장음표시 사용
21쪽
leviginti hujus tabulas praelo commissas non sine ingenti animi dolore, dimidiatum opus, nec finite ab omnibus perficiendum , habere ingemiscimus ; maxime si ex mira illa felicitate, quam
xx usu sibi comparaverat , metimur . Tanta e 'nim celeritate utebatur , ut per subsecivas horas ad illud conseribendum 'vesuti ad labo-gum levamen , quod aliis certe curarum summa fuisset , se contulerit . Qua ex re cum Omnes admirarentur hominem perennibus politucis distentum occupationibus , laboriosissimas stupenda eruditione plenas adnotationes ad Herculanensium' monumentor e Iustrationem confer- , quod vix esset credendum; maledici tanto vi cm deesse non potuerunt. Obtrectatores enim non nulli eodem selo nati, invidia laudem virtutis ut obtererent, illum numquam hujus operis auctorem extitisse praedicarunt. Sed multorum obtrectationem devicit unius virtus - Ipse enim istorrum audaciam , qui in eo laedendo se aliquam 'consecuturos sperabant utilitatem, non modo non coercuit , sed sprevit ; quin etiam i quis crederet
antum ab aucupanda gloria, editorum voluminum Herculanensium abfuit, , ut plane num-
22쪽
VIT A. Is quam se filisse auctorem cuiquam dilueide , ac citra tergiverationem aperuerit. Sed qui praesens meritas praedicationes aversatus est , absens prohibere non potuit , nam quantum laudis itili ex hac re pervςnerit , vςl ex eo est intelligere , quod exteri quique huc convenientes, propter eximiam nominis gloriam, cum illo colloqui cuperent, ac ejus formam cognoscere studerent, qualis esset , quem tanti operis auctorem absentet fuerint admirati ; majoresque sui praecones nactus nisset, nisi tanti viri modestia, ac austerior institutae vitae ratiet id omnino pro-
lubuisset. Al sentes vero quem numquam n erunt, adamarunt ἰ ae eum praestantem veluti Herculataearum rerum interpretem adivere . Forte enim inter Herculanei eruderata marmQra, quaedam in Iseteae aedis soribus inscriptio eruta est, de reparata Isidis terraemotu collapsa aede a Nu- merio Popidiu , eum esset annorum μι. Hanc pro modulo quisquς suo tum nostri itum exteri homines, interpretari conati sunt ; quorum in numero
Georgius Henricus Martini Lipsiensis Scholae ad Divum Nicol um Rector literarum laude florentissimus. Hic commentarium in eam pari
23쪽
eruditidiae, ac critice conscripserat , in quo plinta praesertim de vocula fixi, quae non paucas cierat turbas, copiose disseruerat . Hune dono Paschali mittit , datis ad eum elegantibus literis , quibus viri emunctae naris , cui proprio quodam jure compotiendae hujus motae lutis actio competeret , exquisitum judicium accipere significabat. Interea cum exteri, ac cives OmneSin eo exornando commendandoque convenirent,
statim eonsecutae sunt Serenissimi Caroli III. auctori gratulationes, datis ad eum regiis codicillis , quibus se ex lectione illius voluminis incredis te ea isse volup atem indicabat. ste-gisque largitatem exinde Paschalis expertus est annua sibi pensione attributa, quam Rex Clementissimus cum in Hispaniam navigasset florentis. ma illa Regna gubernaturus, ex suo aerario Michane illi pendi omnino voluerit . Sed veniam mihi non denegari confido, si tantisper e via quasi divertens aperiam, quid maxime Tanusiam impulerit, ut ad regia Scrinia
illum evocaret, captum hominis doctrina, fide, ac prudentia . Non solum enim vir hic πολι- τι-ταπου, qui probum , dc apprime doctum ,
24쪽
VIT A. IIae commin sinistissime custodientem requirebat, , noverat maximam moderationem animi istius M aequitatem , sed prudentiam ac commissarum sibi rerum fidem intellexerat. Forte sortuna libet editus est eruditissimus, qui maximam auctori excitaverat admirationem ;Omnesque cuperent noscere, quem fuerant admirati . In hunc librum contulisse aliquam literariam opem hominem nostrum non levis erat
suspicio. Quare Tanusius idem sciendi studio captus, Iosepho Romano integerrimo senatori , haec curiosam inaui ullonem nus , apud quςm motae gravissimae litis actio erat de avita quadam illius domo , improvisus
eum adoritur , & cum eo coram agit, quo Velit commissum sibi arcanum consilium prodere. Sed frustra ; nam hoc quoque ex disciplina Pythagoreorum se didicisse dixit, naturam nullam
rem voluisse homini esse faciliorem, quam Com. missa tacere . Et quamquam magnis conditionibus ab eo invitaretur , qui omnem operam , ac industriam ei locaturum pollicetur, quibus causa staret, abstinuit, quo minus foras erumperet arcanum , quod amico molostissimum accideret. B Tau-
25쪽
Tantum vero abfuit , ut Romanus id aegre tulisset , quin eum perpetuo adamarit, ac ad Tanusium conversus dixerit : Hic quidem laudabiliter peregit Chilonis illud δυσκολον : Tὸ τοῦ ἁ-πόρρητα σιωπισαι . Quibus rebus factum , ut Tanusius tempore dato adierit ad Regem , eique,
quum multa de illo omni liberali doctrina politis. simo; de fide , qua commisia praesertim fideliter
celaret, commemorasset; hoc adjunxit, huic uni totum Herculanensium antiquitatum onus incum
bere, ac maximo studio , & diligentia singulari illic. ait sis taar ut aliva. 'stam specie in graviora publicae rei negotia eam pertraheret , . decere Regem Sapientissimum, ut in regiis scriniis eum locaret. Nihil renuit Rex , ipsumque eo militatum ut veniret invitavit . Itaque hic fecit, ut vere dictum videretur: Di curarue -- res suum fortunam. Tanusius igitur hunc sibi adjunxit magno studio, quod in homine fidem, Mindustriam magnam perspiciebat, non dubitans magno usui sore sibi in his rebus, quas apparabat. Porro omnia, quae singularem fidem , & non poenitendam juris doctrinam exposcerent, ei juia sit deserri ; quae munia diligenter obeundo , fi
26쪽
VITA . . I9deliter administrando , sine ulli existimationis onstitiione ad ultimum spiritum retinuit . Helccomplures annos moratus , quum rei familiari , ae sibi tantum operae daret , quantum non indiligens pateriamilias deberet, omnia reliqua tempora aut literis , aut publicae rei tribuit . Si qua enim res major acta est non defuit : sicuti T nusio , ac dein Iosepho Beccadellio in omnibus gravioribus Reipublicae negotiis operam, ac dilia gentiam singularem locavit. Multa hujus sunt , heic praeclare facta , ac quamplurima quidem re-
. tis sit sui ingenii aliquot monumenta , cum adissue in juvenibus ageret, uno hoc in volumia p. concludere , Hoc specimen porro prudentiae illius ; quod eum in his versaretur , ac Tanusius numquam eum a se dimiserit, cupiveritque semper secum deducere quod non levem ei movere posset invidiam in aequalibus tamen suis unus ante alios suerit carissimus . Est enim hoc commune vitium , quin naturae potius Iabes quaedam , ac macula ,' ut invidia gloriae comes sit , & libenter de his detrahant , quos eminere altius videant.
27쪽
Itaque a Tanusii consuetudine , . quoad ei licebat , se nolens absentabat, quod tantum se ab invidia putaret abfuturum , quantum ab illo r cedere appareret. Quod quale sit, facilius existimabit, qui judicare poterit, quantae sit sapientiae , eorum benivolentiam retinςre , cum quibus maximarum rerum Sic aemulatio . omni vero in te fide , ac gratia ad alios sublevandos saepe sic usus est, ut judicari possit omnia ei cum omnibus suisse communia. In hoc autem si tantum eum prudentem di-
le potius ita natura Grit comparatas , ut perpetua naturalis ejus bonitas vel in suos inimicogeluxerit a quae nullis casibus unquam imminuta est. Non solum enim amicos , sed etiam inimicos, quantum potuit, protexit rebus in arduis: dc quibus indiguerunt, adjuvit ; magnum quaestum existimans, officiosum ab his cognosci. Quos vero fortuito adversarios, modo in summo essent fasib. gio, nactus est, non solum in summo illorum periculo non est insecutus , sed maxima animi moderatione est complexus ; ac nihil aliud egit quam ut, quibus rebus posset , esiet auraio : -Quyd
28쪽
Quod praeclarissimum ejus facinus non pari modo probabatur ab omnibus , qui sensus ejus reprehendebant , quod parum oflisse malos cives vi- .deretur . Ille autem quid par esset facere intuens, dicere fuit solitus, se non fortunae , sed hominibus solere esse amicum . Hoc quoque sit illius bonitatis exemplum, quod cum, quibus praesidio fuerat , subito in melius eorum conversa fortu na , immemores officiorum suorum deprehendinset , carissimos tamen illos habuerit ; satis ducens neminem posse existimare eum temporis causa id rum est benefieiam , non qui eontulit . Dissicile est omnia persequi . Verum illud intelligi volumus , illius heie abstinentiam ex ipsis rebus ,
ae temporibus judicari pota , quod non florentibus se venditarit, sed in deprecandis afflictorum
periculis , aut incommodis totus fuerit . Quare licet amicis urbana ossicia privatus tribuerit , cum in publicum versatus est, disseillima natura fuit , ne .a quoquam sua abstinentia tentaretur et ejusque asperitatem adeo quisque est veritus , ut ipsum vel adire resormidaverid . Neque vero id
Ilo repetebat : meminisse debet ' is in e m colim
29쪽
satis habuit, sed ne in sui muneris persunctione existimationis ullum detrimentum saceret , graves inimicitias suscipere non renuit, aditumque petentibus conveniendi non dedit. Saepe & nachiis hanc occasionem, illud Epaminondae de My- citho adolescentulo , filiis suis enarrare consuevit, satis nimirum auri, & argenti, aut divitiarum Orbem terrarum non habere pro patrue chari a te. Qua obfirmata sui opinione cum in dies virtutis laude cresceret , praeter gratiam qua ii tum Clementillimus Rex Carolus prosequebasur,
vi obrueretur alieno aere, nec ibivendia par esset, tribus millibus centussium profusissima largitatrdonatus ab illo est . Hominis autem nostri integerrimae vitae quum pleraque proferre possimus' testimonia, uno erimus contenti, quod ex eo facile conjici poterit, quam integra suerit illius institutae vitae ratio . Quum Regis Caroli nomi-ue rarissima , ac prope singularia aliquot aurea numismata Pertinacis , uxorisque ejus, ac GOrdiani fuissent comparata , eademque Tanusius Paschali traderct ; haec negligentioris sorte servi incuria clam ablata sunt. Heic ubi abrepta illa sensit,
30쪽
VIT A. 23 incredibile est, quanta animi molestia externaretur; tantamque cepit animi aegritudinem, tum ob δε- perdita numismara, tum maxime veritus ne ad missi criminis in se suspicio caderet, ut undecim mensium spatio, destitutione capitis laborans omnino inseniret , ac penitus insaniens periisset, ni Tanusius amici casum ac jacturam miseratus animo illum eonfirmasset , significassetque recuperata numismata, datis ad eum literis, ex quibus plus laudis Paschali , an Tanusio perveniat , dicere nequeo. Integritatis erit hoc datis testimonium. is Vade rπIeatu, , aer. Regiorum scriniorum munia rediit g ac dum ω- tus in eo, esset occupatus sic , ut respirandi tempus ei deesset ; ecce novam occupationem , honorificentissimam illam quidem, sed sibi affecto jam.& mortalium impeditissimo satis superque importunam adire coactus est. Nam cum Augustissimus Rex Ferdinandus Senatum fieri censuisset ad convellendos abusus, in rem Ecclesiasticam maxime ingruentes, dc graviora totius publicae rei negotia expedienda ; a Secretis hujus Supremi Senatus ipse a Re- se est destinatus; nusquam enim nou Illi proba: