. His de causis se nunc ipsuin Antonium creare γογiugalensium regem: & creationem eiusdem regis a
Scalabitanis factam aperobare: atque ipsi profit iri, & polliceri operam luam & studium ad res omisnes bellicas, atq; ciuiles. Tunc ab eo petierunt,utimore maioru iuraret se ab alijs regibus datas Por iugalensibus ciuitatibus immunitates, & priuilegia
seruaturum. Quod ab Antonio protinus factum est. Deinde vexillum regium expandentes, & e curiae fenestris efferentes, Antonium ter alta Voce Por- iugalensium regem acclamarunt, & acclamari ab omnibus iusserunt. P ost c curia in summum templum illum adduxerunt i atq; illinc per multas Vr bis plateas & vicos in arcem cum eadem acclama tione, ac multo tubarum tibiarum tympanorumq; nitu deduxerunt. ubi vexillum regium collocatum est. &Fonseca arcis claues Hieronymo Pa
uae eius praefecto Antonij nomine deinceps retinendas
60쪽
das tradidit. At Ioannes Tellus ut Antonium in urbem ingressum , & regem creatum accepit, cum vno Didaco Lupio a Sequetra triremium praesecto nam caeteri triremium nauiumque praefecti ad
imperium Antonij sese applicuerant) praetoriam triremi in conscendens Setubal adnauigauit. Sed illum Gubernatores & portu prohiberi, & oppido
excludi mandarunt: postea tanquam priuatum ad dicendam causam in concilium admiserunt: de neglectionem officij,& peruersitatem increpuertit. Et Antonius ad omnes Portugaliae ciuitates litteras
scripsit, se communi omnium consensu Olyssipone regem esse creatum, sibique posthac esse parendu:& ne quis deinceps Gubernatoribus pareret, aut alium, quam se, regem haberet , edicto sanxit,ijs,
qui iacerent contra , poenam capitis adscribens.
Magnis quoque pollicitationibus arcium praefectis
suasit, ut ipsas vel in suam potestatem traderent, vel sivo nomine retinerent. Ac quaedam ciuitates in Antonij verba iurarunt, quaedam a Gubernatorum authoritate discedere noluerunt, quaedam sub regis Philippi imperium concesserunt , praesertimeae, quae in extremis Portugaliae finibus sunt. Praefecti autem arcium vel ipsarum defendendarum dei Peratione, vel praemiorum spe, vel cognatorum& riecessariorum verbis commoti alias Antonio tradidere. quanquam Tristanus Vasaeus aliquantum est cunctatus arcem sancti Iuliani tradere: & Antonius Castrensis tam arcem Calcatis , cum primu Antoniuo a plebe rex creatus est,deseruerat. Caele