장음표시 사용
71쪽
hulsus adest parvus sine resistentia, quia est eadem sanguinis dissolutio cum illa a salevolatili corrosi vo facta,hac solum intercedente differentia , quod illa a corrosione patrata breviora habet tempora , ad salutem vel mortem ob activitatem salis volatilis, solutio vero sequens coagulationem Ionginta. Ex quo deducimus rationem cur Febres aliae ad multos dies protrahantur, aliae paucis ci cumscribantur , nam illae a sale fixo corrodente, hae a sale volatili. Habemus etiam rationem cur Febres malignae aliquando appareant cum pulsu non multum frequenti, parvo tamen , & cum urina fanis simillima, quia sanguis coagulatus parum effervescit, &parum rarefit , unde arteria parum dilat tur, ideo etiam parvus nec multum fre-- quens, &quia sensim , & sine turbationea coagulato Acido & Athali sanguis disso-quitur, urina non mutatur ab indole sano rum , ' non mutato tono partium in hae
coagulatione , quo alimentum & pra parant& sibi apponunt , eo fere modo sub in sanitate , unde residuum alimenti alteratum ab adve tiente sero diIutum ad re nes transferrer & cum urina in sedimenti
IX. Pulsis aliquando parvus & se queris cum externarum partium frigore, &internarum incendio conjungitur , & tune signum est inflammationiς alicujus partis circa aliquod vas magnum , curnami sangui-
72쪽
sanguinis liberum prohibentis ad partes exteriores, unde frigent, & in interioribus stagnans sanguis eas adurit, & quantitate ad cor revertens liberam & magnam oppressione prohibet effervescentiam. Huic inflammationi principia jecit sanguis crassus vel multus, impedimenta illius motui obiiciens obstruistione, crassitiem veth & densitatem ab acido coagulante suscepit,unde apparet indicatio languinem minoranis di si ab ejus multitudine impedimentum eveniat, & tenuandi si b obstructione liberus ejus
motus impediatur,correcto acido humorem incrassante, ut eo attenuato libera sanguini ci culanti pateat via, quae ab humore obstruente
impediebatur cogendo sanguinem stagnare in obstructa parte cum humore istius a novo sanguine semper adveniente & inflammatione; acidum dissipant omnia salia volatilia alcalica,& spiritus, ut sal cornu cerui, fuliginiS, carabis, armoniaci , & spiritus eorundem, terracea multoties memorata.& etiam diaphoretica sulphura mineralium principaliter ad hoc conducunt quamvis sint acida , nam cum hoc sit val-fle essicax, praevalendo virtuti acidi humorem coagulantis in parte inflammata, hoe destruit remanente acido sulphuris cum Athali soluto
humoris prius coagulati,cum quo renovata eL fervescentia fluit liberam relinquens partem. obtenta acidi correctione inflammationi opportuna remedia sunt appIicanda. refrigerando,
suppurando, & materiam suppuratam educendo.
73쪽
De esservescentia mediocrisdpraeter
I. V Fservestentia medioeritatem servans TZ in moderatione cum urina simili s Dis, cum pulsu medioeri inter magnum & vehementem,& parvum, & debilem, ut obse Vare contingit multoties in Febre synocha non putrida, & quandoque etiam in dicta putrida, easdem habet causas dictas de effervescentia immoderata, differentes sola rem issione activitatiS, qua non soluunt tantam copiam Attali Racidi a sanguine, quantam in effervescentia immoderat vel ex sanguinis dispositione, qua resistendo magis cause Febrili, non pexmittit solutionem dictorum principiorum in c
denti quantitate. I I. Haec effervescentia cum mixtione Par tium sanguinis , α segregatione eoagulatae , in effervescentia materiae & preeipitatae eondu cat, debet in sua mediocritate eonservari donec sit facta dicta mixtio vel segregatio, idcirco Iargam sanguinis mi monem non permittit sufficientem effervestentiam a tmediocritate ad tarditatem transferre, ideis tantum sanguinis mittendum quantum suffieit ad demendam plenitudinem praeexistentem vel factari ab ista effervescentia, etiam per moderatam sanguinis rarefactioin
74쪽
rarefactionem, qua ad tantum extenditur spatium ut vasa distendat implendo. III. Purgantia sint eadem dicta de immo derata effervescentia,pro purgantibus lenientia etiam comprehendendo, in quorum usu & a ministratione ibi dicta sunt servanda. IV. Quoad alterantia,debemus refrigeranti
bus in moderata quantitate feruorem temperare ne excrescat, non ita diminuere ut tarditas in effervescentia introducatur acida coagulativa refrigerantibus uniantur sed magis blanda, ac in magna dosi, nec Dequenter sed moderate, ut major solutio sanguinis impediatur , De periculo coagulationis praeternaturalis,& si observetur effervescentiam ad immoderatam tendere , acidis superiori capite descriptis occurrendum, si vero ad tardam, solventibus pariter impediendus talis transitus.' V. Si moderata effervescentia eum urina valde rubea conjuncta sit, bilis abundantiam in in assa sanguinea significat, quae timorem inducere valet posse hanc effervescentiam ad immoderatam transferri, soluto magis sanguine abalcalica bile, in quo ea su acida in majdri dosi Mmagis frequenter exhibenda ad modificationem bilis,& unienda sunt cum eis quae acrimoniam *luentem demulceire diximus, additis etiam praecipitantibus ex aritimonio & vitrio Io, & tartaro parati, ut facilis & citius disgregata bilis separetur. UΙ. Si urinae albae & tenues huic effervescenistiae conjungantur, crassitiem in sanguine indi-
' Lant .non permittentem bilis separationem M
75쪽
excrementorum salinorum & sulphureorum in effervescentia coagulatorum, unde refrigerantibus incidentia superius enumerata sunt miscenda, & apparentibus urinis coloratis eo modo procedendum sicuti mox dieebam sup xioribus duobus paragrassis. VII. Victus ratio sit tenuis, & refrigerans, eo modo quo dictum fuit de esservescentia im
VIII. Ad moderatam effervescentiam re duci illam a qua Febris hectica pendet, nec adeo in longum protraheretur nisi mediocritatem servaret. Hujus causa est vitium sanguinis insigne,cum nutritioni ineptus evadat, u de omnium partium exsiccatio, & totius marasmus, & si sanguis quantitate non deficiat, eum idispositione ad Febrilem effervescen
minare I' .a medicaminiis juvantibus,ut a lacte. quod unicum in huiusmodi Febre censetur remediu,& cum sanguinem demulceat,& ad duucedinem manifestam conducat, & fluxibilem sua serositate reddat,aciditate &crassitie peccare in hac Febre inditio est: secundo a Febrilis eia fervescentiae augmento post assumptum alimentum , sanguinis aciditatem connotante, eum alimentum magis Athalicis abundet partibus, quq inservire debent pro nutrimento si gularum partium corporis , sequendo motum acidi, vel fermenti, vel temperamenti illarum,
quod est proprium Athali, quapropter si effervescentia io Febre hectira augetur alimento inventriculo
76쪽
Ventriculo praeparato, intra venas translato, Mest alcalicum , necesse est quod in sanguine aci-du quoddam in veniat,cum quocongrediens eia fervescentiam majorem renovet.Febris longitudo crassitiem aperit, nisi enim hae muneretur Icontinuata effervescentia citius dissolveretur.
X. Aciditas sanguinis in hac Febre non esttata ut coagulationem alio loco descriptam eia ficere valeat, sed solum ut crassitiem aliqualem sanguini conciliet, non impedientem excitationem Athali & acidi ab ejus massa, a quibus continuatur effervesce a. XI. Unde certam habemus indicationem sanguinem depurandi aciditate correcta, & via sciditate attenuata, quod praeter haec emciunt sulphura mineralia fixa antimonii, ex destriaptione Tachen ii,quae igne debent fixari, & ex descriptioire Wistim in Pharmaceutica ratiociali
sect.2.cap. I. de vomitione, ubi tincturam antimonii ex ejus sulphure ope spiritus vini elicit, aqua abstractus idem spiritus ad siccitatem, remanet sulphur verum & confortativum anti monii, sulphuris vitrioli extractionis modus superiori cap. . descriptus fuit. Haec remedia cum lacte possunt propinari, vel cum emulsio ne semimu melorum, vel succo hordei, nec opinandum est ratione aciditatis in sulphure latentis illam sanguinis extraneam augeri ob rationem dictam cap. periori.
ad demulcendum sanguinem in hac Febre bonae sunt , & attenuantia possunt ei si misceri ut tartarum Volatile , Oleum cornu cerui,
77쪽
in his dependet a materia in aliqua parte prae ter naturaliter alterata, & sanguinis comm nicata suis pravis qualitatibus eum Febriliter aestuare faciente, Materia alterationem suscipiedum in parte media obstructione detinetur,ibiaque nova fermentatione ejus naturalis indoles pervertitur, & extranei fermenti nat ram suscipit. Sanguini communicatur dum suo impetu obstructionis impedimenta reserat, MD1cepta iterum circulatione sanguinis cursinnreassumit. Vitium hujus materiae non possumus colligere, nisi ab eis quae contingunt in
ipsius accessionis extensione, consequenter c ratio ab hujus materiae ponderatione una cum
ejus effectibus dependere debet, unde ad hujus
C A P. I. De Febrilis accessone cum frigore,rigor cui succedit calor iintensus. I. R Ccessio a frigore & horrore incipiens,
I, conjunctam habent contractionem pulsus paruitati & frequentiae conjunctam, per quod demo stratur materiam febrilem in acces. Done primo erumpentem aciditate peccare,qua membranas vellicando frigoris sensum inducit, magis sensibilis factus a coag alat one& fi-πatione spiritus calidrin sangvine prius soluti
78쪽
Cujus quiete universae partes frigent, &quandoque portiones dictae materiae acidae, ultra modum pungentes partes sentientes ad concussionem & vibrationem impellunt,ex quo rigor. Pulsus contrahitur impedita a coagula ticine acidi sanguinis rarefactione,qualis ad amteriae dilatationem exigitur , & quia eo gulatio ad spiritus animales se extendit, ita ut parum de illis, & in motu valde tardo ad nervos cordis in Dellatur, ex quo motus ejus&minutus & debilis, licet frequens ob necessitatem liberandi cor ab oppressione facta per sanis
guinem coagulatum. Nec mirum est acidum
frigoris esse causam si ignem in se continetidum pro partium suarum motu acida & caloris Afrigoris effectus edunt. Multae enim partes minutissim alicujus acidi ad inuicem solutae, motuque rapidissimo & perturbato organum proportionatum sensus petentes caloris sensaiationem essiciunt,ubi partes ejusdem acidi era
pretdicto motu carentes,contrariam frigoris sen- fasionem emciunt,sensus enim omnes ad actum secundum sensationis deveniunt, non tum ratione materiae ad eorum organa deductae, sed magis ratione motus ejusdem materiae , a quo determinantur ad talem vel talem sensationem , pro diversitate ejusdem motus,ex quo optime colligitur eandem materiam. sed diverso motu agitatam, diversax sensuiones in organo posse essicere, diversa pastione introducta, sc potus spiritus vini depurat ventriculi tunicas, vellicando concussiones in ejus membranis excitat, quae totum corpus in consensum trahunt
79쪽
rahunt , cum aliquali sensatione frigoris quamvis spiritus dictus sit totus igneus, quoa praestant etiam multa acria & acida in ventriaculis delicatioris indolis. .. II. Hujus aciditatis subjectum sunt melancholia , & pituita acida lympha & succus
pancreaticus, qui naturalem aesήitatem conservantes, si augmentum secundum hane se serint, ob moram in aliqua parte obstructa con-xractum,pridictos effectus Febriles dare valent. Sanguis etiam coactus stagnare hoc aciditatis vitio coinquinatur , ut dici posset in melaniasholiam vel pituitam acidam degenerasse. Potest etiam dici hoc acidum sensum frigoris inducens esse acidum salinum juxta dicta
III. Hoe acidum sanguini & spiritui eommunicatur in principio accessionis , quia primberumpit superato impedimento obsuuctionis, ab humore cujus pars est tale acidum, & praeditii effectus libertatis acquisitae, & vitiosae alterationis sunt nuntii. ii Exit autem primo acidum, quia magis VolatiIe , & experientia constat in omni destinatione chymica acidos spiritus, quia magis Volatiles, ascendere ut plui mum in principio, Ia laxatione partium miriti facta a subjecto calore. Ita cum humor. in obstructa parte retentus a fermentatione ibi restricta praeter inturam agitatus, partium solutionem sit passus i in egressu parte obstructa, acidae particulae in Vaporem elevatae praemittuntur , sanguinisque , & spiritus penetralia ingrediendo utriusque texturam
80쪽
coagulatione vitiat,succedente postea parte salina Athalica ejusdem humoris depravati, acidum primum supradictis substantiis communicatum dissoluitur, & una cum eo sanguis a virtute Athali ea corrosiva disgregatur, ut latens Athali & acidum ad sui explicationem in majori copia invitetur , unde facta
majori esservescentia in massa cruoris, calidae partes in majori copia excitantur, remittente frigore & calore magis aucto, ex toto abit, incalescente toto corpore praeternaturam,
igneo & excedenti calore, ob copiam soluti Athali & acidi in sanguine commorantissiliorum excedens effervescentia a rarefactione
istius in corde magis aucta ad majorem gradum calorem evehit solutis in majori quantitate particulis calidis , sanguis a coagulatione liber valde effervescens , & in corde rarefactus, arteriam cum impetu ad multum sparium elevando pulsum magnum efficit,& quia ob excedentem esservescentiam acidi At Athali citissitne in corde rarefit, citissume etiam expellitur, magnitudini pulsui se quentiam adjungendo. Ad hoc concurrit spiritus animalis a supra dicta eoagulatione liberatio , & a commixtione Athalicis salis acrimo via , qua turbatus, Se inordinate commotus , crim impetu ad cordis nervos fluit, & inordinate illud movendo , pulsus & sanguis incordinate de frequenter moventur, a praedictoe motu flamma cordis ventilatione aucta , quae . magis etiam excrescit a spiritu calido ina eo relicto a sanguine ibidem praeter naturam effervescentea