장음표시 사용
41쪽
vlnus lib. . eon. Iul. cap. 1. Nam in sanctis continentibus esetapiscentii mullos actus bonos exeriti Gid ergo, inquit malum est, quicquid ar si ei consentiatur ,-peragit' id ibi agit Me concupiscentia , ibi nihil bonix cupiscitur ex ira 8 Gid ibi aris libido , ibi nihil bimi libebis ex illa 3 Leve ibi aelura.
Dices sanctos eontinentes ab maiorem persectionem voluntari h sibi inter idicere actus bonos concupiscentiar, quos uxore ducta possent licith exercere. Hanc responsionem capite illo secundo explodit Augustinus dicens: Pudicitia
coluriis inhiantem concupiscentiam siue is illicito, siue de licito percipere moluptatem , franat ab illicito, permittit ad licitum: hoe est bonum, non tamen eius, sed bene mientis ιρnum est. God autem Vsa concupiscentia facit , siue ad licitum , fine ad illicitum in asserenter ardere , et lique malum est. Hoc itaque malo benὶ titur pudititia coniuga tis. Et quidem ubique Augustinus constanter docuit coniuges bene Vti malo. Quod rursus inde probauit, quia concupiscentia in coniugatis impellit ad malum, excitat in sceminas praegnantes,& in omne libidinosum opus insurgit. Non importune, ait ibidem, in ceniugatis esse dicatuν . Si enim summum culmen ob tinent pudicitiae coniugalis, faciunt boni aliquid per illam, quamuis nihil faciant propter illam. Sane nusquam S. Doctor vocavit concupiscentiam bonum, sed ubique malum dixit, ut pland euidens fiat, secundlim propriam essentiam es ema-Iam, non vero secundum imperfectionem annexam, ut recentiores illi con tendunt . Imo saepius urget contra Iulianum, admissa semel concupiscentia exprima hominis productione eidem inserta, Manichaeorum haeresini promoueri, qui cum concupiscentiam csse malum videant, neque Deus bonus mali aut hor statui possit, statim inducunt Deum malum concupiscentiae malae conditorem . Ita enim discurrit lib. r. con. Iul. cap. 8. & seq. lib. 3. cap. I s. dc inope r. impers. lib. 3. cap. 178. 2o8.2I 3. lib. I. cap. 3 o. lib. s. cap. s. & ῖα Dabo unum testimonium ex eodem sexto libro cap. 6. Tu autem, qui nesciens quid iri aris , Mycis mihi, quod dicam , Deum creare perecatum , restipe ad
n io dicenti , in discordia carnis , di spiritus inter se contrarias mali, ct boni apparere naturax . Vnum est, quod respondemus , mi resis ista mincatur . hanc scilicet discordiam primi hominis in nostram mertisse naturam : quod tu ne gando conaris , Mut mincant , satisque manifestaris fictus Manichaeorum oppugnator, erus adiutar. Capite etiam Iq. & susE, & erudith idipsum deducit. Exemplum autem, quod ijdem Scriptores ex voluntate ob sui nihil eitatem , a qua ortum habet, peccato obnoxia, non est ad rem ; siquidem volui eas plures actus bonos elicit, qui in suo ordine naturali boni sunt, & laudabiles , unde N ipsa bona esse cognoscitur. At concupiscentia nullos actus bonos habet, nullos enim ad licitum tantum terminum exerit, sed ad illicita qua que exaestuat, a voluntate autem in honesta meta illius actus figitur, ita ut ad
Opponunt Augustinum lib. a. Retract. cap.f. dixisse: 'amuis ignorantia ιo iussicultas loquitur de difficultate orta ex concupiscentia ) etiamsi essent hominis primordia naturalia, nec sic culpandus, sed laudandus esset Deus. Ergo, inquiunt , ex Augustino laudandus esset Deus, tametsi hominem creasset absquet persecta concupiscentiae subiectione. In uno hoc tam claro, ut aiunt, Augustini testimonio μi yictoriam canunt, cum tamen s. Doctor innumeris locis op-
42쪽
postues asseruerit nec ibidem , ut ipsi perperam arbitrantur, ipsorum sen
tentiam docuerit. Etenim S. Doctor eo loci contra Manichaeos disputabat, qui dicebant, concupiscentiam esse malam, & impossibile esse sine illa hominem producti cum a Deo bono creari nequeat, malam quandam natura omnium malorum productricem commentabantur . Augustinus ut eosdem refelleret, hypothesim utramque gratia disputationis admist, nempe hominem cum concupiscentia creatum, & sne ista nequaquam creari potuisse, Vrgebat vero haereticos, etiam tunc Deum fore laudandum, nam nulla culpae,
Dei suisset sacere, quod feri non poterat. Manichaeos autem putas te, impossibile esse, condi hominem sine concupiscentiae malo testatur S. Doctor lib. I. con. lui. cap. 3.&lib. 3. cap. ra. Igitur in illa hypothesi adhuc esset laudandus Deus, ut libro tertio de libero arbitrio ab Augustino probatur. Hinc idem scribit lib. r. Retrach. cap. s. dispκtatio contra Manichaeos habenda est,
qui non accipiunt scripturas sanctas meteris testamenti, in quibus peccatum originale narratur. Postea: contra Pelagianos autem hoc d e ndum es, quod utraquescriptura commodat , quam se accipere profitemtur. Nemph malum concupiscentiae non
esse a Deo in prima productione homini insertum, eo qubd fecerit Deus iamianem rectum: Ecclesiasses 7. quod testimonium saepius inculcat contra Pelagianos lib. I q. de civit. Dei cap. II. lib. II. cap. Iq. lib. de cor. & grat. cap. 6. Epist. Io . ad Sixtum : lib. q. Oper. impers. cap. qq.& alibi. Concupiscentia autem rectitudinem hominis sustulit, illumque in illicita decliuem, imo praecipitem secit. At Augustinus praeter hoc testimonium, alterum etiam celeberrimum adhibuit ex cap. qo. Ecclesiastici: Iugumhraue superfilios Adam a die exitur de mentre matris eo rum inc. quod in opere imperfecto in omnibus pendPaginis repetit, probans Deum iniustitiae accusandii,s iugo victricis concu- Piscentiae hominem nulla culpa praecedente aggravasset; id enim summa mise-xia est, ac grauem inde poenam homo experitur, omnis autem poena iniusthinfligitur, s nulla eandem culpa merita est. Igitur illam hypothesim, qua agens cum Manichaeis disputationis gratia Augustinus admittebat, in libris Contra Pelagianos non modo non probauit, versim etiam sodidissimis argumentis cxplosit. Iulianus plura argumenta congessit, ut probaret concupiscentiam csse persectionem naturalem hominis, esse bonum, solumque eiusdem excessum esse culpabilem. Lib. q. operi impers cap. 3 G. co Vtitur argumento, qudd concupiscentiast persectio naturalis pecudis, & bonum eiusdem ad speciei pro-Pagationem interuiens; unde eadem quoque dicenda videtur hominis perse-Hio, qua parte cum brutis secundum gradum sensitivum conuenit. Rursus lib. I. eiusdem operis cap. 7 o. arguit, quia concupiscentia fuit ante peccatum, ideo enim Adam peccauit, quod appetitus sensitivus eiusdem vetitum fructum concupivit. Praetereas concupiscentia est poena peccati, igitur Iaui danda est, bona est, honesta est: siquidem bonum, atque honestum est, peccatorem puniri. Ita arguit apud Augustinum lib. F. prioris operis cap. q. Denique exemplo ciborum probat eiusdem excessum esse culpabilem ; nam ut illi boni sunt, malus tamen potest esse illorum usus, ita bona est concupiscentia , lichi malus sit eiusdem abusus. Apud S. Patrem lib. 3. cap. 2o. εἰ lib. a.dempl. εἰ concup. cap. I9. Respondet Augustinus ad primum concupit
43쪽
scentiam In pecude esse persectionem, quia est con Brmis eiusdem naturae, nec repugnat spiritui in brutis. In homine autem dicit desectum, vitium, ac
corruptionem naturae, unde ait lib. de pec. orig. cap. qo. μω nam; excellentiae es in comparatione pecoris timo, ut mitium hominis naturast pecoris. Et lib. q.
Oper. imperfecti cap. 1 inquit, in libidine agnosce, in pecoris naturam, o iam spumam, si animam non habes Asminam. Ubi e tiam notat concupisce tiam in brutis non inhiare in praegnantes, & in actus contra naturam, Uti sa-cit in homine; unde peior longe est in homine libido, quim in brutis . Ad secundum respondet ibidem negando in terrestri paradiso actum concupiscentiae praecessisse actum voluntatis comedendi pomum vetitum. Do eiusderi verba : fraecessit, i inquit, mala moluntas, qua serpentisubdolo crederetur, st secuta
es mala conι ops cntia, qua cibo inhiaretur illi:ito. Acper hoc quamuis iam miraque mala set, tam n voluntas cupiditat m, non moluntatem cupiditas duxit, nec praecessit voluntatim, nec restitit oluntati. Ad tertium negat illationem; etenim concupiscentia, prout est poena, honeste a Deo intenditur,at mala est respcctu hominis , cui infligitur ; ita mors mala est homini, bona respectu Dei illam decemnentis in poenam peccati. Addit exemplum de caecitate coidis, qua Deus uti
iudex in poenam praeteritorum criminum punit delinquentes, quibus tamen illa est maximum malum, & concludit: Proinde omnia , quae prosae tua caeca , re inconsiderata opinione dixisti, qua carnis concupiscentiam eo ipso, quod eam pamam dixiamus esse peccati, ncn soli. m non mituperandam, uerum etiam laudandam putasti quamlibet prolixa disputatione in eo surris immoratus, euanuisse certissimum est. Ad q. reia pondet idem Augustinus lib. 3.con. Iul. cap. 2 o. Ita enim, inquit, non intelligis quid loquaris, mi non miris creaturam panis, mini non concupiscere aduersus spiritum ,sed ipsam potius insen e ά male editentibus concupisci, st ea forinsecus in nostrum
corpus intrare. Hinc neminem pudet, in propatulo comedere, uti olim Romanorum mos fuit, at licith concupiscentia palam uti coniuges erubescunt, ut Planh appareat, malam esse concupiscentiam, cum vel licitus eiusdem ussis pudorem incutiat. Videatur S. Pater lib. I. ad Bonifacium cap. I s. Obijciunt Recentiores contra eandem S. Doctoris sententiam. Motus concupiscentiae piaeueniunt rationem, quia sunt ante omnem electionem, ergo concupiscentia non est omnimodE subiecta rationi, cum habeat motus ante,
omnem actum illius. Rursus inquiunt: Homo appetitu rationali sertur in honesta, appetitu sensitiuo seu concupiscentia sertur in delectabilia, ergo vehementiori impetu ista inhiat in delectabilia, quam ille in honesta; siquidem cum obiecta honesta repraesententur per species alienas, minus mouent, quam delectabilia, quae per species proprias depraesenti sensum alliciunt. Denique instant: Nullum, quod est debitum naturae est amissum per peccatum, atqui est amissa subiectio partis inferioris respectu appetitus rationalis, igitur e subiectio non est persectio debita naturae. Haec tamen olim ab Augustino diluta sunt. Respondet ad primum, quod in poenam tant lim peccati motus concupiscentiae praeueniunt deliberationem appetitus rationalis unde si homo non peccasset, motus appetitus sensitivi praecessissent quidem voluntatis actus, non illi quidem vim inserendo, ac rationem grauiori impetu praeoccupando, illamque absorbendo, uti de iacto contingit, sed suauiter alliciendo, quod & in paradiso accidit, ubi mn voluntatemn cupidimi duxit, nec aeresit
44쪽
I murem , tuc restitit e luntati: lib. I. Oper. impers cap. 7o. Ad secundum negatur consequentia, etenim rectus ordo exigit , ut inserius a superiori, non vero superius ab inferiori moueatur. Unde optima hominis constitutio petit, Vt pars eiusdem superior pleno iure in inseriorem utatur, non vero ut ista illam sibi subiuget, ac supplantet. Pertinet autem ad hominis poenam, ac mis riam, ut more pecudum sortius a delectabili trahatur, quam ab honesto, d hoc prouenit ex ignorantia, quod alterum ex peccato originali in humanum genus derivatum vitium est, neque cnim si perfecte honestum repraesentaretur
voluntati, ab ista dimitteretur delectabsit electo. Itaque in illa praeponderantia, & maiori vi in trahendo, quae inest delectabili supra honestum in statu ia turae lapis , pars rebellionis appetitus senstiui contra rationalem consistit. Porrb haec scribit Augustinus lib. s. con. Iul. cap. 3. Si prudenter hic aperes, pr secto esse iniquitalcm mideres, qua pars inferior hominis repugnat superiori, atque --bori. Tertium argumentum nullum est, nam in sententia Augustini falsum est, post primum peccatum naturalia mansisse integra, homo enim per peccatum suit spoliatus gratuitis, & laesus insuper in naturalibus, quod ex parab Ia peregrini Ierici, ontini Lucae io. suadetur integro serE voluminea Florentio Conrib Archiepiscopo Thu amensi. Testimonia vero Augustini in eandem rem indicat P. Macedo in Cortina thesi 3 q. & lib. q. de clauibus Petri in
contr. de pec. orig. cap. I a. ubi validE pro S. Doctoris sententia decertat. Unum obstare videtur, quod acerrimh urgent Recentiores. Etenim damnata est haec proposito Baij 1 F. Deus non potuisset talem as initio creare hominem , qualis nunc n-citur. Quare potuit Deus condere hominem in statu naturae purae subiectum concupiscentiae, qualis modo nascitur De his propositionibus Baij vari E sentiunt Theologi. Pater VasqueZ magni inter Recentiores nominis I. a. disp. Is o. cap. 18. proponit verba bullat, quae ciusmodi sunt: Gassententias stricto coram nobis examine ponderatas quanquam nonnullae aliquo modo fustia neri possent, in rigore tamen , ct proprio merborum sensu ab assertoriἷus intento haereticas, erronear,s spectas , temerarias, s andalosas in pias aures essensionem immi tentes , respectiue,qquαcunque sopor js verbo, scriptoque emissa praesentium authoriatate damnamus. De qua censura ita idcm iudicat. Multas ex illis propositionibus continentes acre iudicium, quo Doctor ille aliortim criniones criminabatur, damnari tantum, mi standalo, s ossendiculo patentes, ct hac ratione solism prohiberi, nam
ct audacia, nimiaque arrogantia in aliorum sentent ijs maligne mellicanis, ac lacerandis non parum scandali asserta solet, . quo ricti, o prudentes Theologi in suis scriptis
asstinere riberem. Haec autem confirmat locupletissimo testimonio Cardinalis Francisci Toleti, qui in causa Baij Louantum ab Apostolica Sede delegatus suit. Quare cum Baius Pelagianae haereseos incusaret asserentes, hominem talem potuisse a Deo creari, qualis modo nascitur, hinc ob infamiae notam, quam oppositae sententiae authoribus inurebat, eiusdem propositio censurae subiecta est. Hoc autem patet ex censuris eiusdem, quae in eadem bulla reseruntur V. g. propos 37. ait: cum Pelagiosapit , qui boni aliquid naturalis, hoc est, quod ex naturae solis eviribus ortum ducit, nocis . cibam sententiam defendit VasqueZI. a. disp. Isio. cap. I 8. Vbi testatur censuram Baij, non vero assertum esse ab Apostolica Sede damnatum , cum in Arauscano canone eta. dicatur: Nemo
labet 'sonis mendaciunt, o peccatum Praeterea propos. 13. ita scribitur:
45쪽
ritigij sententis est : opus bonum citra tratiam adoptionis factum , non est regni caeli tmeritorium . Quare cum Lovaniensis Scriptor oppositam sententiam de creatione hominis cum concupiscentia ab authore naturae inserta Pelagianitanii dubio procul de more incusaret, merito ab censuram eiusdem propositio uti scandalosa proscripta est . Rursus in bulla Baii propositiones dicuntur damnari respective, nemph, in proprio merborum sensu o aftirtoribus intento. Proposito illa 1 1. damnatur respective ad propositionem 27. quae est: Integritas primae creationis non fuit indobita humanae naturae exaltatio, sed naturalis eius conditio.
Quasi subiectio concupiscentiae non fuerit ex dono Creatoris, sed ex exigentia naturali humanae substantiae, tanquam propria passio eiusdem , quod salsum est. Nam haec duo distinguenda sunt: Concupiscentiae subiectionem datam primo homini ex exigentia rei creatae, vel ex pura puta decentia. Primum enim negatur, alterum a nobis asseritur; & hoc patet ex Augustino seribente lib. 3. con. Iul. cap. II. In natura hominis ante peccatum pacem decebat Ore, non bellom. Scio eundem lib. 2. de pec. mer. & remis . cap. 22. haec scriber de primis parentibus . uamuis corpus animalegestarent, nihil inobediens in illo aduersum se moueri sentiebant. Facidat quippe hoc ORDO Iv TITIAE, mi quia ecrtim anima famulim corpus a Demino acceperat, scut ipsa eidem Domino suo, ita illi corpus eius obediret, atque exsideret evitae ilii ccingruum sine etala resistentia famulatum.
Vbi nomine iustitiae non rigorosum debitum in natura humana fundatum intellexit, sed ex decentia solius Creatoris derivatum. Rursus sciendum est, aliquas propositiones aequi uocas modo ab Ecclesia reijci, modb approbari. Hoc ostendimus lib. a. hist. Pelag. cap. 2o. de illa propositione: Unus e Trinitate passur est, quam Hormisdas reiecit, at Ioannes II. Vigilius, ac Synodus V. vii Catholicam definiuerunt. Etenim insensu Eutychianorum damnatet suit, quasi Verbum in natura diuina passum diceretur, & licet alij adderent
Iaseu carne; attamen cum ob assinitatem cum haeresi Euthychetis suspecta enset, iure S. Hormisdas eandem approbare recusauit. Baius propos Tq. haec tradidisse dicitur: concupiscentia in renatis relapsis in peccatum mortale, in quibo iam dominatur, peccatum est. Quod falsissimum est, nunquam enim ipsemet concupiscentia est peccatum, ut ex Tridentina Synodo constat. Quare propositio illa Baij non solum ob censuram damnata est,. verum etiam qubd Haereticorum Iecentium errori a Tridentinis Patribus damnato concineret; illi enim mordicus sustinent concupiscentiam esse peccatum, ut patet apud Bellarminum lib. s. de amis s. grati cap. F. in quo errore propositio 3 3. Baij, quod concupiscentiam attinet, sundatur, a cuius tamen damnato sensu longo interuat Iod istamus; non enim dicimus, Deum non potuisse condere hominem cum
concupiscentia rebelli, quod illa si formaliter peccatum, sed quia lichi ipsa
peccatum non sit, est tamen ad peccatum inclinans, & quidem vehementius, quam quilibet alius habitus vitiosus ab homine contractus. Prosecto thesis illa Bah, hominem non potuisse a Deo produci, qualis modo nascitur, iuxta, amplam eiusdem expressionem vera est, quis enim dixerit, Deum posse condere hominem cum peccato originali, cum quo modo nascitur λ Hoc enim erat illud absurdum, quod Pelagiam contra Orthodoxos urgebant, Deum esse auctorem peccati, si eo infectus homo nascebatur. Et quidem Martinus deis
Esparra insignis nostrae aetatis Theologus quaest. Io. de gratia haec scribit:
46쪽
cis rupi mut postpeccatum ita e quia , ut rumi in carne peccati, hoe est, obtineat prae
dumi maduersus rationem, praeponderante eius inclinatione in malum, atq; in 'mi Em, st damnationem hominis inclinationi rarionis fuerioris in ianum lan tam, atque insalutem , ct ultim mflicitatem eiusdem hominis . God tantum , ac tam grande malum ereupationu regni per partem inferiorem aducrsus partem superiorem n quaquam
a ui t in statu purae naturae. Quare ex huius Scriptoris sententia non potuit condi homo a Deo in statu naturae purae cum concupiscentia rationi praedominante, atq; in eandem vim legislativam exercente, ut ibidem ad 6. loquitur, curetamen homo de facto tali concupiscentiae subiectus nascatur. Hactenus
de sensu illius 3 s. propositionis Baij. Quari potest, an s. Doctor admiserit uti possibilem concupiscentiam rationi subiectam, ita ut non secundum se, sed secundlim praedominium supra rationem eandem solummodo primo homini in sui conditione inseri potuisse,
negauerit. Respondeo Augustinum sensisse concupiscentiam secundum se e si se vitium, & non solum esse vitiatam. Ita illam pronunciauit mitium, quod nono exsto lib. I. de nupt. &concup. cap. 23. Idem habet lib. a. cap. 3 q. & pase contra Pelagianos. Attamen hoc sibi sufficere dicebat, si haeretici saltem concederent, eandem esse vitiatam, inde enim peccati originalis vulnus liatim apparebat. Scribit S. Doctor contra Iulianum lib. a. proximE laudato cap. vlt. Et si non et sit conred re mitium est libidinem, dicat saltim per illorum iamianum inobeduntiam etiam im m mitium esse camis concupiscentiam, mi illa, quae obedie ter, re ordinate moueretur, nunc inobelenter, inordinateqs moueatur dic. Et lib. F. ton. Iul. cap. 1. ait: Sed quod dicis, etiam genitalia seruire animi imperio, nouam
mandam libidinem dicis , aut forte nimis antiquam, qualis di in paradiso esse potuisset, nemo peccasset. Et lib. a. oper. impers. cap. I 22. scribit de concupiscentia, :
qui ergo nulla di erat, aut moluntatem mentis nec praecedebat, nec excedebat. Idem
repetit lib. q. cap. I lib. q. prioris oper. cap. 3.& Iq. Caeteriim S. D Oct ri constans sententia stetit, nullam suisse concupiscentiam in primo homino ante peccatum non modo secundiim illam vim tyrannicam supra rationem, sed nec ullam omnino licEt rationi ipsi subiectam. Probatur hoc ex lib. q. eon. Iul. cap. II. Vbi ait: ais enim negat futurumsulse concubitum, etiamsi peccatum non incessisset sed futurus fuerat, sicut Hys membiris, ita etiam genitalibus mo- tuntate motis, non libidine concitatis; aut certe etiam ipsa libidine, mi non nos is illa niamium contristemur, nρn qualis nunc est, sed ad nutum moluntatis seruiente. Lege cap. Iq. Et lib., cap. 7. his aduersarios vellicate Sed ecce non biscum de libidinis o-sintia, praesentiaue contendimus, nec dilectionem, quam debere mos et iidemus, ossentimus ,filtem ipse bdite moluntatis imperio in illo silicitatis loco. De hac ipsa ro1git S. Doctor lib. I. ad Bonifacium cap. r7. ubi quatuor modos assignat, quibus nuptiarum foecunditas perfici potuisset, quorum duo postremi sunt: Aurtunc ad nutum moluntatis liliis consurgeret quando esse concubitum necessarium caste PGntia praesenstisset : aut nulla omnino existente ibi libidine, mi caetera membra quaeque M opera sua ,sic ad opus proprium etiamgenitalia iussis molentium sine vita di cultate seruissent. Postea de his duobus ait: Duarum mero reliquarum quamlibet elegeriatis, non est aduersus mos sta contentione laborandum. Etsi enim quartam nesueritis ligere , mbi est cmnium obedientia membrorum, fine ista libidinesumma tranquillitas , Poniam iam mor etfecit mestrarum disputationum imp tus inimicos , illud misissaltem
47쪽
placebit , quod tertio loco posuimus. Legendum est integrum captic lactens in euidenter colligitur, S. Doctorem censuisse, nullam fuisse in terrestri paradiso
concupiscentiam, eamq; subiectam voluntati disputationis tantum gratia ad 1nisisse, ne aduersarios de illa nimium contristaret, ut ex eodem proximE recitauimus. Haec Augustinus de eoncupiscentia scripsi, probans ex illo I. Io: 2.16. concupiscentia carnis non est ex Patre. Quem textum de actibus vetitis concupiscentiae Pelagiani interpretabantur. Quam vero absurdam eorundem opini nem S. Pater arbitraretur ex ijs, quae scribit lib. q. Oper. impers. cap. 69. colligitur : Non igitur, inquit, cauentur opera mala, nisistaenetur concupiscentia mala ,
qua a te HOR RENDA IMPUDENTIA , mel potius A MENTIA dicitur bona. Nec erubescis , nec horrescis , te ad T A N T VM D ED ECV S ρι
tiense, mi nemo liboretur a tuo malo, nisi non consentiat tuo bono. Concupiscentia ignetur carnis, qua cupiuntur, quae prohibentur, non est a Patre. Frustra putas, uel potius tiis putari , ubi hoc Ioannes Apostolus dixit, concupiscentiam carnis positam pro luxuria. Prorsus si non est a Patre luxuria, nec ista est a Patre , cui si consentiatur, concipit , paritq;Iuxuriam. Nam motibus suis quibuslibet obtinere quid conarur quaeso, tusi ad luxuriam peruenireὸ βuomodo ergo es bonum , quae peruenire conatur ad malum ρ 5 uomoia est n=frum bonum , quae nos ad malum compestis. Lege ibidem.
Vtrum S. Augustinus excesserit, deducens peccati originalis reatum ex innumeris humana uitae miserijs. Insigne.D. Thomae pro Augustiniana sententia testimonium.
PErgo ad alterum s. Augustini excessiim. Etenim ille , quo Pelagianos con
sutaret , non solitin E sacris arcanis testimonia petiuit , sed ut erat subti- lli , ac prompto ingenio, rationibus etiam naturali lumine manifestis usus est Inter caetera argumenta celeberrimum inuenit magnus Doctor , quo peccatum originis persuaderet, deducens nempe illud ab infinitis humanae vitae miserijs. Ita appellans illam Ecclesiastici sententiam cap. ' o. initio Iugumgraue super μ' tior Adam a die exitus de uentre matris edirum , arguebat ad inuandam Dei iusti- tiam , aliquod in nascentibus crimen asserendum esse , ne tot miserijs puniri in-Moxi; crederentur. Hoc argumentum ubique in Augustini non dicam libris, sed librorum paginis occurrit. Lib. Q oper. impers cap. 3 6. has sententias conglomerat. Omnis aurempoma hominis , quid est , nisi poma Dei imaginis , quae si infertur iniuste , prosectὸ a quo infertur iniustus est is porro dubitet , quod iniuste inferatur poma imagini Dei , nisi hoc culpa meruerit ' E i cap. 27. Iustus es Deus , quod assidue contra te dicis , di nescis, ireflures, inquam, Deus , y ideo nascentes nec fa exrιt , nec feri sineret miseras , nisi nesset reos. Item. Ipsi nullum , sicut putatis , trahentes peccatum immeritaι , si hoc ita est, procul dubio sustinent parnas. Vbi est iustitia Dei , qμam ri cogitares , numquam crederes , aine ullo merito peccati originalis tam mis
Respundet Morcines disp. 13. num. ios. Augustinum a miserijs vitae humanae peccatum originale probantem excessisse uidelicet feruore disputationis abreptum , o odio h n il Pelagianae ad contrarium extremum dei se , neque hac in parm
48쪽
ctrium eius prvbain Ecclisiam. Placet quod non dixit interdum declinasse ad eitremum, ubiq; enim declinasse dicendus esset, nam illud argumentum sire istum, saepiusq; Vocat cap. 23. lib. laudati . Quare Augustinus sciens, prudens, volens ea ratione usus est, non disputationis aestu, ac su- rore percitus, ut aduersaru opponunt. Imo Pelagiani idem argumentum eu deae totis viribus conati sunt, ut patet ex Iuliano libro eodem cap. 2 3. Vbi Augustinianam ratiocinationem irridens: Verum quid nos , inquit, tam obstipaeturitatis solius rationem sequendam putamus, eum inimicorum nostrorum phalanx ipsis innitatur rerum periculis, insurgat in nos aerumnarum inimicas rQys, muli qui' putore coeuntis, dolore parientis ,sudore laborantis transmissionem culparum ,-pα-narum in semina comprobare, mi his evidelicet ignis di ilium partuum, agricolarum
sudantium, diuisorum novalium crimen naturale credatur, cuius merito per tot incommodagenus excrceatur humanum ..Igitur de hoc argumento Pelagianos inter,
ac Augustinum ex proposito controuersia fuit , cum praesertim Augustinus omnia soluerit, quae ad illud infringendum Iulianus opposuit, ut palam fit ex libro sexto operis laudati . Quod vero scribunt Ecclesiam hac in re non approbasse Augustini doctrinam, ipsorum eruditionem pandit, qui eandem de Romani Pontificis, & Synodorum decretis consecratam suisse non animaduertiint. S. Gelasius Papa in epistola T. ad Episcopos per Picenum contra Senecam quendam Pelagianum eodem Augustini argumento utitur ad probandum originale peccatum: Ideo, inquit, defclicitatis suae claritate seclusus, atq; adstinas , tribulos, miseriaser; multiplices coelesti mota damnatus est, quae evi', poena iusti iudicν tam grauis, ct aspera in bono perseueranti nullatenus esset in Octa,mN iis
I MALO NON CONVENIENTER ILLATA En Augustini v
ces fideli Echo redditas ab Apostolica Sede . Sed hoc ipsum synodus Patrum
xfricanorum in Sardinia cxulum in libro de Incarnatione, & gratia cap. Iq. docet: Si qui ergo, iliquiunt, mortem solam , mi non etiam peccatum ex homine primo 'rans se in genus humanum nituntur asserere, mirum si non intelligunt, quibus sen- emia suae laqueis Obligentur. Primo quia Deum dicunt intusum in eo, quod mori fa- ' inparuulos, quos nusta molunt isti originalis peccati contagione pollutos. Item. titur iustitia Deus iustus infantibus sine peccato nascentibus ingerit poenam, in quibus
arnae non inuenit causam' lyc. Praeterea Synodus II. Arausicana canone a. ait r
i quis soli Ad e praeuaricatione uam, ly non eius propagini asserit nocuisse, aut certe
vortem tantum corporis, quae pomapcccatis, non antem est peccatum, quod mors est nimae , per inum hominem in omne genus humanum transisse testatur: iniustitiam Deo
abit. Igitur qui maximam miseriarum, nempe mortem sine peccato homini ccidere dicit, iniustum facit Deum, quod est S. Augustini argumentum. IunC textum Arausicanum nonnulli Videre, quare respondent, mortem subitione poenae non potuisse infligi homini sine culpa citra Dei iniustitiam, at
oluisse Deum citra iniustitiam condere genus humanum in statu naturae purae ne immortalitatis dono morti naturali subiectum. Sed haec responsio nulla st. Nam Pelagiani dicebant, mortem esse naturalem homini ex eiusdem cor-orea compositione, nec illi tanquam poenam infligi, contra quos ex Auguino colligit Arausicana Synodus, si mors corporis sine peccato transiijt imosteros, Deum fieri a Pelagianis iniustum. Quod enim mors esset malum sub tione poenae exat constquentia illata contra haereticos , qua talis enim sup ponit
49쪽
bonit necesibri δ peetatum, a quo per denominationem extrinseeam dicitur
Poenalis. At Patres ex ipsa grauitate mortis, ac caeterarum illam praecedentium miseriarum malum esse illam grauissimum urgebant, ut inferrent, non nisi
in poenam potu illa iuste infligi, alias sapposuissent in antecedente, quod erata Pelagianis absoluth negatum. Subscribunt eidem argumento alii Patres. S. Prosper con. Collat. cap. 2 o. zimis enim impium s hoc de Dei sentire iustitia, quod a praeuaricatione liberos cum reis
. luerit esse damnatos. Patit ergo culpa, et bi non latet parna, sociotas peccati com- τι incitur de commlinione supplicij, it quod est humanae miseriae, non de institutione creatoris, sed is retributione fit iudicis. D. Anselmus lib. de conc. Virg. S pec. orig. cap. I 3. Ea ipsa ratione , inquit, qua non deIuit Deus Adam facere nisi iustum , nee aliaus debito, siue incommodo grauatum, aperte mens rationalis cognoscit eum , quem similiter propria moluntate , di virtute procreauit alicui malo subiatum feri non debere,
quoniam nimis inconueniens est omnipotenti, ac sapienti Dei bonitati, talem facere ratio , malem creaturam sola propria moluntate de materia, in qua nullum es peccatum. Item lib. 2. Cur homo Deus cap. a. ait: Sapientiae , iniustitiae repugnat, mi cogeret mortem
ratisne culpa, quem iustum fecerat ad aternam beatitudinem. Praeterea antiquissimus author Hypognosticon lib. a. initio eodem modo discurrit: Hac nos parnae sententia colligatos ipsa sibi humana natura totum per orbem terrarum dissusa testi-
momum perhibet, dum se paternis cruciatibus sanctae legis testimonio portii det Iaborare. Od qua iustitia, si haeredes parentum peccati non sumus, patimur ξ Lege ibi plura.
Rursus lib. I. inter caetera ait: Secundum errorem mestrum Deus, qui talem fecit naturam, mi parnalibus anima passionibus conuexetur, crucetis es, aut certe iniustus, et tinnocentiam sanctum, re nullius pcnitus erroris obnoxiam tantis permittat evrgeri periculis, ct in i is nonnumquam mita privari. Et quidem Augustinus lib. q. con. Iul. cap. I 2. reserens sententias eorum, qui nescientes originale peccatum ex
miserijs hominum Dei aequitatem accusarunt, ait illos rem vidi Le, causa nesciuisse, cum alij in vita superiore peccasse animas dicerent, unde ad miserias subeundas in poeham nasci iterum cogebantur, de quibus in fine eiusdem libri erudith discurrit. Ex quibus patet Philosophos plerpsque Iumine natu-Tali cognouisse, hominem innocentem iniust E tantis miserijs affligi. Qitare argumentum illud Augustini ad sabiliendum peccatum originis non soliti probatum fuit Ecclesiae, verum etiam ipsis gentilibus, quoad reatum saltem
peccati, adeo vel solo lumine naturali est manifestum, atque apertissimum. Unde magnus ille Bellarminus cum pro opposita sententia plura adduxit letlib. 6. de Amisi. grat. cap. I s. in sine haec doctissimh iuxta, ac sincerh scripsit: Omnino enim merisimile est, non suis e Deum Optimum , nostri generis amanti se mum conditurum hominem tam miserum, quam nunc est, nisi pecca inciri mainitudo tale 'pplicium meruisset. Quae confirmat opinione Ethnicorum ex Augustino citato. itaque quod ex amore erga homines, & sua ipsius bonitate nunquam, Deum lacturum suisse Baliarminus docuit, id Augustinus cum tot Patribus ex
Dei iustitia fieri non posse assi auit. Quod si Recent iores & Gelasij, & aliorum veteris Ecclesiae Auctorum testimonia aliqua interpretatione adhibita utcumque explicare conabuntur, idem precamur erga Augustinum laciant, cuius vitius vocibus illi locuti sunt. At s caeteros etiam aestu disputationis a reptos veritatis metam excessisse pronunciabunt, eorum voces surda auro
50쪽
i Augustino tot testibus doctissimis, ac sanctissimis astipulantis bus. Neque instent damnatam eta, hanc Baij propositionem: Non potui ai mam condise ab initis seminem, riuilis modo nasiisur. Nam reponitur cum Grego i rio Ariminensi I. d. q2. q. I. art. a. ad arg. con. a. concl. Devi non potest de iustiati quae potes de potentia. Ita nulla st impossibilitas, Iudam in coelum trahi, sed id contra Dei iustitiam est. Quare lichi sit possibile potentiae, non est possibile iustitiae, talem condi hominem, qualis modo nascitur ; in priori verb tantiim sensu qui negat, cum damnata Baij propositione sentit. Et certe, uti superius dicebamus, Deus ab initio non potuit condere hominem cum peccato originali , cum quo modb nascitur. Alius ergo debet esse illius propositionis damnatae sensus, qua de re plura S. superiori dicta sunt, quae iterum repetere non
Hoc igitur S. Augustini arguiuento&Apostolica sedes, & tot Patres usi sunt, ac praesertim utraque Synodus & Sardi hiensis, & Arausicana, ut iam satis pateat Morainij ignorantia, aut temeritas, qui vel id ignorauit, vel una cum Augustino tot, tantosque Patres excessus crimine inuoluit. Sed age, cum homine Scholastico omnium Scholasti rum Principis testimonio pugnemus.
Is est Magnus Augustini discipulus, ac nobilissimae Scholae Maximus Magister
S. Thomas, qui scribit Augustinum SATIS PROBABILITER cx miserijsvitae humanae peccatum originale deduxisse . Igitur Angelicus Praeceptor con. Gentes cap. 32. initio docet miserias humanae naturae cite quaedam probabilia signa peccati originalis, & subdit . Posset tamen aliquis dicere, huiusmodi desectus tam corporales, eusim spiritualer non esse parnales, sed naturales dilectus ex
necessitate materiae consequentes. Necesse est enim corpus humanum, cum sit ex contra-νjs compositum, corruptibile esse, in sensibilem appetitum in ea, quae sunt secundum sensum delectuilia , moueri, qua interdum sunt contraria rationi yc. Quae ipsissima, est responsio, quam Recentiores argumento S. Augustini applicant. Verum statim illam infringit Angelicus his verbis r Sed tamen si quis recte consideret ,sATis PROBABILITER poterit aestimare, diuina prouidentiasupposita, quaesivis lis perfectionibus congrua perfectibilia coaptauit, quod Deus f periorem naturam inferi ri ad hoc coniunxit, mi ea dae naretur, ct s quod huius domisy impedimentum ex defectu naturae contingeret, eius speciali, insupernaturis beneficio tolleretur, miscilicet
cum anima rationalis sit altioris naturae, quam corpus, radi conditione credatur corpori
esse coniuncta, quod in corpore aliquid esse nonpossit contrarium animae, per quam compus etauit. In quam rem cum nonnulla alia dixisset concludit: dic igitur huius. modi risectus quamuis naturales homini mideantur,absolute considerando umanam nataram ex parte eius, quod est in ea inferius, tamen consideranda diuinam prouidentiam, o dignitatem superioris partis humana naturae, SAT is PROBABILITER probari potest, huiusmodi δε edtur es e parnatis, in sic colligi potest humanum genus peccato aliato esse infectum. Haec s. Thomas, quem cum tot sapientissimi, ac siibtilissimi octores sequantur, iam videtis quos, quantosue asseclas habet illa Augustiari ex miserijs humanae vitae peccati originalis satis probabiliter posita illatio. Sed nec defuere Scriptores h Societate, qui Augustino ea in sententia manus darent , unus audiatur Ioannes Bagocius lib. 1. demon. dogm. Christ. disp. 8.eap. 3. sect. a. in titulo quaerit: An foret iniustus Deus, s cogeret hominem sne reati ulpae mori. Respondet: S. Augustinus,Wali' elui dis uti ipsisue Patres cano: