장음표시 사용
101쪽
exeunt &ad partes sentientes delatae motu citatillimo & perturbato caloris sensum in eis imprimunt. Calor est parvus,vel quia particulae istae igneae in exitu valde disperguntur, vel quia cum portione humidi in vaporem attenuati ad partes feruntur , cum motu valde retardato, sufficienti tamen ad calorem parvum imprimendum,non vero ad eXcedentem .Potest etiam calor hie parvus fieri ab Athali bilis sanguini communicato suo motu, si non acrimonia fermentationem naturalem sanguinis majorem reddentem, cum majori solutione Acidi& Athali, a quibus aucta effervescentia augetur etiam calor praeternaturalis cum parvo e cessu, motu praedicti Athali ab humido vaporoso illi coniuncto moderato. Ibi vero humidum hoc cessaverit, &simplex Athali sanguinem ingressu fuerit, suo motu & volatilitate accepta per resolutionem humidi in crassiores partes colligantis, sanguinis massam invadendo eamque ferociter violento motu agitando disgregat, copiosam Athali, & Acidi quantitatem excitat cum magnae effervescentiae accensione& spirituum calidorum eruptione, quibus Omnibus in corde auctis incendium in massa se guinea explicatur,a quo ingens ille calor.
VIII. Ex his deducitur bilis oleositate esse coris rigenda,quod habetur ab Acidis dulcibus,qualia sunt spiritus salis vitrioli dulcificati cum aqueis refrigerantibus superius demostratis, postea Athali copiosum ipsius bilis moderandum
una cum effervescentia immoderata ab eo exciatata,quod praestant acida praedicta terracea, u
102쪽
sulphura mineralium, & omnia recensita superiori capite tertio sectionis primae. & quia bilis vel humor ad ejus naturam alteratus per Ob- Bructionem in aliqua parte retinentem his qua- Iitatibus depravatus fuit, obstructio tollenda medicamentis alio loco dictis. IX. Quoad purgationem, sanguinis missionem & victus rationem, eodem modo proce dendum ac in superioribus dictum est. X. Aliquando Febris invadit cum caIore cujus incrementa sunt parva, quod habetur a bile crassa& pingui, ob admixtionem pituitae, calid irum & Athalicarum particularum motum frenantis ex quo minus caloris ab ea provenit , & moderatior effervescentia. XI. In hoc casu bili nulla appl icarem remedia, quia si afferatur pituita, vel ejus crastities, bili volatilitas & acrimonia conciliabitur cum periculo majoris damni , idcircb soli causae remedia applicarem, obstructionem auferendo. Effervescentia in hac Febre cum non sit immo derata, nec mediocris sed potius lenta, inrerdieit refrigerantia in q uantitate magna sed parva, quibus admiscenda sunt etiam incidentia temperata, ut sunt aq.capit. veneris, agrimonii, graminis &c.
De Symplomatibus Febrium Curandis. J. C Ymplomata, quibus stipantur Fe- o bres, aliquando tali impetu naturam
103쪽
nppugnant, ut indicationes curativas praebe ant non minus quam Febris. Hinc complicatae indicationes dissicilem reddunt curationem, ni methodo dirigantur,ad has dissicultates demoliendas haec addere opportunum censeo, ab ei&symptomatibus incipiendo quae caput primariam animae sedem corripiunt,inter quq primbDelirium occurrit.
C A P. I. De Delirio. i. V Si autem Delirium depravatio facula a latis animalis rationalis, per quam Febrientes absurda cogitant, loquutur,Vel agunt, dependenter a laesione instrumentorum facul ratis ejusdem.
II. Et quia non potest intelligi ista laeno facultatis animalis, nisi percipiatur motus eius recte operandi , ideo in hac indaganda parum
ΙΙΙ. Duplex est operatio rationalis animae, imaginatio, & intellectus: illa tota a phantaS-matibus dependet, hic multa ab his colligit,extra haec tamen intelligendi materiam invenit. Phantasma est aliquid in cerebri substatia delitescens, ad cujus motum, vel excitationem, vel praesentiam sensui communi objectum , cujus est imago, repraesentat, hoc vero recipit cerebrum a sensibus, communionem servantibus
cum sensu communi , per quam hic consors
104쪽
1oo DE SYMPT. FEBRIUM CURANDIs
redditur ejus affectionis objectus externo sensui impressus. Consistit vero ista communicatis
sensus externi cum interno in communione organi sensus externi, cum organo sensus communis continuata per Fibras nerveas, quae sunt instrumenta sensus externi, vel per Fibras cerebri nerveis connexas, usque ad sedem sensus sim unis. Hinc actio objecti non consistit in solo organo sensus, sed per connexionem Fibrarum traducitur ad organum sensus communis, &Muti peream actionem objecti sensus externus dicitur sentire illud per eandem continuatam usque ad sensum communem,dicitur objectum percipere & cognoscere. Ex quo judico concludendum esse cum P.Honorato Fabri in tract. de homine lib. 3. sensum communem in parte sensitiva residere ; nam si cuti sensus externi
actionem objecti sentiunt, quia in parte senstiva constituuntur, cum eadem percipiat sensus Communis, similem cum eis sedem debet habe- Te, cum Vero nulla alia pars sentiens possit assignari ad organum sensus communis magis ac- Commodata quam plexus Choroeides, ob rationes descriptas a Fabro l, ideo hunc organum
praedicti sensus statuimus. Ex quia si actio
objecti continuo permaneret in organo sensus communis, semper in perceptione ejus detineretur, cum sit potentia necessaria, &determinationem ad perceptionem reciperet ab actione objecti ei conjuncta, concludendum &acti nem objecti non conservari in organo sensus communis, sed ad aliam partem transmitti ei
vicinam, quae sit incapax sensus, & in ea con-ὰ setvari
105쪽
servari possit, absque continua repraesentatione ejus , nulla autem est magis apta quam cerebri substantia secundum ejus Fibras dicto plexui incumbentes, actione objecti traducta ab organo sensus comunis, ad Fibras cerebri directas ei parti organi in qua recepta fuit actio objecti quihus ita disponuntur peream tensione, pressione, incrispatione divisione, adductione, rarefactione, condensatione, ut si motae, vel ab imperio voluntatis,vel ab alio organum sensus communis attingant, illud eodem motu,& eisdem conditionibus moveant & emciant, quomodo m
tum, & affectum fuit ab actione objecti, quae prinab et impressa fuit, deinde ad Fibras cerebri transivit, eas praedicta dispositione actuando,&sic sensus communis objectum percipit , dccognoscit de novo sine sensuum externorum 'pe.
Ιv. His stantibus colligo primo affectionem
sensuum externorum, qua objecta sentiunt, dc qua sensus communis eadem percipit,consistere in motu ob objecto sensus externi organo impresso, & continuato usque ad organum sensus CommuniS, per connexionem eum organo sensus externi, mediis Febris nerveis vel substantiae cerebri; sentire vero est hane affectionem, seu motum in organo,percipere modo sensibili.
Affectio consistit in motu, &est passio organi ob objecto, sentire est actio ab anima sensitiva expressa attingendo affectionem organi. U. Colligo secundo Phantasmata nil aI iud Ni quam talem dispositione Fibrarum cerebri, per quam ita disponuntur, ut motae & orga
106쪽
num sensus cois attingentes eundem motum& affectionem in eo imprimunt, aequalem illi impressam immediate ab objecto; phantasma enim non est nisi imago objecti, quod cum assiciat organum sensus communis solo motu , cujus modificatione hic percipit distincte omnes suas qualitates & conditiones , Mita phantasma persolum motum erit repraesentativum objecti , idcire hoc debet constitui in re ita disposita , quae valeat eXprimere motum objecit. Hinc facilis est solutio,
cur multarum rerum memoriam amittimus,
quia dispositio Fibrarum introducta a motu objecti dissoluitur, & cum ea impotentia traducendi motum oriecti similem in organo sensus communis absente objecto. 2'. cure dissicile conservetur in aliquibus memoria rerum quia
obduritiem Fibrarum praedicta dispositio in illis dissicili me imprimitur 3'. cur in senibus recentiorum rerum memoria sit labilis, antiquarum firma & constans quia exsiccato cerebro, 6c induratis Fibris occurrentium rerum motus dispositionem in illis necessariam non va- flet introducere ue e contra per excitationem in troductae magis confirmantur l '. cur phantas
mala facilime imprimantur, & eadem facilitate evanescant, quia humidae nimis Fibrae impraessionen, facili me suscipiunt, &humiditate laxata dispositione facillime decidunt. 3'. cur ab vulnere capitis, vel casu, & succcisone cerebri memoria rerum quanescat, quia Fibrarum dispositiones praeexistentes a violentia motus distatuuntur 4 cur cum ordine phantasmata
107쪽
tasmata reservantur. v. g. in oratione eYcita
da , quia cum ordine dispositiones Fibrarum sunt fabrefactae, ita ut prior fibra, vel ejus pars
mota secundam vel subsequentem moveat, &haec aliam, & sic ordine excitantur phantata
ta, quia cum ordine fuerunt impressae dispositiones in Fibris. V. Colligo tertio phantasmata excitari, &sensui communi repraesentari persolum m tum determinatum a spiritibus , vel vaportibus , vel ab externo motu cerebrum quatie
te, vel ab imperio animae , quod semper cum motu spirituum conjungitur, cujus sunt instr inenta. Ratio hujus motus in hoc consistit, quod cerebrum totum est porosum, & spiriatus ubique discurrunt per eos , & ab anima huc , illuc impelluntur pro suo arbitrio , di pro necessitate suarum operationum si spiritus, dum praedictas porrositates moventur, Fiabras agitent, in quibus existat aliqua dispositio a motu objecti externi introducta, tatali cui ut organum sensus percutiat, tunc excitatur praeceptio talis objecti ; sic anima intendens aliquod objectum a. sensu exte no distans contemplari , movet spiritus ad eas porositates incumbentes Fibrae , in qua manet dispositio introdiina alias a tali objecto per sensus externos , quae motu spurituum succussa organum sensus pulsando motu , quo objectum pulsaret, si esset praesens , percipit illud , & in ejus contemplatione detinetur. Ex hoc somniorum I
108쪽
tio deducitur; spiritus animalis per porositates cerebri oberrantesFibras huc illuc movet, ad organum sensus communis impellit, & variorum disparatorum objectorum praeceptio
VI. Colligo quarto, quo motus Fibrarum ab objecto procedens erit vegetior, & sensibilior in organo sensus communis, perceptio objecti erit magis distincta. Et hinc redditur ratio, cur aliqui distincte , aliqui confuse eandem rem percipiant, quia motus in illis sit sensibilis magis quam in istis, talis autem evadit ratione organi, quod Vegetiori sensu polleat, vel ratione Viae per quam transit motus objecti, si corpora illam constituentia sint dura, ut mo tum objecti infringant: ratione Fibrarum, si a pauca vi moveantur, Vel magnae ob sui duritiem resistant, hinc est quod spirituum paucitate affecti sint ad perceptiones tardi, & similiter duro cerebro donati ; ad hoc etiam facit rudis dispositio Fibrarum, per quam non affici tur organum sensus tali motu quali assiceretur ab objecto, quapropter obserVatur quod reiterata representatione objecti ejus distincta perceptio aboritur,quia perficitur illa dispositio
VII. Praeter mothm objecti sensus organo' impressum, &ad illud sensus communis traductum , & Fibris cum praedicta 'dispositione
communicatum, alius est motus organi sensus communis versus principia nervorum, cui supereminet, copia spirituum animalium illuc
constuentium undique stipatum, quo isti ad
109쪽
determinatum nervum impelluntur ad moventam partem ei correspondentem , cujus actio
est necessaria, vel ad fugiendum a tali objecto, vel ad aliud prosequendum. Anima vero, in qua hujusmodi cognitio latet, hujusmodi motus est directrix. Hinc deducitur ratio explicatas causam moti appetitus ad praesentiam obisjecti: etsi admittatur organum sensus esse ple- xum choroidem, a motu objecti in eum, desumimus rationem diversarum sanguinis affectionum, perceptiones objecti sequenti um, nam eum in eo venae & arteriae reperiantur, sanguis in eis existens a motu objecti alteratur in suo naturali motu, communicata reliquo sanguini praedicta alteratione. VIII. ΙΛtellectus considerationi phantasmatum applicatus omnes objecti proprietates,
cujus illa sunt imago, elicit & percipit, &ad
alias, quae per phantasma non repraesentatur, se extendit, ut cum ratione & discursu colli- git Solem esse centies seXagieS majorem terra,
qui per phantasma bipalmarium Solum reprae 1entatur; & cum ab uno singulari universales
proprietates recolligit, in cujus operatione nul-Ιo utitur instrumento, quia intellectus non minus est facultas a corpore dependens quam voluntas , quae sit cuti nullo indiget organo ad volendum, ita nec intellectus ad intelligendum, quae ad imaginationem non spectant. In hac intelligendi operatione suas efformat adeas intellectus, quae sunt conceptuS, seu potius res ipsae conceptae mente & mtellectae, Der quam
intellectionem res dicuntur esse objecti ve in
110쪽
in intellectu , quare aliae sunt clarae & distinctae, aliae confusae clarae dicuntur, quae menti attendenti evidentes & manifestae stini, &distinctae sunt, quae ita praecise & ab omnibus aliis di dei sae sunt, ut nihil in se contineant, quod manifeste non appareat ei qui adeas ut
oportet attendit,nec ad alienam repraesentanda
valent debita adhibit,attentione confusae sunt, quae res sive objecta non n isi confusio repraesentant, supressa aliqua qualitate, vel ita ob velata, ut non possit explicari. Intellectus quando si-fiit in sola contemplatione, non erat, quia si idea, quam habet de illis rebus, quas sibi repraesentat, illis conformis est , vera est repraesentatio, si idea ab eis rebus dissentit, non illarum rein praesentatio est dicenda. Error solum se tenet ex parte assensus, vel dissensus, cum rei non lare perceptae assentimur, vel dissentimtu Ex quo patet, errorem in intelligendo per assensum, & dissensum ab id eis confusis pendere,' in distinctis & claris errorem non nasci posse. IX. Ex huc usque dictis non erit lifficile veram delirii causam tam ex parte imaginationis, quam intellectus eruere, quandoquidem si spiritus animales impetu accepto irregulariter,'dc motu violento pro cerebri repargula discurrant, Fibras cerebri, in quibus impressa ab objecto dispositio ante dicta figitur, possunt alterare, at in eis suo motu portionem dispositionis obbiterando, aliam in suil locum inducere ita iut mota Fibra versus organum sensus, motum objecti, cujus est imago, in multis aemulaturήHςficiento vero in aliqua portione proprietas illi