Lucæ Tozzi Opera omnia Lucæ Tozzi ... In Hippocratis aphorismos commentaria pars secunda ubi universæ medicinæ ... Tomus tertius

발행: 1711년

분량: 207페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

171쪽

sulpicandianam praebet suturum in i Hepar durum malum est , his Icterum, veluti a febre, non ab l 6. Apis. qa. tunc cnim durities Jec Hepatis inflammatione, oriundum, ris sequitur Icterum, & periculum utpropterea voce usuS sit generaliori, duritici, seu duri tumoris in hypochondrio dextro : durities autem nedum inflammationi, sed etiam Ob-nqnex Ictero nascitur, sed ex Iecinoris duritie, ac tumore, qui semper malus e siquidem scirrhum, ca-chexiam , hydropem sive humidum,.structioni, &scirrho convenit. Sed sive siccum, aliosque graves morbos

haec non tanti sunt, ut sententiam aphoristicam invertant: nam,ut an tea dictum, quaelibet Hepatis aegritudo quocumque tempore contingentes per se perpetuo mala est, secluλ morbo Regio. Si vero, subdit, non in his, sed in aliis a septimo diebus, intra decimumquartum Ιcterus accidat, non bonum, nam revera malum adeo non

est, u t de diebus ante septimum antea dixerat, nec ex altera parte bonum, quia fit in diebus, in quibus

Natura movere per crisim non solet,

cum nonnisi per dies accessionum , cujusmodi in his generibus febrium sunt impares, in morbum, causamque morbi, impetat; quamobrem phras clariori scripsit in Goacis praenotionibus, sin minus , ambigua

res es: ut nimirum significaret, ancipitem inde futurum eventum, saltem aegritudinis diuturnioris, aut in deteriorem, puta hydropem, perminatur. Spes autem salutis aderit, si subinde sponte sua per alvum, aut per vias urinae, vel etiam per harmorrhagiam vitiosus humor egeratur, ut accidit Heraclidi I. epidem.c.

In febribus circa Ventriculum fortis aestus , o cordis mosus ,

Identur haec duo hic ab Hippocrate memorata, cum acutis, continuisque febribus conjuncta, inflammationem praemonstrare imminentem in iis praesertim partibuS,. quae Ventriculum, ejusque orificium superius circundant : illa autem e sipelatis potius conditionem rekret, unde maior acritudo , morsus,& vshemens aestus oriatu . Anatome enim pluries compertum, ejuscemodi malorum causam extitisse excita, mutata . Ultra decimumquartum ias circa Stomachum, aut Pylorum,

diem non meminit, forte quia de i inflammationes, itemque in Hepa- Ictem in acutis febribus sermonem l tis lobo, qui Ventriculo superincum- habendum voluit; at non ideo, si ul- l bit, in omento, in Pancreaxe, im-tra hoc tempus febrientibus contin- i mo etiam in exteriori Ventriculigat, omnino bonus, si a Nature ex- membrana, ut proinde qgrotantes pellentis motu, post coctionem, se- l brevi vita defuncti sint. Sed & non cretionemque non oriatur, quamvis raro etiam contigit liqsisse in his par- deinceps malitiam semper dimi- tibus acres quosdam, virulentosque

nuat s attamen rarenter accidit Icterum se pervenire febribus in longum productis, modo alias aegritudines

non arcessant, vel in deteriores commutentur. Caeterum etiam absque humores, qui non tam mole,aut copia, quina pravitate nocerent, Scuervos, qui plurimi per easdem partes sparguntur, acriter compungerrent, & lacesserent. At haec prose-

sebre, morbo Regio laborantibuι , i cto nonnisi in acutis febribus fieri

172쪽

Aphorismus LXVI. IN

possunt, quas plerique non irratim vius prosecto est, quod scribit in

nabiliter existimarunt , numquam . ne Nisi de iudicationibus, ubi: si dabinternis inflammationibus, vel ab . febre detentum convulsio eorripue- haerentibus humoribus in apicibus rit. sedatur febris eadem die , aut arteriarum , esse subiunctas . Cum poHridie , aut tertia die. Et libri autem in febribus i ita copulantur , Coac. praenot. ConvuGo in febre palam est fieri non posse aegrotantes s flens sedat febrim eadem die , aut

non periclitaturos. Sive ergo Mira l postera , aut tertia. Unde non videtur tam mala convulsio acutis sobribus contingens, quemadmodum in hoc Aphorismo memoratur. Verum si perpendantur, quae ibidem

Hippocrates adnotavit, nullo ne- Cordis morsus , in graeco codice i gotio haec diluentur. Is enim paulo In e a.

Καμμοι M si pro stomachi dolore ante inquit : Con so in febre F ' μns, ρο eadem dis de nens , bonas, & mox; si veris tempus, in quo incaepit, transgrediatur , ct non

de at, malum es. Quare tunc convulsio febri superveniens bona est, cum eadem die desinit, cum autem tempus istud transgreditur, omnino mala. Si praeterea repetat, aliisque aegritudinibus societur,veluti hoc loco reseruntur vehementes circa vustera dolores, prodiri dubio nedum mala, sed exitialis existimanda erit.. Et quidem vehementes viscerum dolores fieri nequeunt, nisi ab humoribus acribus , acidis, aculeatis, parteS praesertim membranosas, &nerveas lancinantibus, qui per se-brim acutam impensius irritati convulsiones plane molestissimas excitant , quamobrem non immerito eas cum viscerum doloribus conjunxit in hoc Aphorismo Hippocrates, ut vel ex hoc coniiceremus ab his easdem Convulsionem febri superveniena prolacturas; & quamvis perpetuo tempejorem asseruit Hippo- malae putandae istae sint, pejores longe tamen erunt, si ad febres acutas consequantur, quippe quae nedum viscerum,sed & totius sanguinis di thesim vitiatam designent, quam et iam per convulsiones iteratas ne vorum liquor non dissimiliter comi. tabitur . Verumtamen malum solum modo Ventriculum, sive inseriorem Ventrem interpretemur cum utriusque dolores magnilaciat Hippocrates in Coacis praenotionibus ) idem omnino timendum erit; quamquam

exponatur , minus periculum arguat, quam si Cordis motus palpitationi similis intelligatur; quippe

haec longe deterior putanda est, veluti proximior Cordis affectio, a

que eo magis, quo acutis , continuisque febribus sociatur, veluti disparis omnino conditionis. Atqui malum, i inquit, non lethaler siqui. demetsi ista periculum vitae minen. tur, non tamen spem falutis adimunt, ut de malignis sebribus, quibus haec plerumque accidunt, scri psit alibi Galenus. Verumtamen si pa tium extimarum frigus accedat, Omnino exitiosum; ut antea dictum.

Ap HORISMUS LXVI.

In aeutis febribus convulmnes, σα ea viscera dolores vehementes, malum.

ionvulsionem sebri supervenien tem pejorem asseruit Hippocrates a. Aphor. 26. nunc vero simpliciter malam ait; sorte quia hic

Iteratas, & pluries invadentes in . telligit, neque unius tantum parti sed totius, iam antea acuta sebre eorrepti, cui etiam circa viscera dolores vehementes accidant. Sed gra

173쪽

modo dixit, non lethale; quando- l convellantur, & Cerebrum excitent quidem possunt quoque febrienωS cum terrore, ob concussionem, e

ab utrisque tuto evadere, si nimirum vitiosi humores ferantur in alvum, aut vesicam, & critice , ut moris est, egerantur quo sane modo linentes vidimus saepius liberatos, qui cum a lacte in intestinis conin. creto acerbe simul ventre dolerent, febrirent, & convulsionibus corriperentur,soluta posthac alvo, in pristinum salutis statum fuere restituti.

APHORISMUS LXVII.

Infebribus ex somnis pavores , vel, convulsones malum.

Abi s meminimus, somnum Aia

nimantibus concessum, ad te vamen , & quietem Corporis; &Animi, ubi potius laborem afferret, delassitudinem, lethalem eventum portendere, ex Hippocrate, nunc vero si pavoribus interrumpatur,malum dicitur, in febrientibus acute. Accidit enim saepenumero illos absq; ulla externa causa inter dormiendum frequenter exterreri, immo ne que ex phantasmatibus horrificis , aut somniis tumultuosis, e genere terriculamentorum, expaveicere , idque toties, quoties sopore arripi contigerit. Subitos autem istos, repentino'; a somno timores,quamvis plerique ad Cerebri laesionem retulerint, quasi vero vaporibus melancholicis, aut atrabitariis suffundatur, quia tamen quaesiti de his terriculamentis aegrotantes nil se visum

passos conqueruntur, cum Caetero

qui nec somno reipsa, in quo insomnia, capiantur, putaverim ego il- . los oriri ab irritamento potius pravorum humorum circa praecordia restagnantium, quibusnerveae illo rum partes lacessitae quodammodo agitationemq; fibrarum nervearum,&liquoris easdem irrigantis. Equidem ejuscemodi pavoribus saepissi me puellos affici experimur cum a lacte coagulato, & acido febricia tant , i quod cum Uentriculo, & Ια testinis insensum fiat, nec prompta egeri possit, partes istas in illis ex quisito sensu praeditas vellicat, &la cessit, adeoque repentinas expergefactiones, & pavores inducit. Idi psum a vermibus etiam pati solent unde est, ut huic malo indiserimina

tim vostrates foeminae occurrere saritagant remediis lumbricos enecare creditis. Modo quis unquam in his Cerebrum ferietes humores, aut va pores melancholicos effinget nisi melancholicos cum acidis conia

dat . Atqui contingunt plerum; exsomno si tamen verus stimnus is sit punctiones ista,quoniam per id tempus laxatae quodammodo nervorum 'fibrae, magisque hiantes poruli fac, lius admittunt, qui ex acidis, prinvisque succis fermentescentibus halitus, vaporesque insensi quaquaversum diffunduntur: Ηine ad convulsiones non irrationabiliter ejusmodi repentinos ex somnis pavores referrem , inductas tamen ntissex affecto nervorum principio, sed ex horum apicibus, fibrisque proritatis. Qua fortasse ratione Hippocrates cum his iunxit in Aphorismo convulsiones, nimirum ut eas sebrientibus

malas pronunciaret, quae verae convulsiones sitnta Cerebri vitio proxumo, &quae a sola, atque interrupta irritatione fibrarum nervearum in partes desinentium. Porro in veris convulsionibus proxime Cerebrum, &principium nervorum aDficitur a vitiato illorum liquoret in cidum pariter degenerato; unde &

174쪽

Amorisimus LXVIII R LXIX. 1 shaee, & graviora mala proficisci fa- lutoque liquore, qui nedum illos

cile est. Sive ergo illae oriantur abaeido liquore, nervorum principium afficiente, sive ab humoribus circapraraeordia restagnantibus, & partes sensu praeditas vellicantibus, semper malum, designata nimirum malitia, tum a pravis humoribus, tum a partibus affectis. Quod si somnus majori ex parte, vel suavis, vel mole-hus provenit, ex bene, vel male af- secto Ventriculo, & adjacentibuS haudquaquam convenienter irrigat,& confirmat, sed potius inficit , reperturbat; unde etiam non raro anxietas, angor, & cordis tremor ,

cum pulsu inaequalit semper autem ac sanguinis vitio ex febribus indicato, per indebitam ejusdem ab extraneo humore sermentationem, acce dit quoque liquoris nervet malitia, procul dubio non solum dubius e ventus, sed omnino perniciosus per- uisceribus, ut Helmontio non sine j timescendus est; quandoquidem pa ratione visum est, plane cum in his i tes cunctae Corporis ab his proxi- partibus pravi succi haerent, fieri nequit, quin turbulenti somni fiant, &pavoribus interrupti.

ΙD hic significat spiritus offendens, sive spiritus in faucibus

elisus, ut vertit Celsus, ac Respiratio subsistens, & interrupta, quemadmodum ex eodem Hippocrate deducitur a. idβαλ & 6. Fid.sect.2.& quidem tum in inspiratione, tum in exspiratione, ut adnotat Galenus in comm. Id autem passim accidit pueris esulantibus, & suspiriosis,plerumque ex angustia spiritalium organorum. Hanc autem interruptam Respirationem in febricitantibus,instantem convulsionem arguere, at que adeo malam esse, monet hic Hippocrates, veluti quae fiat a la guente vi musculorum Thoracem,& Diaphragma attollentium, ac deprimentium pro Respiratione ; illi vero, cum motus suos peragant ope nervorum, quandocumq;deficiant, hos quoque fatiscere designant: &quidem in febribus a vitiato, eri

mius robur adipiscuntur, suasque exerunt operationes ; quin immo Cor, & Vita ipsa sustinetur. Quamobrem ipsis a consueta , naturalique constitutione permutatis , de pravatisque, necesse est reliqua omnia non dissimiliter titubare,

Quibus, adhuc ebricitantibus uri- . nasunt crassae, grumosae, pameae, multitudo earum tenuis Impermniens iuvat: praeripuὸ v ro tales veniunt, quibus ab initio, vel non ita multo pos , sedi mentum me s.

URinas in posterum considerat

Hippocrates cum excretorum in illis varietate, ut exinde, quoad fieri potest, coniiciamus, quamam in febrientibus meliores, pejoresque dici queant, eum febrilium fermentorum mutationem consequuntur , quippe non semper e liquoribus cum sanguine commistis procedunt, ne que perpetuo serum illud referunt, quod cum sanguine circumfluit, atque ejusdem vasa , partesque cumctas Corporis pervadit, sed saepenumero a cibo, potuque nuper as

sumpto, i Sacco lacteo, &ductibus

Idem dameitur in

175쪽

Liber Quartus .

chyliseris, a glandulis Mesenterii,&vasis lymphicis, atque a visceri-ribus hypochondriorum, per Compendiosiores vias, recta in renes, &ivescam sertur; unde dubias pros

cto, & infideles notas ex illa elicere cogimur, idque potissimum in iis, qui peculiari quadam constitutione

varias perpetim, differentesque urinas proferunt, & quandoque a consueto hominum alienas. Cum ergo a sanguinis sero prodeunt urinae, atque a fermentis partium vitiatis secernunturis observandas verisimile

est hic Hippocratem voluisse, prisertim in febribus, quandoquidem in his, per indebitam sanguinis se

mentationem, plerumq; solent cum

serosis ejusdem portionibus aliae impuritates per vias urinarias repurgari, ideoque quq penitus latent, quodammodo denunciare. Quibus itaque non sine febre, inquit, urinae sunt crassae, &grumosi, sed paucae; si contingat tenues d inde fieri, & affluentius profluere , proderit. Pro crassis, grumosisque

intelligit, quae commistam, comPactamque simul reserunt serosam lubstantiam cumrecrementis e sanguine semotis, ut grumos quodammodo plurium Corporum una collectorum exhibeant, vel, ut communius dicitur, substantiae simul aquosae, &hypostasis, concretaer haec enim cum debeat, ut salutaris sit, in urinis innatare, si sortasse sit sparsim concreta, & cum illis commista, ex nondum peracta secretione, concocti neque, urinam procul dubio reddet

crassam, & grumosam, quam idem Auctor lib. I. de morbis, a pituita progenitam existimat. oriri autem ejusmodi crassitiem strumosam, hoc

loco memoratam, a concretione ,

mistioneque summa hypostasis cum sero urinario, deduci potest e appendice ejusdem Aphorisini, ubi M. 1icitur: tales equidem prodire, qH-bus ab initio, aut non multo post δε- dimen in urinis adfuit; cum scilicet

primum urinae visae sunt cum suo se dimine innatante, mox vero ita cum illo commistae, & concretae, ut gru mum reserant f at postmodum per fermentationem febrilem dissolutae; ac secretae, tenuesque redditae, craia sitiem in copiam commutant,& co

ferunt, tum quia compingentia si lia cum sero commista dilutae aegerunt, tum quia coctionem, secretio nemque fermenti febrilis iam pera, ctam indicant. Tenues autem urinae hic memoratae non simpliciter Mqueae, & pellucidat intelligendet sunt, sed ut a crassis, & grumosis contra- distinctae; sicut enim nimium crassae,& in grumos compactae malae hic r seruntur, ob coctionem, secreti nemque deficientem; ita ex adverso bona existimandae sunt, quae tenues deindefiunt, ac dissolutae, idest non amplius grumosae, habentque sedimen omnino secretum, dis Iutum,& innatans Hinc recte Actuarius libr. r. de iudiciis urinarum cap. II. scripsit, nonnunquam in morborum e copiam profuere urinae albioris, σ tenuioris, atque mediocrem continentis Iubsidentram, praesertim eum praecesserit urina crassior, σgrumosor. Judicium autem ab eodem Hi pocrate prolatum Id de iudicationibus , huic plane nullatenus conre dicit. Ibi enim inconstantes omnino urinas in febribus vituperat, ac de crassis in tenues , iterumque de t nuibus in crassas vicissim permutatas. Inquit enim: In febribusβmutationes habeat urina, diuturnit

tem temporis Agni cat necesse en agro tum mutari, re ad deteri ra, ct ad alteram partem . Et furina

176쪽

Aphorismus LXX.

urina ab initio non inmites juerint, fedex tenuibus crassae sant,

iterumque penitus tenues, tales agri iudicant, ae inconstantes sunt. In hoc autem Aphorismo non solum constantes, sed etiam crassas in moderate tenues permutatas recenset, easque solito affluentiores.

APHORISMUS LXX. Quibus fisicitantibus urina sunt

- perturbata, quales iumentorum,

iis dolor Capitis vel aden, vel

aderit. CVm recrementa sanguinis, a. liique humores per Renum tubulos repurgati, & cum sero urinario commisti, sua quique non petunt loca, sed sursum, deorsumque tumultuarie feruntur, urinas reddunt confusas, & perturbatas. Has ergo considerat in hoc Aphorismo Hippocrates, utque eas a turbidis, sed mox postea subsidentibus, distin. Euat, adiicit, quales Iumentorum; siquidem in his nedum paulo postquam fuerint excretae, sed deinceps

adhuc, perpetuoque turbulentiam, confusionemque servant; sed neque a frigore ambientis aeris concreverint, neque diu sepositae in corruptionem abierint, aut Renum,& Vesicae aegritudines consequantur; quamobrem non immerito advertit, &eas in febricitantibus hic notari, &suae non semel turbatae comparent,

sed quae perturbatae sunt, & tales

perseverant.

Equidem in febribus dumtaxat seri potest quicquid in contrarium

opinetur Card inus ut urinae omnino perturbatae sint, & perseverent , quales jumentorum, quando-llidem in aliis aegritudinibus citra: brim, quod turbulentum in iis ex

cernitur mox subsistit,vel evolat,que. madmodum in Renum affectionibus, catarrhis, aliisq; sicut etiam in ei ciborum diuresim promoventiu . oportet autem urinax ejustemodi turbatas, ab intimiori causa serum urinarium confundente, exagitari, quae profecto in sanguine,caeterisque liquoribus inhaerebit, ut talem in disis sermentationem excitet,& tumuLtuariam commotionem pariat, quae sanguinis serum, recrementa partiti,

& salia sermentorum turbet, & implicet; veluti pluries expertum in febribus malignis, & pestilentibus, a fermento sanguini immisto omnia depravante, & confundente. Hinc brevi vita defuncti reseruntur uxores Dromead , & Philini, Polyphau tus, & Evalcidae famula ab Hippo crate I Tepid. Nam, ut idem sub-d it: urinae dens, o conturbatr certum Anum sunt doloris eapitis, e vulsonis, ct mortis; procul dubio

veneno dissipante, & corrumpente. Sed & nequeunt deinceps contentaurinarum perturbata adhue a liquoribus Corporis seposita subsidere, quia per intraneam fermentationem acorem nacta, ita simni compinguntur, & cum sero urinario commiscentur, ut ab invicem disiungi non possint; quemadmodum experimur in Vino,quod per aestum dierum Canicularium. aut a Onitru,ventisque Australibus impetuosioribus, indebita sermentatione effervescit, coniunditur, & perturbatur, ut tandem in corruptionem desinat.

Hinc modo palam fit, qua de causa dolor Capitis exinde subsequatur, aut immineat; quoniam ex acritate, & virulentia in sanguine inducta, nerveae partes Capitis ab illius transitu ,& percolatione, vehementer vellicantur,& compungutur.

Neque vero hinc dolent solum, sed M etiam

177쪽

.: Liber Quartus.

etiam non caro inflammantur, unde phrenitides, lethargi, convulsione ut memoratis ex Hippocrate aegrΟ- tantibus accidit; quamobrem sub nomine Cephalalgiae comprehensas crediderim reliquas omnes Capitis affectiones, dolori analogas , vel affines. Quod si turbidae ejuscemodi urinae pedetentim progressu temporis subsideant, procul dubio meliores fient, atque ab enarratis Capitis affectibus praecavebunt: quippe portendent sensim quoq; internam sanguinis commotionem sedari,& sementantes humores ab utilibus secerni, ae repurgari. Undὰ idem Hippocra

rinas multamis dentiam habentis a mentis mcitione liberare, quemadmodum in Dexippo: Non est igitur,ut tam facila credamus perseveranter turbidas excerni urinas a flatibus , ut plerique sunt arbitrati , adeoque illos excutere oportere, sed potius diaphoreticis plurieS mem ratis compagem fermenti febrilis dissolvere, alexipharmacis ejus m litiam oppugnare, & evictam , secretamque per easdem vias urinarias expellere.

Quibus septimo die fit eri , iis nu-

Metila rubea quarto die in urina apparet, σ alia ex rationΦ.

A Ubi dixerat septenorum qua

tum esse indicem ; nunc lumpto exemplo a febribus , quarum erisis incidit die septima,inquit, nu, heculam rubeam in quarta praeced re in urinis. Verum hoc non ubique

verum experimur, sed in quibusdam selum febrium generibus , qui nim rem fermentationem in sanguine consequuntur a vitio ejusdem intraneo, quales Veteribus synoeliae diicebantur ex non bene repurgato ejusdem sanguinis sero, cujus causa in fervorem, & indebitam commo. tionem adigitur, ut seipsum ab illo extricet, potissimum quia ob remoram in vans sanguineis contractam nimia insectus acritate cunctis visceribus molestiae est. Sed neque nubecula haec revera rubra est, sed vel pallida, vel flava, rit ad summum subrubra comparet, si crisis ad bonum furura sit: Quamobrem a prognost. dixit: Nubecula, qua feruntur in urinis, alba quidem Mnrsunt, nigra veris mala: Unde recte

inurnius non rubram, sed subrubram vertit. Meminit autem dum taxat crisis septimae diei; nam in ce teris non plane constant ejuscemodi

indicum, & judicum dierum proportiones, quippe saepissime Crises

praemonstratae in undecima, evenere

postmodum non decimaquarta, sed decima septima , vel vigesima, aeulterius, pro ratione peccantium humorum, de viarum laxitate; im mo pro diversitate morborum, causarum , &affectarum partium, ista non minimum variabunt substantia, colore, situ, tempore. Hinc appinsite addidit, o alia pro ratione et potissimum si caetera concurrant ad bonam, salutaremque crisim, eo die perficiendam, ut propterea signi. care voluerit,Morbum salubrit er judicandum die septimo praeserre sis gna coctionis,ae secretionis in qua to, reliquos ad alios dies differemdos , non- dissimiliter suis indieiis praemonstrari, eosque non unico vacuationis genere, sed pro ipsorum varietate, puta sudorius, ip tis, dejectionibus, atque etiam uberioris urinae proiulione , prout Natura in unam, vel aliam panem

178쪽

Aphorismus LXXII. I 9

inclinaverit. Caeterum, quod idem Hippocrates protulit c. lib. progno de urina subrubra, & sedimento umili, indicante morbum diuturni rem, licet salutarem, intelligendum,

cum tota urina, ejusque serum, sanguineum ruborem reseri, non vero cum in sero urinario convenienter

colorato nubecula solum subrubra innatat, ut hic, veluti inchoatae eoctionis indicium.

Quibus urina alis sunt, re perspiacua, mala: presertim vero si in

phreneticis appareant. v. iis O urinae albae, &perspicuae,

Coae. seu aquosae, ut interpretatur

Ir, Galenus, multis ex causis excernimgno' possint, & pluribus in morbis comparere soleant, potissimum vero di Renum, ac Vesicae, atque non raro indicent crisim suturam per alvum, aut per abscessum, praeter era, quae in statu sano quibusdam accidunt, vel ex consuetudine, vel ex largiori potu aquarum, praesertim diuresim inoventium, visum est ita hunc Α-phorismum vertere, aliter ac Leonia cenus, qui malas ejuscemodi urinas indefinite videtur interpretari;eom-Parere autem solere in delirantibus: quasi vero exemplum dumtaxat ap paritionis illarum voliuisset Hippo erates hoc loco referre, clam tamen in Phreneticis maxime sint pem ciosae, quemadmodum &Celsus hocideruilippocratis doeumentum s Q tus exponit, M. accl. inquiens: diluta quoqas, atque alba aerisaiauiosae L . sed in phrenetius maxime: Et Philotheus: sed in μυ-

didit: Quibus urins ναμ σ

alis flunt, maυε maxim vero ubi in pbreneticis apparuerint. Recte

autem admonet phreneticos , non delirantes , hie Hippocratem ad notasse: quippe phrenetici a deli rantibus disserunt, etenim non omnes delirantes phrenetici sunt. Urinae itaque albae, & pellucidae , quamvis plerumque a consueto Naturae declinent, non tamen omnino malae illico sunt existimandae, qua si vero semper morbosam reipsa Corporis constitutionem attestentur, cum non desint, qui a natura fere illas assiduo proserant, & bene valeant; quinimmo plerosque novi,

qui se tunc morbosos existimarent, cum urinas bene coloratas eger rent. Malae ergo solum dicentur quia non omnibus Communes , Mquodammodo a consuetis remoti res . At vero si in phreneticis obse o .

ventur, omnino mala, atq; ex Ga in eoae.

leno perniciose quippe qui testetur παρ nulium miste pbrenuscum sala urinae hvatum, in quo talis urina apy ruiset. Verumtamen non simi ha tinis . adeo cum phrenesie junctae, ut ilialam perpetuo comitentur, aut C

sequantur, fiquidem saepissime etiam fisi ut in ea compareant nimium coloratae, multoque sus ure sat rae; sed si fortasse cum illa Mesentur, omnino malae sint, nisi vero semel tantum appareant: quippo tunc peraiciosas penitus illas ered re licebit, cum diu perduraverintὸ& quocumque tempore uniusmodi aquosie prodierint. Hac enim raut ione significantia partes sanguinis muriaticas, &sulphureas, acritate

ingenti Θditas, per se item se

mentationem, cum sero prinari non repurgari, sed interius detineri; adeoque per Cerebrum, ejusque meninges, ac ductuS, cum sanguine remeantes, continenter illius

179쪽

i8o Liber

plexus, glandulasque vellicare, u de etiam liquor nervorum, & universa ingemonicarum operatiΘ- num oeconomia coassiciatur , siquidem ros ille e sanguine per Cere-hri corticem exudans, quo uniVersa Animalis regio irroratur, & viviscit, ex vitiata utriusque diathesi, omnia Perturbat, depravat, a que adigit in furorem. Cum itaque eo deventum est, ut parteS Vitae , di Rationi destinatae perpetim laborent, a mutata tum sanguinis , tum nervet liquoris constitutione , procul dubio Drevi futurum est , ut aeger concidat. Spes autem inerit levalescendi, si ejusinodi languinis , & liquoris nervorum impurivites per consueta emissaria depellantur, potissimum vero per urinas, quae primum flavescentes ,& crat mox etiam copiosiores, & sequestratae repurgentur : quod plane usu Antimonii diaphoretici suo nitro sociati non semel peractum vidimus , sicut etiam ope BeZoardicorum . . Sed & advertere est, quod memorat Hippocrates I. epidem. conss.

3. accidisse Bioni apud Silenum decumbenti, Cratiae apud Xenophanem, & Aretonis filiae uxori Mnesistrati, ab nrinis aquosis, multis,puris,& tenuibus, post judicationem, eos scilicet bene suisse judicatos per dysenteriam; quasi vero istiusmodi

urinae post coctionem apparentes crisim portendant per alvum suturam. Possunt quoque haemorrha-giam e naribus praelignare, praeser

tim in Iuvenibus , si postquam diu

probae visae, repente attenuentur ,

& incrudest ant, morbo ad declin tionem perducto. Quartus..

murmurant , lumborum dolore suameniente is alvi humectantur, ni sistatus erumpant, auturins multitudo proveniat. Hrc

vero in febribus.

DE veritate istius Aphorisma

valde dubitat firFenterius , quippe qui non tam facile existimet,

quomodo tria haec genera evacua intionum accidere possint in febribus ex hypochondriis inflatis, & dol

re lumborum. Verum si in mem riam revocentur, quae alias a N bis, hoc eodem libro, sunt recensita, ς bene poterunt, quae hic ab Hippocrate referuntur, Rationi, atque Experimento congruere. Inflantuufiquidem, tumentque hypochon-dria a statibus, seu halitibus elevatis ab humoribus crassis simul, tenacibus, & acidis, qui non raro loca utriusque hypochondrii, occupant, praesertim vero glandulas Mosenterii, Pancreatis, & omenti; cumque persebrim sensim attenuentur , &dissolvantur, per arterias pedetentim m Intestina ferunrur, vel etiamper vasa lymphica, aliosque ductus inconspicuos deducuntur in Renes, adeoque vel alvi fluxu, ve urina copiofiori , critice evacuantur De his ergo sermonem facit hoc loco Hippocrates, aitque , quiabus in febribus iisque potissimum, quas Femelius omnium primus recensuit ex hypochonoriis infarctis oriundas γhymehondria tument , ac inflantur, ut suspensa, εἰ elata fiant, fi lumborum dolor superveniat, plane ficti, ut laxata alvus congestam succorum colluviem dep aat, nisi aliunde in satus exolvatun, aut

180쪽

Aphorismus LXXIV. I i

aut per Renes deducta urinam efficiat copiosiorem. A tumidis porro, inflatisque hypochondriis conficiemus cratarum , consistentiumque succorum copiam , sermentatione febrili, & acida conditione, in flatus evaporantem , adeoque epiga-strium utrinque attollentem. Α murmure , & lumborum dolore conjectabimus humores ipsos jam attenuatos, & dissolutos, vergere per Mesenterium in Intestina: murmur etenim a motu eorumdem perista l-tico provenit ; lumborum vero dinior, a pondere Mesenterii , quod cum lumbis alligetur , juxta ac Peritonaeum, ubi flatulentis humoribus turgeat, gravat simul illos, &

extorquet.

Quod vero haec citra Iecoris , Lienis , aliorumque adjacentium viscerum inflammationem evenire scripserit Hippocrates, colligere clare est ex 2.prsinos. ibi: Praecordiorum dolores, ac tumores,rint recentes, o non eum inflammatione , solvit murmur in praeordis obortum , maximὸ quidem s p.rtransierit cum stercore,o' urina , ac flatu ; miniss ,

etiam ipsum per se , s transerit,

prodest. Dixerat autem lib. I. eis . oper. tumoreS omnes in hypochon-driis subortos, inter initia quidem, mortem brevi affuturam significare; post dies viginti vero, febre non desinente, ad suppurationem converti. Ea autem, quae in hoc Aphoris-m memorantur, his profecto non

Consonant, cum & nos compertumi habeamus, sepius, seliciter succe sisse, ex turgidis hypochondriis se-hres enatas, alvo, quae prius adstricta erat, laxata, aut copiosiori urina, solutas. Verum, ut id promptius, selictu ue contingat, medicamentis insiuendum, quae ama

rore ac rem corrigant, & incidendi , attenuandique vi, crassos humores ad exitum disponant.

Ap HORISMUS LXXIV. Quibus Deratur assiosius futuras

ad articulos, eos liberat ab abscessu urina multa, crassa, alba, qualis in laborioss febriabus, quarto die, quibusdam in-eipit fleri. Si vero ex naribus. suxerit Ian uis.brevi admodum

solutio Rr. A Libi ex eodem Hippocrate O

stensum est, non raro febrien- edtibus, ex crassis humoribus, abscessus ad articulos evenire, atque ita febres desinere. In hoc autem Aphorismo memoratur , unde sit,

quod febris , quae desitura per ab abscessum visa est , & indicia ejusdem praetulerit, abscessu deinde non judicetur; idque propterea fieri, a crassa, & alba urina affluenter profusa. Equidem ubi humores in amtus serendi, vias urinarias petunt, sorte tenujores, fluxiore'; reddit, procul dubio vindicabunt ab absces- Usu. Verumtamen oportet crassam simul, albam , & copiosam excerni urinam: etenim hac ratione certierimus, illos eosdem humores, qui febrim fovebant, de ad artus abscedere praemonstrabant , salubriter per Renes in Vesicam sitisse translatos. Quoniam vero a lympha plerumque consistentiori ejusmodi se-bres accidunt, unde Rheumatisini, cum lassitudinibus, & doloribus a ticulorum ; proinde adjectum, qualis in laboris febribuι, curuim di sunt, quaecum sensu laboris, doloris, & lassitudinis in toto Corpore , contingunti quippe vasa lymphatica plurima per articulOS re-

Μ 3 punt,

SEARCH

MENU NAVIGATION