장음표시 사용
31쪽
Qua verb ratione cos Bona uenturae testimonium iuuet, planὶ non video ἰcum quam Augustinianae menti falsitatem ipsi important, ab eadem Seraphicus procul amoueat. Non est igitur, cur illius celeberrimi Doctoris sustrasium iactetis, ille enim, quod ad Augustini excessus pertinet, nullo pacto kobiscum concinit. Sed neq; S. Thomae dictum vobis suffragatur. Nam dum dicit Augustinum Iarte locutum, indicat illum expressius tantiim verbum adhibuisse, non eundem veritatis lineas praetergressum. Largh accipiendum .verbum illud assirmat, qua ratione ab Augustino acceptum credidit. Etenti ut dicatur Augustinus mitra meritatem processisse quo modo excessiis illius ex-- plicat Adamus pag. 626. stricth, pressξ,. ac omnino rigoros E dicendus so-ret , sumpsisse nomen illud supplicij, itemq; gehennae, cruciatus, Sc. aliis si
large accepit, intra veritatis cancellos sese cohibuit. Igitur Sancti illi Doctores contra Recentiorum placita adeo apert E stant, ut mirum sit, adeo in considerathiuxt , ac securE contra Augustinum adduci, atq; in eorum verbis tantos ab Adamo rumores toto capite septimo excitari. Illud veris minim EOmittendum est, penes unicam dictionem,& semel tant lim asseri ab illis S. Doctorem expressi sis locutum. At quo crimine se inuoluet ducentorum, amplius voluminum scriptor, si verbum non ita proprid semel tantum usurpauitὸ Sed hic aduersarios rogamus, verbo. ne uno tantiim tenus docuerit Au gustinus praedestinatibnem ante praeuisa merita, libidinem esse maIam, testem vetet cm sine Redemptoris gratia reos tantum facere, non esse absque nratia
veras virtutes in infidelibus, in quibus ali)R; plurimis excessisse illum publicant ' Haud equidem credo, id eos assii maturos, cum S.Doctor non selli in pluribus argumentis cassententias stabilire conatus sit, sed uniuersas quoque summi ingenij vires ad easdem persuadendas exeruerit, imo &quasdam Vti Catholicas habendas esse contenderit. Non hoc est, boni homines, plus di- .cere,Wminus melle intelligi ; non hoc est large unica tantiim voce, & semel quidem uti; sed quid sit, iam puto, vos videtis, dum Sanctorum Thomae, & Bo nauenturae suffragijs destituti conuincimini. Risum sane mihi mouent lepida exempla Recentiorum Augustini excessus
explicantium, imo sorte excusantium t ti misi darj cultores , inquit Adamus . cap. 8. pag. II i. distortam plantam erediitri, in oppositam partem eandem flectunt, non quod co in situ flare illam evolunt, sed mi facilius in rectitudinem attollatur. It Mipariter Augustinus, inquit Minainius disp. I9. num. 31. disputando contra Pelagianos , qui cum nimis extollerent mires naturales liberi arbitrj, assyrmarentq; sincere irine gratia non mori admirtutes naturales quascunqysed etiam abalutem , AuIustinui, mi illos ab eo errore abducat, in contrarium extremum aestu disputati s abripi in/ιrdum:
idetur. Cum quo concinens idem Adamus scribit cap. I. pag. 63 i. Ai numsuos hostes in extrema periculosa coniecisie, non mi eos ibi relinqueret sed mi est irim, ad mediocritatem , unde illos hausis ab raxerat, reuocaret. At quis nesciat, futu-
rum sui sie eo pacto Augustinum ineptum prorsus, atq; imprudentem disputatorem, si toto caelo oppositam sententiam contra Pelagianos propugnasset, iqud ab et rore illos reduceret. Etenim cum omnia illi libero arbitrio darent, nullo gratia loco seruato, illam h diametro Augustini sententiam, qua per e cenum nihil libero arbitrio concedere, sed omnia in ii ire gratiae reponere Vim
ΗΡ-, obstinatis me subscribere recusasent. Longe melliis secissex Au-.
32쪽
sustinus, s quaedam libero arbitrio, ta quaedam gratiae etiam dedisset , ut illo,
ab errore remoueret; sacilitis enim quisque ab extremo ad medium, quam ad extremum alterum propellitur. Hinc S. Thomas superilis dixit Augustinum large locutum, non ut ea locutione haereticos in suani sentem iam traheret, sed ut haereticorum errorem redderet Catholicis magis detestabilem. Ita si Re centiores veterem opinionem de auxilijs exuere cogerentur, facilitis descenderent in sententiam moraliter arbitrium praedeterminantem, quam in illam, quae physicam praedeterminationem adstruit, hanc enim nimium odere. Rudendae etiam veniunt causae ab aduersariis assignatae, quae Augustinum inexcessus illos impulere. Haec loquitur Adamus pag. 6aq. Ipsius corporis temper minium, ipsius genium, ipsius eloquentia, meritates mei pertractandi modus elim familiaris, magnus erga Platonicor amor, quorum excultata erunxi , altis sunt, odium quem omnes meritatis hestes Augustinum in propositiones adeo avarenter insolentes coniecere. Afros seruidioris naturae sub coelo calidiori nouimus at an Augustinus calido temperamento fuerit, unus Adamus sine teste assirmet, ego quidem non ignoro, S. Doctorem minus frigoris patientem fuisse ex epist. 227. At Pacato animo, de sedato stylum contra haereticos strinxisse compertum est, uti mox demonstrabo. Interim mirari licet, Augustini Genium homini post duo . decim saecula ab illius obitu viuenti tam exacth innotescere potuisset Sed nec eloquentia illorum excessitum origo dicenda est. Etenim si Augustinus e r stris contra Pelagianos declamasset, more Rhetorum non tam rationum m mentis , qu im verborum copia insultans, utcunq; hyperbole, hoc est , verit tem sententia excedente uti potuisset, ac nonnulla per exaggerationem addere, quae Oratorum licentia est . At cum dogmata, quae per excessiim Augustino excidisse dicunt, tot argumentis confirmarit, atq; ex sacris arcanis petitis testimonijs tanto conatu stabiliuerit, ut sexςentos, & amplisis versus eis dem suadendis non semel exarauerit, haud equidem vanam Oratoris pompam
per hy perbolem assectasse dicendus est, sed potius ipsas periodos, imo verba
ipsa satis mature ponderasse, uti rei dignitas, tantiq; Doctoris grauitas, Asapientia exigebant. Porrb & illud ridiculum est, ex Platonicorum amore A sustinum in eos excessus prolapsum. Impens E quidem Augustinus Platoniacos coluit, atq; in eorum scriptis summa cum laude versatus suit, quod ex libris contra Academicos exaratis intelligitur. At quomodo ex eorum lecti ne in disputationibus de diuina gratia ultra lineas necessariae veritatis exu dauerit, ne suspicari quidem possumus y imb nec id Adamo, lichi audacter ase firmanti, cognitum fuisse puto. mae enim gratiae virtus ex Platonicorum liabris habetur Nisi malit impetum illum disputandi Augustino, ut ait, familiarem E Platonicorum schola derivasse, quod cum ex eorum libris nec Plotianus, nec Philo, nec Ficinus tradiderint, ab ipso Adamo id comprobandum est, veteris Academiae libris excussis . Sed neq; excessus illi ex ossio, quo AK sinus meritatis hostes prosequebatur, originem habuere, nam S. Pater ,cum contra haereticos scribebat, omnes odij causas se procul habere protestabatur. Nullus contra Augustinum neque insensior, neque infestior Iuliano hostis insuirexit, ut planhuniuersum Pelagianorum virus unius Iuliani ore in Augustinum eructatum suisse videatur. At non saltim citra odium stylum conti
cundem Augustinus strinxit, verum etiamhaec: remerga hostem &quidem
33쪽
Eaximum exprimentia scripsit lib. I. con. Iul. cap. . Ego quidem prodiis se, quin mihi est erga te, quam Deo propitio piibuslibet conuisse adisiit, it de medullis mei cordis extirpes , nullum, fili Iuliam M. Quare cum omnes excessuum causas, quas in Augustino Adamus indagavit, Sanctus Doctor procul habuerit, longEetiam ab excessibus idem collocandus venit. I nstat Adamus cap. 16. pag. 76o. ando Augustinus defendit libertatem contra
Z anichaeos, evideturiratiae necessitatem destruere, cum meroprogratia contra Pelagi mi deceitat, libertatim euertere. Et pari 632. in fine cap. 7. miratur quosdam nun
uamstruisse ipsummet S. Augustistim Dum sui spiritus impetum in pluribus suorum lia Loram locis consis Quisse. Libeat hic cum Augustino exclamare: auis non expectetsapientiam disserentis, qui fidem cognouerit mentientis lib. q. con. Iul. cap. 8. Quid enim frequentius a Pelagianis Augustino obijciebatur, quἱm illum Pe- Iagianismi odio in Manicharismum declinare de At Sanctissimus Magister hasceo
a se calumnias saepissimh excussit. Legatur lib. 2. de nupt.&concup. cap. 3 ec 2 3. lib. 2. ad Bonis. cap. r.&2. ubi susissimErecens lis extremis Pelagianorum, ac Manichaeorum erroribus, & media Ecclesae Catholicae inter utro': sententia concludite Posunt enim duo errores inter se esse contra j, sed ambo sunt dr- resandi, quissunt ambo contraridi meritati. Namsi opter sunt diligendi Pelagiani, quia oderunt Manichaeos , diligendi sunt di Manichai, quia oderunt Pelagianos. Sta
Ast , mi catholica mater propter alterorum odium alteros eligat amare, cum monente sais, adiuuante mmino debeat mirosq; mitare, O cupiat et tremi sanare. Rursus lib. q. cap. 3. ita exorditur. Ista n pharia, in damnabilia dogmata in hae tripartita diuisione quisquis mente catholica ex&rret , illius quin uepartitae latebras , insidia que deuiter , ars, ita inter mirumq; sit cautus, mi sic declinet Manichaetim, nest inclinet in Pelagium, rursusq; ita se seiungat a Pelagianis, neconiungat Manichaeis, aut si in alterutris iam tenetar , nec sic se a quibuslibet alteris seruet , mi in alteras irruar. O
egregium Magistrum, ac praeceptorum tenacissimum i quippe qui, si Adamo
sdes est , in disputationibus contra Pelagianos, ct Manichaeos adeo incaluit, mi is morem oppositum isti, quem impugnaudum suscepit, declinarit pag. 6sa. sed pura puta sint isthaec Anti-Augustinianorum figmenta. Nullus mortalium ade, exacte Pelagianorum, ac Manichaeorum errores perspectos habuit, uti Augustinus, qui non modo mediam inter utrosq; viam tenuit, sed eandem ubi quo
in libris ad Bonifacium posteros docuit, quinque praecipuis Pelagianorum, ac lManichaeorum erroribus E diametro oppositis ibidem recitatis, simulqς me dia tradita Ecclesae inter errantes sententia, ut mirari Iiceat, aduersarios adeo securὶ hasce de S. Doctore fabulas vendere. Quod autem addunt, Au'sustinum ipsum hosce animi sui impetus agnouisse, & pluribus in locis id saΩ1um esse, falsissmum est. Citat Adamus initium libri de gratia, & libero asehitrio, sed ibi haec tantlim scribit: Sunt quidam, qui sic gratiam Dei defundunt, ut negent hominis liberum arbitrium , aut quando gratia defenditur , negari existiment liberum arbitrium ye. Te num hic Iudicem volo, Adame, in disputando aestus, impetus, excessus si os ibi Augustinus fateatur. Hoc unum dicere poteris extremos illum errores inibi recitasse. Producit lib. q. con. Iul. cap. 8. V rtim ibi Augustinus Iulianum uti publicum calumniatorem redarguit scribe tem, dixisse Augustinum negari liberum arbitrium, si gratia commendetur,
se nefari gratiam , si liberum arbitrium defendatur . Respondet autem S.
34쪽
y Vindiciae Augustinian es 1 r
: negari gratiam, I 'd negari gratia iideatur Exi negari arritarium liberum , vel auferri , sed dixi, mi putetur auferri. At nec verbum dein inata sibi in disputando vehomentia, atq; excessu. Quod vero negari videatur, gratia commendatione Iiberi arbitrij propter quaestionis disycultatem minus intelligentibus id videri posse dixit. Praeterea appellat lib. . cap. 9. con. Iul. &lib. I. demira animae cap. IS. At in priori loco de concupiscentia tantum disputat, in posteriori de origine animae, & neutrobique de animi sui impetu ,eter lo, seruore, excessu verbum ullum habet.
tersim quantum . periculi ex obiectis qxcessibus Augustini doctrina si beat, nem' non videt; etenim si in illis excessibus Augustinus liberi arbitrii
vires plus iusto depressit ac vires gratiar altilis extulit, tunc Caluinus concinuisse cum Augustino dicetur, qui in illis excessibus fiuim dogma fundauit.
, scimus Casuinum falsbarquh, ac superbe gloriari solitum, suum esse totum Augustinum, ita cundem clamantem inducit ipse Adamus pag. 36r. Augi ianus totus noster es. Nostri homines respondent, Augustini doctrinam parumper excedere limites vexitatis, de ex hac parte Caluino fauere , nec essedo ctrinam Oisdem recipiendam, nisi detonsis illis excessibus, inquos natiuo animi surore praeceps corruit. .H c Adamus cap. 8. pag. 6sso. scribit: Modo ne in Pelagianorum errores , quos Augustinus insequitur , incidam , mihi licet merborum , quibus ad eos expugnandos utitur , impetum non sequi. Indest, mi medius stem inter latium , ct Caluinam. Si enim uerba Augustini mitigavis me nimium demitterem , Pelagianus essem. Si uero eorum auri dinem tenere uellem, caluinisu forem, medium.
D huideris Gudelem illam foeminam imitari, quae vi in arcanis habetur, cpyam Salomone Regum sapientissimo medis ni dishcari puerum, ac partim sibi, partimque aduersariae tradi gaudebat: Augustinum enim in pans diuidens φ iudicas, Ut qua parte in excessuum altitudinem ex- zoIlitur, ,hainpciniis ma Veis humilior est, tuus, imo Ecclesiae sit. At hoc quid aliud est , q*ani Au stioum Caluino prodere, que a Caluino abs te vin diς ttigisti; bas ξ Augustinum tamen d partes secari superi vetant, totusta eum petan ibus concedendu* est, & qni Augustini parte contentos se dicunt, neminimum quidem ilhus unguem obtineant. Sed inani prorsus assertioni
Caluinus totum suum esse Augustinum finxit, nam Veritate cogente partem
ει i pse Augustini se abiicere salsus est lib. 3. inst. cap. II. inquiens : Ac ne Aurgustini quirim sententia per omnia recipienda est. Itaq; Caluino iudice Augustini. sententia. parti se ccipienda , partim repudianda est , cui perbelth noster
Adamus conspnat. At haec iniuria usque adeo noctua est, ut uniuersam Ain. sustini auctoritatem, velint nolint, euertat. Etenim quo praesidio adiuti diis scernere tandem poterimus, hic Augustinum in veritatis meta sistere, alibi vero ultra excurrere Viderint an maximum Ecclesiae Doctorem de excessu
ubique suspectum facianto Hic mihi discutiendumoccurrit, an haec dicteria se unum Augustinum e dant , an ipsius quoque Ecclesiae venustissimam, ac nitidissimam faciem deturrent . Scimus Hormisdam a Posses re Africano. Episcopo interrogatum, quid sentiendum foret in quaestionibus de gratia , & libero arbitrio, respondisse: Degratia Dei, y libero arbitrio, quid Romana,hoc est Cattilica sequatur ,δ se reta ausia ,sicra in marse IS. Augusimilibrisposit cognos o c. scimus Bonifar
35쪽
oum, cum esset doctissimus, aduerssis tamen Pelagianos Augustini responsi expectasse. scimus Clementem VIII. grauissimam illam de auxiliis diuinae gratiae controuersam ad unius Augustini mentem expendendam iussisse. Porro quae Romanorum Praesulum in fidelium grege salubribus pabulis nutriendo cura suisset, si eundem ad Augustiniana prata duxissent, ubi tot lethi se con tradictionum, excessitum, atque errorum herbae luxuriabant ὸ At si in disputationibus de gratia Romani Pontifices Augustinum secuti sunt, eiusque Mlateri, & vestigijs inhaesere, nescio qua fronte Adamus mediam quandami sis viam inter Pelagium, & Augustinum calcasse asseveret exclamans: medium ergo cum Ecclesia teneo. Scito Ecclesiam in us unum post sanctas Scripturas Augustinum secutam esse, ut medium illud iter, quod illam tenuisse sngis, de modio dubio procul tollendum videatur.
S. Augustulus excesserit scribens, concupiscentiam rauioni eontrauiam O malam,
ct defectum naturae humanae ex peccato originali ortum, neutquam vero bonum naturale idius.
VNius Antonini Moraines dicta examinabimus, qui in suo Anti-Ians
nio frequenter S. Doctorem excessus insimulat. Est autem illius libri scriptor Ioannes Marti nonus, ut mihi testatus est P. Macedo, quo eruditissimo viro hic Pataui j familiarissimε utor, isque vicissim sin lari me beneuolentia, complectitur, qui etiam mihi author fuit, ut tum historiam Pelagianam, tum hasce vindicias evulgarem; decreueram enim instar Aspendij intus mihi canere, & Musis, nec publici iudici j periculum subire. Et quidem Moralatum ense Marti num idem laudatus Scriptor publicauit in aureo scrinio D. Augustini eap. 13. & ex anagramate ficti nominis patet. Non est hic animus, oporosiorem pro Augustino apologiam instituere; compendio s. Patris causa tractabitur, cum ostendemus ea ipsa dogmata, in quibus Augustinus excessis dicitur, suisse Romanis Pontificibus, ac Patrum Synodis probata. Asserit
Augustinus concupiscentiam esse per se malam, de vitium humanae naturae ex primo peccato derivatum, nec illam esse passionem naturalem hominis, idq;varijs argumentis in libris vltimis quatuor prioris contra Iulianum operis demonstrat. Attamen S. Doctor non arbitrabatur concupiscentiam esse peccatum, sed esse veluti habitum vitiosum ad malum inclinantem. E contra Pelagiani contendebant concupiscentiam esse persectionem, ac bonum natural ad hominum propagationem primo Parenti inditum, unde per irrisionem. neupistentia ab Augustino lib. q. con. Iul. cap. II. dicebatur Pelagianorum suscepta, de lib. 3. cap. F. eorunde pulcherri famula. Recentiores sententiam illam Sancti Augustini rei jciunt, obi jcientes cum Morainio disp. I 3. num. 87. Excesse illum astu distulationis in odium harsis, quam impugnabat, interdum ad extrι declinasse. Sed errat Moraines, ac simpliciorum ignorantia abutitur , dum contendit Augustinum interdum ad extrema declinasse in ea se
tentia, quam passim & ubique solidissimh, ac constantissmE inculcat. Illa de Concupiscentia quaestio erat una ex quinque praecipuis, quas si Augustinus
36쪽
cuni Pelagianis habuit, unde cum Iulianus diceret e concup sientia naturalis
qui modum tenet, BONO lene et titur, qui modum non tenet, BONO male et titur,
qui autem etiam 'sum modumsanctae mirginitatis amore contempserit, B O N O meliu non utitur: Augustinus e contra haec reponit lib. 3. con. Iul. cap. 2I. Ego e mero sic ad tua ista respondeo: Concupiscentiae carnalis qui modum tenet, M A L O L ne utitur, qui motam non tenet, M A L O male mi tur, qui autem etiam ipsum med in sanctae Dirginitatis amore contemserit, MALO melliis non titur. Inde veluti pugnae signo dato clamat . In hac controuersia de bene mundo icto v T R v M BONO, AN MALO , tota inter nos causa mersatur. Et quidem Iulianus adeo acriter pro
concupiscentia tanquam naturali persectione decertauit, ut id toto tibi a teli ibidem Augustino executus fuerit. Opponunt, ea in opinione S. Doctorem excessisse. At contendimus, illam sententiam non excidi sie eidem quasi aliud agenti, sed totis viribus contra haereticos eandem serio, ac consulto propugnanti. Quod si Augustinus excessit, eodem vitio antiqua etiam Ecclesia laborauit, quae recitatam sententiam ante Augustinum, S cum Augustino secu-
ta est, quod aduersari j a nobis docendi sunt, quandoquidem illud ignorant,
vel saltem dissimulant. Augustinus lib. s. con. Iul. cap. I 2. in sine quinque quaestiones proponit de concupiscentia, quas cum Pelagianis habebat: harum tertia ista est : Vtrum malum non si, cui repugnanti consentiendum non est, ne in suum pergat excesum. Additisque duabus alijs quaestionibus ait: Hoc inter nos disseriatur. In his quotienitus catholica meritate antiquitus tradita mestra impia nouitas f ffocatur . Porrb qua reprehensione dignus esset Augustinus, si opiniones salsas, in quas ex disputationis furore praeceps actus fuerat, pro Catholica veritate publicasset ξ Audiatur Suarea Protegom. 6. de Gratia cap. 6. I lterius, inquit, mi certum a rmat, addog--atas dei pertinere, a quolibetprudente, inerudito Theologo esse tenendum , susem .dendum, etiamsi non certo constet esse ab Ecclesia definitum; tum quia cum Ecclesia tam tum in hac materia detulerit Augustino , mi eius doctrinam in damnandis errori ιus gratiae Dei contrarijs secuta fuerit, magna esset temeritas priuati Doctoris , qui Augustino aliquid de gratia Dei tanquam Orthodoxum docenti contradicere auderet, praesertim cum
tot annis., tanta sapientia , tanto ingenio, tanta diligentia, ct instantia, ct quod capatest, tot donis , di auxilys praditus pro diuinagratia tuenda, explicanda lalorau rit. Cum Suario sentit Cardinalis Beliarminus lib. 2. de grat. & lib. arb. cap. lai. Non pisset , inquit, lim Augustinus ab ingenti temeritate defendi, quippe qui non solum tam acriter probat tale certasset ,sed etiam eam pro De Catholica menditare ausus et . Haec illi. Hanc S. Patris de concupiscentia sententiam eiusdem discipuli secuti sunt. S. Fulgentius in epistola de bono coniugali cap. 3. scribit: In istis nempe bonis, quae fecit mus , mumitur casta copulatio e reis, O Osri , in quibus Dei operibus libido
non pol s inueniri , nec aliquando iustitia congruit, quae non hominilur ex kono conditi vis, sed peccatoribus ex mitio primae praeuaricationis accessit. S. Prosper, seu Pom rius lib. 3. de Vita contempl. cap. r. res, inquit, conacibus nostris resistri arsi cupiscentia mitiosa, non naturalis ,sed naturae nostrae indita parnaliter, ct inserta , qua
peccat facta est, in peccatum, si miserit, facit. Fauet Augustinianae sententiae synodus Tridentina in decreto de peccato originali, ubi tradit concupiscentiam ab Apostolo peccatum appellatam, quia ex peccato est, ct adpeccatum ηιω:
37쪽
i. Inclinare autem ad malum est proprium habitus vitiosi, hominem ad pra basemper propellentis. Nec desuere plurimi ex Scholast icis, qui recitatam
Augustini sententiam strenue propugnarent. Petrus Aureoliis acerrimi ing ni j vir in a. dist. 3 o. art. 2. scribit: rebellio appetitsssensitivi non est in nobis natura appetitus senstiui tantum. Hoc dico propter opinionem quorundam, qui dicunt , quὸd appetitus relictus purae naturae suae adhuc haberet in se habitualem illam relellionem . Ego dico, quod ex se est indisserens ad obediendum, et et non otidiendum rationi ; per aliquod autem additum, puta per qualitatem morbidam sit inobediens rationi. Et haec conclusis pcst probari auctoritatibus , ct rationiIus; est enim ex eo sententia Augustini. Eandem S. Doctoris sententiam strenuE tuetur noster Gregorius Ariminens s a. dist. 3 o. quaest. I. art. a. ubi ait: Hanc Augustinisententiamsecutus est
Magister, mi latet in ista distinctione 3 o. oeseo. in quibus tractat de ista materia ,
multi etiam antiqui, ac moderni sequuntur Doctores. Ita teste Aureolo contraria Augustino sententia Quo Ru MDAM tantiim fuit, ubi ex Gregorio S. Doctori MUL Ti antiqui , ac moderni Scriptores tum temporis adhaerebant. Hinc
factum est, ut famosam illam qualitatem monidam nobilissimi Scholastici 4 Nominalium secta antiquitus iuxta Augustistiana placita desenderint. Ex recentioribus unus mihi sit instar omnium P. Macedo, qui lib. q. de Clauibus D. Petri cap. Io. par. a. S. Doctoris sententiam solidissim P, ut caetera, comm nit. Imb celebres etiam E societate Scriptores concupiscentiam Smala esse, & nulla ratione inter Dei opera deputandam tradidere. Bellarminus grande non Societatis tantum, sed Catholicae etiam Ecclesiae decus lib. Q de amisi. grat. caput i q. ita inscribit: Ostenditur contra Pelagianos concupiscentiam isse malam. Quod postea pluribus argumentis ex Augustino desumptis demonstrat. Octavum argumentum eiusdem repetam: Malum est, inquit, mi instriora superioribus reluctentur, id enim contra aequitatem, ist rectam rationim est; at propior concupi centiam pars animae inferior fueriori, idest, rationi repugnat, legi mentis non paret ,spiritui ad ersatur, quis igitur ambigat, ' ea mala sit a 'llanda ρ Quod est at gumentum Augustini lib. s.con. Iul. cap. 3. Ioannes Bagocius lib. s. demonstrat. dogm. Christ. disputat 8. capite i. sect. 3. sancti Augustini sententiam pluribus probat, &concludit: Abst autem, et i quisquam Catholicus, Deum rei
ea ria, stad malum importune incitantis authorem credat, cum tamen si hominem nullo praecedent eccato cum illo peccati fomite condia set, tam eius, quam naturae ιμ--na, omnium naturalium qualitatum, facultatumque author est existimandus. In
hac eadem sententia cum Augustino concinit doctissimus P. Elisaida, qui cum Τheologicam cathedram in Collegio Romano moderaretur, candem doctrinam dictauit. Hinc in publicis thesibus a Patribus Societatis anno i538. de more aestiuis horis propugnatis Augustiniana sententia his plane verbis concepta proponebatur: Haec concupiscentia, quosub nomine multa comprehenduntur reducibilia ad remum, natura sua est mel pars peccati, mel essectus peccati, estque in ημα-ra humana vitium, etiam corruptio, is infirmitas,. neutiquam naturarii constitntiae ct complexis illius. consistit inhabitu quodam prauo, is corrupto, qui languor
imae est, in dicitur , Ch eodem modo reducetas est, mel non es ad praedicamentum qμalitatis, atque infirmitas corporalis, cuius motam imitatur. Munus illius habiatus est iturdinatio mirrum animae inter se,. non subiectis partis inferioris a supe-
38쪽
Plura autem argumenta s. Doctor contra Iulianum concupiscentiam desen-ntem congessit, quem etiam acutis subinde salibus perstringit, irridetque. aereticus teste eodem lib. 2. contra. Iul. cap. 7. toto libro secundo, & prio- parte terti j contra librum primum de nuptijs ,& concupiscentia ab Augusti, ad Valerium missum pro suscepta laborat, quem S. Pater lib. q. & s. pri
; operis refellit. Dabo eam in rem unum , & alterum eiiisdem argumentum. b. q. cap. I 3. ita urget: Duo enim bona, qιμ a Patre Deo sunt, inter se puρnare
n possunt, pugnant autem inter se continentia, in concupiscentia. id horum a P magis melis es responde. Video, quas patiaris angustias ρ, Dues quidem concupia ntia , sedem scis continentiae. Confirmatur primδ ex lib. s. cap. 7. Nulla pugna sine malo. ando enim pugnatur, aut bonum pugnat, s malum: aut malum, stuum: auis duo bona inter se pugnant, ipsa pugna est magnum malum. Cum autem, intinentia contra concupiscentiam pugnet, hanc malam esse ibidem Augu-nus deducit. Hinc ait: Adhuc non euigilas, em intelligas, nostram naturam non e , sed vitium, contra quod Dirtute pugnamur. Confirmatur a. ibidem. Eluando
im libido vincit, mincit Didolus. ando libido miscitur ,-Diabolus mincia . m ergo miscit libido , di a quo miscitur, est hostis eius. cum quo autem min, o incitur, author es eius. Vis harum rationum in hoc consistit. Quod ei dona sese inuicem lavent, ac perficiunt, ideo enim multiplicantur, non priora posterioribus destritantur, sed Ut nouo cumulo ab eisdem augean-r, ita spes fidem munit, &utramq; charitas corroborat. Posteriora enim, na dantur in praemium bonorum operum, eisque subiectum redditur melius ani autem continentia st donum Dei, ut ex I. Cor. 7. probat Augustinus 3. I. de nupt. & concup. cap. 3. consequens est, Vt concupiscentia natura
ei donum esse non possit, sed vitium solummodo sit, ac desectus. Alterumgumentum, quod S. Doctor contra Iulianum urget, tale est: Nullum opus ei est materia pudoris, atqui concupiscentia est materia pudoris, non igiar illa est opus Dei, & ex consequenti non est persectio naturalis. Maior cstria; etenim missit Deus cuncta, quaefecerat, in erant malae bona. Bonum au. G-m non est materia pudoris, sed gloriae, ac laudis. Audiatur Augustinus lib. de nupt. S concup. cap. 9. Qid enim potuit Deus facere, quod eius praedicatorem deat dicere ' Et quod estgrauius, pudeat hominem alicuius operis , tuo non homo, sed rus fecit in homine , cum omnes opifices quanto possunt labore, by industria id agant, ne suis operibus erubescant. Porro concupiscentiam esse materiem erubestentiae, : pudoris certius est, quis vlla aliunde petita ratione euidentius fieri possit.:ribit ibidem S. Doctor cap. 1. concupiscentia erubuerunt etiam qui prii puri a texerant, quae prius pudenda non fuerant, sed tanquam Dei opera praedica
s, atq; glorianda. Tunc ergo texerunt, quando erubuerunt, tunc autem erubuerunt ,
ando post inobedientiamfuam inobedientia membrasenserunt. De hoc ipso passim ligustinus agit etiam in opere impersecto. Imo subtiliter, &acuth Iulianum vellicat, qui laudaret concupiscentiam, mulque contra eandem pugnaret, laude quidem eandem bonam fingens, sed ligna malam contestans. Cum vero Augustini sententiae aculeis undique artatae sint, quibus non modb haereticus pungatur, versim etiam feriatur, quasiam hic libet subnectere. Itaque libri quarti initio scribit: Hoc malum contra e laudando, aduersarius meus videris,sed in ud bellando, meus testir es. Si autem
39쪽
mn debellas, tuus hostis es. Longrir sane est sententia lib. 3 cap. SI. sed saribus tota aspersa est . Fortasse ero, inquit, laudare te fingis , si pugnare non fingis .mam quomod deliter ulvas duo ista, non iideo ,' laudes et elut amicam, di
expugnes melut inimicam. Vnum eorum credimus, sed elige, quod raredamus. di ex Gnimo Iugnas , non ex animo laudas ; Si autem smpliciter agis in praeconio, co rudis in praelio. Et postea: Mialem te fallaciter laudare concupiscentiam, quam fallaciter impugnare. Tolerabilius enim lingua tua , quam ita monitur , tolerabilius Isententia, quam continentia mutatur. Fingis quippe laudem, qua sis aduersarius sententiae me ae, σι non Frgis castitarem, qua es aduersarius coincupiscentiae tuae. Rursus capite ultimo eiusdem libri sic Iulianum premit: Gias quod laudas , cum quibus pugnar ἡ cmo o
virtute hostes debellare te credam , quos moti lacerare non audes ' Si amso concupiscentiam delellamus, quare 'on amio et ituperamus ὸ zuam te iactas expugnare continentia,
quarenm mis damnare sententia ὸ Quod vero Pelagiani continentiam piacipue Prositebantur , qua contra concupiscentiam bellum gerebant, Augustinus ex ipsorum sententia continentiam in suspicionem simulationis adduci lepide ibidem inserens addit: Telltim et strum latet , amicitia patet. Ex hoc quod patet,su pcctom facis esse, quod laret. id enim eos credamus de bello, qtuo eritis in vo
eo, quorum amicitiam cimimus in aperto' aismoia vis, mi arbitremur aduersus acu-Lώm te dimicare libidinis , cum Liros impleas laude libidinis ' Vnum ecce misco suo cionem meam: expugnare te credo , quod laudas, sed laudare tedstio, quod expugnas. Praeterea lib. 3. cap. 2I. Vis enim et incere concupiscentiam expugnatione eius, inducro laude eius. Sedecorespondeo, ut uincatur, qui laudat , iudicet, qui pugnat. Dcmm maltim est, cur laudatὸ Si bonum est, cur expugnat ' Si autem nec bonum, nec malum est, ut quid laudat, ut quid expugnat s Emandiu igitur expugnator libidinis eris tamdiu pro me contra teipsum iudex eris. An forte aduersus libidinim non certabis, ne in isto, quod mecum hadus, certamine supereris, dicens tibi ipsi, me bur non pietvo, si Em ostendo pugnando malum esse, quod laudo' Noli οἴsecro te: Gid enim sum ego, Vem pro magno desideras miscere, mincat te potius meritas, ut tu libidinem uincasor. inare veluti prostrato aduersario insultat Augustinus: Victoria de te mea illo mati tecum pugnante secura est. Lib. q. cap. r. S. Doctor inde etiam Pelagianorum sententiam expugnabat, quod laud xent illi continentiam, quae tamen inimica erat concupiscentiar, quod nos minus eleganter, quam festiue saepe ob ijcit Iuliano. Duo enim ιona, quae simo Patresunt, inter se pugnare non possunt, pugnant aurim interse continentia, ct concupiscentia. uuid horum a Patre magis uelis esse responde. Video quas patiaris angustias linaues quirim concupiscentiae, sed erubesiis continentiae. Vincat pudor tuus, eoq; uincatur oror tuus. Lib. q. cap. 13. lepide idem inculcat cap. Iq. Inter se belligerantur anquam in bello timidus arebas laudare conaris, uelut mimicam metuens habere, quae potuerit alteram uimere. .Cum Iulianus continentiae cultorem profiteretur , eratcnim Episcopus, irridebatur ab Ausustino, quod libidinis laudatorem ageret: Virseitissimus nocturnoram etsi non administrator, certe exhortator , prindicatori; lesiorum. Lib. I. c. 7. Quem tamen ad cam prauam sententiam deponenda hortabatur: Rogo te , si libido ista , ut credimus, solam tibi ingerit molestiam resister di , nullam uerὸ exhibet uoluptatem, cur ei quamuis falsae tam magnam laudis persolue Eamputas e se mercedems Lib. 3. Oper. impers. cap. 7s. addens cap. 87. Tu quid
id o te plus a sit' pro si alterii, illa non mat hominem, sed plane simulat, ,
40쪽
trique s. Augustini argumento duplicem responsionees repostam video 'rimis Iulianus dicebat, duo in concupiscentia distinguenda esset natura- vim , & pronitatem ad speciem per generationem propagandam, & exceti eiusdem, quo etiam ad inhonesta, & illicita homines propellit. Illud prinesse bonum, donum Dei, laudabile, nec materiem pudoris: hoc verorum esse quid vitiosum, ac vituperabile. Hanc Iuliani responsionem secu- est Moraines. Alij vero Recentiores , cum eos pudeat, Iuliani verbis lo-
, alia via euadere conantur. Dicunt concupiscentiam esse donum Dei, ati aliqua imperfectione, cum omne creatum sit desectuosum: Pudicitiamem pugnare contra imperfectiones concupiscentiae, ac eisdem resistere, ha-i erubescere, de his confundi. Ex his tradunt, non inferri, malum esse id, impersectiones illae connexae sunt: sicuti voluntas est peccabilis ob sui im- sectionem, quia est ex nihilo, & tamen non confundimur de illa, neq; dicis eandem esse malam, & vitium naturale. Sed neutra responso satis est ad ingendam vim argumentorum Augustini. Primum Iuliani, ac Mora inii,onsum sepe refellit S. Doctor. Lib. 1. con. Iul. inquit,
, quὸd reprehendere evideris eius excobm, cuius approueas motum e Tunc enim dit licitum limitem, quando eius motibus ceditur, quia malo resistitur, ne bonum c
tis intereat, si huic malo non retratur. Acuth et siquidem est mala eo ipi, id ad malum impellit y haec enim est proprietas habitus vitiosi, inclinare adim malum. Hinc optimo iure P. Macedo exemplo habitus vitiosi, quem reZ disp. M. Metaph. sect. 13. num. 26. negat posse a Deo produci in ii e , quia Deus ea ratione inclinaret ad malum, eundem Doctorem premit cedentem, concupiscentiam posse a Deo in homine in statu naturae purae duci. Praeterea lib. q. cap. I idem Augustinus ait: δε non fiat malumex-ndi, resistodum est malo concupiscendi. Duo ergo mala sunt, quorum mnum habe- , alterum facimus , si ei nonressimus, quod habemus. Item lib. 3. cap. 2o.: Deinde incipis disputare de excessu concupiscentiae, quem reprehensibilem dicis, quasius moderatione,cu ea bene ititur comunus, equus ipse,qui malus est, ct non potius ius auriga laudandus. Hinc idem Pater lib. I . Oper.impericap.7o. scribit: Si Ventis, malum agnoscepeccando: si ei resistis, malum agnose pugnando Prael lib. q. eiusdem operis cap. 6 I. Ecce ergo dicis, Deum in homine modum institu sielini, cur is eo mori non stat , in quos diuinitus tituta, sed eum, nisi coerceatur,ditur ξ 'omodo ergo bonum dicitur , qua metet, incompellit hominem facere ma-j Et concludit: Excessus proinde libidinis in peccato est, sed etiam impulsus incriae , nempe vitio per modum habitus. Sed nec altera responsio probari po-Nam impersectio consistit in priuatione, ac carentia perfectionis, &aalitatis, vis autem concupiscentiae impulsua ad malum explicat validi i causalitem; unde nequit constitui in sola priuatione, quae nihil potest cau-: efiicienter, sed ut purus tantum terminus a quo, ut docent Aristotelici. are sicuti habitus vitiosus,qubessicacius mouet adactus prauos, maioremat intensionem suae entitatis, ita etiam concupiscentia, qud potentius ex. Madactus quoscumque inhonestos, maiorem intensionem suae actualitatis endit. Praeterea eadem responsio resellitur: Quia omnis virtus, seu passo
ursis habet aliquos motus bonos, inde enim bonitas naturae a posterioriἶnoscitur. At concupiscentia nullos actus bonos habet, yt probat At Curstinus