장음표시 사용
61쪽
m IOO.2OO. OO .vocabula,2 O. O. O .sen- retiasverbo tenus exacte repetatis:quan illas a. lectiones aestimaretis'sine deliberatione respondersit, i/pecunia astimari no posse. Non dubito qui . prolectiones non soli; 6. aut Ir.
sed a o. 3 o. imo io .aureis iudicet redime das. Logiore vero accedente exercitio,anni aut duorum. 6O.8O. Ioo. 2 Oo. a quibusdam repeteretur. Quo d Seneca in prologo declama tionum de se testatur. 9d νeo existimandum A. 6.8. io. 2 o. aliqui discrete in hae praxi versarentur' Tertia ostendit regulam collocadaru rerm mira facilitate ,visui exempla memorabalia similitudines, opithegmata, historia sacra profana conciones, causarum actiones, yc. ac flatim subiugitur dem ratio in xi .exeptis, Mntea,si fieri potest,non auditis: quarum rc- petitio longior esset,idcirco relinquitur Auditorsi diligentia:qui vident stagnoscunt norantum i 2. aut a Osed so. vel IOolose repeti eadem facilitate,qua totidem vocabula. No enim hic obligamur ad verba ed res ordine repetutur,accomodatis verbis ex I Fore
62쪽
cedendum esse demonstratur. Et hoc sit quidem non de verbo ad verbum , sed 4. 6. vel R. a nonnustis κιν. siententia siue citationes
verbolenus retinentur ex concione:alia vero
materia ordinesvo, ct quia fere ea e sunt forma loquedi alimius lingua, cuius peritisesimi seumus, fit ut videamur aliis mo io cocionatori,quasi ad verbum repetiisse. Repetere autem Concionem vel orationem verba- tim unius hora,non modo natura vires, omnemque exercitaIionem,uerum etiam artem
ipsam coniunctam, longe superat. Sunt enim in tali concione plus quam IOOΟΟ. 2DO Oo 3O OO .aut O OOo. omnisi partiu orationis vocabula, quassemel, ut sit, inter contionata aut declamandu auribus excepta , retinere: quis non videt 'ri omnino naturaliter non
possemit tame fine arte particulatim edfc ri,ut quotidiana testatur experietia: ct in eo - 'so apparet donum Dei incomprehesibile,=suma dignu admiratione. Illud vero certis mu est,accedete arte, ct citius ct certiusposse quidlibet memoria mandari,ac retineri. Di-- ritur quoque facilior quida modus retinenda concionis,qua indocti vel etiam femina uti pupunt. Poste de Ar umento coilocat sone, .
s de praxi: quam i quis exerceat quotidie
63쪽
ex disciplinis grauioribus, ct aliquot histo--
κυο. Postremo indicatur quo fulcra se entetur omnia , regulis artis applicata, corruat dia no salis est,multa bene disposivisese, nisi ita fulciantur, t perpetuo maneant. Septima lectio demonstrat modum collocandorum librorum,quomodo videlicet singuli sint exprimedi,quodfacile admoduD- ritum est neq, vllis unqua fuit mihi auditor, hoc didicultate inueerit, aut aliquod dubium proposuerit. Maior vero est in citatione quam vulgo ct barbare quotationeυocant,'racipue cu multae simul ex tepore sunt
retinendae, ole octo, decem aut duodecim.
si autem eiusdem auctoris diuersi libri ci- tentvrsepius,ct capita; vel Iurisiconsultoru more semifacies libri vel plus meris impleatur citationibus diuersoru au toru, libris,ca- .pitibus, titulis legibus,paragraphis χDiss stis, Od. Nouestis,stc.prolatis:tu re distici-ia,st logioris exercitationis fatemureis qua nemo auctem hactenus mihi satisfecit. Loga mero exercisatione ct consideratione erisIi, videmur hie meli' procedere, qua abusio an- .re nos est sectu . Subiugitur deinde admirabLlis penitusq;incredibilis dioiadi ad verba de
64쪽
scribis diuersis epissolas vel materias , sine
hasitatione aut cofusione; quod adeo captum omnisis erat,vi persuaderi nisi e eraen-ria,nonyssit. in quo tamen plin est admirationis , quam utilitatis:raro enim fit ut pluribus ad Oerbum dictemus,qua A. 6.8. Io .vel I 2.quod non magna cu Africultate fieri potest; ct oportet eum quisic velit dictare,prius
exactissime per regni, artis memoria cohmedare , quod aliquo modo radiosum ac mo-ustum est. Si quis aute vellesse praeparare,uteentum iuuersas dictet materiasvel episto vi, opus est longa preparationea,videlicet 6. mensum orditilitates habet mulνas,quas exponiamus inter docendu sed tamen a condito orbe
ad nostra usque tepora,non uis specime esse editu.Fieri tamen posses quis velit labore subire, aper issime ad oculu demonstramus; rationemque sciendi ultimum vocabulum in tanta multitudine ct varietate, ut ulterius unicuique dictare posimus: in quo alioquisiumma erat difficultvi. Subiungitur modus dictandi 4. s. aut 3 quis velit, π.aut xij.ex tempore. Exemps gratia; Accipit, aliquis fasciculu laterarum, in quo seunt 6. . aut 8.epistolat,legit singulas,
65쪽
deinde secundam, tertiam , orc. lectis omnibus celerrimeque responsionibus dispositis, fatim dictat: De alio labore aut praeparatione:ct hoc usum potest habere frequentem, serum no obligamus nos ad verba, ac jecimen editur in o to diuersismateriis distaris. Postremo subiungitur modus tam celeriter excipiendi calamo,atq; contionatori, Orator vel Patronus in causarum actione loquuturi, quod tribus modis At, quoru primus nullam omnino requirit praeparationem: sed Liatim in praxim redigi potens: secundus ct tertius requirui mensis,duoru aut trium: sedpromptitudo semel aequisita, nuquam amittitur: Angamus aute a tardioribus aut aliunde occupatis, Α . vel 6.menses consumit, vel etiam totum annum, anne res dignissima iure umdeatur ὶ Tertius modus nobilissimus est,fommams secreto scribessiualem habet conium Liam, ut ab omnibus mortalibus huic soli rei
detegenda vel interpretanda vacantibus,ster totum vita surriculum nequeat indagari naturaliter. Si vero aliquis velit posteros le
gere , qua sicseunt descripta, necese est ist
relinquere declarationem. octaua latissimu marepraxis pernauigat, anstrans quomodo hac pracepta Gram-- mati
66쪽
ssmaticae, Rhetoricae, Dialectica, ceteri ii arti-bim liberalibuι applicetura. ite Theologia, Iurisprudelia 2 Medicina,ids per diuisione,
si ramaticae in Rudimeta, Syntaxim 2Propodiam,2 annotationes in illa: Rhetoricae inquatuor partes fere aequales,ac βubdiuisiones in maiores ct minores le Dialecticae est caeterarum,diblia, . Thomas,aliis , in ea scri plores, Insiit utiones Iuris, Digesta, codex, Nouellae ad eunde modi; disponutur: itemq, quomodo tituli, leges, paragraphi , ad ver bum , vel tantum materia d rigatur, Pt per tota Oitam semel debite applicata, inhaereat. Omnia quoque Medicinasimplicia, 'n- 'tutiones, Aphorasini Hippocratis, Valent Compedium, ct aliorum in Medicina scriptoru. Quomodo Advocati Er Procuratores,
in Asiaru actionibus, se iliarii,Prasides, Legati ad Principes, Notarii, Mercatores, nu-sit,cater omnes cuiusq; flatus aut coitionis: rQ, uno ex quinque modis, ad lubitum cuiusq;: dico tamen meam de iis sententiam, quod videlicet mihi magis probetur. Forma quoque ostenditur disponendi artes liberales,Grauiores disciplinas, D. Thomam, aliose; Ecclesia Doctores, Historias,cArouer'sai, Coriones, ct quidquid prater ea dignum ea
67쪽
prasententur corporeis. In his longe lateque explicandis lectio absoluitur. Nona explicantur tres,ex 28. regula, quibus obseruaris, felicius, maioreq, decore ars exercetur, reliqua priuatim Auditoribus legenda obseruntur impressaeropterea quod ex supradiZIis, velper se facile intelligatur. Ex
occasione unius ex tribus explicatis, monstratur ars illa memoris, qua neque locis, neque
imaginibus indiget cuius vera quida maxLma qu/s praestat ilicet primastote ac in J- per e yarui viriatur momenti. Non potestamen hae ex tempore exerceri , sed priuato domi fudio, quemnque volumηs accommodamus , ac perpetuo retinemus.
Adiicitur deinde mei hodus Audendi minore labore Er maiore profectu, artibus t beralibus aluoribus dsciplinis in genere, ct inspecie Philosophia : qua quis commilitones ea destitutossuperet, quamuis ingenio ct indubtria praestantiores. Postremosorma Bibliothecae conficienda in qua non tantum tituli librorum ed tota materia in specie ita distonitur, ut quocumq*esimus loco,etiάremotissimo,illa viam- quasi pratetri oculis singula legerem vi corporeis
68쪽
tu materiali: qua magno sumptu ct compararetur 2 circumferretur. Subiunguntur admonitiones aliquot, ct qua D.Thomas ulnasobscure acpaucisdehac arte scripsierit;quid Cicero,' quibus loris item auctor ad Herennitu, ct Quintilia-nin legenda demonstramura, atq;ex hactenus dictis, plura consideranda, addenda ,rit henda, commutanda cuiusque iudicio relin. quuntur, ac sic'is operi imponitur. Duodecimo die statuitur hora, qua Auditores eonueniat, ac si qua habeant, ex omnibussupradictis dubia, proponant ; ad qua respondetur promptissime, ct ex tempore. Si in applica da arte dubium vel dispicuntas se offerat,semper habent facultatem libe re accedendi Dotiorem ; post illius vero diseeesum,licet eu aliis auditoribus agere,dubia proponere, si quis aliquid adinvenerit,sociis indicare:modoombolo a me dari solito costeι fuisse meos Auditores ; quod nisi ostendant,
quamuis veri ιbter de arte loquerentur, omnem ipsis sidem abrogatam volo. Notandum hic , ad magnos esse ius non sine exercitatione iugi temporis perueniri; equidam temere existimant .neque eos a nobis
dari possed quomodosingulaseri debeant,
69쪽
cs clarissime demonstramus: ita ut illi quibus
artis pracepta curae fiunt, feliciter maximo suo commodo ct utilitate progrediantur: in quo unus alii superat, sicuti in aliis artibus liberalibus, gravioribus I fudiis, ct item
in mechanicis. Nam si tales esse ius sine studio, o applicandi labore vendi possent, siex tel ia. aureis Gallicis, sed mille ducentis, duobus aut tribus millibus,aut pluribus esset redimendi: neque deessent emptores. Nihil tame tradimus qMd mediocri ordiscreto exercitio conseqκι no possint auditores; alioqui vanu ct ridiculum e set, viris docilis ct perspicacibus o ferre qui talia profitentem , ct castigarent. e dignissimorum ex certa scientia es experientia iudicantiumctattestantium scriptissigillo munitis costat: ct per examen i Ju magnisicentissimi amplisimit D.C cellari' Franciae Pramissum,
ct insanctum clarissimo D. Igarillac, Magistro libellor usupplicum Lutetia, Regiumq, Priuilegiu, re longealiter se hahere: ideoque post viginti annorum in diuersis regionibus ex quibus duodecim in Gallia transaciti professionem, de veritate ct utilitate artis, nemo iustam habet occasionem dubitandi. Ars
70쪽
Aquinate Doctore Angelico , Aristotele , M. T. Cicerone , Quintiliano Philosophorum & Oratorum Principibus ac huius etiam artis fontibus, aliisq;
praestantissimis auctoribus, tam veter bus quam recentioribus: & ex variorum in omni facultate Doctorum suggestione , suaque inuentione hoc modo digesta, dc in praelectiones s. distributa, quemadmodum illas de verbo Ipene ad Verbum, coram auditoribus suis habuit D. Lambertus Schen chelius & Serenisssimo Ernesto Archiepiscopo Coloniensi ac Duci Bauarie,qui &huius artis peritus fuit, librum hac de re impressum dedicauit, cuius dedicatoriam epistolam si hic apponam operae pretium me facta- existimo.