De M. Porcio Latrone [microform]

41쪽

os. Ernest lexio technol. Graec. p. 338. Sed nullam habent figurae im, nisi in oratione argumentum aliquod est, cui apte imprimantur, a quo ita nequeunt dissolvi, ut, quamquam a veteribus Oratoribus haud ita raro schemata invenimus adhibita, arte tamen et cogitationis cura ea non id antur iuventa, sed mente et animo concitatis non qnaeremtibus ab ipso illo pectoris motu sua sponte suggesta et Su' peditata fuisse L. Ernest orationem de sentent. Quintil.-Pectus est, quod facit disertum, Sotimidi Cethegus Lim. 1834p. I3I. Itaque postquam eloquentia ita commutata est, ut non jam pectus saceret disertum manebant quidem hae orationis ornamenta, at artificia erant non jam ex menti vivo fonte exorta, Sed cum labore et audore inuonta, tuae umsine ullo compositionis modo ac ratione cuivis rei injicerentur orationem reddebaut tanquam pallium ex diversissimis pannis consulum ' Quod Cicero praeceperat, in dicendo vitium vel maximum esse a Vulgari genere orationi atque a con-aiietudine Communis sensu abhorrere es do orat. I. 3. I23,

id duri et ineruditi hominis videbatur dictum os Sen suas. 7. 5I, Exc contr. III pras. 399, eate an m. p. 226. Delicato isti rhetorum generi omnia, quae natura dictavit,

sordebant, neque ornamenta quaerebant sed lenocinia L.

Facile igitur, qui moderate hoc sermonia Ornatu uteretur, carere en virtute potuit putari. tque accidit ho Latroni, es en contr. I. praes. S. Ingenium enim illius quamquam abundavit hac dote judicium erat strictius. Non placebat orationem inflectere, ne unquam recta via discedere, nisi cum hol aut necessitas coegisset, aut magna suasisset utilitas. Schema negabat decoris causa iuventa sed subsidii, ut quod aurea flausurum esset, si palam diceretur, id oblique et sumtim' surreperet Summam esse dementiam, detorquere Or

' Quanta portenta protulerit lio studium, Senera teStatur contr. V. praef. 32 et 322 demus rhetor verba faciens Fatuae vero elocutioriis figurae sor

' Opponit huer o chenia e eertini contr. II. I IT cf. V praes. 322.

42쪽

tionem, ni octam esse Iiceret. Quare prudenter usus noti matibus repudiabat quidem eorum in declamationibus coacte Vationem sed ne careret, Ri quando sibi unu esse possent,

saepe per totum diem componendis iis studebat es ibid 'Videntur haec maxime disputata de sententiae figuris . quas Latro Vitaverit eae enim solae intelliguntur in illa quae l. 1. exstat schematis definitione. locutionis figuria etsi ceteri rhetores multo maiorem habent copiam si quidem ex iis, quae a quoque dicta Seneca refert, iudicium sapore

possumus, tamen et Latro saepe usus est annominationis, chiasmi, climacis epanaphorae, complexionis, antitheti me tatheseos, epanalePSeos, ProlepseoS, ConVersionis, Correctionis,

polysyndet exemplis. Sed et hic sapienter eum arbitrio

temperasse, testantur sortasse Senecae verba contr. IV. 25. 285. quae Flori ineptam reprehendunt antithesin Nunquam Latro sic composuisset, ut quia publicam securim dicturus'rat,

4. Verum latius patet in Latrone orationis, quae nimia arte inepta si et inanis, fastidium idem cemitur in eoivium. Color enim in them ut uia ad deamandum propositis cum

ex cujusque rhetoris artiises aptus esset, quemadmodum in sermone quam floridissimo uti nitore summa laus erat, aio in color subtilissimas invenire sententias, dummodo benedicerentur, maxime sui in causa, licet de vanitate earum ei, qui proserebat, prorsus esset emumum L. Sen. Conis.

VI 25 285: Hanc ideo sententiam retidi, quia et in tricolia

et in omnibus huius generis sententiis curamus, ut numeruSconstet, non ut sensus. ' DiVeraissimas igitur fingebant conditiones, ex quibus disputandi initium sacerent, causas uinponebant hominum actionibus, quae sanus nemo Proserret, neque puerilia verebantur dicere, ubi exhaustis iis, quae probabiliter poterant dici, nova petebant et inaudita. Cui stu.dio si addis, quod ex utraque parte dicere studentes undique debebant quaerere sententiae auxilia, alia liquet, cur in So- necae libro multa inveniamus a rhetoribus insulae dicta, multa quae ipse condemnet, multa quae derideat Pauca exempla inerit adduxisse. Conte. o. haec est Lex. Liberi parentea alant, i aut vinciantur Thema.

43쪽

Duo fratres inter se stitas id obtint. Alior fit in orat

patruus in egestatem incidit patre vetante adolescens illum aluit. Ob hoc abdicatus tacuit: ad Optatus a Patruo est. atruus accepta hereditate locuples factus est. Egere coepit pater: e tanto patruo aluit illum abdicatur. - Hoc in re mate quam contortus est Triarii color p. 77 Timui, inquit, si aluissem, ne abdicarer a patre sciebam, quomodo illi placuissem vel paulo post Argentarii Cum vetuisset me pater alimenta Praestare, Si qua est fides, non putavi illum ex animo Vetare Neque melius Cestiua agit p. 78 Frater nec miseretur nec 'PStat alimenta hoc est, inquam, nouvult praeripere filio officium et p. 80 Debuisti me rogare. ut ipse praestarem debuisti illum ad se perducere debuisti

reconciliationem tentare, non famam pietatis ex nostra captare discordia Vel in conis. I. 3 ubi incesta de saxo deiecta sed servata an iterum deiiciatur, quaeritur, si astor Aetius .s hunc optimum putavit colorem: Sic veneficiis corpus i diimit, ut saxa reverberaret, vel Otho Iunius pater p. 97:Fortasse, inquit poenae Se praeparavit et ex quo e care coepit cadere condidicit numquid corruptiua esse potest pCrinseras in eundem modum ineptias Triarii contr. IV. 25,

nis patris V. 34. 364 Vari Gemini suas. V. 36. contr. III. 18. 222. Buteonis contr. IlΙ. 19. 230, Gargi V. 34. 364 duroseolores Hisponis Romani IV. 24 273, Silonis ompeii III. 19. 231 conseras etiam verba Mellii Fusci conis. I, 7. 122,,tuto autem Scribebam 'aeq; Albutii fictionem conis Il. 9 147. Gallionis V. 34. 361 Cesti pueriliter dicta condi. IV. 29. 314 HV. 24. 274 et videbis etiam in claris declamatoribus non desiderari, quae iure mira dici possint.

oc scholasticorum commune Vitium sanam excedens

mentem quia Vitabat, Latro egregia laude dignus est. Ble enim sicut in sermone recta via, sic in narratione simplici semper modo agendum ratus rem, ubi Potuit, ita tractabat, qualis ex rerum natura appareret, nullum texebat artificium, nihil fingebat vel supponebat, quod neque in controversiae themate ineaset, neque omnino viai inusitato modo in rem

44쪽

caderet Qua ratione gravitatem servans orationis, simul ut res propius videretur abesse a Veritate, effecit. Argumenta, quibus hoc Latronis studium Probemus, satis

multa exstant optime comparatis eiu Eum ceterorum Coloribus cognoscitur. Itaque ut in controv. I. . p. 119 aeq, quem modo dixi Arelli colorem Pr eter . veritatem amutiorem,is. ab omnibus receptum aspernatus quae sola aliquid ad .

excusandum patrem sacere Videtur, iam tenuit nescire Se,

quid scripserit adeo mentem suisse excussam p. 23, ita in conis III 16 21 postquam filii partem sic coloravit Arellius Fuscus Tentari me a patre putavi; assienus: Non putavi, patrem utique velle occidi filium Albutius Hoc unum mihi

praesta beneficium sine me non tanquam parricidam mori; Cestius: Haec mecum cogitavi Non est imperatum, ut manu occidereur, non ut laqueo, non ut mari eligere supplicii genua liberum est totum ab istis se removit coloribus: Non potui occidere, A quod ut rectum Seneca laudat Neo minus bene in Ontr. I. I. 76, quam supra diximus simplici coloro usus est, adolescentem habere non quod excuset sed quo glorietur; non potuisse sustinere durum patria esurientia

spectaculum, Vel praetulit in contr. LI. 18. 226 ceterorum

ambagibus et coniecturis eam rationem, ut nulla re mutata duceret: Mori Volui taedio abdicationis et infelicitatis assiduae. Atque do bpillio Ciceronis intersectore, declamanti non Placebat eum aio accusari, quomodo quidam secerunt: obiicio tibi, quod occidisti hominem, quod clom, quod Senatorem, quod consularem, quod Ciceronem, quod Patronum tuum; hae enim ration non aggravari indignationem, sed fatigari; contra statim illo veniendum eas arbitratus, ad quod auditor Properet, quod patronum interfecerit, accusat et in defensione simplici colore necessitate eum secisse ostendit p. 220. CLIII. 22. 254. Ex alii locis, quos assere possem multOS, addidisse sufficiat eos, ubi Latro oppugnat, qui ad alterius causam sustinendam quod in e iusta laude celebretur dotrahant. Hoc enim dolosum est et a recta et simplici via remotum L Onu 1. 1. 78 I. 8. 113.

Praeterquam Ver quod simplicem soluit esse Colorem,

carit etiam, ne mollia esset et figuria resertu incredibilibus,

45쪽

in hac inusitata declamationum specie lenocinium quaerere aspernatus es en contr. IV. 25. 284. 5. Quam vidimus in compositione simplicitatem, eadem occurrit in viritione. In hac ut ingenii praeserendidat patebat rhetoribus campus, ita decedendi a recta Via periculum non1qnge aberat. Si plex sui antiqua controversiarum divisio es. Sen contr. I. I. M, sed artificiose eam disponere et

undique conficere a collustrare cum quam maxima laude Lgnum videretur lasciviebant rhetores multarum quaestionum ostentatione et per illo argumentorum gradu transitu. Α cidit igitur quod gravissimum est orationis vitium: non tum non subtiliorem reddebant divisionem, immo perosiorem, sed etiam omnem detrahebant contrbversiae succum et Eanguinem es Sen. I. l. Westerm ΙΙ. p. 267. uo si addis, quod De cavebant quidem, ne discerptis quaestionibus quae unius erant membra vel tractationis tamquam diversas e tractarent of Sen conis. I. 6 120 V. 33, 3503, neve inducerent quaestionps ad conis Versiam nullo modo pertinentes of Sen. ontr. IV. 28 3063, Vides, quantum inter eos Latro praestiterit, in cujus moribus Vitiorum illorum exprobratio h beretur os contri IL H. 164, ΙΙ. 13. 18l GV 24 271.

Ipse cum quaestionum numerum, quantum Poterat, minuebat os conis. ΙΙΙ. 22. 254 IV 28 305 plus complexus

est ), tum remoVebat omnes, quae aut simplici modo non possent consistere, aut supervacuae essent. Ideo ut imp gnabat scholasticorum morem, conjecturale sectantium qua stiones, quae sola nitorentur Suspicione, - non enim quidquid

spargi posset auspiciose, id etiam vindicandum' putabat; quaestionem esse, quae impleri posset argumentis, cetera siquis vellet recipere, in colore collocanda ' es conis. I. 5. 108 ita non comprobabat eas, in quibus cum jam per se inter judieatas deberent referri, nihil restaret quod quaereretur' ,' Mitiones habent de eo etIam dIeendum, ' sed A et B suspieiose detiam vindicandum, qua in scriptura d litteram explendam esse ad id vocem liquet. ' Velut an quidquid optasset vir sortis aut tyrannicida, aeeipere debeat, quasi iam pronuntiatum esset, non debere.

46쪽

os contr. II. 11 162 his locum esse noluit, nisi aliae pro sus deficerent i os ibidem. Qua quidet ineptarum quaestionum circumcisione oratori eum similem visum esse sorensi, etiam Asinius Pollio conce sit contr. II. II. 1603, quamquam, quam late pateat haec laus, postea videbimuS. . Divisionis autem ratio in Latrone simplex est: larum- quis inter se opponit jus et aequitatem, an . Possit ' quae rens et an debeat, veluti conte. I. r. 75, 1. 2. 77 I. 4.100 Ι. 6. 112, II. II. 162 Π. 12. 170 m. 16 209. UL. 17.220, III. I. 246 quibus tertium haud raro accedit, unigno SCendum sit =- cs contries. 4. 100, II. s. 144 UL 16. 209 III. 17. 220, IV. 24 271, V. 30. 32'. In ipsis autem quaestionum partibus aut prior fit, quid valeat in uni-Ver Sum, altera senum idem cadat in singularem rem, quae modo in causa est cf. oontr. I. I. 75. Ndicatu non desinat esse filius' an hic desinat, qui non tantum abdicatus sed etiam ab alio adoptatus est L. I. 2. 87 I. 3. 96 L 7 420 OL 11. 162, ΙΙ. 14. 187, ΙΙΙ. 17. 220, III. 23. 262 IV. 29 271,. IV. 26. M. V. 32. 341, V. 3.348), aut postquam posita aliqua re quid inde consequatur , quaeSitum est, tum M possitne Omnino adhiberi , disquiritur cf. I. 1. 75 a an etiamsi illa indiguus suit, qui aleretur, hic tamen recte secerit, qui aluit, hancim dignus fuerit, qui aleretur cf. I. 2. 87 I. 7. 120 m. 10. IM, II. 13. 80, ΙΙΙ. 17. 220. III. I. 246, V. 30 329 V. 32. 341, suas. H. 343, aut probata re Vel improbata, de contraria etiam dicitur cf.M. 6. 112. a An expleverit jusjurandum, an etiamsi non explevit, non teneatur religione L. IL I4

' Velut conis. II. 14, 187 quaestione utitur, quam fastidiebat. Exstat in editti risHic illam moralem quaestitinem posuit, quam solebat fastidire Seleucius , sed in optimis codicibus nominis loco legitur in se leui et in B ae leuis. Ideo eum Schultipgio putidum arbitratus, sententiam hoe loco alii tribui, quae antea Latronis dicta sit, repono quod latere videtur in eodicibus, Red leviter Sensui plane aptuni. Non multum scilicet Latro eommoratus est in quaestione, quam repudiabat, sed posuit solum, qua transitum saceret ad inera ut

eadem quaestione contri . 32. 341.

47쪽

G. Videtur cum hoc quaestionum deminuto numero inhaerere, quod do Latronis subtilitat a Seneca habemus tra ditum os conis. I. praef. 67 -Ρutant enim sortiter quidem, sed parum subtiliter eum dixisse. Subtilitatis quae pars sit intelligenda ut discernamus, succurrunt quae Seneca in sequentibus addit, refellere sim dens salsam hanc de Latrone hominum opinionem. Id quod nun a nullo fieri animadverto, semper fecit. Antequam dicere inciperet, edens quaestiones ejus, quam dicturus erat, controversiae ebponebat, quod summae fiduciae est. Ipsa enim actio multas latebras habet, nec facile potest, si quo loco subtilitas desuerit, apparere, cum orationis ursus j dicium audientis impediat, dicentia abscondat. t ubi nuda Proponuntur membra si quid aut numero aut ordine exobdit, manifestum est. Quid Hinc subtilitatem intelligendam esse in accurata divisione conspicuam, si vi nondum Comoesserit Buteonis in Latronem impetu, qui est in conte. II. 13. 182 quod juris quaestionem non sejunxerit ab aequitatis

tractatione, prosecto ad complectendam nostram sententiam

adigetur. Subtilitatem enim in illa Buteonis' distinctione vidit Passienus Ioe nou aptam. Quam si in Latrone ille desideravit, quam facile qui contra morem quaestionem numerum coerceret, carere hac virtute creditus sit, cum maxime Praeferret, apparet. Sed postulat etiam subtilitas, ut cum singulae controversiae quaestionea, de quibus dicturu eat declamator notae et aper

tae sint auditoribus, ne insidias sacere, aut callido aliquid dissumulare videatur os Ernesti Lexic technol lat. bet. p. 3873,

tum tuta omnia, quae probatitur, et ab Omnibus partibus munita. At Latro altius interdum volabat propter magnam Virium

4Ρassienus, vir eloquentissimus es temporis sui primus orator, hane subtilitatem actionis non prohabat in Latrone A exstat quidem in codicibus, sed certo Scribendum in Buteone. Passienus enim quod Latroni assentitur,ita quo in aequitatis traetationem cadunt etiam, quae juris sunt , non potest improbare nisi Buteonem, in quem, si reprehenditur subtilitas, haec cadat necesse esti

48쪽

sduciam ea usus audacia, ut aliis metuenda et praerupta non dubitaret admittere, multa non persuadens judici sed auferens f. conis. V. Praes. 324. Qua quidem cum valde offenderet cato et circumspecto viro nihil nisi tuta probantea, Clodium maxime Turrinum, de colore acerrimum ipsius dVer-Versarium, potuit quidem etiam hac de re convalescere in hominum animis opinio, subtilitatem deesse Latroni, sed non deerat: desiderabatur solum ut schemata, quia non eminebat. Non ignoraus nimia se ostendere maximum rius Vitium SM, hoc Latro sapienter vitabat subtilitate usus inter reliquas oratorias virtutes quasi undamento fot et tantis molibus o res cs conis L praes. 7. Dissimulabat eam quodammodo, ut effectu appareret, habitu lateret.

Denique quod Gallio contr. V. 30 330 subtilitatem etiam theo consistere putavit, ut ad positionem controversiae color

dirigatur actionis, qui contr. 1V. 28 305 et 306 Silonis

Pompti colorem impugnaret tanquam controVemiae rePugnantem; quod scilicet ea non tam generali modo dees mala esset, quam in themate suisset praescriptum, certe m gnum subtilitatis documentum dedit. 7. Accedimus jam ad sentantiarem usum. Orationi eae Immina sunt brevissima sorma comprehensa et acriter splendide, sortiter dicta, quae salvo sensu possunt excerpi et referri cs ac dies. 22. Quae quidem in gravi oratione sapienter adhibitae huic maximo ornamento sunt, habet enim lingua latina propter brevitatem et sonum epigrammaticam, ut ita dicam, indolem intactatae vero in fracta praesertim et effeminata oratione, quam quasi roboris et virtutis specie Tu- strent, ineptam hanc reddunt et sucatam. Soluta sere et singulis non membris sed frustia collata structura Caret, cum illa rotunda et undique circumcisa 4nsistere iuvisem' Verba haec sunt: Latro aiebat hunc eolorein optimum esse, si reeitasSet isso reeipi nunc non posse : quia ponatur isNon est admissus, sub hoe theniate intelligere nos, non hoc illi dictum: Nunc non potes, sed ex toto: NoI Potes. -Νunet, A vocem ex meo addidi, quo non apposito contradictio oritur. Nam se recipi non possct i quoniam idem est, quod in themate est recitatum, quomodo controversiae contrarium esse potest

49쪽

nequeant A s. Quintil. 8. 5. 27. Ideo immpderata sententiarum aptatio vel praecipua fixit causa corrumpendae eloquentiae, quam Quintilianus per totum opus nunquam desistit reprehendere f. VIII. 5. 4. Multum in his insaniebant deestimatores multa CorruPte

dictas Seneca affert, velut ineptias Triarii contr. I. 6, 1I4, Murrhedii suas. II. 18, contr. ΙΙΙ. 27 223 III. 20. 239 III. 18.226 III. 20. 241, IV. 25. 285 IV. 29. 314 V. 30 333, V. 33. 353, V. 34. 364. Licinii epotis contr. ΙΙΙ. 20, 239 V. 34. 363.

Seniani contr. ΙΙΙ. 20. 239, Othonis Iunii contr. III. 18. 228, aliorum. Adamabat eas etiam Latro eis. I. praes. 68, et aePeper totum diem iis vacabat componendis os ibid. ASol bat autem et O genere exercitationis uti, ut aliquo die nihil praeter epicheremata scriberet, aliquo die nihil praeter enthymemata, aliquo die nihil praeter has translatilia is, quas

proprie sententias dicimus . In quibus quantum profecerit, - ex sententiarum copia apparet, quam adhuc discipulus extempore dixit Marillo praeceptori frustra eas petenti. s. ib. Erant autem sortes plerumque et viriles cs contr. Ι 8, 130, V. 33. 352 et magnopere laudatae ab auditoribus cs. Onu. II. 11. 165. V. 30, 33 etc. , qui, id quod iam supra dictum, eas ediscebant et in suis repetebant declamationibus. Tumudas magis quam sortes solus Albutius eas dicebat, fastidiosus auditor eorum, quibus uvidere poterat; sed haec est maligni hominis calumnia os contr. V. M. 331.

Verum etiam in sententiis Latronem non fluxisse aine modo et ratio uo Senecae verba Videntur probare: LOCOS nunquam attrahebat os conis. ΙΙΙ. 22 244. Quae verba primo obtutu tangere videntur declamatores, qui sententiis ex magnorum oratorum et philosophorum libris depromptis quasi superinducto colore maciem suam et pallorem obtegere studebant, haud raro fraudulenter mutatis paucis verbis eas Pro Sui SimulanteS. f. en sua II. 20, contr. V. 34. 362, I praef. 62. Sed ab hoc peccato defendere non opus est tam egregium declamatorem probam imitationem nemo certe obiiciet. Nam et Ovidius non dubitabat Latronis sententiis, quae placebant, uti in carminibus os Onu. II. 10. 154, et

Latro ipse suas. VI. 32 Ciceronis verba citat: Tuia verbis

50쪽

Cicero utendum est o tempora, o morest que in imit tionem quadrant sequentia Verba: illos quoqite, quos Oec paverat, non diu dicebat sed valenter. suapropter equidem sub voce Iocua talem ut intelligendum, qualem Seneca spectat conχr. I. I. 123: Hic philosophicum locum introduxit Albutius, quomodo magnis calamitatibus animi everteremtur et conte. IV. 24 271: Novissime quaesivit , an si aD sectu et ivdignatione ablatus non fuit in sua Potestate, ignoscendum illi esset. Hoc non tanquam quaestionem sed, ut illimo erat, Pro tractatione aut loco. Videtur significari Laputatio exordium capiens e loco communi, qui quamvis nuhil habeat cum ipsa controversia implicitum, sed satis apte et alio transferatur, tamen ubi commemorandi occasio occurrit, copiosius tractatur. Os quidem loco translatilion proprie sententias Vocabant latini rhetores, tanquam qui de fortuna, de crudelitate, de saeculo, de divitii dicuntur Leontr. I. prae 68. Eosdem vero etsi sententiarum supellectilem Latro vocat, os ibid. Optime tamen hic locus supra citato convenit, dummodo sensum recte intelligas. Non attrahebat locos i. e. non dixit eos, nisi ultro re ad eos duceret; nunquam lociun dicendi eausa vim iacit materiae, Occupatos vero in orationis fluxu non diu dicebat sed valenter s. conis. II. 22. 254.

Hinc nonne etiam sententiarum Omnino moderatus usus

evincitur Adhibere Possutim in Latronem Quintiliani verba

si a patet media quaedam via, sicut in cultu victuque acco sit aliquis citra reprehensionem nitor VII. 5. 34. 8. Cohaeret cum hae alia oratoria Latronia Virtus, qua magnum effigit et dulce rhetorum Vitium. Fecerant eloquentiam artem Ormalem, qua sola rationis specie et Verborum sonitu allicerent et deciperent auditores, ut Cum eandem rem, quam semel proposuerant, saepius tractarent nova sempersorina et orationis artifici ornatam per multas horas rem

possent tractare levissimam. Praestabat hac arte Ovidius os Sen conis. IV. 28 30 et 308 Navi et Ovidius nescit quod bene cessit relinquere A et Seneca tragicus, atque egregium exemplum Votieni Montani Seneca citat conte. IV. 28 307 propter hoc studium. inter oratores Ovidius M a Scauro