장음표시 사용
41쪽
pertate, quod egestas est, quando ad vitam necessatia desunt; prii pertas vero, quando licet non adsint opes, tamen cellaria iuppetunt; unde Tibullus.
Me mea paupertas vita traducat inerti . tDum mos a siduo taceat igne focM.
De duobus Nobilibus, quorum unus ex nobilibus suis maioribus, alter ex Obscuris natus sit, uter eorum
Cap. l8. 4CVM, ut Marius in oratione ad Quirites dixit, natura una, & communis omnium hom inum sit, nec veram nobilitatem languinis, aut diuitii essiciant e Gsentialiter, at sola,& unica virtus,quao qu im possunt diu tis, ta quam instrumenta, &sanguis, ut paulo post dicam arboc loco pretermitti non convcoit si duo proponantur nisbitet quorum unus ex parentibu*S.auis nobilibus veteri. nobilitate descenderiti alter veta ex obscuris, & Grdidis neutrum altero esse nobiliorem,quod pertinet ad essentiale ipsius vere Nobilitatis, si ambo quidem sint pares ornamento virtutum, ambobu iq; suppeta ut diuitis , quantum satis est. Verum quod spectat ad gloriam, & claritatem , primum altero esse multo clariorem, Sillustriorem , sua enim ille, di suoruin gloria multis iam annis, ac statibus ccomparata, lucet in Republica itaq; refert pluriminia velitteri ex nobilitate ortum esse ad gloriam, & Claritatem. Quare laudis argum ciuin accipiunt doctistimi viri ama ioribus. ut Horatius inqui
42쪽
. Etia in aliquo modo refert ad Nobilitatem,propter meliorem,&faciliorem educationem hic vero nouus homo est, ac tantum tua gloria incipit, et dissiculter, & magnis Iaboribus emergere, lioc fere Sybilla, Vates, de Sacerdos vicelii ad Auea apud Virgiliu in G. Eneidos ita expresiit Qua sita pilaeb' Tros Anchsiade, facilis esset in Auernurioctes, atq, di paret atroaqua datis , Sed reuocare gradum sκperasi uadere ad auras, Hoc opus,h c labor est pauci quos equus amauit I9ppiter, aut ardens evexit ad aibera virtus
Natos ex Nobilibus, non esse Nobiles, nisi Maiores suos
ri euaserunt, ita maximus perpetuo ost eorum nume pMat.Hom. s. rus, quia parentibus claris degenerent; quemadmo- mqt Nobilitas dum igitur illi sunt vere nobiles propter acquisitas vir Iesbonitas Coicies, rixc eis obest nouitas: sic hi Vcre sunt ignobile. propd i; s' i iis, tex ivina AE t pitudi 'em vitis nec eis mai rutra suorum nos ipsi boni. &quicquam proucst nobilitas , ac hi tamen solent. magis , Sene in Her. sum agisq; ambitiosi esse,&maiorum suorum similes con- e.tragedra l.drtemnere, & ni uos homines , etiam si Virtutibu , di se iis lii, ii ii iii. praecellentibus claruerint, habere pro nihil O, atq; asper- na laudat. &retna ri.: sed his nomine Omnium illorum Marius in bel- Ovi. .li. demici lugurtino respondet,ac Cicero nouus homo ad Salusti . . s. ' Σ' viai rei pollet hoc modo;Ego rucis maioribus virtute mearis luxi, ut si pxius noti non fuerint, a me accipiant ini- Au otii, Sed protium memori sui , tu tuis vita, quam turpiter egisti, ma- bitas magnos in gnas offudisti tenebras, ut etiam si fuerint egregii ciues, gς . visci ccita venerint ja obliuionem; quarς non nulli antiquos
43쪽
Amphiemalea viros obiectare; satius est enim me meis rebus gestis floresert aliud exem rE, quam maiorum opinione niti, di ita viuere, ut ego ς' in sim posteris meis nobilitatis initium, de virtutis exemptu.'daces)bis; a VMςxius Ma inius de Manlio Torquato, cum ille Silla-tiet filius,ad Her num silium suum iuxta de causa, ct Republica, domo sua modiu, qui sibi indignum iudicasset, protinusq; e conspectu suo abire iu
tibi. 26.. ςxi'ςς substinuisci, tam tristi patris sententia pereuiad uitari ii, i sus Silianus lucem ulterius intueri, suspendioq; se proxi-
genus a me ip- ma nocte consumpsisset, lisc verba iubiecit, peruerat o initru sumit, iam Torquatus seueri Religios iudicis partes, satis faetu in . a. - ' erat Respublics, habebat ultionem Macedonia, potuit taverecundo obitu filii, patris inflecti rigor. At ille neque adoloscentis cxequi js interluit,& cum maxime funus eius
duceretur, consulere se volentibus, vacuas aures accomo
dauit; videbat enim se in eo atrro consedisse, in quo illius imperiosi Torquati seueritate conspicua i in ago posita erat a prudentissimo: viro succurrebat eisgies maiorum suorum cum titulis suis. Idcirco in pruna AEdium parte po lcri u Nλ . ni solere , ut eoru in virtutes posteri non solum legerent, sed etiam imitaretur; Nunc vero innumeri Uexemplis, que passim leguntur in optimorum auctorum historijs, & grxuissimis PlialosophCrum argumentationibus prsternalia sis, Iuvenalem, quod dicimus, exemplis hoc patefacientem , & Catilitas atq; Cethegi, quorum maiores nobilissumi fuerant , ac nouorum hornanum Ciceronis, cibia audiamus. Quis catilina tuis natat Ias, atq; Cethegi Inueniet quidquam sώblimius e arma tamen vor octurna, O stammas domibus, remplissparamι Ut bracatorum pueri, senonumq. mnores Musi. quod liceat tunica punire molesta. sed vigilat inqui, ν itaq; HBra coercet. Hic noMus Arponas ignobios, O modo vitis Municipalis eques, galearum ponti Mique Pusidium attonitis, o in mala te laborat. Tantam
44쪽
O uot um igitur muros iura. tua cantili ili ominis, o tituli, quanIum, non leucade, quotum Thestir eampis Octavius ab flust vG Ddibus cluduis gladio. sed maparentem, Roma parrem patris Ciceronem libera dixit. Arpinas alius Vol eorum in Monte soluo To ceme mercedes alieno lams aratro, osam musecfrogebat πιντια κtem, si lentus pigra muniret catira doti a. i Hie tamen, Oci ror, summa pericula rerum Excipit , solus trepidantem protegit urbem. Tandem concludit Iuvenalis pro studiosis nouis hominibus, contra eos, qui viiijs suis a claris parentibus, di maioribus turpiter degenerauerunt, quiq; ventosos titulos, Scspendorem tui generis habent semper in hore , atq; as,i- ut iactitant. Malo pater tibi sis Thersites, dummodo tum AEacide itis, νulcania parma capessas. Quam te Thersite similem producat Achi 'lat. Et tamen, νι longe repetas, longeq,reuoluat
Nomen ab infami gentem deduc u d so. Malarum primμ3 qui quis fuit ille tuorum. at pactor fuit, aut illud, quod dicere nolo.
VN ο κ D.Ioannex Chrisostomus ad hee propositi in
quiti de vitiis nunqua erubescamus parentum, sed illud unum quera imis,sem ramplectamur virtute videt icet, ii u na suiod i etiam ii alienigenam habet matrem, etiam lisornicatione pollucam, vel quolibet huiusmodi dedecore sordidatam, mi tamen de eius, aut vilitate fui-cabitur, aut crimine pollueturi, quod si fornicatorem ip- stiri ad meliora conuersum nequaquam prior vita comitaculat, multo magis ex meretrice natus, ct adultera si propria ν iacute decorctur, parentum suorum, nec dedecora-
45쪽
tur obrobriis. Quid . n. prodest ei quem sordidant mores generatio clara aut quid nocet generatio vilis, quem moIdem super il- res adornanct ipse.n .se vacuum ab omnibus bonis osten-lud Mat. pa' dit, qui gloriatur in patribus, & D. Bernardus scribens ad Mem liab ζm Eugenium dicit. Genus Apostolorum non aliunde est no- - bile, quam morum ingenuitate,& fidei sortitudine.
Natos ex Maioribus nobilibus, quam, uis propter vitia non sint nobiles, tamen esse patritiOS, ct generosos.
Vamquam reuera, non sunt nobiles, qui ex clari.
est te,' diost uo p xςi tib orti sun cum virtutibus carent,vitamq; sa, & tantu eis agut in viri js,&cu dedecore, atq: a progenitoribus prodest, ut spe- suis degenerant, illi tamena patriiij sunt, quia sedent cuinculum csco, patribus in Republica, & in cartibus hominum, a plebeis disserunt,quod ad externam vivendi rationem pertinet, quodq; ad illum gradum spectat, quem tenent in ei uitate; generosi etiam sunt, quoniam ex illustri, & claro genere orti iunt; quemadmodum enim Statius inquit, Generosi sunt Auitis titulis. Ac hi vulgo in Italia vocantur Gentithuomini, quia sunt ex gente, aut familia , nominis,& existimationis alicuius. Hi tamen, se esse veros nobi
les opinantur & pretendunt; cum passim iurant, a feda Gentit hvomo. Quandoquidem solius viri nobilis, proprie est integra, Sstudiola fides; quod si dicantur nobiles, de huiusmodi habeantur in populo, nihil moror, quid Vul- gus, & indocta multitudo, aut loquatur , aut sentiat.
46쪽
λ voluedo quodHine preclarus quidam posta contra nobiles sine virtute eleganti carmine sic inubebitur. ἱ ta
sist tibi Gallorum Rix, O Regina parentes , tu, ac comm . Et maneat virtus pectore nulla tuo ,
.n pluris faciam re, quam tibi risIlica matre M sit , O ignarus rusticus ipse pater. EtIo1nes Stobsus in suo tractatu de Nobilitate serm. 8sse inquit.
De Nybilitate parum laudis adicare pol
Bonus enim vir, mihi nobilis videtur. viverὀ non iussus est, licet a patre meliore. Quam Iuppitersit, genus deducat, ignobilis mihi crsetur.
Penium sic ait Philo Iudeus in libro de nobilitate; Nobiles soli dicedi sunt, prudentes, di iusti, etiam si e vernis aut emptitijs nati sint. Mali vero, etiam ex honestis maioribus nati, non sunt nobiles.Et Cassiadorus in quadam epistola inquit, Melius est de contemptibili genere nasci, & clarum Iirtutibus fieri,quam de claro genere natu cri minose vivere. Vide Pelbartum in Au
' reo Theologis Rosario. Thomo a. iDictio, Nobilitas.
47쪽
Quibus dantur priuilegia Nobilitatis, em
non esse nobiles,veruntame esse non generosos quide, sed patritios, ct veros 1 nobiles, propter virtutem, si no- ui sint, necesse genero
t' rincipibus, hi proculdubio sunt patriiij, tum qui gia dum tenviat cum patribus in Republica,tu quia Leparantur a plebe, sed generosi minime sunt; quia exclaro genere non prouum unt, immo nobiles propter virtute, qui iunt noui, quales fuerunt Cicero,& Marius ambo AG pinates, minime sunt; cadem ratione, generosi. quare nitentes propria vocabuli significatione, rure appellari non possunt. Gentiebaomini, sed neque patritii sunt, nisi propter sua merita coaptentur, & ponantur in aliquo certasradu honoris,& dignitatis in Republica,vel populi,& Senatus electione,vel auctoritate Principis. Nam solae virtus quamuis faciat homines vere nobiles, haud quaquam illos tamen iacit,vel generosos, vel patritios, quia nemiani ullum tribuit aradum in Republica. Deinde patritii ex priuilegio, qui line claro genere sint, ac sine virtutibus.. etiam ii multas diuitias polsideant, non tamen sunt maris nobiles, quam si docti sint, quibus immerito dantur insignia doctoratus, illi quidem sunt doctoierint docti esset nequeunt sine doctrina;similiter hi accepto priuilegio saeti lunt pa triti i, sed fieri fine virtutibus nobiles non possunt. Regula enim est Philosophorum, essedium sormale emadmoda non esse absq;causa formali; quomodo enim fuerit album
48쪽
Qui si nobilis in ciuitate, ac in Republica
iximus de vera nobilitate , quiq; sint reuera nobiles, ut in scolis docent Philosophi,atque ut videtur im- . mobilis,& in eorupta veritas postulare. Nunc roget quis, S poscat a nobis definitionem nobilitatis populari opinione,& qui habeatur nobiles in Senatu,&in populo, de quibus in ciuitate, ac in Republica gradus,& locus debeatur nobilitatis. Hi nobiles inquam habentur, &sunt vulgari, & conmuni hominum opinione in Ciuitatibus, de in Republica,qui patritii sunt, non solum ingenui, ut os uocat Cinthius; nec solum senatores,aut senatoruni Prenies,velut in primo libro inquit Livius. Romulus centum creat senatores, qui patres ab honore, patriiij quoq; progenies eorum appellat i . Nec hi solum, de quibus Coenelius Tacitus ait, hisdem diebus iii numerum patritio tua sciuit Cetar.vetustissimum queoq; ex senatu, aut quibus Hari parentes fuerat. sed quodcunque a plebeis gradu aliquo dignitatis segregantur, sue patritiatum habeant ei ctione , siue principis auctoritate, siue a maioribus su is eam dignitatem sola natiuitate acceperint,atq; illi quidesiue florent splendore, ac luce virtutum suarum,siue id minus. Haec vero potissimum vera sunt, que dico , in Rosno,& in optimorum potestate, nam incensu potestate, cum sit pauperum, & mediocrium regimen , ea Respublica non habet patritios, nec generosos homines ; multominus in Tyraonide, in paucorum potentia, & in populari potentia sunt patriti, quandoquidem illet non sunt Rerpublici, sed labes, di transgressiones rerum publicarii, aut certe in his tales existunt patris,quales sunt Reipub.
49쪽
DELPHIN Vis iQuorum interest eligere, aut assumere ali quos ad patritiatum, eos debere homunum merita, non personas respicere,
quod s aliter eueniat, ueros , nobiles debere illud
Arst.in 3 polit. Nam lex. est ordinatio quedam an rationem de
coseretibus ad fine i o litit, isti
habet in se ipsis ideo sui sibi leges. Deridendus igitur ellat i lle, qui vellet dare
lege illis virtuos , e si in eisnsi sit cause, Ppitrquam lex tertur videm Isiodorii lib. r. Erymolo-
AD quos pertinet eligere, aut assumere homines as
patritiatum, seu patritios creare, qui gradum ordine illo dignitatis teneant, hi nequaquam debet. personas respicere, sed virtutes,& merita personarum, ut . nimirum illi sint vere nobiles, hoc est non latum exterius, sed etia in animo, quod si nolint facere, aut velint quide, .sed saltantur in eligendo, & assunmendo inmeritos ad patritiatum,creati patriiij, quamuis indigni sint, habenditam e qque sunt ab omnibus ac nobiles,& patriiij. ne octu, ct concordia ciuitatis vlla perturbatione remoueatur,ac tollatur de medio. Quod si bonorum, qui digni erant patritiatu , habita sit nulla ratio, tum illi per se gaudeantsu vera nobilitate, quam in animo habent, nec doleant, nec lamententur, sed aequo animo serant, quod minim Ecreati sunt patriiij, atque hane iniuriam donent octo, de tranquillitati patris: ac secia in animo cogitent, populos,& Respublicas magis gubernari legibus,&priuilegi js, qua virtutibus, nec regi posse alia inione humanas res.quaqua enim boni uiri non opus habent legibus,quandoquideat bene, & honeste uiuiit, no ii propter legem, non so rmidine pen , sed etiam si nulla et Uet lex amore, & propensione virtutis: tamen leges necessariae sunt, quibus regantur populi, quia pauci sunt boni ex animo, atque illi etiam plerunq; ignoti, mali aute ad Hypocritae innumerabiles,
50쪽
qui nequaqiu in honeste vivant , nisi aut simulatione, aut metu legum , dc timore Parae, recte sane inquit Horatius., oderunt peccare mausormi me otirxui peccare boni virtutis amore.
Aldus Manutius insuis annotationibus in Horatium arbitratur primum, versum videlicet, oderunt peccare ma Ilsormidine paene. esse adulterinum,& digi mim transfodiobelo, uide ipsum super episto. is primi libri, di pulcherrimas habebis rationes.
Non posse verum Nobilem reiicere illum, quisit Nobilis ex priuilegio; at contra licere patritio, verum nobilem rei j cere in externis actionibus.
Cap. 24. PV τ o ex his, que dixi, perspicuum esse, veru nobilem
iure no posse in publicis actionibus rei jcere tanquaignobilain, cum qui sit patritius, & nobilis ex priuia legio,aut generosus;aut sane ut dici Italice. Gentishuomo, cum tamen patritio liceat, verum nobilem, qui non sit patricius, re ijcere; quandoquidem eiusmodi nobilis, quiuis propter virtutem habeat merita quam plurima,tamen in Republica,& in ciuitate nullum dignitatis gradum retinet, in hac porro nobilitate, quae non ex virtutibus , sed ex legibus pendet, sunt varii gradus, ut alij alijs preserantur,ut comites equitibus. Verum de his particularibus exactius disserere pextinet ad iuris consultos; mihi satis est