Orientalia

21쪽

VATICINIUN PROLEGOMENA .

Palaesi. p. 488 et 698, merito non Hachilam esse putat, nimis remotam in deserto Ziph, sed ipsam Kehilam etiamin γ' lapide ab Eleutheropoli collocetur. Hieronymus habet in P lapide, probante Relando: I ad x autem ab eadem urbe abesse dicit duodecim milliaria, non ab Hierosolrmis; qui error a Relando admissus illius hac de re disputationem conturbavit 1. l. p. 772. At in eo ipsi facile assentimur, quod sepulcrum Habacuci inter has urbes Keila et Gabbatha

medium fuisse existimet atque ea de caussa utrobique illius mentionem injici. Conveniunt haec egregie cum geographica ratione loci, ubi Habacucus lucem adspexisse et vixisse fertur. Non repetam, quae de situ urbis Beth-Zecaralibi a me observata sunt; sed hoc tamen reticendum non puto, πιφαρ Ζαρορία, quod a Beth-Lecar, vel Beth-Zacaria, differre non videtur, a Sogomeno L. IX. c. IT collocari in eadem regione Eleutheropolitana, ubi secundum Eusebium

Prophetae sepulcrum monstrari solebat. Sed in viam redo-amus. Mortuus est igitur Habacucus, si anonymo auctori

fidem habeas, biennio ante finitam captivitatem, idque

extrema atque assecta aetate, nec certe ante annum vitae nonagesimum. Nam circiter septuaginta annis ante primum

illud vaticinium ediderat, quo instans et inexspectatum Chaldaicae potestatis incrementum describit, illudque facinus appellat divinum, cui nemo auditorum fidem habiturus esset, c. I. vs. 5. Hoc vero eum dicere non potuisse, nisi tribus prioribus regni Iojahimi annis, inferius suo loco prohabitur. Quodsi ergo admittimus, Habacucum anno circiter vigesimo propheticum munus suscepisse , scisi in hujus auctoritatem parum convenire videtur illius juvenilis aetatis inexperientia),

ad annum, quo mortuus est, aetatis ferme nonagesimum, Dissili ed by Cooste

22쪽

COMMENTARIORUM IN HABACUC

ut ante dixi, computando perveniemus. Sed ulterius etiam vitam produxerit, si Habacucum, qui Danieli cibum attulit, ab eo non distinguas. Nam Daniel certe in foveam leonum detrusus est post captam Babylonem et finem exsilii, sive ista res Dario Medoe, i. e. CFaxare, imperante acciderit, ut in Chaldaico Daniele est, sive Cyro regnante, ut in Graeco

apocrypho. Ergo hoc etiam eo valet, ut veteres Perperam ex duobus viris unum secisse existimemus. Reliquis cur fidem omnem denegemus, caussa nulla est. Nam non apparet,

quid auctorem ad ejusmodi traditiones fingendas impellere

Potuerit, praesertim cum . ante eam aetatem vixisse videatur, qua primum virorum sanctorum sepulcra monstrari et adiri, reliquiae coli et hanc ob caussam etiam variae labellae de eorum rebus gestis fingi coeperunt ab hominibus credulis et fraudulentis. Hoc si hujus etiam scriptoris consilium fuisset et, si eo tempore vixisset, ecquid melius ab eo exspectari poterat Π, diligentius profecto singulorum sepulcrorum loca indicasset, nec simpliciter de plerisque prophetis dixisset, illos quemque in agro suo sepultos esse. Ultro concedimus, eum de aliis Prophetis complura falsa et fabulosa tradidisse et ingenio caruisse critico, at hinc non efficitur, ea quoque rejicienda esse, quae historicae fidei et probabilitati non repugnant. In quibus prae caeteris ista censenda sunt, quae de Habacuci aetate refert. Nam prophetam non tantum Chaldaeorum adventum praedixisse, sed sub postremis quoque Judaeae regibus vixisse et intereuntis rei publicae testem fuisse, nos dubitare non sinit diligentior illius vaticinii consideratio. Quocirca mirari subit veterum script rum, item Virorum doctorum, diversas de aetate viri sententias, quorum alii eum Uzziae et Iothami, alii Hiskiae vel

23쪽

II anassis aevo floruisse, alii exilii tempore et deletis jam

Hierosolymis vaticinia sua edidisse arbitrentur. In exponendis et refutandis singulorum sententiis tempus chartamque non consumam. Grum, qui Habacucum nimis anti quum faciunt, argumenta egregie refellit Horstius in Inlr duetione libri, cui titulus: die Visionen Habakuka neu libem aetat, ubi merito observat, plerosque viros doctos ideo maxime deterritos fuisse, quominus exstante jam exsilio Babylonico Habacucum floruisse statuerent, quod tanta essent in hoc viro sermonis integritas et facultas poetica; quae res scilicet in infimam illam aetatem vix conveniant. Quod argumentum quam vim habeat, non satis assequor. Si de auctore sermo seret, cujus vita, ad Eetechielis exemplum, inter medios Aramaeos fuisset transacta, vel de eo, qui post reditum a captivitate floruisset, miraremur sane tantam in Habacum sermonis Hebraici praestantiam: sed, quaeso, quae tandem Cauma est, cur idem statuamus de viro, qui ante eversam vixit rempublicam 7 aut unde scimus, Hebraismum eo tempore inter ipsos Iudaeos Hierosolrmis agentes tam corruptum

fuisse 7 Haud ignoro, illius corruptionis exemplum asserri Jeremiam bide Eicthorn. Eini. 3 536, qui tamen haud satis sibi constans in Habacuci aetate definienda mecum consentit): sed merito opponit Bertholdius Eint. G 368, hujus rei caussas

in ipso Ieremia, non in illius aetate quaerendas esse. Alii contra, quos dictionis pulcritudo non deterret, quominus vatem etiam post deletas Hierosol Imas cecinisse statuant, magis in multorum doctorum Virorum praesentis aevi inclinant se citentiam, pleraque scripta Hebraica, quibus hucusque major antiquitas tributa fuerat, haud raro jure, saepius injuria, ad recentiorem aetatem referentium. Neutrius vero Di iii od by Cooste

24쪽

12 COMMENTARIORUM IN HABACUCI se utentiae propugnatores satis ad eum locum attendisse videntur, quem obiter ante memoravi, C. I. vs. 5 et η, et quo usi sunt etiam illi, qui eandem mecum opinionem sequuntur. Videte, inquit, o perfidi sic enim legendum et reddendum esse, postea docebitur , et attendite, admiramini es

stupescite; nam ego in vestris diebus opus perago, cui non crecietis, cum narrabitur. Ram ecce ego excitabo vel erigami Chaldaeos etc. Quis paullo prudentior non videt ham omnem de aetate prophetae dubitationem tollere 7 Nam perinde est, ac si dixisset: Chaldaeos jacentes et omni potestate pri atos dentio erigam. Aegyptii nunc late dominantur et Irmissimum imperium vobis oblinere videntur: aι mox forIuna mutabitur. Chaldaeus, a quo sub Aegypti rum tutela nihil timendum esse creditis, jam vestria cervicibus imminet, et quamvis nunc fabellam vobis narrari putetis, si quis haec praedicat, mox magno vestro malo,

Summo cum stupore hoc verum esse depreflendetis. Hanc

loci paraphrasin, ut puto, ipsa rerum ratio postulat, nec facile in Hebraeorum historia tempus reperies, cui effatum illud respondeat, praeter duos priores Ida hi mi annos. Quod

ut manifesto appareat, historiae huc pertinentis series pluribus exponenda est. Pharao Necho, nascentes Chaldaeorum vires metuens, qui Iosiam Judae regem et fortasse reliquos etiam Syriae et Phoeniciae principes in suas partes pertraxerant et Aegypto jam servitutem minitabantur, rebus suis se orti me consulturum arbitratus est, si bellum in agrum hostium transtulisset. Ab initio haec ipsi ex voto cesserunt.

Iosiam debellat et occidit, et omnibus terris ad Euphratem usque flumen perdomitis, Chaldaeos intra Babyloniae fines continet, et I ahimo rege Judaeorum , qui sibi tribulum

25쪽

20 - XXXVI, 4. Postea vero iterum cum ingentibus Aethiopum , Libyum Maurorumque auxiliis egressus, Sive ut incoeptam victoriam persequeretur, sive, quae potior sententia est, ut renatas interea Chaldaeorum vires labefactaret, cum

hostibus apud Circesium anno Iojakimi quarto conflixit et

praeter opinionem omnium tantam cladem pamus est, ut quaecumque armis acquisiverat, amissis, intra regni suifilles se reeipere cogeretur, Ierem. c. XLVI. Vs. 2, 9, coli.

II Reg. C. XXIV. vs. T. Sic imperio ad Chaldaeos translato, Meupavit Iudaeam et Hierosolymas Nebucadnegarus, et quidem , ut ex Ier. C. XXXVI. vs. 9 effecit Hengstenbergius, die Muthentia des Daniel p. 54 et 60, ejusdem anni quarti menso nono. Nam ibi anno I akimi quinto et nono mense

jejunium publicum promulgatum fuisse dicitur, idque, ut

conjicit, in memoriam cladis, quam anno ante passi fuerantilloc vero, ut quisque videt, incertum plane et conjecturale est. Nec magis assentiri possumus eidem Hengstenbergio, Danielis locum C. I. vs. I. cum Ieremiae locis laudatis suaque conjectura in concordiam redigere tentanti. Ex illius sententia verba sic reddenda sunt: Anno regni Isaiamiter se profectus est rex Nebum enar Eierosolymas non venit), ul eam obsideret: et initium expeditionis significatur, quod in annum tertium incidere potuit, licet quarto demum anno Aegyptii profligati sint et Hierosolymae expu gnatae. Quod argumentum profecto' est ejusmodi, ut nemini placere possit, nisi qui fidem libri Danielis quovis modo tueri velit. Neque enim bellum suscepit Nebucadnegarus et Babylone prosectus est, ut Hierosolymas in potestatem redigeret , sed ut Aegyptios finibus arceret. Quod Hierosolymae

26쪽

COMMENTARIORUM IN HABACUCI

cum tota Syria in potestatem illius pervenerunt, id, fateor,

necessarius victoriae effectus fuit, sed de eo certe ante Pugnam apud Circesium, qua salus vertebatur imperii Chaldaici, nequaquam cogitavit. Miror vero imprimis, nec illi, nee, quantum memini, aliis, aliam hypothesin in mentem venisse, quam, cum tam ad Habacuci aetatem definiendam, quam ad Danielis fidem stabiliendam pertineat, hic commemorandam Putamus. Nempe paullo ante vidimus, Nechonem absoluta prima expeditione in Aegyptum rediisse. Proximo biennio, ut reor, quies fuit, et omnia jam videbantur esse in Aegyptiorum potestate. At Chaldaei interim vires reparaverant. Tertio anno Nehucadnezarus, a patre missus Nabopolassaro, subito Syriam invadit, Hierosolymas, ubi omnes sub N chonis tutela se tutos arbitrabantur, obsidet et nullo fere negotio capit, vasa sacra depraedatur et captivos abducit. Sed interim pater Nabopolassar Babylone diem obierat, quapropter Nebucad negarus, metuens ne Babylonii desecti nem molirentur, cum paucis comitibus in urbem regiam qua maxima potest celeritate contendit, reliquo exercitu cum praeda et captivis subsequi jusso. In his Berosi nam rationem apud Iosephum, Ant. Iud. L. X. sub finem capitis 11 et Lib. I. contra riton. g 19, cum Danielis loco composui. Temporis autem ratio omni dubio exemta est. Nam ab altera parte ex Ptolemaeo novimus, Nabo lassarem obiisse anno 143 aerae Nabonassaris, incipientis die 26 Febr. anni

altera constat, templum Hierosolymitanum conflagrasse anno

Nebucad negari 19 scf. II. Reg. C. XXV. vs. 8, Jerem. c. II. vs. 12 sqq.) sive aerae Nahonassaris lG2 ses. Ideler l. l. p. 529). Denique intersunt anni circiter novemdecim inter annum

27쪽

Idahimus regnavit annos undecim, Ledehias totidem, et Idachinus tres menses. Et Ledehiam suos annos integros regnando consumsisse, verosimile est, cum Erechiel C. XXXIII. s. 2I dicat, anno captivitatis suae, i. e. Iojahimi, duode-eimo venisse ad se nuntium de captis Hierosolymis; quod ix admitti poterit, nisi ista clades acciderit extremis anni Zedehiae undecimi mensibus. At contra aliquot menses

anno Idaximi ultimo deesse potuerunt, ut igitur pleni sint

anni novemdecim et nihil amplius, atque adeo annus IHa-himi tertius accurate respondeat ultimo Nabo lassaris. Quodsi, ut probabile est, Nebucadnezarus hoc potissimum temporct patris sui morte in cursu victoriarum persequendo impeditus sit, tenemus sane caussam secundae expeditionis pharaonis Nechonis admodum verosimilem. Nam is, Chaldaici belli molem in Syriam ingruentem videns, maguas copias

contraxerat. Mox autem Nebucadnegarum Patris morte et rerum novarum metu revocatum esse videns, et hinc ratus

sibi adesse victoriae opportunitatem, exercitum educit et ad Euphratem caeditur. Sic igitur duae fuerint incursiones regis Chaldaici in Iudaeam, ubi unlgo tantum una statuitur, altera ante, altera post deletum Nechonem: cf. II. Reg. XXI v, T. Prior accidit anno Iri akimi tertio, posterioris tempus inceditum est, licet probabiliter ad annum ejusdem quartum referatur. Quae si admiseris, facile videbis, illa verba Habacuci c. I. vs. 5 et si, necessario ad primum illius Regis biennium pertinere. Eo tempore et ad finem reipublicae Iudaei in Aegyptum inclinabant. Rex ipse et principes, de quorum tyrannide et malitia satis ex Ieremiae libro constat, Nechonis

auxilio freti et nihil sibi mali timentes, vitiis suis indulge-

28쪽

hant et populum vexabant. Habacucus autem, qui probe intelligebat, Chaldaeorum vires potius dissipatas quam fractas esse, eosque interea bellum parare, instantem Chaldaeorum incursionem tamquam praesentissimum remedium lasciviae in malis publicis exsultantis popularibus suis proponit. Quod cum faceret, multum profecto abfuit ab eorum malorum praesagio, quae deinceps, Chaldaeis rerum potitis , evenerunt. Quae caussa etiam est, cur intra solas minas et hostis ingruituri descriptionem subsistat, C. I. v. 1-11. Nam in

illius versiculi fine definere primam vaticinii partem, quae sola ad illud tempus, quod indicavi, referenda sit, mihi quidem persuasissimum est. Admodum verosimile censeo,

primam partem capitis nonnisi fragmentum esse majoris vaticinii; nam quo diligentius ista lego, eo manifestius agnosco, hic multa deesse ad orationis scopum et integritatem. Describitur vividi mimis coloribus potentia, fortitudo et ferocia Chaldaeorum, sed hoc nonnisi prooemium est comminationis, perversis et corruptis Iudaeis intentandae, quam merito a propheta exspectes. Coram Deo gravissimas querelas effuderat de legum silentio, judiciorum perversitate, hominum violentia, et tantorum malorum remedium quaesiverat.

Respondetur divinitus, Chaldaeorum potentiam, formidandam illam et omnibus interitum minantem, brevi instauratum iri: nam haec orationis summa est; sed, quae scilicet maxime ad rem faciebant, Deum hos tanquam ministros elegisse, qui ab impia gente Iudaica poenas sumerent, de his ne verbulum quidem additur. Nec, si ista cum sequentibus conjunxeris, quidquam proficies, quin potius in graviorem etiam incides dissicultatem. Nam primum propheta 'ipse sua vineta caedit, et ea mala deprecatur, in quibus ipse

29쪽

remedium corruptae rei publicae quaesiverat et quorum denuntiatione suos a malitia et perversitate revocare conabatur; tum illam ingruentis belli molem avertere cupit, licet ex estis divinis nondum apparuisset, illam in Iudaeos quoque idFllituram; postremo, quod maximum est, in illa orati hae, de qua, quin ad extremum usque caput secundum decurrat, dubium nullum est, multa reperiuntur, quae ad illud tempus pertinere nequeunt, quo vaticinio de restituenda chaldaeorum potestate et instantibus illorum in Asiam inferiorem irruptionibus nemo adhuc fidem haberet. Quippe inde a vs. 12 ita loquitur, ut iacile sentias, eum praesentium malorum sensu, non futurorum exspectatione opprimi: quo prae caeteris pertinet illud essatum us. 13: Purior es oculis, quam ut malum videas, negue aequis oculis adspiciariumιiam. Puid patienter con emplaris pers s8 silea , dum malus d oras justiorem se. Iam, quaeso , contende haec ipsa cum primis hujus capitis versibus, et aliam qu que caussam reperies, cur haec ad uuum idemque tempus eandemque orationem pertinere minime possint. Utrobique agitur de malorum hominum insolentia et violentia, inn

rentes circumvenientium et opprimentium, et quemadmodum us. 4 legimus: V ΣΠ TU' 'ta, sic us. 13: rix i. Adeone haec in unius ejusdemque orationis

decursu, haud ita multis interiectis, ad diversas personas quisquam facile referet, illud ad Iudaeos juris justitiaeque negligentes, hoc ad Chaldaeos eorumdem Iudaeorum oppressores 7 Et tamen hic de Chaldaeis agi certissimum est: quotusquisque autem futurus est interpretum, qui, ut dissicultatem tollat, Iustio assentiatur, illos quatuor versus pariter ad Chaldaeos referenti Τ Equidem hoc non magis ferri posse

30쪽

arbitror, quam quod hic eosdem justos appellat, quos ante tamquam legum divinarum humanarumque contemtores nobis depinxerat. Seio, quid ad haec responderi posset; v rum ista : Iudari prophetae justi videntur eum C Idaeis O arati, vel : ιοια gens non si secatur, sed pauci tantum piique viri, quos tota mala pati indignum erat, mihi saltem non satisfaciunt. Nam posterius mira conjectura est, quam auctoris verba non tuentur; prius ab eo exspectes, qui jam praesentia experitur belli et captivitatis mala, et graviorem hostium saevitiam et injuriam esse videt, quam animo praeceperat; non ab eo, qui genti impiae poenas indicit, nisi Drte putes, eum minis suis omnem vim detrahere voluisse. Sed quidem istis commentandis operam otiumque consumimus 7 In sequentibus enim multa sunt, quae demonstrant, haec scripta non esse, cum victoriae Chalda Orum a nemine exspectabantur, sed cum eorum imperium et superbia atque arrogantia cum reliquis vitiis, quae ex nimia potentia nasci solent, ad summum culmen Per en rant. Propheta cum Deo expostulat C. I. vs. 12-IT, et responsum exspectat C. II. I. Iam lege et expende, quae Deus ipsi regerit C. II. vs. 2 usque ad finem, et imprimis considera carmen illud satyricum us. 6 sqq. , nec amplius, ut puto, dubitabis. Sistitur nobis Chaldaeus tamquam omnium gentium dominator, qui spolia orbis terrarum corraserit, urbemque suam communiverit et substructiones immanes in altum eduxerit captivorum populorum opibus et sanguine. Mirifice cum his conspirant, quae memorat Berosus apud Iosephum l. l. l. l. et hinc apud Euseb. in Chronico p. 29 ed. M i, narrans, NebucadneZamim Beli templum et reliquam urbem ex devictarum gentium manubiis munifi-Disiti Cooste