Orientalia

161쪽

ARABIC SAMARITANA ET DE SCHUMIS.

condito praeterlapsi sint, quum nasceretur Abrahamus cf. v. c. Frid. Spanhemii Introd. ad Chronia. et Hist. Sacr. L. B. 1683. 4', p. 4 ct G, Chronologiam definientis secundum laetionem Codicis Samaritani, et Eduard. Bernardi Chrones. Samaria. Synopsis ex HS fin his ex Chronico 'Abu-'l athiJeruta in Act. Lips. anni 169l, p. 167) tunc numerus prodit 2429 annorum M. C., quo tempore Iahobus ex Samaritanorum sententia lapidem illum posuerit. Hisce annis, si 3000 adduntur, in scholio commemorati, numerus sit 5429; a quibus si anni detrahutitur 4425, quia Samaritanis numerantur cf. Act. L s. l. l.) ante Christum natum, numerus exit 1004 post Chr. nat. , quo anno Scholiasta vixerit. Tunc vero is Commentarium scribere non potuit, quia ipsa versio eo tempore nondum Parata erat, et

'Qu.'I-farari, cujus, ut vidimus, Commetitarium Scholiasta legit, seculo demum vixit 12 . Neque etiam tollitur haec dissicultas, si, loco Gen. 28: 18 22 seposito, per cippum, in scholio descriptum, cum Sacyomlumnas intelligimus, positas in terminis Aegypti et Syriae, in loco, qui Rese dicitur, quas Scholiasta tribuerit Jakobo,

et ab eo, ex Canaane in Aegyptum tendente, conditas esse crediderit. Columnas nimirum cogitavit Sacyus, quarum mentio fit in Pieres diserses relatives aux operiationa militatres et poliatques du G. Bonaparte, an VIII, p. 144, ut in Irist. mediciae de Parmee dy Orient, par Bosenestes, p. 43 et Ill. Iras autem columnas, neque lapidem ne helis Sacyus potissimum attendit, quia locus in scholio commemoratur non uno, sed compluribus monumentis insignis. Quod licet verum sit, collato vocabulo .1 o . . ll, Bethglnihilominus potest cogitari, sive alius quilibet locus, in

162쪽

ditione Samaritanorum situs, in quo praeter dictum lapidem alia pristini aevi monumenta, cujusmodi haud paucis ea gens

gloriatur, commonstrarentur. Praeterea si Sacyi conjecturavera sit, verba l, si leguntur l, Praesertim si hic respicitur Gen. 47: 9, explicari possunt terra peregrinationis, quod melius profecto satisfaciet, quam interpretatio terrae itineratorum, quam Sacyus haesitans etiam prO- posuit. Porro observandum est, annis 1004 tunc addendos esse 110 qui elapsi si ut post ea, quae Gen. 28 narrantur, quum Iahobus 20 annos natus fuerit), quia is Gen. 47: 9, anno aetatis 130' in Aegyptum migrasse sertur. Sic ergo annus, quo Scholiasta scripserit, esset I 114 post Chr. Dat. , quo temPore nescio an Commentarius illo Iudaicus jam conscriptus fuerit. Α Mosis inde aetate annos 3000 a Scholiasta numeratos esse, SacTus quidem opinatus est, sed quonam fundamento haec opinio nitatur, non video: nam de Mose in universo scholio, quod p. 195 traditur, non sermo fit. Itaque Potius statuam, sive auctorem in annis computandis hic lapsum esse, sive vocabulum excidisse, quod, quamvis summa 3000 annorum numerus sit non satis definitus, vel rotundus qui dicitur, neque ea summa complecti licet, neque etiam enunciatione et quod excedit, tu verbis obta. 3 o

Si vero illud vocabulum additur, hic e locus etiam convenit cum scholio, apposito ad Deut. 32:26. Nullum autem dubium est, quin noster, quamquam Judaeorum scripta legit, non horum , sed Samaritanorum rationes chronologicas secutus sit, probans v. c. varietatem lectionis, in Codico Samaritano obviam

Gen. 5: 18 seqq. , in scholio ad Gen. 7: I 0 sM p. 13a seq. . In scholio autem ad Deut. 32:26,ubi de locis Pentateuchi sermo

163쪽

AR IcΟ- SANARITANA ET DE SCHOLUS.

eonscripta sunt in libello, quem legit rea sapiens, qui judeafuit nos inter es eos Iudaeos). Homines autem, eo tempore viventes, propiores erant quam nos, aetati Prophetae Mosis , mi ait salus, mille circiter et quingentis annis. Atque Fro

commentator sine dubio ea ob oculos habet, quae in Maligeri Chronici Samaritani Codice cap. 45 narrata, et BDh. Benr. Bottingero in Exercuationibus Anti-Morianis de Pentateucho ejusque udentica authentia Tig. 1644. 8' p. 63 seqq. , maximam partem latine versa sunt; litigationem puto Mnballati et Zorbabalis eoram rege quodam, quem, quia ut rapitis argumentum, ita inscriptio de Nebucadne re agit, eum esse conjiceres. Verum eadem, aliis tantum Omissis, additis aliis, repetita sunt in Chronico Abu-'I-satha, et publici quoque juris facta in iis, quae ex hoc Chronico edidit Selinurrer Paulus Neves Repert. I. p. 122 seqq . Ibi dispulatio habita esse dicitur sub Dabak sa o), summo Samaritanorum Pontifice esui etiam Philippi Macedonis aequalia fuisse fertur , coram rege, cujus nomen scribitur Itaque aliquis Plolemaeorum cogitatur, et sine dubio Philadelphus, quia rex ille ibidem describitur ut fautor erudi ionis et sapientiae, avidusque libros saeros cognoscendi ra 2 die Hic autem regnavit ab anno ante Chr. 284-246. Si igitur haec facta sint anno ejus regni 10, ut perhibet Ε. Bernardus

164쪽

COMMENTATIO DE VERSIONE

in Chronologiae Samaria. synopsi l. I. p. 169, id est, anno circiter 274 sive ut Bem. vult 275), qui convenit cum anno a M. C. Samaritanorum 4151, eique adduntur 1500, numerus prodit 565l, qui est annus post C. N. 1208. Quia autem

in scholio non plenus 1500 annorum numerus Commemoratur,

sed dicitur circiter l, statuere licet, Commentatorem haec scripsisse inerunte seculo 1 δ', sive exeunte 12', quo tempore Abu-'l-farati Commentario utendi copia ipsi data erat. Minime igitur Abu-Sa id, quem anno 1070 versionem Suam conscripsisse ipse Sacr p. 56 et 63) statuit, scholiorum auctor esse Potest. Hanc tamen opinionem Vir illustris, p. 187 de hoc scholio exponens nihilominus es tenuit, es exornare conatus est, loquens de parte Cod. Barb., quae anno Hilr. 624, post Chr. 1227, exarata est; cujus tamen textus corruptus melius explicatur, si versionem anno 1070 scriptam esse ponis. Aetate vero librarii, qui codicem hunc paravit, scholia nostra aderant, quae an cognoverit, non liquet.

Recentior librarius, qui in eo Codice Deut. 31: 19-33: 16 supplevit anno 887, post Chr. l482 cf. Sacy p. 5ὶ, ea non curasse videtur. In loco saltem Deut. 32: IT, ad quem schinlion adscribitur, ubi Seholiasta in vocabulum inversione Saadiana obvium, graviter invectus est cf. supra p. 14lὶ, hoc vocabulum codex Barb. ipse exhibet, quod tamen ex exemplo, anno 1482 antiquiore, ab co librario etiam recipi

potuerit. . Quae cum ita sint, sequentia statuenda esse mihi videntur.

I. 'Abu-M idum anno circiter 1070 post Christ. aut seculi sequentis initio 7ὶ versionem Arabico-Samaritanam in Aegypto

conscripsi Me. Diuili os by Cooste

165쪽

ARABICO AMARITANA ET DE SCHOLIIS.

II. Hae versione inter Samaritanos Aegyptios maximam partem propagata, magnum versioni Saadianae honorem a Samaritanis Syriacis per longum tempus deinde habitum fuisse. III. Abu- bbaracatum, aegre hoc ferentem, anno circiter 1208 post Chr. scholia concinnasse, in codd. Parim. n. 2 et 4 servata, quibus M'adianae versionis auctoritatem imminueret, 'Abu-Midi vero versionem commendaret; eum autem compertis vitiis, in hac obviis, ac partim ipsi auctori, pa iem librariis tribuendis, deinde simul consilium cepisse eiu dem passim emendandae. IV. Istam corruptionem tum cognosci ex Codicibus hodie superstitibus, tum etiam ex codice, quo Abu-'l-baracatusus fuerit, in quo lectionis varietas interdum conspicua sit, cujus in Codd. nunc cognitis nullum vestigium aut reperitur, aut hucusque commemoratum est; v. c.

h 29: 23 n n n nriod. 23:8 v n v v IL cio. V. Cum igitur duplex versionis Arabico-Samaritanae recensio exstiterit, altera Aegyptiaca, sive 'AM- Ida, altera Syriam, sive AbN- baraecisi, hae tamen . quia temporis decursu in Codicibus secum invicem commixtae sunt, vix amplius dignosci posse videntur. Observatur tamen, ut sumpra dicta de Iectionis varietate p. I 26 seqq.), et in primis collatio Codicum, quam Sanus fragmentis editis Mem. P. i49-196ὶ adjecit, docent, arctior, quae nonnullis codicibus

intercedat, necessitudo. Maximus nempe cernitur conse

sus intor Codd. Pariss. n. 2, 4, 12, Cod. Ἀγl. et Leid.; atque ita quidem, ut cum hoc Cod. n. 4 et 12 saepissime,

166쪽

COMMENTATIO DE VERSIONE

contra Cod. Barb. ab his creberrime discedit, faciens saepe cum Cod. Usserit, rarius vero cum reliquis. Itaque conjicere licet, in 5 prioribus Syriacae, in 2 posterioribus Aegyptiacae recensionis multas reliquias superesse, quamvis fatendum sit, illam in iis graviter, et hane in Cod. Barb. certo misere esse corruptam. Ubi autem hujus codicis lectio alia auctoritate confirmatur, certiores fieri videmur de Abu-Saidi interpretatione: v. c. Gen. 49: 9, ubi pro quod in reliquis legitur, in Cod. B. et Paris. n. 4, ut a P. Mad. , exstat os; Gen. 49: 24, ubi post in cod. B. et n. 12 additur Quin magna est suspicio, lectiones Abu-Sa idi interdum conspicuas esse in aliis codd. iis in locis, ubi Cod. Barb. nondum collatus est: v. c. in cod. n. 4, Gen. 6: 3. Ibi enim Madia videtur scripsisse: Y, id est: non ut in vagina includetur essentia mea, ut legitur in cod.

quodam MS., teste castello in Polygl. VI., pro quo in Polugil. Paris. et Lond. editum est: Const. S) Y inon

habitabit spiritus metiri. Sa ad iam autem quodammodo re serens, Abu-Sa id secundum Cod. n. 4. habet: ιλ. M 'Pro positum meum) autem Abu-'l-haracat, ut Cod. n. 2 et Leid. scribunt, substituerit donum meum. VI. His probatis, simul aliquando judicare possimus, quo modo u-'I-baracat in versione Ahu-Midt emendanda versatus sit. Videtur I) eam in universum correxisse, ubi

sive sensus verborum non accurate enunciatus esset, aut

vocabula Donnulla ipsi displicerent, sive constructio ingenio linguae minus accommodata esset. Huc referam Gen. I: 6, 8, ubi

in eis in dia commutet cf. supra p. 142 seq.ὶ

167쪽

ARABIC SANARITANA ET DE SCHOLiis. 157

ex cod. Barb. - -; Abu-'l-har. ex COd. 2, 4, 12, T. et L. - is cf supra p. 126). Gen. 11:8. Ibi Abu-Sa id ex Cod. n. 4 LL, Adt l,adias et destiterunt ab aediscanda urbe); Abu-'l-bar. ex cod. ΗOtt., n. 2 et L. Liai l . a ses. p. 127).2ὶ In primis autem Abu-'l-baracat textum restituisse vid tur, ubicunque locorum Αbu-Sa id Sa adiam pressius secutus erat; v. c. Exod. 4: 24, ubi habet Qu-Sa id c , Abu-'I-har. coni. p 136 seqq. . Quod autem de iis quaestionibus h. I. dictum est, alii examinent, emendent, suppleantque, quibus Codices superstites secum invicem conserendi, ac plures locos majoresque pericopas consulendi opportunitas data sit.