장음표시 사용
201쪽
Domine, exaudi orationem meam.'. Et clamor meus ad te veniat. Dominus vobiscum. Et cum spiritu tuo. oremus.
DFus, humilium visitatoriqui nos paterna visitatione. &dilectione contolaris, ostende Societati vestrae gratiam tuam ἰ ut per eos, in quibus habitas , tuum in nobis sentiamus aduentum. Per D
Quibus actis, Visitator surgit, & pluuiali violaceo. & mitra simplici induitur, habito sermone ad populum, vel ab ipso, vel ab alio,
nacum clero, populo, fit processio per Ecclesiam, di me e rium, cum suffragiis ad absoluendas animas deiunctorum, prout ita
, se Pontificati sub eadem hac rubrica, & supra in prima parte G
- Postea, si Visitatoris erit, cui benedictio competat, stans milemniter astantibus benedicet, ac indulgentias publicabit idi ac postremo, comitandibus omnibus, eodem, quo ventum est, ordine domum re dit, ac interim, quae ad perficiendam vilitationem necessaria sent, dis sponit. Animaduertendum tamen est,hos omnes ritus i& cerimoniassctu commemorauimus, tunc obseruari solum, cum Visitator Episcopus fuerit. Quod si eius Vicarius, vel alius quiuis locum tenens silerit, prstermittantur cerimonis praediciis, ac sellemnitates; satisque erit eum mediocri Qllemnitate, ac pompa excipere; quae maior, mi norue adhiberi poterit, prout Visitantis qualitas, ac dignitas postulare videbitur. Sed nos interim ad rem nostram redeamus. Vespere eiusdem diei Visitator ad Eccletiam inuisendam, ac perlustrandam se conseret, illiusque dispositionem aedificijs defectus, si qui sint, ac reparatione, ac restauratione indigeat, inspiciet, ac diligenter omnia considerabit. An iuxta ritum Sanctae Romanet Ecclesiae huiusmodi Ecclesiast consecrata, perquiret. An coemeterium habeat; quod a 7. q. quadraginta passibus intendatur,iuxta lacrorum Canonum conuitu ε x novi' tiones. An bene distinctum sit, segregatum , nec a rebus profla' nis occupatum prouidebitque ne quouis modo immunditiae prope ccet meterium inij ciantur. Id enim praterque quod requirit honor, ac re ' uerentia, qua, loca omnia sacra prosequi tenemur, ve hac una rari' ne tamen pr sertim pristandum est, quia ibidem plerunque contingit processiones fieri, vel in honorem Sanctissimae Eucharistis Sacramen ti,vel prosiiura js defiinctorum iuxta laudabiles, ac optimas unius cuiusque Ecclesiae consuetudines, ac ritus, &, ut unico verbo uniuersa Concludam, seruetur in hoc, quicquid per sacros Canones statuimuest. I llud interim mouentes in Cappellis,de Ecclesijs,quae me Cati et
202쪽
drales, nec parochiales sunt tantum coemete ij spatium non requiri. quamuis nullo pacto sit conducendum , domos laicorum , quouis
quesito colore coemete ijs adhaerere, eademque prorsus est eis ashibenda reuerentia, quam paulo ante diximus. Curabit etiam Visitator . . antequam domum reuertatur, ut per Iuratos , vel Tubicines illius Ciuitatis, vel oppidi, in locis publicis indicetur, urcrasti. na die; laetitiet , & sollemnitatis signa edant; nec ab re esset iiiijs locis, in quibus homines, passi' extra ciuitates , siue oppida degunt ; Visitationem die Dominico, auspicari, ac incipere, aut aliquo die sollemni, quo diem Festiana celebrare omnes Ecclesii praecepto tenerentur, statirendo, & ordinando, ut omnes, qui duod cimum aetatis annum excesserint, ad signum campanae ad audienda uitana officia conuenire ad Ecclesiam tenerentur . sub mena e communicationis, vel quavis alia ςius arbitrio imponenda , aut limsigenda, quam restaurandae illius Ecclesiae, quam visitabit, applicare poterit; ac contumaces punire in ominbus illis , que ad suum jectant officium , iuxta sacrorum Canonum decreta , ac docto- rum placita νοῦ alioquin visitatoris iurisdictio ς, ridicula prorsus, ae μ*P η in nullius esset auctoritatis . cui enim committitur principale , & M- b Arehid. D. cetarnm quoque, committi videtur et ut ex sacrorum Canonum 4 And Ber. In-lluctoritate colligere licet. Postremo Sacrisse imperabit, ut, cum η'ς - vesperi ad Salutationem Angelicam pulsatum fuerit, omnes campanas sellemniter pulsandas curet, prout in diebus iis de ossicius estis, siue vigilijs magnarum Ecclesis sollemnitatum, die.deles. ac sollemnium Ecelesissestus consueuit fieri; ut de deratas. I ii Christi fideles ad conueniendum, alacriori .is . . ait L π ,' animo incitentur , & ad praestandum, ibi , quod publice indictum fuerit is . El. biim dira l promptiores reddantur. 1 l 2
203쪽
si Mo, cum aliquo missator iam peruenerit, E .clesia misitationem debeat incipere tum de Sanctis i Eucharistia Sacramenti visit .
V A M VIs tota, γε per Episcopum, vel eius Vii
carium fit visitatio, tribus potissimum partibus ab soluatur, nempe Ecclesia,Clero,Populo visitandisi
tamen ea est earum natura partium, ut nulla earu
tam distincte fieri possit, quin simul omnes aliqua in re concurrant quod etia temporis breuitati plurimum o ducit, cum prisertim fit visitatio loc Hrum Dicecesis, & prscipue si sint oppida, ad minuendos sumptus, & nonunquam etiam, ut omcij sui dignitatem retineat visitator; ut instas docebimus, cum de methodo, ac forma, quibus illi in huiusmodi Visitatione utendum erit, verba iaciemus; p ter ea, quae superius di cta sunt de Cathedralis Eccles tristatione. Proxima igitur sequeta die, sine ulla, nec minima quidem, teinporis iactura,cum campani is no dato signo populus frequens ad Ecclesiam conuenerit. sicut in sol lemnibus Ecclesit sestis diebus fieri solet, Prelatus, siue insistoricum duobus ad minus Coassumptis, ad Ecclesiam se conseret ; ibique vel ipse rem lacram peraget, vel ab alio Sacerdote sollemni ritu iactam audiet: qua finita, nisi serte ipse celebrasset, stola, ac pluuiali super rocchetum indutus cum mitra pretiosa, si sit Episcopus; sin minus,cum superpellicio , di stola, comitantibns Sacerdotibus, & Clericis omniabus, ac tot luminibus adhibitis, quot iuxta loci illius facultatem sussicere sbi videbuntur, ac sumpto Thuribulo, processionaliter ad visitandum eum locum pergit i ubi Sanctissimum Eucharistis Sacramem tum consematur, ac custo1:tur et ibique genuflectentibus omnibus, vi stator, si fuerit Epi scopus,mitra deposita,dicit:
Adiutoriuin nostriim in nomine Domini. . Qui sedit caelum, & terram. Sit nomen Domini benedictum.
R. Ex hoc nunc, & usque in iaculum.
204쪽
Postea Visitatorincipit P salmum :Ad te leuaui oculos meos, qui habitas in caelis. Quem alternatini iacum ministris, S astantibus adfinem usque complet. Deinde dicat: V. Emitte spiritum tuum,& creabuntur. R. Et renovabis faciem terrae. V. Memento Domine in beneplacito populi tui. - . .R. Visitanos in salutari tuo. V. Domine exaudi orationem meam.
R. Et clamor meus ad te veniat.
V. Dominus inbiscum. R. Et cum spiritu tuo. Oremus.
DEus, qui corda fidelium, sancti Spiritus illustratione docuissi; da
nobis in eodem Spiritu recta sapere,d de eius semper consolatione gaudere. Per Dominum nostrum Iesum Christiam. Deinde: Conscientias nostras, quaesumus,Domine, visitando purifica,vdve, niens Dominus noster Iesus Christus paratam in nobis inueniat mansionem. Qui vivis, &c. Deinde dicat orationem illius Sancti, QSanclae, in cuius honorem Ecclesia illa Deo dicata suerit: ct in fine addat, Per Christum Dominum nostrum. R. Amen. Quibus peractis, surgunt omnes, & Visitator ad visitandum Sanctissimum Sacramentum Eucharistic accedit, &,s umpta claui, locum, ubi custoditur, aperit, illud it ea, qua decet,reuerentia inde educit:& vel ipse per se, vel cantores canunt : Tantum ergo Sacramentuυ Veneremur a sic si pra 'ceruui: hymnum ad finem usque canendo perducunt. Interimque
vilitator, sumpto thuribulo, a Thuriserario sibi oblato, genibus nexis '
Sanetissimum Sacramentum incensat. Deinde, adhibita omni reue rentia in visit tando Sanctissimum Sacramentum, haec potissimum considerabit: nempedoci, in quo illud conseruatur,ac custoditur, dispositi nem, acaptitudinem; modum custodiendi perquiret; videbitque, an species , quod absit siue accidentia sint corrupta; an particulae sint rotundae, vel alterius qualitatis; an paucae, vel mulis, iuxta loci, ac Paro. chiae indigentiam, ac necessitatem infirmorum, prout anni tempus roferet, conseruentur. Curabitque corporalia ipsa, super qubus Saltimia sinum Sacramentum conseruatur,adhibita patena,euacuari, & diligenter considerari; ut videri possit,an ibi sint reliquis aliqus, vel fragmenta:exquiret etiam,vilis tamen prius palla, & corpor ii, an ab omni immunditie illssa,& recentia, ac munda conseruentur,& an ipsa, niaq; abi ad Diuinu cultum necessaria per Sacerdotem super sacrarium t uentur ac mundentur. Illud etiam interrogabit, an Sanctiss.sacramen-
tu quindecim dierit spatio,& hieme singulis quil usque duabus,vel tribus hebdomadis, plus, minusve nnouetur;&tuc,an particulet sint rece. tes,eode mei di an pauloante consectet. Tande,ut breuiter omnia co- A a cludam,
205쪽
eluta n visitado Sanct.Sacri sacris olei sonte baptis tali,sanctorii r Iiquiis, ac reliquis, quae ibi erunt, utetur Visitator eadem prorsus ' 'pyi methodo, ac praxi, a quam supra tradidimus,cum de Cathedralis EO '' visitatione ageremus interrogatoria ibi posita,vel omnia,vel ex parte adhibendo, prout magis ei expedire videbitur. Tandemque Vilitator, ad augendam Christi fidelium pietatem, aereligionem sollemniter ibi, si ita videbitur, benedicet, canentibus
interim cantoribus partem illius hymni, Genitori genisoque,V c. Cumque ad illud verbum peruentum fuerit, Sit o benedi tio, tunc Sacramentum manibus tenens benedicet Populo. Hisque ita peractis, Sanctii limum Sacramentum reponet: deinde dicet : V. Salvos fac seruos tuos. ff.
R. Deus meus sperantes inte. . l l a V. Mitte eis Domine auxilium de sancto. I P. Et De Syon tuere eos. M . mi V. Domine exaudi orationem meams . . . et R.Et clamor meus ad te veniat. 2 . Dominus vobiscum.
R. Et cum Spiritu tuo. Oremus. Praetende, Domine,misericordiam tuam famulis,& famulabus tuis, dexteramque caelest is auxilij, vi te toto corde perquirant , quae: digne pol tulant, consequantur. Per Christum Dominum nolirum .
methodo intendum sit in peragenda generali persnarum visitatione in Diioecesi. p. IV.
pra tradidimus , Sancti simo Eucharistiae Sacromento, Sanctorum reliquijs, fonte baptismali, i crisque oleis, ac reliqius in Ecclesia. sacrario, in in pelisque ut dactumeit, 'cum de vilitatione Cathe. dralis Ecclesiae tractaretur ; Visitator ipse, siue sit Praelatus, siue eius Vicarius, seccdens in locum re
motum eiusdem Ecclesiae, si tamen oppidum .crit Paruum, i
206쪽
Olae tam clerici, quam laici pauci erunt si autem locus si magnus, .& amplus, &incolarum numerus stequens, domi haec peraget, ubi concionem conuocandam curabit, ibique diligentius considerata temporum qualitate, ac moribus, ingeniisque illius populi, perquiret, quibus potis limiam viiijs ciues,& incolae loci illius passim leti.
neantur, eosque , conuocata concione, breuiter hortabitur, ac mo. nebit, ut munus suum implere, quantum in iplis est, satagant; quod facere tenentur, re ipsa praestent; qiue fugienda sunt, caueant, ac vi-- tent; prout Sacrorum talonum decreto salicitum est eosque repre a ci Romam bendet, & exhortabitur plus minus ve, pro ut Dominus Deus os, & de cens. ln 6. sapientiam illi ad id agendum praebebit. Et, ouoniam Prae latus visitas, siue eius Vicarius debet praecipue resormanuae, ac innovandae hominum vitae vacare ; cum certum sit, Omnium animas, iuxta eorum opera, quae in corpore egerunt, vel aeterna vita donandas esse, vel suppli-iiciis aeternis addicendas b, propterea Visitator,ut facilius scire posui, Mauria, . ac cognoscere publica crimina, quae in eo loco vigent, quem inuisit,ac caetera, quae ad perliciendum 1anctae Visitationis opus necessaria senti exequi, litteras per generale edictum decernet,quas etiam publice per Notarium, cui res opera in Visitatione utitur, legendas curabit, ae populo insinuandas. Harum autem litterarum, siue edi, si series ad subsequentis exemplar,ac normam confici poterit: mutatis tamen iv. terim nonnullis,& adiectis, demptis ve, prout ciuitatis illsius, oppidi, siue loci necessitas, qualitasve postillare videbitur. Monitiones generales sunt praemittendae,prout supra docuimus in prima parte, cap.vij.soLI .
L L V D etiam Visitatorem perquirere aequum est: An scilicet fabri ,& dificijs Ecclesis aliquis cesses sit proprius, o cui potissimu incumbat onus reparationis, comseruationis, & constructionis eiusde Ecclesiae, curabit se ceriore fieri. Quod si copererit aliqua praedia sabrici arplicata, perquiret, an a quoqua occupentur,& an diligenter ea colant , ο :busque,prout opportunum videbitur, prouidebit, ac de omnibus Aa a iudicem
207쪽
indicem libellum, sue inuentarium faciendum mandabit, in quo diastinete,ar congruo ordine, praedia, vineas, domos, una cum suis limbtibus, ac te rminis, mensurisque, ac reliquis, nec non m census rationem, ac amni; alia bona, tam stabilia, quam mobilia , quouis modo ad dictam Ecclesiam, fabricam ve pertinentia, redigi ctu abit: si nautem nulla sint praedia certa, nullus certus census, sed fabricae expensas Episcopus, Canonici, &beneficiati submisistrare teneantur, ii. lius utilitati consulet, prout tunc magis ei expedire videbitur.Eliquo. niam longa dies multa solet afferre incommoda, tempore omnia consumente, poterit Visitator aliquam censuS partem congruam, & h nestain pro Ecclesiae reparatione assignare , trabita ratione qualitatis, ac quantitatis illius cenius,& illius Eccilesiae dispositionis. sspius enim compertum est, Eccl esas, hac una ration quia scilicet proprium ce- sum non habet, nunquam reparari, ac resarciri, donec ita corruant, ac desolentur, ut ad eas resarciendas multorum ann um census p
saerationem reddemessint audiendi. .
OSTQUAM Visitator, omnium, quae ab Eccleses
possidentur, indicem libellum, siue inuentarium fodiendum curauerit, ornamentaque, ac scripturas, ad Ecclesiariun iura pertinetes,inuiserit, , ministris per. quiret , ut administrati census Ecclesis, ac structuum perceptorum rationem reddant, iuxta laudabilem iulius loci consuetudinem.&Sacrosancti Tridetini Concilii decretum,' per quod omnia, quae incidere possent impedimentae tralluntur. Proculus rei execution ceconomiam,vel Priorem, siue Thelauruiuillius Ecclesiae, prs sentibus ibidem Pr myteris pratactae Ecclesis, liquibus laicis ex senioribus, & prudenti biis, ac cxteris omnibus , qui interesse volent,in locum publicum,&patentem venire curabit;&,delato iuramento illi primum, cui rationis reddendae onus incula
sit, quod sine suco, & sallacia praestabit) deinde nonnullis ex asta
208쪽
tibiis ad id potissimum conuocatis,quod vera dicent in his omnibus , quae illi Ecclesiae utiliata e cognoscent, nec ullo pacto fraudi vili consenticiat, Notarius, computa, de rationes in libro vilitationis,eo,qui
sequitur, modo adnotabit. Primo ponet rubricam hoc modo: Computa , & rationes per ceconomum, siue Priorem, vel Thesaurarium Ecclesiae N. reddita hoc anno tali praesenti N. episcopo, vel Visitatori, Visitationis munus continuanti,&p sentibus ibidem N. N. vocatis,& deputatis, ut interet lent ac astiterent praevio iuramento. Deinde sequetur: Eniscopus, siue Visitator ab eodem N. oeconomo, siue Priore, vel Thes rario intellexit,ac cerior faetiis est, fundum olivarum hoc anno de- dille centum g c. valoris tot ducatorum ; ut puta, non gentorum
Item, ex eleemosynis tot, verbi gratia trecentos aureos sabit sutile,& sic in singulis, ex quibus fructiis aliquis percipitur, proce dendo, vilis, ac percursis omnibus,in fine epilogabit: Totus stipra dictus huius Ecclesiae censius, ascendit ad summam valoris seuto ntot: o,exempli gratia, mille nongentorum &c.Subiunget postea immediate totius exitiis rationem, omnes expensas iactas tamputando, illas expensas admittendo, quae admitti de iure debent; & inutiales, ac factas absque ordine Superioris, & qu non deberent fieri, noli admittet . Quibus demptis, summam faciet totius iusti exitus. In
cilce quorum subiunget: Qira propter, viso omni censu Ecclesiae, visis,ac coniideratis expensis iue exitu, repertum est, Dominum N. esse debitorem in sitimina, & quantitate scutorum tot. quam quidem sum .inam committimus, & mandamus, ut tot dierum spatio eidem Ecclesiae, vel ei, qui illius nomine recipiet , persoluere , ac reipsa dare sine ulla retentione teneatur, thb poena &c. Sin autem reperiet exitum,ii-ue expensas, census rationem excedere, oeconomo, siue Priori, vel
Thesaurario suturo imperabit, ut ex redditibus illius Ecclesiae solliat illi,quicquid amplitas in sua administratione pro Ecelesiae utilitate, at
que honore de suo erogauerit. Qua Visitatione sic peracta, nouem oeconomum, siue Priorem, vel Thesaurarium . iuxta laudabilon illius loci consuetudinem, instituet,
re prius cum illis, ad quos id spectat, maturius collata, dia habitis illorum votis: idque,si huiusmodi Visitatio in tempora, qui us mutori solent ministri, incideret, eosque ad pristandum iuramentum, quod fideliter ossicio suo sunπntur,impellet, ac ad fatis dandum, nisi
pro se ad cautionem idonei sint, coget. Sin autem Thesaurarius, Priorve, siue oeconomus, qui tunc temporis rationem reddet,nondum ad- ministra'
209쪽
ministrationis ses statum tempus percurrerit,sed medium plus minusiae residuum sit,tunc Visitator ei imperabit, ut tam illius anni, quampnxteritorum annorum , dc residui rationcs, & computa successori
suo tradat. Cumque hoc modo cessis totius rationem conbecerit,ac ceconomo.
vel Priori, siue Thesaurario tradiderit, vel is sit, quem tunc ipse instiatuit, ac creauit; vel is,quem in huiusmodi administrati ne, siue officio repererit, ac confirmauerit, tunc expresse Visitator ei imperabit, ne sine Pr lati sui licentia censum, ac praedia illius Ecclesiet alicui de nouo locet ; nec quouis alio modo, siue ad certum tempus, siue perpetuo, alienet; ac alia exequetur, que sub titulo de rebus Ecclesiae non alie- ML s continentur: cui etiam Sacrosancta Tridentina Synodus adsti' putatur, ac alibi Summorum Pontificum decreta consentiunt. Locationes autem,quae inposterum fient, sub hasta, & ad lumen candelae fieri curabit. Quod ii vines, vel iundi olivarum erunt locandi, condiciones in locationibus apponet,quae in illis colendis seruandae erunt ab ijs, quilius locantur . Sin vero praedia erunt; ne locatio secundum, vel tertium annum ad summum excedat, cauendum erit. In primis auter obsistentur,& teneantur ij, quibus Ecclesiae bona locabuntur, limites' ac terminos custodire; &, si a quopiam immutentur, rumpantur ve, aut si que arbores,praedij ve pars occupetur,ad dictam Ecelesiam,sive illius ministros statim de serre teneantur. . Preterea, si quando Visitator repetit a ministris redditam este rationem Archipresbytero,vel alicui alteri visitatori, consuetudinis , aut priuile 'ij alicii ius virtute, rationes illas omnes, & computa publice coram Clem,ac populo diligenter considerabit, percurret. si bene redditas rationes,si nullam
taudem commissam reperiet, ea aucto.' . ritate sua comprobabit,& debita poena illius negligent iam
multabit, qui huiusinodi rationes, &: computa admiserit, i ac probaueriti
210쪽
E loci,rei, ac temporis opportunitas postulabit, omissos rebus particularibus, quas supra iam dirimus , perquiret,quot beneficia, S. dignitates , quot Ca. nonicatus praebendae in illa Ecclesia sint, qui numerus eorum, si qui sunt, qui mensae communis participes sunt; titulos, ac institutiones diligenter perierutando, ac si scutiendo. qui dignitates huiusmodi, uec beneficia in titulum, & possessionem tenent, an resideant. Quod si quos sorte ob aliquam causam ibi non residentes repererit,' videat, an beneficium illius huius inodi si, ut per Vicarium, seu substitutum regi possit, ac gubernari. huiusmodi etia Vicarium ibi es e bis his
residentem, aptum, idoneum,ac sufficientem ad illud onus subeundum sid.3c cocord. esse oportet. Quod Visitator considerabit, videbit a te S an ibi habita Nid tessit 3 a Praelato suo licentia maneat uxta Sacrorum v Canonum praecepta. Quod si Ecelesia ex ijs erit , quibus animarum cura commissa est, Gi- eum tinui. rabit, 't Tridentini Concilij decretum ς inuiolabiliter seruetur. cuius de cle.non reetia dispositionem, ac leges,in omnibus sibi prae octilis ponet, ac ser- si ς' uandas Omnino proponet,ac imperabit, siue Cathedralis Ecclesia, it ς dς ς collegiata ve fit erit, siue parochialis.' omnibus enim Tridentina SP nodus Opportuna remedia adhibuit.Si quos autem errores, desectus dE . de res
ter', vel Praeposito,Priori ve,siue alteri, cui desectus notadi cura co. 'misia hierit,iuramentu cleserendo, quod fideliter omni u defectus notauerit.Si quos autem deiecisse, ac iniuncto sibi muneri non satisfecisse