장음표시 사용
91쪽
effervescat quam in coagulatione magna, quapropter pulsus contractio minor. Est tamen talis ut deffendat exitum particularum calidarum, sufficientium ad conservationem caloris in toto, & sanguinem non permittat per venas capillares libere fluere , ob condensationem a parua coagulatione accepta , factus sanguis condensatus majus quam sit spatium venarum capillarium & arteriarum , istarum cavitatem non ingreditur, idcirco partes extremae, Venas & arterias capillares m gna eX parte colligentes sanguinis beneficio destitutae refrigerantur. Paruae huic coagul tioni concurrit spiritus animalis,a participatione materiae acidae coagulatus,ad nervos cordisse movens cum tali ordine, & agitatione sufficienti ad pulsum cu m parua contractione ede
do. Uaporibus acidiusculis dissipatis succedens in corde & sanguine humor Athalicus
Iibertate donatus , superato obstructionis o staculo acrimonia acri insigni carens, eo quod aqueis particulis & molubus abundet, cum acido sanguinis congrediens naturalem depravat effervescentiam P hanc augendo , sed non multum, cum miti acrimonia sanguinis compagem solum solvat, ut paucis supra quanti talem naturalem particuli ν acidi & Athali sanguinei claustra aperiat , idcirco effervescentia parum supra naturalem crescit una cum calore,ab ista non excitatis in magna quantitate particulis calidis.
II. His stantibus apparet indicatio infrinia
92쪽
gendi acidum sed mitioribus medicamentigeum sit p rvum, ut simi terraeea, margaritae, mandibulae lueti,sper a eeti,mumia, quae me dicamenta possunt uniri cum salibus fixis Febri fugis su perior ibus capitulis descriptis, una cum aquis, vel decoctis ibidem ennumeratis, servata conditione temporis ista exhibendi an
III. Effervescentiae auctae post frigoris cessationem occurrendu m est juxta gradus intensionis&remissionis illius, & ita sustinenda est ut motu excrementitii humoris communicati separatio Munio partium sanguinis ab efferveGcentia disgregatarum obtineri possit, qua propter a frigidorum usu in eopia abstinendum est,& praecipuε quia humor morbosus in hacFebrent plurimum est pituita, cujus portio in priamis viis magna colligi solet, & quantitate an uae fluida secta ad venarum lactearum cavitaistem facith subeundam disponitur, & arterias&venas majores ingressa ad partem obstructam ducta obstriinionem augere potest, vel alias es
IV. Et quia communem cum praecelentibus habet obstructionis causam, iisdem etiam deobstruentibus hane eXpugnare contendendum est, non relictis diaphoreticis & diureti- eis.quibus summa inest solvendi potestas,ω Lais Ita volatilia & spiritus hujusmodi magis tuto in hac Febre quam in aliis possunt exhiberi in
hora intermissionis, vel majbris declinationis. v. Purgantia sint ea quae pituitam respiciuntia humores crassos ed cunt. VI. San
93쪽
VI. Sanguis pariter mittendus est, sed in minori quantitate, cum minori indigeat refrigerio.
VII. Si in longum hujusmodi Febres protrahantur, per epicra sim purga idum est.addito semper mercurio dulci, Vel vitae , cum mercurialibus insita sit emcacia pituitam incidendi,& secernendi, ει Febre terminata purgantibus erit locus. VIII. Aliquando post leve frigus,calor intensus, &eflervescentia magna succedit, quia humor depravatus sanguineae massae comm nicatus particulis Acidis & mitigatis in parva quantitate scatet, Athalicae vero subseque testunt copiosae,idcirco sanguinem solutione nimis rarefaciendo acidas & Athalicas partia colas in copia ab ejus penetralibus excludunt, quae simul congredientes magnam effervesce tiam inducunt, auctam postea in corde modo multoties descripto. IX. Indicationes ab hac Febre emanantes satis patent, unde Acidum in principio blandis extinguendum Athalicis, quia mitigatum, es- fer velcentia magna refrigerantibus & Acidis de astringentibus cap. primo descriptis est repria
X. Sanguis multo refrigerio indigens, &rriagna effervescentia plenitudinem constituere poten S, copiose est mittendus.
XI. Et quia humor Athalicus,qualis est bi- Iis, vel ei similis, in corpore abundare videtur, purgantibus bilem est utendum post suppe ratam obstructionis cauiam jam recensitis remo
94쪽
diis non interesiliis lenientibus bilioso humoria dequatis in principio.
XII. In harum Febrium numero adscribenda est illa quae lenta dicitur ex eo quod simplo inatum violentia aegros non affligat, sed lenta oppressione naturam oppugnat, cum insensibili accessionum insultu, incalescente solum aegro post cibum cum artsriarum pulsatio
ne magna cum urinis maxima arenularum
quantitate scatentibus tam in fundo quam insuperficie cujus Febris sedem me senterii gla'-dulas materia argillacea impletas in enecatis ab hac Febre & dissectis cadaveribus anotomiaca detexit experientia XII L. Causa hujus Febris est materia tar tarea, & salina in sanguine abundans, & praecipue in serosiori ejus parte residens, &obstructio glandularum mesenterii in suis excretoriis vasis a qua fermentum innatum glandularum pervertitur, vel prohibita transpiratione ful, ginum a sua substantia emanantium, ve) facta caloris intensione pervertente texturam innati fermenti auxilio retentarum fuliginum, quae fermenti etiam inciolem referentes motu parti xndebit fermenti sui motumaalterare valent, ad quod perveniri etiam potest ab humoribus coactis in glandularum substantia stagnare, per obstructionem, per moram enim nimis exaltantur , & salinas sulphureasque diversi generis particulas volatiles parti imprimunt, &suis
corpusculis fermentati vis commixtae a naturali statu totum fermentum dejiciunt, & ad prae-Isrnaturalem ducunt. Hinc est quod sanguis
95쪽
serosior tartareis & salinis particulis impri- gnatus , per arterias glandulis consignatus, suo, fermento depravato depravata etiam sanguinem alterant, & materiam tartaream & fallianam separando, caloreque excedenti actuando in arenulas & argillaceam materiam condenissant,reliquumque sanguinis, & seri longiorem stationem in parte morbosa trahentis praeleenaturae legem nimis volatiligatur, acquisitione pravarum qualitatum in aucta acrimoniania Athalica vel Acida , qua tandem una
cum impetu ab exaltatione concepto obstruente materiam perterebrando exit , Aper venas circulationis cursum renovando tandem arteriis ducentibus ad renes pervenit, ubi serum deponit cum arenulis in suo exi tu a glandulis abrasis, relicta in istarum substantia parte magis viscosa ejusdem parieti bus tenaciter adherente , quae in materiam argillae similem transit. Sie continuata ista
glandularum operatione sanguis extraneo coinquinatur fermento continuam effer vescentiam praeternaturalemnn eo soVente, eX quo
continua Febris, & quia ex continua effervencentia acidet partes sanguinis continuo solvuntur, & salinae fixae volatiligantur, aciditatem aliqua sanguini comunicantes, succus pacreaticus a sanguinis partibus elaboratus in pacrea te,magis acidus evadit quam par sit sue naturo idcirco alimento in chylu transmutato duode iviam ingresso huic occurrendo,ut pote Alcalicucum hoc acido insigniter effervescit.& ad venas transiens acido etiam ibi invento esservescentie
96쪽
motum auget, in quo fundatur ratio expliacans Febris incrementum post cibum. XI V. Pro hujus Febris curatione patet deis purandum esse sanguinem ab excrementis tartareis & salinis quibus coinquinatur , Mquia istorum retentio in sanguine non potest esse nisi crassities ipsius,incidentia & attenuantia a Medicis dicta conveniunt, quae in sectione prima cap. . enumerata fuerunt, in quo casu locum habent etiam deobstruentia in cap. primo hujus sectionis descripta, a volatilibus oleo sis & spirituosis abstinendo, ne immoderatior effervescentia suscitetur,haec etiam conducent ad tollendam obstructionem in glandulis. Attenuata sanguinis crassitie excrementorum purgationi insistendum, & maxime per urinam diureticis, cum sint tartarea & salina, quorum expurgationi urinae Viae sunt maxime proporistionatae. Inter diuretica Valent tinctura tarta
ri, spiritus nitri,& salis, set ononidis, stipitum fabarum, magisterium oculi cancrorum,a-
uae asparagorum,foeniculi,petroselini,& inter inplicia radix apii, daret, foeniculi, cortextamarici, florum genistae, ex quibus decocta& potiones parari possunt. Αquae potus continuus est maxime salutaris . fluiditatem sanguini conciliando, qua facillime excrementa deponit. Purgantibus etiam est, utendum ad expulsionem excrementorum crassorum, exitum per urinam non habentium, Scquia serosa pars sanguinis est illa quae excrementa tartarea Sc salina involuit, hydragoga convenire Videntur, admixta eis quae crassos hum
97쪽
humores respiciunt, sanguinis missione quia iri omnis Febre ratione effervescentiae convenit , , in hac non est abstinendum. XU. Et quia Febris talis conditionis semper est longa , per epicrasin etiampurgatio insti
CAP. IV. In quo exponitur Febris invadens cum horroiare o tremore,cumsensu caloris. I. D Item Athalicam in hac Febre peccaredo eius symptomata ostendunt,haec enim suo sale corrosivo partes membranosas vellicando iti tremores totum corpus cogit, & quia aliquae particulae vel istius salis,vel igneae non modificatae cum eo commixtae citatissimo per turbatoque motu, in praedictas partes sentieniates impingunt,caloris sensationem efficiunt. Acalefacientibus horrores & tremores posse fieri, exemplo ignis &aquae calidae docuit G lenus secundo de symptornatum causis cap. V.ut alibi ostendi, quod de summe corrosivis etiam potest dici, cum per antiquos sint summe cale facientia,qua propter bilis corrosione praedita, & igneis imbuta particulis, exaltationem in liqua parte passa, qua particulae igneae modificatione sua exutae fuerint, sentientibus partiabus adhaerens , Vel per vapores, vel solida sua' substantia, vellicatione dc corrosione ignea tr
98쪽
morem Sc horrorem excitabit. Et quia ad hoc praestandum necessaria est bilis exaltatio& volatiligatio , requiritur ut ista in aliqua parte vel in sui solliculo praeter naturam morari cogatur, ubi intestino suarum partium motu ad summam evehitur exaltationem Mvolatilitatem, qua mediante ruptione facta a parte continente ad partes fertur, & priamo secundum particulas salinas, Acidas, corrosivis Athalicis mixtas , quarum aciditate pulsus contractio, coagulato sanguine & spiritu animali, aliqualis contingit, magiia impedi, ta ab Athali corrosivo discoagulante cum Acido conjuncto, supponendum enim ex millisio in tract. de Feb. bilem constare ex sale,sulph Ie aqua, & terra: prima duo a mora volatilia evadunt,&quia in sale se per acidi salini aliquid
latet,hoc pariter fit volatile,aqua vaposis instar attenuatur bile ab obstructa parte exeunte Dqueos vapores mixtos acido volatiIi, maxima corrosivo & sulphuri,praemittit,a quibus vellicatae partes corrosiva mordacitate in tremor cum horrore exurgunt. Expirantibus tandem cum tota bile exaltata particulis Athalicis, minus volatilibus sanguiniq; implantatis, factaq;
toties decantata solutione cum excitatione main
gnae quantitatis Athali & Acidi correspondenistis, solventi corrosivo valido in bile existente,
eis. i. vescentia immoderata consurgit,quae semis per magis augetur a rarefactione contingentesaguini in cordis vetriculis,oer quod satis ampla sternitur Via particulis calidis in sanguine
commorantibuS m imum aestum universo
99쪽
eorpori impartientibus,nec partes istae Athali eq& calidae excitatae in partes nervosas 8c sentientes impingentes horrorem & tremorem inferunt, quia citatissimo perturbatoque motu in illas irrusit, unde caloris sensus cursum quide, quod vellicando inquietudine magna eXcrutiant&quidem, in uno loco,nisi brevissimo spatio morari possit, ab eodem Athali spiritui animali impartito maxima turbatio ei contingit, unde inordinato motu & magno cordis, nervos movendo, inordinatum & magnum pulsum praebet, cum eflervescentiae sanguinis in cremento obrationes prius dictas. II. Ex quibus patet bilem peccare volatilitate& acrimonia,quae medicamelis in prima sectione descriptis c. 3 o. emendabitur, addendo refrigerantia & terracea ad compescendum effrenem motum partium calidarum,& haec ante princi, pium Febrilis accessionis erunt exhibenda. III. Effervescentia quq ad immoderata accedit, acidis & mineralium sulphuribus est moderanda,supresso Athali corrosi vo causa illius.
Adstringentia etiam conveniunt, austeris Msumme acidis praetermissis, eo quod acrimo niam augeant,ut alibi adnotavi. I V.Ratione causae bilem pretdictis modis ait rantis , dc quae censetur obstructio, repetita se
pius deobstruetia seligatur,Alealicis derelictis, ne activitati bilis pro fomento & augmento i serviant, sed acida sunt seligenda. v. Lenietia in principio conveniunt ad min randa,bilis quantitatem,purgantia biemi respia
100쪽
V. Sanguinis missu non est praetereunda μ
VI. Cavendum totis viribus in hac Febre avolatilibus, q uae bilis emcaciam additis stimu- Iis augere possunt, & sanguinem maxima agitatione turbatum, addita majori commotione
integrae solutioni submittere possunt, hinc dia-phoretica per integrum Febris vigorem sunt fugienda, & instante declinatione, cum inclinatione naturae ad sudorem,eis tunc possiimustiti, cum bilis fixata fuerit, & sanguinis partes majori unione colligatae medicamenti imperum sine periculo sustinere possint. VII. Aliquando Febris a calore sua dedueit principia, qui paulatim crescit donec moringacitate dc excessu aegrum affligat, cujus causa est bilis,quet horrorem atque tremorem non inducendo ostendit partes ientientes non vellicari, & corrosiva acrimonia privari, saltem ad eum terminum sub quo praedicti es-fectus non eveniunt. Et hoc habetur ab oleosipate in bile praedominante,qua ita mollescunt particulae salinae, ut mordicare nec vellicare ualeant : hane mollitiem suscepit bilis a copia aqueae substantiae cum caeteris partibus mixtae, α quae coctione & fermentatione ita caeteriste immiscuerit, ut proportione partium salinaxum rigidarum & inflexilium, cum sussicienti Portione aquearum,mollium & flexilium,quatum satis est ad tollendam rigiditatem & inflexibilitatem salinarum, in unum corpus molle coaluerit. Calorem verb excitat,iquia particu-aae igneae non modificatae in prima eruptione eunt,