장음표시 사용
31쪽
28tentum , seu locatum acceptas, sed ut absolutos rerm ins fistulae, ac vitri Bene hoc illidetur sed tunc non erit locus sine locato proprie acceptus, in speculabilibus vero viedum est nominibus proprie acceptis. Vidit ergo spatium inane, Uacuum ab omni corpore, vidit ergo nihilio mirabilem visum Lynceo non solum, at Angelico acuti O
Vidit corpus motumfuccessive in vacuo . Nil mirum, dum &ab eo dictum Vacuum mouetur inter corpora , In meis nam q. fistulis intercluso suo Uacuo, lene obturato orificio, dum Linuertuntur, conspicitur illud acuum moueri per Mercurium, inquam, si ea quoque intercludaturi, in-uers'.4 erectis in oppositum, salit sursum supra
Mercurium, inquam, sic toties quoties inuertantur. Qisen etiam habet illud acuum omnes qualitates, actiones, passiones, resistentiam,&cOnditiones aeris, aut corporis aerei rarefacti per vim, ac praeter propriam naturam ut infra num. I S. Vidit lumen nussi corpori inbaerens. Quis erit ne
hoc lumen quale lumen Gloriae Istud ergo vel erit lumen participatum, vel proprium , per se in-
existens,quod etiam dicunt peressentiam,&a nullo acceptum; non secundum , quia esset ibi perpetuum, etia in tenebris in esset lux corpora illuminans propinquas non primum quia nullum adesisti participans Caetera,quae de visu supponuntur,
32쪽
conspici utu falsa, nempe esse Vacuum intra fistu-Iam; si corpus inesset, futurus eli et Culindrus nigerrimus opacus, sicut sunt tenebrae , inesse tamen lumen in eo acuo sicut in diaphano Infert, ergo lumen illud nulli corpori inhaeretvic Quid nam l. prohibet inesse Cylindrum diaphanum ΘΛ sic corpus luminis susceptiuum Θ Gratis illic oceditur ibi inesse lumen, non sic inesse Vacuum quid ergo tot de Cylindro nigerrimo,& de tenebris 3 enebrae neque albae, neque nigrae sunt, nec omnino colorataeci deo non visibiles existunt; dicentur vero videri per modum priuationis visus, quia nihil in tenebris videamus, cum nil aliud sint tenebrae, quam priuatio luminis in corpore diaphano, seu perspicuo, sine quo non fit visio erit autem ac si quis dicat, se videre non habere pecuniam. Inferamus ergo potius in aduersum Ibi lumen, ergo ibi corpus, non Vacuum.
Experimentum Duti Mercurio repleta, ere cta, s orificio inferius adaperto, dum immergitur Mercurio in Uesupposito.
12 N hac fistula sic disposita descendit Mer- 1 curius secundum certam mensuram: maiorem tamen, &minorem pro diuersa figura, magnitudine fistulae inferna parte plena Mercurio remanente. Infertur, ergo Spatium relictum a
33쪽
3 Mercurio, est Vacuum. Siquidem aer non potui ubἰre, nec Nitru per poros penetrare quae duo gratis illi concedo ipse, censeo his experimentum suffragari; non tamen refragari contrariae positioni, scilicet,qubd illud contentum sit corpus , non Vacuum . Est autem corpus genitum, coalescens ex attenuatione, evaporatione Mercurij contenti in
fistula, &ex aliquali portione aeris interclusi inter Mercurium, fistulam dum repletur, quoad potest rarefactu per vim illatam a Mercurio parante descensum per propriam grauitatem. Pro primo constat Mercurium esse naturae facile resolubilis,&exhalabilis, aut volatilis, ut ex Chymicis. Prosecundo apparent particulae aeris ascedentes continue,dum fistula repleta Mercurio itiam si ben Edigito occlusa perpendiculariter dirigatur super digito. Inde si permultum temporis fistula Mercurio repleta seruetur , minuitur Mercurius aliquantisper, nec aeque repleta permanet ac tunc immersa in Mercurio supposito iuxta orificium reseratum, minus descendit Mercurius, quia minus admittitur corpus illud succedens in locum Mercuri decedentis. At hoc ille libere fatetur ibi: Vix est passibilefundere &c.
Sed existimo fore, ut remaneat plene,& concludenter probatum, illud non acuum, sed corpus esse aereum, tenuissimum, per vim attenuatum,
si per eiusdem fistulae experimenta evicero, ipsum
34쪽
habere resistentiam, actione, lassione, quae suntentis, seu corporis conditiones,4 qualitates, non Vacui,&io Non entis, cuius nullae sut qualitates.
Ex eodem experimento probatur non adesse Vacuum.
is incipio huius veritatis in testimonium . I induco fistulam erectam, ut supra, Auctoris acuo in eius summitate repletam, linteo calido, aut aqua calida ex calfactam, nam Mercurius tunc descendit, mox glacie, vel frigida refrigeratam rursum ascendit pro rarefactionem ori vel minori, aut condensatione contenti inde calefit,& refrigeratur, rare fit,is condensatur, quae sunt corporis affectiones, ergo non Vacuum. Vlterius facto eo, quod appellatur Vacuum, in fistula fortiter occluso orificio inferiori, quod in- uertatur superius,is immersa tota fistula in pro-landum aquae, obseruatur aeris bulla per aquam
ascendens, ergo non acuum. Nam si Vacuum
seret illud spatium per vim in fistula interclusum, in aqua ipsa liberu repleretur corpore ipsius aquae, nullo sensibili facto illius motu . Si eleuata tantisper e Mercurio fistula praedicta,
admittatur tantillum aquae,& statim claudatur digito, interclusa aqua ascendit supra Mercurium, de infra illud contentum, imminutum tamen mo-
35쪽
le,& condensatum ope aquisuis qualitatibus subministratis auxilium, ut possit aliqualiter redire in
Amplius si in uertatur eade fistula, illud contentum resurgit per aquam, Mercurium, superiorem petit partem versus digitum occludentem, qui no essent partes acui, non . n. resisteret fluetibus partibus aquae,ac Mercurij, nec eleuaretur,&c. Insuper hoc contentum perductum ad digitum claudetem orificium, attrahit digitum intra ipsum orificium , quo argumento mirum est quomodo deducatur euidentissime inferri acuum dum potius oppositum euincitur. Nam sic vel acuum habebit actionem attractionis, vel caro digiti suopte ingenio ingredietur fistulam, quae sunt improbabilia. Vnde potius hinc inferendum, corpus
illud vi attenuatum, is rarefactium tentare reddi- tuum in propriam naturam densiorem,' ideo attrahere carnem digiti. Sicut experiuntur Pueri qui ioci causa in claui faciunt, ut attenuatu aer
per attractionem spiritus exsugat carnem labiorum, a quibus clauis pendens diu detineatur. Obseruaui amplius, quod si fistula continens suum acuum claudatur digito navase Mercurio referto, &deinde sensim in uertatur, tunc fistula utrinque simul fit Vacua Mercurio , in partitur acuum illud in plures partes ascendentes ad elatum apicem fistulae; at si eadem claudatur repleta
36쪽
33 tantu aere libero, Mercurio dum erigatur super
digito obturante, totus aer simul eleuatur, nec d serit Mercurius partem oppositam obturatam vitro, priusquam aer illuc adducatur. Quod est aragumentum patens pro attractione facta a corpore illo rarefacto ultra suam naturam, non sic si esset
Eadem insuper fistula aequali Mercurio, derelibero repleta, deinde digito occlusa , imponatur Mercurio supposito, tuc admittit descensum eris curij ampliore adeo ut terna spatia supra se relinquat amplius, quam quod fuit antea spatij undis
infertur aerem admissum rarefieri, pro sua rarefactione permittere descensum Mercurio ampliorem, quam permitteret corpus illud tenue conten tum, quoad natura patiebatur rarefactum.
Quin amplius soluat hunc expertum nodum suo Vacuo. istula praedicta a perpendiculari linea deflexa aduocat Mercurium ad implendum illud Vacuu, Mea tota repletur. Hic ascensus non esta Mercurio , qui grauis suopte pondere descendit,
nec a virtute in eo coliguatiua, quia essent in eodesimul vi respectu eiusdem naturaliter virtuteSco-trariae ad ascensum, laescensum, ad terminos contrarios , quod non potest esse simplicis,4 similaris corporis, sed tantum animati, ut infra u. Is . Non a Vacuo, quia id haberet virtutem attrahendi, contiguandi&c quod ab omnibus iudicabi tur
37쪽
la Mercurius Profecto a corpore illo contento per vim rarefacto, quod dum tentat redditum in pristinum, attrahit Mercurium Attrahit autem inclinata fistula, quia tunc minus ponderat Mercurius inclusus, quam dum erecta omnes partes confluunt ad centrum grauitatis secudum lineam perpendicularem, ideo in fistula erecta corpus illud rarefactum sustinere tantum valet Mercurium inclusum, non alium trahere.
Idem fortius stringit, si aequalis fistula fiat, in
cuius fastigio circunducatur tubus orbicularis vitreus in sorinam pilae, quae tota impleatur Mercurio,&cuius orificium apertum immitatur in Mercurium suppositum Tunc erecta euacuatur tota
pila,fistula remanente plena Mercurio, quae postea si declinetur, affatim effertur Mercurius, cimplet totam sere pilam. Non poterit autem eleuari tantus Mercurius e vase inferiori , nisi adsit attrahens, nempe corpus violentia rarefactum. Quod etiam constabit ex eo, quia si huiusmodi fistula sola ercurio impleatur, vacante tubo rotundo,, erecta aperiatur orificium in Mercurio supposito, decidit Mercurius inclusus paulbininus quam totus in Vas suppositum, quia aer inclusus in orbe illo tantam patitur arefactionem. Neque dicatur hinc sumi argumentum acui, dum Mercurius ascendit ad implendum Spatium in
38쪽
in summo fistulae existens; nam si esset corpus, penetrarent se mutuo illud corpus, mercurius. Siquidem respondetur, obseruando illud corpus non adeo coactum a pondere Mercuri in virga declinata, sicut in erecta condensari, proinde in minus spatium constringi,4 in quod ei tis relinquitur in trudi Mercurium ad formam cultri inta. vagina, illud veris inter fistulam, & Mercurium intercludi. Atque omnino hic effectus ossicit vacuo, quidem dato eo Vacuo, a quo eleuabitur Mercuriusqneque potest dici ascendere ad prohibendum Vacuum, quod idem ipse suo pondere effecerit Ino super hic effectus est positivus, ideo debet agnoscere causam positivam, quae raritati violentae eius corporis commode potest adscribi, non actio. Ad haec si illud sit acuum, discontiguatis ijs corporibus tollitur iam nexus corporum, virtus contiguatiua illorum; quid ergo amplius detine bit suspensum Mercurium E quin decidat ad aequilibrium subiecti Mercuri Dum maxime constat eum non posse descendere, quia non detur locus suffectioni seu corpori alicui succedenti in vices Mercurij recedentis; unde perso rata ac solo fistula, statim concidit Mercurius totus, ut in Daclarius obseruabitur praeterea, quae obstare supra fuerunt indicata. Adiungo aliud experimentum. Sumatur Merin curius
39쪽
36curius non admodum depuratus, prout a talet in ossicinis seruari, ad dictu experimetum praestandu, quo deinde lapius agitato, tractato, ac depurato si postea in eadem propemodum fistula idem praestetur ille faciet spatium maius illius contenti, pro maiori subministratione materia aerear, hic faciet minus,& breuius Spatium. Ex quo euidenter conspicitur, descensum Mercuri pendere ex admissione corporis magis, minusue rarefacti.
Prsterea detineatur fistula Mercurio Meo contento repleta in Mercurio supposito per noctem, aut etiam per diem naturalem, tunc eleuatur Mercurius duobus fere digitis transuersis,4 apparent guttula aquear adhaerentes interioribus fistulae lateribus. Argumentum euidens ibi adesse aerem, seu vaporem vi rarefactum, qui dum densatur trahit Mercurium.
Permanebit itide repleta Mercurio fistula longior duobus,& tribus cubitis, si in profuda cubitali, aut etiam semicubi tali quantitate Mercuri Dorificium infernum adapertum immergatur, comprimetibus partibus multis Mercuri suppositi Mercurium inclusum in fistulabis ideo eius pondus impedientibus, xsustinentibus. Non suspende-
turergo Mercurius a virtute contiguat tua.
Sumatur denique fistula cubitalis, aut etiam bi- cubitalis, haec nullum permittet descensum Mercurij in Mercurium suppositum, etiam si contineat
40쪽
Mercurium eiusdem molis, proinde eiusden ponderis, amplius ac fistula longa duobus cubiti cum quarta parte cubiti Aut etiam altior duobus cubitis,in tribus ex quatuor partibus cubiti, quae posterior permittit descensum Mercuri j per dictas tres partes ex quatuor cubiti, scd longioribus fistulis. Qu*d porro euenit, quia ea non admittit aliquid, quod succedere possit in locum descensuri Mercuri , impediente Mercurio
supposito, quod permittitur si in aqua, aut aere locetur idem orificium inferius reseratum. Et euidentius si foramen factum in fistula bicubi tali prope sumitatem occlusam vitro mea cera ad insertiones apta clausum acu perforetur , nam tunc totuS
decidit Mercurius ad aequilibrium suppositi Si ergo corpore admissis succedente in locum Mercurij recedentis descendit Mercurius, quo non admisi non descendit ergo id quod sustinet Mercurium est non admissio, seu non ingressus corporis in fistula impediente Mercurio, supposito modo superius dicto Cum itaque admissio alicuius corporis in fistula sit id,quo posito ponitur descensus Mercurij,4 quo ablato aufertur, Inde proportionaliter aliquanta admissio aliquantum permittet descensum, ergo non .Vacuum, sed corpus erit illud contentum . Atque nulla est ea virtus contiguatiua imaginata.