장음표시 사용
21쪽
sanum Faustum, Hilarium Arelatensem Episcopum, qui semipelagianorum Principes suere, uti Sanctos in Gallijs coli, ut in Pelagiana historia lib. 2. cap.
I 1. nobis descriptum est. Quis autem non molest E serat, Recentiores Augustini doctrinam uti Gallicanarum rixarum causam traducere, cum easdem omnino contentiones una ipsa sedauerit, atque sustulerit , quandoquidem Arausicani canones, qui pacem Galliis dedere, exscriptae ad verbum Augiastini sententiae sunt Quod initio quidem facti ini suisset, si Semipelagiani S. Doctoris sententias recipere maluissent, quam eisdem contradicendo prouinciam dissensionibus inuoluere. Ex his, ut ante inserebamus, illarum turbarum Origo non in Aligustinum, sed in eiusdem hostes rei jcienda est. Porro false est, quod scribit Adamus pag. 6ro. in materia de gratia, de praedestination nonnullos sectatorum S. Augustini ipsum deseruisse, vel non ausos eum publi-ch tum temporis in Gallijs defendere. Contrarium enim testantur Prosper, o Hilarius in epistolis ea de re datis ad Augustinum: Reansito autem, inquit PrOsper, hoe Teatitudinis tuae libro,sicut qui Sanctam, atque Apostolicam doctrinae suae au thoritatem antea sequebantur, intelligentiores multo, instructioresquefuntfacti, ita qui persuasionis suae impediebantur obscuro , auersores, quam fuerant recesserunt. Undet Augustini sectatores nouis subinde a S. Doctore libris acceptis, animosius eiusdem partes sustinebant. Hilarius vero ita satur: Sunt ex parte tales personae, nempe Semipelagiani, mihis consuetudine Ecclesiastica Laicos summam reuerentiam necessest exhibere. God quirim ita curavi us Deo tu ante seruare, retet cum opus fuit, non taceremur, quae ad quaestionis huius assertionem exiguitas nostrartim mi-riumsuggereret. Scio Prosperum in epistola eadem fateri, quosdam non ausos publice Augustiniana pronunciata defendere, quod non inde factum est , quod illa creditu dissicilia , ac paradoxa arbitrabantur, ut contendit adue
sarius, sed quod Hilari j Episcopi, Arelatensis aliorumque doctissimorum Augustini hostium dignitas, is reuerentia, teste codem Prospero, timorem eisdem inijciebant. Iam vero discutienda veniunt, quae ad Augustinianorum dogmatum dissicultatem persuadendam idem comminiscitur pag. ir. ubi ait: Augustinuissὸ confessus est, docuitates mel a se ipso, mel ab aduersa=js propositas in hae materia
datas a se solutiones excia re, seque plus obiectionibus commotum, quάm responsionibur sedatam. Additquer cum vero aliqua docuitate insuperabili pressus est, ad iste Scri turae merba confugit: γ altitudo diuitiarum; spientiae, st scientiae Dei sc. Perea, si unquam Augustinus ea assirmauit, quae illi Adamus imponit, debuerat in re grauistima aliquem S. Doctoris textum appellare. Sed non ita est, Adame, audio enim Augustinum haec contra Iulianum omnium aduersariorum acutissimum, & serocissimum dicentem in fine lib. s. Ad omnia me tibi respondisse, δε liane,Womnia refelli re o c. puto qnodprospicis, si pervicax non sis. Et in fine lib. I. ureas argutias tuas, ct fragilia, quibus tibi multum iideris acutus'nitidus,
argumenta confingam. Et lib. 3. cap. 3. Tuarum meiat acutarum argumentationun
nihil non solutum, destructumque dimittam . Hinc S. Prosper in cap. 2. contra Ingratos canit nullum argumentum Pelagianorum non dilutum fuisse:
nullumque omnino relictum octa er, suod non dissol retargumentum.
di S. Prudentius in epistola ad uincmarum, ta Pardulum eorundem hareti
22쪽
corrum argumentis Ξ S. Augustino Mundanti si , et campetentissime satisfactum ess scribit. Videantur dicta cap. r. appendicis ad dissertationem de Synodo V. Illa tamen insuperabilis quaestio Augustino visa fuit, cur Deus hunc potius , quam illum praedestinarce, de qua erudith agit serm. II. de verb. Apost. Cap. Iq. &epist. Io . ad Sixtum, & lib. q. ad Boni f. cap. 6. ubi ait: Ipsa essio ad illam pertinet altitassinem, quam pristisere molens idem Apostolus quo-ὰammodo expauit, di exclamauit: altitudo diuitiarum sapientiae, de scientiae Dei Ita summi ingenij fasces secretis diuinae prouidentiae consilijs Augustinus submisit, quod & R'ecentiores fateri coguntur, si rogentur, cur Deus huic det gratiam congruam , alteri vero neget'
Quod addit, Augustimim impersectath bliquisse inchoatam a P in epistolam Pauli ad Romanos expositionem , in qua de mysterijs gratiae disseritur, quasi rei dissicultati succubuerit, non conuincit Augustini doctrinam est dissicilem, ut sibi probandum Adamus eo in capite proposuerat. Rationem
intermistarum commentariorum hanc tradit S. Doctor Iib. I. Retracl. cap. 2 3. Ipsius operis magnitudine, ac labore deterritus st in alia faciliora deflexus sum. Non
quhd ignoraret , quid de praedestinatione ,'Si gratia iuxta Apostoli sentcntiam statuendum e et, cum illi in libris, Si in opistolis, & in sermonibus adeo saeph ex eadem epistola Pauli ad Romanos deduxerit, ut Beda, Florus, Victor Τripolitanus, alijq; ex solis S. Augustitii interpretationibus in eam Pauli epistolam sparsim eiusdem operibus insertis integra e amentaria in centonestia consuerint, ac planE totam epistolam Augustinianis verbis exposuerint. Deianique salsum est , quod Adamus scribit pag. 61 a. dixisse Augustinum, suam de Praedestinatione sententium non lepvulis praedicandam. Quodve summae salsitatis est, id probans ex cap. I 1. de dono perseuerantiae. Etenim ibidem perplura eapita inculcat, & praedicandam esse sententiam de gratuita praedestinatione,& modum quo citra rudium conturbationem praediciri possit, assignat. Audiatur S. Doctor ita inchoans cap. is de dono perseu. Sed aiunt 'adestin elonis definitiomem tilitati praedicationis aduersam. Audin Adame illam sentenatiam fuisse semipelagianorum, quos ibi rei jcit S. Pater, quam satis negligenter, ut militis loquar, eidem affricas. Accipe interim Augustini responsume ast merὸ aduersata st Apostolo praedicanti. Nonne ille Doctor gentium in fide, Cymeritate praedestinatimem toties conmendavit,. merbum Dei praedicare non ristitit
Haec nobis scribentibus opportunE S. D. N. CLEMENS X. pro Augustino sententiam pronunciauit, aureis planE caracteribus imis praecordijs incidendam. Etenim in diplomate raro, ac singulari dato die I 8. Decem brivanno i 6 r. suo vnhiersis Christi fidelibus sest a S. Augustini die nostrae familiae templa adeuntibus, ibique pie supplicantibus plenariam indulgentiam impertitur, haec habet: Itaque eximia , omnisque humanae laudis praecmium
longe si ursa S. Aetustini Episcopi, ct confessoris, Ecclesiae Doctoris praecestentissimi, qui Spiritu Dei plenus haeresum, erroramque tenebras tanquam fulgentissimum christianae eruditionis iubar pri undissimis, simulque Sole clarioribus scriptis pri igauit, hominum tarda eo, qu Ueardehtissime grabat, charitatis igne succcndit, decora grato , deuotoque mentis lectu recolentes θ c. Hac Apostolicae Sedis sententia
honorificentissima, grauissima, sanctissimaque omnes a quibuscunque a diter. sarsis Augustinianis libris obiectae nubeculae fugantur penitus, ac disipantur.
23쪽
Hoc diploma in forma Breuis, ut aiunt, exarauit Illustrissimus Dominus Ioannes Gualterius Stusius spectatae doctrinae Praesul Urbi, & Orbi notissimus , Clementi X. Pont. Max. a Secretis Breuium. Illud vero Apostolicae Camerae typis excussim ad eundem Summum Pontificem detulit Illustrissimus D. Ioseph Eusanius Apostolici Sacrarij Praesectus, idemque Augustinianae gentis decus, quam uti olim in suggestu,& scholastica cathedra illustrauit, ita eandem conqtinuis propemodum beneficijs exornat, detulit, inquam, laudatum Breu die et q. mensis eiusdeni hora Iq. cum Summus Pontifex sacrosancta mysteria Peregisset. Horum autem Lectores praemonitos volui, ne quis postea diploma illud a Pontifice nec visum, nec lectum comminiscatur, quemadmodum de altero diplomate ab Alexandro VII. ad Lovanienses dato, in quo S. Augustinus, eiusq; doctrina eximi E commendatur, quidam Recentior concepto iura mento publicauit, cuius quidem hominis voces inserius capite s. castigamus. Hae quidem Clementis X. literae quotannis pro Augustini solemn ijs de more , qua lath per orbem Augustiniana Respublica colonias deduxit, populis ex Ponentur, ac magni Doctoris ex Apostolici oris sententia Sole clariora scriptα apparebunt, millusque posthac non falsas, ac prorsus inanes illius Recentiorixis voces intelliget , qui ausus est blaterare: S. Augustini libros esse umbris, Mnubibus obductos, dum ex Apostolicae Sedis oraculo Sole clariores elucent. Omitto consulto plura Sanctorum Patrum testimonia, quibus Augustinus ab obiecta obscuritate vindycaturi; illa enim producam in calce huius operis, di quidem nobilis smq. Hic tamen S. Prosperi verba in praesenti Iepetereium vat in praefatione ad excerpta Genuensium , initio cuius haec ait: In libris S
mm. Episcopi ste. si aliquamos morantur Ascuritas , decurrere debcb qad Tatrem luminum a quo desis it omne datum optimum,Womne donum perfecti mis a quo tu spiritus Iapientia, di intellectus. Haec autem dixit, non quod taret Augustini dicta esse obscura, sed quod ob minutam intelligentiam illis, ad quos scribit, obscura visa erant, nam hi si e planξ verbis illud opus conclut: In quibus N vLLA EST OBsCvRiTAs, sis sidepraedestinationis gro 'tiae Dei, ex qua es omnium bonorum origo, perseuerantiaque meritorum , hoc tenestμr x
quὸd habet meritas. lpie Augustinus in fine libri de gratia, S libero arbiWi haec serio Lectoribus inculcauit: Ret tite Uradab librum istum, st si intelligitis ,
Deo grati s agite, rubi autem non intelligitis , orate mlintelligatis , dabit enim Vobis.
Dominus intellectum. Et de eodem volumine loquens initio lib. de Correptione, de gratia : semel lectum , inquit, nullo modo arbitremini satis mobis intimester . potuise: Si ergo eut Ira tuo simum habere multis , non mos pigeat relegendo habere no .rissimum. Volo autem Prospero *pparem producere doctissimum Galliarum Praesulem, qui graui sententia Adami scriptoris Galli praeposterum de Augu- sint scriptis iudicium perculit, ut parpat allata ab aduersario argumenta nihi iii fieri ab eruditis viris. Illustri stimus Ioseph Maria Suarelius Episcopus Varisionensis in dissertatione priori de chronologia operum S. Augustini haec ait: Sed quod Jan ii simius Petrus Apostolorum Princeps is Coa soli sui Sancti Pauli sensit epistolis , surpare de Operibus Sancti Augustini aud ο ρ silicet in illis Sanctum loqui. Imrem de his , in quibus sunt quaedam difficilia intellect- , qua inducti, in instabilirη 'Αμμt-c teras Scripti ras ad Ioam ipsorum perditionem. Nec enim Auctoris 4 Leacrum mitis, qui sine minui perspicacer , seἡ
24쪽
in luti prius erra ribus , ordinem potissimum librorum, O disputationum ignoranter, mentem acutissimam, se sanissimas sententias doctissimi Patris equi non potuerunt 3 ex occarcati bi nebulas cundunt , ct inania portenta tan iniscuntur. Haec quidem ille ante triennium scripsit, cuius sententia tanto Praesule digna priori huic capiti finem imponet.
Recentiores accusent eandem S. Augustini doctrinam antilia ,
G Rauiorem alteram iniuriam ijdem scriptores Augustino inserunt, inquiunt enim, eundem S. Doctorem tot, tantisque antilogijs laborare, ut ex illis praegrande satis volumen possent consarcinare. Acculitionem ipsorummet verbis recitabo: Adamus cap. 6. pag. 6Iq. haec citra pudorem eructat : Mihi licet addere, quod si diuersas S. Augustini sententias in hac materia colligere mellem , corpus quoddam ex diuersissimis partibus coaptarem. Vno loco dicit, no- 'amsalutem absoluto decreto esse donitam, alibi nihilominus a mat pendere illam a nostra moluntate: Procientiam esse posteriorem decreto reprobationis , s esse item anteriorem: Nostra libertate gratiam aὰ pleri , dilibertatem in isum a gratia deduci iGratiam Use mictricem , sed di eidem nostram libertatem resistere: Solum peccatum originis plures in damnationem perpetuam conycere,ohomines damnari ob propria tantum Alicta, in libertatis rebestionem : His armasumpsit contra Gratiam, Θ hic eandem
evexit. Hinc concludo , quod si mihi non licet dicere , S. Augustinum in mari suorum librorum ocis sues contradixisse , altem fas es mihi credere ipsius doctrinam esse intricatissimam; cum nusta reperiri possit intricatior, quam quae sibi ipsi repugnare eisdetur. Ita Recentior S. Augustini defensor. Haec eo collimant, ut summum Eccle-sae Magistrum omni prorsus exuant authoritate. Quotusquisque enim est, qui
credat viro illi, qui nec sibi credit ' Certa-ne mihi erunt illa, quae ipsimet authori incertissima visa sunt ξ Ubi & diuisio, ac sententiarum varietas est, inde procul veritas degit, quae cum una sit, nequit in partes diuidi. usi opposita docet, nihil sanό docet, enim vero diruit, aedificatque . Solus error sibi nec cohaeret, nec constat. od si vera sunt, quae aduersarius Augustino obiicit, erit Augustinus impostor, & mendax, & dum de uno in aliud transilit immemor eorum quae dixerat, & tibiam sibi, & ceruicem frangit. Si Augustinus usque adeo antilogijs scatet, ut quodlibet potius enigma intelligas ,
quam veram eius, germanamque sententiam expisceris : si obscuris verborum inuolucris Veritatem, quam explicandam susceperat, implicuisse credendus est: quo iure, quoue titulo Clemens VIII. in maximis illis de auxilijs diuinae gratiae litigijs unum Augustinum consulendum iussit, a quo veritatis secreta peterentur ξ Pessimo sane consilio in obscuris lucem, & inter secum inuicem pugnantes Augustini sententias dissidia componendi modum qua fuisset. Pelagiani olim, ac postea Semipelagiani easdem calumnias in Augustinum proiecere, quorum Verba alibi data sunt, eos autem acerrimh reprehendit S. Prosper contracollatorem cap. qI. ut nihil ab Adamo contra S. Doctbrem.
25쪽
Froponatur. quod non ex veterum eiusdem hostium ore prodierit, quos tamen omnes breui illo dicto Augustinus consutauit: Hinc est, quod sententias meoint. Ue contrarias putas, mel putari cupis , tanauam improbem , quod ante approbauserim, aut amplectar, quod ante respuer . Audi ergo apertam sententiam meam ,-1N-
rellige, mel me intelligere alios, nm fiundendo caligines tubulo se disputationis serenitati sincerissimae meritaris. Lib. 1. con. Iul. cap. s. Et quidem Augustino quid commune cum reliquis accidit, qui ob singulare ingenium supra caeteros doctrinarum copia euecti Scholarum Magistri evasere. Etenim sectatores, cum certatim diligentiorem operam in sectae Patrono legendo ponere studeant, suo tamen plus nimio ingenio indulgentes,diuersa docendo Magistros in contra dictionis suspicionem trahunt. Hoc Aristoteli, hoc Platoni contigit, hoc S. Thomae postea, ac Scoto nobilissimarum Scholarum Principibus accidit, toties discipulis de praeceptoris mente acerrimh inter se conflictantibus' Nullus tamen sectatorum summis illis viris contradictionis crimen impingit, sed quae ab aduersarijs adducuntur, congruis interpretamentis explicare co- lnantur. Quare cum Aligustinus librorum copia, doctrinae subtilitate, & quod caput est, argumentorum proph contrari ortim pertractatione caeteros longo post se interuallo reliquerit, eidem etiam periculo proximus factus est, nempe ut contraria docuisse credatur, dum 1 contrarijs, ac sibi Inuicem repugnantibus Scriptotibus certatim sibi fauens publicatur . Maligni tamen, ac irreligiosi prorsus Lectoris sit, affirmare tantum Doctorem contraria docuisse. Ve-xum Adamus haud ijs scrupulis perstrictus clamat pag. 39o. Augustinum Theologorum scholas in partes, ac Doctores in factiones diuisti . Erras : nam E contra potius diuersae Scholarum, ac Doctorum sectiones Augustini. doctrinam i contrarias partes dilaniarunt. Etenim dum ad Augustinum legendum praeoccupatis animis accedunt, nec eius uti volunt magisterio, sed patrocinio, suas opiniunculas maximo Ecclesiae Doctori audacter affricant. Quis enim Recentiorum ea mente S. Doctoris volumina aperit, ut eiurata etiam propria opinione, Unius A ligustini sententiae inhaerendum sibi decernat Θ Sed velit, nolit,
Augustinus in partes vel machinis trahendus est, atq; Ecclesiae Magister, si superis placet, ipsorum discipulus publicandus.
Hanc eandem accusationem prosequens aduersarius cap. 6. pag. 6i I. inquit: Ostendimus etiam S. Augustinum in hac materia ter sententiam mutasse. Citat
autem in margine cap. 3. de praedest. SS. Vertim semel tantum se mutasse sententiam S. Doctor ibidem scribit; nam initium fidei ex nobis, non ex Deo esse olim arbitrabatur, quem postea errorem re melius ex Apostolo cognita repudiauit. Quae tamen mutatio sententiae non vitio, sed laudi illi deputanda est, cum ab errore ad veritatem deflexerit; imo reuelante Deo eam se priorer opinionem exuisse scribit cap. q. Ecce, inquit, quare dixi superius hoc Apostolico praecipue testimonio etiam me ipsi, uisse conuictum, cum de hae re aliter saperem , quam mihi Deus in hac quaestione soluenda, cum ad Episcopum Simplicianum, sicut dixi, berem, reuelauit. Sapiens igitur vir Deo reuelante monitus sibi erranti contradixit, & priori errore posteriori sententia emendato, unam esse voluit, imbsecit de gratia, ac praedestinatione doctrinam in omnibus sibi cohaerentem.
5cimus tamen de Augustini sententia Theologos inter se digladiari; at ij ipsi sertatim sacra literas sbi satientes producunt, neq; minore contentione de
26쪽
Scripturae I quam de Augustii sensu decertant. Porrb quis eo detrientiae impetu seratur, ut dicere ausit, sacri Codicis sententias esse intricatissimas, tusebas Ecclesiae dedisse, doctos viros in sectiones diuisisse, aliaue similia, quaeda Augustino Adamus scripturit Θ Non desuere tamen nebulones, Christianae religionis hostes, qui sacras literas contradictionis arguerent, quos caeteros inter refellit s. Augustinus in libro de consensit Euangelistarum. At quae aduersarius ad Augustinianas anti logias suadendas adducit, sutilia prorsus sunt, vixq; citra nauseam repeti possunt. Opponit enim primo loco, Augustinum docuisse, nostram salutem absoluto Dei decreto definitam esse, &alibi tradidisse, eam nihilominus a nostra voluntate pendere. At haec ipsa est S. Thomae sententia, quam non solum sectatores, sed melioris etiam notae Theologi subscribunt dicentes, gloriam in intentione absoluto Dei decreto praedestinatis praesxam suisse, atin executione ab eorundem meritis pendere ; de qua re Augustinus lib. de grat. S lib. arb. cap. I 8. ubi quaerit, quomodo vita aeterna detur nostris meritis tanquam praemium, & simul detur ex gratia nulla merita supponente. Alteram contradictionem opponit, nempe docuisse Augustinum, praescientiam esse posteriorem decreto reprobationis, Nesse etiam anteriorem. Sed debuisset hic Recentior, indicare libros, & capi- a, ubi hasce Augustinianas antilogias notasset, neq; enim tantae fidei virum illum putamus, ut dicenti, & nullo testimonio probanti credere debeamus, in re praesertim grauissima, ubi sanctorum doctrinam, atque aut horitatem i quaestionem trahit. Interim dicimus, falso asseri s. Augustinum posuisse reprobationem ante demeritorum praescientiam; nota est illa eiusdem sententia toties repetita : Tomi est Deus, ioni est Deus , potest De bonis meritis Iiberare , uia bonus est, non potes fine malis meritis dam re , quia iustus est. Hinc contra
Pelagianos probat, Deum futurum iniustum, si rei jceret a gloria. pueros nulli peccato obnoxios, idq; serE ubiq; praestat in opere posteriori contra Iulianum, S in priori etiam lib. 3. cap. q. &I2. Ser. Iq. deverb. Apost. &epist.1os. Nec ullum locum dabit aduersarius, ubi doceat Augustinus, reprobari quempiam a Deo, cuius nullum Deus demeritum praeuiderit. Addit a. loco, tradere Augustinum . a nostra libertate gratiam compleri, di agratia libertatem in fum d duci. Sed haec bene inter ses ueniunt. Nam sola gratia non ponit actum bonum in nobis, sed una cum libera voluntate, quam ipsa praemouet, Rin actum deducit: unde ex gratia, εἰ libero arbitrio fit completum principium actuum bonorum, ita tamen ut libertas gratiae ancilletur. Et sane cum sine,
gratia nihil fieri possit, prout oportet ad salutem, a sola gratia humana libertas in bonum, & meritorium Vsum agi potest. Non do Augustini textus, quia res in omni Schola est manifesta, lichi de modo, quo illae motiones fiant, ceptetur. Primum legi potest in Augustino seri I 3.de verbis Apostoli cap. 3I. s. Agnosce quidposcar dec. ubi inter atia scribit: Sin me operator , ille nefisetcooperatori lib. 2. de pec. merit. cap. s. & alibi. Alteriim vero in omni pagiana librorum contra Pelagianos, ubi Catholicum illud dogma semper inculeiit, nihil boni meritorij fieri posse sine gratia . . t. Qiuarta sequitur obiecta Augustino contradictio ' Gratiam es mictricem, feso eirim nostram libertatem resistere. At det eadem gratia in indiuiduo nunquam
hoc Ainumnus somniauit, ut eadem tines .c vince ςx libertatem, eamq; sibi
27쪽
subderet, & nihilominus a libertate reijceretur ; si enim reiicitur, iam non est: victrix, sed victa repellitur. Qubdside diuersa, ac distincta gratia ea Augu-
sinus dixit, omnis contradictionis umbra ab eiusdem dictis procul abest. Sane Recentiores pleno ore assirmant, gratiam congruam semper esse Victricem, non congruam vero repulsam pati a libero arbitrio, quod & eorum antagonistae de gratia praedeterminante, & purh suscienti tradunt; quae si contradictionem inuoluunt, publicae gratiae agendae Adamo erunt, qui uniuersos scholasticos ab inuetarato errore liberauerit. Itaque cum Augustinus scribit Iib. de praedest. SS. cap. 8. itaque gratia , quae occulte humanis cordibus diuina largitate tribuitur, a nullo duro corde respuitur: cum eandem dicit mouere indeclinabiliter, insuperabiliter , inuictissime cap. I a. de cor. & grat. scacissimis miribus lib. de grat. & lib. arb. cap. I 6. occultissima, incacissima potestate lib. I. ad B ni f. cap. 2 o. cum inquam S. Doctor his, alijsque epithetis victricis gratiae energiam exprimit, de congrua, & eficaci accipiendus est. At cum debili cuidam gratiar nostram libertatem resistere tradit, ut patet ex lib. I quaest. a. ad Simplicianum, ex cap. s. de praedest. SS. ubi ait: Ex duobus aetate i grandi
bus i yr cur iste mocetur, et i iocantem sequatur, illi autem aut non moretur, aut non '
ita vocetur, mi vocantem sequatur, inscrutabilia sunt iudicia Dei. Palam sit , quos dam vocanti Deo resistere, quae etiam ex cap. II. de correptione, &grati
deducuntur, cum adiutorium ministratum Angelis ante lapsum dari etiam in statu naturae lapsae quibusdam, alijs in poenam peccati non dari scribit; cum, inquam, ista docet, de altera gratiae specie debili, incongrua, & remoth sufficienti loquitur, unde nulla hic contradictionis suspicio Augustinum tangit . Quinta contradictio est e Plures damnari ob solum peccatum originis , Sc item docet , homines non damnari nisi ob peccata personalia, propria libertatis rebellionem .
Non ita est, Adame. Docet Augustinus, pueros decedentes sine baptismo damnari ab solum peccatum originis, masores verb natu homines, & propter peccatum originis , & propter alia , quae ipsorum malitia superaddidit; i
quibus nulla contrarietatis umbra conspicitur. Audiatur S. Doctor lib. de cor.&grat. cap. I 3. Hi ergo , qui non pertinent ad istum certissimum, stfelicissimum numelum, pro meritis ississime iudicantur. Aut enim iacentsub peccato , quod ore valitcr degeneratione traxerunt, di cum ire, haereditario debito hinc exeunt, quod non
est rcgeneratione d. missum aut per liberum arburium alia insuper addiderunt, arbitrium, inquam ueliberum , sed non liberatum, liberum iustitia, peccari autem seretrum, quo πο- luuntur per diuersas noxias cupiditates, alij magis, alij minus ,sed omnes mali, y pro
ipsa diuersitate diu rosun&ys iudicandi. Rursus quomodo ij, quibus in baptismo dimissum est peccatum originale, possint dici ob peccatum originale relicti in massa perditionis, tradit S. Doctor cap. 7. & nos inferius dicemus, Vbi de erroribus Augustino obiectis sermonem instituemus, & certe hi nullo pacto damnari possunt ob reatum peccati originis, de his loquitur Augustinus,
dum ait neminem damnari, nisi ob propria crimina. Sextam contradictionem ita efformat: Hic arma sumpsit Augustinus contra gratiam, st alibi eandem evexit. At nullum Augustini verbum proserenti no ita facilem aiffensum damus. Vbinam Augustinus contra diuinam gratiam a
ma induit ξ ubinam illi iniurius sitire quo verbo illam vel tantillum laesit Sahε λ in libris contra Manichaeos de humani a mitiis libertate exaratu nondum.
28쪽
exortis Pelagianis, diuinae gratiae mentionum secit, illiusque ad iusth, pieque
vivendum necessitatem memorabili dicto pronunciauit, ac si futuros eiusdem gratiar hostes praevidisset. Quare lib. I. Retrach. cap. s. recitatis pluribus textibus ex libris de libero arbitrio in fauorem gratiae concludit : Ecce qua ' longe antequam Pelagiana haeresis extisset, sic disputauimus, melut iam contra illor disputaremus. Hinc cum in libro primo ad Simplicianum multa pro libero a bitrio dixisset, illud tamen gratiar subiecit, non supra eandem extulit, und Iib. de praedest. SS. cap. q. ait: In cuius quaestionis solutione elasoratum es quid myro libero arbitrio oluntatis hxmanae,sed misit migratui. Ergo si Augustinus vel
cum pro desectone liberi arbitri j decretoria arma tractabat, gratiar victoriam dabat, ubinam contra illam gladium eduxit 'Harum quidem contradictiones sententiarum Augustino recentior ill Scriptor opponit, qui tamen haud austis est tantum erroris Augustino assica- .re, sed cum hoc illi in religionem veniret, adiecit: Hine concludo, quod si mihi non licet dicere, S. Augustinum inmarys suorum librorum locis sibi contradixisse, saltem fas est mihi, credere ipsius doctrinam esse intricatissimam ine. Non ait, hinc co cluis, cim mihi non liceat dicere . Sed quasi subdubitans, liceatnesbi Augu-ninum contradictionis incusare, sI mim, inquit, NON LICET. At nec primum tibi licet dicere, neque alterum fas est credere, nempe doctrinam S. Augustini esse intricatissimam enim nota praeclarissimi Ecclesiae Magistri libros assicis, quam tuo Suario, vel Uasquio inserri a quopiam minim h patereris. Crede mihi, haud tibi licitum cst tam abiecte de Augustino sentire. Quid enim irreligiosus seri potest, quam Augustὶnum veluti multiformem in sentiendo Protheum inducere, modo assii manteiri, modo negantem, modo album, modo nigrum, tot in eadem scena cothurnos sibinde mutantem Non itur contrarius sibi est Augustinus, sed Adamus contra se pugnat, qui cum in Iibro inscripserit titulum i Caluinus S. Augustini armis destructus, mirabili conualuia assii mat cap. q. pag. 39α Scripta s. Augustini non esse satis apta a exarmandos caluinistas. Unde lepida Magni Doctoris sententia lib. I. con. Iulian. cap. 3. hocce caput claudamus: Non sunt inquit, merba mea interse contrai ia, quamuis te patiantur, mel non intelligendo, mel alios intelligere non sinendo contrarium. Additque e Tu ergo, qui in me quasti sententias inur se pugnantes notasti.
o mordisti, expone quemadmodum tibi ipse constito is, nec tibi ipse resimis .
Recentiores S. Augustini doctrinam contra Pelagianos Enefisus insimulant.
Nonnulli Scriptores recentes, qui de re Theologica libros edidere, curis. Augustini authoritate nimium se premi, sero iam tandem sentiant,' illamque palam rei jcere reformident, ne eo in campo hostibus, qui Augustini nomen Vbique inclamant, cedere videantur, nouo crimine S. Doctori impacto, eidem se subducere conantur, inquiunt enim , Augustinum aestu disputationis abreptum excessisse lineas necessaria meritatis, mi fit nimia quaedam seueritat , di iniqua vexatio ,--dsiam illud, in quoetinitas sedet, transgredi iubet, s pro ξ
29쪽
Mugustinus . Verba Annati sunt lib. 8. sui Aug. cap. r. pag. 8σά. Adamus hunc capiti septimo titulum dedit: S. Augustinum permisti hese nimium abripi aestu disputatimis contra Pelagianos, s longius, quam e lebat, praetergre, tum esse. celebre S. zonauenturae dictum hac de re explicatur. Pag. 6 IG. as voces Moraines, De- eampsius, caeterique Recentiores integras reddunt. Neque vero semel , iterumue hoc Augustino contigisse putant, sed in omnibus serE suis contra Pelagianos disputationibus. Iniere quidem hanc facillimam euadendi viam, n in Augustino interpretando diutius ingenia macerarent. Uerlim nil moderni isti Augustini Censores producunt, quod Pelagiani, ac Semipelagiani ant duodecim saecula S. Doctori non opposuerint. Iulianus Pelagianorum in s lantissimus hoc Augustino vitium Gijciens dicebat: Si quis aut liberam in sc
niueus arbitrium , aut Deum esse nascentium conditorem dixerit, celestianus, I Pelagianus moratur. Ne igitur morentur Leretici, sunt Maniciat, di dumfalsam meren-
. tur infamiam, merum crimen incurrunt instar brarum , quae circundantur pinnis, Ut co
gantur in retia. Apud Augustinum lib. 2. de nupt.& concup. cap. 3. quam a se, de caeteris Catholicis calumniam erudite ibidem S. Doctor excussit. Hoc ipsum Semipelagiani publicabant, ut eiusdem auctoritatem conuellerent. Haec sunt Cassiani verba cap. tr. collat. I 3. Multi enim singula haec ι redenter, ac insto amplius asserentes mari s , sibique contrarijs sunt erroribus inuoluti. Idem habet Faustus lib. I. cap. I. s. & I7. Et hi quidem uti impudentissimi oblocutores acriter reprehenduntur in epistola, quam Celestino Papae Recentio es, quibuscum disputamus, adscribunt: auia nonnulli, inquit, qui catholico m ne gloria' tur, in damnatis autem haereticorumsensibus, seu prauitate, siue imperitia dem p imis disputatoribus obviare praesumunt, o cum Pelagium, atque Celestium cn thematityre non dubitent, Magistris tamen nostris, tanquam necessarium modum e*ces serint, obloquantur. Vt sit nimia quaedam Recentiorum animositas, damnata conuicia iterum in Augustinum pleno ore eructantium. Et quidem Augustinus, cum uniuersa abs se exarata volumina censoria seueritate corrigeret, atque in laudandis Platonicis modum se excessisse ingenuE fateretur lib. I. Retract. cap. I. tot in expugnandis Pelagianis excessus suos non animaduertit, eam forte censuram Recentioribus relinquens, quam uti appendicem Retractationum libris apponerent. Sanh hoc clypeo se munit Caluinus contra Patrum testimonia. illius verba sunt apud Taperum art. 7. de lib. arb. Graeci, θρω altys, arque inter eos singulariter CL somus, in extollenda hutnanae mesuntatis facultate MODUM Ex CESsERE. Et licet quandoque aegrEtulerit, hunc excessum a Pighio in Augustino quoque culpari ; attamen eodem vitio Augustinum etiam laborasse eadem audacia commentus est scribens, qudd ne Augustini quirimsententia PER OMNIA recipienda es. Quibus palam significauit, plus aliquando S. Doctorem dixisse, quam veritati, se iudice, congruebat. Profecto si excessus isti & quidem iuxta aduersarios satis in Augustino frequentes, admittantur, eidemq; vitio alij quoque Patres sub ijciantur,nullo propemodum sanct rum testimonio haeretici conuinci poterunt; ubi enim aliqua Patrum sententia se premi senserint, excellisse eosdem clamabunt, qua ratione Omnium Veterum authoritas labascit, de omnis ad Heter Oxos conuincendos Via praecluditur.
30쪽
V IUGI Elia io USUI LIUIdriae. S. I.
id vimine excessus Recentiores intelligant inquiritur. Sanctorum Thenis,M Fonauenturae testimania eisdem mn si retari . Excessus perperam Augustino objci. SI Recentiores interrogemus, quid Augustinianorum excessuum nomine
intelligant i Respondet Adamus pag. σ2 s. Augustinum et stra veritatis li--tes excurrisse nimis diuintiuimis aestu accensum, misemque haereticis fautre. Addit Annatus pag. 8σχ. Visit nimiaseueritas, stiniqua vexatio, medium issud, in quo meritas sedet, transgredi iubet,si aerat Augustinus. Fatentur tamen non ob hoc Augustinum mentitum esse, sed ut egregih Moraines interpretatur, INSCIE TER loquendo quidem, mi sentiebat, sed aestu disputationis, idi mehementia spiritus ad alterum extremum interdum declinasse INTELLECTu AEQVc, AC VERBIS, quod Mnest nimiai, sed FALLI, ET D iCERE FAL sv M sine mendatio. Disp. 6o. Ant Ianseni j fecit. 6. num. 61. Igitur si non mendacij, falsitatis lainc apertae reus Augustinus apud Recentiorum tribunal conuincitur. Quo ucio
iustE se ita de Augustino iudicasse persuadeant, nonnullos nec infimi subsellii
Τheologos in testes vocant, qui dixere, S. Doctorem contra Pelagianos di iasputantem excessisse, quorum verba cap. s. ex profesta examinabimus; de S. Thoma, ac Bonaventura hos enim illi opponunt pauca hic adnotamus. Cum
sub Augustini nomine legeretur a prioribus scholasticis liber S. Fulgenti j de fide ad Petrum, in cuius cap. 27. asseritur, pueros cum solo originali peccato
deiunctos ignis sempiterni supplicio puniri, S. Thomas Verba ignis , acsuppli-5 e. large accipienda esse dixit quaest. 1. de malo art. a. ut ponatur species pro genere; addens: Ideo autem Sancti tali modo loquendi sisunt, mi detestabilem redderent erro rem Pelagianorum , qui aωebant inparmulis nullum clepeccatum, nec eis ramam aliquam deberi. Sanctus Bonaventura etiam idem testimonium , quod
Augustinianum putauit, explicans dixit, quod ea posuit Augustiuus plus diacens, ct minili mole tu intelligi, in quibus verbis triumphum sibi canunt aduersarij. INSIGNE DICTuM appellatur ab Adamo in titulo cap. 7. eadem verba Annatus lib. 8. cap. a. grandioribus caracteribus expressit, quo statim legentium oculos implerent; hinc clamat Adamus: 'id reponent nostri aduersarij contra duos illus,es Ecclesia Doctores S. Thomam, ν S. Fonsuenturam, qui hosce e cessus in libris S. Augustini consis sunt Pag. 6as. Erigat utramque aurem Ad mus, audiatque quid reponamus. Vos Augustinum in excessus prolapsum dictitatis, quod est veritatis limites praetergressiim fuisse, intellectu aeque, ac me
bis, quod ηm est mentiri, sed falli, quae Moraini j consessio est; at Seraphicus Doctor excessiim illum non intellectui, sed verbis tantum Augustini deputauit: plus dicens, inquit , minus molens intelligi, quod est S. Augustinum non mente, sed verbo tenus solummodo, non reapse, sed apparenter citra ullam falsitatem expressori quodam vocabulo usum, nempe ignis ad infantium poenas explicandas, cum tamen id ex Seraphici opinione haud ille mente sentiret. Aduersarij autem Augustinum iNTELLECTu, AEQv c AC vERBls falsum tenuisse contendunt.