Nova bibliotheca lvbecensis ..

611쪽

m. 32'. ct qui talea sectardi vestigia pres.sit ejusque meditationes uberius exornavit . GOD OLE ARIVS observ. s. in Matthaeum p. l . d. ree. 3 Pulcherrimam me ἡροως Personarum Ss. Trinitatis descriptionem apud DAMASCE-nuvi in ejusdem opere de orthodoxa fide L. I. Cap. XlX p. 62. edit Basil legas, quam hi re

και πνευμα ἐν πατρι α υ- , κα

σπινο-s. h. e. Immanentia, flabilitia sepostaseon invicem es. Nam ipsae inseparatae minabscedentes sunt ab invicem, inconfusam

habentes invicem circuitionem non auod om

miseeantur, aut confundantuae, sed quod inubeem inhabitentur. Nam Filius in Patre es isseritu , Spiritus in mire re Filio N pater in Filio, Spirisu, nulla quidem facta contractis ne commixtione aut confusione.

vi id nervosam hujus dicti Iohannae explicationem ejusque indietas apud b. WiLH. LYSER. Disput Exeg. in cap. XVIl Evang. Iob. f. LVI. LVII.s id quae solidissime coryphaeus ille Theologorum puriora saera amantium b. LVTΗΕ-RVS in eximio Tractatu de ultimis verbis Davidis Tom. III. ed. Hallens p. 339. ωνὸς

612쪽

e Luthero repetit . MART CHEMNlTIus L. L. cc de tribus personis p. m. 39, quibu add. Disput. V. de Oratione religiosa T. III. Disput Gissens. ωb ZACHAR GRAPH Theol. reeens Controversa cap. Is de Mysterio Trin. Quaest. XXV. p. 178 sqq. 6 Vid. b. GER HARDI Comment in x Epist. Petri P με

Doxologia proinde sua divus Apostolus. qua Deum, qui est Pater Domini nostri Ieasu Christi, celebrat, insignem illam nec unqquam digne satis aestimandam Numinis ratiam, ex redemtione per Iesum Ehristum acta elucentem fidelibus considerandam mentique penitus infigendam proponiti

Haec nimirum est gratia, quam ceu me βαλλο ι -δε της χαροτος merito praedicat S. Paulus ph. I l. . qua foederis gratiae fundamentum, Oeconomia personarum augustissimae Triados in beando S ad perennem salutem perducendo peccatore occupatarum revelatur. Haec denique illa gratia est, ex qua infinitae Numinis perfectiones manifestantur, usque Benignitas, Misericordia, λαMα α Sapientia, Potentia, Iustitia ac cleo divinarum virtutum cumulus eique gloria elarissime relucet 4 retecta facie quasi in spe culo conspicitur a Cor. III. 18. Et haec

sane δοξολογιι sanctissimi postoli Petri

finis

613쪽

fini, qui sibi propositus est, quemqUe in

hae tota Epistola intuetur maxime conveniens est Nam eo destinantur omnia, quaecunque in litteris hisce ab Apostolo proferuntur 6 inculcantur, Ut recens conversos in fide confirmet is testificetur doctrinam Evangelii de gratia perChristum quam receperant, quam profitebantur, in quassabant, invictaein plane divinae veritatis esse eosque hortetur, ut sanctitati operam dent, vitam gloria divina ex Oeconomia gratiae relucente dignam agant, cognitamque veritatem evangelicam moribus integerrimis exprimant. munc certe scopum sibi praefixum habere divinum epistolae hujus, Spiritus S impulsu exaratae, scriptorem, unicuique,qui illam haud perfunctoria opera scrutatur, in propatulo erit. Accedit, quod Apostolus ipse aperiat, huc omnia,

sum ἐργασιοις pistolae suae opportune Deum, qui est l'ater Domini nostri Iesu Christi, celebrat, ut fideles erudiat, non ali. ter nisi in Christo, qui est imago Dei a Cor. IV. q. Deum cognoscendum esse nec alium cultum ipsi placere, nisi qui in nomine Iesu Christi exhibetur Rom. XIV. 18 IOh. V. aa. Phil. II. 9. i. coli. Ies XLV.

614쪽

Selectorum epistolicorum

Specimen alter unu

VIII. Quum vero de pietismi nostri progressu

praecipue erudiri desideres, id ibi primum in mentem reuocato, distinguere me ante omnia silere inter Pietismum mutigarem, quem non ignorabis potissimum vi. gere in Marchionatu Brandenburgico, Academia Halensiis Giessensi. Quae horumst doctrina, ignotum Tibi non est Chi-liasmi illius sensti ita scortum vulgo virginis nomine insignimus sunt protesibres. Bohmii scripta commendant. Revelationes immediata etiam in rebus fidei non reiiciunt. Haec deliria voco Fanatica Deiri in quibusdam controversiis, utpote de usu hilosephiae, Theologiae Polemicae quaeuo sere universim reprobant de notitia rerum divinarum in solis regenitis vera, in irregenitis falsa, de imbroborum ministrorum ministerio prorsus inessicaci de libro.

615쪽

librorum symbolicorum nimia, ut putant, aestimatione de Ecclesiae nostrae corruptione confusione Babelica, de separatione a corruptis Ecclesiae partibus insti-fuenda, de adlaphororum, quotquot fere In communi vita ita dicuntur, illicito usu& similibus a reliquis Theologis discedunti Alteram Pietistarum sectam 'perpletista voco, caligeri, ut nosti, in poeticis exemplo. Hi vero iterum in duas dispesti possunt partes. Quidam in non nullis tantum rectius quam caeteri omnes saperevolunt utpote SCHA Divs in argumento de Confessione 4bsolutione, quam simpliei. ter tanquam inventum humanum improbat, simile quid nuper M. Carolus noster Osnabrugii tentavit, sed suspensus e vestigio ab ossicio, ipse quoque poenitentia ductus, cum reliquo ministerio reconciliatus est nonnulli de adlaphoris, qui nequidem ut rideat quocunque casu homo, vel prodeambulet, concedere volunt. Alii vero totam religionem nostram reformant, neque ullum ei articulum, prout ille in ecclesia hactenus nostra tractatus est, illadisum relinqunt Libros symbolicos omnes docendi formas tanquam conscientiarum tyrannidem reprobant. Multo magis Theologiam sive Systematicam sive Po. lemicam, sive quamcunque aliam in ordi

616쪽

nem redactam Ministerio inprimis nostro infensi, quod tanquam diabolicum & Λntichristianum exagitant. Talis in Hassia quidam DisoLivs est, pro numine a suis, quanquam nondum annum XXVI excesse, sensi conventus privatos cogit, fugiendam

esse societatem cum Eccleuis nostris, tan-GODO FR ARNOLDus brevi tempore

Professor Historiarum Giesiensis quod officium ultro deseruit quia in corriaptissimo Academiarum statu Cnristum imitari non ossitis obligatus sit ad certas formas, oras cum tamen spiritus spiret, ubi vult, neque sit certis locis temporibusque alligatus. Sunt hi duo grandes libri directe toti Lutheranisino nostro oppositi, quanquam Lutheranus nihilominus velit audire auctor. Eum prativit in libertinita propugnando qui in eo consistit, ut dicant, scripturae simpliciter inhaerendum, credendi libertatem omnibus concedendam, dummodo pietatem eolant, philosophiam omnem disputationes ex orbe eliminandas xTHo-ΜAsius eiusque hyperaspistes L. BRENN-ΕYsENIus, de quibus sorte ibi adhuc aliquid in memoria haeret Magni aestia

matur Arnolci liber, a politicis inprimis, G

617쪽

uuibus placet illa δαφορια, invisae contra est Theologorum Academicorum riXandi libido. Ita contentionibus nostris effecimus, ut jam potentiores libentussime in alterum extremum discedant, nec controversias tantum, sed omnes credendi formas, articulos fidei, consessiones, orthodoxias haec vocabula Hyper pietistis mera ludi-htia facta sunt, orthodoxum vocant, quem eonvitiari volunt. rideant c liminent. Improbantur quidem Arnoldus Thom sua a moderatioribus Pietistis, primis D D. SpENERO, sed tamen contra eos

non scribitur ab ipse, ':

Theologorum vitia ubique tam graphice descripterit. Generalem elenchum in Arnoldi Historiam Haereticam, perquam γlidum scripsit quatuordecim plagulis con Rantem, novellus quidam Proseo Hel- maestadiensis, sed perquam eruditus. n. Cus Ri, Nus Scripsitin contra ipsum MANNERE NIVs, sed disputationem tantum, argumentum poti imum de

Dionysii Areopagitae complectentem. Quid alii facturi sint, dies docebit. Ego Maesenti aestate privatim ego in A. V. puplice in F. C. Primo capite grande Arnoldi caput, quo in Libros Symbolicos

omnes invehitur, hactenus fuse examina. vi ostendens technas, fraudes, inteflabi.

Iem malitiam, versutiam Arnoldonum.

618쪽

:endi mendaciis suis, reliqua, quibus,rbem seducit. Vivit Quedlinburgi priva-us, neque Ecclesiam neque communio-1em ullam frequentat. Execratur semet-psum quod aliquando deceptus opinione illa, quod vocationes externae sint Divinae, Proses1ioniGiessensi profanae sese addixisset. Non ita insanivisse Paulum, ut se pateretur constitui proses rem Atheniensem, ctamen hoc non obstante praedieasse in plateis Atheniensibus di Proses res ejus loci pro merito castigasse. Ilais se diviniore

anterna vocatione Giesia retractum, tam stultum non futurum esse, ut iterum se patiatur constitui alicu)us Academiae Profestarem interea se per scripta sua in plateis hujus mulidi omnes Academicos doliores inclamaturum esseis ipsorum malitiam omnibus detecturum is Pietistis, Qua-ckeris tantae ipsi adfluunt facultates, ut abundantissime vivatis innumeris libris instructam habeat Bibliothecam. Husmodi homines, vel portenta potius hominum, in Marchiain toleranturo foventur. Quotquot alibi ob Fanaticismum, Indisserentismum ejiciuntur, tutum ibi inveniunt

refugium. Lipsiete uno anno decesserunt Mogaris.

eta. Unus remansit in facultate Theologias is ca

619쪽

ea LE ARivs Pietistis semper addictus, cuius gener D. ANTONIVs, Prof Theol. Halensis his novitatibus jam diu deditus fuit, quem deserere non potuit Olearius. In Rula Regis Polon principem ministrum agit EvCH LINGivs Consistorii simul supremi Director, D. PENER amicissimus Totus igitur aulae favor in Pietistas protegendos, introducendos, defendendos propendet. Quare aliquot abhinc mensibus D. RECHEN BERGIus, istoricus, Professor Theologiae primarius constitutus est. Hic igitur et OLEARIvs Pietistarum principiis patrocinium ubique praebent. vide, quam sit mutatus huius Academiae status Solus ITTIGIus, qui simul Superintendens est ingenuus est, novitatibus contradicit, puritatem quantum in se est, conservat magnam ideo ab illis patiens persecutionem gravissimas enim ei lites jam in aula intentarunt. Quartus ordinarius Prosessor D. SEELIGMANNus est, vir equidem optimus, sed timidior. xtraordinarii Professores sunt D SC H, I Da s& D CYPRIANus. Ita bona illa Acaddimia in periculos miseroque est statu. Fuit Soraviae, in Lusetia, quidam Ecclesiae diaconus BoΕsius mali ominis nomen,

qui scripsit libellum, cui indidit titulum: de peremptorio salutis humanae termino. In

620쪽

quo ex D. Spenero defendit, euilibeth mini hac in vita certum propositum esse a Deo terminum, quo gratiam ei peccatorum facere velit, quo praeterlapso si plurimos adhuc annos viv t nomo, gratiam divinam quantum in se est enixissime quaerat, tamen converti non possit, quia Deus eum non velit detracta ei gratia et e

coecato induratoque homine, convertere.

Nisi libellum istum superiori anno ad nos Consistorium Lubbenseis consilium de eo nostrum requisivit. Respondimus, videri quidem e Theologis nostris nonnullos ab hac doctrina non fuisse alienos, sed nobis

tamen probari sententiam contrariam, quae docet, gratiae ianuam, quousque vivit homo esse apertam, eumque, quantum in se est, omnes semper revocare, idque series ex animi sui sententia. Allegavimus universalitatem ubique praedicatam; adeoque a gratia neminem hominum sicenties labatur, excludentem. Repraesentavimus, ex particularitate Mermino hoc peremtorio omnia ea sequi absurda quaeCalvinianorum absoluto decreto obiectemus. Imprimis ministerii operam erga homines. terminum praetergrescis, fore evanidam nihil talibus, nisi voluntatem signi praedicantem, cum intentio Dei non sit ut illi convertantur, quos tamen Dei nomine ad conversionem invitent Pastores Fus ego